Nederland wordt voor vele vogels
een moeilijk bewoonbaar oord
Tassen vogelvrienden en vogelliefhebbers
gaapt een zeer brede kloof
Elke huisvrouw
doet het anders
1HIT DOMEflINi DIR VIRQUW
Minister Teulings: Kamer moet zich niet
inlaten met specificatie van toelagen
Ornithologische Vereniging
morgen vijftig jaar
m
Over grote vrouwen, rechte
hoedjes en benauwde shows
B
uwelijk
Topsalarissen van ambtenaren en
volksgezondheid aan de orde
Voorbereiding
I1KH
Hop het
-m
VOGELWET CONTRA
AVIFAUNA
Nu beslissen
als li geld
wik verdienen
DONDERDAG 29 MAART 1951
PAGINA 5
(Van onze speciale verslaggever)
Nederland wordt zo langzamerhand voor een groot deel van
zijn vogels onbewoonbaar. Nog niet direct voor mussen en
meeuwen, maar wel voor de gevleugelde have van bos en
veld. De toenemende bevolkingsdichtheid, de steeds intensie
vere cultivering van de grond, de veranderingen in het landschap
beperken de levensruimte van de dieren onherroepelijk tot
kleine, moeizaam behouden reservaten. Het gemengd bos, ideaal
voor de vogelstand, neemt steeds meer in omvang af, terwijl de
dennenplantage aan de gevederde gemeente weinig kansen
biedt. Het droogleggen van plassen en venen, de ontwatering,
het ontsluiten, zoals het heet, van tot dusver afgelegen streken,
het vroege maaien van het gras, het ijverig fatsoeneren van een
slootrand maakt voor zoveel weide- en watervogels het bestaan
precair. Er is geen ruigte, geen verholenheid, geen rust meer.
De vogel kan alleen nog maar vliegen voor het naakte bestaan,
maar nestelen en broeden en jongen groot brengen, kortom een
eerlijk, ongestoord gezinsleven, is hem nauwelijks meer vergund.
Gelukkig is er een machtig leger van vogelvrienden, dat sinds
jaar en dag over hem waakt, wetenschapsmensen allereerst,
maar ook zoveel anderen, want de Nederlander in het algemeen
houdt veel van vogels, al verschilt men onderling in interpretatie
van die liefde. Zo kan de Ornithologische Vereniging in Neder
land morgen 30 Maart op 50 jaar activiteit bogen. Zij vormt het
nationaal vogelfront tezamen met de Club van Nederlandse Vo-
gelkundigen en de Nederlandse Vereniging tot bescherming van
Vogels, kortweg Vogelbescherming, van Mr. P. G. van Tienhoven,
laatstgenoemde voot zijn werkzaamheid wellicht het best gete
kend met de gemoedelijke bijnaam, welke zijn vrienden hem
gaven: Vogelen-Piet.
Vogelarij in vroeger dagen
Vrij, maar toch onvrij
r "v,sX.a
tmm -
■■Mia
Vogelvriendenfeest in
Mei a.s.
De Nederlandse wil het
matelootje niet recht op het
hoofd zetten
Interpellatie over de lonen
KIESPIJNI -e-
Minister Teulings
Volksgezondheid
Dagbladen in Indonesië
met twee pagina's
Vriendschap of liefhebberij?
Natuurlijk is de opsomming van or
ganisaties binnen onze grenzen, die zich
met vogels bezig houden, hiermee bij
lange na niet uitgeput. Zo heeft men
het Nederlands Valkeniers Verbond
„Adriaan Mollen", een uiteraard select
groepje, om verder niet te. spreken van
de Nederlandse Bond van Vogelliefheb
bers, de Kanariebond en al wat zich
met duiven bezig houdt. Doch het zou
niet aardig wezen tegenover de jubile
rende ornithologen hen met de vogel
liefhebbers in één adem te noemen. Zij
immers richten zich vóór alles op de
vogel in de vrije natuur en het heeft
reeds tot een schisma geleid in 1910,
waarbij de Club van Vogelkundigen
jrjch afscheidde van de Nederlandse
Vereniging, omdat de meest orthodoxen
onder de vrienden het bestuderen van
een opgezette dus dode vogel uit den
boze achtten. En als men dan weet, dat
de Bond van Vogelliefhebbers zich met
kooien en volières bezig houdt, begrijpt
men welk een kloof er gagpt tussen de
opvattingen omtrent vogelvriendschap.
Een belangrijke overwinning voor
de orthodoxe vogelvrienden was het
tot stand komen van de Vogelwet
van 1936, welke het houden van in
heemse vogels in kooien verbood met
slechts enkele uitzonderingen, zoals
vink, sijs, kneutje. De vaak daveren
de lentezang der kooivogels in de
steden behoort daarmee goeddeels tot
het verleden. Wij herinneren ons nog
van voorheen, hoe wij er vroeg voor
opstonden om nog vóór he.t rumoer
van de ontwakende stad de Jordaan
in te gaan, waar het schalde hoog tus
sen de huizen als ginds in het voor-
jaarsbos. Al die vogels hingen buiten,
tegen de gevels, er waren merels bij
en leeuweriken, de laatste met een
graspolletje, dat in hun gevangenschap
de illusie van de bonte wei bewaren
moest. Zij zongen er echter niet min
der om en de jubel steeg tot ver bo
ven de. daken. Natuurlijk was het een
triest gezicht die lentevogels ner
veus in hun smalle kleine kooien, en
zelfs is het geen sprookje, dat men
vinken de ogen uit stak om ze beter
te laten zingen, al is dat zeker nooit
in de Amsterdamse Jordaan gebeurd:
de man, die dat waagde, zou er ge
lyncht zijn.
Zeker is, dat de kooivogel heel wat
eenzamen heeft getroost en het nog doet
en in menige trieste stadse steeg of ach
terkamer de illusie van lente brengt.
Verder, dat duizenden er hun liefheb
berij in vinden, ooit wel een sport van
maken. Want al zijn ze nu officieel ver
boden, de feestelijke vmkenconcoursen
t>p het platteland, dat het clandestien
nog altijd gebeurt, is zeker. De liefheb
bers zeggen nu, dat misstanden, welke
hierbij voorkomen, in vrijheid stellig
overwonnen zouden zijn. Ook het vangen
van kooivogels hier in Nederland uit de
vrije natuur houdt langzamerhand op.
Er zijn nog enkele vogelvangers, die in
de trektijd. SeptemberOctober, hun
netten uitzetten, maar met hen sterft het
beroep uit. Vroeger werd de vogelarij in
onze streken druk beoefend. Het behoor
de tot het buitenleven, het van ouds ver
maarde vinken, de vangst van patrijzen
met een spannet, van leeuweriken met
het slagnet, snippen en lijsters in strik
ken, mezen, putters, sijsjes en paapjes
met de flouw of slagknip. De ..lijster- en
sneppevangh" vormde voor Vader Cats
eer. grote „vermackelijkheyt in Sorgh-
vliet", die hij uitvoerig bezingt, het van
gen en uiteindelijk de daarop volgende
smulpartij:
De lijsters onder dies, en Sneppen hier
gevangen,
Die koockt dan ons gesin, en eetse met
verlangen,
Oock wel een buyte-gast; ey siet, op
dese wijs
Soo wort een vriendt onthaelt met onge
kochte spijs.
Bravo, zuinige Cats! schrijft Jan ter
Gouw in zijn Volksvermaken. Een lek
ker boutje te kluiven, dat geen duit
kostte. Maar vooral was het vinken
voorheen populair. Van menige herberg
langs de weg hing „de Vink" uit, de
Leidse Academie en het Amsterdamse
Atheneum gaven in het begin van Octo
ber een „vinkevacantie". Vooral in de
houtrijke duinstreek tussen Velsen en
Loosduinen werd het druk beoefend.
Overal vond-mnu-vinkehuiztjxi met dub
bele baan, naar de regelen der kunst
aangelegd. Elders plaatste de vmker zijn
ret in het open veld, terwijl hij zichzelf
in een bosje verschool. Vandaag de dag
heeft de Stichting Vogeltrekstation
Texel nog twee vinkebanen in Den Haag,
waarvan er een permanent in gebruik
is en de andere in de trektijd. De vogels,
hierin gevangen, worden geringd en
daarna losgelaten teneinde zoveel moge
lijk gegevens omtrent de trek te verza
melen. De grote verzamelpunten der
vogels zijn namelijk binnen de duinrand
van Haarlem tot Hoek van Holland en
daarnaast in de omgeving van Harder
wijk. Hier, bij Harderwijk en Elburg,
vindt men in hoofdzaak de laatste voge
laars, zoals in de buurt van Elburg en
Spakenburg de laatste ganzenvangers,
die echter niet onder de Vogelwet,. maar
onder de Jachtwet vallen.
De bedoeling van de Vogelwet is dus
om de in het wild levende vogels zo
veel mogelijk wettelijke bescherming te
bieden Dit geldt voor alle soorten in
heemse, maar ook in ruimere zin Euro
pese vogels. De vogel in de vrije natuur
is, zoals wij reeds schreven, ook het
ideaal van de jubilerende Ornithologi
sche Vereniging, welker leden, weten
schapsmensen en amateurs, hier bij voor
keur de vogel observeren willen en van
zijn gedragingen studie maken. De ge
organiseerde belangstelling voor vogels
heeft hier te lande, vergeleken met
b.v. Duitsland en Engelandeen grote
achterstand; in Zweden echter is men er
pas vijf jaar mee bezig. De leden, ook de
amateurs, werken bij hun waarnemingen
volgens vaste richtlijnen. De resultaten
van dit alles worden regelmatig gepu
bliceerd in het tijdschrif ..Ardeaj'. Daar
naast geeft de Club van Nederlandse
Vogelkundigen het niet minder belang
rijke orgaan „Limosa" uit. Het zo vrij
als een vogel in de lucht gaat tegen
woordig niet meer op, wanneer men in
die bladen leest. Integendeel, een vogel
moet zich in Nederland, zou men zeg
gen, op den duur bepaald heel onvrij gaan
voelen, want al zijn doen en laten wordt
vaak nauwkeuriger bespied dan dat van
de mensen.
Bladerend in een aflevering van Ardea
stuitten wij geheel willekeurig op de vol
gende details van de gedragingen van de
Circus Cyaneus, de blauwe Kuikendief: Het
eerste broedgeval werd geconstateerd door
Hinloopen. Het bewuste nest lag verscho
len in een vegetatie van 70 a 80 cm. hoge
duindoorns en kruipwilligen, aan het Wes
telijk uiteinde van een drassige duinvallei.
Rondom het nest, dat slechts 27 cm. in
diameter mat, groeide waternayel. op 19
Juni stootte Hinloopen het wijfje van het
nest, dat 3 eieren bevatte. Zowel de ha
bitus van dit wijfje als het feit, dat het
luid kekkerend boven de broedplaats bleet
rondvliegen, wezen op Circus Cyaneus. De
volgende dagen bezocht Hinloopen de
broedplaats opnieuw en was toen ruim-
schoots in de gelegenheid de beide Blauwe
Kuikendieven bij het nest gade te slaan en
ze te vergelijken met een paar Grauwe
Kuikendieven, dat op een kleine 100 m.
afstond zijn nest had, dat eveneens .1
eieren bevatte. Beide soorten gedroegen
Advertentie
Kijkt U maar eens naar Mevrouw W.
Die begint al heel vroeg met de schoon
maak en doet alles ineens achter elkaar.
„Dan is het gebeurd" zegt zij.
Mevrouw J., die ook nog voor vier
peuters moet zorgen, denkt er anders
over^ Zij verdeelt het over een paar
weken, dan kan zij alles rustig klaar
krijgen. Zo heeft elke huisvrouw haar
eigen methode.
Zo gaat het ook met het koffierant-
soen! Mevr. W. besteedt haar bonnen
ineens, dan heeft ze haar koffie voor 6
weken in huis; Mevr. J. levert wel de
bonnen dadelijk bij haar kruidenier in,
maar koopt niet alles tegelijk: „dan
heb ik steeds verse koffie", zegt
Mevr. J.
Maar.... beiden kopen ze voor hun
kostbare bonnen de beste koffie, die er
is: Niemeijer's Paarsmerk! Dat heeft de
ondervinding hun 'geleerd.
Zo genieten ze bovendien dubbel, want
met Niemeijer's waardepunten (ook op
Niemeijer's Gala en Princess thee)
sparen ze ongemerkt voor het prachtige
..Safira" tafelbestek, vlekvrij door en
door!
Vraagt U ook even per briefkaart aan
Niemeijer, Groningen, een geschenken-
lijst?
P.S.: Denkt U er aan dat bonnen
489 en 497 uiterlijk 31 Maart bij Uw
kruidenier moeten worden ingeleverd?
gen boeit in de wisselwerking tussen
vissen en slakjes, kreeftjes en plankton,
fosfaten en bacteriën in het zoete water.
Of wat een amateur mycoloog wel alle
maal bij schimmels ontdekt en hiervan
kennis geeft in het orgaan Fungus. De
vogels echter onderscheiden zich van dit
alles door hun populariteit en de dagen,
dat voor een grotestadsjongen alles
Inheemse kooivogels, buiten tegen de gevel gehangen, waren ooit de vreugde van
de buurt. Hun aantal is sinds het in werking treden van de Vogelwet sterk ver-
minderd. Tropische vogeltjes vullen, naast de kanarie, thans meestal kooien en
volières van de liefhebbers.
zich sterk verschillend. Het wijfje van de wat vloog een vinkie was en wat zwom
Grauwe Kuikendief
vloog stil en ver
weg als er iemand
bij het nest kwam:
het mannetje ver
toonde zich slechts
zelden in de omge
ving. Daarentegen
ging het wijfje van
de Blauwe Kuiken
dief direct boven de
nestplaats alarme
ren: wanneer het
mannetje aanwezig
was alarmeerde het
mee en deed zelfs
schijnaanvallen, die
echter geen gevaar
opleverden. Het wijf
je. dat ook de „Kie-
je"-roep liet horen,
daalde alweer op het
nest als de bezoeker
zich nauwelijks 100
m. verwijderd had;
liet mannetje hield
cle wacht op een na
bije duintop. Hinloo
pen kreeg de indruk,
dat de eieren op uit
komen stonden. Op
29 Juni bleek echter,
dat de 3 cyaneus-
eieren klotsten of zij
met water gevuld
waren, zodat het lep-
sel verzameld werd
voor het Zoölogisch
Museum te Amster
dam.
Men ziet het. de
huishoudens der
Kuikendieven ble
ven niet onbespied.
De hier genoemde
heer Hinloopen is
een der vele waar
nemers. die de Or
nithologie altoos in
het veld heeft. Daar
zijn wetenschappe
lijk ge vormden bij,
maar veelal wordt
dit werk door ama
teurs verricht, na
tuurvrienden, die puur uit liefde hun
tijd daarvoor offeren. Uit hun rijen
kwamen tal van bekende figuren voort:
Strijbos. Drijver, Tolman, Wigman en
noem ze maar verder op, die met hun
publicaties naam maakten. Van hen wer
den er onlangs twee, Jan P. Strijbos en A.
B. Wigman, zestig jaar. Strijbos is de
grote reporter uit het duingebied. Wig
man de veldbioloog van het nationale
park „De Hooge Veluwe". Hun lezingeh
en geschriften hebben in de loop der
jaren tal van landgenoten wegwijs ge
maakt in de levende natuur. Zij riepen
velen, zoals zij zelf eens geroepen wer
den door de grote pioniers Thijsse en
Heimans, de Mozes en Aaron van de
Exodus der Nederlandse natuurliefheb
bers, elk jaar in groter getale naar bos
en veld.
Maar hier in de vaderlandse bui
ten komt de vrije natuur, in het
bijzonder de vogelstand, steeds meer
in het gedrang. De oorzaken gaven
wij reeds aan. Vooral aan geschikte
en vooral rustige broedgelegenheid
komt voor verschillende vogelsoor
ten nijpend gebrek. De goudpluvier
is als broedvogel reeds uit onze
streken verdwenen, de laatste raaf
broedde voor enkele jaren in de om
geving van Zwoile. Roerdomp,
baardmees, woudaapje zien rust en
afzondering van hun waterwereld
verdwijnen. Purperreiger en lepe
laar vestigen zich nog alleen op
beschermde broedplaatsen. Ook de
kievitenstand gaat achteruit. Verbe
terde afwatering en goede bemes
ting wijzigen het uiterlijk van steeds
meer percelen grasland zodanig. dat
het niet meer voldoet aan de eisen
welke de kievit aan zijn broedter-
rein stelt. Het wordt alles te welig
voor hem en te vet, terwijl hij liever
een schraal plekje bewoont, ook al
bevat dat minder voedsel. Zo trof
fen waarnemers op een stuk weide
grond van 10 H.A., een waar lui
lekkerland met per vierkante meter
305 regenwormen, 330 insecten en
770 millioenpoten, slechts drie man
netjes kieviten aan tegen liefst 37
op een stuk afgeplagd terrein van
dezelfde grootte, dat slechts 20 re
genwormen, 120 insecten en 20 mil
lioenpoten te bieden had. Worden
dus bos-, weide- en rietvogels
door de voortgaande cultivering van
het landschap belaagd en verdreven,
vogels, die in de stad verkeren, ma
ken het heel wat beter. Merel, zang
lijster en houtduif bij voorbeeld
groeien staag in getal. Zeer slecht
staat het echter weer met de ooie
vaar, die trouwens uit heel West-
Europa geleidelijk aan verdwijnt. In
ons land handhaafde hij zich het
best in Friesland, maar ook voor
't Heitelan verzwakt zijn trouw.
De vogelarij is in Nederland een beroep, dat uitsterft. In
hoofdzaak in de buurt van Harderioijk zijn in het seizoen
nog de laatste vogelaars actief.
een drèfsèsie, zijn lang voorbij. Het gou
den jubileum van de Nederlandse Orni
thologische Vereniging zal dan ook met
enige luister worden gevierd, maar pas
in Mei, de vogelmaand bij uitnemend
heid. Men heeft er Bergen in Noord-
Holland voor uitgekozen, voor die vie
ring, en er worden tal van buitenlandse
gasten verwacht, aan wie op verschil
lende excursies zal worden getoond, wat
Nederland ondanks alles nog aan vogel
rijkdom bezit. FRED THOMAS
Zo hebben wij, naar aanleiding van
het jubileum der Ornithologen, lange ge
sprekken gevoerd over vogels met dr.
K. H. Voous van het Zoölogisch Museum
te Amsterdam, secretaris van de Neder
landse Vereniging. Daarbij kregen wij
een indruk van wat er allemaal op bio
logisch gebied in Nederland georgani
seerd wordt verricht, een wereld op
zich, welke zich ijverig roert, terwijl er
maar weinig van naar buiten doordringt.
Want wat weten wij van de zorg, be
slommering en vreugde van b.v. de leden
der Malacologische Vereniging en hun
dagelijkse omgang met oesters en mos
selen, kokhanen en kreukels. Lezen wij
ooit hun tijdschrift Basteria? En hebben
wij enig benul vjjji wat de hydrobiolo-
£55?#»
bezitten, die modern is sinds de Ko
reaanse oorlog Chinese invloeden in de
mode bracht.
Offerman die zijn collectie toonde met
mooie bontcapetjes en bontstola's die
Dora v. d. Ven voor dit seizoen ont
wierp, had zo'n pikzwarte ribzijden
dit experiment namen, wees namelijk mantel geheel gevoerd met granaatrood,
uit, dat er bij het publiek een zeer wat men aan de mouwinkijk ver
grote vraag is naar dit genre. Een moedde.
collectie deux-piéces, in vlot model
Een soort mefisto-mantel met iets
en in allergrootste maten die ze aan mysterieus in z'n zwarte, alles verhul
de winkels leverden, m de populaire le^de gestrengheid, en plotseling héél
f!Thh'twaren ln mmlmum van tJJd fei ais hij aan de helrode zijde werd ge
dragen op dito rokje,
ui uc Er was veel wit en zwart in de col
van J deze nieuwe afdeling stroomden lectie van dit Amsterdamse couture-
uitverkocht.
Bij de feestelijke, officiële opening
de inkopers der modemagazijnen toe en
er zijn duizenden van die grote-toch-
jeugdige, fris bedrukte en lichtgekleur
de jurken besteld, waar even zovele
flink gebouwde vrouwen deze zomer
gelukkig mee zullen zijn.
huis, witte jakken, vesten, jasjes, b.v van
zijden piqué op zwarte rok. Een der
foto's laat iets dergelijks zien.
Matelot van cognackleurig stro, die de
vrouwen liefst niet zo recht op het
hoofd zetten. Model Angelique.
Offerman maakte mooie dingen voor
het toneel. Ank van der Moer draagt
o.a. in „Vreemd Tussenspel" goed ge
kozen toiletten van dit huis. waar men
met genoegen naar kijkt. Maar 't moet
ons van het hart dat 't genoegen van
het schouwspel der Offerman-col
lectie in het Victoria-hotel, zeer
gereduceerd werd door de traagheid
te zetten! Misschien zit daar ook wel waarmee de modellen langsdruppelden.
Er zat geen pit en geen vaart in deze
show. En dan wordt mode-kijken ver
velend en vermoeiend.
A. Bgl.
Waar de Nederlandse vrouw niét geluk
kig mee is, dat zijn de nieuwe voor
jaarshoedjes, die kaarsrecht op het
hoofd gezet moeten. Ze willen daai
niet aan en ze ontnemen de stijl
volle matelootjes hun gestrenge charme,
door ze toch maar wat naar achteren op
ij het vroegere huwelijks-ritueel
in de Engelse staatskerk beloof
de de bruid haar echtgenoot, dat
ze „lief en mollig" zou zijn. Ook als
dat laatste nu niet geschrapt was, zou
den de vrouwen, die in haar hele
uiterlijke persoonlijkheid nu eenmaa)
sterk onderhevig zijn aan de mode,
aan die voorwaarde toch zeker niet
meer willen voldoen.
De „gargonne" van na 1918 heeft nu
eenmaal haar sporen achtergelaten en
de mode richt zich nog steeds uitslui
tend tot de jonge, frêle verschijning:
alsof het moederlijke, wat gezette, of
forse type haar volstrekt niet aanging.
Nu de „little lady" meer en meer
aandacht krijgt en veel modezaken
een tikje mannen-invloed achter, waar
alleen de zeer zelfstandige vrouw zich
aan weet te onttrekken. Mannen hou
den over 't algemeen méér van lief en
zacht, dan van streng, wat 't aanzien
der vrouw betreft. Al is de strengheid
van een recht strooien matelootje heel
pittig. Wie deze weken modeshows
„doet", kan daar niet ongevoelig voor
zijn.
Maar het is ook wel gemakzucht of
beter gezegd, een gebrek aan modisch
élan dat de Nederlandse vrouw afkerig
maakt van het recht-op-'t-hoofd staande
hoedje. Het dwingt namelijk het ver
dere uiterlijk tot een zeer geacheveerde
verzorgdheid. Eigenlijk moet men er zo'n
moderne tailleur bij dragen, met sterk
geaccentueerde taille en gebombeerde
heupen, en met geraffineerd zak-effect.
Zoals ze op 't ogenblik bij honderden
over de lopers gaan, bij de gratie der
mannequins, op de talloze modeshows.
^Middag aan middag wordt daar „par-
speciale afdelingen voor haar hebben ]ez_moj d'amour" en „tea for two" ge-
ingericht, waar ook de vrouwen, die vecjeld in een benauwde, ongeventileer-
dp atmosfeer, waar de obers „tea for
hundreds" serveren, voor de honder
den die met benijdende blikken het
voorbijgaand vrouwelijk schoon taxe
ren, dat onrust in haar harten brengt.
Want nu moet het van de modemees
ters alwéér anders. Nu moet het décol
leté de ingewikkelde uitsnijding hebben
pon-confectiefabrieken ..Anco" (met van een sleutelgat, ocharm wie dit grap-
een productie van vijfduizend jur- je au sérieux neemt. En aan de zomer
ken in de week) heeft met deze jurken zijn vrijwel alle mouwen rudi-
vrouwen, die maat 46 tot 52 dragen, menten van vleugeltjes! Wat doe je
medeleven betoond en dezer dagen een daarmee als je boven de achttien bent?
speciale afdeling geopend voor „jeug-
dige modellen in grote maten." De Ieder boven de achttien wil in haar
proef die zij drie maanden geleden met dromen ook wel zo'n mandarijnenmantel
bakvis-af zijn, graag eens rondsnuffe
len, kijken de „dikkerds" onder haar
met lede ogen naar al dat aardigs en
met een zucht naar de cliché-japonnen
in min of meer ouwelijke stijl, waar
zij op zijn aangewezen.
Een onzer grote Amsterdamse ja-
Offermann toonde dit witte kleiachtige
jasje op zwarte rok.
„Er is in zekere zin geen
eigenaardiger beroep dan
huisvrouw. Want hoe weini
gen zijn er eigenlijk door
zo'n speciale scholing goed
voor haar taak uitgerust! De
meesten stappen er zo maar
door het huwelijk in, zonder
gedegen kennis van zaken, en
wie geeft haar verder1 de no
dige lering? Iedere leerling op
een bepaald gebied heeft een
baas boven zich. Maar niet de
pas beginnende huisvrouw,
die zich door schade en schan
de de kunst van het huis
houdelijk beheer eigen moet
maken."
Het bovenstaande lazen wij
dezer dagen in een van on
ze Nederlandse kranten. Er
zit in het bovenstaande
veel, wat de moeite van het
overdenken waard is. In
derdaad, hoeveel meisjes
volgen een behoorlijke
scholing voor huisvrouw?
Nauwelijks neemt men ds
moeite eens een cursus te
volgen in koken, wasbehan-
deling enz. Hieruit spreekt
toch wel een ongelooflijke
zelfoverschatting en tegelij
kertijd onderschatting van
het huishoudelijk werk.
Als iemand niet uit zichzelf
leert typen of stenograferen,
tekenen of musiceren, waar
om zou men dan wel, als men
wel eens heeft zien koken of
wassen, dit zelf ook auto
matisch kunnen? Koken,
wassen, naaien, het zijn even
zo veel dingen, die men door
oefening moet leren en dan
nog blijkt de een er een „be
tere hand" van te hebben
dan de ander. „Och, dat leer
je vanzelf als je er maar
eenmaal voorstaat", horen
wij dikwijls achteloos bewe
ren.
Er zijn inderdaad vrouwen,
die het op de duur zelf al
doende leren, maar we irfoe-
ten niet vragen, hoe vaak ze
de dingen dan eerst ver
keerd hebben gedaan, hoe
veel materiaal er dan, al
oefenend, bedorven is en of
ze het, als ze het dan ten
slotte kennen, inderdaad op
de beste en meest economi
sche manier doen. Dikwijls
blijven de meisjes maar wer
ken tot vlak voor haar huwe
lijk. 't Zou immers zonde zijn
om de verdiensten te laten
lopen. Maar misschien zou
het wel eens blijken heel wat
voordeliger te zijn. als ze dat
laatste jaar voor haar trou
wen eens besteedden aan een
goede huishoudcursus of, als
ze dat jaar eens doorbrachten
bij moeder, of misschien nog
beter bij een kennis, die een
groot gezin en kennis van de
huishouding heeft.
Iedere leerling op een be
paald gebied heeft een baas
boven zich. Vroeger jaren
had ieder meisje, dat trouw
de ook minstens enige jaren
zo'n baas boven zich gehad,
want toen kenden de moe
ders nog haar huishouding en
leerden ze ook aan haar
dochters. Tegenwoordig ech
ter kennen veel moeders ook
niet meer dan wat ze zichzelf
(zie boven) met scha en
schande hebben geleerd.
Ideaal zou het daarom zijn
als ieder meisje voor haar
trouwen een huishoudcursus
volgde en bovendien een
tijdje practisch werkte. Het
financiële nadeel, dat zij
daarvan voor haar trouwen
had, zou ze zeer waarschijn
lijk na haar trouwen door
haar grotere ervaring dubbel
en dwars terugverdienen-
(Vergadering van Woensdag, geopend
te 13 uur; voorzitter mr. Kortenhorst).
De heer NEDERHORST (Arb.) vraagt
de regering te mogen interpelleren over
de gevolgen, welke de jongste loonronde
en de stijging van de grondstoffenprij-
zen hebben voor het levenspeil en over
de maatregelen, welke de regering denkt
te nemen teneinde de prijzen en investe
ringen te beheersen en een ontwikkeling
in inflationistische richting te voorkomen.
Donderdag bij de aanvang van de ver
gadering zal over deze interpellatie-aan
vrage worden beslist.
Voortgezet wordt de beraadslagng
Advertentie
Mijnhardt's Kiespijnpoeders. Doos 45 ct
Er gaapt een kloof tussen vogelvrien
den en vogelliefhebbers. De vogelwet
van 1936 onttrok de meeste inheemse
vogelsoorten aan kooien en volières,
die thans in hoofdzaak met tropische
dieren zijn bevolkt, welke regelmatig
in grote hoeveelheden worden inge
voerd, hoofdzakelijk uit Frans West-
Afrika. Ook Avifauna, het grote vogel
park in Alphen aan de Rijn, mag nog
altijd geen inheemse vogels in zijn col
lectie opiemen. Men heeft vergunning
voor één ooievaar, maar verder loopt
er een proces over het feit, dat Avifau
na een roerdomp, een koekoek, een
specht, een strandpluvier huisvesting
heeft verleend, omdat deze dieren er
halfdood of hulpbehoevend werden
binnengebracht. Tegen dit „illegaal
verblijf" van inheemse vogels heeft
destijds de hoofdcontroleur van de Vo.
gelwet proces-verbaal opgemaakt. De
kantonrechter heeft in eerste instantie
de directie van Avifauna vrijgesproken.
Thans is de :aak hogerop aan de orde
om principieel verder te worden uitge
vochten.
over de begroting van Binnenlandse Za
ken (topsalarissen).
Mr. BEERNINK (C.H.U.) zegt, dat hij
het zou hebben toegejuicht, als de Ka
mer zich met de tweede nota van wijzi
ging had kunnen verenigen. Hij blijft
echter van mening, dat er geen bezwaar
kan bestaan tegen het bekend maken
van de onderverdeling van het artikel,
waarin de toelagen zijn opgenomen in
één begroting. Komt de regering spr. wat
dit aangaat niet tegemoet, dan zal zijn
fractie niet accoord kunnen gaan met de
begrotingspost.
De heer TUIN (Arb.) vraagt of de re
gering over de tweede nota van wijzi
ging overleg heeft gepleegd met het ge
organiseerd overleg. Spr. vraagt de re
gering een specificatie in de begroting
te geven van de toelagen.
De heer DASSEN (Kath.) acht de
eis van deze bekendmaking van de
zijde der Kamer onjuist. De Kamer
vertrouwe de regering, die de salaris
sen en ook de toelagen beoordeelt. Op
grond van het budgetrecht kan de Ka
mer in het algemeen controle uit
oefenen, maar niet in speciale geval
len.
Spr. acht de toezeggingen, die de
regering in de tweede nota doet, be
vredigend.
De heer RITMEESTER (V.V.D.) is
niet bevredigd door de nota. Spr. vestigt
er de aandacht op, dat ambtenaren en
werknemers in het vrije bedrijf niet ge
lijk gesteld kunnen worden voor wat
betreft de 5% verhoging. De
kregen het niet allemaal.
Dr. SCHOUTEN (A.R.) blijft van me
ning, dat de regering integraal aan de
beslissing van de Kamer had moeten
tegemoetkomen. Zij handhaaft thans
haar eigen systeem zij het iets gewij
zigd in de zin van de wens van de Ka
mer. Het systeem van toelagen wordt
uitgebreid. Dit is een ongezonde toe
stand, want met deze uitbreiding zal
het gaan als met een olievlek. We moe.
ten thans echter van deze zaak geen
halszaak meer maken.
Intussen verhoogt de regering het be
drag van f 100.000 met f 50.000. Spr. acht
specificatie in de begrotingen dringend
gewenst.
De minister zonder portefeuille, mr.
TEULINGS, zegt, dat een nieuwe amb
tenaar niet treedt in de rechten van
zijn voorganger, wat betreft de toela
gen. Dit geldt niet de groep van secre
tarissen-generaal; de toelage, die deze
groep krijgt, moet niet als toelage
worden gezien. Spr. betoogt, dat de re
geling, die de regering thans heeft ge
maakt, de enige is, die de chaos kan
beperken. Er moet d.m.v. een toelage-
beleid enige speling blijven om de ge
wenste krachten aan te trekken.
Spr. is van mening, dat dé Kamer
zich niet moet inlaten met de specifi
catie van de toelagen. Dit behoort tot
het beleid van de regering, dat niet aan
de Kamer toekomt. Spr. erkent het
budgetrecht, maar waarschuwt haar niet
op de stoel van de regering te gaan
zitten door een beoordeling van indi
viduele salarissen. Dit schept voor de
regering en de ambtenaren 'n ondraag
lijke toestand. Overigens zal de rege
ring het hare doen om zoveel mogelijk
aan de wens van de Kamer tegemoet
te komen.
Hierna wordt gerepliceerd.
De MINISTER zegt, dat h(j oereid Is
de Kamer inlichtingen te geven. Hij
heeft echter bezwaren tegen de specifi-
catie van personen. Laat de regering
overleggen op welke wijze beter ope
ning van zaken gegeven kan worden.
Als blijkt, dat de meerderheid het
toch wil, zal de regering zich echter
niet verzetten.
De beraadslaging wordt gesloten.
De artikelen worden zonder stemming
aangenomen, met aantekening, dat de
communisten tegen zijn.
De voorzitter stelt aan de orde de
stemming over drie moties-Gortzak.
Daarop zegt hij echter, een fout gemaakt
te hebben, daar deze moties in Decem-
ïaatsten I ber reeds zijn verworpen. De voorzit
ter biedt zijn verontschuldiging aan.
De begroting wordt zonder stemming
aangenomen, met aantekening, dat de
communisten geacht willen worden te
hebben tegengestemd.
De nota inzake de burgerlijke verde
diging wordt voor kennisgeving aange
nomen.
Advertentie
jy hoeft niet zomaar ge
noegen te nemen met
de nieuwe margarineprijs. U
kunt toch immers óók gaan
profiteren can 10 procent
korting op De Gruyter's
margarine. Dat wordt nu,
méér nog dan vroeger, een
Voordeel, dat U stukken
scheelt. U bent dan ook van
alle kwaliteits - onzekerheid
af, want De Gruyler heeft
alleen de allerbeste volledig
gevifaminiseerde margarine
MET HET WAPEN
van 54 cent per pakje.
Door 10 procent korting
nog goedkobp bovendien
Voortgezet wordt de beraadslaging
over de begroting van Sociale Zaken '51
(afdeling volksgezondheid).
De heer MOL (Kath.) zegt, dat on
danks de hoge defensieuitgaven de zorg
voor volksgezondheid de aandacht dient
te hebben.
Spr. vraagt spoed te betrachten met
de bewerking van het rapport inzake
het geneeskundig schooltoezicht. De
monopolistische gemeentelijke school
artsendiensten werken onvoldoende.
Hier ligt een taak voor het particulier
initiatief. Waarom is de centrale com
missie volksgezondheid niet ingescha
keld bij de bestudering van de opleiding
van verpleegsters? Spr. vraagt aandacht
voor medisch opvoedkundige bureaux
cn uitbreiding van het asthmacentrum.
De blindenzorg dient verbeterd te wor
den.
De vrijwillige ziekenfondsen zijn in
een dwangpositie geraakt. Overleg ls
hier op zijn plaats. Wil de minister erop
toezien dat geen hogere ziekenhuiskos
ten worden gehonoreerd dan de huidige?
De vergadering wordt te 17.05 uur ge
sloten.
Met ingang van 1 April zullen de dag
bladen in Indonesië nog slechts met twee
pagina's per dag verschijnen', dit be
tekent een halvering van het tot nog
toe verschijnende aantal pagina's. Deze
maatregel is noodzakelijk in verband
met de moeilijke papiersituatie in In
donesië.
