Minister Lieftinck verdedigt zijn beleid
m
Smokkelaars
I
Belevenissen van de struisvogel Rasmus
Uitkering van totale huisraadsehade
ineens zou inflatie veroorzaken
EXPLOITATIESALDO VAN GELDER
RUIM VERDUBBELD
Wij luisteren naar
Financiële verhouding
Rijk en gemeenten
UITBARSTING van de
VESUVIUS
DER KEERLEN GOD
We MAKEN
het ZELF
21
Emissie van f 5.562.000 a 105 procent
Dividend 9 (8) pet.
r'
V.
J
.Den KeeRLen god*
Muskaatnoten
en foelie
Sim, Sam
en
Rasmus
als
noodhulp
ZATERDAG 31 MAART 1951
PAGINA 9
Kamer achtergesteld
bij Hunter
Minister Lieftinck
Emissie
Scheepvaartberichten
_i
XV ons
Vodel
,bêwe
MARKTBERICHTEN
i
Minister Lieftinck verdedigt zijn be
leid (vergadering van Vrijdag, geopend
te 13 uur, voorzitter mr. Kortenhorst)
Voortgezet wordt de beraadslaging
over de begroting van Financiën.
De heer HOOGCARSPEL (Comm.)
zegt. dat het staatsrechtelijk niet juist
is, dat de Kamer na de kabinetscrisis
gewoon doorgaat met de behandeling
\an de begrotingen. De nieuwe regering
had moeten komen met een nieuwe
millioenennota, opdat de Kamer een
overzicht zou kunnen krijgen van de
komende financiële politiek. Houdt het
achterwege blijven van een nota verband
met het bezoek van de heer Hunter?
De heer ENGELBERTINK (Kath.)
zegt, dat voor overgang in eigendom van
domeingronden in de eerste plaats het
sociale belang moet gelden. In dit licht
bezien dienen primair tuinders en kleine
boeren in aanmerking te komen. Spreker
vraagt of de minister de staatsbedrijven
dienstbaar wil maken aan de sanering
van de kleine boerenstand. Gebeurt dit,
dan heeft spreker geen bezwaar tegen
de post, die op de begroting is gezet
voor het stichten van bedrijfsgebouwen.
De minister van Financiën, prof. mr.
LIEFTINCK, zegt, dat de heer v. d. We
tering hem een Staatssecretaris heeft
aanbevolen, opdat hij meer in contact
kan komen met de vrije maatschappij.
Dit doet spreker denken aan een erva
ring van anderhalf jaar geleden. Spreker
wandelde langs het strand en ontmoette
een vooraanstaand man uit het vrije be
drijf. die tegen hem zei: „TJ moet meer
wandelen, dan doet U minder kwaad",
waarop spreker antwoordde: „Ik wandel
cm krachten op te doen en om Maandag
weer fris te kunnen beginnen!" Laat de
heer v. d. Wetering dus voorzichtig zijn
met zijn aanbeveling van een Staats
secretaris.
De afwikkeling van het onderzoek
naar de inlevering van bankbiljetten
is nu spoedig te verwachten. Dezer
dagen gaan 200 van de 300 resterende
gevallen de deur uit. De mogelijkheid
van beroep acht spreker niet gewenst.
Binnenkort zal een wetsontwerp wor
den ingediend ter oplossing van de twij
felgevallen, die zich voordoen ten aan
zien van de effectenregistratie. Op deze
wijze hoopt de regering een einde te
maken aan het drama op dit terrein.
Het aantal dossiers voor de materiële
oorlogsschade bedraagt 660.000. Na de
vaststelling van de wet op de materiële
oorlogsschade, waardoor aanvullende
bijdragen noodzakelijk waren, zijn 220.000
gevallen vastgesteld. Dit is in een jaar
gebeurd, dus het tempo is bepaald wel
hoog geweest.
Het tempo van de uitkeringen wordt
zowel door technische als door financi
ële oorzaken vertraagd. De termijnen
moeten gespreid worden, om te grote
uitkeringen tegelijk te voorkomen.
Men vergete niet, dat de regeling nau
welijks uitvoerbaar is zonder monetaire
verschuivingen. Zeker wordt zij onuit
voerbaar als de uitbetalingen in snel
jempo moeten geschieden. Als men een
sneller tempo wil, ztillen de uitkeringen
lager moeten zijn. Voorts bedenke men,
dat indien de totale huisraadsehade zon
der tussenpozen zou worden uitbetaald,
de prijzen zouden stijgen. Het zou uit
lopen op een groot gevaar voor inflatie,
waarbij de gedupeerden ook niet gebaat
z«n.
Spreker wil in overleg met de advies
commissie intussen wel bezien, of het
hiogelijk is een bepaalde volgorde op te
stellen voor de uitbetaling van de huis-
raadschade vergoeding.
Spreker aanvaardt niet, dat hij bij de
uitvoering van de wet niet loyaal te
werk gegaan zou zijn. Van de zijde van
de vertegenwoordigers van gedupeerden
in de adviescommissie voor de uitvoe
ringsregeling en de commissie oorlogs
schade zijn geen bezwaren gemaakt, be
houdens wellicht ten aanzien van art. 72
lid 5.
Spreker betreurt dat het schema tot
inhaling van de achterstand bij de be
lastingen niet kon worden gevolgd en
°°k, dat inderdaad fouten werden ge
waakt. Spreker wijst ter verontschuldi
ging op de geweldige hoeveelheid werk
en de moeilijkheden met huisvesting
van ambtenaren enz. Het kantoor in
Amsterdam werkt nu op volle kracht.
De overdrachtsregeling heffing-in
eens besprekende zegt spreker, dat de
ze 533.000 gevallen betreft. Eind Janua
ri waren 158.000 gevallen gereed, het
geen een achterstand van drie maanden
op het schema betekent.
Spreker deelt mede dat in het komen
de wetsontwerp op de omzetbelasting
een achterstelling van binnenlandse bij
buitenlandse fabrikanten vermeden zal
worden.
In Beneluxverband wordt met voort
varendheid aan tal van wettelijke rege
lingen gewerkt.
De belasting-academie is niet het
laatste bolwerk, dat voor vrouwen is
gesloten Dit is ook het geval met de
R.M.A. Overigens is de belastingdienst
niet afgesloten voor vrouwen; wel de
academie. Dit uit de overweging, dat
het Rijk een zeer groot deel van de
studiekosten betaalt en het geld voor
niets zou zijn uitgegeven ais de vrouw
m het huwelijk treedt. Voorts is de
leerstof meer op mannelijke leerlingen
afgestemd. Overigens zijn er geen prin
cipiële bezwaren. Spreker zou een en
ander nog bezien.
Spreker zal trachten de Spaarraad
voor steriliteit te behoeden door te
zorgen dat hij niet zal worden over
vleugeld door de Post Spaarbank, j
Spreker zal de beschouwingen over
het sparen bij verdere bewerking van
de materie ter harte nemen.
Zeer binnenkort is de indiening van
een wetsontwerp ter regeling van de
credietbeperkingen te verwachten. Het
ontwerp is de Raad van State reeds ge
passeerd.
Aan deviezentoewijzingen aan emi
granten kan geen verdere uitbreiding
worden gegeven, in verband met de in
ternationale verplichtingen en de de-
viezenpositie. Sneller overmaking van
kapitaal van geëmigreerden is ook niet
mogelijk.
De Kamer besluit het debat na de in-
terpellatie-Nederhorst de volgende
Woensdag voort te zetten.
De vergadering wordt te 16.45 uur
gesloten.
Uit het jaarverslag van Van Gelder Zo
nen over 1950 blijkt, dat het exploitatie
saldo inclusief interest en na aftrek belas
tingen meer dan verdubbeld is, namelijk
f 14.487.391 tegen f 6.812.267. Na afschrij
vingen ad f 4.917.232 (f 2.625.034) en reser
ve diverse belangen ad f 6.000.000
(f 1.000.000) resteert een netto winst van
f 3.570.160 tegen f 3.187.233 in 1949. Onder
aftrek van de dotatie aan de statutaire
reserve ad f 357.016 (f 318.723) en afboe
king van tantièmes ad f 749.109 (f 584.553)
wordt een dividend van 9 (8) procent op de
gewone en preferente aandelen voorgesteld.
Onverdeeld blijft dan f 94.036 (f 134.401).
De gunstige bedrijfstoestand van 1949
heeft zich in het afgelopen jaar ononder
broken voortgezet, aldus de directie. De
fabrieken konden door de zeer grote vraag
het gehele jaar op volle capaciteit werken.
Dank zij verbeteringen, vernieuwingen en
moderniseringen van het machinepark en
een vlot verloop van de grondstoffenaan-
voer werd in 1950 een productie bereikt
van 156.000 ton tegen 140.000 ton in 1949.
Desondanks kon aan de steeds toenemen
de vraag niet worden voldaan. Dit had tot
gevolg dat de export moest worden be
perkt, waardoor deze beneden het niveau
van 1949 kwam. Besprekingen in samen
werking met andere papierfabrikanten tot
uitbreiding van de productiemogelijkheid
door werktijdverlenging hebben tot dusver
geen resultaat opgeleverd. De omzetten van
de groothandel waren aanzienlijk hoger
dan in 1949 Vergeleken met vóór Septem
ber 1949 zijn de grondstoffenprijzen onge
veer verdrievoudigd. De directie zag zich
bij in het najaar gesloten contracten ge
noodzaakt belangrijke vooruitbetalingen te
doen. Deze zijn afzonderlijk in de balans
opgenomen en bedragen f 9 160.257 tegen
vorig jaar f 1.967.386.
Ondanks deze en andere belangrijke uit
gaven voor vernieuwingen en uitbreidingen
kon de li ja uidiLeitsnositie gehandhaafd blij
ven. De huidige fiscale wetgeving heperkt
de politiek van zelffinanciering echter in
hoge mate, aldus de directie. Ook schijn
winsten worden belast. Deze zijn echter
buiten de verlies- en winstrekening gehou
den.
Wat 1951 betreft zette de productiestij
ging zich regelmatig voort. In het eerste
kwartaal werd ca. 45.000 ton papier ge
produceerd. Door verdere uitbreidingen en
vernieuwingen wordt tegen eind 1951 een
jaarcapaciteit van 200.000 ton berekend.
Een verdere omvangrijke productieuitbrei
ding ligt in de naaste toekomst niet in het
voornemen van de directie. Onvoorziene
omstandigheden voorbehouden is de grond-
stoffenvoorziening voor 1951 verzekerd,
terwijl (gezien de vraag) de fabrieken op
volle capaciteit zullen blijven werken. De
directie verwacht dat derhalve ook over
het verhoogde kapitaal een redelijk rende
ment zal kunnen worden verkregen
Ondanks enige aanvankelijke oppositie
van een der aandeelhouders werd in de
gistermiddag gehouden buitengewone ver
gadering namelijk het voorstel goedge
keurd, waardoor op Woensdag 11 April bij
de Twentsche Bank en de Nederl. Han-
delmij. de inschrijving zal openstaan op
ZONDAG
HILVERSUM I, 402 m. KRO: 8.00
nieuws, 8.15 gram., 8.25 Hoogmis. NCRV:
0 30 nieuws, 9.45 omroeporkest, 10.00
Prot. pr„ 11.30 muziek. KRO: 12.15 Apo
logie, 12.35 gram., 12.40 lunchconcert,
12.55 zonnewijzer, 13.00 nieuws, 13.20
'unchconcert, 13.40 Uit het Boek der
Hoeken, 13.55 Franse muziek, 14.25
Sram., 14.35 Clavichord-bespeling, 15.00
Missie en taalwetenschap, 15.20 'piano
recital. 16.00 gram., I6.10 Kath. thuis
front overal, 16.15 sport, 16.30 Vespers.
IKOR: 17.00 prot. pr. NCRV: 19.00 vo
caal kwartet, 19.15 Mensen op de ach
tergrond, 19.30 nieuws. KRO? 19.45 ac
tualiteiten, 19.52 boek, 20.05 De gewone
man, 20.12 gevar. progr., 22.45 Avond
gebed, 23.00 nieuws, 23.15 gram.
HILVERSUM II, 298 nf. VARA: 8.00
nieuws, 8.18 gram.. 8.30 platteland, 8.40
gerepatrieerde militairen, 9.00 aquarium
vissen, 9.12 sport, 9.15 verzoekprogr.,
9-45 causerie, 10.00 instrumentaal trio,
10.25 Met en zonder omslag, 10.50 amu-
sementsmuz., 11.15 cabaret. AVRO: 12.00
1 April-programma uit Den Briel, 12.35
leugd. 12.45 gram.. 13.00 nieuws, 13.15
mededelingen, 13.20 orkestconcert, 13 50
Even afrekenen, heren!, 14.00 gram.,
14.05 boek. 14.30 Concertgebouworkest
cn solist. 15.35 film, 15.50 vocaal kwar
tet, 16.20 gram., 16.30 sport. VARA: 17-00
jeugd, 17.25 Het Scheepvaartverdrag,
hoorspel, 17.45 piano. 18.00 sport. 18.15
nieuws. VPRO: 18.30 prot. pr. IKOR:
19.00 kinderd., 19.35 vertelling. AVRO:
20.00 nieuws, 20.05 Nederlandse liedjes.
20.40 Promenade-orkest, 21.05 hersen-
gymn., 21.30 zang en orgel, 21.50 De
Forsyte Sage. Een man van fortuin,
hoorspel. 22.30 strijkork., 23.00 nienws,
23.15 actualiteiten, 23.25 dansmuziek.
Engeland, BBC, home service 330
m.: 17.00 operakoor, -orkest en soliste,
19.15 symphonie-orkest.
HBC, light progr. 1500 en 247 m.: 14.30
lichte muziek, 23.45 lichte gram.muz.
NORDWESTDEUTSCHER RUNDFUNK
309 m.12.00 symphonie-orkest en so
listen. 13.20 gevar. muziek, 17.3o dans
muziek, 18.00 symphonie-orkest, 22.45
dansmuziek, 0.10 Musette-ensemble, 0.30
dansmuziek.
FRANKRIJK, Nationaal progr. 347 en
249 m.: 11-00 lichte muziek, 15.30 Gillette
de Narbonne, opera, 18.00 symphonie-
orkest en soliste, 20.00 licht orkest en
solist, 22.30 kamermuziek.
BRUSSEL, 324 m.: 17.00 klassieke mu
ziek. 18.00 Nationaal orkest en koor,
22.15 Verzoekprogr., 23.30 amusem.muz.
484 m.: 12.08 omroeporkest, 14.00 sym
phonie-orkest, 16.45 dansmuziek, 20.00
symphonie-orkest.
MAANDAG
HILVERSUM I, 402 m. NCRV: 7.00
nieuws, 7.18 prot. pr., 7.45 prot. pr., 8.00
nieuws, 8.10 sport, 8.20 gram., 9.15 zie
ken, 9.35 herh. familieeomp., 10.10 gram.,
10.30 prot. pr., 11.00 gram., 11.15 gevar.
muziek, 12.33 orgel. 13.00 nieuws, 13.15
zigeunerkwintet, 13.35 gram., 14.00
schoolradio, 14.35 gram., 14.45 vrouw,
15.15 gram., 15.25 strijkkwartet en pia
no. 16.00 lezing, 16.45 vocaal ensemble,
17.00 kleuters, 17.15 orgel, 17.45 jeugd,
18.00 volksmelodieën, 18.15 sport, 18.25
Engelse les, 18.45 boek, 19.00 nieuws.
19.15 Volk en Staat, causerie, 19.30
19.30 gram.. 19.40 radiokrant. 20.00
nieuws, 20.05 kerkkor, 20.35 Paulus van
Tharsis, hoorspel, 21.50 gram.. 22.15 In
tern. Evang. comm., 22.25 harp-ensem-
ble, 2.45 prot. pr., 23.00 nieuws, 23.15
gram.
HILVERSUM II, 298 m. VARA: 7.00
nieuws, 7.15 gymn., 7.30 gram.. 8.00
nieuws, 8.18 gram. VPRO: 10.00 cause
rie, 10.05 prot. pr. VARA: 10.20 kleu
ters, 10.35 vrouw, 10.50 zieken, 11.40 so
praan, alt en piano, 12.00 orgel, 12.15
accordeon. 12.33 platteland, 13.00 nieuws,
13.15 middenstand, 13.20 dansmuziek,
13.45 gram., 14.00 De wereld van de
schone schijn, causerie, 14.15 strijk
kwartet, 14.45 gram., 15.10 De kapiteins
dochter, hoorspel, 16.10 Utr. Sted. Ork.,
koor en solisten. 17.00 jeugd. 17.30 gram.,
17.45 regeringsuitz.Pakistan en Indo
nesië, 18.00 nieuws, 18.15 militair com
mentaar, 18.35 Promenade-orkest en
koor, 19.00 parlement, overzicht, 19.15
pianokwartet, 19.45 regeringsuitz.: De
bestrijding van de aardappelmoeheid,
20.00 nieuws, 20.05 actualiteiten, 20.15
instrumentaal sextet, 20.40 cabaret, 21.15
lichte muziek, 21.40 Het eeuwfeest van
de gemeentewet, causerie. 21.55 Radio
Philharm. Orkest en solist, 23.00 nieuws,
23.15 Esperanto, 23.20 gram.
ENGELAND, BBC, home service 330
m.: 12.00 lichte muziek, 14.10 dansmuz..
15.00 Schots orkest, 16.30 licht strijk-
ensemble, 19.30 BBC Northern Orches
tra.
BBC, light progr. 1500 en 247 m.: 12.15
Variété-orkest, 13.15 BBC Welsh Or
chestra en solist, 16.00 lichte muziek,
22.15 gevar. muziek, 23.30 dansmuziek,
0.15 amusementsmuziek.
NORDWESTDEUTSCHER RUNDFUNK
309 m.: 12.00 amusem.muziek, 13.20 gev.
muziek, 14.15 operamuziek, 15.40 popu
laire muziek, 18.00 gevar. muziek, 20.05
symphonie-orkest. 22.40 dansmuz., 23.00
lichte muziek, 0.35 dansmuziek.
FRANKRIJK. Nationaal progr. 347 en
249 m.: Le Docteur Miracle, opera. 16.00
kamermuziek, 17.30 dansmuziek, 20.00
symphonie-orkest en solist.'
BRUSSEL, 324 m.: 16.00 Intern. Radio
Universiteit, 16.30 symphonie-orkest,
17.10 lichte muz., 18.00 Franse les, 21.15
omroeporkest.
484 m.: 12.05 licht orkest, 19.25 jazz
muziek, 21.15 omroeporkest en solist.
23.15 lichte muziek.
f 5.562.000 gewone aandelen, in stukken van
duizend gulden, ten volle delende in de
resultaten over 1951 en volgende, tot de
koers van 105 procent, uitsluitend voor hou
ders van gewone en preferente aandelen, in
de verhouding van een nieuw op vijf oude.
De emissie strekt ter versterking van de
bedrijfsmiddelen, welke gewenst is met het
oog op de vergrote productiecapaciteit en
het verhoogde prijsniveau. Door de kapi
taalsvergroting wordt een betere verhou
ding tussen bedrijfsomvang en kapitaal ge
schapen, terwijl zij bovendien leidt tot een
gunstiger liquiditeitspositie, hetgeen de di
rectie in de huidige omstandigheden ge
wenst acht. Bij een laatste beurskoers van
165 berekenden wij de theoretische waarde
van een claim op f 112.50.
Aan het voorlopig verslag der Tweede
Kamer over het wetsontwerp „Voorzie
ningen t.a.v. de financiële verhouding
tussen het Rijk en de gemeenten" is het
volgende ontleend:
De algemene vraag rijst, of door Ge
deputeerde Staten wel voldoende halt
wordt toegeroepen aan gemeentebestu
ren, die overgaan tot het doen van niet
noodzakelijke uitgaven. Hoe is de stand
van zaken met betrekking tot het be
sluit van de gemeenteraad van Rotter
dam tot het in het leven roepen van
een „Stichting Luchthaven Rotterdam?"
Intussen spraken zeer vele leden er
hun teleurstelling over uit, dat het niet
mogeiyk is gebleken het zo belangrijke
vraagstuk van de financiële verhouding
tussen Rijk en gemeenten reeds thans
tot een meer definitieve oplossing te
brengen.
De slotuitkering, die de gemeenten
over 1947 nog uit het gemeentefonds te
goed hebben bedraagt ongeveer f 6.50
per inwoner. Zeer vele leden waren met
de meerderheid van de Commissie-Oud
van oordeel, dat deze slotuitkering reeds
eerder aan de gemeenten had kunnen
worden uitgekeerd en dat de regering,
deze uitkering achterwege latende, de
gemeenten financiële schade heeft be
rokkend, bestaande uit renteverlies. Zeer
vele leden hadden intussen overwegend
bezwaar tegen de reserveringen, die
gelden betreffen, welke aan de gemeen
ten rechtens toekomen. In de gemeente
lijke vakpers is dan ook over dit onder
deel van het regeringsvoorstel geen goed
woord gezegd en dit achtten deze leden
ook zeer verklaarbaar. Globaal geschat
een schatting, welke wel aan de lage
kant zal zijn gaat het hier over een
bedrag, van niet minder dan 280.000.000.
Wat aangaat het percentage der Rijks
belastingen, dat in het gemeentefonds
wordt gestort, moet het, aldus vele le
den, ernstig worden betreurd, dat de
regering hier in belangrijke mate is af
geweken van het advies van de Com
missie-Oud. Ter bepaling van de ten
goede van het gemeentefonds komende
middelen ware naast een zo nauwkeurig
mogelijke raming van de te verwachten
opbrengst der ondernemingsbelasting
over 1950 enz. conform het voorstel
van de Commissie-Oud het uitkerings
percentage van 8 teverhogen met een
nader vast te stellen percentage, wegens
gemis van de ondernemingsbelasting.
AARDIJK 31 te Le Havre verw., ADINDA
26 van Haiphong, AGATHA 25 van Singa
pore, ALMKERK 31 te Manilla, AMSTEL-
DIEP 30 te Gibraltar, AMSTELPARK 30 v.
Genua, ANNENKERK 31 te Fremantle. AN-
TONIA 25 van Pladju. BARENDRECHT 30
Algiers gepass., BOISSEVAIN 30 te Manilla,
CALTEX DELFT 31 te Sidon, CASTEL
BIANCO 375 mijl W. Siberus, CERONIA 3
April te A'dam verw., DRENTE 31 v. Bom
bay te Cochin, INDRAPOERA p. 29 Perim,
JAVA 31 te Surabaya verw., KELBERGEN
30 van Saffi, KLIPFONTEIN 31 van Beira
te Durban. KOTA AGOENG 31 te Djakarta.
KOTA GEDE p. 30 Wight, LIEVE VROUWE-
KERK p. 30 K. Comorin, LIMBURG 31 te
Surban, LUTTERKERK 30 te Antwerpen,
MAASHAVEN 30 bij Kaap Verdi, MALVINA
30 van Singapore, MARKEN p. 30 K. Blan
co, MARPESIA 1 te Colombo, MODJOKER-
TO 31 te Belawan, NIGERSTROOM 31 te La-
Over de Vesuvius, een vuur
spuwende berg in de omgeving
van Napels, hebben Jullie ze
ker wel eens gehoord. 4 April
1906, dus vijf en veertig jaar
geleden, vond een grote uit
barsting plaats.
De Vesuvius wordt, in ver
gelijking met andere vulkanen,
tot de „kalme" gerekend. Het
is wel de meest bekende vul
kaan van de wereld, zowel
door de historische herinnerin
gen als door de natuurschoon
heid, lezen wij in „Onze Aar
de." In gewone tijden, als deze
krater in rust is en men in
de rokende afgrond ziet, on
derscheidt men slechts een
soort van witte damp in de
ontzaglijke vuuroven. Soms,
wanneer die damp door een
inwendige druk wordt verdre
ven en de wind de ingang van
de monding schoon veegt,
aanschouwt men een verkalk
te rots. Lager, in de diepte der
opening, kan men door brede
kloven, waaruit een verstik
kende rook ontsnapt, het vuur
zien, dat aeuwig in het inwen
dige brandt, de in de inge
wanden van het monster ko
kende lava.
In vroegere eeuwen (in de
oud-Romeinse tijd) bood de
vulkaan een geheel andere
aanblik dan tegenwoordig. Toen
bedolven. Alle leven werd in
eens afgebroken. Duizenden
mensen werden levend onder
de lava (dat is wat uit de vul
kaan stroomt) begraven.
Daar men eerst vele jaren
later opgravingen ging verrich
ten, kreeg men een duidelijk
beeld hoe een stad er in de
Romeinse tijd heeft uitgezien.
In het midden van de achttien
de eeuw werd Pompei terug
gevonden. Men begon de grond
uit te graven en langzamer
hand ontblootte men vele stra
ten, huizen en gebouwen. De
lava lag gemiddeld zes meter
hoog.
(Slot volgt).
Kokende lavamassa
Voormalige winkelstraat te Pompéi
had hij slechts één top. De
vruchtbare hellingen van de
berg waren tot in de nabij
heid van de zwartgeworden
top bedekt met goed bebouw
de velden en aan de voet van
de slapende berg lagen de
bloeiende steden Pompei, Her-
culanum en Stabia. Aan ge
vaar dacht men toen weinig.
Een hevige aardbeving in het
jaar 63 wierp plotseling Her-
culanum en Pompei gedeelte
lijk omver. Deze beving was de
aankondiging van hetgeen ln
79 zou gebeuren, toen door een
ontzettende uitbarsting de ste
den Herculanum, Pompei' en
Stabia onder eèn geweldige
aslaag werden bedolven.
Pompei' was voorheen een
bloeiende en om haar handel
beroemde stad, die reeds 600
jaar vóór Christus bestond. De
inwoners leefden van druiven-
teelt en wijnhandel, en van
handel in puimsteen. Ook wa
ren er veel leerlooierijen. In
het jaar 63 vóór Chr. verniel
de een aardbeving deze stad
voor het grootste gedeelte.
Doch plotseling, op een vroege
morgen in Augustus van het
jaar 79 vóór Christus, toen ve
len nog in diepe rust waren,
begon de vulkaan te werken
en vuur uit te spuwen. Onder
een geweldige asregen en lava
stroom werd de gehele stad
Vorige week hebben wij, in
verband met het Muiderslot,
gesproken over Floris V, die,
zo je wellicht weet, op het
Muiderslot gevangen heeft ge
zeten en daar in de omgeving
is vermoord.
Floris V, bijgenaamd „Der
Keerl^n God", bevond zich op
de 23ste Juni van het jaar 1296
met de hem vijandige edelen
te Utrecht. De Heren van
Aemstel en van Woerden had
den zich met hem verzoend en
de Graaf wilde het vrédesfeest,
dat gegeven werd, gaarne bij
wonen. De dag zou met een
jachtpartij worden besloten.
Na de maaltijd voelde Floris
zich vermoeid en ging een
poosje slapen. Van de overige
edellieden was er echter geen,
die aan rusten dacht. Hoofd en
hart waren met iets heel anders
vervuld. Nadat de Graaf zich
verwijderd had, liepen zij de
tuin in en voerden op fluiste
rende toon drukke gesprekken.
Het was een waagstuk, dat
zij van plan waren, maar de
gelegenheid was zo gunstig.
Als zij met Floris buiten de
stad waren, hoopten zij einde
lijk hun wraaklust te kunnen
bevredigen, door de Graaf ge
vangen te nemen en weg te
voeren.
Toen het tijd 'werd, om zich
voor de jacht gereed te maken,
ging Gijsbrecht van Aemstel
de Graaf wekken. Deze sprong
terstond op van zijn rustplaats;
het slaapje had hem verkwikt.
Daar viel zijn oog op een brief
je, dat blijkbaar onder de ka
merdeur doorgeschoven was.
Hij raapte het nieuwsgierig op
en las: ,Wees op Uw hoede.
Vertrouw hen niet, die zich
voordoen als Uw vrienden."
Na enkele minuten was hij
reeds bij zijn gezelschap. Ein
delijk trok de jachtstoet af en
reed de stad uit.
In draf ging het nu voor
waarts. Plotseling houden de
voorste ruiters hun paarden
in, wenden zich om en in een
ogenblik is de Graaf door de
eedgenoten omsingeld. Floris
ziet verwonderd zijn metgezel
len aan, maar zijn gelaat
krijgt een heel andere uitdruk
king, nu hem toegeroepen
wordt: „Uw hoge sprongen zijn
uit, Heer; gij zijt onze gevan
gene!"
De dappere vorst stóat de
hand aan zijn zwaard, doch
wordt op hetzelfde ogenblik
overmand en geboeid, terwijl
de weinige vrienden, die bij
hem zijn, lafhartig op de vlucht
slaan. In volle draf wordt de
gevangene naar het slot Kroo-
nenburg aan de Vecht ge
voerd.
Maar niet lang bleef Floris
op Kroonenburg; reeds 's nachts
werd de gevangene naar het
Muiderslot overgebracht, om
hem vandaar naar Engeland te
voeren.
(Wordt vervolgd)
De Vesuvius in werking
.Johan Verwey, let op!" riep
de leraar van de H.B.S. Het
was de laatste ochtend van het
schooljaar. Johan Verwey zat te
popelen van ongeduld. Het was
bijna elf uur, dan zouden de di
ploma's uitgereikt worden. Ais
Johan zou slagen, mocht hij
naar zijn oom in Schotland
gaan. Deze was een dikbuikig
heer, die hij alleen nog maar op
een foto gezien had. Die oom
had maar één zoon, die Jack
heette. De achternaam van oom
Jack was Malton.
„Johan Verwey!" riep de le
raar weer, „je diploma, je boft,
want je hebt ooi? mooie cijfers
op je rapport."
Johan schrok bij het horen
van zijn naam, maar toen hij
het laatste hoorde, liep hij vlug
naar de leraar. Hij kon van
blijdschap wel dansen, want nu
mocht hij naar Schotland, voor
drie maanden.
Johan vertrok naar Schot
land en daar maakten ze een
avontuur mee. Johan en Jack
junior zaten samen in een boot
je met een buitenboordmotortje.
Het ging recht op een eilandje
aan, dat twee mijl verder moest
liggen. Dit eilandje stond 00
een kaart getekend, die ze op
de zolder gevonden hadden. Op
de nieuwe kaarten stond het
niet. Ze gingen er een weekje
kamperen. Er werd weinig ge
zegd tijdens de tocht. Tot op
eens Johan riep: „Kijk daar in
de verte zie ik land!" Na een
kwartiertje zaten ze op het
strand. Boven op de steile rots
wand stond een oude blokhut.
Ze klommen tegen de rotswand
op. In de hut stonden alleen 'n
oude wrakke tafel en een oude
stoel. De jongens doorzochten
de hele hut. maar ze vonden
niets. Tot opeens Jack een
vetert je zag liggen onder de
drempel. Hij trok er aan en
toen kwam er een stukje kar
ton uit. Hier stond op: „Jon
gens, kom vanavond in de ge
heime gang onder de hut.
Neem de grote boot mee. Leg
die in het haventje vast."
Die avond zaten de jongens
achter een paar struiken vlak
bij het haventje, dat ze die
ochtend ontdekt hadden. Tot
opeens Johan riep: „Stil, ik
hoor wat!" Ja, Jack hoorde het
ook. Ze hoorden het tuffen van
een boot. Een man gooide een
lijn vast. Hij sprong uit de boot.
Achter hem kwamen nog twee
mannen. Ze liepen naar de hut.
Toen ze in de hut verdwenen,
slopen de jongens hen achterna.
Ze keken door het raam en za
gen nog net, hoe de mannen
door een luik in de vloer ver
dwenen. Ze gingen hen voor
zichtig achterna. Onder de
vloer liep een lange gang. In de
verte zagen ze nog net een
lichtje om een bocht verdwij
nen. Achter de bocht was
een kleine ruimte. Daarin za
ten vier mannen op een paar
kisten. Eén. die waarschijnlijk
de aanvoerder was, zei: „Hen
drik en Kobus. jullie brengen
de opium naar de Noordkust
van Texel. Daar zet je de kisten
op het strand. En dan ga je
naar het dorpje, dat daar ligt,
en je vraagt naar de veldwach
ter. Je vertelt aan hem, dat je
kisten gevonden hebt aan het
strand. Hij zal een auto gaan
halen en de opium er mee naar
Amsterdam sturen. Daar zullen
Klaas en ik alles in een oud
pakhuis opbergen. Nou tot
overmorgen dan!"
Vlug gingen de jongens naar
buiten. Ze verstopten zich weer
achter de struiken. Toen de
smokkelaars vertrokken waren
met een klein motorbootje,
kwamen Johan en Jack achter
de struiken vandaan. Ze spron
gen in het bootje, dat ze in een
spleet verstopt hadden. Toen
ging het weer op de Schotse
kust af. Thuis terug gekomen,
vertelde Jack alles aan zijn va
der, deze beldp Scotland Yard
op.
Twee dagen later. Achter de
struiken bij het haventje zaten
vijf mannen en twee jongens.
Een inspecteur van Scotland
Yard, drie agenten en oom
Jack. De jongens waren Jack
en Johan. Opeens riep een van
de agenten: „Ik hoor wat!" Tuf,
tuf. daar kwam een bootje aan
gevaren. Het was hetzelfde,
waarin de smokkelaars waren
•■'ertrokken. Nu zaten alleen
Hendrik en Kobus er in. Ze
gingen naar de hut. Na een
tijdje kwamen ze allebei met
een kist op een wagentje aan.
Na een paar keer heen en weer
rijden waren ze klaar. De in
specteur en zijn agenten trok
ken hun revolvers, toen de
smokkelaars in de boot wilden
gaan. De agenten sprongen te
voorschijn en riepen: „Handen
omhoog!" Eén greep nog een
revolver en schoot. Eén van de
agenten viel op de grond. Hij
was in zijn schouder getroffen.
De smokkelaars kregen de
handboeien om.
Ze werden in het voorruim
gebracht. Twee van de agenten
deden de kleren van de smok
kelaars aan. Ze vermomden
zich zo, dat de boeven dachten,
dat ze daar in levenden lijve vrij
rond liepen. De overige agenten
gingen ook in het voorruim en
de jongens ook De gewonde
agent werd in Aberdeen naar
het ziekenhuis gebracht. Toen
ging het naar Texel. Daar ge
komen gingen de vermomde
agenten naar de veldwachter.
Deze huurde een auto van een
garage. Toen ging het terug
naar het strand. Daar aangeko
men, namen ze de veldwachter
gevangen. Deze werd ook in
het voorruim opgesloten. Eén
van de agenten bleef achter
voor de bewaking. De inspec
teur, oom Jack en de jongens
gingen achterin, terwijl de twee
vermomde agenten voorin za
ten. Spoedig waren ze te Am
sterdam. De agent, die chauf
feerde, toeterde op de Heren
gracht. Daar kwamen Klaas en
de aanvoerder al naar beneden.
De ene agent merkte op: ..He
John. die aanvoerder is nie
mand anders dan Red Bill."
Toen tot Red Bill: „Jullie ha
len zelf die kisten er maar uit,
want wij hebben er al genoeg
mee gesjouwd. Doen jullie ook
maar eens wat." De agenten
sprongen achteloos uit de wa
gen. Toen de smokkelaars voor
de tweede keer uit het- pakhuis
kwamen en naar de wagen He
pen, sprongen de inspecteur
en oom Jack met geladen revol
vers uit de wagen. De andere
twee agenten grepen ook hun
revolvers en riepen: „Handen
omhoog!" De inspecteur liep
naar hen toe en deed hun da
handboeien óm. De veldwach
ter, Red Bill en Klaas werden
aan de Nederlandse politie uit
geleverd. Hendrik en Kobus
werden in Londen voor een
paar jaar opgeborgen.
Na de vacantie kwam Johan
bij zijn vader op kantoor en
later Jack ook. Toen zijn vader
stierf volgde Johan hem op en
Jack werd zijn compagnon.
(Ingezonden door V. te
Amsterdam.)
Jullie kunt natuurlijk alle
maal een papieren zwaluw
maken, het bekende vouw-
voorbeeld, ook wel vliegtuig
genaamd. De vleugels zijn ech
ter onbeweeglijk. Wij gaan nu
een vogel maken met beweeg
bare vleugels, dus net zoals
een echte vogel vliegt. Neem
een vierkant stuk papier en
vouw dit volgens de diago
naal. hoek A naar B. Vouw nu
hoek C tegen hoek D. Schrijf
voor alle zekerheid de letters
met potlood op het papier om
geen vergissingen te maken.
iFig. 2). Knip nu enige lijnen
in de ontstane driehoekvefrm
(fig. 3) zoals op de tekening
staat aangegeven. Vouw de
vleugels zoals bij de vogel
staat getekend. Het langste stuk
(vooraan) knip je af. nadat je
een vogelkopje hebt overge
houden. Als je het nu in het
midden vasthoudt en je arm
op en neer laat gaan, dan be
wegen de vleugels als bij een
vogel
Muskaatnoot en foelie komen
beide van dezelfde boom. De
muskaatnoot gelijkt wel op een
perzik. Binnenin zit de pit,
door een netwerk omgeven.
Het netwerk, dat de pit om
geeft, heet foelje.
Gave noten worden in kalk
gedoopt tegen de insecten.
gos, OMALA 17 te R'dam, ONDINA 5 te
Gent, ORANJEFONTEIN 31 te Kaapstad,
PRINS WILLEM V p. 31 Finisterre, SALA-
WATI 29 van Cheribon, SIBAJAK 600 mijl
Z. O. Dondrahead, SLAMAT 30 v. Genua.
SOESTDIJK 30 te Newport News, STAD
DORDRECHT 80 v. R'dam, TERNATO 30 te
Surabaja. TIBIA 31 te Montevideo. TOSARI
30 van Belawan, VENUS 30 te Amsterdam,
WESTERDAM 2 te H. v. H. verw., WILLEM
RUYS p. 30 Point de Galle. WINSUM 30
van Antwerpen, ZONNEWIJK 31 te Ham
burg.
GRAANMARKT AMSTEROAM, 31 Mrt.
Granen. Volgens mededelingen van het be
drijfschap konden tot en met 29 Maart
bij het Cekagra grondstoffen op M en N-
toewijzingen worden aangekocht voor de
Maart-prijzen. De April-toewijzingen ver
wacht men binnen enkele dagen, waarvoor
de prijzen op M en N-bonnen 20 c. boven
die van Maart zullen liggen. Voor MX en
NX-toe wij zingen gelden de verhoogde prij
zen. Vrije buitenlandse granen hadden een
vast gestemde markt, met slechts weinig
aanbod. Inlandse rogge trok niet veel be
langstelling. De vraagprijs bedroeg f 36.40.
In importrogge voor het bereiden van
roggemeel en roggebloem kwamen enkele
zaken tot stand. Goede kippenhaver werd
gelaten voor f 44.25. Voor Zeeuwse zo-
mergerst werd f 43.betaald en verder
f 43.25 gevraagd.
Voor Johannesbrood bestond weinig be
langstelling. Voor loco en dichtbij stomen
de partijen wer# vergeefs f 25.— geboden.
Coovgbt P 8 Bo« 6 Cooenhoqc*
6. „Wat moeten we nu doen?" riep Sim, toen hij Het is bijna tijd om te eten." Maar omdat dat niet
merkte dat de lift höog in de lucht hing. „We moe- I zo gemakkelijk was, ging Sam eerst maar naar een
ten het ding zo gauw mogelijk naar beneden halen. I handige kok toe, éie allerlei lekkere dingen klaar
maakte en met behulp van de befaamde vliegende
schotels sDiurden ze die naar de lift in de lucht toe.
waar de directeur ze opving.
Afscheep Maart/April en April/Mei noteer
den f 24.50.
Fijne zaden. Hoewel de noteringen voor
karwijzaad en blauw maanzaad onveran
derd bleven, is het toch moeilijk een prijs
te bepalen, daar biedingen en exportvraag
geheel ontbraken. Geel mosterdzaad en ka
nariezaad onveranderd in prijs, met stille
handel.
Peulvruchten. De prijzen voor groene
erwten bleven onveranderd, terwijl er
slechts weinig omging. Ook de overige
peulvruchten waren onveranderd in prijs,
met stille handel.
VEEMARKT ZWOLLE, 30 Maart. Op de
veemarkt werden aangevoerd: 1641 runde
ren, 285 graskalveren. 1477 nuchtere kal
veren, 34 schapen, 16 lammeren, 118 drach
tige varkens, 875 biggen, 25 geiten en 179
schrammen. De prijzen waren neurende
en vers gekalfde koeien f 650900, dito
schokken en vaarzen f 500740, guste koeien
f 400570, voorjaarskalvende koeien f 490
f 720,pinkstieren f 350600, pinken f 300
f 475, fokkalveren f 130275, nuchtere
kalveren f 3548. vette schapen f 90130,
lammeren f 6090, biggen 6 a 10 weekse
f 2636, biggen 14 weekse f 4048, drach
tige varkens f 200250, alles per stuk; per
kg. slachtgewichtvette koeien en ossen
f 2.25—2.60, vette stieren f 2.10—2.40, vet
te kalveren f 1.602.20, vette varkens f 1.45
f 1.70.
KAASMARKT ALKMAAR, 30 Maart.
Op de vandaag gehouden Alkmaarse kaas
markt werden aangevoerd twee stapels
boerenkaas, 900 kg., notering f 1.98, handel
goed. Beursnotering f 1.90 per kg. Handel
vlug.
VEILING SEPTER TIEL, 30 Maart.
Appelen: Brab. Bellefleur 2434, 1320,
Bosappel 2325, 1422, Bramley Seedling
25—30, 16—18, Goudreinette 28-41, 18—33,
idem verpakte 2947, Jonathan 3945,
22—34, idem verpakte 3455, Eisdener
Klumpkes 2534, 1320, Rode Keuleman
18—29, 11—20, Witte Keuleman 1625,
14—17, Sterappel 2e srt. 12—20. Peren:
Zoete/ Brederode 4850, 3640. Zure Bre-
derode 4649, 39.