Vijftien jaar tuchthuisstraf voor jonge
Duitse verzetsheld
i
H
Laat heb ik IJ
bemind
EVERTSEN" UIT KOREAANSE
WATEREN VERTROKKEN
EJ2IC DE K/OORMAN: DE TWINTIG LAATSTEN
„Saamhorigheidsgevoel en eenheid"
In 1950 ongeveer 8600 programma's
naar 45 landen geëxporteerd
IEDERE VROUW KAN ZUINIG ZIJN
Rechter breekt monopolie van
bedrijfspensioenfonds
kilomet
18-jarige Herman Flade toont voor de Oost-Duitse
rechtbank verrassende moed
Ik bemin de vrijheid
meer dan mijn leven"
Kath. middenstanders
naar Rome vertrokken
Samenvatting en bekroning in Koninklijk Huis
5880 uur aan directe
uitzendingen besteed
Mits zij de juiste weg kiest
Bij de zaligverklaring
van Paus Pius X
WEK DE GAL
IN UW LEVER OP
Belangrijk vonnis
door ETHEL MANNIN
Onvermoeid dienstbetoon" geroemd
Commandeurs in Huis
orde van Oranje
DINSDAG 1 MEI 1951
PAGINA 3
INDON. PARLEMENTSBEZOEK
AAN LAGERHUIS
Sultan van Djocja twee
maanden met verlof
RIJWIEL MOTOR
£RS
BETER!
RADIOTOESPRAAK VAN PR. PREES
Jaarverslag Radio-Nederland-Wereldomroep
Opnieuw een verrassende
vinding
Liturgische verdiepingsdagen
in de abdij van Berne
Studiedagen van Ons Gees
telijk Leven voor Priesters
Plaatsingsbureau der Vrije
Universiteit voor juristen
Fraude van gemeente
ontvanger te Groningen
DR. H. M. HIRSCHFELD
Ronald Ede in ons land
ONTVANGST TE
DJAKARTA
Viering verjaardag van
Koningin Juliana
Begrafenis Jules Verstraete
(Van onze correspondent in Duitsland)
In de laatste week van Maart zijn de oudeis van de 18-jarige scholier Hermann
Joseph Flade uit de Oostzone naar West-Berlijn gevlucht en daarmede is de
iffaire van deze jonge verzetstrijder uit de Oostzone tot een voorlopig einde
gebracht. De geheime politie van de Oost-Duitse republiek, die eerst de jonge
Flade tot 15 jaar tuchthuis had laten veroordelen, wilde nu zijn ouders dwingen
voor de geheime dienst te werken. Omdat uit deze gehele geschiedenis zowel de
moed van een vrijheidlievende jongen als de willekeur van een totalitaire recht
spraak blijken, zal men de naam van Flade niet zo gauw vergeten.
Op 15 October verleden jaar werden in de Oostzone van Duitsland verkiezingen
gehouden die natuurlijk geheel beheerst werden door de communistische
partij. Een 18-jarige Duitser in Olbemhau in Saksen, de genoemde jonge Flade,
nog scholier, maar met een zelfstandig oordeel, had reeds vroeger in lange ge
sprekken met een bevriende geestelijke zijn afkeer tegen de communistische
dictatuur in de Oostzoiie tot uitdrukking gebracht. In de nacht vóór de verkie
zingen vervaardigde hij met drukletters uit een kindcrspeeldoos strooibiljetten,
waarin hy de bevolking voor de vryheid opriep. Toen hij ze in de straten aan
plakte, werd hij door twee agenten van de volkspolitie verrast, verzette zich
tegen de arrestatie en wondde een agent licht. Hoewel hy kon vluchten, werd
hy toch twee dagen later opgepakt.
Dit alles zou nog geen buitengewone
daad zijn. Pas in de gevangenis, bij dé
verhoren en in de rechtszaal toonde Flade
een standvastigheid, die deze jonge man
inderdaad tot een van de bijzondere ge
vallen maakt. Leest men de protocollen
van de verhoren van de agenten, van de
getuigen, van Flade zelf en van de oor
delen deze protocollen werden naar
het Westen gesmokkeld dan zal men
zeker getroffen zijn door de eenvoudige
en verrassende moed van Flade. Na zijn
arrestatie zegt hij bij het eerste verhoor,
op 19 Oct. 1950: „De verdeling van de
strooibiljetten gebeurde door mij op
grond van de politieke overtuiging, dat
men de Duitse Democratische Republiek
(in de Oostzone) en haar organen actief
en passief moet bestrijden en ik sta ook
vandaag nog op hetzelfde standpunt en
berouw in geen geval dat ik meer dan
186 strooibiljetten gemaakt en verdeeld
heb". Daarbij wist Flade goed genoeg
wat dit betekende. Want in 1949 kon hij
zijn studie alleen met een beurs voort
zetten, hij kon die echter alleen krijgen
als hij lid van de communistische jeugd
werd. Dit weigerde hij en hij moest in
een mijn gaan werken vermoedelijk
een uranium-mijn waar hij het vre
selijke systeem van uitbuiting en het lot
van de dwangarbeiders van dichtbij leer
de kennen. Maar hij liet zich daardoor
niet beïnvloeden en kwam telkens open
lijk voor zijn daden uit.
Het proces zelf vond plaats op 10
Januari 1951 voor de Grote Strafka
mer van het Dresdener Landgerecht,
dat een van de befaamde spectaculaire
hoogverradersprocessen op touw wilde
zetten, waar dé beklaagden een serie
misdrijven bekennen, die zij nooit be
gaan kunnen hebben, hulde aan Stalin
brengen en dan de verscherpte dood
straf tegen zich eisen. Daarom hield
de Strafkamer voor deze gelegenheid
zitting op het toneel van een grote
danszaal •van Dresden, er werden
schijnwerpers op (ie acteurs gericht
en via microfoons en radio werden
de uitspraken naar de gretig luisteren
de bevolking van de Oostzone overge
bracht. Flade liet zich door deze en
scenering niet van de wijs brengen.
Hij vertelde van de onsociale toestan
den in de mijnen, van het verwerpe
lijke Hennecke-systeem van uitbuiting
en uitputting, hij achtte het nodig, dat
bij een verkiezing „ook een andere
stem gehoord wordt". Het oordeel
luidde dan ook: doodstraf. De micro
foons stonden klaar, om het publieke
berouw van een anti-communist over
te brengen, maar in plaats daarvan zei
Flade: „Ik bemin de vrijheid meer dan
mijn leven", wat de organisatoren
dwong, in alle haast de microfoon uit
te schakelen. Het was een minderjarige
gelukt, met een ongebroken wil in een
dergelijk proces voor de rechters te
verschijnen.
Dit doodvonnis aan een 18-jarige, we
gens een daad, die hij geheel alleen en
geheel uit idealisme had begaan
en die trouwens geheel in overeenstem
ming is met de mensenrechten, welke
door de V. N. zijn aangenomen lokte
Uit Roosendaal vertrok hedenochtend
een groep van 130 leden van de Neder
landse Katholieke Middenstandsbond
naar Rome, om onder leiding van en
kele leden van het bondsbestuur al
daar de uitvaardiging van de Encyclieken
„Rerum Novarum" en „Quadragesimo
Anno" te gaan herdenken. In Rome zal
de afvaardiging van het Belgisch Chris
ten Middenstands Verbond en van de
Italiaanse Katholieke Ambachtsorgani
satie zich bij de Nederlandse afvaardi
ging voegen. In een gezamenlijke
audiëntie worden deze groepen door
Z. H. de Paus ontvangen.
Op het station te Roosendaal deed de
voorzitter van de N.R.K.M., de heer
Koops uit Venlo, de Nederlandse groep
uitgeleide. In een kort afscheidswoord
legde hij er de nadruk op, dat in Neder
land de katholieke middenstanders de
boodschap van de sociale Encyclieken
hebben verstaan en een katholieke mid
denstandsorganisatie hebben opge
bouwd, welke \e katholieke sociale leer
in het maatschappelijk leven tracht te
verwezenlijken. Ook in dit opzicht heeft
de Nederlandse Katholieke Midden
standsbeweging pionierswerk verricht
en een voorbeeld gesteld voor andere
landen. De heer Koops sprak de hoop
Uit, dat deze internationale midden
standspelgrimage mede de stoot mocht
geven voor katholieke organisatie van
middenstanders in andere landen.
Het Engelse Lagerhuis heeft het Indo
nesische parlement een uitnodiging doen
toekomen voor het zenden van een
missie uit het parlement. Deze uitnodi
ging is aanvaard; eind Mei zal de missie
naar Londen vertrekken.
Maandagavond is de Staatscommissie
Voor de herbeschouwing van de overeen
komsten tussen Nederland en Indonesië
bijeengekomen in het gebouw van de
Ministerraad te Djakarta ter afronding
van de resultaten van het werk der com
missie. Naar Aneta vernam, was dit de
laatste vergadering der commissie.
Van welingelichte zijde vernam Aneta
Voorts, dat de voormalige vice-minister-
President van Indonesië, Hamengku
kuwono, twee maanden met verlof gaat.
Daarna zullen nogmaals besprekingen
voorden gevoerd over het al dan niet
®anvaarden van de functie van chef van
de staf der APRI door de Sultan.
een storm van verontwaardiging in ge
heel Duitsland en in de gehele wereld
uit. Het regende protesten, afkomstig
van belangrijke lichamen in verschil
lende landen Dit werd de communis
ten toch te bar, en op 7 Februari j.l.
werd de doodstraf door het Hof van
Cassatie te Dresden gewijzigd in 15 jaar
tuchthuis, waarmede men een goed
compromis meende gevonden te heb
ben.
Advertentie
Niemand zal willen beweren, dat
daarmede werkelijk een rechtvaardig
vonnis is geveld. Maar de begeleidende
omstandigheden maken de zaak nog on
prettiger. Dt Oost-Duitse minister van
Justitie voelde zich door het rumoer in
de wereld verontrust en vermoedelijk
vreesde hij een reprimande uit Moskou,
waar men zeker de diepe verontwaar
diging o.a. van de Amerikaanse arbei
ders nu niet bepaald als een propagan
distisch succes kon beschouwen. Daar
om uitte de communistische minister
van Justitie felle critiek op de gang
van zaken gedurende de gehele affaire-
Flade Volgens hem had de communis
tische pers in overdreven woede de
zaak opgeblazen door te beweren, dat
Flade een agent had doodgeslagen of
zwaar gewond en door hem tot een
politieke moordenaar te stempelen
terwijl Flade alleen de agent met een
zakmes licht gewond had.
Maar de ontevreden minister ging in
zijn critiek zo ver dat hij ietwat uit
de school klapte: volgens hem was de
geheime politie zo kwaad over Flade,
die in het onderzoek (of bij de behan
deling?) geen berouw toonde, dat zy
aan de rechters de wenk gaf, Flade te
doodvonnissen. De rechters echter had
den deze wenk van de geheime poli
tie.... als „bevel" opgevat en Flade ter
dood veroordeeld. In een systeem waar
rechters naar de wenken van de politie
luisteren en zich zelfs zo dienstyverig
tonen dat zij deze wenken als een bevel
opvatten, daar is de rechtvaardigheid
zoek.
Om de maat vol te maken heeft de
geheime staatspolitie in de Oostzone
(SSD) nu ook nog de ouders van Fla
de het leven zuur willen maken. In de
volkomen juiste veronderstelling, dat
bange mensen de beste werktuigen zyn
van een tyrannie, hebben zij de vader
van Flade na het oordeel, tegen het
einde van Maart, uitgenodigd aan hun
veiligheidsdienst mee te werken an
ders zou hij evéneens in hechtenis wor
den genomen.
De vader van Flade moest een ver
klaring tekenen, waarin hij zich ver
plichtte, voor de SSD te werken en
iedere kankeraar aan te geven. De
ouders van Flade voelden er echter niet
voor, spionnetje te spelen voor een
systeem, dat hun zoon tot 15 jaar tucht
huis had veroordeeld en gingen op
de vlucht. Zij voegden zich bij de ander
half millioen Duitsers, die in de laatste
drie jaren uit de Oostzone naar het
Westen zijn gevlucht.
Zy allen hebben soortgelijke ervarin
gen opgedaan als het gezin Flade, maar
zelden is men in staat, de détails zo
goed te beoordelen als in dit geval.
30. De Noorman is de eerste die zich aan de beklemming van het schouwspel
ontworstelt. Met twee sprongen is hij bij de priesteres, die zo plotseling ineen is
gestort. Hij knielt naast haar neer en ziet haar in de brekende ogen. Zij opent half
de mond als om iets te zeggen, maar het baat niet meer. Pum-Pum, ook naderbij
gekomenkijkt verbijsterd toe. Een jonge maneen van de Laatsten, voegt zich
bij hen.
„Zij heeft woord gehoudenzegt Eric langzaam. Niet begrijpend zien de anderen
hem aan. Maar de Noorman denkt aan de woorden, die zij slechts tot hèm gericht
heeft. Peinzend richt hij zich op en wenkt de hoofdman der Laatsten. De oude
man is diep geschokt. Tranen rollen over zijn wangen in het sneeuwwitte haar van
zijn baard. Onmiddellijk begrijpt hij wat Eric bedoelt
Voorzichtig tilt de oude man het lichaam van de priesteres op en draagt haar op
zijn armen het gewelf door. Zwijgend treden de Laatsten terzijde om als een ere
wacht de laatste groet te brengen aan haar, die met haar leven voor het hunne
betaalde
Met Pum-Pum blijft de koning bij het tempelgebouw achter. De man van het
bergvolkdie hen hier binnen heeft geleid, treedt op hem toe.
„Koning Eric," zegt hij met de eigenaardig hoge stem, die deze groothoofden eigen
is, „ik breng u de dank van het volk der bergen. Ook ons hebt ge verlost van een
zware plicht!"
De Noorman schudt het hoofd.
„Niet ik," zegt hij zacht, doch de liefde van deze vrouw!"
Hij strijkt met zijn hand over zijn voorhoofd en vraagt dan
„Zijt gij de hoofdman van het volk der bergen?"
De man knikt.
„Vier eeuwen dienstbaarheid hielden ons hier gevangen. Uw rijk grenst aan ons
gebied. Indien ooit de hulp der groothoofden u nuttig kan zijn, roep mij.
Advertentie
Ons land heeft van oudsher een rol
gespeeld in het internationale leven en
ook op dit ogenblik nog blazen wij
gaarne in O.E.E.S. en Veiligheidsraad
ons deuntje mee. De tijd heeft geleerd
dat een dagelijkse vertegenwoordiging
met goede radiouitzendingen in de we-
reld-aether de doeltreffendheid daarvan
aanzienlijk kan ondersteunen, aldus het
jaarverslag van Radio Nederland We
reldomroep.
Een van de punten, die het verslag
vermeldt, is de ontwikkeling van de
z.g. „transciptie-dienst". Deze dienst
vervaardigt radio-programma's in
vreemde talen, die op plaat of geluids
band worden opgenomen en naar het
buitenland gestuurd om ze daar door
plaatselijke omroep-stations of organi
saties te doen uitzenden. Het is duide
lijk, dat aldus in het buitenland een
bijzonder groot luisterpubliek kan wor
den bereikt, zodat dan de propaganda
voor Nederland en al wat dit inhoudt
haar hoogste doeltreffendheid bereikt.
Soms worden de programma's „op
bestelling" voor een bepaald land ver
vaardigd, soms worden van eenzelfde
programma talrijke „afdrukken" ge
maakt, die hun weg vinden naar ver
schillende landen of naar verschillen
de omroepstations in een bepaald land,
zoals de Verenigde Staten. In totaal
zijn aldus in 1950 ongeveer 8600 pro
gramma's te verstaan als exempla
ren van programma's geëxporteerd
naar 45 verschillende landen, die aan
de uitzending 1220 uur zendtijd hebben
besteed.
De directe uitzendingen van de wereld
omroep in het afgelopen jaar namen 5880
uur in beslag, d.w.z. practisch evenveel
zendtijd als een der beide binnenlandse
zenders Hilversum I of Hilversum II. De
prögrammastof is steeds weer gericht op:
contact, informatie, goodwill. Een en
kele greep uit de samenvatting: behalve
de vaste rubrieken van nieuws, repor
tages, actualiteiten, klankbeelden en
causerieën, waren er uitzendingen van
belangrijke politieke gebeurtenissen en
parlementaire debatten. Voorts uiter
aard met het oog op exportbevordering,
tal van gegevens en informatie over Ne
derlandse industrieën, bedrijven, ten
toonstellingen, de nieuwe Zuiderzeewer
ken, de industrialisatie, programma s
voor zending en missie, series uitzendin
gen gewijd aan de Nederlandse musici,
koren en orkesten. Naar alle Engelse
taalgebieden ging een serie van 26 korte
talks van professor Geyl: „a history of
the Netherlands". Dat er interesse was
voor deze bezigheden, mogen de 11.683
brieven getuigen, die in 1950 alleen al
uit Engels- en Spaanstalige gebieden bij
de wereldomroep binnenkwamen.
De financiële middelen ondergingen
een besnoeiing op een ogenblik, dat de
wereldomroep bezig was een redelijke
wasdom te bereiken. Alle krachten
moesten worden ingespannen om te
voorkomen, dat in plaats van een nog
niet voltooide opbouw plotseling ramp
zalige afbraak zou komen te staan. Des
niettemin viel aan pijnlijke en door de
luisteraars in den vreemde scherp be-
critiseerde maatregelen, ook op pro-
grammagebied, niet te ontkomen.
Dit alles gebeurde in een tijd, dat ver
scheidene vreemde mogendheden hun
buitenlandse uitzendingen voortdurend
uitbreidden, aldus het verslag.
De minister-president, dr. W. Drees,
heeft Maandagavond in het nationale
programma, ter gelegenheid van de
verjaardag van H.M. Koningin Juliana
een radiotoespraak gehouden, waarin
hij er o.m. op wees, dat „wij thans
staan temidden van spanningen in de
wereld, die de moeilijkheden ook van
ons land buitenmate hebben vergroot,
en die bij velen het vertrouwen in de
toekomst der mensheid schokken".
Koningin Juliana heeft daarover in de
loop van dit jaar bij herhaling woor
den gesproken, die opwekten tot aan
vaarding der werkelijkheid temidden
waarvan wij Maan, maar tot een aan
vaarding, die niet betekent een zich
neerleggen bij wat er in de verhoudin
gen tussen mensen en volkeren gebro
ken is. Haar woorden hadden ook de
klank van vertrouwen en bemoediging,
stelden het zelfs als een voorrecht, in
het bijsonder voor de jongeren, dat wij
thans leven in een tijdperk van onge
hoorde mogelijkheden, waarin ieder
veel zal kunnen doen naar de mate van
zijn krachten. Zij heeft daarbij haar
blik laten gaan over ons land over
Europa, over de wereld
Wij hebben, zo vervolgde dr. Drees,
in eigen land in het afgelopen jaar de
economische en sociale moeilijkheden
zien groeien. Wij hebben een politieke
crisis doorleefd en bij voortduring te
kenen zich scherpe meningsverschillen
af. Maar ondanks alles is er in ons volk
toch ook een saamhorigheidsgevoel, en
als het er op aankomt, een eenheid, die
haar samenvatting en bekroning vindt
in het Koninklijk Huis. Het licht, dat
de uitingen van Koningin Juliana doen
schijnen in de donkerte, waarin wij
in deze tijd soms leven, kan bijdragen
tot de versterking van onze volksgeest,
zoals dat de radioredevoeringen van Ko
ningin Wilhelmina deden in de tijd der
bezetting.
Het is mij een voorrecht, zo besloot
spr., op deze dag Koningin Juliana,
Advertentie
De statistieken wijzen uit, dat breien het
handwerk is, dat door de Nederlandse
vrouw het meest beoefend wordt. Is het,
omdat haar nijvere handen niet van „stil
zitten" houden? Of is het, omdat een zelf
gemaakt kledingstuk, hetzij voor haar zelf
of voor de kinderen, een zeker gevoel van
voldoening geeft? Misschien spreekt de
zuinigheidsfactor hierin ook een woordje
mee. Het is immers nog altijd voordeliger
iets zelf te maken, dan kant en klaar te
kopen?
Een ding is echter zeker: de levensduur
van een kledingstuk, dat geld en tijd ge
kost heeft, tracht een huisvrouw zo lang
mogelijk te rekken, maar soms valt dat
niet mee. Staatsvijand No. 1 van gebreide
wollen kleding is immers de mot, terwijl
er een even groot gevaar schuilt kan
schuilen in het wassen. Is het niet triest
om te zien hoe soms een kunstig gebreid
kant-jumpertje in elkaar gekrompen en
verkleurd uit het ogenschijnlijk zo on
schuldige sop te voorschijn komt? Weet
echter, dat voortaan al deze was-misère
tot het verleden behoort, want „Castella
Wolwas" met „Kleur-Actief" staat tot Uw
beschikking. Het is een wasmiddel, dat
jaren van onderzoek en experimenteren
vereiste in de laboratoria van de Dobbel-
man fabrieken te Nijmegen. Met alkalivrije
Castella Wolwas kunt U de teerste wollen
kledingstukken, evenals zijde, nylon, kant of
chiffon wassen, zonder dat de weefsels er
schade van ondervinden. Alles kan nu vier
maal zo lang meegaan. Het hieraan toe
gevoegde „Kleur-Actief doet bovendien
wonderen met de kleuren. Het maakt alle
tinten weer fris en nieuw.
Dezelfde fabriek verraste de huisvrouwen
reeds met een andere opzienbarende vin
ding: „Castella voor de Gezinswas" met
„Actief Wit", waardoor net wit-goed zeld
zaam heldér en glanzend wordt, zonder
dat er scherpe bleekmiddelen aan te pas
komen. Hieruit blijkt, dat dit Castella
Was-duo, het ene in een rose, het andere
in een blauw pak, onmisbaar is voor een
huisvrouw, die de goede weg naar zuinig
heid weet.
Prins Bernhard, zo juist teruggekeerd
van een reis, ondernomen in het belang
van ons land, en hun kinderen namens
het Nederlandse volk geluk te wensen,
uiting te geven aan de grote erkente
lijkheid, die ons volk heeft voor de wij
ze waarop de Koningin Haar hoge taak
opvat en vervult en de hoop uit te
spreken, dat het Koninkrijk met de
Rijksdelen overzee, waarin ook een zo
warme aanhankelijkheid jegens het Ko
ninklijk Huis bestaat, nieuwe bloei mo
ge tegemoetgaan.
Bij gelegenheid van de zaligverklaring
van Paus Pius X op Zondag 3 Juni a s.
organiseren de Norbertijnen van de
Abdij van Berne een Liturgisch
weekend van Zaterdag 2 Juni in de na
middag tot Zondagmiddag 3 Juni.
De "volgende onderwerpen zullen be
handeld worden:
De persoon en het werk van Paus
Pius X; zijn bemoeiingen voor het her
stel van de gregoriaanse zang en de
volkszang; de actieve deelname der ge
lovigen aan de Liturgie; de Communie;
en tenslotte de Zondag. Het zijn juist
die onderwerpen waarin Paus Pius X
als pionier van een vernieuwing op
trad in de H. Kerk. Hoogtepunt van het
weekend zal zijn de viering van de
plechtige conventmis in de Abdijkerk op
Zondag 3 Juni.
De verdiepingsdagen staan onder lei
ding van Kan. Pasch. van Kaathoven
O. Praem. Deelname staat open voor
heren en dames uit geheel Nederland,
die zich voor de Liturgische Beweging
interesseren. Men kan zich voor het
weekend opgeven tot uiterlijk 15 Mei
a.s. aan: Liturgisch Apostolaat, Abdij
van Berne, Heeswijk (N.Br.).
Advertentie
zult '6 morgens „kiplekker"
uit bed springen.
Elke da^ moet uw lever een liter gal in
uw ingewanden doen stromen, anders ver
teert uw voedsel niet, het bederft. U raakt
verstopt, wordt humeurig en loom. Neem
de plantaardige CARTER'S LEVER PIL-
LETJES om die liter gal op te wekken en
uw spijsvertering en stoelgang op natuur
lijke wijze te regelen. Een plantaardig zacht
middel, onovertroffen om de gal te doen
stromen. Eist Carter's Leverpilletjea.
et moet op een onderneming wel
een wonderlijke indruk maken,
dat haar indertijd door een func
tionaris van een levensverzekerings
maatschappij werd voorgesteld een par
ticuliere pensioenregeling voor het per
soneel te treffen, met het oog op een
komende bedrijfspensioenregeling, ter-
wyi diezelfde persoon later als directeur
van het inmiddels opgerichte bedrijfs
pensioenfonds diezelfde onderneming
deed weten, dat die particuliere pen
sioenregeling, juist wegens de verplichte
deelname aan het bedrijfspensioenfonds,
geen doorgang mag vinden.
Intussen is dit een metaalbedrijf te
Meppel overkomen en waar blijkbaar
deze onderneming de voordelen van een
eigen regeling hoger schatte, heeft zij
zich tegen het monopolistisch streven
van het Bedrijfspensioenfonds voor de
Metaalnijverheid verzet, toen deze on
derneming door het Fonds voor de rech
ter werd gesleept.
De kantonrechter te Meppel heeft een
vonnis gewezen, waarby het metaalbe
drijf vrijstelling werd verleend van de
verplichting tot deelname in het Be-
dryfspensioenfonds. Dit vonnis is intus
sen in kracht van gewijsde gegaan, zodat
klaarblijkelijk ook het Bedrijfspensioen
fonds in dit vonnis heeft berust. De uit
spraak van de rechter is evenwel van
het allerhoogste belang, omdat deze een
kettingreactie zal veroorzaken, die aan
het monopolistisch streven der Bedrijfs
pensioenfondsen een halt zal toeroepen.
Het vonnis is echter ook merkwaardig,
omdat het duidelijk aantoont hoezeer de
minister van Sociale Zaken zich heeft
vergist.
De kwestie waar het om gaat is hoogst
eenvoudig. Bij de behandeling van de
Wet betreffende verplichte deelneming
in een Bedrijfspensioenfonds in de
Tweede Kamer hebbèn de leden dier
Kamer de grootst mogelijke waarborgen
geëist tegen een monopolistisch streven
der Bedrijfspensioenfondsen in tegen
stelling tot de minister. Onder meer
werd daarom in de wet de bepaling op
genomen, dat een onderneming met een
eigen pensioenregeling vrijgesteld zou
zijn van de verplichting tot deelneming
in het Bedrijfspensioenfonds, indien de
eigen regeling reeds zes maanden be-
Uft bet
Engels
vertaald door
DICK
OUWENDIJK
99)
„Maar Gustaaf is de laatste zes maan
den buitengewoon vooruit gegaan".
„Hij is ook een bijzondere jongen".
„Hij heeft een vlug verstand en hij is
gevoelig, maar hij is in geen enkel op
zicht een uitzondering. Ik geloof niet,
dat anderen gemakkelijk dezelfde resul
taten met hem bereikt zouden hebben.
Je onderschat jezelf".
Francis zuchtte. „Ik heb helemaal geen
mening over mezelf. Als onderwijs ge
ven alleen maar betekende kennis mee
delen, geloof ik wel, dat ik een even
goede menselijke encyclopedie zou kun
nen zijn als ieder ander ontwikkeld
man. Maar leiding geven aan iets, dat
zo teer is als de menselijke ziel is
wat anders. Ik ben geen John Sullivan.
Ik wou, dat ik het was".
„Geloof je niet, dat geestelijke leiding
geven aan de jeugd een buitengewoon
belangrijke taak is?"
„Dat geloof ik zeker maar daarom
geloof ik ook, dat het een roeping is,
die de hoogste kwaliteiten vraagt".
„Als je er aan begon, zou je die kwa
liteiten kunnen ontwikkelen", merkte
Johann glimlachend op. Hij voegde er
aan toe; „Wanneer je zou denken, dat
je die kwaliteiten had, kon het wel eens
gebeuren, dat je er precies naast was.
Maar waarom spreek je er niet met pa
ter Connor over?"
„Neen. Ik moet het met mijzelf uit
vechten. Ik moet er even zeker van zijn
ais Gustaaf weet wat zijn roeping is.
Hij sprak er vandaag met mij over en
toen kreeg ik plotseling het gevoel dat
het misschien mijn levenstaak zou kun
nen zijn om jongens als hij te helpen
ik had het gevoel of ik iets voor de
jeugd zou kunnen betekenen...."
„Denk je niet, dat hier een aanwij
zing in verborgen kan zijn?"
„Misschien. Ik heb het wel even ge
dacht, maar daarna dacht ik dat het
een beetje te aanmatigend was. Hoe er
achter te komen?"
„Op de eerste plaats moet je te weten
komen of je inderdaad roeping hebt
om in het klooster te gaan. En dan,
welke orde? Zijn het de Jezuïeten, dan
kun je toetreden tot de Ierse of Engelse
provincie.
Francis onderbrak dadelijk: „Natuur
lijk de Ierse, mijn hele geestelijke
bestemming is met Ierland verbonden".
„Bovendien is de Ierse provincie
sterk betrokken bij het onderwijs. Zou
dat niet de doorslag kunnen geven?"
Francis glimlachte. „Misschien".
De zomer ging voorbij en de herfst
kwam, met eindeloze regens, dan de
winter met zware sneeuwval en in de
étalages begonnen reeds de rode „Gram-
pus"-poppetjes te verschijnen, zoals in
Engeland „Santa Claus", maar zij droe
gen een roede voor de bestraffing van
stoute kinderen, en korte tijd daarna
verscheen Sint Nicolaas met staf en
mijter, en opnieuw schreef douairière
Lady 'Sable aan haar zoon om hem te
vragen of hij de Kerstdagen thuis zou
doorbrengen
Francis had het gevoel, dat hij niet
meer naar Oostenrijk zou terug gaan.
Hij zou Johann en Lotte niet meer
zien, noch het echtpaar Meisel, noch
Gustaaf of Mirabelle en Laura en de
kleine Bruno. Toch voelde hij dat hij
moest gaan en hoe vaster die overtui
ging werd hoe dieper zich de droefheid
boorde.
„We zullen u missen", zei vrouw Mei
sel, „maar u hebt gelijk, dat u met
Kerstmis naar huis gaat. Alleen, waar
om zou u niet meer naar Oostenrijk te
rug komen? Of...."
Zij hield plotseling op en kreeg een
kleur.
„Neemt u mij niet kwalijk, Herr
Francis", zei ze. „Het gaat mij niets
aan. Maar het is net of u bij ons
hoort
„Zo voel ik het ook", stelde hij haar
gerust. „Maar u hebt het wel geraden
misschien dat ik het klooster in ga.
Ik wilde om toelating verzoeken bij de
Jezuïeten in Ierand?"_
„U wordt dus Jezuïet?"
„Met God's genade en als de tijd daar
is", zei hij glimlachend.
„Maar dat is prachtig, Herr Francis.
We zullen voor u bidden". Tranen spron
gen haar in de ogen. „We zullen u nooit
vergeten".
Voor Gustaaf was het niet gemakke
lijk, het was wel fijn, dat Herr Francis
Jezuïet wilde worden, maar hij zou zich
toch erg eenzaam voelen, het betekende:
geen skitochten méér in de bergen en
geen wandelingen en gesprekken meer
bij het water of in de bossen; hij huilde
er een beetje om.
Maar toen de dag daar was bracht hij
met Johann Amanshauser Francis naar
de trein. Eerst zou Francis naar Wenen
gaan om afscheid te nemen van Lotte,
die hij sinds die zomer niet meer had
gezien.
Johann was zeer verheugd over Fran
cis' besluit om toe te treden tot de So
ciëteit. Dat ze elkander niet meer zou
den ontmoeten leek hem van weinig
belang. Hij had een diepe genegenheid
opgevat voor Cathryn's broer, maar uit
zijn besluit kon alleen maar goeds
voortkomen. Dus daar moest alles ook
voor wijken.
Daar de trein spoedig vertrok, duurde
het afscheid slechts kort. Johann en
Gustaaf wuifden tot de trein uit het ge
zicht verdwenen was.
Na zijn aankomst aan het Westbahn-
hof in Wenen ging Francis regelrecht
naar de St. Stefansdom. De sneeuw was
aan weerskanten van de weg tot lage
muurtjes opgestapeld en van de voeten
van een gekruiste Christus in een
schrijn hingen ijspegels.
Mensen knielden verspreid door de ge
hele kerk. geheel ingesloten ln hun
eigen gebedswereld; in de wijde ruimte
hing een half schemerig licht van in de
diepte brandende kaarsen, waardoor
het donker buiten nog zwarter leek.
Francis knielde in de eerste de beste
bank, maar het was hem onmogelijk
zijn gedachten te concentreren; er was
een voortdurend geloop van mensen die
even binnen kwamen, van anderen die
de kerk kwamen bezichtigen, vlak voor
hem knielde een oude vrouw die zacht
prevelend haar rozenkrans zat te bid
den. Spoedig stond hij dan ook weer op
en verliet de dom.
Wordt vervolgd).
stond op het tijdstip, waarop aan de
minister wordt verzocht de deelneming
in een Bedrijfspensioenfonds verplicht
te stellen, terwijl de minister verplicht
werd richtlijnen vast te stellen ter na
dere regeling der vrijstellingen. De
richtlijnen werden vastgesteld, doch in
strijd met de Wet werd de termijn van
zes maanden daarin aanzienlijk ver
lengd. Het Bedrijfspensioenfonds voor
de Metaalnijverheid bracht zijn statuten
in overeenstemming met de richtlijnen
en werd verbindend verklaard, zodat de
rechter nu meent voor de vrijstelling de
langere termijn dan zes maanden te
kunnen hanteren.
De kantonrechter te Meppel heeft uit
gesproken, dat ondernemingen, die aan
de wettelijke termijn voldoen, recht op
vrijstelling hebben. Dit impliceert, dat
de statuten van het Bedrijfspensioen
fonds strijdig zijn met de Wet. De vraag
wordt nu, of de verbindendverklaring
van dit fonds thans wel rechtsgeldig
heeft plaats gevonden. Een procedure
hieromtrent is binnenkort te verwach
ten.
De studiedagen van Ons Geestelijk Le
ven voor Priesters, die het vorig jaar we
gens 't Heilig Jaar werden uitgesteld, zullen
dit jaar doorgang vinden en plaats hebben
in het Missiehuis te Stein (L.) vanaf Maan
dagmiddag 30 Juli tot Woensdagmiddag 1
Augstus.
Als hoofdonderwerp zal ter sprake ko
men het buitengewoon belangrijk thema
der Priesterroeping. Hierover zullen vier
lessen gegeven worden: Het wezen der
priesterroeping, door dr. H. van Zunderen
te Stein! Gods uitverkiezing en genade,
door drs. Al. van Rijen te Heino (O.); So-
ciographie, openbaring en bevordering der
priesterroeping, door drs. J. Dellepoort
van het seminarie Upelaar; Behoud, ont
wikkeling en leiding der priesterroeping,
door dr. A. C. Ramselaar, president van het
seminarie Apeldoorn.
Daarnaast zullen nog twee afzonderlijke
lessen gegeven worden: Een pastorale les
over de geestelijke leiding van leken-kloos
terlingen door priesters, door rector L. A.
M. Pennock te Heiloo (N.-H.); Het pries
terlijk ideaal belichaamd in de H. Vincen-
tius a Paulo, door rector Jos Colsen te
Rum pen (L.).
Voor nadere inlichtingen en uitvoeriger
program wende men zich tot de redactie
secretaris van Ons Geestelijk Leven., Mis
siehuis Stein (L.
De juridische faculteit aan de Vrije Uni
versiteit te Amsterdam heeft een plaat
singsbureau ingesteld. De bedoeling hier
van is, dat een contactpunt wordt geboden
tussen enerzijds: personen en instanties,
die pas afgestudeerde juristen zouden kun
nen plaatsen en anderzijds, deze pas afge
studeerde juristen. De leiding van het bu
reau is opgedragen aan mr. Th. A. Versteeg
lector voor notariaat aan de Vrije Univer
siteit.
Nog steeds duurt het onderzoek voort
in de zaak tegen de gemeente-ontvan
ger P. uit Groningen. Het blijkt thans
dat P. als gemeente-ontvanger-adminis
trateur van het gasbedrijf te Haren
eveneens onregelmatigheden heeft ge
pleegd. De gemeente Haren zou naar
verluidt hierbij ernstig benadeeld zijn.
tf
By het vertrek van de Nederlandse
onderzeebootjager „Evertsen" uit de
Koreaanse wateren heeft vice-admiraal
Turner Joy, bevelhebbel der vlootstrijd-
krachten in het Verre Oosten, in een
persoonlyk afscheidswoord aan officie
ren en bemanning zijn dank uitgespro
ken voor „hun onvermoeid en onzelf
zuchtig dienstbetoon" en hun een snelle
thuisreis toegewenst.
Het hoofdkwartier van de vloot der
verbonden strijdkrachten te Tokio heeft
voorts een brief van de Engelse vice-
admiraal Sir William Andrewes, bevel
hebber van de geallieerde schepen voor
begeleidingsdiensten in de Koreaanse
wateren, aan vice-admiraal Turner Joy
gepubliceerd, waarin hij verklaart, dat
Nederland „werkelijk trots" kan zijn op
de „Evertsen". „De Evertsen heeft voort
durend goede en snelle diensten bewe
zen. Hoewel het schip vaak saaie routi
ne-patrouille vaarten en begeleidings
diensten heeft moeten verrichten, is het
schip altijd paraat en ter plaatse ge
weest, wanneer het nodig was. Kortge
leden, tijdens operaties aan de Oostkust,
was zijn taak opwindender. Alles wat
nodig was werd zonder omslag verricht.
Onder zijn huidige bevelvoerende offi-
Ter gelegenheid van de verjaardag
van H. M. de Koningin zijn benoemd
tot commandeur in de Huisorde van
Oranje: dr. J. F. Nuboer en dr. H. J. M.
Weve, beiden hoogleraar in de faculteit
der geneeskunde aan de Rijksuniversi
teit te Utrecht.
Dr. H. M. Hirschfeld, regeringscom
missaris voor het Algemeen Herstel Pro
gramma, die na een ernstige ziekte een
zeereis naar Californië maakte, wordt
Maandag 14 Mei met de „Noordam van
de Holland-Amerika-Lijn in Nederland
terugverwacht. Dr. Hirschfeld maakt het
thans zeer goed. Hij hoopt direct na zijn
aankomst zijn werkzaamheden te her
vatten.
Ronald Ede, die onlangs werd benoemd
tot landbouwattaché bij de Britse ambas
sade te Den Haag. arriveerde gisteren in
ons land. Zijn verblijf in Den Haag draagt
een oriënterend karakter. Ronald Ede wil
kennis maken met de Nederlandse autori
teiten van het ministerie van Landbouw
en Visserij. Daarna vertrekt hij weer naar
zijn standplaats Kopenhagen. De heer Ede
is namelijk ook Brits landbouwattaché in
de Scandinavische landen.
cier, luitenant-ter-zee der eerste klasst
D. J. van Doorninck, is het een eerste
klasse oorlogsschip, waar goede disci
pline heerst en waarop Nederland trots
kan zijn," aldus deze brief.
Acht Nederlandse militairen zijn uit
Korea naar Tokio vertrokken, om uit
te rusten van de vermoeienissen die zij
aan het front hebben doorstaan. Het zijn
sergeant eerste klas raden Moardjiman,
ex-KNIL-man uit Rotterdam, sergeant
C. Toren uit Amsterdam, soldaat eerste
klas L. Balkenhede uit Hillegom, H. Pe
ters uit Nijmegen, J. Koch uit Den Haag,
G. Balkengoer uit Schiedam, A. Boek-
lagen uit Soestdijk en korporaal H. Jo-
rmk uit Nijmegen, aldus meldt U.P.
Bij een ontvangst te Djakarta ten hui
ze van de Nederlandse Hoge Commis
saris in Indonesië, de heer Lamping,
heeft de minister van Buitenlandse Za
ken. mr. Subardjo, een heildronk uitge
bracht op Koningin Juliana en op het
welzijn van het Nederlandse volk, waar
na het Wilhelmus werd gespeeld. De
heer Lamping beantwoordde dit met een
heildronk op president Sukarno en het
Indonesische volk. waarna het Indonesia
Raya gespeeld werd. Na de ontvangst
van Indonesische autoriteiten en buiten
landse diplomaten, vulden meer dan
duizend leden van de Nederlandse ge-
Hoge Commissariaat op een receptie
meenschap in Indonesië de tuin van het
waartoe alle Nederlanders waren uitge
nodigd. Aan het einde daarvan werd aan
de Koningin het volgende telegram ge
zonden;
De Nederlandse gemeenschap, ver
enigd in de ambtswoning van de Hoge
Commissaris te Djakarta, biedt Uwe
Majesteit met diepste eerbied haar ge
lukwensen aan ter gelegenheid van
Uwer Majesteits verjaardag. Zij voegt
hieraan de verzekering toe van haar
trouw aanhankelijkheid en innige ver
knochtheid aan Uwe Majesteit en Haar
Huis.
Het stoffelijk overschot van de toneelspe
ler Jules Verstrate. die Zondag j J. is over
leden, zal Woensdag 2 Mei om 12 uur ter
aarde worden besteld op Zorgvlied te Am
sterdam. Gelegenheid tot condoleren is er
die dag van elf tot half twaalf in de rouw
kamer aan het Zandpad en na afloop van de
plechtigheid in de aula van de begraafplaats.
