INFORMATIEVE OPDRACHT AAN
PROF. C. P. M. ROMME
Rusland zou in 20 dagen heel
Europa kunnen veroveren
Franse premier Pleven boekt halve overwinning
m
Vorming zelve van een kabinet niet
in de opdracht vervat
Nieuwe poging
WERKELIJKHEDEN en fantasieën
I
MEEST VERMALEDIJDE MAN" VERLAAT DE BILT
L
A
H
KONINGIN JULIANA REIKT
ONDERSCHEIDINGEN UIT
„Nederlandgerust met zulke mensen
Treffende plechtigheid
Tot hoofd en hart
I
Hoover noemt het uitzenden van meer troepen
een stap in „het gevaarlijke onbekende"
Weervoorspellingen in
de toekomst
Het weer
Kamer bereid kieswet-ontwerp van regering in
overweging te nemen
in Burgerzaal
SUKARNO DIENT AAN
KLACHT IN
woensdag 28 februari 1951
74e JAARGANG Nó. 25009
Het kabinet van de Koningin deelt mee:
H. M. de Koningin heeft Dinsdagavond op het paleis-Soest,
dijk prof. mr. C. P. M. Ronune ontvangen. De Koningin
heeft aan de heer Ronune opgedragen te informeren,
welke mogelijkheden er zijn tot de vorming van een
kabinet.
In deze opdracht is derhalve niet verval de vorming zelve
van een kabinet, doch aan de informatie stelt zij geen
grenzen. i
De heer Romme heeft deze opdracht tot informatie aan*
vaard.
Hl
Mr. Burger over
de brede basis
P' v. d. A. gaat eventueel
schoorvoetend mee
99
PROF. DB. IR. F. t: VEHIH6 HEIHESZ HEEMT AFSCHEID
„WIJ KUNNEN DE RUSSEN
NIET TEGENHOUDEN"
Het oude K.N.M.I. toverde hij om tot een
enorm wetenschappelijk bedrijf
Met radar
De aanslag op Truman
Doodstraf geëist
tegen Portoricaan
Vernuftig mengsel
Geen ontslagneming
Voor de boer van belang
99
Dorp verliest
burgemeester
zijn
Geen Engels antwoord
op Sovjet-nota?
I LODEN REGENMANTELS
Tegen „Indonesia Ray a"
Meteor-vliegtuig
in zee gestort?
BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkantoor Beverwijk: Stumphiusstr. 45, tel. 3998
Bijkant. I3muiden: Bonifaciusstr. 27, tel. 5790
Voor klachten over de bezorging na 5.30
uur 's avonds 21544
Directeur: -3. 3. W. Boerrigter.
Hoofdredacteur: Drs. H. W. M. van Run.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per milUmeter-
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 42 cents per week,
f 1.82 per maand, f 5.45 per kwartaal.
Een verrassing is het niet, dat H. M.
de Koningin thans aan de fractie
voorzitter van de K. V. P. in de
Tweede Kamer opdracht heeft gegeven
de mogelijkheden te onderzoeken om
tot de vorming van een kabinet te ko
men. Verrast heeft het veeleer, dat eerst
nü deze opdracht is gegeven. Intussen
verschilt deze opdracht in zoverre van
die van de heren DreesVan Schaik en
mr. Steenberghe, dat prof. Romme
geenszins tot taak heeft gekregen zelf
een kabinet te vormen. Van de indertijd
aan mr Stikker gegeven opdracht, wel
ke weliswaar ook informatief was, ver
schilt ZU weer, doordat het vrijwel uit
gesloten mag worden geacht, dat prof.
Romme zelf zitting zal nemen in een
eventueel nieuw kabinet.
Het betreft dus slechts een aftasten
van de mogelijkheden door ipmand, die
daarvoor zeker over de nodige deskun
digheid beschikt. Prof. Romme is im
mers uit hoofde van zijn functie als
geen ander in staat om een centrale
positie in te nemen, doordat hij ener
zijds steeds heeft aangedrongen op een
brede basis en anderzijds, in tegenstel
ling tot enige jaren geleden, thans per
sona grata mag heten bij de P. v. d. A.
He-t schijnt bovendien, dat prof. Romme
de informatieve opdracht eerst heeft
aanvaard, nadat in de loop van de dag
de politieke partijen onderling overleg
hadden gepleegd.
Het is begrijpelijk, dat H. M. de
Koningin bij het hopeloos vastlo
pen der besprekingen thans aan
dc leider van de grootste fractie in de
Kamer de opdracht heeft gegeven ten
einde te komen tot een zuivering van
de politieke atmosfeer, opdat een helder
beeld van de thans verwarde toestand
kan worden geschapen, aan de hand
waarvan het mogelijk zou kunnen zijn
uit de impasse te geraken
Dit laatste zal echter zeer moeilijk
Zijn, omdat steeds duidelijker aan de dag
treedt, dat er over het begrip brede
basis zeer uiteenlopende opvattingen
bestaan. De P. v. d. A. moge het al vol
doende achten, als zij zich er bij neer
legt, dat een enkele vertegenwoordiger
van A.R., C.H. of V.V.D. in het kabinet
zitting krijgt, deze laatste partijen zelf
echter en dit geldt zeker voor de
A.R. eisen onvoorwaardelijk zulk een
positie in een nieuw kabinet, dat zij
daardoor een wezenlijke invloed
kunnen uitoefenen op het te voeren be
leid.
Het ware te wensen, dat prof. Romme
er, ondanks de weinig gunstige voor
uitzichten, in zou slagen de muur van
tegenstellingen te doorbreken.
Officieren van het Nederlandse bataljon in Korea bestuderen Chinese kaarten,
die zij ten Noorden van Wonju bemachtigden. V. I. n. r.: kapt. C. J. van der Sluys
uit Den Haag, sergeant P. Wieseneker uit Bussum en eerste luitenant Tiede
de Haan uit Leeuwarden
Prof. mr. C. P. M. Romme werd 21
December 1896 te Oirschot geboren. Hij
bezocht het Katholiek Gymnasium te
Amsterdam en studeerde aan de Ge
meentelijke Universiteit aldaar, was! na
zijn promotie van 1920 af advocaat
te Amsterdam, van 19211937 lid van de
gemeenteraad van Amsterdam, van 1935
1937 en van 19461947 lid der Pro
vinciale Staten van Noord-Holland. In
1937 werd hij benoemd tot lid van de
Eerste Kamer der Staten-Generaal en
van 1937 tot 1939 was hij minister van
Sociale Zaken in het vierde minister'ie-
Colijn. Prof. Romme was van 1935
1937 aan de Katholieke Economische
Hogeschool te Tilburg buitengewoon
hoogleraar in het staats- en administra
tief recht, tevens belast met het onder
wijs in sociale wetgeving. Van 1945 tot
1946 bekleedde hij de functie van voor
zitter van het College van Rijksbemid
delaars. Prof. Romme staat aan het
hoofd van de fractie van de K.V.P. in de
Tweede Kamer. Gedurende de tijd. dat
hij zich aan de opdracht wijdt, zal hij
generlei bemoeiing hebben met „De
Volkskrant", waarvan hij, zoals bekend
staatkundig hoofdredacteur is.
Wanneer het program van een nieuwe
formateur voor ons acceptabel is, dan zal
de P.v.d.A. de formatie niet laten af
springen op eventuele Anti-revolution-
naire ministers. Zij heeft bezwaren te
gen de opvatting van de KVP, dat het
kabinet een brede basis moef hebben,
doch wil de KVP haar standpunt in
dezen handhaven dan gaat de P.v.d.A., zij
het schoorvoetend, mee, aldus heeft mr.
J. Burger, wnd. fractie-voorzitter van de
P.v.d.A. in de Tweede Kamer, in Dor
drecht op een vergadering verklaard.
Over de kabinetscrisis zei mr. Burger,
dat de P.v.d.A. geen crisiswinst wenst
te maken, maar dat zij evenmin politiek
verlies zal aanvaarden. Met verbazing
had spr. Zaterdagavond gehoord, dat mr.
Steenberghe. de opdracht had terugge
geven. Spr. noemde dit verbijsterend.
De Amerikaanse ex-president Herbert Hoover verklaarde gisteren tegenover
de Senaatscommissies voor Buitenlandse Aangelegenheden en voor de Strijd
krachten, dat Rusland in 20 dagen geheel Europa kan veroveren en dat uitzen
ding van méér Amerikaanse troepen precies de maatregel zal zijn, die een der
gelijke bliksemoorlog kan uitlokken. Volgens Hoover kan West-Europa niet wor
den verdedigd door minder dan 100 tot 125 strijdvaardige divisies, laat staan
door de 50 divisies, die gen. Eisenhower over twee jaar op de been hoopt te
hebben. Het uitzenden van meer troepen achtte Hoover een stap in „het gevaar
lijke onbekende", die een derde wereldoorlog tot gevolg zou kunnen hebben.
(Van onze speciale verslaggever)
Het is mogelijk, dat minister Lieftinck hem naar de kroon steekt, maar anders
zouden wij prof. dr. ir. F. A. Vening Meinesz op wiens „arme hoofd" tot dus
ver alle binnensmondse verwensingen, gericht aan het K.N.M.I. in De Bilt, neer
kwamen met een gerust hart de meest vermaledijde man van Nederland
durven noemen. Hoe dat ook zij, bepaala eronder geleden heeft hij niet. Hij is
nog altijd die grote, forse gestalte, die achter de weervoorspeller ook de weer-
profeet doet vermoeden en zoals hij gisteren tegenover ons zat in zijn hoge werk
kamer, waar wij hem mochten interviewen, scheen hij noch gedrukt, noch ver
moeid. Toch gaat hij het K.N.M.I. verlaten. Vandaag neemt hij afscheid van zijn
personeel en met ingang van morgen zal de titel hoofddirecteur van het K.N.M1.
niet langer op hem van toepassing zijn. Hij trekt zich terug om zich met te
meer élan op zijn oorspronkelijk wetenschappelijk werk te kunnen werpen en
ook om meer aandacht te kunnen besteden aan de opleiding van physische geo
logen aan de Rijksuniversiteit te Utrecht. Bepaald weemoedig is dit afscheid
dan ook niet. Het is eer feestelijk. Het sluit immers een periode af, waarin deze
enorme geleerde die wij zo vaak met zoveel angst om het hart in zo'n ver
schrikkelijk klein onderzeebootje zagen afdalen het oude iet of wat knusse
K.N.M.I. van vóór de oorlog heeft omgetoverd tot een enorm bedrijf voor toe
gepaste wetenschappelijke arbeid.
Die uitbreiding het zijn des profes
sors eigen woorden mag zonder 'twij
fel geslaagd heten. En ofschoon er na
tuurlijk ook hier wensen onvervuld zijn
gebleven, uitermate tevreden is prof.
Vening Meinesz zeker. Zijn aandeel in
de wederopbouw van ons vaderland
hij spreekt zelf natuurlijk van het steen
tje, dat hij heeft mogen bijdragen acht
hij hiermede vervuld en als wij daaraan
toevoegen, dat sinds de bevrijding de
personeelssterkte van het KNMI van 90
tot 340 klom, dan zal ook de lezer zich
waarschijnlijk enig denkbeeld omtrent
de omvang van het steentje kunnen vor
men. Dat zult u overigens nog beter
kunnen als in de loop van het volgend
jaar de nieuwe gebouwencomplexen op
het terrein van het KNMI in De Bilt ge
reed komen. Het oude gebouw dat wil
de zuinige Rijksoverheid nu eenmaal
blijft staan, doch er komen twee en later
nog zelfs een derde vleugel bij, die het
oorspronkelijke (en lelijke) „weerjjuis'
verre in omvang zullen overtreffen. Per
soonlijk spijt het ons daarbij, dat de
witte weertoren, waaraan wij het KNMI
altijd al van verre herkenden, wegens
zijn hoge ouderdom plaats zal moeten
maken voor een nieuwe gesloten acht
kantige toren, die nooit zozeer onze nog
altijd jongensachtige fantasie zal kunnen
prikkelen als zijn open voorganger, waar
op wij de geheimzinnige meteorologen
met het blote oog ten hemel zagen stij
gen. Maar alia
Behalve de vorenbedoelde blik in
het verleden heeft de professor ons
ook een schuchtere kük in de toekomst
gegund. Hij heeft daarbij geprofeteerd
en nu, geef acht op de formulering,
zij is niet ongelijk aan die der weer
berichten dat er voldoende grond
bestaat om de illusie te koesteren, dat
in de toekomst weervoorspellingen op
langere termijn, bijvoorbeeld voor vijf
dagen en nog later voor een hele
Prof. Vening. Meinesz
maand, mogelijk zullen worden. Ver
volgens heeft hij tegelijk zakelijk en
met zwier de ontwikkling geschetst,
die het KNMI onder zijn beheer in de
afgelopen vijf jaar heeft doorgemaakt.
Daarbij springt op de eerste plaats de
enorme uitbreiding van het meest op
vallende onderdeel: de weerdienst in
het oog. Wetenschappelijk bezien is die
door het gebrui" van radiosondes ter
onderzoeking van de hogere atmosfeer
enorm vooruitgegaan. Er zijn weer-
schepen gekomen, het aantal weer
stations op aarde is aanmerkelijk uit
gebreid, er is een internationaal telex-
net tot stand gekomen tot uitwisseling
van gegevens, en last but not least is
ook de gehele militaire meteorologie
in handen van het KNMI gekomen.
Voor de naaste toekomst hoopt De
Bilt wat dit betreft dan ook nog op de
aankomst van een radarapparaat waar
mee met name in Amerika reeds veel
gewerkt wordt en waarmee men te
onzent vooral de weervoorspellingen
Verwachting tot Donderdagavond:
Nu en dan overdrijvende wolken
velden en overwegend droog weer
met weinig wind. In de nacht en
ochtend hier en daar lichte vorst en
plaatselijk mist. Midden op de dag
dezelfde of iets hogere temperaturen
dan vandaag.
Zon: 7.28—18.18. Maan: 3.34—10.10.
n een ster-artikel van de Volkskrant
van gisteren, onder de kop „Fantasie-
en en werkelijkheden", spreekt prof.
Romme zijn teleurstelling uit over de
mislukking van Steenberghe's formatie
pogingen. Of men bij de P. v. d. A. ook
over „teleurstelling" mag spreken, wordt
door prof. Romme in het onzekere gela
ten, waar men volgens hem in deze
kring slechts onthutst en verbijsterd zou
zijn over het abrupte einde. Intussen
is het voor dit onderwerp nu wel de tijd
voor de fantasieën, zo schrijft hij, en hij
suggereert daarbij, dat deze fantasieën
doelbewust worden bedreven. Zonder
ons blad met name te noemen, doch het
karakteriserend als niet overvloeiend
van vreugde over een behoud van de
P.v.d.A. in de regeringsverantwoordelijk
heid, wrijft hij ons aan, dat wij ons in
ons artikel van Maandag j.l. aan een
niet juiste voorlichting zouden hebber;
schuldig gemaakt door daarin te stellen,
dat mr. Steenberghe van K.V.P.-zijde
zou zijn beïnvloed om niets onbeproefd
te laten ten einde te verhinderen, dat de
P.v.d.A. in de oppositie zou gaan.
Inderdaad hebben wij dit gezegd. Maar
wij hebben nog iets méér gezegd, wat
door prof. Romme niet wordt geciteerd, of
schoon onze redenering daarvan uitging.
Wij begonnen namelijk met te zeggen,
dat mr. Steenberghe niet in zee wenste
te gaan zonder de P. v. d. A., dat wil zeg
gen, dat hij dit ook uit zichzelf
reeds niet wilde, gezien de huidige poli
tieke omstandigheden. En wanneer prof.
Romme dit zelfde als zijn eigen mening
benadrukt, wordt zijn wraking van onze
voorlichting een slag in de lucht in zo
verre hij daarmee iets zegt, wat wij
reeds met zoveel woorden beweerden.
aten wij nu eveneens gaan zieit
naar, wellicht evenmin voor dé
vaak gedane, uitspraken van dé
kant van de tweede zuil, de P.v.d.A,
Het Vrije Volk van Maandag schrijft:
De P.v.d.A. heeft zich in het al
gemeen op het standpunt gesteld, dat
er van een kabinet Steenberghe niet
meer, maar ook niet minder mocht
worden gevraagd dan van een (even.
tueel gereconstrueerd) kabinet DreeS
Van Schaik.
En Pieter 't Hoen schrijft op dezelfde
datum in het Parool:
„De P.v.d.A. is, naar voldoende ge-
bleken is, gaarne bereid mede te re
geren. Zij schuwt de verantwoorde
lijkheid ook in deze uiterst moeilijke
tijd kennelijk niet. Zij kan thans ech
ter minder dan ooit meewerken aatf
een programma, dat in overwegende
mate liberaal genoemd zou moeteu
worden. Men zal dan ook van ander*
kant een beetje meer rode wijn in nel
liberale water moeten doen. Als mee
daartoe niet bereid is. krijgt men d«
socialisten vermoedelijk niet mee".
Wederom evenzovele werkelijkheden
waaruit mr. Steenberghe zijn conclusie^
trok, waarover men dan niet meer zo
verbijsterd behoeft te zijn. Tussen de
druk van deze twee zuilen in, waat
zelfs voor een Hercules als mr. Steen
berghe geen voldoende bewegingsvrij
heid bestond immers de kracht vaf
een Samson ware dan alleen toereikend
geweest moest hij falen.
Hij antwoordde bevestigend op een
vraag van voorzitter Tom Conally van
de Senaatscommissie voor Buitenlandse
Aangelegenheden of de Verenigde Sta
ten in grote moeilijkheden zullen ko
men indien West-Europa verloren gaat,
maar hij wees er op, dat de Verenigde
Staten daartegen niets zullen kunnen
uitrichten. „Wij moeten de militaire
krachteverhoudingen nuchter bekijken"
meende hij. „Ik zou niet weten hoe wij
de Russische legers kunnen tegenhou
den".
Senator Kenneth Werry verklaarde
gisteren, dat, indien er een oorlog zou
Uitbreken geen Amerikaanse troepen
haar Europa moesten gaan „voordat
Rusland vernietigd is" door de lucht-
Jhacht. Het zenden van Amerikaanse
'roepen, thans, was een „dwaas waag
stuk".
De Amerikaanse districtsprocureur
«eorge Morris Fay vroeg gisteren de
f.°odstraf voor Oscar Collazo, de Porto-
'caan die er van wordt beschuldigd een
h'achtpost van het Witte Huis te hebben
®ergeschoten by de mislukte aanslag
I President Truman, 1 November ver
ben jaar.
Fay verklaarde voor een jury van
Pen vrouwen en twee mannen, dat de
portoricaan de aanval op de politie
agent Leslie Coffelt had gedaan „met
de bedoeling de president te vermoor
den". Hij zei dat de regering van hen
erwacht een vr-nnis van schuldig be-
uiden aan het ten laste gelegde uit
d spreken, hetgeen een doodvonnis
®°ti betekenen.
De Franse regering heeft gisteravond een vertrouwensvotum geboekt op zijn
plan tot herziening van de kieswet. Met 243 stemmen tegen 216 heeft de Kamer
zich bereid verklaard het nieuwe regeringsontwerp nader in overweging te ne
men. De M.R.P. heeft zich van stemming onthouden. De voornaamste slag moest
vandaag in de loop van de dag nog geleverd worden over de vraag of er één of
twee ronden zullen zijn. De M.R.P. heeft in zoverre genoegdoening van de rege
ring verkregen, dat het regeringsontwerp, indien „de meerderheid van de meer
derheid" zich uitspreekt voor één ronde, in deze geest zal worden gewijzigd. Zo
ver is het nog niet. De heer Pleven is nog slechts in het bezit van een halve
overwinning.
thans bestaande noodgedwongen meer
derheid in een wettelijke jas te kleden
In de Kamer kan dan uit deze wette
lijke meerderheid, die vrijwel alleen alle
zetels bezet, een nieuwe en dit keer
werkelijk politieke meerderheid ont
staan. Een meerderheid van de meer
derheid dus, zoals thans het slagwoord
is in de kringen van de Assemblée.
Hoeveel uren en dagen kostelijke
werktijd van regering en Kamer
zyn er al niet besteed aan de vraag op
welke wijze een meerderheid voor de
regering te verkrijgen is in de toekomst.
Een meerderheid namelijk, die niet
iedere keer bedreigd wordt door het
samenspel van communisten en Gaul
listen, die respectievelijk het tot 180 en
150 stemmen kunnen brengen op de
ongeveer 600. Het spreekt vanzelf, dat
de thans bestaande meerderheid een
soort monsterverbond is, dat politiek
geheel verschillende groepen als libera
len, socialisten en christen-democraten
bijeen houdt zonder nochtans een ge
meenschappelijk politiek programma te
hebben.
Een nieuwe kieswet moet in dit euvel
voorzien. De bestaande democratische
evenredige vertegenwoordiging moet
derhalve worden vervangen. Dit stuk
ideaal van de Vierde Republiek werKt
voor de communisten te gunstig. Er
moet daarom een systeem uitgedokterd
worden, dat de mogelijkheid schept de
Doch om deze meerderheid van de
meerderheid te laten ontstaan zijn tal
van methoden mogelijk. Zoveel metho
den doen op het ogenblik opgeld als
er partijen zijn. Er zijn academische
discussies over gehouden in de Kamer
die de gewone burger met verbazing
aanhoort. Begrijpen doet hij ér niets
van. Overigens interesseert het hem
bijzonder weinig. Voor hem komt het
toch precies op hetzelfde neer, of de
stemming plaats vindt per departe
ment of per arrondissement, met een
of twee ronden, met een gewone of
een gekwalificeerde meerderheid, met
gewone of geblokkeerde lijsten.
De grootste tegenstelling ligt in dit
opzicht tussen de liberalen en christen
democraten. Voor hen is het een prin-
cipevraag geworden, die grof gezegd
herleid kan worden tot de eeuwige dis
cussie tussen oud en nieuw. De M.R.P.
beschouwt de evenredige vertegenwoor
diging als een verworvenheid van de
Vierde Republiek, die in opzet en struc
tuur hem na aan het hart ligt. De Radi
calen, voor een goed stuk onze liberalen,
verfoeien dit uitvindsel en hunkeren
naar de terugkeer van die goede, oude
Derde Republiek. Zij willen daarom met
alle geweld twee ronden en liefst een
arrondissementssysteem.
Het programma nu, waarop de rege
ring het vertrouwen gevraagd heeft en
dat men wel het ontwcrp-Giacobbi-Mol-
let noemt, is een vernuftig mengsel. Het
voorziet in twee ronden. In de eerste
ronde worden alle zetels verleend aan
de lijst, die alléén de absolute meerder
heid behaalt, ofwel aan de gezamenlijke
lijst van verschillende groepen* als deze
de gekwalificeerde meerderheid verwer
ven, die op 60 pet. gesteld is. In dat
geval worden de zetels onderling ver
deeld op basis van de evenredige verte
genwoordiging. In de tweede ronde
wordt de gekwalificeerde meerderheid
teruggebracht op 55 pet. Als er op deze
wijze geen meerderheid verkregen
wordt, heeft de zetelverdeling in dat
departement plaats op evenredigheids
basis.
Van verschillende zijden is melding
gemaakt van berichten „uit gewoonlijk
betrouwbare bron", volgens welke de
Franse premier Pleven gisteravond het
ontslag van zijn kabinet zou hebben in
gediend, terwijl president Auriol dit
ontslag niet aanvaard zou hebben. Onze
Parijse correspondent heeft deze be
richten ontkend. Wel heeft Pleven over
leg gepleegd met president Auriol,
maar van een ontslagname is geen
sprake.
op zeer korte termijn (bijvoorbeeld de
zogenaamde middag voorspellingen)
aanmerkelijk hoopt te kunnen verbe
teren.
Vervolgens komt dan het ionosfeer-
onderzoek aan de beurt, d.w.z. het on
derzoek van luchtlagen op afstanden van
20200 kilometer. Na de oorlog is het in
De Bilt ter hand genomen, en reeds nu
heeft dat een van zijn vroegere theorie-
en volstrekt afwijzende visie op de op
bouw van de bovenatmosfeer opgeleverd.
Deze visie acht prof. Vening Meinesz
van eminent belang ter verkrijging van
betere wetenschappelijke achtergronden
bij weervoorspellingen en die achter
gronden vormen op hun beurt weer een
onmisbare voorwaarde voor de eerder
bedoelde voorspellingen op langere ter
mijn. Men ziet het: alle in De Bilt be
oefende wetenschappen grijpen nauw in
elkaar en overigens heeft dat ibnosfeer-
onderzoek ook reeds directe resultaten
opgeleverd. In de ionosfeer namelijk be
vinden zich lagen die van uitermate
groot belang zijn voor radio-kortegolf-
uitzendingen. Vaak echter worden die
lagen verstoord door erupties op de zon.
Ook het aardmagnetisme wordt daar
door echter gestoord en aangezien die
storingen door electrische trillingen wor
den veroorzaakt en derhalve eerder op
treden dan de.verstoring in de ionosfeer,
die rechtstreeks door stofdeeltjes wordt
te weeg gebracht, is er uit een combi
natie van beide waarnemingen tegen
woordig een voorspelling te maken met
betrekking tot dagen waarop kortegoll
racjio-uitzendingen waarschijnlijk zwaar
gehinderd zullen worden.
Dergelijke voorspellingen worden re
gelmatig door het K.N.M.I. aan de P.T.T.
doorgegeven. Een andere enorme uit
breiding, die het K.N.M.I. ondergaan
heeft, ligt op het terrein der klimatologie
en de landbouw-meteorologie. Hier is in
samenwerking met de dienst der land-
bouwconsulenten en de Plantenziekte-
kundige Dienst in Wageningen een re
gelmatige uitzendingencyclus ontstaan,
waarvan de grote prof. niet zonder trots
beweerde: geen boer slaat ze over. En
als bewijs vertelde hij de anecdote van
een collega-hoogleraar woonachtig ten
plattelande, die elke morgen vroeg uit
de veren moet enkel en alleen omdat het
radiotoestel van zijn buurman-boer ka
pot is en deze per se de voorspellingen
met commentaar niet wil missen.
oe was nu o.i. de positie van mr.
Steenberghe als formateur tus
sen de twee zuilen, die ook het
nieuwe kabinet zouden moeten steunen?
De zwaarste zuil, de K.V.P.heeft bij
monde van prof. Romme bij herhaling
uitdrukkelijk te kennen gegeven, dat zij
de P.v.d.A. in de regeringsverantwoor
delijkheid wenste te betrekken, zelfs zo
nadrukkelijk, dat het bijna hinderlijk
moest worden voor de kabinetsforma
teur, die trouwens, zoals gezegd, zelf
reeds van deze wenselijkheid uitging.
O.i. werd hij daardoor gehinderd in zijn
vrijheid van manoeuvreren met de vier
andere politieke partijen, met welke hij
in bespreking was. Nog op de dag zelf.
die in het late avonduur het falen van
mr. Steenberghe te zien heeft gegeven
heeft de fractie-voorzitter van de K.V.P.
verklaard, dat het in 's lands belang
onverantwoordelijk zou zijn. wanneer
aan een dringen van de P.v.d.A. in de
oppositie enige voet werd gegeven.
Wanneer zulks door een fractie-voorzit
ter op 'n partijraad-vergadering wordt
gezegd, dan menen wij toch, dat deze
wijsheid niet alleen bestemd is voor zijn
ogenblikkelijk gehoor, maar over des-
zelfs hoofden heen mede ter attentie
wordt gebracht van de formateur. Wel
nu, op zulke verschijnselen doelden wij,
toen wij als een werkelijkheid naar vo
ren wilden brengen, wat prof. Romme
als een fantasie in onze voorlichting
meende te mogen laken. Wij vreesden
namelijk, dat door dit benadrukken
juist niet zou geschieden, wat prof. F.
Duynstee in de Maasbode van Maan
dag j.l. ais wenselijkheid nog naar vo
ren bracht, n.l. dat de K.V.P. elke oriën
tatie. welke specifiek in de rich
ting van de P.v.d.A. gaat, zou prijsge
ven.
ldus werd, naar wij steeds be
toogd hebben, doelbewust ge
streefd naar een soort recon
structie van het oude kabinet, waarbij
aan de partijen van „de derde macht
wel enige belangrijke portefeuilles zou
den toevallen, maar toch niet zo, orlt
met prof. Duynstee te spreken, dat d«
betrokken partijen in zulk een kabinet
voldoende steunpunten zouden vinden
om haar vertrouwen daarop veilig t«-
kunnen baseren.
Het Handelsblad zegt dit nog
vierkanter door te schrijven:
„De P. v. d. A. wil blijkbaar slechtst
één oplossing, n.l. terugkeer van het
oude kabinet. Dat oude kabinet ech
ter heeft een verworpen motie vans
afkeuring als aanleiding genomen ont
heen te gaan Dat was een vreemde
figuur, maar het recht daartoe heb
ben wij nooit ontkend. Wie echter
vrijwillig heengaan en daarna po
gingen voor nieuwe kabinetsformatie
op alle mogelijke wijzen verijdelen
om hun „onmisbaarheid" te bewijzen,
spelen een politiek dubbelhartig
spel."
Wij menen, dat hiermee de sluier der
werkelijkheid, zoals wij en blijkbaar
meerderen met ons die zien, voldoende
is opgelicht. Wil men dit nog steeds
fantasieën blijven noemen, men ga zijn
gang. Maar men verschafte zich niet
het alleenrecht der voorlichting,
wanneer men uit hoofde van zijn dub
bele functie, een politieke en journa
listieke. het gevaar loopt van tot niet
meer dan een toelichting in staat
te zijn.
Bovenstaand artikel werd door ons reeds
geschreven vóórdat het bericht bekend was
over prof. Romme's opdracht, waaraan wij
heden in de eerste kolom een korte beschou
wing wijden. (Hoofdred.).
Alles in een zin samengevat: De Bilt
is volgroeid. Van een vrij beperkte
weerdienst is het uitgegroeid tot een
groot wetenschappelijk centrum. Ove
rigens beslaat dat centrum op het
ogenblik zoveel gebouwen en villa
tjes, dat men het gevoeglyk een klein
dorp mag noemen. Dat dorp verliest
nu vandaag zyn burgemeester. De bur
gemeester. die het zes jaar lang met
vaste hand bestuurd heeft, die er voor
gewaakt heeft, dat naast het vele toe
gepaste werk ook het zuiver weten
schappelijk werk niet verwaarloosd
werd en die Nederlands faam op mete
orologisch gebied in de wereld heeft
hooggehouden. Want men moge dan
hier en daar in dit dorp, dat behalve
door enkele lieftallige jongedames
klaarblijkelijk uitsluitend door ver
storven mathematici bewoond wordt,
nog een ouderwetse veldtelefoon
tegenkomen als onderling communica
tiemiddel, men moet zich daardoor
niet laten misleiden. Het is ook een
woud van geheimzinnige en exotische
instrumenten en de gehele dag tikt de
telex als een tam tam de meest hoop
volle weerberichten over dc wereld.
Zoals altijd, fout natuurlijk
Een betrouwbare diplomatieke zegs
man deelde gisteren te Washington
mede dat Groot Brittannië de Ameri
kaanse regering heeft laten weten wel
licht niet te zullen antwoorden op de
laatste Russische nota. De zegsman deel
de mede dat de Britse regering de ge
dragslijn nog niet definitief heeft be
paald. Hij zei dat zowel Groot Brittannië
als Frankrijk van oordeel is, dat alle
punten die in de jongste Russische nota
zijn aangeroerd besproken kunnen wor
den op een viermogendhedenconferentie.
(Van een speciale verslaggever)
In de Burgerzaal van het Paleis op de
Dam heeft H.M. de Koningin vanmor
gen onderscheidingen uitgereikt aan
een aantal Nederlanders, die zich tydens
de oorlog of tijdens de politionele acties
byzonder verdienstelijk hebben ge
maakt. Zy deed zulks in tegenwoordig
heid van Prinses Wilhelmina en een
uitgelezen gezelschap van hoge autori
teiten, onder wie de ministers s'Jacob
en Spitzen, de chef van de generale staf
lt.-gen. Hasselman, generaal Winkelman,
vice-admiraal Helfrich, generaal Kruis
en baron De Vos van Steenwijk, com
missaris van de Koningin in Noord-
Holland.
Onder de gedecoreerden waren er zes
die de hoogste militaire onderscheiding,
de Militaire Willemsorde 4e klasse had
den verworven; een onderscheiding, die
H.M. de Koningin sinds Haar troonsbe
stijging tot nu toe nog slechts aan Haar
Moeder, Prinses Wilhelmina, had ver
leend. Voordat Hare Majesteit tot de
uitreiking daarvan overging, richtte Zij
een kort persoonlijk woord tot degenen,
die op het punt stonden onderscheiden
te worden, opdat zij zich „rekenschap
zouden geven van datgene wat aan hun
vreugde ten grondslag ligt". En H.M.
zeide: „Op de voorgrond staat dat Uw
familie trots op U is en, dat ons land
trots is op zulke zonen en dochteren als
gij zijt. Nederland voelt zich gerust om
dat het zulke mensen in zijn midden
heeft". Koningin Juliana sprak de ver
wachting uit dat haar toehoorders wel
licht heimwee zouden hebben naar het
moment, waarop zij hun moedige daad
verrichtten. „Het moment was ver
schrikkelijk. maar de herinnering
schoon". En Zij besloot met de wens:
„Moge de plechtigheid van vandaag een
inspiratie vormen voor Uw verder le
ven, voor ons allen, voor gans het Ne
derlandse Volk".
Klaroengeschal ging daarna aan het
Advertentie
BaRTELOORISSTRAAT 20 TEL. 15439
De ogen van dc mensen zijn
dikwijls doorslaggevender dan
die van God
uitreiken van de onderscheidingen voor
af En het was heel stil in de Burgerzaal,
waar vele familieleden van de gedeco
reerden gegroeot stonden rondom de
zetel van Hare Majesteit, toen Koningin
Juliana die zelf het lint van Groot-
meesteresse van de Militaire Willems
orde droeg de hoge onderscheidingen
aan de zes uitverkorenen, mevr. B. J.
FickGemmeke, res.-maj. b.d. P. Schol
ten, sergeant-vlieetuigschutter P Dour-
lein, it. ter zee vlieger le klasse H. v.
Burgerhout, mr. T. J. van Lier en J. 3.
Hulspas, uitreikte.
Midderwij] klonk de muziek van de
Koninklijke Militaire Kapel, die op ge-
aeihpte toon het Wilhelmus speelde.
Direct daarna kwamen enkele Neder
landers, reeds begiftigd met de M.W.O.,
Prinses Wilhelmina als eerste de
pas gedecoreerden gelukwensen, het
geen met de gebruikelijke schouderslag
gepaard ging.
Tenslotte reikte Koningin Juliana aan
bijna honderdvijftig Nederlanders van
iedere rang, staat en stand de Bronzen
Leeuw, het Bronzen Kruis, het Vliegers-
kruis', dan wel het Kruis van Verdienste
uit.
Ongecorrigeerd)
President Sukarno heeft een aanklacht
ingediend tegen het Indonesische dag
blad „Indonesia Raya" naar aanleiding
van een in dat blad opgenomen inge
zonden stuk, ondertekend „Kamil",
waarin de president verantwoordelijk
wordt gesteld voor de dood van vele
Indonesiërs gedurende de tijd van de
Japanse bezetting.
De redactie heeft aan de Officier van
Justitie verklaard, dat het schrijven m
het geheel niet is bedoeld als een bele
diging van de president, doch uitsluitend
is gebaseerd op historische feiten, welke
door niemand kunnen worden ontkend.
Mocht Sukarno zich gekwetst gevoelen,
dan heeft hij dit slechts te wijten aan
zijn eigen optreden tijdens de Japanse
bezetting, aldus het blad.
Volgens een Engels radio-station be
staat het vermoeden, dat een Meteor-toe-
stel in zee is gestort tussen de monding
van de Tees en Saltbum (Oostkust van
Engeland).
Columbia Elf schoolmeisjes zijn ge
dood, doordat een deel van het dak van
een kerk in Sandona ingestort is, aldus
is gisteren officieel bekend gemaakt. Op
het ogenblik van de ramp bevonden zich
ongeveer 30 meisjes in de kerk.