VOORLOPIG GEEN DISTRIBUTIE;
wel productievoorschriften
Grondstoffenprijzen heden op
nieuwe basis vastgesteld
w
De praktijk en bedoelingen der Yogin
Mi
Briliant schouwspel op de Leusderheide
■■j
Een belangrijke
motie
Grootste militaire parade, die
Nederland ooit heeft gezien
Regeringsprogramma voor de komende jaren
SOCIALE GEVOLGEN VAN PRIJSSTIJGINGEN
ZULLEN WORDEN VERZACHT
GEERVLIET
VEERTIEN DODEN BIJ
TREINONTSPORING
Gevonden reddingboei deed
scheepsramp vermoeden
Angstaanjagend en
groots
Hf 1
-
ZATERDAG 17 MAART 1951
PAGINA 5
r~
Vijf divisies
Militaire uitgaven
Belastingverhogingen
Betalingsbalans ongunstig
Haal de
spons er overl
Voorlopig geen distributie
Productie-verhoging
Prijsstijgingen
Sociale gevolgen
Sociale rechtvaardigheid
Ook
hoort
hoortoestel
Keizersgracht 411
Amsterdam-C
Attlee naar het
ziekenhuis
Medisch standpunt
iHi
i&i j
1*5'
(Vervolg van pag. 1)
De verhoudingen in de wereld en
de omstandigheden, waarin Neder
land verkeert, hebben echter 'n het
afgelopen jaar en in het bijzonder
nog in de laatste maanden een zó
diepgaande wijziging ondergaan, dat
de aandacht van regering, volksver
tegenwoordiging en volk moet wor
den geconcentreerd op een aantal
hoofdpunten, die de levensbelangen
van ons volk raken, en ten aanzien
Waarvan de koers opnieuw moet
worden bepaald. De regering denkt
daarbij aan de vergroting van de
Nederlandse bijdrage in de samen
werking der vrije volkeren ter ver
zekering der collectieve veiligheid;
aan het daardoor moeilijker gewor
den, maar even noodzakelijk blij
vend sluitend maken van het staats
budget; aan het dekken van het te
kort op de Nederlandse betalings
balans, dus het scheppen van even
wicht tussen hetgeen wij aan het
buitenland moeten betalen en uit
het buitenland ontvangen.
De drie problemen zijn inViig met el
kaar verweven en alle sterk beïnvloed
door de gevolgen van de aanval op
Zuid-Korea. Deze heeft de reeds ern
stige spanningen in de wereld zéér ver-
Scherpt. Hij heeft ons het gevaar van
agressief optreden van bepaalde mo
gendheden duidelijk voor ogen gesteld
en heeft tevens doen zien, welk een
krachtsinspanning de afweer kan eisen.
Ik stel er prijs op hier namens de re
gering een woord van warme bewon
dering te spreken jegens het kleine,
maar kloeke Nederlandse detachement,
dat deelneemt aan de strijd en dat zich
daarbij door zijn houding zozeer heeft
onderscheiden, maar ook zo smartelijke
Verliezen heeft geleden. De gesneuvelde
commandant, luit-kolonel Den Ouden,
*n vele anderen zijn gevallen in de
strijd der Verenigde Naties tegen agres
sie, gevallen voor de bescherming van
veiligheid en recht. Ik moge hieraan
tevens woorden van grote waardering
toevoegen voor de inspannende taak,
die de Koninklijke Marine hierbij ver-
Vult.
De strijd op Korea heeft de moge
lijkheid van conflicten ook elders in de
Wereld doen toenemen. De door het
Atlantisch Pact verbonden landen
hebben zich genoodzaakt gezien een
snelle versterking der defensie ter hand
te nemen ter beveiliging van het tot
J°g toe slechts door zwakke krachten
beschermde West-Europa. De continen-
J?1® tanden van West-Europa kunnen,
aanv iZii d't Pact. b« een onverhoopte
enk 7 0p een van hen rekenen niet
nn j op aller samenwerking, maar ook
f? de bijstand van de Verenigde Sta-
van Amerika. Groot-Brittannië en
Canada. Dit in de wereldgeschiedenis
tot dusver ongekende feit, kan er ont
zaglijk veel toe bijdragen, dat agressie
tegen West-Europa, welke zou kunnen
leiden tot een nieuwe wereldoorlog, die
aan de menselijke beschaving een vrij
wel dodelijke slag zou toebrengen, uit
blijft. Deze bijstand kan echter slechts
dan in volle omvang verzekerd worden
geacht, als' in de eerste plaats de West-
Europese landen zélf een zo groot mo
gelijke bijdrage leveren.
Nederland heeft reeds verschillende
ingrijpende maatregelen genomen. Met
het in de loop van dit jaar voor her
halingsoefeningen oproepen en in gro
ter verband trainen van de mannen,
(Vervolg van pag. 1)
e zijn min of meer uitvoerig op
deze Limburgse historie inge
gaan, omdat wat zich rond Vel
sen afspeelt in feite dreigt te worden,
Wat dr. Poels heeft weten te voorkomen;
een probleem van industrie-proletariaat.
En zulks niet alleen rond Velsen. In
bijzondere mate geldt dit voor de gebie
den waar het „Nationale Plan" nieuwe
industrievestiging heeft geprojecteerd.
JJiij denken hierbij bijzonder aan de
2 O.-hoek van Drente, aan de Gelder
se Achterhoek, aan de Peel. De omscha
keling van plattelands-arbeider tot in
dustrie-arbeider is reeds een psycholo
gisch probleem op zich. De ervaring
«eeft geleerd, dat indien de „jonge" in
dustrie-arbeider niet gebonden blijft aan
zijn milieu, plotseling breken moet met
aUe gewoonten, die in een zeer lange
traditie met hem zijn meegeboren, hij
todanig de koers dreigt kwijt te raken,
dat hij gaat behoren tot de geestelijke
armoelijders, die de massa, dat gevaar
lijke beest onzer hedendaagse samen
leving, vormen. Op zich zijn er verschil
lende redenen die er voor pleiten, dat
®en arbeider niet aj te ver van zijn werk
Woont. Het vervoer naar en van de fa
briek heeft inderdaad vele nadelen.
Daartegenover staat evenwel, dat indien
de plattelandsgemeenschap doorbroken
Wordt, dan blijkt de mens als regel niet
'n staat te zijn, de eigen geaardheid te
bandhaven; dan is er alle reden voor de
Vrees dat de fabriek het middelpunt zal
Worden, waarnaar de rest zich richt. Om
de
mens gaat het ons, om zijn levens
geluk, zijn rechten als mens en als
Christen. Daarom dient gepleit te wor
den voor een gebonden industrialisatie,
P-w.z. een industrialisatie, waarbij de
bogere geestelijke levenswaarden maat
lat zijn. Een naakte industrialisatie,
bhur economisch opgezet en uitgevoerd,
dient in elke katholiek een principiële
e&enstander te vinden. Voorkomen
bioet worden, dat de industrialisatie het
Platteland overrompelt, zoals eens de
'hdustrialisatie de stadsbevolking heeft
errast. Dr. Cornelissen heeft het eens
ais volgt geformuleerd: „De industria
lisatie mag niet als een koepel van ijzer
steen, waaronder het al spoedig
*waar gaat vallen te ademen, worden
deergezet, maar moet harmonisch wor-
aangepast aan de structuur van het
°l.k, aan het streekeigene en de plaat-
w e geaardheid."
.Hetgeen thans in Velsen dreigt te ge-
JJJuren draait de zaken om. Daar dreigt
ion*1 alles dienstbaar te maken aan de
Jijbustrie, alles, ook de diepste mense-
Za waarden. Zonder twijfel zal deze
t,ak de aandacht hebben van alle in-
v dties, die met zorg de ontwikkeling
bet massaprobleem in Nederland
die reeds jarenlang de wapenen hebben
gedragen, vragen wij van hen een groot
offer, maar stellen wij ook een waar
devolle en effectieve daad. Terwijl van
de bevoegdheid om ook infanterie langer
dan twaalf maanden onder de wapenen
te houden, reeds gebruik werd ge
maakt voor de manschappen, die anders
1 October naar huis zouden zijn ge
gaan, ligt het thans in de bedoeling
voorshands een diensttijd van achttien
maanden aan te houden, vooral ten
einde voortdurend enige parate troe
penformaties beschikbaar te hebben.
Wij hebben bovendien op ons
genomen op den duur niet drie,
maar vijf divisies te vormen.
Aan de versterking van onze lucht
macht wordt ernstig gewerkt en
onze vliegers, die elders oefenen,
hebben zich daar een goede naam
verworven. Onze marine zal in At
lantisch verband haar taak vervul
len en tevens de andere verplichtin
gen nakomen, die op haar rusten.
Willen wij gelijke tred houden met
hetgeen anderen doen, dan zullen wij
echter verder moeten gaan, zowel in
het belang van onze veiligheid als ter-
wille van ons economisch bestaan. Voor
Nederland is de versterking van het to
taal der in Atlantisch verband beschik
bare krachten van bijzonder belang,
omdat daardoor voor de toekomst het
uitzicht wordt geopend, dat, mocht het
onverhoopt tot een gewapend conflict
komen, een zo groot mogelijk deel van
het continent kan worden beschermd.
Besprekingen zijn gaande om te berei
ken, dat binnenkort een deel ook van
onze troepen in Duitsland gelegerd zal
kunnen worden, waar grotere oefen
terreinen beschikbaar kunnen worden
gesteld dan in ons kleine en dichtbe
volkte land.
Gaan wij zó ver als wij organisato
risch kunnen verwerken, dan zal wel,
als alle omstandigheden overigens onge
veer gelijk blijven, na enige jaren weer
kunnen worden volstaan met militaire
uitgaven als wij ons de laatste tijd voor
1951 dachten, n.l. ca. één milliard gul
den, maar dan zullen gedurende fle eer
ste jaren hogere uitgaven onvermijdelijk
zijn, ten dele voor éénmaal. Over een
tijdvak van vier jaar wordt het totaal
dér extra uitgaven geschat op nagenoeg
twee milliard.
Het volbrengen van dit defensieplan
Impliceert niet alleen maatregelen tot
dekking van het budget in guldens,
maar ook een buitenlandse hulp in
bondgenootschappelijk verband, zowel
op het zuiver militaire gebied als op het
economische, ter ondersteuning van on
ze reeds zo zwaar belaste volkshuishou
ding. Wij mogen niet riskeren, dat wij
op het militaire gebied de vereiste
maatregelen nemen, terwijl tegelijker
tijd een economische uitholling zou
plaats vinden met alle sociale gevol
gen daarvan. Niet alleen op het gebied
van de zuivere defensie, maar ook op
het vitale terrein van de militaire pro
ductie, zal Nederland zich inspannen
teneinde zowel voor eigen behoeften als
voor de behoeften van de Noord-Atlan
tische partners bijdragen te kunnen le
veren.
De regering stelt er prijs op deze ge
legenheid aan te grijpen om nog eens te
getuigen hoezeer zij het waardeert, dat
bij de beschikbaarstelling van wapens
en uitrusting in bondgenootschappelijk
verband ook Canada zich naast de Ver
enigde Staten tegenover Nederland zo
hulpvaardig en genereus heeft getoond.
Voor de eerstkomende jaren is der
halve te rekenen met een extra uit
gave van 500 millioen per jaar hoven
hetgeen in uitzicht werd gesteld.
Hieruit zal ook de burgerlijke verde
diging moeten worden bekostigd.
Budgetair is dit alléén te verant
woorden, indien dekking daarvoor
verzekerd is. De kosten zullen voor
ongeveer de helft uit belastingen en
voor de andere helft uit leningen
moeten worden verkregen. Lenen is
gerechtvaardigd voor zover het
gaat om de uitgaven voor éénmaal,
waarvan ik sprak.
Het ligt in de bedoeling spoedig voor
stellen in te dienen tot verhoging van de
vennootschapsbelasting en van de in
komstenbelasting naar de maatstaf van
de winst, van de omzetbelasting op min
der noodzakelijke artikelen, de omzetbe
lasting bij de groothandel en van de mo
torrijtuigenbelasting. Verder zal de mo
gelijkheid worden onderzocht van een
overwinstbelasting, terwijl nog andere
belastingen in overweging zijn. Tegelij
kertijd zal de fiscale winstvaststelling
in overeenstemming worden gebracht
met redelijke bedrijfseconomische over
wegingen. De regering vertrouwt, dat de
Staten-Generaal bereid zullen zijn bij
de behandeling van de noodzakelijke
belastingontwerpen de grootst mogelijke
spoed te betrachten.
Aangezien de uitgaven hand in hand
met de uitvoering van het programma
stijgen, dienen ook de middelen onver
wijld te worden versterkt, wil het mone
tair evenwicht gehandhaafd blijven.
Overeenkomstig hetgeen de minister
van Financiën naar aanleiding van de
verhoging van uitgaven uit anderen
hoofde bij de algemene beschouwingen
over de begroting heeft toegezegd, zul
len overigens op de begrotingen bezui
nigingen tot een bedrag van ca. 150 mil
lioen gulden worden aangebracht.
De betalingsbalans over 1950 heeft
voor zover betreft de verhouding tus
sen in- en uitvoer, met inbegrip van het
saldo voor diensten en voor renten en
aflossingen, een ongunstig beeld ver
toond. De vooruitgang, die de laatste ja
ren en in het bijzonder in 1949 was te
constateren, heeft zich niet kunnen
hadhaven. In 1946 bewoog het buiten
lands handelsverkeer zich op een ni
veau van nog geen drie milliard. Slechts
36 pet. van de invoer werd door de uit
voer gedekt. In 1949 bevond de buiten
landse handel zich op een niveau van
boven de negen milliard en was 71 pet.
van de invoer door de uitvoer gedekt.
Wel was 1949 door verschillende om
standigheden abnormaal gunstig, maar
toch mocht aangenomen worden, dat
onze moeilijkheden in het buitenlandse
betalingsverkeer als geheel hun oplos
sing naderden, al bleven nog moeilijk
heden ter zake van het specifieke dollar
tekort te verwachten.
1950 gaf echter een geheel ander beeld.
De liberalisatie van het handelsverkeer
deed de invoer Sterk stijgen, in het bij
zonder in de textielsector, zowel in ver
band met aanvulling van de te geringe
voorraden in het bedrijfsleven, als ten
gevolge van grotere aankoop door par
ticulieren. Kon aanvankelijk met reden
worden verwacht, dat dit ten dele een
tijdelijk verschijnsel zou zijn, na Korea
deden zich andere en veel ernstiger fac
toren gelden. De prijzen van grondstof
fen stegen met grote sprongen en klom
men tot een ongekende hoogte. Terwijl
het prijspeil van grondstoffen op de we
reldmarkt van 1948 op 1949 daalde van
100 tot 84, steeg het in Juni 1950 tot 95,
in September tot 113 en in Januari 1951
tot 122.
Dat de Nederlandse productie juist
in 1950 in snel tempo is toegenomen,
heeft daartegen niet kunnen opwegen.
Wij moeten vrijwel alle zo sterk in
prijs gestegen grondstoffen invoèren,
terwijl de prijzen van onze uitvoer-
producten in veel mindere mate om
hoog gaan, zodat onze ruilvoet slech
ter wordt. De gunstige uitwerking
van het feit, dat ons land vrij ruime
voorraden heeft ingevoerd, loopt bo
vendien na enige tijd ten einde.
Ook in 1950 is ons tekort nog geble
ven binnen de grenzen van de midde
len, die aan hulp beschikbaar kwamen.
Er kan echter niet meer op worden
gerekend, dat zulks ook in de toekomst
het geval zal zijn. Onzeker is welke
bedragen wij aan Marshall-hulp en hulp
voor de bewapening zullen ontvangen.
Het feit, dat Duitsland de liberalisatie
niet onverminderd blijkt te kunnen
handhaven, is voorts een ernstige slag
voor onze uitvoer. De betalingsbalans
baart dus door verschillende oorzaken
grote zorgen. Het zou niet verantwoord
zijn monetaire reserves, die het laatste
middel zijn om onvoorziene tegenslagen
op te vangen, in enigszins belangrijke
Advertentie
Grote schoonmaak
Tegen
Och, waarom
Advertentie
Op de eergisteren door het ANP gepubliceerde
foto van het nieuwe kabinet, ziet U
1-14: De ministers met de formateur.
15Actetas vol verrassingen.
16Een doosje Bond Street sigaretten.
Met Bond Street
xi sta rellen ie meet» steed* rmeheni
mate in te zetten tot dekking van te
korten, die wij zonder geëigende maat
regelen met zekerheid zien aankomen.
Ingrijpende maatregelen zullen moeten
worden genomen om aan de toestand
het hoofd te bieden.
De liberalisatie- van het handelsver
keer en het bijna geheel beëindigen van
rantsoenering en distributie hebben
ten gevolge, dat de consumptie niet kan
worden beheerst op dezelfde wijze als
gedurende de jaren na de oorlog. Ster
ke rantsoenering van artikelen, die in
landen om ons heen vrjj verkrijgbaar
zijn, zou overigens smokkelarij en zwar
te handel op grote schaal doen herle
ven. Al kan het noodzakelijk zijn in bij
zondere gevallen 'maatregelen in die
geest te nemen, zoals "oor koffie nog
steeds geschiedt, zo acht vooralsnog de
regering in het algemeen de nadelen,
die hieraan verbonden zouden zijn, gro
ter dan de voordelen.
Wél zullen In een aantal gevallen
productievoorschriften moeten worden
gegeven, opdat schaarse en dure grond
stoffen zoveel mogelijk door andere
worden vervangen. Internationaal over
leg is hierbij geboden om te voorkomen,
dat uit het buitenland zou worden in
gevoerd, wat hier niet meer op dezelf
de wijze wordt gefabriceerd. Verspil
ling zal zowel bij de bedrijven als bij
de consumenten zoveel mogelijk moe
ten worden tegengegaan.
In overleg met het bedrijfsleven zal
verdere verhoging van de productie
met kracht worden bevorderd. Het ligt
niet in de bedoeling van de regering
op algemene verlenging van de arbeids
tijd aan te sturen. Blijvende toeneming
van de productie zou daarvan waar
schijnlijk ook niet te verwachten zijn. Er
kunnen zich echter gevallen voordoen,
zoals bij de mijnen in verband met de
kolenschaarste, waarin bereidheid van
de arbeiders om tijdelijk langer te wer
ken voor de behoeftevoorziening van
ons volk van grote betekenis .is. De re
gering vertrouwt, dat ook andere ar
beidersgroepen dan de mijnwerkers in
bijzondere omstandigheden hun mede
werking niet zullen weigeren.
Hoeveel waarde de regering hecht aan
het stimuleren vgn een verhoging der
productiviteit, die kan voorkomen, dat
de oplossing slechts in beperking zou
zijn te vindep, moge blijken uit het feit,
dat in het kabinet een minister zonder
portefeuille is opgenomen wïens hoofdr
taak op dit gebied zal liggen. Afdoende
verkleining van de kloof tussen in- en
uitvoer zal echter in korte tijd slechts
kunnen worden verkregen door ook
maatregelen te nemen, die de investe
ringen en het verbruik treffen.
Nederland heeft in de laatste tijd
meer dan een vijfde van het natio
nale inkomen besteed aan investe
ringen, aan herstel van wat verwoest
werd en aan zorg voor de toekomst.
De oorlogsverwoestingen, zowel als
onze snel groeiende bevolking dron
gen daartoe. Al zijn hij wat tot nog
toe geschied is misgrepen voorgeko
men, in het algemeen kan gezegd
worden, dat productie en verkeer,
werkgelegenheid, huisvesting, on
derwijs en volksgezondheid er mede
gediend zijn geweest. Ook in de ko
mende jaren zal Nederland in dit op
zicht méér moeten doen dan vele
andere landen.
Beperking echter zal nodig zijn en zal
naar het oordeel der regering, juist in
verband met het vele, dat is tot stand
gekomen, zonder te ernstige schade mo
gelijk blijken. Kijk, provinciën, gemeen
ten en semi-publieke lichamen zullen
hierbij hebben voor te gaan. Wij ver
trouwen, dat loyale medewerking in
ruime mate zal kunnen worden verkre
gen. Zo nodig echter zal de Rijksover
heid scherper moeten toezien en hetgeen
men in bepaalde gewesten of plaatsen
wenst te dóen, moeten toetsen aan de
belangen der nationale economie.
De particuliere investeringen zullen
indirect druk ondervinden van de ook
uit andere oogpunten onvermijdelijke
verhoging van belastingen. Ook kapi-
taalschaarste als gevolg van credietcon-
tróle en van het plaatsen van consolida
tie- en defensieleningen zal tot zorgvul
dige selectie der investeringen en zuinig
gebruik van kapitaal dwingen. In be
paalde gevallen kan zo nodig recht
streeks invloed worden uitgeoefend.
Met dit alles mag echter niet tè ver
worden gegaan, willen wij de toekomst
van ons volk niet in gevaar brengen.
Woningbouw blijft noodzakelijk en in
dustrialisatie blijft geboden, tërwille
van de behoefte-voorziening van ons
volk, evenzeer ais ten behoeve van
de werkgelegenheid van het groeiend
aantal arbeiders.
Er zal daarom een zeker evenwicht
moeten zijn tussen de vermindering van
de investeringen en van het verbruik.
Teneihde allereerst luxe-verbruik te be
perken zal, zoals in verband met de be
lastingen reeds werd aangeduid, nog
verder worden gegaan met de belasting
van minder noodzakelijke artikelen dan
reeds geschiedt. Het evenwicht in de be
talingsbalans zal in het algemeen niet
worden nagestreefd door instellen van
invoerrestricties, al kan daartoe in uit
zonderingsgevallen buiten de gelibera
liseerde sector worden overgegaan.
Het zal echter ook niet mogelijk
zijn te ontkomen aan de noodzake
lijkheid de prijsstijgingen op de we
reldmarkt te doen doorwerken op
bepaalde levensmiddelenprijzen, die
tot nu toe door de toegekende sub
sidies constant werden gehouden.
Deze noodzakelijkheid vloeit mede
voort uit onze internationale positie.
Het subsidie-stelsel ontneemt n.l. aan
de exportprijzen de reële basis, aan
gezien het niet mogelijk is de invloed
van de subsidies, b.v. op veevoer,
ten volle tot uitdrukking te doen
komen in maatregelen tot regeling
van de exportprijzen.
Wij waren reeds een eind op de weg
naar geleidelijke afschaffing der consu
mentensubsidies gevorderd. Thans ech
ter dreigen door de prijsstijging op de
wereldmarkt de subsidies voor 1951, die
aanvankelijk 175 millioen zouden bedra
gen, maar om enige speling te behouden
geraamd worden op 200 millioen, op te
lopen tot 450 millioen of meer. De rege
ring acht algehele afschaffing op het
ogenblik niet verantwoord. Het totaal
zal echter moeten worden begrensd op
175 millioen.
Voor de consumenten zullen hieruit
prijsverhogingen voortvloeien. Teneinde
hamsteren en ongeoorloofde winsten
te voorkomen is de regering genood
zaakt de grondstoffenprijzen vandaag
reeds op de nieuwe basis vast te stel
len. Dit brengt met zich mede, dat
prijsverhogingen onmiddellijk van
kracht kunnen worden. Reeds de ge
ruchten omtrent te verwachten vermin
dering der subsidies hebben een regel
matige voorziening, eerst ten aanzien
van suiker, daarna ook van andere ar
tikelen, in gevaar gebracht. Daarom kan,
nu de officiële mededeling gedaan is.
niet, zoals de regering gaarne zou heb
ben gewild, worden gewacht totdat deze
maatregel met andere onderdelen van
de plannen gecoördineerd is.
De omstandigheid, dat hierdoor ook
ten aanzien van noodzakelijke levens
middelen een prijsstijging zal intreden,
die de gehele bevolking treft, maakt het
anderzijds noodzakelijk, dat gewaakt
wordt tegen onnodige prijsverhogingen,
die bepaalde bevolkingsgroepen doen
profiteren van wat voor het volk als
geheel een zwaar te dragen last is. Wél
zullen de sterk stijgende prijzen op de
wereldmarkt en de daling van de
geldsomloop hier te lande remmend
inwerken op pogingen om te hoge
winstmarges te nemen. Indien echter in
een bedrijfstak ongemotiveerde prijs
verhogingen worden geconstateerd, zal
onverwijld tot het vaststellen van een
gedetailleerde prijsregeling worden
overgegaan. Een scherpe controle zal
worden uitgeoefend op onverantwoor
delijke prijsafspraken.
Over de sociale gevolgen van de
prijsstijgingen, in verband ook met
de reeds ontstane achterstand bij de
lonen, zal de regering zo spoedig
mogelijk overleg openen met de
Stichting van de Arbeid. De rege
ring vertrouwt, dat, evenals in de
achter ons liggende jaren, zodanig
overleg met medewerking van de
organisaties van werkgevers en
werknemers, zal bijdragen tot hand
having van goede verhoudingen in
het bedrijfsleven. Men zal zich ech
ter moeten realiseren, dat ditmaal
een volle compensatie niet mogelijk
is. Aan de positie van de ouden van
dagen zal in dit kader bijzondere
aandacht worden besteed, terwijl
zal worden gewaakt tegen een on
evenredige achteruitgang van de
grote gezinnen.
De regering geeft er zich ten volle
rekenschap van, dat van ons volk, dat
zich nog slechts zo korte tijd hersteld
heeft van de oorlogsgevolgen en waar
van vele groepen nog slechts geringe
welstand genieten, ophieuw veel wordt
gevraagd. Er staan echter ook grote
waarden op het spel en gezamenlijke
inspanning en redelijke verdeling van
de lasten kan voorkomen, dat tè veel
wordt gevraagd. Wij staan, hoe donker
het soms ook om ons heen moge zijn,
niet voor een toekomst zonder uitzicht.
De collectieve veiligheid, waartoe wij
in de Atlantische samenwerking onze
bijdrage leveren, schept kans op een
behoud van vrede en vrijheid, zoals
vroeger bij dreigende agressie niet was
te verkrijgen. Ook het betrachten van
Europese en continentale solidariteit,
waarbij het samengaan van ons land
met België en Luxemburg op de voor
grond blijft staan, zal van grote beteke
nis kunnen blijken
Tegenover de zware materiële
druk, die op velen zal komen te rus
ten, zal het te meer ons aller plicht
zijp niet af te laten van het pogen
om het geheel van onze maatrege-
Advertentie
U
er weer bij met
een modern
van
Vraagt gratis brochure.
Nabij Doncaster is Vrijdag de expres-
setrein naar Londen ontspoord. Veertien
personen werden gedood en meer dan
honderd gewond.
De expresse was onderweg van Don
caster naar het Londense King Cross
Station. Kort na het vertrek ontspoorde
de trein bij de ingang tot het Balbay-
viaduct.
Door een nog onbekende oorzaak ont
spoorde het derde rijtuig en botste ver
der over de dwarsliggers. Het rijtuig
helde zoveel, dat de bovenkant in bot
sing kwam met een steunbeer van de
brug.
De Britse premier, Attlee, zal Woens
dag ter observatie in het ziekenhuis
opgenomen worden
Vrijdagmiddag kwam vanuit zee van
de tonnenlegger „Barnhurst" bericht, dat
ter hoogte van Noordwijk een redding
boei gevonden was, afkomstig van de
947 ton metende Engelse tanker Amity.
Tevens dreef daar hout rond en was op
het water een olievlek waar te nemen.
Direct na ontvangst van dit bericht ver
trok om tien minuten voor half twee
uit IJmuiden de reddingboot „Neeltje
Jacoba" naar de aangegeven plaats. Het
hout, dat daar werd gevonden en waar
van de „Neeltje" enige delen als bewijs
stuk mee terugbracht, kon moeilijk als
wrakhout worden gekwalificeerd en is
vermoedelijk als overbodige rommel
door een of ander schip over boord ge
gooid. Ook de olievlek was niet groot
genoeg om een vermoeden van scheeps
ramp te wettigen. Toen de reddingboot
om kwart over vijf weer in de haven van
IJmuiden meerde was intussen bericht
gekomen van de Amity, die meldde, dat
in de storm een reddingboei was weg
geslagen.
len mede te richten op het betrach
ten van sociale rechtvaardigheid.
Wij kunnen slechts dan bij ons volk
begrip verwachten voor hetgeen ge
offerd moet worden, indien men
ziet, dat met alle kracht wordt ge
streefd naar een juiste besteding
der gelden en een billijke verdeling
van de persoonlijke en geldelijke
lasten.
Wij moeten ons tijdelijk beperkingen
opleggen om de moeilijkheden, waar
voor wij staan, te overwinnen en om
straks weer te kunnen voortgaan op de
weg omhoog, die wij sedert de bevrij
ding zijn opgegaan. Tevens moeten wij
het belang van het materiële en geeste
lijke welzijn van ons volk voor -gen
houden, opdat behouden blijve, wat aan
wezenlijke waarden werd verworven.
Doordrongen van de grote betekenis van
het gezin, van een doeltreffende organi
satie van de arbeid en van de noodzaak
van ware geestelijke cultuur, moeten wij
blijven waken voor het onderwijs in de
opvoeding van onze kinderen, voor
werkgelegenheid voor de groeiende be
volking, voor de handhaving van goede
rechtsverhoudingen, voor het oehoud
van de arbeidsvrede en van een vrije
ontplooiing van het Nederlandse gees
tesleven in zijn rijke verscheidenheid.
Tegenover de taak, die thans vóór
ons staan wij, gelukkig, als een ge
zonder en sterker volk dan wij waren
bü het einde van de bezetting. De her
innering. aan wat wij in de bezettings
jaren hebben doorstaan, moge ons volk
opwekken en sterken, nu wij ons op
nieuw hebben aan te gorden ter be
scherming van onze vrijheid, onze volks
aard en ons volksbestaan.
(Van onze medische
medewerker)
enigeen hoorde voor
het eerst over Yoga
praten in de film
„Mijnheer de gouvernante",
sommigen .kwamen
grip tegen in Arthur Koest-
Iers „De Yogi en de Com
missaris". Omdat het gebied
der Yoga-techniek in de ver
te verband houdt met de ge
neeskunde en vooral in de
geheimzinnige practijken der
Oosterlingen nog steeds een
grote rol speelt, zullen we
trachten een tipje van de
sluier, die de eeuwen over
dit begrip hebben gespreid,
op te lichten. De oorspronke
lijke Yoga-methoden ontston
den omstreeks 1500 vóór
Christus, werden aanvanke
lijk mondeling overgeleverd
en later, in de eerste helft
van de tweede eeuw v. Chr.,
door Patanjali opgetekend.
De Yogin streven ernaar met
behulp van bepaalde licha
melijke en geestelijke han
delingen de geest los te ma
ken van de stof, de mens te
prepareren voor een diep
gaand onderzoek van het
eigen Zelf, teneinde op den
duur een hogere bewustzijns
toestand te bereiken. „De
dappere wijze (mens) laat
vreugde en smart achter
zich". Het doel heeft een uit
gesproken godsdienstig ka
rakter: de eenwording van
het eigen bewustzijn met het
Goddelijke. In de vroegste
tijden waren de gebruikelijke
oefeningen: vasten, zwijgend
stilzitten in een kleine don
kere ruimte, het ondergaan
van vermoeiende inspannin
gen en gewrongen lichaams
houdingen (bijv. geruime tijd
op hoofd en handen staan).
Het gevolg hiervan is een
soort innerlijke verhitting,
begeleid door geestelijke ver
anderingen, die nog het meest
lijken op een toestand van
droom of zielsverrukking. In
later jaren vervolmaakten de
oefeningen zich: gecontro
leerd in- en uitademen, „te
rugtrekken" van de zintui
gen, concentratie van de aan
dacht op één bepaald punt;
daarbij kwamen de vijf „gro
te geboden" (nief doden, niet
stelen, niets bezitten, geen
onkuisheid begaan, niet lie
gen) en de voorschriften tot
reiniging, zelfkastijding, op
dreunen van spreuken en on
derworpenheid aan God. Men
ziet dat de Katholieke leef
regels en kloosterreglemen
ten enige gelijkenis vertonen
met deze Indische Yoga.
Het doel van de ademcon-
tröle is de „levensadem" in
lichaam en geest te leren oe.
heersen. Op deze en derge
lijke wijze streeft de Yogi er
naar om ieder deel van zijn
lichaam onder contró'e te
krijgen, de bewustzijnsbewe
gingen stil te leggen,'waar
door zijn innerlijke wereld
tot rust komt en de ideaal
gestelde toestand optreedt,, de
toestand van „verlossing":
het nirvana.
De volgelingen van Boeddha
hebben verschillende Yoga-
oractijken overgenomen. De
hedendaagse fakirs teren
nog steeds op deze zelfde
Yoga. Dat zij het uren lang
op een „spijkerbed" uithou
den, berust op een „terug
trekken" van het gevoels-
zintuig; gedurende enige
dagen levend begraven blij
ven wordt uitvoerbaar door
alle stofwisselingsprocessen
zo gering mogelijk te maken
middels concentratie; de ons
allen bekende Nederlandse
fakir Mirin Dajo, die uitein
delijk aan zijn eigen experi
menten is overleden, be
heerste op Yoga-wijze de
stolling van zijn bloed, en
was bijgevolg in staat om
zijn lichaam met breinaal
den en floretten te doorbo
ren zonder dat er ook maar
één druppel bloed vloeide.
Van de Laplanders is be
kend, dat zij, indien zij grote
pijn moeten verduren, hun
aandacht concentreren op
een onschuldige plek van
hun lichaam (hand, been),
waar zij met een gloeiend
staafje een uiterst pijnlijke
brandplek veroorzaken.
Ook wij kennen dergelijke
afleidingsmanoeuvres. Niet
voor niets wordt de arts al
tijd 's avonds of bij voorkeur
midden in de nacht geroe
pen. omdftt juist dan de pa
tiënt door niets meer wordt
afgeleid en alle aandacht
heeft voor zijn eigen gevoe
lens, die dan ook veel erger
1 ij k e n dan overdag. Ik zou
dit verhaal willen besluiten
met de raad om, indien de
dokter U heeft medegedeeld,
dat Uw lichamelijke of
geestelijke pijnen als zodanig
ongevaarlijk zijn, een aflei
ding te zoeken van Uw aan
dacht voor de pijn, waar
door die pijn zich geheel of
gedeeltelijk aan Uw bewust
zijn onttrekt en dus minder
wordt gevoeld. De reden,
waarom vaak bij nacht en
ontij de arts geroepen wordt,
is niet zozeer de pijn, als wel
de angst om die pyn.
J. M.
(Van onze speciale verslaggever)
Gistermiddag is in Amersfoort de grootste militaire parade gehouden, die
Nederland ooit gekend heeft, en zij werd bijgewoond door H. M. de Koningin,
Z. K. H. Prins Bernhard, door de nieuwe minister van Oorlog ir. C. Staf en zijn
bijna even nieuwe chef van de Generale Staf It.-gen. B. Hasselman. Voorts waren
er nog een zevental andere ministers, onder wie de minister-president dr. W.
Drees, de voorzitter van de Tweede Kamer, tal van ambassadeurs, gezanten, atta
ches en bijkans alle militaire autoriteiten van ons vaderland. Deze parade, laat
ons dat oprecht bekennen, heeft ons overweldigd. Zij was een unieke demonstratie
van ons leger in opbouw en zij heeft de duizenden en duizenden uitgelopen
Amersfoorters langs de weg bij tijden eenvoudig sprakeloos gemaakt van verba
zing. Mogelijk klinkt deze uitdrukking de ietwat sceptisch ingestelde lezer nogal
overdreven in de oren. Zij is het echter geenszins. Dat komt omdat deze parade
een duidelijke lijn vertoont.
De parade werd geopend door de in
fanterie en wel door die troepen, wel
ke deze ganse week op de Veluwe had
den deelgenomen aan de oefening Cres
cendo. Nu is het lot van infanteristen in
parades zo ongeveer gelijk aan dat wat
hun in een onverhoopte oorlog te wach
ten zou staan. Zij verrichten het zwaar
ste werk, maar zij verwerven nooit een
dienovereenkomstig aandeel in de be
langstelling. Daarvoor zijn zij nu een
maal te weinig spectaculair. En zo ver
ging het hun ook nu. Zij defileerden en
de eersten, commandotroepen met groe
ne baretten, verkregen nog wel luide
bijvalsbetuigingen. Dat was voor de
hand liggend. Zij droegen immers allen
die merkwaardige camouflagepakken en
zij hadden deze week de trieste rol van
het verliezende rode leger moeten spe
len. Dat rode leger, het is een publiek
geheim, is in Nederland nu eenmaal po
pulair. Ons volk*is altijd begaan met
verliezers en zeker met die verliezers,
die tevoren het ene huzarenstukje na
het andere hebben mogen presteren. Dus
werd er geapplaudisseerd. Maar toen
daarop achtereenvolgens vier bataljons
van de lichting 1949 II voorbij marcheer
den, taande de belangstelling ietwat.
Marcherende infanteristen beteke
nen nu eenmaal geen hartveroverend
schouwspel en ook hun voertuigen zijn
weinig interessant. Dat wil zegden
voor de oningewijde. De insider merkt
op hoe oud ze vaak al zijn. Hij wijst
zijn collega op de dekzeilen van de
vrachtauto's, die niet zelden zo versteld
zijn dat ze angstvallig overeenkomst
met schilderijen van Picasso gaan ver
tonen. Het is het leger van heden. Nog
volop in dé materiële moeilijkheden.
Doch onmiddellijk na die vier infan-
terIcbataljons kwam dc luchtmacht. Een
paradevluc.ht van honderd vliegtuigen,
een schouwspel dat in Nederland nog
nooit vertoond is. Stel u voor 49 Har-
vards, 16 Spitfires en tot slot niet min
der dan 36 gillende straaljagers, die
plotseling in strakke formatie over uw
hoofd daveren. Dat ts ook het leger van
heden, maar nu met een duidelijk per
spectief voor de toekomst. Doch na de
luchtmacht kwam eerst dc grootste
sensatie, die werd gevormd door de
cavalerie: twee verkenningsescadrons
van het Regiment Huzaren van Boreel,
de Cavalerieschool van de Huzaren van
Boreel en drie tankeskadrons van het
Regiment Huzaren Prins Alexander.
Dat was als wij het zo zeggen mogen
het leger van de toekomst. Uitsluitend
Amerikaans materieel. Meer dan hon
derd tanks in totaal. Honderd tanks, die
in strak gesloten formatie met hoge
snelheid voorbij denderden. Het was
een adembenemend, angstaanjagend
schouwspel. Het was ook groots. Zo
groot zelfs dat het ook in feite vootr dit
kleine land nog te veel leek.
Het slot van deze gigantische stoet
werd namelijk gevormd door de dave
rende opmars van meer dan veertig
enorme
zagwekkende reuzen, die dit arme kleine
waterland uit puur zelfbehoud niet op
zijn wegen mag dulden. Eén tank en de
weg is grondig vernield. Daarom was
de koninklijke tribune dan ook achter
waarts in de heide opgesteld, zodat deze
reuzen vlak voor haar langs door de
hei en niet over de weg konden op
rukken. Zo illustreerden ook deze mon
sters weer een van de problemen, die
bij de wederopbouw van ons leger ge
steld worden. Voor zulke wagens is ons
land eenvoudigweg te klein. Desniette
min, ze zijn er, en geen van de duizen
den, die gistermiddag langs de Leusder
heide stonden opgesteld, zal de opmars
van deze tankformatie ooit vergeten.
Duidelijker dan welke ministeriële re
devoering ook demonstreerde zij de
noodzaak en de mogelijkheid van de
weerbaarmaking van ons volk. Zij vorm.
de een schrille tegenstelling tot de nier
en daar nog wat povere uitrusting der
infanteriebataljons en daarom dan ook
dat wij in de aanvang van dit verslag
van een lijn durfden spreken. Deze
parade demonstreerde naast de actuele
noden van dit ogenblik het materieel,
en het ruimtegebrek ook reeds de
eerste vruchten van het gestage zwoegen
der legerleiding, de eerste gevechtsklare
lichting en daarnaast een luchtmacht en
een cavalerie, welker uitrusting ver
trouwen schenkt. Want als wij het eens
jongensachtig mogen zeggen: met zo'n
gesloten tankformatie kun je beter geen
ruzie maken. Ze lijkt schier onoverwin
nelijk. En toen de rond honderd tanks
wijd over de
i -
- >j
-- - na het voorbijtrekken wijd over
Sherman- en Ramtanks. Ont- heide uitzwermden, zei een collega, diep
.[nl,IMl. ..n,(l onder de indruk:
J „Wat een macht, het
lijkt Korea wel."
Tenslotte, de stoet
was bijna negen
kilometer lang. Het
voorbijtrekken
duurde tachtig mi
nuten en het geheel
werd opgeluisterd
door het voortref
felijk musiceren
van de Kon. Mili
taire Kapel, samen
met het trompet-
terscorps van de
Huzaren van Bo
reel, welke beide
corpsen bij nade
ring der daverende
tanks de Faust.
ouverture van Gou.
nod inzetten. On
middellijk voor de
parade heeft de Ca
nadese ambassadeur
in Nederland het
door Canada be
schikbaar gestelde
oorlogsmaterieel,
enige vuurmonden
waren voor de ko
ninklijke tribune
opgesteld, symbo
lisch aan de Neder,
landse regering
overgedragen. De
Koningin, gekleed
in bontmantel,
groene hoed en
groene robe, en de
Prins in generaals,
uniform, woonden
deze korte plech
tigheid bij.
Koningin Juliana en prins Bernhard slaan met veel belang
stelling de formaties vliegtuigen gade.
