VIJFTIG JAAR IN NOORWEGEN
KLOOSTER VAN HET H. KRUIS TE
BUNDE BESTAAT 75 JAAR
EEN VITAAL ZIELZORGBELANG
Katholiek Sociaal Kerkelijk Instituut uit de
nood van de tijd geboren
Gancia
„Wat zijn katholieke zusters aardige, gewone mensen"
Herdenking uitvaardiging van de
sociale encyclieken
TEGENSTAND VERANDERDE IN
ZEER GROTE WAARDERING
Middenstand komt bijeen
in Utrecht
Gedenksteen onthuld te
Vlaardingen
Meent toch de beste Chocolade. Vraag toch Union Chocarré's
Prachtige apotheose te Oxford op congres van
katholieke ondernemers
Atoombesprekingen in
Oslo begonnen
Baconprijs zal hoger
moeten worden
VRIJDAG 13 APRIL 1951
PAGINA 5
MOEILIJK MISSIEWERK
I
m.
Voor omgekomen
brandweerlieden
In- en uitvoer in
Februari
Dekkingspercentage van
66 op 74 pet.
Zwakke kinderen uit heel Nederland
vinden er verpleging
Goede kolenproductie
in Maart
HANDELSACCOORD MET
FINLAND GEPARAFEERD
Wij krijgen vooral hout
en papier
Keren van gevaren moet vrucht
dragend geschieden
Probleem van de kerken
bouw
Voorkomen van fouten
vermouth Torino
Luchtpost naar N.-Guinea
„Oranje" naar Indonesië
MARKTBERICHTEN
Scheepvaartberichten
TT7« logeerden eens in het rotsige Noorse Westkust-
1/1/ plaatsje Haugesund, bij een kunstnijvere die (geen
slechte) souvenirs maakt, en om ons als katho
liek een plezier te doenvroeg ze op een middag twee
Zusters van de congregatie van Franciscus Xaverius op
de thee. De zusters deden met groot élan mee aan het
huiselijk theekransje, er werd over van alles gepraat en
na haar heengaan zei mijn gastvrouw: „Wat zijn katho
lieke zusters aardige, gewone mensen."
En dat is nu precies een groot gedeelte van het aposto-
laatswerk van de zusters, die vijftig jaar geleden op ini
tiatief van Mgr. Fallize. Apostolisch Vicaris van Noorwegen,
gesticht werden, uitsluitend voor Noorwegen: het vinden
van contact met de bevolking, en het tonen, dat katho
lieken doodgewone mensen zijn. En dat kan, als het zo
uitkomt, evengoed door een vriendschappelijk bezoek als
door het opzoeken van een zieke.
Er heersen in Noorwegen, dat in
naam Luthers is, maar dat mét de geest
van de tijd afglijdt naar een steeds ster
kere godsdienstloosheid, nog ingekan
kerde vooroordelen tegen het katholi
cisme, waarvan de scherpe kantjes wel
zijn afgeslepen in dé halve eeuw dat
deze (en andere) religieuzen er werken,
maar die toch nog niet geheel overwon
nen zijn. Wij zullen de verbazing'
niet licht vergeten van onze Noorse
sportieve metgezellin op een bergtocht,
enkele zomers geleden, toen ze ineens
ontdekte dat wij katholiek waren.
„Bent U dat heus", zei ze met een blik
waarin iets van onzekere verwachting.
„Aanbidt U Maria ook en moet U sla
pen met Uw rozenkrans om Uw hals en
wat doet U allemaal met wijwater?"
Ongetwijfeld hebben de eerste zusters
Van de congregatie van Franciscus Xa
verius, die aanstaande Zondag haar vijf
tigjarige activiteit in Noorwegen her
denkt, de grootste aversie, die er aan
het begin dezer eeuw nog tegen „non
nen" heerste, opgevangen. Een aversie
die in de loop der jaren geheel omge
draaid is in een zeer grote goodwill, nu
de Noren ervaren hebben en ervaren
hoe de „katolske söstrene" dag en nacht
met grote, liefderijke en hartelijke zorg
voor hen klaarstaan in haar perfect en
modern geoutilleerde ziekenhuizen, hoe
ze lagere scholen in beheer hebben en
de ziel zijn van het parochieleven, dat
in dit land met zijn altijd inviterende
machtige natuur, ookxsoms bestaat in
het deelnemen aan uitstapjes en picnics!
Men eert een land door zijn zeden te
volgen. Dat parochieleven moet men
dan zien in de verhoudingen van een
bevolking van drie millioen zielen,
van wie één op de duizend katholiek
is. En welks uitgestrektheid men het
best kan uitdrukken door het aantal
van acht inwoners per vierkante kilome
ter, te stellen tegenover de 278 die in
Nederland op eenzelfde uitgestrektheid
gronds elkaar verdringen.
Die enorme afstanden maken er ook
het missiewerk (maar men spreekt
bij voorkeur >van apostolisch werk)
moeilijk. De zusters hebben thans
echter drie nederzettingen aan de
Westkust, ziekenhuis en/of school,
t.w. in Bergen waar het moederhuis
is, in Haugesund en in Stavanger; aan
de Zuidkust in Arendal, alsmede in
Sylling en Hönefoss,. beide niet ver
van Oslo.
En omdat de landsbevolking uit het
uitgestrekte achterland naar een van
deze plaatsen komt of is geweest voor
eventuele opname in het ziekenhuis, is
de geest der zusters toch langzamerhand
gepenetreerd en haar roep gevestigd.
Door haar „zijn" en de wijze, waar
op zij in echt christelijke geest, dege
nen, die ze helpen kunnen, bejegenen,
maken ze als het ware de weg klaar
voor de Noor of Nooi-se, die met de
priester in contact zou willen komen.
Om een volk, waaraan men zich geeft,
te leren kennen, moet men allereerst
land en taal kennen. De meisjes, die
haar leven willen wijden aan het ideaal:
Noorwegen te doen zien, dat het zijn
geestelijke schat uit de katholieke mid
deleeuwen kan terugvinden, gaan na zes
maanden postulaat in het Bussumse
postulantenhuis, het „St. Olavshuis",
dan ook naar het Noorse plaatsje Syl
ling, waar ze in het noviciaatshuis (een
wit houten buitenhuis) gedurende drie
jaar de taal leren spreken, de zeden
leren kennen en met de lucht van het
bergmeer en de omliggende bossen als
het ware dé ziel van Noorwegen in
ademen.
Van de 150 zusters, die de congrega
tie thans telt, zijn er ca. 90 Nederland
se, 40 Duitse 10 uit Luxemburg en
ongeveer een tiental uit Noorwegen,
Het moderne ziekenhuis in Bergen van de zusters der Noorse congregatie van
St. Franciscus Xaverius.
(Van een bijzondere correspondent)
He bijeenkomst van katholieke on
dernemers in Oxford vond Zondagmor
gen een prachtige apotheose in een
plechtige zitting, waarin het feit werd
herdacht dat 60 jaar geleden Paus Leo
1 de historische encycliek Rerum
Novarum uitvaardigde.
Deze herdenking kreeg wel een zeer bü-
zonder cachet doordat zij plaats vond
bomen de historische muren van deze
eerbiedwaardige universiteitsstad en in
het Oud-College, waar grote Katholieke
geesten ais de H. Thomas More en Kar
dinaal Newman hebben geleefd en ge
werkt.
De vergadering, bijgewoond door meer
dan 150 werkgevers uit alle West-Euro-
pese landen, stond onder voorzitter
schap van de Apostolisch Delegaat, Mgr.
Godfrey, aartsbisschop van Crus.
Nadat deze in een korte sobere inlei
ding grote ontroering had gew.ekt door
te wijzen op de roeping der Katholieke
Werkgevers voor het hex-stel van een
dracht en vrede in de wereld, hielden
de presidenten der vertegenwoordigde
nationale associaties korte toespraken.
Achtereenvolgens spraken de heren
Greis (Duitsland), Kimberlin (Engeland),
Bekaert (België), Despot (Canada), Fi-
lippi (Chili), Zamanski (Frankrijk),
Spoorenberg (Nederland), Fürrer
(Zwitserland) en Vaccari (Italië) en
namen ieder een onderdeel van de en
cycliek onder de loupe. Herhaaldelijk
werd gewezen op de belangrijke taken
die nog moeten worden volbracht on
danks al datgene wat kon worden be
reikt. De Nederlandse publiekrechtelij
ke bedrijfsorganisatie werd aangehaald
als een hoopgevend voorbeeld. De pro
blematiek van Rerum Novai-um is nog
steeds van een verbazende actualiteit,
zo werd gezegd, en een doorlopende
bron van inspiratie.
In zijn sluitingswoorden gaf Mgr. God
frey uiting aan zijn grote waardering
voor deze bijeenkomst, die op alle
aanwezigen een diepe indruk maakte.
Zaterdagavond had in dezelfde Col
legehall een zeer bijzonder banket
plaats. In deze eerbiedwaardige om
geving werden de beste Engelse tra
dities in ere gehouden. Toasts werden
uitgebracht op de Engelse koning door
de president van de ontvangende En
gelse Catholic Industrialists Conferen
ce mr. Paul Kelly, K.S.G., door Mgr.
Godfrey, Apostolisch Delegaat op de
Uniapac. door de Nederlandse afge
vaardigde de heer P. J. Spoorenberg
op de universiteit en de city van Ox
ford en door de heer G. E. Mc.Clel-
land, M.I. Mech. E„ A. M. I. Stuct. E.
Onder de vele gasten bevonden zich
de mayor van Oxford. Alderman mrs.
F. M. Andrews, de Master van Campion
Hall, Rev. T. Corlishley S.J., M. A. en
Zijne Exc. Prof. dr. A. H. M. Albregts.
die tijdens het banket afscheid nam van
de Uniapac, waarvan hij tot zijn benoe
ming als minister secretaris-generaal
was.
(Van onze Haagse redacftie)
Zoals wij dezer dagen reeds bericht
ten zal aandag a.s. in Utrecht een docu
mentaire bestuurdersvergadering wor
den gehouden van de commissie van
overleg van de middenstandsvakcentra
les. De heei' J. A. Koops, voorzitter van
de commissie, zal deze vergadering ope
nen. Vervolgens zal dr. E. J. Tobi spre
ken over actuele en politieke prijspoli
tiek in de detailhandel.
Verscheidene sprekers zullen daarna
de situatie schetsen in de textieldetail-
handel, de schoenendetailhandel, het
kruideniersbedrijf, het rijwielkleinoe-
drijf, de detailhandel van huishoudelijke
artikelen, het slagersbedrijf en het bak
kersbedrijf. Drs. A. W. Luyckx zal ver
der spreken over de voorwaarden voor
constructieve prijspolitiek in het am
bacht. De laatste inleider is. de heer G.
Scheltema, die zal spreken over de ren
tabiliteit en financiering van klein- en
middenbedrijf in de huidige paraatreids-
economie.
Er zal dan een resolutie in berande-
ling worden genomen, die is voorbereid
door de besturen der middenstandsvak
organisaties. Het slotwoord zal worden
gesproken door de heer L. de Groot,
i senior van de Middenstandsraad.
Ontspanning op het bergmeer.
onder wie verschillende bekeerlingen.
Er is sinds kort ook een postulantenhuis
in Duitsland in Kützbcrg- geopend.
Persoonlijk zijn wij, zowel hier als
in Noorwegen, dikwijls in contact ge
weest met de zusters, en het heeft ons
altijd getroffen, hoe zij met heel haar
hart van haar tweede vaderland zijn
gaan houden. Wat eigenlijk geen won
der is. want Noorwegen bindt iedereen,
die het goed kent, aan zich door zijn
prachtige natuur en zijn hartelijke be
volking, die, in vergelijking met andere
Europese landen, rustig, gelukkig en
ongecompliceerd leeft. Maar ook deze
congregatie kampt met een gebrek aan
roepingen zodat men thans in de zie
kenhuizen door tekort aan religieuzen
(niet-katholieke) lekenverpleegstei-s moet
inschakelen. A. Bgl.
In Oslo zijn Donderdag de besprekin-
gen tussen Nooi-se en Nedex-landse
atoomgeleerden begonnen over de voor
gestelde Nooi'd-Nederlandse samenwer
king inzake de atoomsplitsingsoven.
welke het Noorse ministerie van Defen
sie te Kjcller heeft gebouwd. Van Ned.
zijde namen aan de besprekipgen deel:
prof. dr. H. A. Kramers uit Leiden, prof.
dr. J. M. W. Milatz uit Uti'echt. prof. dr.
G. J. Bakker van de Gemeentelijke Uni
versiteit van Amsterdam en J. H. Ban
nier, directeur van de Nederlandse or
ganisatie voor zuiver wetenschappelijk
onderzoek.
Donderdagavond is in de brandweerkazer
ne te Vlaardingen een gedenksteen onthuld
ter nagedachtenis van de vijf brandweer
lieden, die 9 Februari j.l. bij de grote olie-
brand in de Koningin Wilhelminahaven op
zo tragische wijze om het leven zijn geko
men. Tijdens deze plechtigheid, die alleen
werd bijgewoond door enkele naaste fami
lieleden van de omgekomenen en het vol
tallige brandweercorps, voerden de heer L.
van Zanten, voorzitter van het brandweer
corps en mr. J. Heusdens, burgemeester
van Vlaardingen, het woord.
Naar wordt aangenomen zal de bacon
prijs een verhoging ondergaan. Dit is
noodzakelijk in vex-band met verminde
ring van het subsidie op veevoeder. Op
het ogenblik is de prijs 2.06 per kilo
gram.
Het resultaat van berekeningen in
kringen van deskundigen komt neer op
een prijs van ongeveer 2.30 per kilo
gram. Men is van mening dat de jyijs-
vei-hoging geleidelijk zal moeten plaats
vinden.
Volgens de door het C.B.S. samenge
stelde voorlopige cijfers bedroeg de
waarde van de invoer in Februari 1951
f768,9 millioen (f790 millioen), terwijl
voor een waarde van f 568,1 millioen
(f 524 millioen) werd uitgevoerd. De in-
en uitgevoerde hoeveelheden waren resp.
2,39 millioen ton en 1,30 millioen ton.
Het dekkingspercentage is gestegen van
66% in Januari tot 74% in Februari.
De buitensporige vraag naar goederen,
in binnen- en buitenland, in verband
met het bewapeningsprogramma en
vooral met het creëren van voorraden in
afwachting van toekomstige goederer-
schaarste, heeft onze handelsbalans in
Februari niet verder ongunstig beïn
vloed.
Het tekort op de handelsbalans be
droeg in Januari 1951 f 266 millioen
(f 185 millioen in Jan. 1950) en in Fe
bruari f 201 millioen t Fc.br. 1950 f 207
mill.), zodat over de 2 eerste maanden
van 1951 het tekort bedroeg f 467 mil
lioen tegen f 392 millioen in dezelfde
periode van 1950; dit deficit is 18 pet.
vap de totale buitenlandse handel te
gen 22 pet. in de 2 eerste maanden van
1950.
In Februari j.l. was de invoer van ca
caobonen, ruwe tabak, hout, ijzer en
staal en werken daarvan en vervoer-
materieel belangrijk minder dan in Ja
nuari 1951. terwijl de invoer van gra
nen, koffie en thee. minerale oliën, ert
sen, wol en katoen daarentegen aan
zienlijk toenam.
Bij de uitvoer zette de stijging zich
bij enkele producten in belangrijke
mate voort. Onder meer kunnen wor
den genoemd vlees, minerale oliën,
electrische machines, toestellen en de
len en vervoermaterieel. De aanzien
lijke toename van het vervoermaterieel
met ca. f 25 millioen moei aan de uit
voer van schepen worden toegeschx-e-
ven. De uitvoer van groente en groen-
teconserven bleef laag, vergeleken bij
1950.
Op 24 April a.s herdenkt het Klooster
van het H. Kruis te Bunde zijn 75-jarig
bestaan. In het jaar 1876 opende de Con
gregatie van de Zusters Franciscanessen
van Heythuisen ;n dit Limburgse dorpje
een tehuis voor haar uit Duitsland ver-
dx-even zusters. Ondanks de moeilijk
heden hieraan verbonden, speciaal ver
volging in eigen land, aarzelden de ka
tholieke families in Duitsland niet om
de meisjes te sturen naar dit zeer hoog
staand pensionaat. De devaluatie na de
eerste wereldoorlog maakte hieraan ech
ter een einde.
Toen stelden de zusters haar ruime
huis met mooie park open voor zwakke
vrouwen en kinderen van de Limburgse
mijnwerkers. Gedurende vele jaren wer
den zij liefdevol verpleegd op dit mooie
plekje, zo boog gelegen, dat men van uit
bet park een groot gedeelte van de
Maasvallei kan overzien.
Langzamerhand ontwikkelde zicb
naast dit werk de verpleging van zwak
ke kinderen uit heel Nederland en reeds
in 1932 werd Bunde officieel erkend als
R.K. Kolomehuis.
Na de bevrijding heeft dit werk een
Gedurende de maand Maart produceer
den de Limburgse'kolenmijn in 26 werk
dagen 1.116.500 ton steenkolen tegen
987.700 ton in Februari in 24 werkdagen.
In deze maand werden 534.000 ton steen
kolen uit het buitenland ingevoerd, tegen
410.600 ton in Februari. In totaal is thans
in het eerste kwartaal van 1951 3.182.000
ton geproduceerd.
hoge vlucht genomen en in de loop van
de jaren hebben duizenden jongens en
meisjes hier rust ontspanning en ge
zondheid gevonden.
De officiële herdenking zal plaats heb-
gen op 24 April a.s.. in tegenwoordigheid
van Z.H.E. de Bisschop van Roermond,
de Staatssecretaris van Sociale Zaken
dr. P Muntendam, de Commissaris der
Koningin in Limburg en vele andere
autoriteiten, speciaal op het gebied der
Volksgezondheid
Tussen Finland en Nederland werd
ie Den Haag een nieuw handelsaccoord
geparafeerd, regelende het goederenver
keer in de periode van 1 April 1951 tot
21 Maart 1952. De overeenkomst, die
voorlopig in werking is gesteld per 1
April 1951. voorziet in een goederen-
jitwisseling van circa 170 millioen gul
den wederzijds.
Als belangrijkste Finse exportproduc
ten kunnen worden, genoemd: gezaagd
naaldhout, cellulose, houtslijp, triplex,
carton, wallboard. courantenpapier, hout
vrij en houthoudend druk- en schrijf
papier. kraftpapier. vetvrij en sulfiet-
oapier.
Nederland zal uitvoeren kunstmeststof-
len, superfosfaat, cacaoproducten, bloem
bollen, oliën. zout. cokes, chemische en
pharmaceutische producten, kleurstoffen,
verven en lakken, banden, textielproduc
ten. linoleum, walserijproducten. machi
nes. electrotechnische artikelen, schepen
en transportmateriaal.
tavertentte
ruim
20 stukm
per one
Dezer dagen was het vijf jaar geleden, dat op initiatief van enige priesters en
leken een Instituut in het leven werd geroepen, dat, hoewel nog weinig
bekend buiten de kring der insiders, in de korte tijd van zijn bestaan
zijn onmisbaarheid overtuigend heeft bewezen. Het Katholiek Sociaal-Kerkelijk
Instituut (K.S.K.I.) is in de letterlijke zin van het woord geboren uit de nood
van de tijd. Dat het toekomstige bestaan van ons land, het zijn of niet-zijn, in
handen ligt van de huidige generatie, op een wijze, die vorige geslachten nooit
hebben gekend, is geen geheim meer. De geweldige bevolkingsaanwas concreet
uitgedrukt groeit Nederland elk jaar met het inwonersaantal van Haarlem of
Eindhoven, zodat het over 20 jaar de 12 millioen zal overschreden hebben
stelt de overheid voor schier onoverzienbare problemen met betrekking tot de
toekomstige bestaansmogelijkheden van ons volk. Niet in geringe mate worden
deze moeilijkheden nog vergroot door het feitelijke verlies van Indonesië en de
onproductiviteit van Duitsland als winstgevend achterland. Wanneer men dan nog
in aanmerking neemt de fatale streep-door-de-rekening, getrokken door de
abnormaal-zware en, in dit verband, onvoorziene lasten, welke op ons land
drukken ten gevolge van onze noodzakelijke medewerking aan de beveiliging
van de wereldvrede, dan is het zonder meer begrijpelijk* dat praktisch elke,over
heidsmaatregel zal moeten genomen worden, minstens mede, in het licht van
de eisen der toekomst. Geen tijd heeft ooit de diepe waarheid van het „Gouverner
c'est prévoir" duidelijker bewezen dan de onze. Vandaar dat het totale over
heidsbeleid. zov>el van Rijk als van provincie en gemeente, op straffe van
volkomen onvruchtbaarheid, geheel in het teken van „planning" moet slaan. Op
zuiver burgerlijk terrein wordt in dit opzicht reeds langere tijd. uitstekend werk
geleverd. Talrijke wetenschappelijke onderzoekers, verenigingen en instellingen
bestuderen onverpoosd de groeiende problemen van sociale, economische en
demologische aard. Hierbij mag speciaal vermeld worden het Instituut voor Sociaal
onderzoek van het Nederlandse volk (ISONEVO), waarin o.m. alle Nederlandse
universiteiten vertegenwoordigd zijn.
oevorderen der studie van het indivi
dueel en sociaal-religieus leven van het
katholieke, en n verband daarmede
van het niet-katholieke deel van het
Nederlandse volk, om op grondslag
daarvan behulpzaam te zijn bij het op-
stellen van practische conclusies ten
dienste van de zielzorg onder de Ka
tholieken en het apostolaat onder dè
niet-Katholieken". (Statuten, art. 2).
Daar het Instituut voornamelijk zijn
analystische werkzaamheid dienstbaar
wenst te maken aan de pi-aktijk, is zijn
ideaal een concreet antwoord te geven
op'concrete vragen. De toenemende ge
compliceerdheid van het maatschappe
lijk leven, en het dynamische karakter
der sociale verhoudingen wat op
kerkelijk terrein evenzeer aan de dag
treedt zijn echter oorzaak, dat een
niet-deskundige bezwaarlijk in staat is
die vragen te stellen, welke met een
probleem van sociologische of aanver
wante aard samenhangen. Ook hierin
wil het Instituut voorlichtend optreden.
Met behulp van een verfijnd waar
nemingsapparaat men kan uitslui
tend werken met gespecialiseerde des
kundigen worden alle problemen op
gespoord, waar tegenover de kerkelijke
overheid zich reeds nu, maar vooral in
de toekomst ziet geplaatst. Hierbij dient
echter te worden aangetekend, dat het
K.S.K.I. zich onder geen voorwaarde
op het terrein der eigenlijke zielzorg
cegeeft. Het Instituut heeft slechts een
dienende, sociaal-paedagogische taak;
het wil een ontmoetingspunt creëren
tussen de theoretische wetenschap en
de praktijk, waardoor de verschillende
problemen worden ontdekt of scherper
gezien in hun structuur en onderlinge
samenhang, en zodoende gezonde en
verantwoorde voorwaarden scheppen
voor vruchtbare zielzorg. Evenmin als
de Staat kan de Kerk bij het nemen
van haar bestuursmaatregelen in de
moderne samenleving de hulp der so
ciale wetenschappen ontberen.
Het ligt voor de hand, dat al deze
problemen onvermijdelijk hun weer
slag hebben op het geestelijk er, kerke,
lijk leven. Een wisselwerking tussen de
sociaal-economische moeilijkheden en
de voorschrijdende ontkerstening van
de wereld, valt immers niet te ontken
nen, al is deze laatste hiermede onge
twijfeld bij lange niet volledig ver
klaard. Evenals de burgerlijke, staat
daarom ook de geestelijke overheid
voor de onontkoombare vraag, hoe de
gevaren, die het godsdienstig leven van
ons volk in toenemende mate bedrei
gen, op de meest efficiënte wijze te
keren zijn. De „onrust in de zielzorg" is
een onloochenbaar feit. De tijd voor
ingrijpende en wijze maatregelen is ge
komen.
In 1946 hebben enige vooruitziende
priesters en leken, bewogen door hun
inzicht in de toenemende ongunstige
omstandigheden voor het geestelijk
leven van het Nederlandse volk, het
besluit genomen de studie te bevorde
ren van het godsdienstig en kerkelijk
leven, gezien vanuit de verworvenhe
den der sociale wetenschappen, zoals
sociographie, sociologie, sociale psycho
logie, economie, planologie, etc. etc. Met
het doel de kerkelijke overheid bij te
staan in haar beleid door, met behulp
van een positieve sociologische analyse
te komen tot een gezonde en verant
woorde „planning" in de geestelijk-
kerkelijke vraagstukken van heden en
toekomst. Waar dus de sociologie en de
daarmee samenhangende wetenschappen
voor het landsbestuur een kostbare ad
viserende hulp betekenen, daar worden
diezelfde takken van wetenschap, toege
past op kerkelijk terrein, in dienst ge
steld van de-geestelijke overheid. Zodat
met het volste recht het K.S.K.I. de eer
en de verdienste toekomen de eerste
beoefenaars te zijn van een nieuwe ka
tholieke wetenschap: de godsdienst-so-
ciologie, sociale godsdienstpsychologie,
kerkelijke economie enz., die men ech
ter vóór .alles aan de praktijk dienst
baar wenst te maken.
Dank zij de onvermoeibare activiteit
en idealistische stuwkracht van prof.
G. H. L. Zeegers, aan wiens initiatief
en uitermate deskundige leiding het
Instituut voox-namelijk zijn bestaan
en groei dankt, heeft men langzamer
hand gestadig de achterstand der
Katholieken op dit gebied aanmerke
lijk kunnen inlopen. En wel op zulk
een overtuigende wijze, dat het Ne
derlandse Episcopaat met instemming
zijn goedkeuring heeft geschonken
aan liet werk van dit, uit particulier
initiatief ontstane, Instituut, dat als
beste aanbeveling klinkende resulta
ten kon overleggen. Bovendien sprak
Z.H. de Paus, in een speciale audiën
tie, begin 1948, tegenover prof. Zee
gers Zijn blijde waardering uit voor
dit hoogst nuttige werk, dat met we
tenschappelijke analyse beleid en be
stuur van de kerkelijke overheid
ondersteunt, en waarmede Nederland
een novum heeft geschapen voo: heel
de katholieke wereld.
Het K.S.K.I. stelt zich ten doel „het
van ouden van dagen
kunnen voldoen.
etc. etc. te
Om enig, zij het globaal, inzicht
te krijgen in het uiterst gevarieerd
onderzoek, dat het Instituut heeft te
vei-richten, wil het aan zijn bedoe
ling beantwoorden, moge het pro
bleem van de kerkenbouw als uit
gangspunt dienen. Hiervoor is het
K.S.K.I. officieel in het Bisdom Haar
lem ingeschakeld. De meest voor de
hand liggende vragen hierbij zijn:
hoeveel kerken heeft men in een be
paalde stad of streek nodig, en waar
moeten deze staan. Wie hierop een
betrouwbaar antwoord wil geven, ziet
zich onmiddellijk geplaatst voor een
dermate groot aantal problemen, dat
slechts een oplossing kan verwacht
worden van een uiterst nauwgezet
wetenschappelijk onderzoek, door uit
gebreid „team-work" verricht. Zo zal
men o.a. moeten vaststellen, hoeveel
katholieken er in een bepaalde streek
wonen, hoeveel geboorten er te wach
ten zijn, hoeveel nieuwe inwoners er
zich zullen vestigen in de naaste toe-
Komst. Uit wat voor sociale groepe
ringen de nieuwe parochie zal be
staan, wat er zal moeten gebeuren om
aan de eisen van opvoeding, onder
wijs, ziekenverpleging, verzorging
Men zal moeten weten, of er voldoen
de priesters beschikbaar zijn, of er ge
noeg roepingen komen en uit welke
milieus deze kunnen wox'den verwacht.
Om de eigenlijke zielzorgers van alle
gegevens betreffende de bevolking te
voorzien, dient men het aantal pascan-
ten en non-pascanten zo nauwkeurig
mogelijk te kennen, de oorzaken dier
non-pascantie op te sporen, vast te
stellen in welke leeftijdsgroepen en so-
cxale posities deze het meest voorkomt
en waarom. Een zelfde soort vragen
neeft men te stellen, en te beantwoor
den, in verband met gemengde huwe
lijken, politieke overtuigingen, enz. enz.
En bij dit alles is niet de eerste vraag,
hoe op dit ogenblik de situatie is. maar
hoe de bevolkingsverdeling geconsti
tueerd zal zijn over b.v. twintig jaar.
Tot nog toe hebben de katholieken zich
zo goed als uitsluitend beperkt tot een
belangstelling voor de normatieve so
ciologie, d.i. voor de vraag naar „das
sein sollen" terwijl de studie van de
concrete situaties, die een aetiologische
analyse en een betrouwbare prognose
mogelijk maakt, mede door een tekort
aan deskundigen, verwaarloosd werd.
Het ligt voor de hayd, dat al deze
problemen nooit uitsluitend plaatselijk
op te lossen zijn, maar steeds moeten
worden gezien tegen de achtergrond van
de sociale en godsdienstige structuur
van het hele land. Niet op de laatste
plaats, omdat tengevolge van de in-
dustrialisatiepolitiek. en de daarmede
samenhangende verveelvoudigde migra
ties. de bevolking in talrijke sectoren
van ons land uitermate vlotter gewor
den is. Daarom zal men moeten terug
grijpen in het verleden en het oorspron
kelijke milieu der verhuizenden dienen
te bestuderen, terwijl het anderzijds van
belang xs te weten, welke invloed zxj
uitoefenen of ondergaan in hun nieuwe
omgeving.
Het K.S.K.I. streeft er dan ook naar
langzamerhand alle voor de zielzorg
belangrijke facetten van de bevolkxng
van geheel Nederland te onderzoeken en
in kaart te brengen. Tengevolge van de
reeds genoemde achterstand der katho
lieken op dit gebied beantwoorden de
bestaande statistieken van de kerkelijke
overheid niet aan de eisen der moderne
wetenschap. Voor zover mogelijk ont
vangt het instituut echter kostbare hulp
van de burgerlijke gegevens, die uiter
mate nauwkeurig en betrouwbaar zijn
en vaak als uitgangspunt kunnen dienen
voor eigen verdere studie.
Het grote belang van het K.S.K.I. ligt
vooral hierin, dat meer rationele „plan
ning" het langs elkaar heenwerken voor
komt. Naar mate men meer in staat is
met zoveel mogelijk factoren rekening
te houden en derhalve ook met hun
achtergrond, des te minder fouten
zullen er worden begaan, welke door de
gecompliceerdheid van onze tegenwoor
dige bevolkingsstructuur aanmerkelijk
fataler zouden zijn dan ooit in het ver
leden. Voorkomen is beter dan genezen
De tijd, die achter ons ligt, bevat in dit
opzicht een leerzame les.
Zoals gezegd, heeft het K.S.K.I. zijn
eervolie erkenning te danken aan de
reeds bereikte resultaten. Door zijn
serieus wetenschappelijk werk heeft
het de achting van en een vruchtbaar
contact verworven met niet-katholieke
ki-ingen. In Frankrijk en België wor
den universitaire colleges gegeven
over zijn opzet en methoden, terwijl
men in Amerika zijn voorbeeld na
volgt. De belangstelling voor dit werk
is groeiende onder de Nederlandse
clergé, vooral nu zijn juiste doelstel
ling en werkwijze grotere bekendheid
hebben verkregen. Door zijn objectief-
wetenschappelijke studie draagt het
instituut zeer veel bij tot het algemeen
welzijn en de sociale vrede in ons
land. Uiteraard zijn de resultaten van
zijn werkzaamheid geheim, totdat de
opdrachtgever ze vrijgeeft. Slechts
wanneer het algemeen belang dat
vraagt, worden de rapporten ook ge
publiceerd.
Het K.S.K.I. drijft op betaalde op
drachten. Wat tot nu toe gepresteerd
werd is „practisch zonder subsidie" ge
schied. Dat het instituut na vijf jaar
ingespannen arbeid bereikt heeft wat
het heden ten dage is, daarvan korol
voornamelijk de eer toe aan het taaie
doorzettingsvermogen en de belangeloze
toewijding van prof. Zeegers, waarvoor
geheel katholiek Nederland aanzienlijk
bij hem in de schuld staat. Verleden
week heeft in Huize Bouvingne te Breda
een driedaags internationaal congres
plaats gehad, waar aan het werk van
het instituut een studie op internationale
basis was gewijd, met sprekers uit
Frankrijk, België. Engeland. Duitsland.
Italië, de Verenigde Staten, Canada, Co
lumbia en Nederland.
De hoofdzetel van het K.S.K.I. is ge
vestigd in Den Haag, Paul Gabriëlstraat
2830, waar, binnen de grenzen van het
mogelijke, alle gewenste inlichtingen te
verkrijgen zijn. Het voorzitterschap van
het instituut wordt bekleed door mgr. dr
W Koenraadt, Vic.-Gen. v. het Bisdom
Breda. Algemeen directeur-secretaris en
directeur zijn prof. drs. G. H. L. Zeegers
en prof. dr. A Oldendorff, hoogleraren
aan de universiteit van Nijmegen. Regio
nale bureaux zijn reeds opgericht in
Amsterdam, onder leiding van pater drs.
L. Grond Ó.F.M., Maastricht en Drach
ten. Rotterdam en Nijmegen zijn in voor
bereiding, terwijl men binnen afzien
bare tijd ook in Brabant een studiecen
trum hoopt te openen. Op de duur zullen
deze regionale bureaux echter over het
hele land moeten verspreid liggen.
In het belang van het geestelijke en
maatschappelijk welzijn van ons volk
doet het instituut met het volste recht
een dringend beroep op de welwillende
medewerking van geestelijkheid *n bur
gerlijke autoriteiten, vooral in katho
lieke streken, omdat alleen een zo groot
mogelijke samenwerking het gestelde
doel kan helpen verwezenlijken.
Aavertentt*
Zoals ieder jaar is ook dit jaar de lente op de Amsterdamse luchthaven Schiphol
feestelijk ingehaald. Verschillende gebouwen waren gisteren met bloemenslin
gers versierd en alle K. L. M.-passagiers werd bij hun aankomst en vertrek een
bosje bloemen overhandigd. Voor dit doel zijn ongeveer 30.000 narcissen gebruikt.
Bij de aankomst van de toestellen stond bij de landingstrap een versierde lorrie
te wachten, terwijl stewardessen de bloemen aan de passagiers overhandigde*.
Maandag 16 April vertrekt een K.L.M.-
vliegtuig van Amsterdam naar Biak.
Hiermede kan luchtpostcorrespondentie
worden verzonden, welke uiterlijk he
den, Vrijdagavond 13 April, gepost moet
zijn.
Donderdagmiddag is het m.s „Oranje"
weer naar Indonesië vertrokken. Aan
boord bevindt zich o.a. prof. Djuhana,
directeur van het Instituut Pasteur te
Djakarta, die o.m uitgeleide werd ge
daan door de waarnemend Hoge Com
missaris der R. I., mr Djumhana. De
„Oranje" wordt 3 Mei te Tandjong
Priok verwacht.
EIERMARKT BARNEVELD, 12 April.
Pluimveemarkl. Totale aanvoer ca. 32.500
stuks. Prijzen: oude kippen f 1.506— (per
kg. f 1.75—2.15), oude hanen f 1.753.75.
oude eenden f 1.252.25, Nk blauwe kui
kens f 2 753.15 per kg., jonge hanen i 0.50
—13.—. jonge hennen f 1.503.tamme
konijnen 1 2.006.50, ganzen 4.257.75,
kalkoenen 2.25—F— per kg., wilde konij
nen f 1.001.50, wilde duiven f 0.350.50.
Eiermarkt. Trage handel. Totale aanvoer
ca. 1.700.000 stuks. Prijzen f 11.0011.75 per
100 stuks. Kiloprijs f 1.85 (basis Barneveldse
markt).
VEEMARKT DELFT, 12 April. Aange
voerd: 32 runderen, 283 nuchtere kalveren,
284 varkens, 471 biggen, 78 schapen of lam
meren. De prijzen varen voor: kalikoeien
f 750—850. vette koeien f 500700, nuchtere
kalveren f 4055, biggen 1 2535, schram
men 4070, schapen met lammeren f 175
—210, magere varkens per kg. levend ge
wicht f 155 a f 1.60.
KAASMARKT GOUDA, 12 April. Aange
voerd 88 partijen f 1.95—2.eerste kwa
liteit met ri.iksmerk 1.88—1.94, tweede
kwaliteit met rijksmerk, extra kwaliteit tot
2.04. Handel flauw.
AAJvuiarv r„ it- zvmw., AVjVVJN 12
van Pto. Cao o n. Cruauta, ANjxK CMDIJK
p. 13 Dungeness n. luarseule, ALBLAS-
-jEhDiJn. lx te rampico, ALCH1BA 13 te
Accra, ALGEN IB p. 12 Wight, 14 te DeU-
zijl vrw., Al .HÉN A 13 te haam, ALlOiH
lz van Rio Grande n. B. Aires, Aca.AID
13 te Kollera., ALPHERAT 12 van Baxtim
naar K dam, AMaiLcDIEP 13 te Aaen,
ANNEnaEKK p. 12 Albany n. Adelaide,
APPDAM p. 13 Dungen. n. langer, AT
LAS 13 te Alicante, AXELD1JK 13 te Ant
werpen, BANTAM 13 te Genua, BEaGKA-
LIS p. 12 Azoren n. Suraoaja, BLiTAR 13
te Genua, BLOiVLMERoDlJ K p. 13 bcilly n.
Pnüad'a, BOsCilt DA lEcN 13 te Hamburg,
BREDA 13 te Payta, CALT. HAGUE en
CALT. LEIDEN p. 13 Finist. n. R dam, CAL-
TEX UTRECHT p. 13 Malta n. Sidon
CASTOR 12 van fnagua n. N'. Y„ CERAM
13 te Rotterd., DOrbEiSHIRE p. 12 Mas-
sawa (Rode Zee) n. R aam, DRENTE 13 te
singap., EEMLA.ND 13 te A dam, ELM1NA
12 te Monrovia ENA 13 te A dam. E[.MIN A
TE BEER 13 te Djakarta, GROOÏEKERK 13
te Antw., HECTUR 12 te A dam, HERSIL-
LIA 13 te Trinidad, HEST1A 13 te Cartage
na, KEILEHAVEN' 12 van Duala n. Lagos,
K1ELD RECHT 13 te Hamb., KOTA IN TEN
p. 13 Algiers n. Holla. LAREXBERG p. 13
Finist., 16 te IJm., LAWAK 12 van Manilla
n Los Ang., LEKKERKERK 12 van Suez n.
Karachi, LEMSTERKERK p. 12 Rasfartak n.
Rotterdam, LOOSDRECHT p. 13 Napels 14
te Genua, LUNA 12 te Piraeus, MELlbKERK
13 van Rotterd., 14 te Hamb., M1NJAK p.
13 Perim n. Djakarta, MODJOKERTO p. 13
Guardafui n. R'dam, MOLEN KERK 13 van
Abadan n. Rotterdam, NOORDAM 16, 8 u.
te Rotterdam vrw., ORANJE 13 van Cowes
naar Djakarta. ORION p. 13 Guernsey n.
Hamb., OVERIJSSEL 13 van Aden n. R'd
FAPENDRECHT p. 12 Startpoint, 13-14 te
Hull, PHRONT1S 13 van Suez n. Djakarta,
POSEIDON 13 te Pto. Plata (S. Dom.), PR.
ALEXANDER 13 te Bremen, PR. JOH. W.
FRISO p. 13 Wight n. Montreal, RUYS 13
te Pt. Elisabeth, SALAWATI 11 v. Djakar
ta naar A dam, SCHIED1JK p. 13 Vliss. n.
Havana, SIBAJAK p. 12 Alexandria naar
Rotterdam. STAD BREDA 13 te N. York,
STRABO 13 te Rotterdam, SUNETTA 13 te
Suez, TARAKAN 13 van Holehaven n. Al
giers, TARIA p. 12 Rasmadraka n. Rotterd.,
TAWALI p. 13 Perim n. Djakarta, TEGEL
BERG 12 te Manilla. TIBERIUS 13 te Pa
ramaribo. TITUS p. 13 Finist., 18 te R'dam
vrw., TOMORI p. 12 Enggano eil. n. R'dam,
TOSARI 12 van Djibouti naar Rotterdam,
VEENDAM 12 v. N. Y. n. Rotterd.. VENUS
13 te Rotterdam, WILLEM BARENDSZ iwai-
visv.p. 13 Kp. Finisterre, 16-17 te Adam
verw., WELTEVREDEN 13 te Singap., WEST-
LAND 13 te Adam, WILL. RUYS 12 van
Djakarta n. Rotterdam, WILLEMSTAD 12
van A'dam naar W. Indië W'lNSUM 13 te
Freetown. ZAAN 12 van A dam naar Man-
tyluoto, ZIJPENBERG 13 te Baltimore.
Amsterdam, aangek. 12 April: HILDA RE-
BECKA, Hamburg. stukg.; THESEUS,
(Duits), Antwerpen, bijladen; ARMORIQUE,
W. Afrika, stukg.: EL1N S, R'dam. repa
reren: FALCON, Londen, stukg.; MADJOE,
Zwartsluis, ledig; HECTOR. R'dam (te IJm.i;
BERKELSTROOM, Londen, stg.; 13 April:
RIJNSTROOM. Londen, stg.; VECHTSTR„
Hull, stg.; EEMLAND, B. Aires, stg.; WEST-
LAND, B. Aires, stg. en pass.; PEM
BROKESHIRE, Djakarta, stg.; SAMBRE, Pa
rijs. stg.; STRATIDOREClyde, leeg.
Vertr. 12 April: ZAAN, Mantyluoto, zout:
YSTROOM, Portsmouth, stg. en pass.; LE
LIE, Rostock, koffie; WILLEMSTAD,
Kingston (J), stg. en pass.: CAMPEN. Rot
terdam. ledig: ORANJE, Djakarta, stg. en
pass.: BERTIL, Gothenburg, cokes; STRA
BO, Tanger, stg 13 April: TEXELSTROOM,
Manchester, stg en pass.; VENUS, Alexan
dria, stg.
