Nieuwe Haarlemsche Courant | 1951 | 1 maart 1951 | pagina 3

INFANTERIE-BATALJON IN ACTIE OP DE
OLDEBROEKER HEIDE

f&ic"denoorman: 4£et - ynysiecie*

imcomeC

Hét

ppen

Laat heb ik IJ
bemind

Oefening „Unito" wordt dit jaar

24 maal herhaald

Pers over opdracht aan prof. mr. C. P. M. Romme

HERUITZENDING WEER TER SPRAKE

f20.000 de lucht in aan
artilleriegranaten

Indonesische staats-
scheepvaart

Vrachtauto met bom
door Den Haag

1

Stakingen in Indonesië
zeer kostbaar

door ETHEL MANNIN

2

DONDERDAG 1 MAART 1951

PAGINA 3

K.P.M. spoedig overbodig

Chauffeur wist het niet

Nieuwe kentekens in
volgorde

Half time

De Maasbode

Groot verlies in de

rubberproductie

_u^hënrdi Iiever weer

De Volkskrant

„Grand Hotel" wordt
hersteld

Exemplaren Chinees blad
in beslag genomen

Gedetineerde uit Norg
ontvlucht

Benoeming

Het Vrüe Volk

Het Parool

V/EG MET DIE AFVALSTOFFEN DIE
UW INGEWANDEN VERSTOPPEN

Het Handelsblad

Nieuwe Rotterdamsche
Courant

DEBROT NIET GESLAAGD

In vorming regeringsraad
Antillen

Em.-pastoor J. Peeperkorn 1'

Officiële publicatie

..STEMRA" CONTRA OMROEPEN

Paardlievendheid

„De Ricsenalp bij Glocken is een goede

Kuur

Precisiewerk

Badkuip èn kuipbad
aan huis bezorgd

Wedstrijd

(Van onze speciale verslaggever)

Voor het eerst in de geschiedenis van de Koninklijke Landmacht is dezer dagen
(tot zesmaal achtereen) op de Oldebroekcr heide een veldoefening gehouden
Waaraan een geheel bataljon met de daarbij behorende artillerie en de luchtmacht
deelnam en waarbij uitsluitend met scherp werd geschoten. De Prins, de minis
ter van Oorlog, de chef van de Generale Staf en de pers zijn daarbij getuigen
fïeweest en hun is door de commandant strijdkrachten te velde medegedeeld, dat
deze oefening zich in de loop van dit jaar nog achttien maal zal herhalen.

met deze oefening wenst te demonstre
ren, dat het leger ondanks enorme moei
lijkheden en ondanks de vele gegronde
of niet gegronde critiek onverstoorbaar
de weg gaat, die wordt bepaald door de
Nederlandse verplichtingen in het At
lantisch Pact. Hét is om des te beter aan
deze verplichtingen te kunnen voldoen,
dat dit jaar tot 24 maal toe de oefening
Unito wordt herhaald, dat straks in
Maart de oefening Crescendo (let op de
symboliek in de namen) wordt gehou
den, waaraan zesduizend man zullen
deelnemen en dat in September nog
maals een oefening voor waarschijnlijk
twaalfduizend man troepen zal volgen.

Over de oefening Unito zelf valt ver.
der voor de buitenstaander weinig be
langrijks te berichten. Het is weer het
klassieke verhaal van het uur U, waar
op nu een geheel bataljon ten aanval
trekt tegen een althans in theorie ver
dedigde stelling. De enige sensatie
wordt daarbij eigenlijk gevormd door
de uitsluitende artilleriebeschieting,
die men nu eens van nabij meemaakt
en die de oprukkende infanterist al
thans enig inzicht geeft in de steun,
die hij ooit op een werkelijk gevechts
terrein van zijn artilleriebatterijen
mag verwachten. Dat, en de beslist
ongezellige ervaring, die men opdoet
wanneer een squadron straaljagers
gierend uit de hemel komt duiken, zijn
de twee enige facetten, die de leek im
poneren. De rest is zuiver militair-
technisch.

Alleen nog dit: alle militaire oefenin
gen gaan tegenwoordig gepaard met uit
voerige gesproken commentaren uit ra
diowagens. Gisteren voor het eerst was
dat commentaar behalve ter zake kun
dig ook gezellig en zelfs nu en dan hu
moristisch. Dat geeft de burger moed.
want het getuigt van een prima geest en
wanneer men erin is geslaagd die te
handhaven bij de ongelukkige lichting
1949-11, dan is er toch ook alle reden om
voor de toekomst het beste te hopen.

Alle troepen namelijk, die in het aan
staande voorjaar of in de zomer voor
herhalingsoefeningen onder de wapenen
Worden geroepen, zullen een soortgelijke
oefening meemaken en wat dat bijvoor
beeld alleen al financieel betekent, dat
hunnen wij wellicht verduidelijken als
Wij mededelen, dat gisteren op de dag
Qat de pers deze oefening bijwoonde in
totaal 392 (niet een meer of minder) ar
tilleriegranaten werden afgevuurd. Elk
dezer granaten vertegenwoordigt een
Waarde van rond vijftig gulden en iede-
fo oefening kost derhalve (terwille van
°e objectiviteit: Nederland heeft veel
ti'anaten cadeau gekregen) rond 20.000.

Voor een totaal van 24 oefeningen
Wordt dat ƒ480.000, en daarbij is er nog
thet geen woord gerept over de munitie
voor de andere wapenen, de benzine
v°or de Gloster Meteors enz. enz. Een
ander aspect van deze oefeningencyclus
j~- die men met de welluidende naam
bnito versierd heeft wordt gevormd
door het feit, dat ze tot dusver in alle
gevallen bataljons van de inmiddels
beruchte lichting 1949-II betrof. 1949-11
damelijk is die ongelukkige groep van
Negenduizend man, die men eerst met
Vervroegd verlof naar huis had gezon
den en die later plotseling weer in wer
kelijke dienst werd geroepen. Zij is ook
de lichting, waarover herhaaldelijk en
°P vele plaatsen, ook zelfs door hogere
autoriteiten, ernstig geklaagd werd. Ze
zou tevergeefs zijn opgeroepen, voor
"aar training was niet voldoende mate
riaal en zelfs niet voldoende kader aan
wezig.

Nu loopt haar oefentijd ten einde en
"et mag toch een opmerkelijk feit ge-
npemd worden, dat gen.-maj. Opsomer
Kistercn na de oefening breeduit lachend
Verklaarde: „Het moreel van deze troep
ls uitstekend en ik zou op dit ogenblik
°°k wat de bewapening betreft de ver
antwoordelijkheid op mij durven nemen
JUet deze lichting in het veld te gaan.
Het bataljon, dat U zojuist gezien hebt,
®n dat was een bataljon van het Garde
wegiment Prinses Irene uit Assen, kan
öe vergelijking met ieder ander buiten
lands bataljon met glans doorstaan."

Dan is er tenslotte nog een derde
aspect, dat bij deze eerste oefening met
scherp in groot verband de aandacht
verdient. Unito vormt zoals gezegd de
y°°bl°pige afsluiting van de lichting
i 1949-H is de eerste Nederlandse

n.h!ng na de oorlog, die een opleiding
gericht op een Europees ge-
tsveld en volgens de Amerikaanse
ganisatie. Zij vormt dan ook de afslui-
«ng van de eerste phasen Van de we
deropbouw van ons leger. Unito is daar
op de kroon en men heeft er van de
2ijde van de Legervoorlichtingsdienst
geen twijfel over laten bestaan, dat men

Qe Indonesische minister van Verbin
dingen, ir. Djuanda, heeft aan Aneta
nedegedeeld, dat .de Indonesische rege-
,'ng binnenkort een staatsscheepvaart-
bedrijf zal oprichten, dat onder het mi
nisterie van Verbindingen zal komen te
®taan. Op de vraag wat de positie van
5® K.P.M. dan zal zijn, antwoordde de
bhnister:

'.Zodra de vloot van dit staatsscheep-
"aartbedrijf naar het oordeel van de re
uring sterk genoeg is, zal de taak van
9® K.P.M. in Indonesië ten einde zijn.
uitbreiding van de vloot der K.P.M in
'bdonesië, zal de regering verbieden. De
W'rvanging van de K.P.M. door het
nutsbedrijf zal binnen tien jaar kun-
eh geschieden".

ïhzake de Garuda Indonesian Air-

Een 250 kilo zware vliegtuigbom is
met een vrachtauto van het ene eind
van Den Haag naar het andere eind
vervoerd, zonder dat de bestuurder zich
van het gevaar bewust was; de bom
was volkomen intact.

Bij graafwerkzaamheden op een open
terrein, aan de Maartensdijklaan, die
uitkomt, op de Leyweg, stieten arbei
ders Woensdag op het gevaarlijke oor
logstuig. Onmiddellijk werd het werk
gestaakt. De gewaarschuwde politie
sloot alle verkeer langs de gevaarlijke
plek af. De hulpveillgheidsdienst van
het ministerie van Binnenlandse Zakèn
was spoedig ter plaatse en heeft de bom
zonder ongelukken kunnen demonteren.

De arbeiders, die bij de Maartensdijk
laan werkten, waren bezig met het
verplaatsen van gestort zand, afkomstig
van het Statenplein, dat daar door enorme
grijpers van graafmachines voor ver
voer in vrachtauto's, wordt gestort.
Aangenomen wordt, dat de bom aan
vankelijk in de grond van het Staten
plein heeft gezeten, door een gelukkige
greep van een grijper met zand en al in
een vrachtauto is gedeponeerd en ver
volgens dwars door Den Haag naar de
Maartensdijklaan is vervoerd.

De kentekens voor personenauto's,
vrachtauto's enz. zijn als volgt vastge
steld: ND: personenauto's, ambulances,
jeeps enz.; NA: vrachtauto's, autobussen,
niet breder dan 2.20 m; NB: id. breder
dan 2.20 m; AA: auto's van leden van
het Koninklijk Huis; CD: als tot dus
verre: Corps Diplomatique; CDJ: als tot
dusverre: Corps Diplomatique Justice
(Internationaal Gerechtshof); FH: fabri
kanten, handelaren, importeurs van en
in motorrijtuigen; GN: (geen Nederland
se) motorrijtuigen niet behorende tot het
Nederlandse wagenpark; KL, KN t/m
KT: Koninklijke Landmacht; KM: Ko
ninklijke Marine; NE; motorrijwielen
met of zonder zijspanwagen, motorcar-
riers, invalidenwagens met geen groter
gewicht dan 40Ö kg; ZZ: (zeer zwaar)
motorrijtuigen die niet voldoen aan wet
telijke eisen, waarvan het rijden afhan
kelijk is gesteld van een ontheffing van
de wegbeheerder.

37. In gedachten verdiept gaat de Noorman naast Olaf voort door de sombere
geweiyen. Het gesprek met de burchtheer heeft enkele duistere punten opgelost.
NU hij de reden kent van Olaf's vreemde gedrag, behoeft hij verder aan diens onschuld
niet meer te twijfelen. Wel staat Tyrfing in het middelpunt van deze reeks van
wandaden, maar het is kennelijk niet de burchtheer, die de drijvende kracht daarin
vormt. Het gaat juist tegen hem.

Hoe duivels dit plan! denkt Eric. Hoe zwaar is niet de schijn op Olaf geworpen.
Met opzet zijn die pijlenkoker en die stijgbeugel zogenaamd „verloren". Met opzet
werden die aanvallen gepleegd om Tyrfing in een kwade reuk te brengen. Dat is
de opzet, maar iuat is het doel van dit alles? Wat heeft de legende hiermede te
maken, vraagt de Noorman zich af. Er moef een verband zijn. Waarom zou anders
juist die oude man vermoord zijn die de legende had kunnen vertellen?

Nog steeds onopgemerkt blijft de geheimzinnige gedaante hen volgen. Driester
geworden nadert hij hen hoe langer hoe meer en een schaduw valt op de dwarsmuur,
die zij juist voorbijgegaan zijn

Met een onverwachte overgang, die hen even met de ogen doet knipperen tegen
het zonlicht, staan Eric en de burchtheer eensklaps aan het einde van de gang.

„Het is een oude vluchtgang geweest,** vertelt Olaf. „In vele jaren werd hier
geen gebruik van gemaakt."

De koning knikt.

„Maar nu komen de onverlaten door deze zelfde gang Tyrfing binnen!" zegt hij
en hij ziet de burchtheer ernstig aan. Binnen de muren schuilt het gevaar!" voegt
hij er met nadruk aan toe.

Vragend kijkt Olaf naar de Noorman en deze r ertelt hem In weinige woorden de
uitslag van zijn bezoek aan de Tong der vergetelheid, het verraad van de stalknecht
en diens gewelddadig einde.

„Deze gang wordt als in- en uitgang gebruikt om u te misleiden, heer Olaf,"
zegt Eric. „Reeds in de eerste nacht van mijn verblijf hier zag ik in deze richting
vreemde gestalten verdwijnen. Ongetwijfeld zullen wij daarvan sporen vinden!"

Nauwlettend bezien zij de bodem rondom de ingang. De gedaante, die hen gevolgd
is, volgt hun bewegingen.

„Zoek maar, heer koning!" mompelt de man met een grimmige lach. „Ik weet
wel hoé die gang gébruikt wordt! Maar iets anders zoek ik! Waarom Utat ge uw
koning het zwaard niet eens zien, heer Olaf?"

Advertentie

De back was goed de
keeper nietNeem intussen
'n flesje Chocomel: de gezonde,
lekkere chocoladedrank van
Nutricia; dié is altijd goed!

jfbJS Die heerlijke rfL

maakt alléén Nutricia l

de

ays, verklaarde minister Djuanda, dat

regering het plan heeft opgesteld,

7 GIA binnen negen jaar volledig te
"Aridonesiseren".

v De schade, die Indonesië lijdt ten ge-
,°'ge van de stakingen in de cultures
r S.O.K., is op dit tijdstip nog moeilijk
berekenen. Voor een product als de
iabak kan zelfs niet bij benadering wor-
l®h geschat hoe groot de verliezen zul-
l b zijn. In elk geval verkeren de ta-
j^splanters in tijdnood, op sommige
®bons is men nog niet eens begonnen

0 et de aanleg der zaadbedden, terwijl
\jj, b°ger gelegen ondernemingen het
- 'Planten reeds weken geleden had

neten geschieden.

voor wat betreft de overjarige cultu-
\vpi6ls robber, oliepalm en thee is echter
(j C1 een ruwe berekening te maken van
Verliezen, die door de stakingsacties

1 o Producten en aan het land worden
bokkend.

^het verlies in de rubberproductie be-
|,-aafft op grond van het recente sta-
Vo 1sbee,d ca. 35 mllloen per maand.
("r wat betreft de palmolie is het
hj,,ail(lelijks verlies 14 millioen, palm-
n f 2 millioen en thee 1.4 millioen.
Dr0iJmen betekent dit een maandelijks
<Ipm 'everlies van 52.4 millioen Ne-

Handi

se guldens.

Advertentie

b'tm,Van de tien

co en vrouwen boven de veertig

bat i Va'baar voor Rheumatische pijnen,
(er cjïomt omdat, als die eerste jeugd aeh-
a'l®na rug is' de bloedzuiverende organen
dan rt lr»ger gaan werken. En zo is het
Krvis .dc hoogste tijd om regelmatig
'en v. te nemen. De zes minerale zbu-
*an Krusehen hebben een natuurlijke
'ehde ncie werking op die bjoedzuive-
Satig or?anen. Naarmate die nu weer op
bi0men' krijgen de onzuiverheden in
t zen geen Kans meer zich wast

e"jr,n?i en 'lun slopende werk te doen.
V'ant re ctl Pijnen maken chagrijnig,
dui Vcrstoren Uw goede humeur; op

tin zit ge Uzelf anderen in de

kt]

ty(

"Oom,

en anderen in de
de oude. Neem
als een vaste dagelijkse ge-

Het leek opvallend, dat prof. Romme,
die Dinsdag als laatste door de Koningin
was ontvangen, een gesprek met H. M.
had gehad, dat meer dan twee uren had
geduurd, aldus „De Maasbode". En nog
meer opvallend is het geweest, dat hij
deze keer, in afwijking van de gebruike
lijke volgorde bij de consultaties, als laat
ste werd ontvangen. Hieruit had men in
politieke kringen reeds geconcludeerd,
dat de mening juist was, dat prof. Rom
me eigenlijk nog slechts de enige was,
die voor de vorming van een kabinet in
aanmerking kon komen, nadat alle an
dere reële mogelijkheden waren be
proefd en uitgeput. Van de andere kant
werden tegen een aanwijzing van Rom
me als kabinetsformateur allerlei bezwa
ren ingebracht. Ook het bezwaar dat hij
8ls fractieleider van de K.V.P. moeilijk
zou kunnen worden gemist. Daarnaast
wees men echter op het voorbeeld van
Nolens, die ook al eens had geformëerd
zonder zelf in het kabinet, dat hij vorm
de, zitting te nemen.

indien Romme kans ziet een kabinet
te formeren en hij is vrij in de keuze
van welk kabinet dan ook dan lijkt
het ons met het oog op het jongste ver
leden, dat het oude voor een zeer
groot deel wel zal terugkeren.

Er zijn weinig politici in den lande te
vinden zo schrijft „De Volkskrant"
die beter zijn uitgerust voor een zware
taak dan Romme. Eén van de vele kwa
liteiten van deze scherpzinnige staats
man is dat, waar hij komt, de Gordiaanse
knopen der politiek uiteen vallen, en
dat hij uit de meest verwarde situaties
direct de kern van de zaak losplukt. Dat
doet hij dan zoals Steenberghe kracht
aan voortvarendheid paarde met
kracht getemperd door tact. Het is, nog
meer dan deze spreekwoordelijke tact
en zijn internationaal befaamde lange
visie, vooral deze eigenschap; het een
voudig maken van wat ingewikkeld was.
die hem ten stade zal komen op een
moment dat het land schreeuwt om lei
ding. Met begrip voor het offer dat Rom-

Het „Grand Hotel" te Scheveningen,
met welks restauratie in de herfst van
het vorig jaar werd begonnen, wordt
1 Juni a.s. weer in gebruik gesteld. De
nieuwe exploitatie zal vergeleken kun
nen worden met de toeristenklasse aan
boord van de grote Oceaanschepen. Een
vast tariefstelsel, waarvan de onkosten
van een complete bediening tevoren ge
heel zijn te voorzien en waar verder
niets behoeft bij te komen, zal onaange
name financiële verrassingen voor va-
cantiegangers uitsluiten.

De politie te Djakarta heeft ruim
9000 exemplaren in beslag genomen
van het in China uitkomende blad „Ta
Kung Pao", dat bestemd is voor abon-
né's in Indonesië. Het in Indonesië ver
schijnende Chinese blad „Keng Po"
vernam, dat Sukarno en Hatta in „Ta
Kung' Pao" ervan beschuldigd werden,
bij de Madiun-affaire massamoorden te
hebben uitgelokt.

Van bevoegde zijde wordt nog ver
nomen, dat het onjuist is, dat president
Sukarno een aanklacht heefft ingediend
tegen „Indonesia Raya". De klacht
werd ingediend door de procureur-ge
neraal, ambtshalve en op eigen initia
tief.

Dinsdag heeft een gedetineerde van de
strafgestichtcn Norg met een dienstauto
de vlucht genomen. Woensdag is de auto
op de Afsluitdijk teruggevonden. Van de
vluchteling was geen spoor te bekennen.

Pater dr. C. P. Heymeijer S.J. is be
noemd tot directeur van de Congregatie
der Zusters van de H. Juliana, als op
volger van de onlangs overleden pastoor
A. Strumpel S.J.

me brengt, kan en mag het Nederlandse
volk hem bij zijn poging slechts het
beste succes wensen.

Faalt ook'Romme, dan zit het land in
clerdaad diep in de put; dan is het moei
lijk nog een andere keuze te zien dan
die tussen de oude regering of een za
kenkabinet.

„Het Vrije Volk" is van mening dat
de Opdracht aan prof. Romme juist is.
Zodra de kortsté weg die tot recon
structie van het demissionnaire kabinet
op korte termijn onbegaanbaar was
gebleken, lag het voor de hand, dat er
een formateur naar voren moest komen
uit de kringen van de KVP. Ten eerste
omdat de KVP de grootste partij is, ten
tweede omdat haar vasthouden aan het
streven naar een brede basis zijn eigen
aardige moeilijkheden oplevert. Dat de
pogingen van de heren Drees en Van
Schaik mede zijn afgestuit op de KVP
minister Van den Brink laten wij hier
bij buien beschouwing. Van KVP-zijde
heeft men er de voorkeur aan gegeven,
dat eerst de heer Steenberghe zijn ge
luk zou beproeven. Dit is geen succes
gebleken en er is kostbare tijd mee
verloren gegaan. Prof. Romme heeft
thans de last op zich genomen en het
verheugt ons, dat daarmee weer een
leidende parlementaire figuur is naar
voren gekomen.

Het Parool meent dat prof. Romme
goede kans heeft zó te slagen, dat alles
gereed zal zijn om een volgens zijn re
cept in elkaar te zetten kabinet te vor-
men. Immers, de politicus Romme zal
naar men vertrouwen mag, van meer
werkelijkheidszin en van eèn juister

Advertentie

en die de geregelde werking van verschil
lende levensfuncties verlammen. Kom de
natuur te hulp en „ontlast" Uw ingewan
den met behulp van Laxeer-Akkertjes.
De daarin aanwezige melkzuurfermenten
bestr(Jden de gistingsprocessen, die vaak
in onze Ingewanden optreden en dan ds
Oorzaak zijn van trage darmwerking.
Neem eens per week één of twee Laxeer-
Akkertjes. Zij doen hun werk zacht en
eeker, zonder kramp of gewenning.

zakelijk begrip op staatkundig gebied
blijk geven dan de zakenman mr. Steen
berghe heeft gedaan. Het is een derge
lijke verwachting, die, naar het blad
weet, ook reeds terstond in vooraan
staande kring van de PvdA werd ge
koesterd. Prof. Romme weet, wat er op
de politieke markt te koop ls. Dat hij
die markt thans betreedt als informa
teur, valt als een aanwijzing te beschou
wen, niet slechts dat hij er iets, maar
meer nog, dat hij er veel in ziet.

De opdracht tot -een onderzoek naar
de mogelijkheden voor de vorming van
een kabinet, welke H. M. de Koningin
thans aan prof. Romme heeft verstrekt,
schijnt „Het Handelsblad" een logische
consequentie van de politieke situatie.
Nu tot dusver alle pogingen tot oplos
sing van deze kabinetscrisis tenslotte
op niets zijn uitgelopen, is er slechts
één middel om uit de impasse te gera
ken: een nieuw en grondig onderzoek.
Prof. Romme, de fractieleider van de
grootste politieke partij in de Tweede
Kamer, is door zijn positie en door zijn
verleden „nourri dans le sérail". Hij
kent er de wegen benevens de slechts
aan ingewijden bekende wegen van. Het
is te hopen, dat hij bij de vervulling
van deze zeer moeilijke informatie-op
dracht thans ook de uitweg zal weten
te vinden uit de doolhof, waarop deze
crisis meer en meer begint te lijken.

Het feit, dat de Koningin, aldus de
„N. R. Crt.", het noodzakelijk heeft ge
oordeeld, wederom een informatieve op
dracht te verlenen ditmaal aan de
R. K. fractieleider, prof. Romme is
kenschetsend voor de politieke verwar
ring, welke tijdens deze kabinetscrisis
is gegroeid. Het eerstnodige is thans In
derdaad, dat het kluwen wordt ont
ward en dit zal dan ook de eerste taak
van prof. Romme zijn. In het licht van
de formulering van de vorige opdrach
ten, die er in wezen toe strekten om
een „parlementair" kabinet te vormen,
met sterkere of lichtere binding aan de
partijen, springt het in het oog, dat de
heer Romme thans niet alleen alle mo
gelijkheden van deze aard kan' onder-
:k<

De voorzitter van de aftredende rege
ringsraad der Nederlandse Antillen, mr.
N. Debrot, heeft de gouverneur verslag
uitgebracht in verband met diens ver
zoek een onderzoek in te stellen naar de
mogelijkheid van de vorming van een
regeringsraad, de steunt op een zo breed
mogelijke basis en waarin vertrouwens
mannen van alle partijen of van partij
groeperingen zullen zijn opgenomen. Mr,
Debrot zag geen mogelijkheid een derge
lijke regeringsraad samen te stellen, zo
dat hij niet geslaagd is.

De oudste priester van het bisdom
Haarlem, de zeereerw. heer J. H. M.
Peeperkorn, em. pastoor van Limmen,
is op drie en negentigjarige leeftijd in
Huize „St. Augustinus" te Alkmaar
overleden.

Hij werd 4 October 1857 te Alkmaar
géborén en ontving 19 Augustus 1883 de
H. Priesterwijding, waarna hij achter
eenvolgens kapelaan was te Haarlem
mermeer, Middelburg, Rotterdam, Sas-
senheim en Zaandam. Na als pastoor in
Schoor! gestaan te hebben, werd de
thans ontslapene in 1909 pastoor te
Limmen, waar hij ruim een en twintig
jaar bleef.

BELANGRIJK BERICHT VOOR DEGE
NEN, DIE OVER 1950 EEN VORDERING

HEBBEN OP EEN RIJKSINSTELLING.

Het Ministerie van Financiën vestigt er
de aandacht op, dat alle vorderingen op
Rijksinstellingen over 1950 zo spoedig mo
gelijk moeten worden Ingediend.

Vorderingen ten laste van de verschil
lende Departementen van Algemeen Be
stuur en de daaronder ressorterende
diensten, instellingen, enz. moeten uiter
lijk 31 Mei a.s. bij het betrokken Depar
tement zijn Ingediend.

Vorderingen op het Staatsdrukkerij- en
Uitgeverijbedrijf, op het Staatsbedrijf der
P.T.T., op het Staatsmuntbedrijf, op het
Staatsvissershavenbedrijf te IJnruiden en
op de Staatsmijnen moeten uiterlijk 15
Maart a.s. worden Ingezonden.

In het belang van de schuldeiser» wordt
er nadrukkelijk de aandacht op gevestigd,
dat latere indiening tot

Woensdag hebben mr. J. van Nus, op
tredende voor de „Stichting tot exploi
tatie van mechanische reproductierech
ten der auteurs" (Stemra) en mr. dr. P.
J. Witteman, optredende voor de vijf om
roepverenigingen, hun pleidooien gehou
den in de civiele procedure, die in appèl
werd voorgelegd aan het Amsterdams
gerechtshof.

Naar bekend maakt de radio dikwijls
gebruik van een technisch hulpmiddel.
hetzi,j een gramofoonplaat, hetzij een
„band waarop zang en muziek eerst
worden vastgelegd om pas later op
een geschikt tijdstip te worden uitge
zonden. De Stemra nu, zich beroepende
op haars inziens ook in zulke gevallen
verschuldigde auteursrechten, heeft des
tijds een kort geding aanhangig gemaakt
voor de president van de Amsterdamse
rechtbank, teneinde te bewerkstelligen,
dat aan de omroepverenigingen op straf
fe van een dwangsom verboden zou wor
den deze opnamen voor (her)uitzending
te maken. De president van de rechtbank
gaf in feite geen der beide partijen vol
komen gelijk. Hij besliste, dat de om
roep wel gerechtigd is tot het maken
van opnamen, mits deze niet later dan
na acht dagen voor uitzending gebruikt
zullen worden. Eerst tekende de Stemra
van deze uitspraak appèl aan. later ook
de omroep. De president van het Hof
heeft het arrest bepaald op Woensdag
4 April.

Uitvoerig ging mr. Van Nus in op de
rechten, die de radio heeft om de pro
ducten van de auteurs openbaar te ma
ken. Het opnemen van radio-program-

ma's op een ..band", zo constateerde hij.
levert de radio ongetwijfeld financieel
voordeel op. Hij meende, dat het billijk
is ook de auteurs enige der vruchten te
laten plukken van de voortschrijding der
techniek en noemde bijv. een bedrag van
2.50 per minuut voor iedere opname, te
betalen aan de Stemra.

Mr. Witteman, voor de omroepen op
tredende. meende, dat men bij de pro
ducten van auteurs niet te veel op het
geestelijk eigendom moet letten. Veel
auteurs immers hebben hun bekendheid
in hoofdzaak aan de radio te danken.
„Waar de radio zich uit zelfbehoud tegen
moet verzetten", zo vervolgde hij. „is^
tegen een te eenzijdige mentaliteit
ook aan de kant van componisten en
auteurs van brandschatting, want ook
de radio moet kunnen leven en werken."

Wat het voorstel van zijn tegenpleiter
aanging betreffende betaling van een
bedrag van 2.50 per minuut, zei spr.,
dat dit een bedrag van 250.000 per jaar
zou zijn, hetgeen hij onredelijk noemde,
aangezien de radio jaarlijks reeds
700.000 voor auteursrechten aan de
BUMA (een zusterorganisatie van de
Stemra) uitkeert.

De Nederlandse minister van Buiten
landse Zaken, mr. D. U. Stikker, heeft
Woensdag met de Amerikaanse plaats
vervangende onderminister van Buiten
landse Zaken, H. Freeman Matthews, een
onderhoud gehad. Eerder op de dag
voerde mr. Stikker een bespreking met
de plaatsvervangende administrateur
van het plan-Marshall, Richard Bissell.

zoeken, doch tevens de eventualiteit van S" iaMn^ni!fodit.mnei langdurig uitstel
een „extra-parlementair" kabinet kan mkmng tnfop verzoek, een

overwegen en toetsen. I schriftelijk bewijs worden verkregen,

Jumbo, een aftands paard, dat vijf en
twintig jaar lang een vuilniskar heeft
getrokken, zal sterven als een peper
duur racepaard, dank zij de goede har
ten van vele mensen, onder wie een
klein meisje dat haar spaarpot op
offerde, een beroemd pianiste, een
slachter en de eigenaar van het paard.

Eugene Mole's Jumbo werd dezer
dagen door de plaatselijke autoriteiten
van het kleine dorpje North Hykesham
in Lincolnshire ter slachtbank verwe
zen, omdat hij te oud geworden was.
Maar toen de wagen van het slachthuis
voorkwam, kon Eugene Mole, de voer
man, die al die jaren Jumbo voor zijn
kar gezien had, geen afscheid nemen.
Hij vroeg de slachting uit te stellen tot
dat hij de tweehonderdvijftig gulden
bij elkaar zou hebben, voor welke prijs
de autoriteiten Jumbo aan de slachter
hadden verkocht.

Mole ging proberen dat geld te lenen
en toen werd het geval bekend. Een
klein meisje haalde de vijf gulden die
zij bezat uit haar spaarpot en wandelde
een uur om het geld naar Mole te
brengen. Arthur Mason, een vrachtauto
chauffeur, ging bij zijn vrienden rond
om geld in te zamelen en toen begon
nen de giften van alle kanten binnen te
stromen. Maar de bekende pianiste
Eileen Joyce maakte vanuit Birming
ham het bedrag rond.

Toen kwam er een moeilijkheid:
slachter James Brown had het gemeen
tegeld al geïnd en was wettig de eige
naar van het oude paardje. Hij streek
de hand over het hart en nu gaat Jum-

Ult het
Engels
vertaald door
DICK
OUWENDIJK

48)

i

Zij beloofde: „Voortaan zal ik het je
niet moeilijk meer maken. We zullen
altijd gelukkig zijn".

Hij sloeg zijn arm om haar heen en
trok haar tegen zich aan.

„Ik Jioud zo van je", zei hij wanhopig.
„Ik houd zo veel van je te veel".

18

De discussie werd de volgende avond
voortgezet. Fftncis had de dag op de
Drindelhorn doorgebracht met de belde
Duitse jongens zij voelden geen ge
wetensbezwaren tegen een klimpartij op
Zondag. Hij had hen bij de Hütte ver
laten, zij waren van plan de volgende
dag verder te gaan.

Toen hij 's avonds in het hotel terug
kwam vroeg Cathryn dadelijk vol span
ning:

„Hoe was het?"

„Vrij saai. Geen bijzondere moeilijk
heden on de gletscher. een beetje steile
klim naar de luifel boven het ijsveld,
dan een heel smalle sneeuwgraat naar
de voet van de Schwarzkogel. Ik kon de
top goed bestuderen door de verrekij
ker. Hij vraagt wel wat, maar is te be
klimmen".

Johann zei ongeduldig: „Natuurlijk is
hij- te beklimmen. Jullie rotsen' ln En
geland zijn ook te beklimmen, maar er
breken dikwijls mensen hun nek daar,
geloof ik".

„Niet zo heel dikwijls". Francis be
gon de discussie vervelend te vinden.

Cathx-yn was tenslotte geen beginnelinge
meer; zij was goed op de rotsen en had
zich gister op het ijs uitstekend gedra
gen. Én ze zouden de top niet dadelijk
morgen nemen, ook niet overmorgen of
de dag daarop. Ze zouden eerst flink
moeten trainen, voordat zij zich daar
aan waagden. Cathryn was in het hoog
land geboren en opgegroeid; klimmen
zat haar in het bloed. En nu was zij
eindelijk naar de bergen gekomen om
te klimmen Francis begreep werke
lijk niet goed waar al die herrie voor
nodig was. Wilde Johann in ernst, dat
Cathryn Sable zich tevreden zou stellen
met wat rond te drentelen over de lager
gelegen hellingen? Het was te belache
lijk om er over te praten.

Johann antwoordde koppig; „Ik ben
ook tussen de bergen geboren en opge
groeid geen heuvels, maar borgen!
Klimmen zit me ook in het bloed. Maar
ik zeg, dat je niet met dc Drindelhorn
moet beginnen".

Geprikkeld vroeg Francis: „Waar wil
de je dan mee beginnen misschien
met het bestijgen van de Schmitten-
höhe met de kabelbaan?"

„De Schmittenhöhe is geen berg", gaf
Johann ten antwoord.

Geen grein gevoel voor humor, de
idioot, dacht Francis.

„Echt niet? Wat dan? Een wandelin
getje de Geisberg op en Würstchen
eten in das Zeppezauerhaus? Of is dat
ook geen berg?"

berg om mee te beginnen", zei Johann.

Francis staarde hem aan. „Wat zeg je
daar nu? Die gletscher is veel moei
lijker je moet eerst een ijswal be
klimmen, en het kost nogal wat om de
top te bereiken".

„Er zijn op de top van de Riescnalp
geen pieken en torens, waar je eerst
overheen moet voor je de top van de
Drindelhorn bereikt".

„Ik vond de top van de Riesenalp al
tijd een ellende. En in deze tijd van het
jaar zijn er natuurlijk hele zwermen
Wandervögel om de Glockendorfer
Hütte op te vrolijken

„Je bent ze kwijt voor je de Piz Hüt
te bereikt en daar moet je de nacht
doorbrengen".

Cathryn voelde zich al even geprik
keld door het gesprek als Francis. Zij
wendde zich tot Johann.

„Ik zal de Riesenalp met jou beklim
men, als Francis meegaat.

„O. laat mij er alsjeblieft buiten", on
derbrak Francis dadelijk.

„Goed, dan beklim' ik de Riesenalp
met jou, Johann, en als ik er geen moei
te mee heb, dan zijn we het er over
eens dat er Francis en mij niets meer in
de weg staat om de Drindelhorn te be
klimmen. Is dat afgesproken?"

„Het zou een goede oefening zijn",
gaf Johann toe.

„Afgesproken of niet?" hield Cathryn
vol.

Johann zuchtte. „Goed, afgespxmken
dan. Maar toch blijf ik zeggen...."

Cathryn sneed de rest af. „Je zegt
niets meer, Het is afgesproken. En wan
neer gaan we naar Glocken?"

Zij gingen de volgende dag, goed uit
gerust voor de tocht; zij volgden het pad
langs het meer. De zon scheen en het
was wax-m, de lucht was doortrokken
van de geur van hooi, koemest en pijn
bomen. Het meer was diep blauw. De
immensiteit der bergen werd nog zwaar
der door de helderheid van de lucht.
Londen, Parijs. Wenen waren alleen
maar namen, plaatsen op een kaart,

drukte en lawaai uit een di-oom van
lange tijd her. Dit. over een berghelling
wandelen met Johann, was geluk.

Niet het diepe, vastgewortelde geluk,
dat zij onderging in Francis' gezelschap
en dat zij nooit bij een ander zou kunnen
ondergaan, maar het was vreugde, een
vreugde zo licht en stralend als de lucht
en je zou willen, dat zij eeuwig en on
veranderlijk zou blijven duren.

De Gasthof, waar zij in de namiddag
in het bergdorp Glocken aankwamen,
was van hout, de gevel en de balcons
waren rijk versierd met houtsnijwerk,
vi-olijk kleurden de petunia's in de bloe-
menbakken voor de ramen. Voor het
huis strekte zich een groot grasveld uit,
overdekt met bloemen, daarachter lag
het meer. Achter het huis de met gras
begroeide helling, steil oplopend naar de
voet van het kale rotsgebergte. Ergens
op de flank van de berg, op een uit
springend gedeelte, was een kleine hut
zichtbaar; dat was de Glockendoi-f
Hütte zei Johann; de Piz Hütte was veel
hoger, vlak onder de top: wanneer je
niet wist waar je moest kijken, was ze,
zonder verrekijker, moeilijk te ontdek
ken. Er was een aantal vacantiegangers
in de Gasthof, onder wie verscheidene
Engelsen; zij konden echter terecht. Jo
hann had een kamertje aan de achter
zijde, dat uitkeek op de berg, Cathryn
een kamer, die uitzag op het meer. Zij
leunde uit het raam en voelde de flu
welen zachtheid van de bloemblaadjes
aan haar huid; zij probeerde te denken
aan Montparnasse, aan de Dóme, de Ro
tende, Anna Kallinova; aan South Ken
sington, de musea, het park, Knights-
bridge, de grote winkels, de rode auto
bussen, aan haar moeder, maar alles
scheen onwerkelijk. Zelfs Pater Connor
werd een vage gestalte. Zo ook Francis,
verderop aan het meer. Werkelijk waren
alleen zijzelf en Johann.in dit dorp on
deraan de bei-gen, de geur en het aan
voelde der petunia's, de wolken, die over
de Riesenalp trokken.

(Wordt vervolgd)

bo nagr een „Tehuis voor oude paar
den", dat is een boerderij, waar het
gras groijn is en Jumbo zijn laatste da
gen in aangename ledigheid zal door
brengen tezamen met vplbloed ren
paarden, die betere dagen gekend
hebben.

Men zou wensen, dat de mensen
steeds zo voor elkaar waren, als zij
soms voor dieren kunnen zijn.

Tsjechosiowaakse geleerden zouden
een nieuw soort pil tegen drankzucht
hebben uitgevonden, „Stopethyl" ge
naamd. De dronkaard moet een week
lang drie of vier van deze pillen per
dag innemen; daarna neemt hij er enige
dagen geen in en ais hij weer begint
wordt de dosis geleidelijk verminderd.

Volgens het orgaan van het Tsjechi
sche ministerie van voorlichting is deze
kuur „eenvoudig en gemakkelijk" maar
moet de patiënt grote wilskracht heb
ben.

Wij hebben echter gehoord, dat het
bij deze therapie 't moeilijkst schijnt
te zijn, de dronkaards ervan te weer
houden na iedere pil een borrel te
drinken op de goede afloop.

In Tokio meten de winkeliers de
bankbiljetten, waarmee men hun wil
betalen, even na. Er zijn n.l. slimme
riken, die uit ieder bankbiljet van 100
jen êen strookje wegsnijden. De zo be
werkte biljetten worden vervolgens met
rijstpapier weer aan elkaar geplakt. Uit
twaalf biljetten halen zij aldus twaalf
verschillende strookjes, die ook weer
aan elkaar geplakt worden en tezamen
één nieuw biljet vormen, zodat men ln
tetaal dertien biljetten van 100 jen
krijgt, die iets kleiner dan normaal,
maar bruikbaar zijn.

De netto winst van deze ingewikkelde
operatie is in Nederlands geld omge
rekend 80 ct. Een wel gering loon voor
zulk precisie-werk en men mag dan
ook verwachten, dat in uiterst-linkse
kringen spoedig op staking zal worden
aangedrongen.

In de Londense voorstad Southall
zullen als de desbetreffende plannen
doorgaan ouden van dagen, die niet
over een badkamer beschikken, weldra
een heet bad thuis kunnen laten be
zorgen.

Dat gaat dan zo: als het bafi is be
steld komt er een wagen van de plaat
selijke gezondheidsdienst waarop een
tank is gemonteerd, die negentig liter
heet water bevat en die voorzien is van
een pompinstallatie en ettelijke meters
gunamislang. Verder voert de wagen
een zinken badkuip op wielen mee. Die
badkuip wordt het huis ingerold en het
hete water wordt er via een slang in
gepompt. Door middel van een tweede
slang wordt het gebruikte water afge
voerd.

Menzies Sharpe, een bio-chemist uit
Herford (Engeland), wil op zijn oude
dag nog een appeltje Voor de dorst
hebben. Hij heeft n.l. met een verzeke-
ï-ingsmaatschappij een polis afgesloten,
waarin wordt bepaald, dat indien Sharpe
honderd jaar wordt hetgeen in 1980
zal moeten gebeuren, de maatschappij
hem 100.000 gulden zal uitbetalen. De
premie bedraagt 200 pond sterling.

De man vond het leven blijkbaar zo
weinig opwindend, dat hij meende er
een wedstrijd van te moeten maken.