DE WEEK IN STAD EN
Jeugdherinneringen van een
honderdjarige
Ledenconcert van de H.O.V.
aft v. Empelen
H
r
Si
fc
Te voet van Beverwijk
Mevrouw C. M. Krouwels Traksel is nog steeds
actief missie-zelatrice
naar Haarlem
V
Solist Anton Fietz,
AGENDA
HET GEVAL VAN DE SANATORIUM-PATIENTE
Herwonnen Levenskracht te Haarlem
deed wat mogelijk was
Herdenking der gevallenen
santpoort
AD AM SE, EERBIEDIG PORTRETTIST,
EXPOSEERT BIJ LEFFELAAR
SLEUTEL WEG?
HERINGA WUTHRICH
I
ZATERDAG 17 FEBRUARI 1951
PAGINA 2
Een vrouw, die meer dan 'n eeuw waard is
Bij het spelen te water
geraakt
Gemeenteraad
Éi
mÊÈÈÊËÊÊËÊÊÈÊËÊËËÊÈM
Een sintelbaan in Haarlem?
Wilt U dit jaar
Nieuwe operatiekamers
Grote Gasthuis
Burgerlijke Stand
GAS HALVE CENT
DUURDER
Electriciteit blijft gelijk
Waterstanden
PIONIERSGROEP K.A.J.
OPGERICHT
Zondagsdienst
Kerkbericht
Parijse schetsen van Ittmann
HEEMSTEDE
Kadervergadering Kath.
Arbeidersbeweging
R.K. Verenigingsgebouw
Zondagsdiensten
Chin. Ind. Rest. Hongkong
Lunch a f 1.75
SCHOENCRèME moet
van Lincol zij»!
DE SLEUTELSPECIALIST"
Vertrouwenscommissie voo*
de melkhandel vergaderd*
Burgerlijke Stand
i
Op 2 Maart hoopt Haarlem weer een
honderdjarige te bezitten. Als de voor
tekenen niet bedriegen een bijzonder
krasse, vitale, gezonde engezegen
de: Mevrouw C. M. KrouwelsTraksel,
wonende in de Karei van Manderstraat
43. ex~parochiane van de Kathedrale Ba
siliek, actief missie-ijveraarster en le
zeres van onze courant, zolang die ver
schijnt en dat is vijf en zeventig jaar.
Wij hebben een praatje met haar ge
maakt en ons bijna verlegen gevoeld,
wanneer wij onze vragen minder helder
konden formuleren dan zij er op ant
woordde. Wij hebben ons. in de kracht
van ons leven, een kleuter gevoeld, be
schaamd gedacht aan onze vermeende
kwaaltjes, onze leesbril en tegenzin om
te wandelen..
De aan een 100-jarige te stellen
vraag: hoe spelen wij het klaar om ook
zó oud te worden en zó vitaal te blij
ven? vond in dit geval een zeer korte
beantwoording: door hard te werken en
veel te bidden.
Mevrouw Krouwels heeft van haar
honderd jaren ruim vijf en negentig in
Haarlem doorgebracht. En toch is ze
met haar gedaohten herhaaldelijk in
Amsterdam, waar ze slechts een paar
jaar verbleef, doch de gelukkigste van
haar leven doormaakte mèt haar man,
die ze vrij spoedig verloor, want sinds
1884 is ze weduwe.
„Dat was werken" zei ze met stem
verheffing, „om 5 uur 's morgens ging
mijn man de deur uit en na een uur
lopen was hij op z'n werk. Om 7 uur
's avonds was de arbeid gedaan en om
8 uur zaten wij dan aan de warme maal
tijd. Tegenwoordig zijn de toestanden
veel beter, maar ik kan er niet aan
wennen, dat een werkster -vijf gulden
moet hebben voor een werkdag van
6—5 uur.
Mevrouw Krouwels werd geboren aan
de Zijdsgracht, waar nu het Sophiaplein
is. Ze Werd in de Paterskerk aan de
Groenmarkt gedoopt en weet nog heel
goed, dat pater Ausem haar op 12-jarige
leeftijd de Eerste H. Communie uit
reikte.
„Verleden jaar heb ik de herinnerings-
plaat weg gedaan" merkte ze daarbij op
„het ding zag er uit alsof het twee
eeuwen oud was
Ze zat op de stadsschool, waar nu de
brandweerkazerne staat, in de banken
en schetste ons de hoofdonderwijzer
Bitter als een bitter mens, die er nogal
eens „op timmerde", al had hij de leer
linge Traksel nooit een haar gekrenkt.
Ze was liever naar de zusterschool in de
Anthoniestraat gegaan, maar daar was
geen plaats meer
Ja. die jeugdjaren in het Haarlem
met de poorten als grenzen, met de
hobbelkeien, waarover de rijtuigen ge
trokken door vurige rossen hosten
zelfs de paardentram was er nog niet
niet de fabrieken uit gouden jaren
zonder bioscopen, zonder stoplichten en
autobussen, waren voor haar gelukkig
qn zonder, gorgep.
„Ik zie ae jongen van Houtman,
wiens vader een stalhouderij had bij de
Houtbrug» nog voor'me" zei oma lachend
„en de rooie Feye uit de Raveling-
steeg
Korte tyd verbleef ze in Den Haag en
het was opmerkelijk hoe precies deze
krasse vrouw zich wist te herinneren
hoe dikwijls en waar zij Koning Willem
IH zag en Prinses Marie en Koningin
Sophia.
„Eenmaal stond ik vlak bij haar, toen
ze naar de Franse kerk in de Van der
Boschstraat ging.
Als meisje van een jaar of twintig liet
zij zich voor het eerst fotograferen in
dé Begijnestraat. Ten voeten uit! zoals
in de eerste dagen van dit wonder ge
bruikelijk was. En nu, tachtig jaar la
ter, staat ze voor de tweede maal alleen
op 'n plaatje. Als 'n krasse figuur, die
ze ook is. En smakelijk vertelde ze ov#r
het Haarlem van een eeuw geleden. De
Leidsebuurt en het Kleverpark waren er
niet, nóch de Amsterdamsebuurt of de
huizenzee in het Noorden. In De Hout
en op de Dreef speelden kinderen, zoals
nu, want het spel zal van alle eeuwen
Zijn.
Toen mevrouw Krouwels op 33-jarige
leeftijd haar man verloor, stond zij al
léén voor de opvoeding en het onder
houd van haar drie kinderen, van wie
haar enige dochter in 1894 overleed,
welke slag haar zeer beroerde. Zij pak
te aan, opende een zaak om de jongens
te kunnen laten studeren en wist daar
naast nog tijd te vinden om liefdewer
ken te beoefenen.
Vijftig jaar is zij zelatrice van de St.
Dominicuspenning en van het Missiehuis
St Willibrordus in Steyl (L.).
Het zeldzame is echter, dat zij nog
steeds actief zelatrice is en met haar
missie-kalenders in de gehele kathedrale
parochie en zelfs daarbuiten de vaste
klantjes opzoekt.
Tamelijk geregeld kan zij nog alleen
naar de kerk gaan en toen zij onlangs
kou gevat had, wisten de huisgenoten
nog juist te voorkomen dat zij, gewa
pend met haar kerkboek haar ogen
en oren hebben practisch niets geleden
naar de kathedraal op stap zou gaan.
Haar diep-ingewortelde godsdienstzin,
onwankelbaar Godsvertrouwen en ka
tholieke principes kwamen tijdens ons
interview herhaaldelijk naar voren. Men
kan haar gerust nog tot de strijdbare
zielen rekenen!
Vijf en zeventig is een leeftijd om het
rustig aan te doen,
maar toen mevrouw
Krouwels zo oud
was, liep zij eens
van Beverwijk naar
de Leidsebuurt in
Haarlem, omdat de
bus net vertrokken
was. Nabij Schoten
kon ze inde volgen
de stappen, maar dat
vond ze de moeite
niet meer. En wilt
U een staaltje van
haar huidige kras
heid? Toen ze met
haar zoon in ae auto
langs de Zand-
voortse boulevard
toerde, kon ze de
stippen van sche
pen aan de horizon
tellen.
De leeftijd der
zeer sterken heeft
ze verre overschre
den, zij, die wegens
een maagkwaal een
halve eeuw geleden
bediend moest wor
den. God heeft haar
gespaard, haar de
vreugde doen sma
ken van kinderen,
klein-kinderen en
achter-kleinkinde
ren. Haar laten
ploegen in zijn
akker om zielen te
oogsten tot op de
dag van vandaag.
Zo'n vrouw is een
eeuw waard ge
weest. Méér dan 'n
eeuw waard!
Gistermiddag om kwart voor twee
raakte een 7-jarige jongen spelenderwijs
të water bij de kistenopslagplaats aan
de Friesevarkenmarkt. De inzittenden
van een passerende motorboot konden
de drenkeling de hand reiken en hem
naar de kant brengen, waarna hij, door
de politie naar huis werd gebracht.
De gemeenteraad kómt Woensdag 21
Februari des middags om twee uur ten
gemeentehuize bijeen.
-
n.
ja:
Het is doorgaans de gewoonte, wan
neer een violist een nieuw vioolconcert
introduceert, hem tevens in hetzelfde
programma een standaardwerk uit de
literatuur te laten spelen, zo dit enigs
zins mogelijk is. De programma-samen-
stellers hadden ook met dit feit op het
Vrijdagavond gegeven H.O.V.-ledencon-
cert rekening gehouden, zodat twee
vioolconcerten op het programma prijk
ten, respectievelijk het concert voor
viool en orkest van de Russische compo
nist Aram Katchaturian, en dat van
Ludwig van Beethoven, Toon Verhey,
onder wiens leiding dit concert wederom
stond, liet aan dit alles voorafgaan de
Serenade op. 48 voor strijkorkest van
Tschaikcwsky. De uitvoering ervan
blonk uit door warme klank van het
Strijkersensemble en een uiterst verzorg
de schakering, met in achtneming van
de méést verfijnde détails der dynamiek.
Het vioolconcert van Aram Katcha
turian, dat hierop volgde, is een typisch
werk, zeer interessant verwerkt en
goed gebouwd. Het is uiterst effectvol
voor het instrument geschreven, en
wekt bij de eerste auditie de idee dat
het zeer moeilijk is. Of het stuk bij een
herhaalde uitvoering echter de aandacht
op hetzelfde niveau weet gaande te hou
den, valt te betwijfelen, daar de inhoud
bij nadere beschouwing niet overal van
een zekere schraalheid ontdaan is. De
solist, Anton Fietz heeft het technisch
onberispelijk gespeeld en, wat meer
zegt. met grote expressiviteit en kunst
begrip voorgedragen. De topn van zijn
instrument is niet groot, maar soms van
een sereniteit die men zelden hoort. Op
vallend bijvoorbeeld was het gedeelte
con sordino .gcdaelte uit Andante, dat 'n
ongekend schone vioolklank te voor
schijn toverde. De H.O.V. paste zich in
deze eerste uitvoering te Haarlem van
dit stuk. bewonderenswaardig aan, het
geen een groot compliment inhoudt daar
de begeleidingsstructuur hier niet ge
makkelijk is. Enkele kleine onzuiver
heden bij de houtblazers in het begin
van het middendeel, mag men ten op
zichte van de vele uitstekende momen
ten niet te zwaar nemen. Mccht voor
vele bezoekers deze muziek onwennig
aandoen, dan kon men na de pauze zijn
hart ophalen aan een zeldzaam schone
weergave van Beethoven's beroemde
vioolconcert in D dur. Anton Fietz, en
het orkest niet minder, hebben hierin
de reinste kamermuziek gemaakt, ont
daan van alle uiterlijke^ effect en hier en
daar ontrc erend schoon. Dat de violist
technisch tot iets in staat is, bewees hij
in de cadens van het eerste deel. Het
was een gave reproductie van dit con
cert dat zo dikwijls ten offer valt aan
het virtuozendom, en zich juist dit keer
in dit opzicht ver boven de doorgaande
vertolking onderscheidde. Terecht liet
de solist dirigent Toen Verhey en het
orkest, die misschien onopvallend, maar
begeleidden zoals men dat weinig hoort,
in de ovationele hulde delen. Een con
cert waaraan men nog wel eens terug
zal denkendoor de indrukken die het
achterliet.
JAN LAARVELD
BIOSCOPEN:
Rembrandt: Operette (a. 1.) 2, 4.15, 7 en
9.15 uur; Palace: Per raket naar de maan
(a. l.j 2, 4.15, 7 en 915 u.: Luxor: Het
dodende licht (18 j.) 2, 4.15, 7 en 9.15 u.;
Frans Hals: De zwarte demon van Bali
(18 j.) 2.30, 7 en 9.15 u.; Zo. 2, 4.30, 7
en 9.15 u.; City: Huwelijk is geen handels
zaak (a. 1.) 215, 4.30, 7 en 9.15 u.; Spaar-
ne: Het geheim van de X 94 (14 j.l 2.30,
7 en 9.15 u.; Zo 2, 4.30, 7 en 9.15 u
Zaterdag 17 Februari
SchouwburgComedia met „Het verbor
gen vuur", 8 uur.
Zondag 18 Februari
Schouwburg: Comedia met „Het verbor
gen vuur", 8 uur.
Maandag 19 Februari
Schouwburg: Het Amsterdams Toneelge
zelschap met „Accolade", 8 uur.
TENTOONSTELLINGEN
Frans Halsmuseum, Groot Heiligland 62:
Van 19 Februari at Interscholair Jeugd-
tournooi Haarlem 1951. Geopend op werk
dagen van 1017 uur. 's Zo. van 1317 u
Tevens op 19 en 22 Februari des avonds
van 19.30—21.30 uur.
Museum Het Huis van Looy, KI. Hout
weg 103: Ere-tentoonstelling van Europees
en Indisch werk van Jan Lary ter gelegen
heid van zijn 70ste verjaardag. Tevens
herinnerings-tentoonstelling van nagelaten
werken van Marinus van der Burg. (t.m.
18 Februari). Geopend op werkdagen van
1017 uur 's Zo. van 1317 uur.
Kunsthandel Leffelaar, Wagenweg 102:
Schilderijen door Waalko Dingemans uit
Zuid-Afrika, (t.m. 2 Maart). Geopend op
werkdagen van 1017 uur. 's Zo. van 14
16 uur.
APOTHEKEN:
De Zondag-, avond- en nachtdiensten
van de Haarlemse apotheken worden van
1725 Februari waargenomen door Fa. G.
C. Loomeyer Zn., Barteljorisstraat 11,
telef. 10175; Park-apotheek, Kleverparkweg
13. tel. 11793: Teyler-ppotheek, Teyierplein
70, telef 17946; Apotheek Het Gildenhuis,
Koninginneweg 3, tel. 12038.
ZIEKENVERVOER:
Fa. Mathot, Gr. Houtstraat 9. telefoon
11900; Margriet, Turfmarkt 19 rd„ telefoon
21400; te Heemstede Fa. Buitenman en Co.,
Raadhuisplein 7, telefoon 28523.
Kath. Bur. v. Huwelijksvoorlichting:
Spreekuren medische leiders: dag. van
i na afspraak.
Dinsdags
13.3014.30 en na afspraak.
Spreekuren geestelijke leider:
van 16.0017.00 en 19.30—20.30 of na af
spraak.
R.K. Militair Tehuis „De Burcht", dage
lijks de gehele dag geopend.
De Open Deur. Inlichtingenbureau over
het Rooms-Katholicisme (Kruisweg 25).
Spreekuren: dagelijks (beh. Zondag): 1012
en 14.30—21.00 uur.
R.K. Gezinszorg (Kenaupark 18). Spreek
uren: Maandag. Woensdag en Vrijdag van
8.3010.00 uur.
Wit-Gele Kruis (Kenaupark 15): Kraam-
verzorging spreekuren: Ma. 24 uur: Wp.
23 u Do. 1011 uur. Huwelijksvoorlich
ting: Di. 45 uur; iedere avond 89 uur
(Rector Brans. Vrijd. 19.3020.30 u.) Kan
tooruren 95 uur.
B. en W. stellen de Raad voor prae-
advies uit te brengen op een adres van
het bestuur van de Haarlemse athle-
ti-ekvereniging „Haarlem" met het ver
zoek om spoedig een sintelbaan aan te
leggen.
Het bestuur van Herwonnen Levens- i derom opgeroepen voor een medisch
kracht acht het goed zich te verweren 1 onderzoek, maar de patiënte verscheen
tegen het ingezonden stuk van de heer
J. A. Breij, dat wij Donderdag in onze
courant plaatsten onder de kop „Haar
lemse sanatoriumpatiënte slachtoffer
van bureaucratie". Als voorzitter van
Herwonnen Levenskracht heeft de heer
B. Reijnders de gehele geschiedenis met
de patiënte meegemaakt, zodat hem de
feiten door en door bekend zijn.
„Ik weet dat het een lijdensgeschie
denis voor mej. Breij is geweest en nog
is. Het plaatselijk comité heeft al het
mogelijke gedaan wat gedaan kon wor
den. maar stuitte op dezelfde moeilijk
heden als de familie. De onenigheid
met de dokter is een zaak waar ons be
stuur buiten moet blijven. Op de vraag:
weet u, hoeveel instanties moeten wor
den ingeschakeld wanneer iemand in
een sanatorium moet worden opgeno
men? is voor de leden van de K. A. B.
een kort antwoord te geven. Wanneer
het een normaal tuberculosegeval be
treft in het gezin van een lid dat één
jaar bij de organisatie is ingeschreven,
is de zaak heel eenvoudig. Men haalt
bij het bestuiy van Herwonnen Levens
kracht een formulier, vult de gevraagde
inlichtingen in en daarmede zijn voor
de patiënt de formaliteiten afgewerkt.
Mij dunkt dat dit verre van bureau
cratisch is. Anders wordt het echter
wanneer zich een geval voordoet zoals
bij de onderhavige patiënte. Zij was nog
geen jaar lid van de K. A. B. en had
dus geen recht op uitzending naar een
sanatorium. Dan is het mogelijk dat de
bureaucratie om de hoek komt kijken
en dat men onenigheid krijgt met de
dokter of andere instanties.
In het ingezonden stuk wordt be
weerd, dat in Bilthoven patiënten wor
den opgenomen die geen lid zijn van de
K. A. B. Dat kan inderdaad voorko
men. Er is momenteel een kleine wacht
lijst van vrouwen en meisjes die ver
pleging nodig hebben. In het sanato
rium mogen geen bedden leeg staan als
er nog steeds honderden t.b.c.-patiën-
ten van welke richting dan ook op een
wachtlijst staan. Een niet-K. A. B.-lid
kan dus in Bilthoven terecht, wanneer
de verpleegprijs door hem zelf betaald
wordt of door instanties, die zich daar
voor inspannen. Dat de K. A. B. liefde
loos is moet (Jan ook met verontwaar
diging van de hand worden gewezen.
Nu zal men zich afvragen waarom dan
de patiënte Breij niet werd opgenomen.
De volgende factoren spelen daarbij
een rol. Voordat een patiënt in het sa
natorium wordt opgenomen, moet er
eerst een financiële basis gelegd zijn
voor een volledige kuur. (Voor het
rechthebbend lid van de K.A.B. is deze
er) Daarna moet de dokter van het sa
natorium de medische gegevens ont
vangen van het plaatselijk consultatie
bureau. Herwonnen Levenskracht heeft
in het onderhavige geval op het Haar
lemse consultatiebureau, na alles wat er
gebeurd was, een dringend beroep ge
daan om alsnog de gegevens af te staan.
De dokter heeft de patiënte na de
moeilijkheden in Brederodeduin we-
Adver tentie
Toen Grootpa in zijn tijd de dienst was ingeloot
Ja, toen aten wij al
FRANKEN'S BROOD
(Wie weet het nog sterker?)
TI7 anneer men het woord „erfe-
l/y ™is" hoort, denkt men aan
geld, aan guldens, zware bank
biljetten, hoog-rentegevende effecten
en huizen met lieve huren. Nu blijft
er in deze dagen wel niet veel meer
van een erfenis over, omdat de fiscus
zowel de voorzorg als nazorg voor
haar rekening neemt, maar erven is
toch altijd een aangenaam iets als het
geen schulden zijn. Ha, denkt U mis
schien, Spaarnebabbelaar heeft zeker
een goeie week gehad, nu is hij er bo
venop, kapitalist, man van gewicht,
gastheer van zeer velen, die graag ko
men, waar de materiële verzorging van
de gasten gelijk staat met dié van de
herten op een zomerse dag in de her
tenkamp.
Inderdaad, ik ben universeel erf
genaam geworden vaneen archief.
Een stapel mappen en boekjes, met
een inhoud, die grotendeels op stad
en streek betrekking heeft. Voor een
Advertentie
van Uw tuin profiteren
Dan is het nu de tijd om
eens met Van Empelen te
overleggen. De kosten val
len heus mee.
TUINBOUWBEDRIJF
BINNENWEG 18, HEEMSTEDE
Tel. 2-80-80.
De regenten van het St. Elisabeths-
gasthuis vragen een crediet van
70.776.95. waarvan ruim 34.000.
voor het aanschaffen van instrumenten
voor de nieuw te bouwen operatie
kamers en het restant voor het aan
schaffen van een röntgen-apparaat.
GEBOREN: G. Soomer—Markus z; G.
van der GaliënDe Haan z; M. J. Slie-
ringsDerks z; L. E. HooftVan der
Valk d; E. WenningBultman d; F.
Daniels^Van Sijen d; H. MannVan
Looyengoed d; M. J. M. Speetvan der
Meer d: G. C. GerritsmaToonen d.
OVERLEDEN: G. M. van Lammeren,
7 j, Nw. Raamstraat; H. A. Out, 17 mnd.
Archipelstraat: W. de Graaff, 74 j, Haze-
paterdaan; K. Snip, 2 d., Gasthuisvest;
P. F. van den HaakVan Rossum.
Op begraafplaats
Bloemendaal
De vereniging van eX-politieke gevan
genen uit de bezettingsjaren zal ook dit
jaar op 10 Mei haar gevallenen uit de
bezettingsjaren herdenken met een tocht
vanaf Haarlem naar de begraafplaats te
Bloemendaal. Gesproken zal worden
door pater Tijnagel en ds. J. Bronsgeest,
N.-H. predikant te Heemstede. De ko
ninklijke liederentafel „Zang en Vriend
schap" zal daarbij enige toepasselijke
liederen zingen, terwijl de muzikale om
lijsting verzorgd wordt door het Haar
lems politiemuziekcorps. De dag wordt
tegen de avond afgesloten met een ge
meenschappelijk diner voor de nagelaten
betrekkingen en overlevende concentra-
tiekampgangers. Voor deelname uit het
land is het secretariaat gevestigd: Ex-
poge, Marnixstraat 44, Haarlem.
In verband met de stijging van de
prijs der industriekolen met twee gul
den per ton zullen de uitgaven voor
het gasbedrijf stijgen met een bedrag
van 162.200.Daarom willen B. en
W. de gasprijs met een halve cent per
kubieke meter verhogen voor alle ta
rieven. Het resultaat daarvan is dat
gewoon en muntgas een hogere op
brengst zal geven van 100.650.De
hogere opbrengst van leveranties
krachtens bijzondere overeenkomsten is
geraamd op 54.352.Tenslotte zal uit
de verkoop van cokes 8.847.meer
verkregen worden. De hogere kosten
zijn daardoor gedekt.
Ook het batig saldo van de afdeling
electriciteit zal aanmerkelijk dalen.
Verhoging van de prijs voor gewone
stroomverbbruikers is echter niet toe
gestaan.
Zondag 18 Februari.
Hoog water: 1.31 u. en 13.55 u.
Laag water: 9.12 u. en 21.47 u
Maandag 19 Februari:
Hoog water: 2.25 u. en 14.42 H.
Laag water: 10.12 u. en 22.40 u.
journalist betekent dat bezit méér dan
een huis, er behoeft geen successie
recht voor betaald te worden, er staat
geen hypotheek op en onderhoud komt
er, na de eerste registratie, niet bij te
pas.
In. die mappen rusten de foto's en
doopcelen van talrijke vooraanstaan
de, langs de weg timmerende en voor
de gemeenschap zwoegende stad- en
streekgenoten. Een paar avonden heb
ik er in gegrasduind onder het zachte
licht van een bureaulamp, waardoor
een zekere sfeer tussen de levenden
en overledenen en mij ontstond. Ook
daar wil ik even bij stil staan. Dat
archief was gedurende ruim dertig
jaar bijgehouden en nooit was er iets
uit opgeruimd. Ik las kolommen lof
tuitingen over zeer verdienstelijke
mensen, die éjjns de stedelijke politiek
of het culturele leven beheersten, de
lakens uitdeelden, mede-mensen kon
den verheffen of vertrappen. Klinken
de namen waren er bij, maar ook
voor het thans levende geslacht vol
komen onbekende en niets-zeggende.
Merkwaardig, mijmerde ik, dat je
zo gauw vergeten bent, terwijl zo ve
len hun uiterste best doen om haantje-
de-voorste te zijn, een rol van beteke
nis te spelen, soms ten koste van an
deren, ook al is dat niet zo bedoeld.
Bij jubilea of bij het bereiken van een
kroonjaar zijn ze met vette kranten
koppen en kolommen tekst gehuldigd,
te paard gehesen, zelfs onderscheiden.
Uit alle geledingen van de stadskring
is men handen komen drukken, in
stemmige pakken en glimmende schoe
nen. „Wat gij gedaan hebt, zal nooit
vergeten worden", heeft menig spreker
bij zo'n gelegenheid plechtig verklaard.
Maar ze zijn vergeten, die vooraan
staanden.
„Nooit van gehoord," zeggen de jon
geren.
„Die meneer X, dat is een vent, die
zal in de plaatselijke geschiedenis
boekjes vermeld worden."
Meneer X zal gehuldigd worden als
hij zijn zilveren ambtsjubileum viert,
als hij zestig, zeventig of tachtig jaar
wordt, maar als hij tien jaar dood is,
leeft hij alleen nog voort in de ar
chieven, in stoffige mappen en in de
familiekring. Dan zal op een goede
dag een jongere de inhoud van die map
pen selecteren, en een grote prullen
mand vullen met knipsels en foto's
jeugdportretten van stoere mannen en
vrouwen, dieonontbeerlijk waren
voor de maatschappij, maar alleen nog
maar in het eeuwige leven bekend
zijn
w.'i r is echter vandaag een jubilaris.
fij die, naar wij hopen, onsterfe-
lijk is. Als U goed naar het num
mer op pagina één van de krant kijkt,
ziet U dat nummer 25 000 geboren is.
Vijf en twintig duizend maal is de
Nieuwe Haarlemmer verschenen, goe
de en slechte tijden trotserend, trouwe
abonné's op de handen dragend en op
standige lezers parerend of sussend.
Wat een evoluties heeft die krant moe
ten doorstaan. De moeilijkheden in het
begin om de katholieke gezinnen te
veroveren. De papierbeperking tijdens
de eefste wereldoorlog en het verbod
tijdens het Nazi-tijdperk. Denkt U er
eens over na wat een goodwill een
krant heeft, die na vier jaar verboden
te zijn met méér abonné's dan daar
voor uit de bus komt. Een krant, die
zich steeds weer verjongd, maar de
aloude beginselen nooit prijs geeft en
daarvoor dagelijks vecht.
No. 25.000. Met oorlogsnieuws op de
eerste pagina, zoals ook met no. 1 het
geval was. Met de nieuwste mode per
advertentie, zoals in het eerste num
mer. Met het feuilleton, het politie-rap-
port en de sport een beetje anders
dan vijf en zeventig jaar geleden.
Er is een abonné, die een ontboeze
ming gezonden heeft ter plaatsing in
de „feestkrant", die daaruit bestaat,
dat ze weinig fouten bevat. Deze atten
te lezer komt. uit Lisse, de bollenstreek,
toonbeeld van trouw aan het katho
lieke streekorgaan.
De, feestgave is op rijm en het is
helaas maar mogelijk één couplet in
drukletters te zetten.
In 25.000 nummers
Zongt gij uit het hoogste lied,
Het laatste nieuws tuist pij te brengen
op wereld- en op stadsgebied.
Proficiat, diree-, red actie
Gij hebt het altijd best gedaan,
Moge dus de leuze blijven:
„De Nieuwe Haarlemmer" voerraan!
En dan schrijft de heer Jac. van Die-
men, een oude vriend van de krant,
over de oorlogsjaren.
„Wat hebben wij de trouwe huis
vriendin gemist, onze krant, die wij
wel wat al te onbesuisd en onover
dacht met onze felle critiek plachten
te bestoken." Hij eindigt zijn brief met
een gelukwens en hij meent, dat hij
namens duizenden lezers mag spreken.
Nou, dat is dan een stukje van de ju
bileum-post, terwijl de dag nog moet
komen, nu we dit schrijven.
f
Over schrijven gesproken. Hoe zit
dat eigenlijk met die Haarlemse
Boekenweek? Zij staat in het
teken van de bergsport, die we helaas
niet allen kunnen beoefenen, ook al
ligt de Blinkert in onze onmiddellijke
nabijheid. Leuk idee van die boekver
kopers, in het eerste nummer van on
ze krant boekhandelaren genoemd. Het
moet in de bedoeling liggen het vol
gend jaar de kippen- en duivensport
in te schakelen. Dan zal in de Stads
schouwburg het spel worden opge
voerd: „Kip. ik heb je", en een van
mijn collega's kan een causerie hou
den over „Duiven en boeken". In 1952
komen de klaverjassers aan de beurt
(causerie: Het jassen van aardappels
en het goede boek) en weer een jaar
later zal de boekenweek in het teken
van de vissport staan. Onze vriend Van
Domburg, schrijver van sterke visver-
halen, hoopt dan in de schouwburg uit
eigen werk voor te lezen, de trits wordt
besloten met het boek en de boks-
sport. De openingsavond heeft plaats
op' het EDO-terrein omdat de Stads
schouwburg te fijn gebouwd is.
Even ernstig, heren van de Haar
lemse Boekverkopersvereniging. Gij
hebt U in een gevaarlijke spelonk be
geven, een niet te onderschatten pre
cedent geschapen. De opvoering van
„Matterhorn", een toneelspel door twee
Haarlemmers geschreven, zal ieder
graag toejuichen, maar waarom Joep
Buys over „Bergen en Boeken" moet
spreken ontgaat me, tenzij hij bergen
boeken bedoelt. Als hij daaruit in een
kwartiertje de witte zonnige toppen
kan toveren, dient hij de aandacht voor
het goede boek.
Sport staalt spieren. Lezen verrijkt
de geest.
SPAARNEBABBELAAR.
niet op het consultatiebureau. Deze
houding kan ik mij volkomen indenken
na alles wat zich tussen dokter en pa
tiënt had afgespeeld. Door Herwonnen
Levenskracht moest toen echter ge
tracht worden om nieuwe gegevens te
krijgen met behulp van de dokter van
de Mariastichting. Inderdaad moest toen
een geheel nieuw onderzoek plaats vin
den De gegevens werden doorgezonden
naar de Raad van Arbeid, maar deze
vond geen termen aanwezig om de fi
nanciële kosten van deze kuur te beta
len en verwees de patiënt naar de
Rijksverzekeringsbank. De familie van
mej. Breij, die de patiënte tijdens deze
lijdensweg achteruit zag gaan, stelde
toen voor alle kosten voor haar reke
ning te nemen. Het plaatselijk comité
van Herwonnen Levenskracht gaf deze
bereidverklaring door aan het hoofdbe
stuur, maar dit meende dat de familie
deze lasten niet kon dragen.
Nu wordt het laatste beroep gedaan
op de Nederlandse Sanatorium vereni
ging om te trachten van haar een bij
drage in de kosten van de kuur te ver
krijgen.
Tenslotte nog dit, geachte redactie,
de aanval van de heer Breij op de K.
A. B„ Herwonnen Levenskracht en de
heer A. C. de Bruijn die het verloop
wel degelijk kent gaat niet op, want
het geval van zijn zuster is abnormaal.
De onenigheid met de dokter is het be
gin van de ellende geweest; het feit dat
patiënte pas een half jaar lid van de
K. A. B. was, maakte de verdere afwik
keling zeer moeilijk. Het plaatselijk
comité van Herwonnen Levenskracht is
er van overtuigd in dit zeer moeilijke
geval zijn plicht gedaan te hebben en
het zal blijven doen wat mogelijk is om
de uitzending te bespoedigen."
Nadat al enige maanden een jonger#
pioniersgroep had gewerkt, waren
Woendag een aantal jongemannen door
aalmoezenier Jos. Plantinga uitgeno
digd om te zien of er ook voor hen
geen gelegenheid bestond een pioniers-
groep te vormen.
In het Jeugdhuis op „Spaarnbei'g"
zette de aalmoezenier in zijn inleidin0
uiteen, dat de geestelijke nood van de
arbeidersstand alleen opgelost kan
worden als de jongeren daar iets voor
over hebben.
Een kleine kern jongemannen, die
nog aan iets anders denkt, dan aan
voetbalwedstrijden en dansavonden, kan
al veel bereiken. Ofschoon slechts
een betrekkelijk gering aantal jonge
mannen aanwezig was, bleken dezen be
reid om een pioniersgroep te vormen
en zo werd besloten Woensdagavond 2a
Februari met vaart te starten en is de
Santpoortse K.A.J, versterkt met een
nieuwe jonge pioniersgroep.
Artsen: A. de Groot, Hoofdstraat 165,
Apotheken (ook nachtdienst): Bloe-
mendaalse Apotheek, Bloemendaalse-
weg 85, Bloemendaal, tel. K 2500—
22181.
O. L. Vrouw van Altijdd. Bijstand-'
Zondag H. H. Missen 7, 9 (Hoogmis) c*1
11 uur; 's avonds 7 uur Lof met Lijdens
meditatie. In de week H H. Missen 7 efl
8 uur. Maandag 7.30 uur Maria-garde li-
Dinsdag 8 uur Maria-congr. dameS.
Woensdag 7.30 uur H. Familie jong#"
mannen. Donderdag 8 uur gez. H. Mis.
Vrijdag 7.30 uur Kruisweg. Zaterdag
7.30 uur Broederschaps-Lof. Biechten
Zaterdag 59 uur.
et is een fiin en rechtzinnig
schilder van wie we 't werk, in
rust verwant aan stille grachten,
blauw-stenen stoepen en ritselende ijle
iepen, zagen bij de dépendance van
Leffelaar aan de grote Markt. Zijn
naam is A d a m s e, hij komt van Dor
drecht en ruim vier jaar geleden heeft
hij deelgenomen aan een groepstentoon
stelling in het Frans Halsmuseum.
Tussen de gewilde en de verplichte
probleemstellingen door, is zo een be
hoedzame geest wel een prettige afwis
seling, vooral wanneer bovendien het
bewi,js wordt geleverd dat de kunde de
kunst niet uitsluit.
Adamse stelt het niet voor alsof hij
geweldige dingen te zeggen heeft, maar
wat hij zegt, vertelt hij in zuivere taal
en onderhoudend, zonder langdradig te
worden, zonder opgelegde geheimzin
nigheid, en dat stemt sympathiek.
Een serie getekende portretten, bijna
grafisch van techniek zijn, met de zorg
voor het détail, toch wel persoonlijke
omschrijvingen van het poserende mo
del op bewust-verfijnde wijze.
Eerbiedig blijft hij bij het portret
teren op de achtergrond, met een ze
kere onderdanigheid aan het wezen
dat hij herschept, spaart hij die kleine
bijzonderheden die de gelijkenis „spre
kend" maken, eigen aspiraties nooit
uitlevend ten koste van de mens die
vóór hem zit.
De resultaten van deze beheerste
werkwijze zijn zeer de moeite waard en
hebben, zoals het „Dubbelportretje" (41)
en het ..Meisje" (29) een eigen leven
buiten dat van de mensen die er ooit
model voor waren.
De eerbied is wel het karakter van
de schilder Adamse, want behalve in de
portretten zien we een gelijke instelling
in de bloemstillevens. soms als een
corsage op het vlak gezet, wat minder
sterk misschien, maar echte vrijheden
permitteert Adamse zich daar evenmin.
Op de kadervergadering van de K.A.B.
werd vastgesteld, dat in de eerste volle
week van Maart de jaarvergadering van
de afdeling zal plaatsvinden. Op deze
vergadering zal tevens bij loting worden
aangewezen wie de reis naar Rome mag
maken. Vanzelfsprekend geschiedt deze
loting slechts onder hen die voor dit
doel hebben gespaard. Nadat de aan
dacht was gevestigd op het feit, dat,
als de vrouw des huizes voor een rust
kuur in „Sonnehaert" moet worden op
genomen, men minstens een half jaar
donateur moet zijn van „Herwonnen
Levenskracht", werd er de aandacht op
gevestigd, dat vooral de amusements
onderafdelingen in hun publicaties die
nen te vermelden, dat zij onderafdelin
gen zijn van de Kath. Arbeiders Bewe-
ging'
Besloten werd. een propaganda-comite
te vormen voor de grote herdenking van
de uitvaardiging der beide encyclieken
Rerum Novarum en Quadragesimo Anno
op 26 Mei te Rotterdam. Dit comité zal
een spaarfonds in het leven roepen,
zodat men op een gemakkelijke wijze
het geld voor de reis bij elkaar krijgt;
de toegang tot de herdenking zelf in het
Feijenoord-stadion is gratis. Men kan
zich opgeven bij de voorlopige contact
man, de heer L. Floris, Rijnstraat 40,
Heemstede.
Voor het eerste weekend dat op 14 en
15 April op „Vijverduin" te Bloemendaal
voor toekomstige afdelingsbestuurders
zal worden gehouden, werd aller mede
werking gevraagd.
Ook kwam de voorgenomen splitsing
van de afdeling ter sprake in verband
met de opening van het nieuwe Paro
chiehuis aan de Meerweg. Men zal
trachten door het houden van een ver
gadering na te gaan in hoeverre deze
splitsing aanbeveling verdient.
1925 Februari
Maandag 8 uur: vergadering Gezelschap
van de Stille Omgang; 8 uur Missie Naai-
krans, 8 uur bestuur H.B.C.
Dinsdag repetitie Laudate Dominum, 8 u.
repetitie Kath. Gemengd Koor, 8 u. repe
titie R.K. Harmonie ,,St. Michaël".
Woensdag 8 uur ledenvergadering K. J.
M. V„ 2.30 Kath. Kinderkoor, 7.30 Club
avond Damclub St. Bavo, 8 uur Melodia.
Donderdag. 8 uur ledenvergadering Kath.
Bouwvakarbeidersbond, 8 uur repetitie Da
meskoor Viva Maria, 8 uur St. Vincentius.
Vrijdag 8 uur toneelrepetitie „Door Een
dracht Sterk".
De Zondagsdiensten voor artsen worden
op 18 Februari waargenomen door Dr. A.
L. C. v. Lier, Pieter Aertszlaan 9, tel. 29875
en Dr. J L. Tombrock, Burg. v. Lennep-
weg 1. tel. 28032.
Wijkverpleging: Zuster L. Dudok v.
Heel. Jac de Witstraat 9. tel. 17662.
Geopende Apotheek: Apotheek Schots
man. Binnenweg 206208, tel. 28320.
Politie en brandweer; tei. 28850.
Grotere eenheden, zoals de bloem
bladen van een roos, hadden we toch
wel graag wat minder aarzelend opge
zet gezien, zoals in het stilleven met d#
tulpen de witte partijen transparant e"
nauwelijks modellerend toch vorm en
karakter van de bloem doen herken*
nen.
Tot de beste bloemstillevens belhoren
dat meest bruidachtige in de wittt
Delftse vaas (8) en het plastische met
licht geboetseerde (5).
nwillekeurig daalt men af naaf
het kelderzaaltje en daar vindt
men geen voortzetting van
Adamse's werk, maar een toespijs. U be
reid door de beeldhouwer Ittmann,
over wie Parijs en het charmante gou
ache vaardig zijn geworden.
Kleurig-blij, opwekkend en zonnig
de stemming die hij, met het pensee»
flanerend, heeft vastgelegd op het witte
papier.
Ook dit is zorgeloos, maar dan in een
andere zin dan zoals men 't van Adams®
kan zeggen. Dat Ittmann diens zorgvul
digheid en vakbekwaamheid ook bezit,
blijkt wel uit het terra-cotta figuurtje
dat hem als beeldhouwer vertegen
woordigt. L-
Advertentie
BESLAANDE UIT: SOEP LOEMPIA
BAMI OF NASI GORENG - KOFFIE
HAARLEM - SMEDESTRAAV
Advertentie
Advertentie
TEL. 114*
f)
LANGE VEERSTRAAT 1#
Advertentie
HAARLEM
CENTRALE VERWARMING
JOHNSON OLIEBRANDERS
Vrijdagavond kwam in „Het WaP®n
van Heemstede" de Vertrouwenscomm1^
sic voor de Melkhandel bijeen ter beban*
deling van een aantal verzoeken om ee
tweede bezorger. De presidente, inevro11
M KubatzBrugman, opende de bij e®'t
komst en sprak de verwachting uit, a".
nu ten aanzien van de melksanering d1
een nieuwe en schone bladzijde bet!°
v8®
nen zou kunnen worden.
Daarna kwamen de verzoeken
tafel. Sommigen hadden ten aanzien
de bezorger en de wijze van aflever»®
klachten, anderen daarentegen gaV
onomwonden te kennen dat zij over
bezorger zeer tevreden waren. De k!aC„t
ten zullen grondig worden onderzoc»
Ten aanzien van de te geringe hoeve
held melk die men in enkele gevar
meende te ontvangen, deelde de "C
Schoenmaker mede, dat hij een C0P ,is-
leproef had genomen met een z.g.
houdmaat, waarbij hem was geW® -jj-
dat deze een te grote hoeveelheid
wees, vergeleken met een geijkte
Te ongeveer elf uur werd deze
komst, die een zeer prettig kara*
droeg, met een dankwoord door de P
sidente gesloten.
GEBOREN: D. H. Philippo en N.
kenburg, z; W. de Graaf en D. R'^n ter
brink, z; J. van den Bos en J- „.ruS'
Veld, z: M. Bolomeij en J. H.
d: G. H. Rothert en B. Rovers, z>'
Sie en W. Jungslager, d. ^.es
ONDERTROUWD: F. J. M. 1)011 je11
en H. N. M. Schakel; J. B. va» at
Dries en A. Th. M. Booms, P. C. y r e»1
en Th. G. Broekhof; E. A. BakK p.
F L. de Haan, W. de Schoone en
van Haastert.
GETROUWD: P. J. Adelaar f1
S- J'
var>
Moes, J. van der Harts, en S- ■'L, A
Stein Caillenfels, C. W. de Groot
M. Kors, L. M. Wesseling en ^'r«gtfc
der Woude, W. Post en H. J-
J. L. du Floo en J. van Loij.
OVERLEDEN: E. J. M.
den Broeke, J. W M. Liebrecn
Blom, C. G. Rus—Evers.
01
di
oi
Ji
ei
tri
V;
Vi
01
bi
Sc
di
d?
bi
?.i
*t
V(
li
k<
w
Vs
*0
V
Je
Vt
Sy
ba
Se
ei:
ha
SR
vs
te
2a
Ie:
to.
Va
hu
st<
te
Sti
tu
tic
do
ho
tej
Wc
tei
de
W
va
ve
lij
h-s
Vq
to«
lei
°P
Vii
ke
te]
Wj
Va
tie
ha
ge:
do
fcif
b<?
I
'ds
he
«a
tei
Ch
do
ba
1
be
