Nieuwe Haarlemsche Courant | 1951 | 6 maart 1951 | pagina 2

Onderzoekingen op socio
grafisch gebied

BAKENESSERGRACHT HEEFT GEEN
RUSTIGE OUDE DAG

Heimwee naar Insulinde hangt in
„Van Ouds het Raedhuis"

De Johannes-Passie van Bach

Hoe in 1939 stad en land zich druk
maakten over mogelijke demping

Poging strijdbijl op te
graven mislukt

Hoe spelen de R.K. clubs?

Kopende vrouw moet leren kiezen

Hoe Haarlem de toekomst gaat registreren

Citograf-mogelijkheden

AGENDA

Uitvoering met gemengde indrukken

Strijd tassen historie en ratten

Clara Haskil, groot
kunstenares

uw matrassen reparatie

Dingen om ons heen"

DINSDAG 6 MAART 1951

PAGINA 2

I

Voor belasting- en
bed rijfsregistratie

Kennemer Zweefvliegclub
opent nieuwe seizoen

JUBILEA BIJ DE N.Z.H.

FRANSE FILMAVOND
in het Frans Hals-theater

Verdacht van looddiefstal

NASI GORENG TWEEMAAL PER WEEK TROEF

Met passen en meten plaats voor
drie en twintig gezinnen

Burgerlijke Stand

Kennemer Turnkring bestaat
veertig jaar

Jaarvergadering K.A.B.

Door onze grote voorraad

zonder prijsverhoging

HAARLEMS MATRASSENHUIS

H. DE GRAAFF

Industriële vormgeving

Gemeente en haar
kapitaalsuitgaven

Biljarten

Nieuwe industrie

HEEMSTEDt

Twee vergaderingen op
één avond

SANTPOORl

Chantage of kwajongens-
werk?

te zi-in- a AI

BLOEMEND

Genootschap Stille Om0a^

Reeds meermalen neboen B. en W.
de aandacht gevestigd op het nut voor
de gemeente van een sociografisch bu
reau. Hoewel het college evenzeer over
tuigd was van het nut van een dergelijk
bureau, moest en moet thans nog
de stichting daarvan, met het oog
op de moeilijke financiële omstandighe
den. achterwege blijven. Daarbij komt
nog, dat de instelling van een sociogra
fisch bureau het gevaar heeft, dat niet
met zekerheid kan worden vastgesteld,
hoeveel het zal kosten, omdat het niet
uitgesloten is te achten, dat b.v. het
hoofd van dat bureau meer personeel
voor langere tijd naar zich toe trekt dan
aanvankelijk nodig werd geacht.

B. en W. is echter gebleken, dat de
gemeente voor het verrichten van on
derzoekingen op sociografisch gebied ge
bruik kan maken van de diensten van
het Nederlandsch Economisch Instituut
te Rotterdam. Dit instituut, dat zeer
nauw samenhangt met de Rotterdamse
Handelshogeschool, heeft 40 ter zake
deskundigen in dienst. Het is bereid om
gedurende het tijdvak van twee jaren,
tegen betaling van een bedrag van ten
hoogste f 15.000.per jaar (het bedrag
is afhankelijk van het aantal werkuren'
o.a. de navolgende werkzaamheden uit
te voeren:

1. het samenstellen van een analyse
en prognose betreffende:

a. de loop en de samenstelling van
de bevolking van 1900 tot 1975;

b. de benodigde woningbouw ge
durende de periode tot 1975 en de sa
menstelling daarvan naar huurwaarden
alsmede de meest gewenste spreiding
(geografisch) van de woningen,

c. de aantallen te bouwen scholen
en de te treffen voorzieningen inzake
ziekenhuizen, inrichtingen voor cul
tuur en ontspanning en overige be
langrijke gebouwen;

d. de ontwikkeling van de bestaans-
bronnen der gemeenten, in het bij
zonder van de industrie en de daar
voor benodigde oppervlakte aan in
dustrieterrein en eventuele andere
industrieruimten;

e. de ontwikkeling van de detail
handel en de spreiding van deze be
drijven over de stad;

f. de ontwikkeling van het verkeer
in en om de stad. alsmede de struc
tuur daarvan en de eventuele verbe
teringen, welke hierin kunnen wor
den aangebracht;

2. een analyse van de financiële con
sequenties van de te treffen voorzienin
gen voor de gemeente;

3. het verzamelen van doelmatig, sta-
titisch cijfermateriaal betreffende de
economische ontwikkeling van de ge-

De Citograf-installatie, destijds aange
schaft ten behoeve van de bevolkings
administratie. stelt de gemeente in staat
ook in de belastingadministratie nieuwe
werkmethoden in te voeren, waardoor
een aanmerkelijke besparing aan ar
beidstijd wordt verkregen. Het opmaken
van de kohieren en het gereedmaken
van de aanslagbiljetten voor de Straat-
*n Precaric belasting, dat thans 525 ar
beidsuren vraagt, kan door middel van
-een register van Ucht-metalen plaatjes,
waarop de vereiste gegevens worden ge
ponst, in 166 arbeidsuren geschieden,
zodat een winst van 359 uren per jaar
wordt verkregen. Naar verhouding
geldt dit ook ten aanzien van de ko
hieren en aanslagbiljetten voor de graf
rechten. B. en W. delen verder mede,
dat door het sneller gereedkomen van
de kohieren bovendien minder rentever
lies wordt geleden terwijl vernieuwing
van enige kehiermachines, te enigertijd
noodzakelijk, achterwege kan blijven.
Voorts ligt het in het voornemen ten
behoeve van sociografische onderzoekin
gen en de gemeentelijke stedebouwkun-
dige dienst een register samen te stellen,
W'aarin alle bedrijven voorkomen, die
zich in de gemeente bevinden. Dit re
gister, van metalen plaatjes vervaardigd,
zal de gemeente in staat stellen niet al
leen een overzicht te hebben van het
aantal bedrijven, doch ook om deze op
snelle wijze te selecteren naar hun aard,
groette, ligging, enz. Zelfs zouden aan
particulieren tegen 'n bepaald tarief in
lichtingen uit het register kunnen wor
den verstrekt. Het is B. en W. bekend, dat
daaraan behoefte bestaat. De kosten
voor de inrichting van de verschillende
registers bedragen f 10.145.

*0

Op Zondag 4 Maart is het vliegsei-
zoen van de de Kennemer Zweefvlieg
club begonnen. Met rijdend en vliegend
materiaal is men naar het vliegveld
Valkenburg ibij Leiden) getrokken.

Het afgelopen jaar was dusdanig
slecht, wat het weer betreft in de week
ends, dat er practisch niet kon worden
geoefend, daarom besloot het bestuur
dit jaar maar de schade in te halen en
erg vroeg in het voorjaar te beginnen.

De Club bezit thans 2 vliegtuigen, zelf
gebouwd in de Fokkerfabrieken te Am
sterdam, t.w. een lesvliegtuig van het
type E.S.G. en een Grünau Baby over
gangstoestel.

Daar vele leden thans afgeiest zijn
op de E.S.G. bestaat de mogelijkheid
weer om als nieuw lid te worden inge
schreven. De Clubavond-bouwavond
wordt elke Vrijdag gehouden in het
clublokaal aan de Lorenzkade 136 om
8 u. 15 n.m. Belangstellenden zijn daar
van harte welkom, vooral vakmensen,
zoals automonteurs en houtbewerkers.

De Kennemer Zweefvliegclub bezit
nog terrein bij Haarlem, maar daar er
in de duinen, vlak achter de eerste
duinenrij een uitstekend veld ligt, zal
het bestuur niet eerder rusten voordat
de autoriteiten dit hebben toegewezen.

meente, alsmede het samenstellen van
gemakkelijk hanteerbare statistieken
ten dienste van het gemeentelijke beleid;

4. het maken van een jaarverslag, ge
baseerd op de sub 3 vermelde gege
vens.

Na afloop van de twee jaren kan de
gemeente tegen een lager tarief van de
diensten van het instituut gebruik blij
ven maken. De sociograaf van het in
stituut behoeft slechts een werkkamer
en geen personeel noch een bibliotheek.
Het administratieve werk geschiedt
door Rotterdam. Aan het gemeentebe
stuur zullen concept-rapporten worden
voorgelegd.

De raad wordt voorgesteld de verbin
tenis voor twee jaar aan te gaan.

De heren L. Burggraaf, chef bij de
uitvoerende dienst van de N.Z.H., en
D. A. Löwensteyn, afdelingschef, beiden
te Haarlem, herdenken resp. 13 en 27
Maart de dag, waarop zij veertig jaar
geleden in dienst traden.

Voor de heer Burggraaf betekent de
13e Maart tevens een dag van afscheid,
want daar hij 1 April met pensioen gaat,
wordt de jubileumviering aan het af
scheid gekoppeld. Dinsdag 13 Maart
kunnen vrienden en bekenden dan ook
terecht in het gebouw „Weltevreden''
te Hillegom, waar zij tussen half acht
en tien uur verwacht worden.

Hun zilveren jubileum vieren o.a. de
heren A. Gerritsen, conducteur (10
Maart), en M. Mulder, chauffeur (15
Maart.

BIOSCOPEN:

Rembrandt: De vader van de bruid (a.
1.) 2. 4.15, 7 en 9.15 u.; Palace: Verdwenen
vrouw (18 j.) 2, 4.15, 7 en 9.15 u.; Luxor:

Zo jongzo slecht? (18 j.) 2, 4.15, 7 en

9.15 u.; Frans Hals: Bob Hope in de knoop
(14 j.), 2.30 en 8 uur: City: Paul Vlaan
deren en het Z.-mysterie (14 j.) 2.15, 4.30,
7 en 9.15 uur: Spaarne: Cassidy's offer (14
j.) 2.30, 7 en 9 15 uur.

Dinsdag 6 Maart

Schouwburg: De Haagse Comedie met
„Mevrouw Warren's bedrijf", 8 uur.

Frans Halsmuseum, Renaissancezaal: Het
Trio 1948, 8 uur.

Woensdag 7Maart

Concertgebouw: Kon. Mannenkoor Caeci-
lia o. 1. v. Nico Hoogerwerf m. m. v.
Schoorls Gemengd Koor.

Dinsdag 13 Maart is er om acht uur
's avonds in het Frans Hals-theater een
Franse filmavond. Op het programma
staat o.a. de film „Une si jolite petite
plage" (Zo'n aardig badplaatsje) die dan
voor het eerst in Haarlem wordt ver
toond.

De Haarlemse politie heeft vannacht
om een uur in de Byzantiumstraat twee
personen aangehouden, die een hoeveel
heid lood met zich meevoerden en er
van verdacht werden dit gestolen te
hebben. Een van hen was de 18-jarige
militair J. S., gelegerd in de Kraayen-
hofkazerne te Nijmegen.

Zij zijn overgebracht naar het bureau

centrum en ingesloten.

De Kerstmisarbeiü van het weldadig
heidsfonds „Het schermerlampje" heeft
ertoe geleid, dat aan 155 ouden van
dagen een Kerstgave van f 7.50 kon wor
den uitgekeerd. Mede door deze steun-
actie werd ook de aandacht van andere
instanties op verschillende gezinnen ge
vestigd.

GEBOREN: E. A. C. Stekelenburg—
Manten, z; M. van der VossenHang
jas, z; J. id. de BoerSmit, z; H. Lan-
geraap—de Vries, z; H. M. den Braber
van Zomeren, z; W. C. Roosvan den
Berg, z; A. W. WalstraKlinkenberg, z;
P. J. F. LoeveTames, z; E. van der
Pollvan der -Vleuten, z; C. Kerkhoff
Groothuis, z; H. M. SlotKeijzer, z; A.
van NunenBackx, z; C. BoschRuts,
Z; C. M. M. Gabel—Gokke, z; P. M. T.
d. GoedhartStrater, z; P. Fijth—van
der Stelt, z; G. E. Platei—Jansen, d; T.
PlasSmit, d; E. Koelemeijer—Bark, d;
P. A. Delema'rrede Veen, d.

ONDERTROUWD: 5 Maart: W. G. F.
Vollebregt en T. M. J. A. van den Bergh.

OVERLEDEN: T. Bok, 52 j„ Ged.
Raamgracht; M. Barendsede. Joode, 55
j., Kortenaerstraat; J. LagerweyJan
sen, 54 j., Vondelweg.

Na een langdurige periode van ver
waarlozing is het in Overveen gelegen
hotel „Van ouds het Raedhuis" opge
knapt en sinds 18 December van het
vorig jaar in gebruik genomen als ver
blijf voor gerepatrieerden uit Indonesië.
Er is veel gedaan om het gebouw uit zijn
verwaarloosde toestand te helpen en het
een enigszins behoorlijker aanzien te ge
ven, althans bewoonbaar te maken. Een
aantal van 23 gezinnen, bestaande uit 98
personen, heeft er, zij het met passen en
meten, een onderdak gevonden. Zij zijn
voor het merendeel vanuit andere ge-
repatrieerden-centra naar hier overge
plaatst met het oog op de schoolgaande
kinderen, voor wie het verblijf dichtbij
een stad veel meer gelegenheid biedt om
de verschillende scholen te bezoeken.

Bij onze binnenkomst trof ons de gro
te stilte, die slechts onderbroken werd
door het geluid van stuitende pingpong
balletjes. In de serre, die men met enige
terughoudendheid recreatiezaal zou kun
nen noemen, waren enige jongelui ge
ruisloos verdiept in het pingpongspel.

De heer J. M. van Hage, exploitant van
dit gerepatrieerden-centrum, ving ons
op en verklaarde deze opvallende stilte
met te vertellen, dat de meeste bewo
ners, zo ze niet naar hun werk waren,
hun siësta hielden. Wij weten uit erva
ring, welke grote betekenis er gehecht
moet worden aan het middagslaapje in
de tropen, dat onder meer te beschouwen
is als een poging om de verlammende
warmte van de tropenzon te ontvluch
ten. In ons kille vaderland blijkt deze
gewoonte echter ook nog gehandhaafd
te worden.

Men probeert het de bewoners zo aan
genaam mogelijk te rrraken. De NIWIN
heeft gezorgd voor enig ontspannings
materiaal. De recreatieruimte is echter
zeer gering door een geïmproviseerde
pingpongtafel, die uit overblijfselen van
een oude kast bestaat.

De enige grote ruimte wordt gebruikt
als eetzaal, waar de kinderen tevens ge
legenheid vinden om te studeren. Elke
vierkante meter is benut. De gezinnen,
voor wie geen kamers op de twee etages
beschikbaar waren, hebben zich geïnstal
leerd op de zolder, waar bovendien nog
een was- en droogruimte is.

Ieder heeft zich moeten aanpassen
aan het hem toegemeten verblijf; ook de
kok, wiens domein grotendeels bezet is
door diverse kookapparaten. Tweemaal
in de week heeft de Indonesische keuken
zijn aandacht, wanneer het menu nasi
goreng en bami vermeldt. Voor de rest
houdt hij zich aan de Nederlandse keu
ken en dienen de bewoners de rijst vaar
wel te zeggen. Aardappels vormen de
hoofdschotel. Toen wij hem vroegen of
hij zich eerst had laten voordoen hoe de
Indonesische gerechten klaar gemaakt
moesten worden, voelde hij zich blijk
baar in zijn eer aangetast en gaf ons te
kennen, dat hij bij de gerepatrieerden in
hotel „de Schelp" te Zandvoort kok was
geweest en wel wist hoe het moest. Hij
komt wel zoveel mogelijk aan de wen
sen van zijn afnemers tegemoet. Ook
wordt rekening gehouden met de wen
sen op ander gebied, die men dan op de
ouderavonden, die zo nu en dan gehou
den worden, naar voren kan brengen.

Dat niet iedereen zich aan een siësta
te goed deed, bleek wel, toen wij een mi
litair ontmoetten, die zojuist met vrouw
en kinderen van een wandeling terug
keerde. Hij behoorde tot de eerste groep
gerepatrieerden, die hier direct na de
openstelling van het gebouw hun intrek
hadden genomen, en was voordien nog
nooit in Nederland geweest. Met een ze
kere weemoed sprak hij over zijn ge
boorteland Indonesië, maar hij wilde
daar nu toch niet meer terugkeren, na
al wat hij daar de laatste tijd had mee
gemaakt.

Zo was het ook gesteld met de ande
re bewoners, met wie wij een gesprek
hadden. Zij hadden zich allengs in af

wachting van het avondeten verzameld
in de serre en gaven ons hun indrukken
weer. Voor velen van hen, hoewel gebo
ren en getogen in Indonesië, is de kennis
making met Nederland niet geheel
vreemd, omdat zij in de loop der jaren
wel eens hun verlof in dit tweede vader
land hebben doorgebracht. De omstan
digheden waren toen echter wel geheel
anders en van de vooroorlogse paradij
selijke sfeer, zoals een van hen het uit
drukte, viel nu niet veel meer te beken
nen.

De gerepatrieerden, die hier verblij
ven zijn er nog niet allemaal in geslaagd
om een werkkring te vinden. De be
roepsmilitairen onder hen zijn van het
vroegere KNIL overgegaan naar de KL,
maar de burgers, die meestal naar een
administratieve betrekking zoeken, on
dervinden bij hun sollicitatiepogingen
zeer vele moeilijkheden.

Al lukt het soms wel. eens om van
een emigrant een huis met inboedel te
kopen, toch hebben zij zich reeds lang
met de gedachte verzoend, dat zij voor
lopig nog wel in dit gerepatrieerden-
centrum zullen moeten verblijven. De
huisvestingsmogelijkheid in hotel „Van
ouds het Raedhuis" blijft ook nog wel
een tijdje bestaan, want voor de exploi
tatie van dit gebouw is er 'n contract van
anderhalf jaar.

De Kennemer Oratorium-verenigirig
en het Symphonie-orkest „Haerlem",
beide onder directie van Piet Halsema,
voerden in de Immanuelkerk de Johan-
nes-passie van Johann Sebastian Bach
uit.

De Mattheus-passie wordt sinds een
halve eeuw op meerdere plaatsen jaar
lijks uitgevoerd. Dit grootse en indruk
wekkende werk trekt overal volle ker
ken en zalen, voor ontelbaren is de bij
woning van dit passiewerk als het ware
het houden van een geestelijke bede
vaart, het zich gedurende enkele uren
geheel onttrekken aan alle aardse beslom
meringen. Dat de Mattheus-passie van
alle werken op dit gebied de meeste
aandacht vraagt is te begrijpen. De dub-
belkorige bezetting verschaft aan het
werk iets monumentaals, door de vele
dialogische aanwendingen van de koren
komt de tekst beter tot zijn recht en de
dramatische zeggingskracht is sterker
dan b.v. in Bach's Johannes-passie.

Toch is de Johannes-passie ook een
zeer waardevol werk. Dat deze passie
minder spannende en dramatische mo
menten telt dan de Mattheus, ligt aan
de tekst. Die van de Mattheus is name
lijk uitsluitend ontleend aan het Evan
gelie, Brocker schreef echter een meer
dichterlijke weergeving van het beknop
ter lijdensverhaal door Johannes.

Maar evenals in de Mattheus toont
Bach ons in de Johannes zijn onbeperkte
heerschappij over de polyphone stijl,
vallen de fraaie koorzettingen van de
koralen, de sterk innerlijke verklanking
van zielesmart, de grote zeggingskracht
van het lijdensverhaal, de stemmings
volle inleidingen en de mooie omspelin
gen van de zang door het orkest op.

Dirigent Halsema beschikt over een
eigen koor en orkest. Dit brengt het
voordeel mede van meer gelegenheid
voor ensemble-repetities dan met een
beroepsorkest, daarnevens het nadeel,
dat de amateurs-instrumentalisten een
zeer moeilijke taak moeten vervullen.
Waar in hoofdzaak het strijkorkest op
trad, kon men spreken van een goede
begeleiding de nogal donkere klank
moet wellicht aan de ongunstige acoustiek
worden toegeschreven maar het so
listisch optreden van blazers en strijkers
(cello uitgezonderd) bij de aria's stond
niet op het vereiste niveau, dikwijls al
reeds door onzuiver spel.

De niet bepaald goede acoustiek van
hej; kerkgebouw werkte niet mede tot
het verkrijgen van een klankrijk geheel.
In het begin klonk alles droog en stug.
Met het stijgen van de temperatuur (de
kerk was bijna geheel bezet) zong het
blijkbaar iets. gemakkelijker, want er
werd langzamerhand een ietwat mildere
klank en tevens meer uitdrukking ver
kregen. Juist op het goede moment:
Jesus voor Pilatus, sprak alles duidelij
ker, kwam men eigenlijk pas geheel
onder indruk van het drama.

Koorfragmenten, zoals „Kreuzige ihm"
werden goed beheerst vertolkt en mis
ten hun uitwerking niet, al zijn de heren
partijen te zwak bezet tegenover die
van de dames en dit quantitatief en
qualitatief!

De solisten waren vanzelfsprekend
door hun grotere stemtechniek beter op
gewassen tegen de moeilijkheden, die
acoustiek en temperatuur opleverden.
Het was goed gezien de vertolker van
de Christus-partij en de verhaler, Henri
Welbooren en Han le Fèvre achter het
predikgestoelte in de nis te doen plaats
nemen. Daar resoneerde het beter dan
vóór het koor.

Het verhaal voldeed in zijn geheel
door goede dictie en soepele voordracht,
de Jesus-partij deed steeds waardig aan.
Verder zongen de sopraan Ankie van
Wickevoort Crommelin haar aria's fraai
en toch ingetogen, de alt Coby van
Meurs bijzonder haar tweede aria goed

beheerst en met mooi getimbreerd ge
luid, Jan Hulsbos de kleine partijen met
overtuiging en Reinhard van Randwijck
de tenor-aria's, minder lyrisch dan wij
gewoon zijn, doch wel muzikaal.

Betsy Nederkoorn speelde de orgel
partij en begeleidde alle recitatieven.
Dit laatste doet op den duur monotoon
aan. Het contact tussen dirigent en orga-
niste was door de te grote afstand tus
sen orgel en orkest niet altoos onmid
dellijk verkregen. De organiste was ech
ter voortdurend op haar qui-vive, zodat
de eenheid direct werd hersteld.

Een passie-uitvoering in een kerk ,s
te verkiezen boven een in een zaal, doch
dan dient dat kerkgebouw er zich in
alle opzichten voor te lenen. De Imma
nuelkerk doet dat niet, daarom voor een
volgende uitvoering een ander gebouw
gezocht. Dan zal het langdurige, voor
bereidende werk van dirigent Halsema
rijkelijker worden beloond.

OL. KOOP

Gisteren was het veertig jaar geleden,
dat wijlen de heer A. W. Driessen als
voorzitter van de Turnvereniging „IJ-
muiden" het initiatief nam tot het vor
men van een organisatie van Kennemer
Turnverenigingen. Thans zijn er 17 ver
enigingen bij deze organisatie aangeslo
ten.

De herdenking van dit jubileum zal
met enige luister gepaard gaan. Op
Maandag 14 Mei (2de Pinksterdag) wor
den er in het Openluchttheater te Bloe-
mendaal nationale verenigingswedstrij-
den voor dames en heren gehouden, wel
ke wedstrijden omvatten knots-, bal-,
hoepel- en gewone vrije oefeningen voor
dames en wedstrijden met en zonder
wederkerige ondersteuning voor heren.
Reeds nu zijn aanmeldingen binnenge
komen van enige grote verenigingen uit
Nederland, o.a. kampioensverenigingen
uit Friesland, Zuid- en Noord-Holland.

Vervolgens zal op 3 Juni te Heem
stede, mede ter gelegenheid van het 5-
jarig bestaan van de G.V. „Heemstede"
een kringuitvoering gehouden worden in
het Heemsteedse Sportpark, welke uit
voering voorafgegaan wordt door een
grootse optocht van alle aangesloten
verenigingen door een gedeelte van
Heemstede.

Op 1 Juli volgen dan in en om het
„Haarlem"-stadion verenigings-driekam-
pen voor' adspiranten, dames en heren,
een optocht van alle deelnemenden en
's middags massale demonstraties.

Als laatste openbare gebeurtenis is
aan de Kennemer Turnkring de organi
satie van de Nationale Athletiekkam-
pioenschappen toegewezen, welke ge
houden zullen worden in het sportpark
„Watervliet" te Velsen-N.

Het 40-jarig bestaan zal intern her
dacht worden tijdens een receptie, welke
Zaterdag 10 Maart om 4 uur gehouden
zal worden in een der zalen van café
restaurant Brinkmann te Haarlem. Dan
zullen ook degenen, die zich op bijzon
dere wijze voor de vereniging van dienst
gemaakt hebben, worden herdacht.

De Heemsteedse K. A. B. houdt Don
derdag 8 Maart een jaarvergadering m
het R. K. Verenigingsgebouw.

Kapelaan Van Rossum zal zijn lezing
over „Mijn reis naar Rome" vervolgen.

Gisteren omstreeks vier uur werd de
lG-jarige wielrijder K. B. op de Wagen
weg nabij het Wilhelminapark door een

personenauto aangereden, toen hij op
een gegeven moment op het linker weg
gedeelte reed. Hij is met een bloedende
hoofdwonde naar het Grote Gasthuis
vervoerd.

De geschiedenis herhaalt zich. In November 1938 kwam de demping van de
Bakenessergracht ter sprake, nadat bU de behandeling van de gemeentebegro
ting in de raad stemmen waren opgegaan om daartoe te besluiten. In vroeger
jaren werd deze demping herhaaldelijk door raadsleden en buitenstaanders aan
bevolen, maar er kon niets van komen, omdat het Hoogheemraadschap Rijnland
bezwaren maakte. Maar toen in 1938 bleek, dat Rijnland geen belangstelling
meer voor deze gracht had, begon de strijd om het zijn of niet-zijn van dit
stukje Haarlemse historie in volle omvang los te branden.

zich talrijke verenigingen, voornamelijk
op oudheidkundig gebied, schaarden,
achtte de eventuele verkeersverbeterin-
gen niet van zo veel belang, dat het
typisch aspect van dit oude stadsgedeel
te zou mogen verdwijnen. Opmerkelijk
is, dat toen ook gewezen werd op de
Gravestenenbrug. die men nooit verlo
ren zou mogen laten gaan.

De strijd culmineerde in een voor
stel van het toenmalige college van B.
en W. om in beginsel te besluiten de
gracht te dempen. Een minderheid was
er tegen. Voor demping werden twee
redenen aangevoerd: opruiming van een
erbarmelijk stinkend water, bakermat
van ratten, en aanleg van een brede
verkeersboulevard als verbinding tus
sen Amsterdamse Poort en Station.

De tegenstanders achtten het eerste
argument van verloren waarde, omdat
het nieuwe Haarlemse rioleringsstelsel
ter hand was genomen, waardoor, zo re
deneerde men, binnen zeer afzienbare
tijd het rioolvuil niet meer in de grach
ten geloosd zou worden. Zelfs het wa
ter uit de Bakenessergracht zou dan
zo helder kunnen zijn als in de bekende
Vliet.

Het college van B. en W. zag er een
object in voor werkverschaffing en
meende verder, dat de handel en nij
verheid met demjaen van de gracht ge
diend zouden zijn. Reeds toen werd
vernieuwing van de in slechte staat
verkerende walmuren aangekondigd. De
minderheid in het college, waarachter

Vooral de heer H. J. Klein Schip,
horst maakte zich in die dagen zeer
druk over het dempingsplan, waarbij
let op, in 1938 ook gewezen werd
op de mogelijkheid schuilkelders voor
de bevolking te maken bij eventueel
oorlogsgevaar. Het toenmalige raads
lid stelde voor door droogmaking van
de gracht tussen de bestaande wal
muren een beton-tunnel te maken.

De Kamer van Koophandel te Haar
lem stemde ook over de demping en
het resultaat was: vijf stemmen voor,
zeven tegen en zeven blanco. De ge
meenteraad besloot in zijn vergade
ring van 15 Februari 1939 met zes en
twintig tegen negen stemmen de
gracht in haar oude glorie te hand
haven.

Mr. Bijvoet had kunstenaars tot ge-
tuigen geroepen en zijn poëtische betoog
culmineerde in deze zin: „Wü Hollanders
zijn verplicht piëteit jegens het water
te koesteren". En het toenmalige raads

lid Wolzak eindigde zijn rede met een
nieuwe vers: „Wij zullen ons grachtje
houden, en wie ons mocht bedreigen,
wij geven het grachtje nooit".

Twee wethouders verguisden het wa
ter. De heer Van Liemt wees er op, dat
de Bakenessergracht niet eens in de
buitenlandse reisgidsen staat en de heer
Boes ontkende eenvoudig de geschied
kundige waarde van het „lelijke" ding.
Na deze stormachtige raadszitting meen
de men, dat de kwestie voor goed van
de baan was. Maar ziet, in de vergade
ring van de raadscommissies, handelen
de over de begroting 1951, is zoals
wij reeds berichtten de zaak weer
ter sprake gekomen. Verschillende leden
van de raad meenden, dat het grachtje
aesthetisch op den duur alleen houdbaar
is, als ook de aangrenzende panden
grondig worden hersteld. Andere leden
sloten zich daarbij aan, omdat het uit
geven van grote bedragen voor onder
houd niet verantwoord zou zijn. Maar
natuurlijk was er ook weer een ander
kamp. dat uit het voorstel om de wal
muren te vernieuwen de conclusie trok,
dat het bestaan van de gracht opnieuw
verzekerd is.

Er is nu een ander college van B. en
W. en het is mordicus tegen demping.
Het besluit werd indertijd genomen, zo
delen zij mede. nadat door een uitge
breid onderzoek van grachtenprofielen
in diverse plaatsen van ons land was
komen vast te staan, dat verbreding van
de Westelijke rijweg gepaard gaande
met een even grote versmalling van het
water een in aesthetisch opzicht geslaagd
dwarsprofiel geeft. Het college meent,
dat verkeersbelangen niet meer ter zake
dienend zijn,

Onze courant heeft zich indertijd
van harte verheugd over het voortbe
staan van dit historische stukje Haar
lem. Wij ontveinzen ons niet, dat van
het grote rioleringsplan door de tijds
omstandigheden nog zeer weinig is
uitgevoerd, zodat het nog jaren kan
duren, vooraleer de grachten zuiver
zijn, maar wij handhaven het dertien
jaar geleden verdedigde standpunt,
dat wij ons nageslacht verplicht zijn
de Bakenessergracht te behouden.

Op het grote, kale podium van het
Gemeentelijk Concertgebouw vormt de
kleine grijze figuur van de pianiste
Clara Haskil bij haar opkomst tegen het
machtige orgelfront een schril contrast.
Niet zo gauw echter zij ingedoken
achter de vleugel zit, vergeet men alle
ruimte-verhoudingen. De figuur van
Clara Haskil gaat machtig worden, door
haar spel. Zij imponeert, zij boeit.
Waardoor? Het is moeilijk te zeggen.
Haar spel is niet imposant in de zin
dat de vonken er af vliegen. Ook
speculeert zij niet op het sentiment van
de toehoorder, want men krijgt eerder
de indruk dat ze geheel in haar spel
opgaat en de zaal laat voor wat ze
is. Geen verlokkende rubati. zelfs in
de meest romantische muziek van
Schumann en Schubert. Wat dan wel?
Misschien is het de juiste weergave van
ieder werk, zoals de componist het be
doeld heeft en neergeschreven, en waar
Clara Haskil zich zonder bijbedoelingen
inleeft. Over haar technisch kunnen
schrijven wij niet, dit staat boven alle
critiek. Een klare, heldere Bach, waèr-
bij het polyphone stemmenweefsel voor
haar, spel bleef, een beheerste doch
diep beleefde Beethoven in de Sonate in
Es op. 31 no. 3. In Waldszenen op. 82 van
Schumann, niet het sterkste werk op
dit gebied van deze componist, blonk
de subtiele weergave van Einsame Blu-
men vooral uit. Intussen wel een staaltje
van grootse pianistiek. Het hoogtepunt
werd echter zeker na de pauze gevormd
in de vertolking van Schubert's Sonate
in Bes, het opus posthumus met zijn
innig zingende lyriek van de grote
liederencomponist. Hierin was het dat
wij de psychische instelling van Clara
Haskil op "dit werk hebben bewonderd.
Als een kleinood behandelde zij iedere
wondere melodie, die Schubert met zijn
gulle componistenhart hierin uitstrooit.
Veel hierover praten vertroebelt de
sfeer van deze melodieënrijkdom. De
Impromptu in Ges, die de pianiste als
toegift speelde, was zo mogelijk nog
schoner. Hier was een groot kunstena
res aan het woord, die het vermag an
deren het geluk van deze schone kunst
op ontroerende wiize mede te delen.
Zii oogstte veel succes en bloemen.

JAN LAARVELD

Advertentie

's morgens 's avonds

gehaald gebracht

Grote Houtstraat 103 - Haarlem
Telefoon 11485

QSCVelsen
HollandiaDEM
Wijk aan ZeeDTS
TerrasvogelsVitesse
TYBBHPSV
HBC—WP
KBV—NAS
DSSLijnden
LisseSJC
ASCTeylingen

Inzendingen tot Zaterdagochtend 9
uur op open briefkaart aan de sport
redactie van de Nieuwe Haarlemse Cou
rant, N.Z. Voorburgwal 6573, Amster
dam.

Over de prijsvraag wordt niet gecor
respondeerd. Binnenkomende klachten
worden onderzocht en zo nodig gerecti
ficeerd. Meent men, dat de thuisclub
wint, dan vult men het cijfer 1 in, be
zoekende clubs is 2, gelijk spel is 3.
Voor iedere goede oplossing wordt één
punt toegekend.

Wat weten wij eigenlijk van de dingen
om ons heen, van het kleed op de vloer,
van de mantel, die we dragen, van de
melk, die wij drinken, om maar iets te
noemen. De warenkennis der oudere
jeugd, maar ook van de volwassenen
blijkt doorgaans gering. En toch is het
van groot practisch nut om iet? meer f®
weten van zo'n kleed, zo'n mantel, zo n
glas melk en ook wel prettig, als ten
minste de mogelijkheid bestaat kort
en bondig te worden voorgelicht. Dit
heeft in Amerika en Engeland het aan-
zièn gegeven aan series beknopte, po
pulair geschreven en aantrekkelijk gef
illustreerde boekjes: „Things we use'
welke in korte tijd een millioenen-op-
laag bereikten. „Een zak met rijst
heet, vertaald, zo'n boekje, en „Katoen
en andere draden" of „Een blikje
melk".

In navolging hiervan heeft thans het
Hollands Uitgevershuis te Amsterdam
een begin gemaakt met de uitgave van
soortgelijke series onder de titel ..Din
gen om ons heen". Er is een redactie
commissie gevormd onder leiding van
oud-minister dr. G. Bolkestein. die
vooral voor het onderwijs veel nut >0
deze boekjes ziet. Otto van Tussen
broek, oud-directeur van het Museum
van Kunstnijverheid te Haarlem, heeft
zich met de aesthetische verzorging be
last. Bekende schrijvers en illustratoren
worden aangezocht om tekst en teke
ning te verzorgen. In het Nederlandse
bedrijfsleven blijkt veel belangstelling
te bestaan: verschillende prominente
ondernemingen hebben hun medewer
king reeds toegezegd. En dezer dagen
is een begin gemaakt met de serie ,.D®
Woning", een uitgave in samenwerking
met de firma Wyers te Amsterdam,
waarvan het eerste deeltje, geschreven
door Otto van Tussenbroek en geïllus
treerd door Piet Worm, thans versche
nen is: beknopt, vlot en aantrekkelijk
behandelt het de inrichting van kamers.

De BakenessergracM in cmde glorie.

Zo zon de Bakenessergracht er wt zien, wanneer zij gedempt zon zijn.

Schrijfster dezes kocht eens in een van
onze modemagazijnen, waar ze vroeg
naar een katoenen zomerjurk, een frisse,
lichte jurk. Die na enkele weken (zoals
men met katoen doet) in het sop moest,
maar er uit kwam, hevig gekrompen en
een tikje doorgelopen. Het was een rood
en wit streepje. Toen beging ze de
vreemde zonde aan zichzelf, om niet
naar de winkel terug te gaan en een
klacht in te dienen én dus haaf leveran
cier op de hoogte te stellen van de on
deugdelijkheid van zijn waar. Eén op
de veertig vrouwen, zo heeft juist een
groep detaillisten in Londen vastgesteld,
komt maar terug met een klacht, wan
neer hetgeen, ze gekocht hebben, van
slechte kwaliteit of zelfs onbruikbaar
blijkt te zijn.

Dat is in Engeland uitgerekend, naar
aanleiding van een kortgeleden gehou
den studiebijeenkomst gewijd aan de
„Consumer Requirements in Textiles
and Clothing". Maar niet alleen de En
gelse, ook de Nederlandse vrouw is zo
laakbaar makkelijk. Ze accepteert vrij
klakkeloos wat de fabrikanten, via de
winkeliers, bieden en ze koopt impulsief,
zonder gedegen kennis van zaken, zon
der volstrekt redelijke eisen van doel
matigheid en smaak te laten overheersen.

Aan onbruikbare, half bruikbare, min
derwaardige gedegenheid al te spoedig
vergankelijke artikelen, op alle gebied,
worden handenvol geld weggesmeten.
Door de vrouw. Want door haar handen
het is overbekend gaat 82 pet. van
het nationals inkomen.

Het is thans de hoogste tijd, dat
hierin verbetering komt, want zoals de
heer Sanders, directeur van „Indus
triële Vormgeving", tijdens een inlei
ding op de aanstaande Amsterdamse
Huishoudbeurs, het formuleere: „de
sociale toestand duldt niet meer, dat
we met minderwaardigheden genoegen
nemen." Het publiek moet critischer
leren kiezen, de eisen van het publiek
zijn immers de stimulans voor de Ne
derlandse producent.

Het instituut van de „Industriële
Vormgeving", waarin de fabrikanten
vertegenwoordigd zijn, die streven naar
een zo groot mogelijke technische, als
mede aesthetische perfectie van hun

producten, zal dit jaar voor de eerste
maal als zodanig vertegenwoordigd zijn
op de Huishoudbeurs, die na de hoofd
stad (919 Maart), ook Groningen ett
Arnhem en, door toedoen van de Katho
lieke Vrouwenbeweging, misschien ook
Eindhoven zal aandoen.

In de stand van de Industriële Vorm
geving, die de vorm zal hebben van een
woning, zullen artikelen van grote ver-

scheidenheid worden tentoongesteld. Al
deze voorwerpen: meubelen, textiel,
huishoudelijke apparaten, speelgoed, en
fin het hele materiële mozaïek, dat ver
weven Is met ons daagse leven, zijn door
een jury gekeurd, in welke jury ook d®
presidente van de Ned. Ver. voor Huis
vrouwen, die zich zeer voor dit streven
interesseert, zitting heeft.

Met grote opschriften zal in de stand
duidelijk gemaakt worden, dat het insti
tuut beoogt, een samengaan van dege
lijk, practisch en mooi en dat de huis
vrouw het in de hand heeft de fabrikant
hiertoe te beïnvloeden door deskundig
te kiezen. Want de fabrikant richt zich
naar de vraag van het publiek.

Deze economisch-huishoudelijke 1®®
achten wij, gezien de huidige situatie,
een van de meest nuttige bezienswaar
digheden van de komende Huishoud
beurs. Die de aanstaande bezoek(st)er
reeds toewenkt van het affiche, waarop
een kittige soepterrine getransformeerd
is in een coquet vrouwenkopje. Het huis-
hotM*n heeft zijn eigen behaagzucht!

A B gk

De crediefen, welke de raad voor de
uitvoering van werken, aanschaffingen
e.d. op de kapitaalsdienst ter beschik
king stelt, worden meestal niet in het
zelfde jaar volledig verbruikt. Bij de
afsluiting van het dienstjaar 1949 is
daarom nagegaan, welke bedragen wer
kelijk zijn besteed, teneinde de restan
ten naar de overeenkomstige posten
van het dienstjaar 1950 over te bren
gen.

B. en W. hebben overleg gepleegd
met dé diverse gemeentelijke diensten
en bedrijven om te komen tot het af
voeren van die bedragen, welke, naar
het zich laat aanzien, niet meer zullen
worden uitgegeven. Dat blijkt een be
drag van ruim f 663.000.te zijn. Mede
in verband met overschrijvingen uit
vorige jaren wordt de kapitaalsdienst
1950 verrijkt met bijna 10,5 millioen
gulden. Tevens blijkt, uit het door B.
en W. samengestelde overzicht, dat de
in 1949 voor bepaalde doelen gegeven
credieten zijn overschreden met bijna
f 65.000.—.

Eindstand der biljartwedstrijden 1ste
klas kampioenschappen van het district
Haarlem van de N.B.B.

1. J. v. d? Linden

2. R. v. d. Putten

3. C. Scholten

4. H. Dijkstra

5. B. Engwerda

6. G. Karman

8. P. Wagenaar

Een nieuwe industrie zal zich te

Zandvoort vestigen. Op het industrie
terrein aan de Noorderduinweg, ten
Zuiden van de „Corodex"-fabriek, zal
worden gesticht een constructie-werk
plaats van de firma „Rawi" te Amster
dam.

carb. brt.

ser.

moy. p.

1398

188

52

7.43

12

1330

193

44

6.89

9

1362

238

40

5.72

8

1242

255

39

4.87

8

1361

251

79

5.42

7

1253

212

45

5.91

6

984

212

34

4.64

3

1076

281

34

3.82

3

Woensdagavond zijn voor de kath®-

lieken van Heemstede twee vergade
ringen tegelijk uitgeschreven. Zuste*
-Clemens Mooy O.E.S.A. zal in het Ver
enigingsgebouw voor de katholiek*
Vrouwenbeweging spreken over „De be
leving van onze taak in kerk, gezin
samenleving". Kapelaan J. van R®^
sum zal lichtbeelden vertonen over a
Stille Omgang.

De tweede bijeenkomst zal worde*;
gehouden in het parochiehuis aan
Meerweg, waar kapelaan Bekker z
spreken over „Het katholieke gezin
de moderne tijd".

Een inwoner van Santpoort werd
terdagavond opgebeld door een onB
kende, die hem opdroeg op een zek®
plaats een biljet van f 100 neer te

gen, of andersDe man liet zich ®?j,

ter niet intimideren tn stelde onmidd
lijk de politie van het gebeurde in K® j
nis. Deze heeft wel gepast maar nierpaf
kunnen vinden. Men weet niet, of
werkelijk sprake is van afpersing, o* y
men te doen heeft met een kwajong®*^
streek. In ieder geval zullen deze b*
sen voorzichtig moeten zijn, wann0ft
politie weet wel raad met dit s"
dreigers.

Een uit de Burgem. Enschede'®^

komende dame op een rijwiel-met-"^^
motor, die linksaf de Terrasweg in
rijden, is daarbij in botsing gek0" n-
met een wielrijder, die juist in
overgestelde richting reed. Het ce^
een val partij, waarbij de wielrijder, zyii
patiënt van het Prov. Ziekenhuis. Vet
linker enkel brak. De man is ter Plaöv.
verbonden en vervolgens naar het
Ziekenhuis vervoerd. De dame de*
„bromfiets bleek intussen doorger

De afd. Bloemendaal van de ^da-
Omgang houdt haar jaarlijkse v;iP
vaart naar Amsterdam in de nacu t t»
10 op 11 Maart. Vrijdagavond 9 É,ad®'
er om 8.15 in de Bispinck jaarve ^fa
ring, waarop kap. Kamerbeek
ken. Het bestuur zal alle inlic**,jfcut>
geven. Men kan hier tevens c01* ka3rtU
betalen en zich van een spo" r 1/*
voorzien. Zaterdag is er om
in de Parochiekerk.