Tweede Kamer maant regering tot spoed met de looncompensatie EfcicDE noorman.- - wufsiecie* r Laat heb ik IJ bemind Zwaarste lasten moeten rasten op de sterkste schouders a r Wij luisteren naar Duitse wereldreizigers te laat op Schiphol I 'I OVERHEID MOET VOORGAAN IN ZUINIGHEID OPBRENGST ONGEVEER HONDERD MILLIOEN J BESTEMMING VIJANDELIJK VERMOGEN K.L.M.-toestel zeven aar over tijd door ETHEL MANNIN De topsalarissen bij gemeente en provincie Geëxcommuniceerden over Josef Plojhar Export van appelen naar Frankrijk? DINSDAG 20 MAART 1951 PAGINA 3 Sterkste schouders zwaarste lasten Voortzetting oude lijn Versterkt brede basis Hoe groot tekort De hogere belastingen Dr. J. C. Koningsberger overleden Opzet mislukte in zicht van de thuishaven Een sterk kabinet Nog één of twee troepen schepen te verwachten Uit het Engels vertaald door DICK OUWENDIJK Ambonezen worden onderzocht en doorgelicht Poging om besluit van 1948 te herroepen Elf jaar voor Vietor Eerste kievitsei gevonden? (Vergadering van Maandag, geopend te 13.15 uur, voorzitter mr. Korten- horst) Aan de orde is de beraadslaging over de regeringsverklaring. Mr. BURGER (Arb.) zegt, dat de in ternationale en de nationale situaties tot een doelbewust regeringsbeleid dwingen. Van buitenaf worden wij met geweld bedreigd en van binnenuit tracht men onze welvaart te ondermij nen. Wij worden gedwongen offers te brengen. Dit na de geweldige offers, die we tijdens de oorlog hebben moeten brengen! Na deze zeven kostbare weken is ge bleken, dat de K.V.P. niet bereid is tot een meer behoudende koers. Maar de K.V.P. heeft thans wel gelegenheid ge kregen de basis van het kabinet te ver breden. De K.V.P. zal echter goed doen, te bedenken, dat een kabinet op brede basis een wankel kabinet is. Ware er sprake van een nationale noodtoestand, dan zou een nationaal kabinet gevormd kunnen worden. Spr. herinnert aan 1914. Thans blijkt echter slechts, dat conservatieven een vastere greep op de regering willen hebben. De K.V.P. be denke. dat zij door haar brede-basis- politiek waardoor mr. Oud mede de kans kreeg een aanval op het kabinet te doen (zie de wisseling Schokking- s'Jacob) het land niet meer in een crisis mag doen geraken. Voorts dient zjj te bedenken, dat voor de P.v.d.A. de grens is bereikt. Waarom is minister s'Jacob niet te ruggekeerd? Waarom moest de heer Staf zijn functie verlaten? De regeringsverklaring sluit souverei- niteitsoverdracht over Nw.-Guinea niet Uit. Maar zij laat zich overigens nogal pessimistisch uit. Wat de offers aangaat: de sterkste schouders dienen de zwaarste lasten te dragen. Zal de regering de mogelijk heden, waardoor dit bereikt kan wor den, volledig uitputten? Gelukkig heeft de minister van Financiën begrip ge toond voor de belangen van de kleine man en diende hij reeds zijn belasting- ontwerpen in. Maar ook minister Van den Brink dient spoedig te komen met zij ti ontwerpen inzake investeringscon- tróle. Het gaat niet aan, alleen de kleine beurzen te treffen door prijsverhogingen van brood, margarine e.d. De regering make spoed met de looncompensaties al zullen die dan slechts gedeeltelijke compensaties .zijn. Dr. SCHOUTEN (A.R.) zegt, dat het ontstaan van de crisis niet alleen aan de heer Oud verweten kon worden. De minister van Buitenlandse Zaken was niet verplicht zijn verklaring af te leg- Sen. Voorts behoefde het kabinet niet Per se af te treden. Spr. vraagt minister Stikker, te willen overwegen, de onheldere punten, die ge rezen zijn rondom zijn informatie-pogin gen, toe te lichten. Spr. had er grote bezwaren tegen, dat de heren Drees en Van Schaik via een formatie tot een reconstructie van het oude kabinet wilden komen. Kan nu toch worden volstaan met een bezuiniging van 150 millioen? Er is na rec tificaties toch een groter begrotingstekort aan het licht gekomen. De passage over Nieuw-Guinea gelezen hebbende, zegt spr., dat hij er geen be zwaar tegen heeft, dat de regering deze zaak laat rusten. Mits dit betekent, dat net Nederlands bestuur wordt voortgezet. Dit is, wat spr. steeds wilde. Maar heeft de l egering het in de hand, de zaak te laten rusten? Men mag nu zeggen, dat een zeer brede kern van het oude kabinet teruggekeerd is in het nieuwe. Dit zal betekenen, dat het beleid in dezelfde lijn zal worden voort gezet. Dit spijt spr. in hoge mate, want hij heeft steeds ernstige bezwaren tegen dit beleid gehad. De terugkeer van dr. Drees als president belichaamt vooral voortzetting van de oude lijn. Wij achten het dan ook onjuist, dat hij als premier terug kwam. Voorts ziet spr. mr Van Maarseveen met leedwezen terugkeren. Zijn geest en opvattingen blijven een rol spelen, al beheert hij nu een andere portefeuille. Spr. noemt het niet reëel en niet serieus van een partij met 13 leden in de Kamer hooguit twee ministers te geven, waarvan een zonder portefeuille. Dit is geen se rieuze poging om ons te laten medewerken Wij hibben dat de heer Steenberghe mede gedeeld. Prof. Romme ging van een veel reëler samenstelling uit. Maar helaas ging ook hij zoals de anderen er van uit, dat er geen parlementaire A.R.-figuren in het kabinet mochten zitten. Mag. dr. STOKMAN (Kath.) uit zijn vreugde over het feit, dat het land weer een nieuwe regering heeft. Voorts brengt hij hulde aan hen, die de zware verantwoordelijkheid op zich genomen hebben in deze tijd zitting te nemen in het kabinet. Dit geldt in het bijzonder voor de premier dr. Drees. Bovendien komt ook de informateur-formateur, prof. Romme, hulde toe. Mr. Burger sprak in verwijtende zin over het streven van de K. V. P. naar een brede basis. Is deze te 'eur in deze tijd wel juist? De te nemen maat regelen zijn zeer zwaar. Moet dan niet getracht worden een zo breed mogelij ke vertrouwensbasis te verkrijgen? Dr. Schouten zag in de terugkeer van tien oude figuren een bewijs, dat het oude beleid Zou worden voortgezet. Maar waarom maakte hij dan niet da delijk bezwaar tegen het programma? Het zat dus vast op de figuren. Als prof. Romme wel figuren uit de A.-R. had geaccepteerd, die de heer Schouten wenste, zouden dan zijn bezwaren te gen de tien oude ministers en tegen het premierschap van dr. Drees niet meer gegolden hebben? Spr. betreurt de houding van de A.-R. Spr. ziet dit kabinet als een kabinet op versterkt brede basis. Vier fracties hebben hun vertrouwen gegeven in de politieke samenstelling van het kabinet. De K. V. P. heeft belangrijke offers ge bracht. Zij betreurt, dat de ministers Van Schaik en Struycken niet konden terugkeren. Mr. van Maarseveen moest van portefeuille verwisselen. De K. V. P. ziet deelneming van de P. v. d. A. aan de regering als nood zakelijk. Juist in deze tijd. De P. v. d. A. is dus onmisbaar, maar is zij daarom de baas? Neen, want de K. V. P. is im mers ook onmisbaar. Prof. Romme heeft slechts verant woordelijkheid voor het aanvaarden van de opdracht en voor het uitstippe len van het beleid. Het kabinet zelf heeft voor het prac- tisch te voeren beleid de volledige ver antwoordelijkheid. Terecht laat de re- Sering het Nieutv-Guinea-vraagstuk thans rusten. Spr. neemt aan, dat het ^ederlands bestuur wordt voortgezet. e financiële maatregelen kunnen thans beter onbesproken blijven. Als de be- lastingontwerpen worden behandeld, kan dit aan de orde komen. Hoe zal de beperking van de inves teringen worden doorgevoerd? Welke omvang zal de beperking hebben? Zijn nadere mededelingen over de bouwstop te verwachten? De heer WELTER (Kath. Nat.) zegt, dat het resultaat van de crisis slechts is, dat het oude kabinet is versierd met mannen, van wie men kan zgggen, dat ze minder weten van de zaken dan hun voorgangers. In minister Staf is gesym boliseerd dat we kanonnen inplaats van margarine krijgen en dat de ploegscha ren worden omgesmeed. Dit alles is te leurstellend en een enorm succes voor de P.v.d.A. Spr. vraagt hoe groot het tekort op de gewone dienst zal zijn, de defensie uitgaven meegerekend. Hoe wil de minister van Financiën dit wegwerken? Wat zal hij doen om het te hoge uit- gavenpeill te drukken? Hoe wil de regering de invoer beperken, als zij haar mede -werking tot de liberalisatie blijft verlenen. Men moet de arbeiders belangheb bend doen zijn in verhoogde productie. Wil de minister productieverhoging bereiken, dan zal hij eerst een aantal socialistische bastions moeten ver overen. De heer TILANUS (C.H.U.) zegt, dat de regeringsverklaring niet veel nieuws bevat voor hen, die de ontwikkeling der dingen hebben gevolgd. Dr. Schouten zegt bezwaar te hebben tegen het premierschap van dr. Drees. Zou dit bezwaar zijn vervallen, indien aan parlementaire AR-figuren een zetel was aangeboden. Spr. deelt de mening van dr. Schouten niet en heeft grote waardering voor dr. Drees, die wederom zware lasten op zijn schouders neemt. Tegen minister Van Maarseveen worden vele bezwaren aangevoerd, maar men be denke, dat hij tijdens de RTC dikwijls op bewonderenswaardige wijze het been stijf heeft gehouden. Onjuist is het van „Trouw" om te schrijven, dat alleen de AR vrijheid van spreken heeft behouden. Spr. betreurt, dat de AR geen mede-verantwoordelijk heid op zich heeft genomen. De laatste weken hebben bewezen, dat bouwen moeilijker is dan stukken maken. Wil de regering het volk bewegen tot offers, dan dient de grootste zuinigheid door de overheid betracht te worden; niet alleen door de minister van finan ciën. De heer GORTZAK (comm.) zegt, dat tijdens de formatie zich alles achter het ijzeren gordijn van de informateurs en formateurs heeft afgespeeld. Wil de re gering echter haar gehele program aan de Kamer bekend maken? De Zaterdag voorgelezen verklaring behelsde maar een deel. Mr. OUD (VVD) noemt het een zeer bijzondere constitutionele figuur, dat een met grote meerderheid verworpen motie oorzaak van de crisis is geweest Toch was er geen constitutionele plicht tot heengaan voor het kabinet. Aanleiding was het aftreden van mr. Stikker. Zijn aftreden bracht de zaak op gevaarlijk terrein. Tussen een minister en een partij wenst spr. n.l. niets anders te er kennen, dan een zedelijke band. Daarom kon de minister wel aftreden,, maar dit v. as geen plicht. Spr. kon de houding van minister Drees in Januari tegenover hem alleen maar verklaren uit over-gcprikkeldheid. Spr. heeft alle bezwaren afgewogen. Dit was niet onwaardig, hoewel natuurlijk onaangenaam voor het kabinet. De weer slag van mijn optreden zou ongunstig zijn, zei de nrnister. Daar wist hij niets van; het is ook niet juist. De minister moet niet zo overgevoelig zijn. Toen voor de oorlog de rollen omgekeerd wa ren, vielen er ook wel eens harde woor den. De heer Romme heeft geheel gehan deld als informateur. Si-r. maakt .rem daarvan geen verwijt; het bewijst, dat de figuur van de informateur niet juist is. De zeer orode basis is afgestuit op de weigering van de a.r. Dit is te be treuren. Spr.'s indruk is, dat het is af gestuit op de weigering van prof. Romme om Binnenlandse Zaken en Onderwijs aan de, a.r. af te staan. Spr. staat op het standpunt, dat zijn fi actie in deze moeilijke tijd zo veel mogelijk medewerking moet verlenen. Het bijzondere van deze formatie is, dat de formateur van andere kleur is, dan de premier. Spr. kan waardering uitspreken voor prof. Romme, maar dit wil niet zeggen, dat spr. het zo goed vindt. Prof. Romme heeft nu het ka binet te vondeling gelegd. Spr.'s fractie zal dit kabinet volgens deze normen steunen. Zij hoopt, dat dit lang mogelijk zal zijn en dat zij nooit tegenover dit kabinet zal komen te staön als tegenover het vorige. Is dit wel zo, dan zullen wij geen andere hou ding aannemen dan in Januari. Ds. ZANDT (St. Ger.) zegt, dat nu wel gebleken is, dat de beschaving de oorlog niet kan afwenden. De ellende is het gevolg van het feit, dat men Gods woord los heeft gelaten. De heer Hofstra (Arb.) zegt dat moet worden vastgehouden aan de eis dat de offers gelijk moeten worden verdeeld en de sterkste schouders de zwaarste lasten dienen te dragen. Nu is bewezen, dat het aandringen op belastingverla ging ongezond was. De P. v. d. A. heeft zich steeds verzet tegen ongemotiveerd optimisme. Zij blijft aandringen op plan matige politiek. De oplossing moet in de eerste plaats gezocht worden in de verhoging van de nationale productie. Terecht heeft nu een minister als speciale taak de bevorde ring van de productieverhoging. Waarom zou men eerst de kleine man de offers laten brengen en later pas de ondernemers? Waarom schaft de regering thans de vervroegde afschrijving niet af? Deze is er immers op gericht investeringen te stimuleren. Dit is thans niet meer aan de orde. Voorts acht spr. verhoging van vermogensbelasting en successierecht noodzakelijk. Het fiscale winstbegrip van thans is rijkelijk ruim. Als wij gaan beperken in het inkomen van loontrekkenden. snijden wij direct in het vlees. Daarom dient tegen over de verlaging van de subsidies een compensatie in de loonsector te staan Er dienen spoedig maatregelen genomen te worden. Er zijn wel andere methoden om de totale consumptie te beperken. Zie maar naar de luxe die men op vele plaatsen nog ten toon spreidt. Advertentie Evenmin is elk pijnstillend mid del Aspirin. Let er op, dat U As pirin krijgt, wanneer U Aspirin vraagt. Alleen Aspirin draagt het Bayerkruis en oranjeband. 53. In het duister van het instortende gewelf botsen de mannen in radeloze angst tegen elkaar op. Het gerommel blijft aanhouden. De Noorman is zich het eerste bewust welke gevaren hen nog verder bedreigen. Naar de uitgang, mannen!" beveelt hij en zijn klare stem overstemt al het gerucht en alle angstkreten. Hij neemt Pum-Pum, die zich angstig aan zijn hand heeft vast geklemd, in de armen en draagt de kleine man in de richting, waar een zwakke lichtlijn de trap naar boven aanwijst. Andere gestalten dringen zich voor en achter de Noorman de trap op. Ondanks stof en gruis herkent hij enkele van de mannen van Olaf en nu ontwaart hij ook de burchtheer zelf. Achter elkaar stommelen de krijgers naar boven, bezeten door de gedachte dit oord der verschrikking zo spoedig mogelijk achter zich te laten. Even voor het luik, dat toegang tot de trap geeft, blijft Eric staan. Pum-Pum ziet angstig naar hem op. Met scherpe blik monstert zijn meester de wapenknechten, die hem volgen. Neen, er zijn blijkbaar geen vijanden meer bij. Nauwelijks heeft hij dit met een gevoel van verlichting vastgesteld, of met donderend geweld komt opnieuw een steenmassa in beweging. Nog verder is het gewelf ingestort. Een regen van brokken steen en verweerde kalk stort op de onderste trede van de trap neer. Wolken gruis stijgen omhoog en dan daalt over alles een beklemmende stilte Geschrokken zien Eric en zijn mannen toe. Wat is er mpt de Fret en zijn handlangers gebeurd? Niets beweegt nog daar beneden. Wat is dit, een nieuwe valstrik? „Geef u gewonnen!" roept Eric met stentorstemmaar alleen een zwakke echo geeft antwoord. Wat zal de Noorman doen? Het zwaard opnieuw in de handgaat hij met uiterste behoedzaamheid enige treden naar beneden. „Alle uitgangen zijn bewaakt!" roept hij weer. Niemand kan nog ontsnappen! Komt te voorschijn!" Weer blijft ieder antwoord uit. Vastbesloten gaat Eric verder de treden af. De mannen, die toezien, kunnen met moeite ademen. Wat zal de Noorman vinden in dat duistere hol? Er zijn wel degelijk investeringen aan te wijzen, die achterwege hadden kun nen blijven. Bij de beperkingen dienen wij naast kwantitatieve normen ook kwalitatieve normen te hebben. Op het gehele economische terrein dienen ech ter niet te globale maatregelen genomen te worden. Die werken te grof. De rege ring dient direct en volgens een plan te werk te gaan. Scherpe prijsbeheersing zou nodig zijn, omdat de winsten eerder zijn ingegaan dan dc belastingverhogen gen zullen ingaan. Voor luxe artikelen dient een productieverbod ingesteld te worden. Voorts dienen maatregelen ge troffen te worden inzake verpakkingen en benzineverbruik op Zondag. Samenvattend zegt spr., dat het een geruststelling is, dat de regering de so ciale rechtvaardigheid primair stelt. Daardoor zijn wij er echter nog niet. Mede is de vraag beslissend met welke middelen de regering het beoogde doel wil bereiken. Vragen blijven hier open. Daarom zien wij de sociale rechtvaardig heid nog niet absoluut gewaarborgd. In beginsel zullen wfj echter onze steun ge ven en critisch-constructief de maatrege len beoordelen. De heer Andriessen (KVP) zegt, dat de verklaring op sociaal gebied vrij vaag is. Spr. vraagt nadere inlichtin gen. Intussen zijn reeds maatregelen die prijsstijgingen tengevolge hebben, afgekondigd. Is dit wel een juist be leid? Moet hier niet de eis van een wel overwogen complex van maatregelen worden gesteld? Thans krijgt het volk geen goed inzicht. Het is te betreuren, dat geen overleg met het georganiseerde bedrijfsleven is _epleegd. Men zij niet bevreesd, dat de vakbeweging op de stoel van de rege ring gaat zitten. De regering behoudt haar eigen verantwoordelijkheid. Spr. pleit voor de positie van de ouden van dagen en voor de grote gezinnen alsmede voor de gedachte van de bezits- spreiding. De minister-president.' dr. Drees, dankt hen, die de. regering steun hebben toe gezegd en verzoekt zijn rede Dinsdag te mogen voortzetten. De vergadering wordt te 23.55 uur gesloten. Volgens ruwe schattingen wordt ge raamd, dat de opbrengsten, voortvloei ende uit de thans bij de Kamer inge diende wetsontwerpen nopens belas tingverhoging in totaal ongeveer f 100 millioen zullen bedragen. Ter verduidelijking van de huidige stand der fiscale maatregelen zij nog eens her haald dat de vervroegde afschrijvingsmoge lijkheid op investeringen, die vroeger was vastgesteld op 331/3 procent, thans wordt verlaagd tot 10 procent in een en hetzelfde boekjaar. De ondernemer zal voor de waar dering van zijn bedrijfsvoorraden naar eigen keuze het last in first out systeem of de er kenning van de zogenaamde ijzeren voorraad kunnen verkrijgen. Wanneer eenmaal een keuze is gedaan, kan de ondernemer daar van niet meer afwijken, ook al zou de ontwikkeling zich anders voltrekken dan hij had verwacht. De dividendbeperking blijft in stand en de ondernemersbelasting blijft afgeschaft, terwijl de belasting op het in komen dat niet voortkomt uit bedrijfswin sten evenmin een verandering zal ondergaan. Derhalve zal de belasting op inkomen uit salarissen en beleggingen niet extra wor den verhoogd. Op S4-jarige leeftijd is te Schevenin- gen overleden de oud-minister van Ko loniën dr. J. C. Koningsberger. Van 1910 tot 1917 trad hij op als direc teur van 's Lands Plantentuin te Buiten zorg. Daarna nam hij zitting als voorzit ter van de pas opgerichte Volksraad. Toen in 1926 het ministerie-De Geer het eerste ministerie-Colijn verving, werd dr. Koningsberger daarin opgenomen als minister van Koloniën, welke functie hij tot het aftreden van dat kabinet in 1929 waarnam. WOENSDAG HILVERSUM I, 402 m. VARA: 7.00 nieuws, 7.15 gram., 8.00 nieuws, 8.15 gram., 8.18 „Onder ons gezegd" 8 23 gram., 8.50 huisvrouw. 9.00 gram. VPRO: 10.00 schoolradio. VARA: 10.20 kook- praatje, 10.35 vrouw. 11.00 gram., 12.00 accordeonmuziek, 12.30 land- en tuin- bouwmededelingen, 12.33 voor het plat teland, 12.38 Hawaiianmuziek, 12.55 ka lender, 13.00 nieuws, 13.15 omroep orkest, 14.00 gesproken portret, 14.15 jeugdconcert, 15.00 kinderkoor, 15.20 jeugd, 15.50 pianorecital, 16.00 jeugd, 16.30 zieken, 17.00 jeugd, 17.30 gram.. 17.45 .Bouwkunstenaars onder de vogels in Nieuw-Guinea", 18.00 nieuws, 18.20 actualiteiten, 18.30 Radio Volks Univer siteit: „De levensverrichtingen van de menselijke geest", 19.00 „De strijd om het nationale inkomen", causerie, 19.15 instrumentaal kwartet. VPRO: 19.30 jeugd. VARA: 20.00 nieuws, 20.05 poli tiek commentaar, 20.15 Metropole-orkest en solist, 20.55 „Bloeimaand", hoorspel. 22.15 „Poerim", Joodse uitzending, 22.45 populair-wetenschappelijke causerie. 23.00 nieuws, 23.15 orgelspel, 23.45 gram. HILVERSUM II, 298 m. NCRV: 7.00 nieuws, 7.15 gymn., 7.30 gram., 7.45 Prot. progr., 8.00 nieuws, 8.18 gewijde muziek. 8.45 gram., 9.00 zieken, 9.30 gram., 10.15 idem, 10.30 Prot. progr., 11.00 gram.. 11.10 „Het Licht op de Berg", hoorspel, 12.00 bas-bariton en piano, 12.33 mandoline- muziek, 13.00 nieuws, 13.15' militaire re portage, 13.20 lichte muziek, 14.00 kamer koor en solist. 14.45 meisjes, 15.00 gram., 15.45 strijkkwartet, 16.15 jeugd, 17.30 pianoduo, 18.00 koorzang, 18.30 commen taar familiecompetitie, 18.40 radiokrant, 19.00 nieuws, 19.15 jeugd, 19.30 „Mat- thaus Passion", 23.45 nieuws. ENGELAND, BBC Home Service, 339 m. 12.00 lichte muziek, 15.00 BBC Midland Light Orchestra en solisten, 22.15 symphonie-orkest. BBC. light programme. 1500 en 247 m> 12.15 BBC Northern Ireland Light Orchestra, 13.15 BBC Northern Or chestra, 16.00 lichte muziek, 18.45 dans muziek. NORDWESTDEUTSCHER RUNDFUNK 12.00 lichte muziek, 13.20 omroeporkest en solist, 14.15 amusementsmuziek, 15.40 gevarieerde muziek, 16.30 filmmuziek, 17.05 klassieke muziek. 18.00 orkestcon cert, 19.45 nieuws, 20.05 gevarieerde mu ziek. 0.35 dansmuziek. BRUSSEL, 324 m.: 11.45 operaconcert, 13.15 amusementsmuziek, 22.15 kamer muziek. 484 m.: 12.05 lichte muziek, 20.30 Frans- Belgisch uitwisselingsprogramma. FRANKRIJK, nationaal programma. 249 en 347 m. 12.00 symphonie-orkest en solist, 19.00 orkestconcert. 20.30 uit wisselingsprogramma F rankrij kBelgië. De regering heeft bij de Tweede Kamer een wetsontwerp ingediend, namelijk de vaststelling van regelen met betrekking tot de bestemming van het vijandelijk vermo gen. Artikel 3 van het onderhavige wetsontwerp beoogt een einde te maken aan de discrimi natoire bepalingen in ons recht ten aanzien van Duitsland en zijn onderdanen De bepa ling betekent dat Duitsers, in den vervolge geen vijandelijke onderdanen in de zin van het besluit vijandelijk vermogen meer zul len zijn. Vermogen dat na het in werking Min. vraagt mij of ik dit een sterk kabinet acht. Sterk en zwak zijn rela tieve begrippen. Maar spr. heeft slechts vijf winstpunten genoemd in zijn rede in Utrecht. Een verbetering is, dat minister s'Jacob niet is terug gekeerd, voorts dat minister Van Maarseveen van „Minuor" weg is, dan de geest van de regeringsverklaring. Onjuist is het te zeggen, dat spr.'s fractie de crisis heeft uitgelokt om de ondernemersbelangen te dienen. Twee ietwat gedeprimeerde Duitse wereldreizigers, de journalisten Hans Betram en Benno Wundshammer, stap ten gistermiddag uit het KLM-toestel, dat hen, op de op één na laatste etappe van hun vlucht, van Montreal naar Amster dam had gebracht. Het toestel was ech ter vele uren te laat en daarom werd de aansluiting naar Frankfort gemist. Uitgerekend op deze laatste afstand moet onze opzet mislukken", zeiden ze mismoedig op de Amsterdamse lucht haven. Het doel van hun reis was o.m. geweest de betrouwbaarheid te testen van de dienstregelingen der luchtvaartmaat schappijen door per vliegtuig een tocht rond de wereld te maken, die vocg-af van minuut tot minuut was uitge stippeld volgens de schematijden der vliegtuigen. De lezers van hun blad zouden aldus kunnen controleren of „een wereldvlucht op de minuut af" moge lijk is. Voor dit doel vlogen zij over continenten en oceanen, bezochten ze 45 steden in 33 landen en legden ze in de lucht een totaalafstand van 71.755 km af. Ze hadden uitgerekend, dat hun wereldvlucht, waarvoor in Duitsland grote belangstelling bestaat, op de kop af 37 dagen, 7 uur en 45 minuten zou duren. Maar de Duitse wereldreizigers hadden weliswaar de schematijden der vlieg tuigen van buiten geleerd, ze hadden echter geen rekening gehouden met ongewisse factoren, zoals motorstoring en tegenwind, die uiteraard niet op de dienstregelingen zijn aangegeven, maar van tijd tot tijd elke maatschappij par ten spelen. Dat merkten ze op het laat ste deel van hun reis. De K.L.M.-machine was over tijd door verschillende tegen slagen en in het intensieve moderne luchtverkeer kan dit vaak een missen van de aansluiting betekenen. Dit was ditmaal het geval, temeer, omdat de machine liefst zeven uur over tijd bin nenkwam. Naar aanleiding van de mededelin gen, gedaan tijdens de ontscheping van de „Nelly" deelt de Legervoorlich- tingsmenst mee, dat dit schip niet het laatste volledige troepenschip met mi litairen van de Koninklijke Landmacht was, doch dat nog één a twee troepen schepen met contingenten K.L.-milx tairen uit Indonesië zijn. te Voor het testen van piloten van de moderne straaljagers is op het vliegveld van Soesterberg een grote caisson geplaatst, waarmede men de gewaarwordingen imiteert, welke de piloot van een straaljager ondergaat, wanneer hij op grote hoogte door het luchtruim giert. Vijftien vliegers tegelijk kunnen in deze caisson plaats nemen. De -caisson is 12.4 meter lang en 3.3 meter in doorsnede bij een gewicht van 22 ton. Door middel van een telefoonverbinding staan de vliegers met het bedienend personeel in de buitenwereld in verbinding. Ook is een bijzon dere apparatuur aangebracht, welke het mogelijk' maakt in zeer korte tijd frisse lucht aan te voeren wanneer een van de vliegers in de caisson onwel zou wor den. Het vervoer van deze kolos, die van Leiden naar Soesterberg moest worden gebracht, geschiedde met grote omzichtigheid. Langs de gehele route waren de verwachten te passeren viaducten opgemeten, opdat tijdens het vervoer geen ongelukken zouden' gebeuren. 64) Daar het hof een weinig te laat was, gezichten op de banken en op de punt kwam Francis op tijd. Hij veroorzaakte enige opschudding, daar hij met een sigaret de zaal binnen kwam en een der autoriteiten wilde dat hij die buiten de deur weg zou gooien, maar Francis zei. dat hét hof dan maar moest wachten tot hij voor de donder zijn sigaret had opgerookt.... Daar de woorden wisseling in het Duits werd gevoerd, begrepen Lady Sable en Sue niet waar het om ging, maar zij begrepen wel, dat Francis zich obstinaat gedroeg en dron ken was. Toen hij eindelijk de zaal be trad, liet hij zich op de dichtstbijzijnde bank vallen en bleef met het gelaat in zijn handen begraven zitten, tot zijn naam werd afgeroepen. Hij stond op, liep een beetje wankel tot het midden van de tafel en antwoordde met heldere stem op alle vragen; alleen Sue, die wist dat drank van invloed was op zijn stem, hoorde dat hij een beetje hees sprak. Voor Francis was het verhoor als zijn tocht met Heinz over de gletscher, met Cathryn op de geïmproviseerde draagbaar tussen nen in; het was iets, dat zich afspeelde in een droom. Hij beantwoordde de vragen, deed het ver haal. Hij zag de gezichten aan de tafel als in een nevel en toen hij zich om draaide, zag hij in eenzelfde nevel de van een. bank een gestalte in het zwart, die het gelaat achter een gehand- schoende hand verborgen hield zijn moeder; en naast haar Sue, in een zwart en wit zijden japon; naast haar Johann in zijn grove kleren; hij zat voorover gebogen op zijn handen te staren, die hij tussen zijn knieën hield geklemd. Naast hem zat de jonge Oostenrijker, in Lederhosen, reet zenuwachtig vertrok ken gezicht. Hoewel Francis al die ge zichten in een nevel zag, herkende hij ze toch ieder afzonderlijk, hij luisterde naar hetgeen Heinz zei en het verveelde hem; tenslotte had hij ze al het hele verhaal verteld; er viel niets meer over te zeggen; en wat wist Heinz er eigen lijk van? Wat er gebeurd was had hij alleen maar op een afstand gezien. Er was er maar één die pi'ecies wist wat er gebeurd was, maar zij lag op een baar in het lijkenhuisje. Waarom werd dat alles zo uitgekauwd? Buiten scheen de zon en in het café Zum Goldener Hirsch was er cognac en een sympa thieke kellner, Franz genaamd, die wist dat er ogenblikken waren dat een man moest drinken, en stevig drinken.... Ineens was alles echter voorbij; het hof was voldaan; het hof g"f uiting aan zijn medeleven. Mensen wilden plotse ling spreken over de maatregelen, die er genomen moesten worden, en uit de nevel dook het gezicht van zijn moeder; zijn moeder, die zijn handen in de hare nam en hulpeloos „Francis, o Francis!" zei en haar hoofd liet leunen op zijn schouder. Er was niet het minste ver wijt in haar stem, alleen een onpeilbaar verdriet. Hij bleef stijf en onbewogen staan, terwijl zij tegen zijn schouder uithuilde; hij had niets te zeggen; wat moest hij zeggen? „Huil nu maar niet" of „Hoe vreselijk!". Op z'n minst kon hij haar en zichzelf banaliteiten be sparen. Sue keek naar hem en de blik in haar ogen werd hard; die vroeg: „Heb je haar dan niets te zeggen?" Hij trad opzij; Sue sloeg haar arm om Lady Sable en Francis verdween. Zoals op de gletscher werkte ook nu een bepaald deel van zijn geest zeer helder. Op de gletscher viel er maar één ding te doen omlaag te gaan, van de gletscher af zonder in een spleet te vallen. Nu viel er ook maar één ding te doen te verdwijnen, voordat iemand weer beslag or hem kon leggen; voor dat ze allemaal van het gerecht terug waren. Franz zou hem helpen. Franz begreep hem. Zonder op te zien wandelde hij door de zonnige, met bloemen versierde straat en trad het café Zum Goldener Hirsch binnen. Het terras was nu vol mensen, die voor de lunch hun apéritif namen, en in het café speelde een orkest een wals van Strauss. Juist zoals Ca thryn het graag zou hebben, dacht hij; Cathryn, die van Bach hield, in een Blauwe Donau-stemming! Maar waar om voor de donder ook niet? Alleen eigengereide schepsels als Sue Lester en Johann Amanshauser waren zo mensen- uit-één-stuk, zo vervloekt logisch en consequent— Er was geen plaats op het terras meer vrij; hij ging naar binnen en vond een stoel leeg bij de bar. De kellner die hem al eerder had bediend snelde door de zaal met een beladen serveerblad. Hij kreeg Francis in het oog en gaf hem een knikje. Na een ogenblik kwam hij bij hem en zette een groot glas cognac voor hem neer; Francis greep het en ledigde het in een enkele teug. „Ik moet hier vandaan, Franz. Hoe laat gaat er een trein naar Wenen?" „Over een half uur", zei de kellner. „Goed; laat een taxi voor me komen pak een fles cognac in voor de reis. En als ze hier naar me komen vragen, heb je me niet gezien. Ik moet weg, begrijp je?" Hij duwde hem een prop bankbiljetten in de hand. „En breng me nog een glas, terwijl ik wacht op de taxi." Franz belde de taxi, bracht de drank, hielp Francis in de auto, zei de chauf feur waar hij heen moest gaan, en ver zekerde tien minuten later aan Johann Amanshauser en de donkere Engelse dame die kort tevoren samen met Herr Sable in het café was geweest, dat hij hem niet had gezien en dat hij na de van het hof niet terug was ge weest... 2 Hij begaf zich rechtstreeks naar Parijs. Hij arriveerde met de nachttrein, nam een paar borrels in het stationsrestau rant en reed in een taxi naar huis. Hij kon zijn flat niet in, omdat Johnny nog sliep en de deur op slot had gedaan. Francis sloeg woedend met zijn vuist op de deur en eindelijk hoorde hij enig geluid binnen in huis; de deur werd voorzichtig een paar centimeter open gedaan, op de ketting en in de kier werd het benauwde gezicht van de jon gen zichtbaar. Hij gaf eön kreet zodra hij Francis zag. (Wordt vervolad.1 Op de vraag van enkele leden der Tweede Kamer welke invloed de ver hoging van het „plafond" der salaris sen in Rijksdienst zal hebben op de topsalarissen bij provincies en gemeen ten. heeft de minister van Binnenland se Zaken in een nota medegedeeld, dat de salarissen der functionarissen in de lagere organen zoveel mogelijk op die der Rijksfunctionarissen worden af gestemd. Dit impliceert, dat de verho ging van het „plafond" (welke na de laatste wijziging van het bezoldigings besluit Burgerlijke Rijksambtenaren 1948 in feite neerkomt op een verho ging der per ultimo 1949 geldende sa larissen met 101& pet) in voorkomende gevallen eveneens haar invloed kan doen gelden op de topsalarissen bij de provincies en de gemeenten. Alle Ambonezen, die in ons land aanko men, zullen naar Amersfoort worden over gebracht om daar in het demobilisatiecen trum aan Laan 1914 het voormalige concentratiekamp medisch te worden onderzocht en doorgelicht. De gezonden zullen o.a. worden ondergebracht in het kamp Vught. Aan de zieken zal onderdak worden verleend in Westerbork. De in de geschiedenis bekende „Vrij- heerlijkheid Lilbosch", het Collegium Ber- nardinum der paters Trappisten te Lilbosch bij Echt wordt in gereedheid gebracht voor de ontvangst van 44 Ambonese ge- zinap* treden van deze bepaling aan genoemde personen opkomt en rechtshandelingen na die datum door hen verricht, zullen derhal ve niet langer onder de bepalingen van het besluit vijandelijk vermogen vallen. Het Duitse vermogen in Nederland, dat voor de inwerkingtreding van deze bepa lingen in eigendom op de staat is overge gaan, zal behoudens de bevoegdheid om in speciale gevallen uitzonderingen te maken niet worden teruggegeven. Bij het beëindigen van de staat van oor log en het aanwijzen van de bestemming van het Vijandelijk vermogen past het be ëindigen van de ontvijanding. Het in het ontwerp gevolgde stelsel is dit, dat ontvijandingsverzoeken niet meer kun nen worden ingediend, doch dat verzoek schriften, welke reeds zijn ingediend, vol gens de bestaande regelen zullen worden behandeld. De regering deelt mede, dat op 30 Sep tember 1950 in totaal aan vijandelijk vermo gen was geliquideerd ongeveer f 124 milL Hoe groot de opbrengst zal zijn van het nog niet geliquideerde vijandelijke vermo gen, is niet te begroten. Tussen de regeringen van Nederland en van Indonesië is voor de souvereiniteitsover- dracht overeengekomen dat het vijandelijk vermogen in Indonesië zou verblijven aan Indonesië. In verband met bovenstaand wetsontwerp is tevens een ontwerp ingediend tot wijzi ging en aanvulling van het besluit vijande lijk vermogen. Enige, inmiddels door de Heilige Con gregatie van het Consistorie geëxcom municeerde. personen, die door de Tsje- chosiowaakse regering ais kerkelijke overheden werden aangesteld, hebben het in 1948 uitgevaardigde besluit waarbij Josef Plojhar, minister van ge zondheid, werd gesuspendeerd, gisteren ongeldig verklaard. De gesuspendeerde priester Josef Plojhar zal, aldus een officiële bekendmaking, met Pasen do Mis opdragen in zjjn geboorteplaats in Bohemen. (Daar de verklaring van deze met de communisten collaborerende en als zodanig geëxcommuniceerde personen uiteraard van generlei waarde is, spreekt het vanzelf dat Josef Plojhar gesuspendeerd Iplijft. Red.). Naar in veilingkringen in Roermond en Sittard vorige week verluidde, leefde daar de verwachting, dat de uitvoer van enige soorten Nederlandse appelen naar Frankrijk 20 Maart weder moge lijk zou worden. Nader verneemt het ANP nu, dat na de oorlog nog geen Ne derlandse appelen naar Frankrijk zijn uitgevoerd. Onlangs zijn langdurige be sprekingen gevoerd met een Franse de legatie en daarbij is van Nederlandse zijde het voorstel gedaan, om ook appe len op te nemen in het contingent fruit, dat in het handelsverdrag is opgenomen. Dit contingent, dat alleen fruit omvat, is vastgesteld op drieduizend ton. Het voorlopig resultaat van de besprekin gen met betrekking tot de appelen is geweest, dat Nederland negen soorten appelen heeft moeten opgeven, die zijns inziens voor export naar Frankrijk ii» aanmerking kunnen komen. Het wachten is op een aankondiging in de Franse Staatscourant over deze zaak. Als zich geen tegenslagen voor doen ral deze export van Nederlandse appelen dan misschien 1 April kunnen beginnen. De bijzondere kamer van de rechtbank te Roermond heeft de 43-jarige J. Vietor, voorheen hoofdrechercheur der Staats, recherche in de bezettingstijd te Den Haag, conform de eis veroordeeld tot elf jaar gevangenisstraf, met aftrek. De heer G. Klok, uit Lunderen heeft in de omgeving van de Rudolfstichting in de gemeente Barneveld een kievitsei gevonden. Hij heeft het H.M. de Koningin aangeboden in de hoop, dat het 't eerste kievitsei van dit. iaar is;. f- 1/

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1951 | | pagina 3