Nieuw-Guinea, morgengloren
en hanengekraai
PERSONEELSRAAD N.S. IN
HET ZILVER
„Taak van het Christendom de
W.-Europese cultuur te redden?"
- thisIhiöhway
Bezoek aan de fresco's in Deventer
WILL SE CLOSED
VEHICLES
Blijvende hulde aan
het K.N.I.L.
Drie jubilarissen
Moderne Icarus
Maar voor foto's geen
schijntje kans
Duitse communisten
gearresteerd
SUKARNO IS EEN
„MANA"-DRAGER
Ook Koningin onder
de aanwezigen
DINSDAG 13 FEBRUARI 1951
PAGINA 5
ATTACK ON WH YÖRK CITY
TEKEN DES TIJDS
NOOR OVERLEED
IN VLIEGTUIG
Tragisch geval op Schiphol
Hofmeester veroordeeld
DE WERELD WERD IN 1950 BETER
GEVOED DAN IN 1949
Bronzen krans en plaat aan
gedenkteken Van Heutsz
Vliegende schotels
PROCUREUR-GENERAALTEGEN
PSYCHIATRISCH RAPPORT
Maar 1939 was toch beter
Indonesië verbiedt invoer
van sarongs
Witte kóól naar Amerika
SOVJET-COMPONISTEN
Bij poging illegaal de zone-
grens te passeren
Mexico in commissie voor goede
diensten voor Korea
Ook een genot
als tafeldrank
!(j TÉ £VEs|öF AN
Vooral in de Ver. Staten wordt sinds
etikele maanden koortsachtig gewerkt
om de burgerlijke verdediging op peil te
brengen. Niets wordt aan het toeval
overgelaten en men toil op alles voor
bereid zijn als het land door een plot
selinge overval zou worden getroffen.
In alle steden worden voortdurend oefe
ningen gehouden ao or hulpploegen,
brandweer en ambulances en er zijn
speciale maatregelen genomen om bij
een ramp onmiddellijk hulp tc kunnen
bieden. Op verschillende hoofdwegen naar
New York zijn grote borden geplaatst,
welke de bestuurders van motorrijtui
gen er voor waarschuwen, dat in geval
van een vijandelijke aanval op de stad
de weg alleen gebruikt mag worden
door militaire voertuigen en voertuigen
van de Burgerlijke Verdediging. Op
deze manier wil men voorkomen, dat in
geval van een aanval de weg niet vrij
zou zijn voor reddingsploegen-
Ook in Engeland worden de laatste tijd
oefeningen gehouden. In. Bristol namen
1500 soldaten en enige honderden leden
van de burgerlijke verdediging deel
aan een oefening voor de redding van
slachtoffers bij een eventuele atoom
bomaanval. Rechts ziet men een red
dingsbrigade in actie.
De Noorse kapitein Reinius uit Oslo
is overleden enige minuten nadat hij
aan boord was gegaan van het vliegtuig,
dat hem van Amsterdam naar Oslo zou
brengen.
De kapitein was reeds ziek gewórden
in Antwerpen. Hij en zijn vrouw wilden
echter zo spoedig mogelijk naar Noor
wegen terug reizen. Een Belgische dok
ter, die geconsulteerd werd, gaf een
attest af. dat kapitein Reinius per vlieg
tuig vervoerd kon worden. De reis naar
Amsterdam werd per auto gemaakt. Op
Schiphol werd hij op een brancard ge
legd en het vliegtuig binnengebracht
onder hoede van de medische dienst op
de luchthaven. Men zag echter reeds
spoedig, dat de patiënt onder geen om
standigheid de luchtreis kon aanvaarden
en maakte reeds aanstalten om hem
weer uit het vliegtuig te brengen, teen
zijn toestand plotseling veel slechter
werd. Hij overleed nog in het toestel.
Ziin vrouw was in zijn laatste ogen
blikken aan zijn zijde. Er bevonden zich
op dat moment nog geen andere passa
giers in het vliegtuig. Mevr. Reinius
heeft de vlucht naar Oslo daarrp alleen
aanvaard om de familieleden, die op het
vliegveld Fornebu bij Oslo stonden te
wachten van de droevige tijding in ken
nis te stellen.
Het stoffelijk overschot van de Noorse
kapitein zaï per vliegtuig naar Oslo
worden overgebracht.
De Rotterdamse rechtbank heeft de
74-jarige gepensionneerde hofmeester
M. J. V. uit Rotterdam veroordeeld tot
een gevangenisstraf van vijf maanden
met aftrek van een proeftijd van drie
jaar en een voorwaardelijke ter beschik
king stelling van de regering. Hij zou 23
Augustus 1950 getracht hebben zijn
vrouw van het leven te beroven door
haar met een mes in het hoofd te steken,
doch de vrouw werd licht gewond.
Het KNIL werd, Zoals bekend, 26 Juli
1950 ontbonden. Met het oog op de grote
betekenis, welke dit leger voor ons ko
ninkrijk had, heeft de Kon. Ned. Ver.
„Ons Leger" het initiatief genomen tot
het stichten van een blijvende herinne
ring aan het KNIL.
Aangezien oprichting van een groot
gedenkteken een kwestie van jaren zou
zijn en „Ons Leger" zo spoedig mogelijk
een passende en blijvende hulde voor
het KNIL, zij het aanvankelijk op be
scheiden schaal, tot stand wil brengen,
is gedacht aan een toevoeging aan het
gedenkteken voor Generaal Van Heutsz
te Amsterdam.
Uitgaande van deze overweging, heeft
„Ons Leger" na overleg met de burge
meester van Amsterdam en met de ont
werper van dit gedenkteken, de heer
Friedhoff, het plan opgevat om aan het
gedenkteken een monumentale bronzen
krans en een bronzen plaat met op
schrift te hechten.
Het bestuur der vereniging roept thans
allen, die met dit plan sympathiseren, op
om dit geldelijk te steunen. Ook kleine
bijdragen zijn zeer welkom. Men kan zijn
bijdrage, met de aantekening „K.N.I.L."
doen toekomen aan de penningmeester
der Kon. Ned. Ver. „Ons Leger", Witten-
burgerweg 76, Wassenaar, postrekening
122668 's-Gravenhage.
„Vliegende schotels bestaan en het
zijn niet anders dan reusachtige, van
plastic vervaardigde ballonnen, die
worden gebruikt voor de studie van
kosmische stralen,'' aldus dr .Urner-
liddle, hoofd van de afdeling ter be
studering van kernsplitsing van het
bureau van onderzoek der Ameri
kaanse marine, in het tijdschrift
„Look". „De ballonnénschrijft hij,
„kunnen tot ongeveer dertig duizend
meter hoogte stijgen. Soms worden
zij door de wind met een snelheid
van 320 kilometer per uur voortge
jaagd. In de schemering verlichten
de dan schuin vallende zonnestralen
het onderste gedeelte van de ballon
nen, waardoor het Iffkt alsof het
schotels zijn."
„Nog nooit heb ik in mijn loopbaan
een psychiatrisch Rapport onder ogen
gekregen, waarin g'econcludeerd werd,
dat de onderzochte verdachte de cel in
moest", aldus heeft de procureur-gene
raal van de Amsterdamse rechtbank,
mr. Fabius, gezegd bij de behandeling
van een zaak contra een oneerlijke
voormalige onderwijzer uit Sneek. „Nog
nooit heeft een dokter in zijn rapport
gezegd: deze man is een schurk. Iedere
dokter zegt altijd, dat niemand in de
gevangenis thuishoort. Om deze reden
sta ik altijd ietwat sceptisch tegenover
de medische rapporten".
Dit verklaarde mr. Fabius tijdens de
voortgezette behandeling van de zaak
tegen de onderwijzer, die in eerste in
stantie wegens diefstal van 100 spaar
geld uit de vacantiekas der schoolkin
deren tot drie maanden was veroordeeld.
De procureur-generaal eiste bevestiging
van het vonnis, hoewel in een psychi
atrisch rapport, geconcludeerd werd, dat
de verdachte, verminderd toerekenings
vatbaar was en het opleggen van een
voorwaardelijke straf hier op zijn plaats
was.
Bij de kwestie Nieuw-Guinea behoort
°°k deze primitieve mentaliteit in aan
merking te worden genomen. Want de
Uaakte feiten zijn, dat Indonesië ten
euenmale niet beschikt over personeel,
materiaal en financiën om Nieuw-Guinea
baar behoren te besturen. Misschien kan
na alle Irian-propaganda slechts onge
veer 10 pet. der vele bevolkingen van
Indonesië zich rekenschap geven, waar
^"leuw-Guinea eigenlijk ligt en nog
?een 1 pro mille dier bevolkingen kan zich
en dan nog maar vage voorstelling
maken van land en volk van Nieuw-
Guinea.
Is de Nieuw-Guinea-actie een ma
noeuvre om de aandacht af te leiden
Yan doodslag, moord, terreur, roof, epi-
°6miëen en honger, die overal in de eens
to welvarende gebieden, na de souve-
miniteitsoverdracht, heersen?
Is de actie opgezet, teneinde na uit-
mtiving der Nederlanders uit Nieuw-
Guinea, de Nederlanders op Java, wecr-
'oos te zien overgeleverd aan de repoe-
l uk, hetgeen niet wel mogelijk is, zo
lang Nederlandse oorlogsbodems in de
Uurt zijn?
Wil men afrekenen met de Nederlands-
Jhdonesische Unie, waartoe men de stok
G'euw-Guinea moet aanvatten om de
"ond Nederland te slaan?
Wil men de partijen op Java. die
j>cherper en scherper tegenover elkaar
K°men te staan, hierdoor bijeen brengen
n nationale bedding?
Wij zullen hierop niet dieper ingaan.
De naar Nieuw-Guinea teruggekeer
de Papoea-delegatie drong in haar
p laatste adres tot de Nederlandse
peering aan op handhaving van de vol
ledige Nederlandse souvereiniteit over
?aar land. Wijzend op de intolerante
"°uding der Indonesische Regering wa-
,fm de Papoea-vertegenwoordigers van
°ordeel, dat het welzijn der autochthonen
Medische hulp wordt verleend aan
'nheemsen op een strandje ergens in
Nieuw-Guinea.
In een rapport over de wereld-voed-
sel-situatie deelt het Amerikaanse de
partement van Landbouw mede, dat de
(Van onze correspondent)
De pcrsoneelsraad van de Ncderland-
sche Spoorwegen heeft gisteren zijn vijf
entwintigjarig bestaan gevierd, terwijl de
voorzitter G. Joustra, de heer F. Lands-
kroon en de ambtenaar van de raad W.
van Rossum, tegelijkertijd hun zilveren
jubileum herdachten.
Tijdens een 's middags gehouden bij-
De 55-jarige R.. S. Ewers uit Da
Junta (Colorado) heeft, naar ver
luidt, Zaterdag gevlogen met een
paar zelfgemaakte vleugels op eigen
krachtaandrijving
Na door een auto vaart te hebben
gekregen zou hij met' zijn vleugels
van nylon zoals voor parachutes
en van sparrenhout zoals voor
vliegtuigen gebruikt worden met
stalen en aluminium bouten en
stangen zonder verdere hulp tot een
hoogte van ruim 130 meter zijn geko
men. Viermaal steeg hij op. De laat
ste keer bleef hij bijna een minuut
in de lucht. De proefnemingen wer
den verfilmd en door ongeveer twin
tig personen bijgewoond. De uitvin
der is van mening, dat in de toekomst
vluchten met een snelheid van bijna
50 kilometer per uur mogelijk zhllen
zijn.
ben wij de Oosterlingen, die hier kwa
men, aan hogere waarden meegege
ven? Hoe stond het met de wet der
liefde ten opzichte van die mensen?
En met het antwoord op deze laatste
vraag tekende dr. Kortenhorst het
ziektebeeld van onze samenleving:
liefdeloos.
Aan het slot van zijn betoog kwam
spr. onder meer tot de conclusie, dat
het christendom als cultuur het meest
geschikt is om de vrede te handhaven.
Het is geen kwestie van heersen, maar
van dienen, niet van nemen, maar van
geven, waarbij elkanders mening geëerd
wordt en alles vermeden wordt, wat tot
verwijdering leidt. „En waar kan dat
beter gezegd worden", zo besloot dr.
Kortenhorst, „dan in een gemeenschap
van studenten, die toch één verlangen
kennen: de cultuur uitdragen en ver
spreiden."
Dr. Schepper benaderde het probleem
van een andere zijde door op de neils-
ooodschap te wijzen van Christus, wel
ke achter het christendom staat. Deze
boodschap vraagt liefde, zoveel zelfs,
dat wij de rover, die ons bestolen heeft,
Juist datgene schenken, wat ons onont
beerlijk is. Christus stelt ons in staat
zo zeide spr. zijn bondgenoot te
worden en tochonttrekken wij ons aan
zijn macht. Wij christenen verstaan bij
zonder de kunst Christus te huldigen en
te eerbiedigen en dat te doen door on
ze fouten in ons voordeel uit te leggen.
Dr. Schepper meende, dat de redding
van de cultuur de taak is van allen, die
de grote schat van het geloof bezitten,
en naar zijn overtuiging kan het chris
tendom die redding niet zozeer brengen
als wel richtingwijzend zijn bij het vol
voeren van die taak.
De Indonesische regering heeft de in
voer van bontgeweven sarongs en daar
mede gelijk te stellen manufacturen met
ingang van 5 Februari j.l. verboden.
Deze maatregel is genomen, omdat de
afzet van de binnenlandse weefnijver
heid in het afgelopen jaar een voortdu
rende concurrentie ondervond. Daar de
textielindustrie in Indonesië met vele
moeilijkheden heeft te kampen, geraak
ten vele economisch zwakkere bedrij
ven in financiële moeilijkheden.
Er zijn enkele lichtpuntjes ontstaan
voor de tuinders uit de Langedijk en
omgeving als gevolg van de export van
witte kool naar de Ver. Staten. In dit
land zouden n.l. vrij veel groenten bevro
ren zijn. Er wordt gehoopt, dat deze trans
actie van enige omvang zal zijn, daar er
nog grote voorraden witte kool aanwe
zig zijn. Met Oostenrijk is een compen
satietransactie afgesloten, zodat er ook
naar dit gebied groenten geëxporteerd
worden. De export naar Duitsland heeft
nog maar weinig te betekenen.
eenkomst waren onder meer aanwezig
de beide directeuren der N.S., ir. F. Q
den Hollander en drs. D. J. Wansink, de
secr. van de directie, mr. W. Lasonder
en de oud-directeuren dr. ir. W. Hupkes
G. F. H. Giesberger. Voorts de burge
meester van Utrecht jhr. mr. C. J. A. de
Ranitz en wethouder H. Ploeg Jr., de
heer J. Blommers, voorz. van de Ned.
Kath. Bond van arbeiders in de trans
portbedrijven St. Raphael en de heren
E. Kupers en H. Oosterhuis, resp. oud
voorzitter en voorz. van het N.V.V.
Namens de min. van Verkeer en Wa
terstaat werd het woord gevoerd door
de heer H. van Galen Last, die in h'et
feit, dat de regering zo weinig bemoeie
nis heeft gehad met de personeelsraad
van, de N.S. een bewijs zag, hoe goed de
samenwerking tussen P.R. en directie is.
Ir. Den Hollander, merkte op, dat et
een band gevormd is tussen directie
en P.R., die op een summum aan we
derzijdse waardering en onderling
vertrouwen berust en die nog onlangs
zijn sterkte heeft bewezen toen een
herziening van het Reglement Dienst
voorschriften en een afvloeiing van
pl.m. 2000 man personeel (i.v.m. de
electrificatie) aan de orde waren. De
wetgever wil thans Ondernemings
raden invoeren, doch de N.S. staan
hier voor een dilemma: moet men het
vrijwillig overleg in de P.R. beëindi
gen en deze vervangen door een On
dernemingsraad met minder vérstrek
kende bevoegdheden? „We zijn bij de
N.S. al verder", zo zei de pres.-dir., die
ook nog eens de wenselijkheid onder
streepte, dat iedere werker bij een or
ganisatie is aangesloten.
In zijn slotwoord dankte voorz. Jou
stra alle sprekers uitvoerig voor de be
langstelling bij dit jubileum.
wereldproductie van belangrijke voe
dingsmiddelen in het afgelopen Jaar met
ongeveer 2 pet. is gestegen en 4 pet.
groter was dan in 1939. Ondanks deze
stijging kon het voedsclverbruik per
hoofd van de bevolking, uitgedrukt in
calorieën, als gevolg van de groei van de
wereldbevolking nog niet het vooroor
logse peil bereiken.
In Engeland is de verscheidenheid
van de beschikbare voedingsmiddelen
thans beter dan sedert het uitbreken
van de laatste wereldoorlog het gevai
is geweest. Doch het is te verwachten,
dat de graanpositie dit jaar slechter zal
zijn dan in 1950.
Australië en Nieuw-Zeeland blevcr.
behoren tot de best-gevoede naties ter
wereld. In beide landen zal de schapen
stapel aanzienlijk toenemen.
In de Sowj et-Unie is de voedselsitua
tie de laatste twee jaren beter gewor
den. Voor het Midden-Oosten was 1950
De Prawda schrijft in een artikel,
dat de Sovjet-toondichters noa niet
voldoende „ideologische scholing"
ontvangen.
Het artikel, dat voor radio Mos
kou is voorgelezen, zegt, dat som
mige componisten, die formalistische
fouten hadden gemaakt, door de cri-
tiek op de rechte weg zijn terugge
keerd en nu hun verantwoordelijk
heid tegenover het volk kennen.
Er wordt echter nog geen vol
doende aandacht besteed aan de
ideologische scholing van componis
ten en muziekrecensenten.
Meer dan 20 nieuwe opera's zijn
ten tonele gebracht sinds de partij
drie jaar geleden enige tendenzen in
de Sovjetmuziek critiseerde
Maar zelfs de nieuwe opera's, die
succes hebben, zegt de Prawda. zijn
niet vrij van fundamentele tekort
komingen.
De gedachten en gevoelens geven
vaak buitenlandse en kunstmatige in
vloeden weer.
De reorganisatie van de Vereni
ging van Sovjetcomponisten, die een
aantal jaren geleden begon, is nog
steeds niet uoltooid.
(Van onze verslaggever)
Het grote kerkhof te Deventer lag
triest en verlaten in de namid
dag-regen, de rode daken der pot-
huisjes glinsterden, om alle hoeken der
zijstraatjes gluurden koekwinkeltjes met
heel veel wapenschilden. Uit de grote
Lebuïnus-kerk klonken mokerslagen en
gerammel van planken, grote zeilen
klepperden voor de grote gaten der ra
men. waarvan het glas al sinds jaren
in déconfiture geraakt is. Ik zocht de
ingang, achter mij torste een fotograaf
zware tassen, want wij waren op zoek
naar de ontdekte wandschilderingen,
waarover wij deze week berichtten.
„Mogen wij de kerk zien?' vraag ik
de rossige kostersvrouw, die achter het
bord voor bezichtiging van de kerk
wende men zich tot de kosterij - open
doet. „Jawel" zegt ze, „maar fotogra
feren is verboden."
„We zullen zien" mompel ik en schuif
door een smalle gang de met gewelven
overhuifde zalen binnen. Ik verstomde,
want daar in de Lebuïnus is een won
der gebeurd. Sinds de Kerkeraad op de
besluiten van zijn voorvaderen is te
ruggekomen en al die lagen lijken-
liuiskalk is gaan afbikken, is heel het
gothisch-Romaanse gebouw gaan herle
ven. De gloed der rode handvormstenen
met hun prachtige profielen, is er weer
als geheel nieuw, het warme grijs der
tufstenen pilaren, de zandstenen ribben
der gewelven, de trafeeën en sokkels,
heel de samenhang van dit prachtige
gebouw is met al de logica waarmee
de bouwmeesters van de dertiende en
veertiende eeuw het construeerden,
zuiver te voorschijn gekomen. En in de
hoeken der kruisgewelven slingeren
zich ornamenten, geschilderde versie
ringen, grillig, overal verschillend, ner
gens storend of te veel.
In het middenschip torenen de stei
gers. Ik klauter naar boven, acht wan
kele ladders op tussen stof en kalk. Vijf
en twintig meter hoog zit Hendrik Wol-
ters. Met een klein plamuurmes krabt
hij al sinds 1928 op de wanden van de
Lebuïnus.
Met dat ene pennemes heeft hij hon
derden schilderingen te voorschijn ge
haald. de grootste drie bij vijf meter, de
kleinste enkele centimeters in doorsnee.
Niet dat hij sinds 1928 in één stuk in
de kerk heeft gewerkt, want jarenlang
is de restauratie stopgezet door gebrek
aan geld. Hij heeft een mooie kop, die
Wolters, hoewel zelf schilder, heeft hij
nooit een penseelstreek aan de schilde
ringen toegevoegd. „Wat stuk is blijft
stuk", zegt hij, dat heeft Monumenten
zorg zo bepaald. Wel ontdekte hij een
bepaald soort fixatief, waarmee de fres
co's nieuwe glans krijgen als ze onder
kalk vandaan gekomen zijn. Die groie
schildering daar, „De wederkomst van
Christus" is uit 1530, de „Tien geboden"
uit 1611. De kleine Apostelkopjes op de
pilaar uit 1100, evenals een kruisiging,
dat is uit de tijd van Bernulphus, die de
kerk herbouwde. In het koor zitten ook
nog een paar fragmenten uit de twaalfde
eeuw, daar vonden we zelfs sporen van
de brand onder de kalk (de kerk is in
770 door Saksers verwoest, in 774 op
nieuw verwoest, in 1235 verbrand en in
1334 opnieuw door brand geteisterd).
Terwijl ik vanuit dit ongewone punt de
kerk bekijk, moet ik denken aan de ka
thedraal van Chartres, waar ik ook eens
naar de gewelven geklauterd ben in de
steigers, toen men daar de beroemde
ramen restaureerde. „Van Chartres naar
Deventer ee n'est qu'un pas" denk ik,
maar ik wordt in mijn overpeinzing ge
stoord door een tweetal mannetjes, die
heel klein staan te gebaren opder op de
grote plavuizen der graven van gestor
ven Deventenaars. Zij wenken mij en ik
klauter maar weer naar beneden.
„Wat doet u daar op de steigers?"
zegt een heer bars.
„Ik kijk naar de restauratie."
„U heeft niets te kijken zonder toe
stemming."
„Toestemming, maar iedereen vond
het goed."
„Iedereen? Ik niet."
„U was er niet."
„Niets mee te maken en u mag ook
niet fotograferen."
„Maar waarom niet?" vraag ik, ,.men
mag toch overal restauratiewerk foto
graferen? Ik mocht zelfs in Chartres
de restauratie van de beroemde ramen
fotograferen."
„Alles goed en wel, maar hier mag
een goed jaar en er zijn aanwijzingen,
dat er in dit gebied in 1951 goede oog
sten zullen worden verkregen. Voor het
Verre Oosten en Zuid-Oost-Azië schij-
nen de vooruitzichten thans iets beter
te zijn. In India gaat de voedselsituatie
echter achteruit.
Behalve in Griekenland, het stroom
gebied van de Donau en Frans Noord-
Afrika zal de agrarische productie in
het gebied van het Europese vasteland
dit jaar waarschijnlijk stijgen, zodat er
minder invoer nodig zal zijn om het
consumptiepeil van 1950/1951 te hand
haven.
De inwoners van de V.S. hadden tn
het afgelopen jaar 12 pet. meer te eten
dan voor de oorlog. Het departement
voorspelt, dat in 1951 het aanbod van
vlees, vooral van varkensvlees, zal toe
nemen.
In bijna alle landen van Latijns-Ame-
rika bereikte de individuele consumptie
in 1950 een recordniveau.
Te Hélmstedt. op de grens van de En
gelse en de Sovjet-Russische zone van
Duitsland, zijn Zondag acht vooraanstaande
West-Duitse communisten gearresteerd,
toen zij, komende uit de Sovjet-zone. pro
beerden de grens illegaal over te steken.
Onder de gearresteerden bevinden zich
leden van de Bondsdag en de Provinciale
Parlementen. Zij behoorden tot een groep
van 35 personen, die de grens wilden over
steken. Zeventien van hen wisten te ont
snappen.
De grensdienst vermoedde, dat de gear
resteerden een bijeenkomst ln Oost-Duits-
land hadden bijgewoond.
Dr. Fadiila Nervo, hoofd van de Mexi
caanse delegatie bij de V. N., heeft zich
bereid verklaard zitting te nemen in de
commissie van goede diensten der V. N.
voor Korea. Aangezien de Zweed Graf-
ström er ook in heeft toegestemd deel
uit te maken van de commissie, is deze
thans gevormd. Het derde lid, tevens
voorzitter, is, zoals bekend, de voorzitter
van de Algemene Vergadering, de Pers
Entezam.
Onder in de kerk gebaarden kleine
figuurtjes dat ik naar beneden moest
komen.
het niet, we moeten eerst de beslissing
van de Kerkeraad der gemeente af
wachten."
„Maar waar is de Kerkeraad der ge
meente dan," vraag ik weer.
„Die vergadert pas Maandag, dan
zult u de beslisisng wel horen!"
Ik heb lang gepraat, maar niets hielp.
Zelfs het argument, dat Katholieke kun
stenaars tenslotte de schilderingen ge
maakt hadden, hielp niet.
We zijn onverrichterzake naar huis
gegaan. Misschien krijgen we later nog
eens ooit toestemming om u de eeuwen
oude kunstwerken te tonen, dan hoort u
er wel nader van. Dan is misschien in
middels ook de prachtige Romaanse
crypte schoongemaakt en dat daar nog
verrassingen te voorschijn zullen komen
is zeker.
Sukarno, die aanvankelijk had ver
klaard en in de loop van 1950 niet
ophield te verklaren, dat de souve
reiniteit over Nederlands Nieuw-Guinea
aan de Repoeblik Indonesia zou komen,
Voordat de haan in 1951 had gekraaid,
heeft in zijn laatste redevoeringen dit
ujdstip verplaatst tot het eerste morgen-
gloren van 1952.
Ten aanzien van de toekomstige poli
tieke status van Nieuw-Guinea namen
Nederland en Indonesië ieder een eigen
standpunt in. Omtrent de middelen, die
tot een oplossing zouden moeten voeren,
had men zich verbonden, dat zij ten eer
ste vreedzaam en ten tweede redelijk
zouden moeten zijn. De UNCI was op de
Nieuw-Guinea-conferentie niet aanwezig
doch haar bemiddeling ter Ronde Tafel
Conferentie stelde Nederland en Indone
sië ook reeds niet in staat het Nieuw-
Guinea-vraagstuk definitief op te lossen.
De republiek bleef en blijft zich op
hot standpunt stellen, dat de souvereini-
toit over West-Nieuw-Guinea zonder
■heer aan Indonesië behoort te worden
overgedragen.
Ter R.T.C. werd Nieuw-Guinea uit
drukkelijk van de overdracht der sou
vereiniteit over Indonesië uitgesloten.
Nederland heeft bewezen de gesloten ac-
ooorden volledig en in alle oprechtheid
te willen verwezenlijken.
Aan vele kanten in het Verre Oosten
slaan de vlammen uit, die straks een
wereldbrand kunnen veroorzaken, en in
Verhouding tot het wereldgebeuren schij
nen de netelige Nieuw-Guinea-proble-
hien van geringe afmeting en van min
°f meer regionale betekenis. Vergissen
Wij ons niet, want in het Pacific-geheel
hunnen beslissingen ten aanzien van dit
gebied niettemin daarop van grote in
vloed zijn.
Nederland voelt zich verantwoor
delijk en behoort zich verantwoorde
lijk te voelen voor het tot ontwikke
ling brengen van dit gebied en van
de inheemsen van West-Nieuw-Gui
nea, totdat deze bevolking tot vol
doende mondigheid is gekomen om
haar wil staatkundig kenbaar te ma
ken en over haar toekomstig staat
kundig lot op democratische wijze
zelfstandig te beslissen, overeenkom
stig de internationale beginselen van
het zelfbeschikkingsrecht.
slechts daarbij verzekerd was. Door de
zorg van dit welzijn alleen heeft Neder
land zich te laten leiden. Wel moeten wij
daarbij bedenken, dat vele Westerse
methoden en vormen universele bruik
baarheid bezitten, maar het is volstrekt
niet geoorloofd, zoals sommigen zouden
willen, om het Oosten in dit opzicht, zij
het ook uit goed-bedoelde bemoei
zucht, iets in de weg te leggen. Niet wij,
doch zij hebben te beslissen, wat zij van
de erfenis hunner voorvaderen willen
medenemen, nu de tijdgeest hen oproept
tot de stormloop tegen de materie zoals
ook onze vaderen hebben ondernomen.
Wij kunnen hun raad geven, wetend hoe
lang de weg is, welke transportmiddelen
worden vereist en hoeveel leeftocht moet
worden meegenomen, maar het is niet
onze taak om de bagage te onderzoeken
en te schiften. Men kan er zich van ver
zekerd houden, dat gedurende de op
mars alles wat hindert en nutteloos is
vrijwillig zal worden achtergelaten,
waarna men uit de door ons medegeno
men voorraad gaarne zal aanvaarden en
naar zijn behoefte zal aanpassen al wat
men inziet nodig te hebben.
De Nieuw-Guinea-delegatie ver
klaarde, dat zij zich in de toekomst
een verbondenheid tussen Nederland
en Nieuw-Guinea dacht, die zo hecht
was, dat zij het karakter zou dragen
van een ingepast zijn van hun land
in het geheel, zodat a.h.w. één natie
zou worden gevormd.
Dat saamhorigheidsgevoel moet ons
Nederlanders doordringen, daardoor
moeten wij worden bezield en in dit
opzicht kunnen wij van vele Papoea's
wat leren! Over oceanen en continenten
heen zullen wij dan a.h.w. een keten
vormen, die door de geest zo krachtig
zal wezen, dat zij onverbrekelijk zal
blijken te zijn.
Wij Nederlanders hebben in het ver
leden het bewijs geleverd in staat te zijn
de grondgedachte der synthese, d.i. de
harmonische verbinding en samenwer
king tussen Oost en West, het geleide
lijk dynamiseren der inheemse maat
schappij naar beste inzicht en kracht te
verwezenlijken. Wij zullen het ook ten
aanzien van Nieuw-Guinea bewijzen.
G. L. T.
.Advertentie
Wij bevinden ons te midden van de
°ntwikkeling der gebeurtenissen, en be
schouwingen over al hetgeen plaats vond
'n de allerlaatste tijd kunnen achterwege
"lijven. Slechts moge gewezen worden
°P een typisch, maar belangrijk Oosters
dement in de halsstarrig-volgehouden
ds van integrale overdracht der souve-
reiniteit over Nieuw-Guinea aan de Re-
Poeblik Indonesia. Men moet aannemen
legen beter weten in.
Soekarno wordt in de nog steeds pri
mitieve Oosterse samenleving beschouwd
alt een z.g. „mana"-drager. Dit mana
een magische kracht, die in meer
dere of in mindere mate in allen en
alles aanwezig is. Mana kan betekenen
macht, in de betekenis van bovennatuur
lijke macht, autoriteit, majesteit, tover
kracht, energie, roem. Alleen in het
succes ligt het bewijs van mana. Iemand
die rnana bezit is een „lieveling der
Goden".
Een dictator b.v. is een typisch voor
beeld van een manabezitter. Hij moet
echter altijd succes hebben en snel-
en plotselinge successen, zijn veel
'jeer Waard, dan langzame. Maar
'aha kan overgaan. Daar helpen geen
nanengekraai en zonsop- en zonsonder-
,Jan9en aan.
Zowel dr. L. G. Kortenhorst als
prof. dr. J. M. Schepper hebben ieder
naar eigen overtuiging een positief
antwoord gegeven op de vraag „Kan
het de taak van het christendom zijn
de West-Europese cultuur te redden?"
Dat was gisteren tijdens een bijzon
dere bijeenkomst, welke de Christen-
Studentenraad in de Zuiderkerk te
Leidenjoelegd had binnen het kader
der vMjng van de 376ste di'es nata-
lis derlEeidse universiteit. Evenals vo
rige jaren werd deze bijeenkomst be
halve door curatoren, professoren, stu-
tenten en oud-studenten, ook bijge
woond door H. M. Koningin Juliana.
Dr. Kortenhorst verlegde het accent
van de vraag min óf meer door haar
in deze vorm te stellen: kan het chris
tendom zich geroepen achten mede te
helpen de West-Europese cultuur te
redden? En deze vraag zou zich dan op
dringen naast die andere: staat of valt
het christendom met de West-Europese
cultuur?
Wat dat laatste betreft, kon spreker
kort zijn. De bevestiging van die vraag
is immers in lijnrechte strijd met de
katholieke geloofswaarheden. Het chris
tendom is geen menselijke maar een
goddelijke instelling. Het is daarom on
afhankelijk van tijd, geld en omstan
digheden en het is tot het einde van
de wereld in zijn bestaan verzekerd.
Alle geweld ten spijt, want de geschie
denis heeft geleerd, dat het bloed der
martelaren het zaad der Kerk is.
Een andere vraag is het uiteraard, of
de tegenwoordige tijd het christendom
„cultuur" genoeg acht om de redden
de hand uit te steken. En daarop gaf
dr. Kortenhorst een volmondig ja, eraan
toevoegend, dat het toch ook weer niet
zo heel erg gesteld was met die Euro
pese cultuur en dat het in ieder geval
de moeite wel loont, dat wij christenen
het karakter van onze cultuur in bezit
weten te houden.
Spreker wist zich bij zijn betoog m
goed gezelschap van Barge en „onze
vriend'' Huizinga en hij meende voorts,
dat het Westen onder de meest gunstige
omstandigheden leeft in verband met
het Oosten.
„Zijn wij niet aldus opgevoed", zo
zeide hij, „dat wij' reeds tientallen ja
ren terug uit onze slaap wakker ge
schud werden met het woord China?
En dat wij daarop spontaan hebben
gezegd: gele gevaar! Toch mogen wij
de ogen met sluiten, want daarin ligt
een bepaalde vorm van cultuur. Wij
kunnen nu eenmaal niet alleen leven
van uranium, steenkool enz. Wat heb-
