Verdachte in Groesbeekse zwendelzaak geeft gewijzigde verklaring Gancia Efcic de noorman TZfffintj - WAfstecie 8 Ir. Vos: Nederland zonder Nieuw-Guinea beter af j 7-uóóen neus cn Hippen. Laat heb ik U bemind Van zestien vragen negen geheel onjuist beantwoord DE RAMP MET DE „METAMORFOSIS" VOOR RAAD VOOR DE SCHEEPVAART Overpeinzingen AKKERTJE VRIJDAG 9 FEBRUARI 1951 PAGINA 3 DE LEUGEN ONT DEKKER IN DE PRACTIJK Hof blijft nog 'gereserveerd vermouth Torino Nederl. parlementsleden in Lagerhuis Lunch met Attlee op Downingstreet 10 Lof voor het loods- en reddingswezen C. W. SLOT COMMANDANT ZEEMACHT NEDERLAND Secretaris Huuradvies commissie Woninggebrek in N.-Holland Recordjaar voor de B.E.A. Neem 'n NA PASEN GEEN CANDIDAATS INDISCH RECHT MEER Pater G. Lampe O.F.M. t Partij v. d. Arbeid congresseert Val van kabinet niet betreurd van Snorrebor i GRIEP? Zonderlinge millionnairs 31) door ETHEL MANNIN Wolvenjacht Advies Driemaal twee is zes (Van onze speciale verslaggever) Hoe haalt dit jongmens het in zijn hoofd om een onderzoek met een lie- detector te ondergaan"moet de eerste reactie van de Nijmeegse advocaat mr. F. Sassen geweest zijn, toen hij de uitslag van dit onderzoek vernam, waaraan zijn cliënt, de Groesbeekse wachtmeester van de Rijkspolitie R., zich vrijwillig had onderworpen. Deze roodharige, impulsieve wachtmeester had zichzonder vooraf zijn superieuren daarin te kennen, in een sinistere Groesbeekse zwendelaffaire in valse dollars gemengd, al dan niet met de bedoeling om zich wederrechtelijk te bevoor delen. De Arnhemse rechtbank, waarvoor deze zaak ruim een half jaar geleden diende, was van mening dat R. zich wel degelijk had willen verrijken en veroor- deelde hem daarvoor tot een gevangenisstraf van een jaar en zes maanden. Zijn verdediger, mr. F. Sassen, was er evenwel van overtuigd dat hij volkomen te goeder trouw had gehandeld en verzocht de rechter-commissaris toestemming teneinde zijn cliënt te testen met behulp van een psycho-galvanometer, ofwel leugenontdekker, om. diens onschuld te staven. Deze toestemming werd verleend en daardoor kon voor de eerste maal in de vaderlandse geschiedenis van een leugenontdekker ten behoeve van het gerechtelijk onderzoek gebruik worden gemaakt. Het nut van dit gebruik is gisteren onomstotelijk bewezen tijdens de zitting van het Arnhemse Gerechtshof, waarvoor deze zaak in hoger beroep diende. Immers de leugenontdekker heeft uitgewezen dat R., die tot dan toe ondanks compromitterende feilen zijn onschuld bepleitte, op negen van de zestien vragen een positief onjuist antwoord heeft gegeven. Drie vragen werden dubieus beant woord en op slechts vier vragen werd de volstrekte waarheid gezegd. Hier door kon door de psycholoog drs. J. H. v. d. Zee en de psychiator dr. P. A. F. Holtzer, die dit onderzoek met de psycho-galvanometer leidden, een nieu we verklaring van verdachte's doen en laten worden opgesteld, waaraan zelfs de uiterst gereserveerde president, mr. baron J. de Vos van Steenwijk, zich,in het verloop van deze bijzonder interes sante zitting heeft gehouden.' Laten wij eerst de belevenissen van de Groesbeekse politieman verhalen. In de illegaliteit had deze man zijn spo ren reeds verdiend en twee jaar lang liep hij als wachtmeester mee in het all-round politiewerk in het rumoerige grensdorp Groesbeek. Hij was jong en ambitieus en zo kon het gebeuren, dat, toen op een goede dag een beruchte figuur uit Groesbeeks onderwereld in een dronken bui waardevolle gegevens losliet over een zwendelaffaire in valse dollars, R. onmiddellijk bereid was op de voorstellen van deze dronken man in te gaan teneinde een formidabele slag te kunnen slaan. Hij maakte daar bij evenwel de grove fout zijn superieu ren hiervan niet in kennis te stellen. Hoe dat ook zij, in een café in Nijmegen Zouden Groesbeekse smokkelaars een ontmoeting hebben met een zekere L„ uit Amsterdam, om valse dollars van hem te kopen. Dat zou, op het toilet gebeuren. R. moest dan binnen komen, de onderhandelaars in de W.C. met zijn Pistool bedreigen en de valse dollars in beslag nemen. L. moest dan de gelegen heid krijgen om te ontsnappen, waarna de poen gratis en voor niets in handen van de Groesbekers viel. R. zou rijke lijk beloond worden. Toen op de afgesproken dag R. met Zijn pistool in de hand in de W.C. van het Nijmeegse café stond en hij de aol- lars reeds in beslag had genomen, is hij vreeselijk gaan stuntplen en heeft hij, politioneel gezien, volkomen fout gehan deld. Inderdaad heeft L. de gelegenheid gekregen om de benen te nemen. Dat deze het niet deed was bevreemdend genoeg. Enfin, de zaak is tenslotte toch nog op het Nijmeegse politiebureau be land, waar R. een vreemd klinkend, on juist verhaal over de gang van zaken heeft opgehangen. Uit dit alles heeft de Arnhemse rechtbank geconcludeerd, dat R. zich wel degelijk wederrechtelijk heeft willen bevoordelen. Dit is toen door verdachte categorisch ontkend. De leugenontdekker die volgens de Uitdrukkelijke verklaring van mr. ba ron De Vos van Steenwyk. niet op in stigatie van de justitie is gebruikt heeft verdachte een nieuwe verklaring doen afleggen, waaruit blijkt, dat hij met de meest zuivere bedoelingen de onderhandelingen met de Groesbeekse Advertentie smokkelaars is begonnen. Zijn doel was de zwendelaars in vals geld te ontmas keren en aan de justitie over te leveren. Maar toen hij in de Nijmeegse W.C. stond en de dollars in zyn hand had, stroomde de gedachte door hem heen, dat hy zich gemakkelijk kon bevoorde len. Niemand wist van de hele zaak iets af en niemand zou er iets van merken! Die weifeling werd groter en hinkend op twee gedachten, innerlijk verdeeld tussen goed en kwaad, heeft hij toen L. de gelegenheid gegeven te gaan lopen. En toen diezc dat niet deed, wist R. niet meer wat hij moest doen. De doktoren Holtzer cn v. d. Zee heb ben dit resultaat van het gebruik van de leugenontdekker nader gedetailleerd. Zij hebben op psychologische en psy chiatrische gronden getracht het hof te overtuigen van het dualistische, de be deesdheid naast de overmoed, in de per soonlijkheidsstructuur van deze ver dachte. Het hof was hiervan niet direct overtuigd Vooral de procureur-generaal, mr. N. Hoekstra, niet, die bleef aanne men, dat R heeft getracht zich te be voordelen en bevestiging van het von nis der rechtbank vroeg. Mr. Sassen heeft tenslotte vrijspraak gepleit, voor namelijk op psychologische gronden, waarbij hij zich aansloot bij de menin gen der deskundige doctoren. Belangrijker is echter het debat, dat zich ontspon over de waarde van het gebruik van de leugenontdekker. We konden ons zelfs niet aan de indruk ont trekken, dat verdachte R. eigenlijk een beetje de dupe van dit novum in de ju ridische wereld is geworden. Hij is psy chologisch uiteengerafeld, getest en op zijn karakter uitgebeend. Dit mag de keerzijde zijn van het grote goed, dat hier een primeur beleefde: de invoering van de officiële psychologie bij de vast stelling van de schuld. Mr. baron dc Vos van Steenwyk heeft betoogd, dat, ofschoon de ter zitting aanwezige deskundigen uit gaan van het feit, dat de betrouw baarheidsgraad bij het gebruik van dc psycho-galvanometer 97 procent is, er ook personen van naam zijn, die er anders over denken cn dit niet aan nemen. Hij beriep zich daarbij o.m. Een parlementaire delegatie uit Ne derland, bestaande uit acht leden, is gisteren voor een bezoek van zes dagen in Londen aangekomen. Het bezoek vindt plaats op uitnodiging van de Lord kanselier, Lord Jowett en de speaker van het Lagerhuis, kolonel Clifton Brown. De heren P. S. Gerbrandy en P. A. Kerstens werden op London Airport begroet door kolonel Stoddert Scott, M. P., honorair secretaris van de Britse Parlementaire Unie. De overige leden van de delegatie arriveerden per trein en werden ontvangen door Harry Hind M. P. eveneens honorair secretaris van de Britse Parlementaire Unie. De dele gatie gebruikte de lunch met premier en mevrouw Attlee op 10 Downing street. De ministert van staat, Kenneth Younger, was hierbij aanwezig. De Ne derlanders brachten Donderdagmiddag een bezoek aan het parlement om te luisteren naar het debat in het Lagerhuis over een conservatieve motie van wan trouwen, waarin de regering gecritiseerd wordt wegens haar politiek ten aanzien van de vleesvoorziening. Met een brede glimlach verklaarde Ernest Davies, onderminister van Bui tenlandse Zaken, dat er een poging was gedaan om de Nederlanders zich thuis te doen gevoelen door het verwekken van een parlementaire crisis. De leider der Nederlandse delegatie, P. J. S. Serrarens, zei, dat een gemeen schappelijke liefde voor vrijheid Enge land en Nederland verbindt. Op Mansion House brachten de Neder landse Kamerleden, die momenteel in Engeland vertoeven, een bezoek aan de Lord Mayor van Londen. Links naast de L M. (v. r. n. I.) jkvr. mr. C. W. S. Wtteivaal van Stoetwegen, P. A. Kerstens, prof. P. S Gerbrandy en dr. ir. A. Vondeling. Réchts van He L. M. (van I. n. r.) mr. J. Cramer, P. J. S. Serrarens, mr. A. f. Schepel, griffier van de Tweede Kamer, en mej. mr. N. S. C. Tendeloo. Beneden: prof. Ger brandy in gesprek met de Lord Mayor. Voor een volle publieke tribune heeft 6e Raad voor de Scheepvaart, onder pre sidium van mr. A. Dirkzwager, Donder dag de scheepsramp met het Griekse s.s. "Metamorfosis" behandeld, de vracht- barder, die in de barre ochtend van de b'eede December 1950 op ongeveer hon derd meter van dc IJmuidense noorder- Pier strandde en later in tweeën brak. De enige nog beschikbare getuige Was de zeeloods eerste klasse, Mattheus En gels. Uit zijn mond heeft de Raad ge boord, hoe de ramp zich precies heeft ,°egedragcn. De Griek kampte niet al- leen met de hevige Zuidwester, maar °°k met een dreigend kolengebrek, daardoor de kapitein in IJmuiden bin- 5.eh wilde lopen om erger te voorkomen. Pe loods Engels Werd aan boord ge dacht. De bunkers bleken voor niet d>eêr dan vijf uur kolen te bevatten, pdeepbootassistentie was niet mogelijk, ?Jhdat de IJmuidense zeesleper „Noord- mlland" van honk was en de kleinere "Nestor" en „Stentor" in dit vliegende d'eer niet bruikbaar waren. De loods kon ?'et anders doen dan proberen het gat fissen de pieren veilig binnen te komen. Ware grondzeeën en een abnormaal •?vige vloedstroom grepen echter de |®ietamorfosis" op ongeveer honderd "eter van de pier en daar het schip te Sjnig snelheid kon opbrengen, bleek de k '~'Jd vergeefs te zijn: met een schok liep I aan de grond. l inspecteur voor de Scheepvaart, de eer C. Moolenburgh, gaf in zijn conclu- e te kennen, dat hij het aanvaarden sfe i,de reis door de Griekse kapitein met echts vijftig ton kolen in de bunkers ko'erantwoordelijk" achtte. Daardoor hernlmmers een gunstig tijdstip van bin. uopen niet worden afgewacht. De grootste bewondering uitte hy voor et Werk van het loodswezen en van de 'N-Z.H.R.M. De „Neeltje" haalde alle 0,hanningsleden van boord en de enige Wonde is de marconist geworden, die been verspeelde toen hij knel raakte asen de „Neeltje Jacoba" en de „Me- tamorfosis". Duidelijk is volgens de in specteur gebleken, dat zowel de over heads- als de particuliere veiligheidsdien sten langs de Nederlandse kust „boven de eisen, die er redeiykerwüs aan te stellen zyn, uitschieten." Dc Raad zal later uitspraak doen. Met ingang van 1 Maart a-s- 's belast met de functie van commandant-zee macht Nederland schout bij nacht C. W. Slot, die met ingang van diezelfde da tum, zoals reeds bekend, benoemd is tot schout-bij-nacht. Mr. Z. M. van der Zant is bij beschik king van de minister van Wederopbouw en Volkshuisvesting met ingang van 7 Februari benoemd tot secretaris van de Huuradviescommissie te Amsterdam en Zaandam. Naar aanleiding van de publicatie van de verdeling van het woningbouw volume in de provincie Noord-Holland, is het van belang te weten, hoe het met het woningtekort in die provincie is ge steld. Op 1 Januari j.l. werd de woning behoefte gesteld op 39.114 woningen, waarvan alleen al 19.288 voor Amster dam. In de jaren 1951 tot en met 1953 zal deze behoefte toenemen, en wel door de natuurlijke aanwas der bevolking met 19.743 (Amsterdam 8.874) en door dat zich in de provincie duizenden werknemers uit andere provincies zul len vestigen (gevolg van de industriali satie) met 12.775 (Amsterdam 4.167). Een totale toename in dit jaar dus van het woningtekort met 32.518. Wanneer men daarnaast stelt, dat in 1951-53 in totaal 24.096 woningen zullen worden gebouwd, dan ligt de conclusie voor de hand. dat het woninggebrek in Noord- Holland in de komende jaren nog gro ter zal wordenl De British European Airways vervoer de in 1950 ruim 900.000 passagiers en 9.000 ton vracht. In totaal legden de vliegtuigen van deze genationaliseerde Britse luchtvaartmaatschappij het vorig jaar meer dan 20 millioen mijl af. Deze cijfers betekenen voor de BEA feen aanzienlijke vooruitgang in verge lijking tot 1949. In 1950 werdei) 200.000 passagiers en 4.000 ton vracht meer ver voerd dan in 1949. -.r- 20. Eric trekt zich terug binnen de muren van zijn slaapvertrek. Vele gedachten gaan hem door het hoofd. Het besef, dat onheilspellende dingen gaande zijn in Tyrfing, zonder dat hij kan vermoeden wat daarvan de oorzaak zou kunnen zijn, benauwt hem. Heeft het iets met zijn komst te makenHet ziet er wel naar uit Hij zet zich in een zetel om alles nog eens rustig te overwegen. Pum-Pum is verdwenen. Hijzelf heeft in de eerste nacht vreemde figuren gezien, die plotseling in lucht schenen op te gaan. Olaf laat extra-maaltijden bereiden, maar eet er zelf niet van. Was de fruitschaal in zijn vertrek niet onaangeroerd? Een tros druiven smaakt anders wel na een flinke maaltijd. Waar brengt Olaf het eten dan heen? Olaf! denkt Eric, terwijl hij langzaam naar de vensternis wandelt. Olaf.' Hij schrok toen ik hem naar da dwerg vroeg. Bij de moord deze nacht moet hij in de onmid- delijke nabijheid geweest zijn. Ik heb hem toch even tevoren zelf langs zien komen. Een haastige burchtheer En lopende in de richting van de plek waar Gost even later vermoord werd Hm Laten we nu eens aannemen, dat Olaf de knecht niet vermoorde. Dan heeft hij toch beslist Gost's doodskreet gehoord. Ja, natuurlijk, Olaf moet de gil gehoord hebben. Waarom kwam hij er dan niet op af? Wanneer men een gil hoort, wat doet men dan? Men gaat er heen om te zien wat er aan de hand is, zoals Vagen. Maar Olaf loopt door Op zijn minst genomen is dit toch vreemd. Hm De FretRidder Vagen in zijn nachthemd, peinst Eric. Zó uit bed, maar toch al met gladgekamde haren. Hij heeft iets onmannelijks. En dan het lapje, dat natuurlijk uit Olaf's purperen mantel moet zijn gescheurd. Maar een moordenaar moet toch merken als zijn slachtoffer hem vastgrijpt.' Waarom dan niet het stukje meegenomen, of desnoods de mantel doen verdwijnen? Neen, Olaf komt er gewoon mee beneden en dat is nu juist het raadselachtige. Verbergt hij zijn schuld achter deze argeloosheid? Zou de oude ridder zó geslepen zijn? Onrustig loopt Eric door het vertrek op en neer en zet zich dan weer neer. Het heeft er alle schijn van, dat Olaf méér weet van Pum-Pum, geheimzinnige afspraken heeft en ook nog Gost vermoordde. Maar waarom dan? Welk doel streeft Olaf na7 Wanneer dc burchtheer werkelijk schuldig is, wat zijn dan de beweegredenen voor deze wandaden? Op dit ogenblik wordt er geklopt. Ridder Ewoud treedt binnen, op de voet gevolgd door Olaf cv ridder Vagen. Maar het is een vierde man, die 's konings aandacht trekt. De kleren zijn hem half van het lichaam gescheurd, bloedige striemen zijn zichtbaar op zijn armen en borst en zijn gelaat is bedekt met vuil en stof en geronnen bloed Met afschuw ziet Eric ridder Ewoud aan: „Wat is er gebeurd?" roept hij luid. op een artikel van prof. Watering in het dagblad Trouw, waarop drs. v. d. Zee in ons blad onlangs een antwoord heeft gegeven. De stelling, aldus de president, die met behulp van de leu genontdekker kan worden opgebouwd, is niet vaststaand. De een zal er meer waarde aan hechten dan de ander. Wel was het hof ervan overtuigd, dat de leugenontdekker er toe kan bijdragen de onschuld van een verdachte vast te stellen. Hij geeft echter geen door slaggevend bewijs. Hierover was trouwens iedereen het eens, Mr. Sassen heeft er nog op gewe zen, dat de schuld bij een delict niet al leen een juridische, maar ook een psy chologische kwestie is. Tot nu toe heeft de verdediger zich alleen kunnen be palen tot het rangschikken van een aan tal feiten en de logische interpretatie daarvan. Zonder echter te kunnen speu ren naar bepaalde invloeden, die op de. psyche van een verdachte inwerken. Mr. Sassen heeft geprobeerd aan te tonen dat met de leugenontdekker in nog geen vijf procent van het totaal aantal onder zochte gevallen vergissingen kunnen worden gemaakt. In Amerika werden in 1946 op de 518 gevallen geen vergissin gen geconstateerd. Hij was het met de president eens, dat het ontoelaatbaar zou zijn om een verdachte op de resultaten van een onderzoek met de leugenont dekker waarheidsindicator zou een betere naam zijn te veroordelen. Maar wel kan dit apparaat het juridisch on derzoek in de goede richting zetten. Het woord is hier in eerste instantie aan de psycholoog. Op 22 Februari zal het hof uitspraak doen. Advertentie Zeer binnenkort is een wettelijke maatregel te verwachten, welke de ge legenheid tot het aanvangen met de studie in het Indisch recht opheft. In verband hiermee zullen belang hebbende studerenden er rekening mee moeten houden, dat de verenigde facul teiten van rechtsgeiecrdheid en van letteren en wysbegeerte te Leiden, te Utrecht en te Amsterdam ingevolge overleg met het departement van Onder was, Kunsten cn Wetenschappen met ingang van de dag, waarop dit jaar de Paasvacantie begint, d.i. 17 Maart, geen candidaatsexamen meer zullen afnemen. Zij, die voor die datum hun candi daatsexamen hebben afgelegd, kunnen nog tot uiterlijk December 1953 docto raalexamen doen. Donderdag is op 54-jarige leeftijd in Huize Padua te Boekei overleden pater Guntherus Lampe O.F.M. Hij was in 1924 priester gewijd. Bij de Tweede Kamer is een tweetal naturalisatie-ontwerpen ingediend. In een daarvan wordt voorgesteld de hoe danigheid van Nederlander te verlenen aan Leopold Karl Strassburger, gebo ren te Bamberg (Duitsland), circusdi recteur en wonende te Hilversum. Op de eerste dag van het te Rotterdam gehouden congres van de Partij van de Arbeid heeft het lid van het Partybe- stuur ir. H. Vos, Donderdag enkele woorden van ongerustheid over de partij gesproken. Hij legde allereerst uit, waar. weest, die gezegd heeft: regering wij hebben een beter beleid. De politiek, die tenslotte volgens spr. o.m. leiden moest tot het ontslag van generaal Kruis, noemde spr. een sanitaire maatregel van de eerste orde. Wij hebben ons, zo ging spr. verder, verheugd over de zelfstan digwording van Indonesië, maar wat Nieuw-Guinea betreft, de harde feiten zjjn, dat de P.v.d.A. maar 27 zetels heeft. Zo lang er een meerderheid regeert, kunnen er geen 27 regeren. De minister verdedigt het maximaal voor hem be- fraetie verdedigt. Deze dag hebben voorts verscheidene leden critiek uitgeoefend op het partij bestuur en Kamerfractie en de redactio nele inhoud van Het Vrije Volk. De voorzitter van de P.v.d.A., de heer K. Vorrink, heeft Donderdagmorgen het congres geopend met een rede, waarin hij er o.m. op wees, dat het beginsel van dc doorbraak geslaagd is. Wij zijn er ons echter oök van bewust, dat wij velen als kiezer en als lid hebben verloren, nadat de eerste vloedgolf van enthousiasme was weggeëbd. Spreker nam voorts de Indonesische kwestie onder de loupe. Moge het de ver der ziende elementen in beide volken ge geven zijn, aldus spr., de weg te vinden naar een aanvaardbare constructieve oplossing in dit conflict. Er is geen sprake van dat men op goede gronden zou kunnen volhouden, dat de moeilijk heden over Nieuw-Guinea uitsluitend tot de competentie van Nederland en Indonesië behoren. Wij hebben met vol doening vastgesteld, dat de regering zich bereid heeft verklaard bij een onver hoopt uitblijven van overeenstemming internationale bemiddeling te aanvaar den. De minister-president dr. W. Drees en minister mr. J. in 't Veld waren ook onder de aanwezigen. om hij wel bereid was partij te zyn i n I reikbaar compromis en dat is het wat de de regering, maar niet bereid partij te worden van de regering. Hij achtte het accent in de laatste jaren verkeerd ge legd. Wij treden, aldus ir. Vos, veel te weinig op tegen een aanvallende reactie. De partij heeft haar leidende taak te zien van de socialistische doelstellingen uit. Natuurlijk kunnen vele regerings voorstellen slechts compromisvoorstellen zijn, maar byv. een leger mag geen ab solute macht zijn, maar een democrati sche macht. Over de jongste beslissingen van de Partijraad sprekend, vroeg ir. Vos: Heeft iemand begrepen, waarom de partij raadsvergadering nu een resolutie kon aannemen, waarbij de resolutie van 8 Ja nuari van de baan is? De meerderheid van het Partijbestuur volgde daarmee de slechtste weg. Ir. Vos besprak dan de kwestie- Nieuw-Guinea. Hij meende, dat men er van doordrongen dient te zijn, dat ons land zonder Nieuw-Guinea beter af is dan met Nieuw-Guinea. Voor Indonesië is de overdracht echter wel belangrijk. Spr. verklaarde de val van het kabinet niet te hebben betreurd, maar nu moet de kabinets crisis worden opgelost. De militaire en sociale economische vraagstukken dienen op de voorgrond te staan, maar ook moet de Indonesische zaak worden opgelost. „Wij moeten aan onze eigen pijnlijke situatie aandacht schenken." Spr. waar schuwde voor verslapping. Er wordt ten onrechte gezegd, dat wij vandaag niet over het nodige intellect beschikken, nationaal en internationaal. Maar al is dit niet waar, spr. moest tenslotte con stateren, dat deze helaas te veel aan de socialistische wereld voorbijgaan. Prof. Kranenburg, voorzitter der Eer ste Kamer, heeft opgemerkt, dat de leden der P.v.d.A. zich ais democraten wel de gelijk druk hebben te maken over N.- Güinea. De „armzalige Papua's" zijn ook mensen. De kwestie Nieuw-Guinea is een internationale aangelegenheid. Wan neer de reSblutie-Vos door het Partijbe stuur was aanvaard, hadden wij door ons toedoen gezeten in een kabinetscrisis. Wanneer men meent, dat een partijbe stuur altijd het eigen gezicht moet tonen, dan maakt men het democratisch stelsel onmogelijk. De heer Burger, wnd.-voorzitter van de Tweede-Kamerfractie van de Partij v d. Arbeid, zei zich er over te verheugen, als er een regering van de grootste twee partyen mogelijk is. De samenwerking met de K.V.P. is ons, aldus spr., in vele opzichten tot zegen geweest. Er kon een politiek gevoerd worden van bestaans zekerheid. Waar is nu de oppositie ge- wmm ülufHitnimniiimimitiMniiiiiiHmtiiitiiiiiiiiititiiiHimiiia Snorrebor had een krant voor zich en grinnikte. „Waarom, lach je?" vroeg ik. „Het is of ik mezelvers zie," zei hy. Hij reikte mij de krant en ik zag de foto van prof. Gerbrandy, in gesprek met de Lord Mayor van Londen. „Ik zie onze burgemeester d'Ailly al met een kanten slabbertje voor als de burgemeester van Londen," zei Snor rebor. „Het zou hem best staan. Z'n gezicht is er jong genoeg voor. Het lijkt me alleen een beetje overdreven van die Lord Mayor, want op de offi ciële lunch zullen ze wel niet meer dan een snippertje vlees hebben gehad." „Misschien hebben ze soep en pap gegeten," opperde ik. „De soep hebben onze parlementsle den in het Lagerhuis gehad, maar het laas geen soep met ballen, want met 8 hele stemmen meerderheid heeft de Labourregering het wantrouwen van de conservatieven naar aanleiding van de vleesrantsoenering, die nog krap per is dan in de ergste oorlogstijd, we ten af te wimpelen," zei Snorrebor. „Anders leuk van die Engelsen om de Hollanders een crisisstemming in het Lagerhuis te laten meemaken, op dat ze zich in Engeland beter thuis zouden voelen," merkte ik op. „Waar kunnen Hollanders zich nu zonder biefstuk met gebakken aard appeltjes echt thuis voelen?" vroeg Snorrebor. „En wat een kabinetscrisis betreft kunnen de Engelsen nog heel wat van ons leren. In Engeland heeft de oppositie nog een meerderheid van stemmen nodig, maar bij ons speelt een kleine minderheid het klaar.' Advertentie Mijnhardt's Grieppoeders. Doos 45 CL Na een langdurige ziekte is in een ziekenhuis te New York overleden de 80-jarige mevr. Hetty Sylvia Ann How- land Green Wilks, die indertijd haar rijkdom heeft georven van de excen trieke millionnaire Hetty Green. Door haar dood zal een fortuin van naar schatting 125 millioen dollar worden versplinterd. Dit fortuin was haar nage laten door haar moeder, die haar beide kinderen in vervuiling en ellende groot bracht en zichzelf in versleten zwarte kleren hulde, terwijl zij in Wallstreet met haar geld manipuleerde om de rijk ste vrouw van de wereld te worden. Mevr. H. S. A. Howland Green Wilks was een stuurse vrouw, die maar wei nig vrienden had. Zij leefde sinds de dood van haar rpan Matthew Astor Wilks in 1926 in afzondering op een van haar twee landgoederen of in haar wo ning te New York. Zij werd de enige erfgename van haar moeders fortuin, die haar vermogen tussen haar beide kinderen verdeelde, tengevolge van de Uit het Engels vertaald door DICK OUWENDIJK Wel bleef hij bij de koffie. „Maar u zult het mij toch altijd zeggen, nietwaar mr Francis, sir," bezwoer hij, „als u met iemand alleen wilt zijn. Ik bedoel een tête a tête met een dame of zo ik kan mij dan terugtrekken in de studeerka mer. Er liggen altijd wel brieven die af gedaan moeten worden." Francis had hem plechtig beloofd dat hij het hem ronduit zou zeggen, wan neer hij een tête a tête wenste met een dame, of zo (wat hij nooit kon laten er aan toe te voegen). Hij had het ge voel alsof hij voor het eerst begreep wat een woord als „pregnant" wilde zeggen. In bepaalde stemmingen vond hij John nie „vermakelijk". In zulk een stemming was hij de avond toen Sue kwam souperen en hij treiterde hem zo geraffineerd, dat John nie niet begreep, dat hij getreiterd werd en hij hield hem voor de gek op een wijze, die Sue rondweg schandalig vond. Toen Johnnie de kamer uit was om koffie te zetten, zei ze zacht: „Je bent beestachtig tegen die jongen, Francis. Zie je niet dat hij alles wat je zegt voor ernst aanneemt en dat hij gewoon ido laat van je is?" „Het ene is niet mijn schuld en het andere kan ik niet verdragen. De com binatie van de twee is te veel voor me". „Zie dan van hem af te komen. Op een keer ga je te ver en dan ontdekt hij hoe je hem voor de gek houdt. Hij zou je wel eens kunnen vermoorden of zo-iets". „O kom, Sue! Jij zit dadelijk zo hoog te paard. Hij zal nooit zo-iets interes sants doen, geloof me. Hij heeft de ziel van een butler. Van een Engelse butler, dan". Ze antwoordde boos: „Waarom moe ten butlers nu per se minderwaardig zijn van ziel?" „Omdat ze het anders niet zouden kun nen verdragen om butler te zijn, Sue- lief! Johnnie is op het gym geweest, zo als hij dat noemt, en hij verbeeldt zich dat hij literator is, hij noemt zich mijn secretaris, maar in werkelijkheid is hij alleen maar een lakei. Bestudeer hem eens als hij straks de kamer in komt zo discreet; de volmaakte butler", „Je bent beestachtig nu en dan, Fran cis". „Dat is beter dan nu en dan een sen timentele kwast te zijn. Ik ben geen bewonderaar van Shaw, maar ik ben het volkomen eens met Tanner was het niet Tanner? waar hij zegt: „Een cynische duivel kan me niet schelen, maar van een sentimentele word ik on passelijk". Er werd bescheiden geklopt en John nie trad binnen met het koffie-servies. Hij zette het neer op een laag tafeltje naast Sue. „Drink je koffie met ons?" zei Fran cis. „Graag als ik niet onbescheiden ben". Francis antwoordde kort: „Wanneer je wordt uitgenodigd ben je natuurlijk niet onbescheiden. Schenk jij in, Sue?" Hij wendde zich opnieuw tot Johnnie: „Zou jij staande willen houden dat je een ziel hebt?" Johnnie's gelaat kreeg een peinzende uitdrukking. „Het hangt natuurlijk af van de de finitie van een ziel, nietwaar?" „Bij het definiëren van een ziel gaan alle niet-materialisten uit van zichzelf". „Een mens bezit natuurlijk geest en gevoel", sprak Johnnie levendig. Hij hield van een intellectueel gesprek. „Van de andere kant houdt men de ziel over het algemeen voor onsterfelijk, terwijl geest en intellect dit klaarblijkelijk niet zijn „Met andere woorden, jij hebt geen ziel, Johnnie of iets, dat niet waard is om er over te spreken, bedoel je dat niet?" Hij wendde zich tot Sue. „Zie je. ik had gelijk". Sue glimlachte tegen Johnnie. „Mr. Sable praat een heleboel onzin, vind je niet?" Waarom moest Francis zo ge meen zijn? Het was afschuwelijk om te zien hoe de jongen het getreiter opnam, het slikte en rondspartelde* terwijl Francis met zijn geamuseerde, spotten de glimlach op zijn gemak zat te kijken en te wachten. Johnnie keek beledigend. „Ik zou dat niet durven zeggen, Miss Lester", zei hij koud. Met opzet morste Sue met de koffie. „O lieve hemel, kijk nu eens wat ik gedaan hebwat spijt me dat, neem me niet kwalijk". Johnny liep weg om een doek te ha len en zij keerde zich woedend naar Francis: „Als je niet ophoudt, vertrek ik op staande voet!" „Doe niet zo mal, Sue. Hij vindt het prachtig". Johnnie kwam terug met een doek en redderde de boel. Toen zei hij: „Neem u mij niet kwalijk, Mr. Francis, sir, maar ik zou nu liever de keuken op gaan ruimen". Nooit zou hij Miss Lester vergeven, dat zij Mr. Sable beledigd had, nooit. En dan, om alles te bederven, juist nu zich een echt hoogstaand intellectueel gesprek ging ontwikkelen! Vrouwen waren «en bezoeking. Ze hadden geen verstand, 't Waren vrouwen als Miss Lester, die een man tot een vrouwen hater maakten. Hij liet dc bordcn op het aanrecht ketteren. Hy haatte Miss Lester. XIII In het voorjaar vertrok Francis naar New York, Johnnie achterlatend om op IN als een trouwe het huis te passen waakhond, dacht Sue, een beetje bitter. Johnnie zou de post behandelen tijdens Francis' afwezigheid, het manuscnpt^a een roman overtypen en de dagen tellen tot dc grote man weer terug was. Dan zou hij de flat overladen met rozen en ieder blad aan de kastanjebomen op de Boulevard de l'Observatoire zou m ge zang uitbarsten. Telkens wanneer hy Sue Lester zag, wat herhaaldelijk ge beurde in winkels of cafe s, dacht hy aan haar gebrek aan waardering voor Francis Sable en voelde hy welk een hekel hij aan haar had. Miss Cathryn wist beter; zij had haar broer geschilderd als een heilige. Het speet hem, dat Miss Cathryn Parijs had verlaten; nu Mr. Fancis heen was zou het prettig zyn geweest om met haar te praten, om lan ge cn diepgaande gesprekken met haar fe voeren over kunst en literatuur, over het bestaan of over de ziel hy hoorde zichzelf al vragen: „Wat denkit ueigen? liik over de geest, Miss Cathryn. hij hield van gesprekken, die het metaphy- sieke raakten en van discussies over de eigenlUkeinnerlijke betekenis van Mr Francis Sable's werk, bijzonder zyn poëzie, waarvan algemeen beweerd werd dat zii duister was, doch wat Mr. John B. Puckhurst ten sterkste on{*ende. Mr. Sable schreef op slot van rekening niet voor de massa, en alle kunst' dl<: enige betekenis was, was noodzakelijker wijze esoterisch. „Innerlijk", „esoterisch en „van betekenis" waren woorden, die een ruime plaats innamen in Mr. Puck- hurst's vocabulaire. (Wordt vervolgd) testamentaire bepaling, dat de langstle vende van haar kinderen van de ander zou erven. Toen dus in 1936 mevr. Wilks' broer kolonel Edward H. C. Green overleed, moesten haar de millioenen in de schoot rollen. Maar zo eenvoudig ging dat toch niet. Eerst na langdurig proce deren werden haar 500.000 dollar uit de nalatenschap van haar broer toegewe zen. Zij noch haar broer hadden kinde ren. Nu zullen dus de neven en nichten komen opdagen om haar erfenis te ver delen, maar de fiscus zal wel het groot ste gedeelte ervan in de wacht slepen Mevr. Wilks werd in 1871 te Londen geboren. Zij bracht een gedeelte van haar jeugd door met het verplegen van haar vader in een huis te Bellows Falls in Vermont. Later leefde zij met haar moeder in een smerig huis in Hcboken waar zij kamers verhuurden. Daar kook te en naaide zij voor haar schatrijke moeder. In 1909 huwde zij op 38-jarige leeftijd met de toen 67-jarige Wilks. een rijke kleinzoon van de legendarische John Jacob Astor. Toen haar man In 1926 stierf, liet hij haar nog 1 millioen dollar na. Sedertdien woonde zij cm beurten in haar huizen in Greenwich en South Dartmouth, waar zij honden fokte en het leven van de vogels bestudeerde, en haar ouderwets huis in Fifth Avenue. Uit de dierentuin te Helsinki ontsnap te een wolvin „Aili" geheten. Negentig minuten genoot het dier van de vrijheid, maar toen sehoct de Finse politie-agent Pauli Lehtonen het beest dood. In Fin land staat een premie van 20.000 Finse marken op het doodschieten van een wolf. mits dit in het Noorden van het land geschiedt. Lehtcnen had het beest dus beter eerst naar het Noorden kun nen laten trekken. Een wolf in de Finse hoofdstad, waar hij de mensen kan be lagen, wordt blijkbaar minder ongewenst geacht dan in het hoge Noorden, waar bij de kostbare rendierkudden naar het leven staat. De Amerikaanse minister van Land bouw Charles Brannan heeft de Ame rikaanse bevolking aangeraden evenals gedurende de tweede wereldoorlog zelf tuintjes aan te leggen voor het kweken van groente en fruit. Toentertijd werden die tuintjes „overwinningstuintjes" ge noemd. maar thans beveelt hij aan ze „vrijheidstuintjes" te noemen Een 23-jarige Italiaanse oorlogsbruid in Michigan heeft voor de derde maal in drie jaar tijds het leven geschonken aan een tweeling. Advertentie Tegen Kou Die Vast zii Bestrijdt hardnekkige kou van twee kanten tegelijk M Apoth. en Dreg. Imp. N.V. Rowntree, A'itm

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1951 | | pagina 3