OP ZOEK NAAR SNELHEID WERD
BESPARING GEVONDEN
Nederlandse industrie bij
Amerika in de leer
I
Commissaris der Koningin beledigd?
f
Vermindering transport
en opslagkosten
SPINAZIE DRAAIT IN GROTE
HOEVEELHEDEN DOOR
De Visserijgolf
Verplichte Ziekenfondsverzekering en
Noodwet-Ouderdomsvoorziening
VIJFTIEN DUIZEND BELANGSTELLENDEN TE NANCY BIJ HET
HUWELIJK VAN OHO VAN HABSBURG
„Keizer van Oostenrijk"
Mineurstemming op de
Beverwijkse veilingen
Vis lossers werkten niet
op bevrijdingsdag
Kwestie-Menten weer op het tapijt
In kort geding publicatieverbod gevraagd
onder dwangsom van een ton
Wat gebeurt met rentetrekkers-
Ongevallenwet
LENTE-WEEL'DE IN VELSEN'S NATUUR
Nieuw leven in
flora en fauna
SCHADELOOSSTELLING
Helft van de hoge Europese adel aanwezig
VRIJDAG 11 MEI 1951
PAGINA
wliiii
Prov. Ziekenhuis haakte
ook in
in.
IV
(Vari onze Haagse redacteur)
Er is al zoveel in algemene phrases gepraat over opvoering van de pro
ductiviteit, dat het, zeker voor de leek, een verademing is nu ook eens
in duidelijke taal met concrete gegevens ergens te vinden samengevat,
waarin deze opvoering dan wel zou kunnen bestaan: op de dag, dat de me
taalindustriëlen zich over dit onderwerp hebben beraden, deed de „Contact
groep Opvoering Productiviteit" een boekje verschijnen, „Verplaatsing en
Opslag binnen het Bedrijf", welke uitgave financieel mogelijk is gemaakt
door de E.C.A.-missie in ons land.
Een Engelse studiegroep, die zich in Amerika diepgaand over deze kwesties
georiënteerd heeft, is o.m. tot de conclusie gekomen, dat de kosten van
transport en opslag in bedrijven van verschillende aard variëren tussen de
15 en 85 van de totale productiekosten en er zijn betrekkelijk weinig be-
drijvert, waar ze niet minstens een kwart van de totale loonkosten uitmaken!
.Men heeft in de Verenigde Staten voorts uitgerekend, dat het geen uitzonde
ring is, wanneer voor de productie van één ton eindproduct een gewicht van
50 ton verplaatst moet worden in de opeenvolgende phasen van het pro
ductieproces.
Bij al hetgeen over dit onderwerp te
berde is gebracht, wordt telkens weer
Amerika er bij gehaald. Hoe komt het
toch, zo vraagt men zich daarbij dan af,
dat de industrie in de Verenigde Staten
juist op dit punt zich zo bijzonder ver
ontwikkeld heeft? Het merendeel van de
technische hulpmiddelen voor de ver-
Plaatsing van materialen is ten opzent
ook bekend men is ginds echter tot
een veel bewuster toepassing van deze
middelen gekomen en de wijze, waarop
zulks geschiedde, is in zekere zin ver
rassend.
De laatste wereldoorlog hèeft de grote
stoot gegeven.
Er moesten i.v.m. de oorlog ongekend
grote hoeveelheden geproduceerd ver
plaatst en verscheept worden, en wel
zo snel mogelijk; bovendien moesten
nieuwe mensen hiervoor geïnstrueerd
Worden. Daardoor is men gedwongen ge-
£>e vorkheftruck
stapelborden, een
kan met één greep, door middel van
groot aantal zakken ineens opstapelen.
weest zich grondig te verdiepen in al
lerlei problemen, die voordien eigen
lijk als normale routinewerkzaamheden
de normale traditionele ontwikkelings
gang doormaakten en deze werkanalyse
leidde tot talrijke vereenvoudigingen en
verbeteringen.
Deze les is uiteraard na de oorlog niet
in het vergeetboek geraakt en men wil
haar nu ook aan de Nederlandse in
dustrie trachten bij te brengen. Een
moeilijkheid is, dat in verschillende be
drijven de toepassing van transportmid
delen als vorkheftrucks en hefwagens,
laad- en stapelborden gezien wordt als
iets, dat er tegenwoordig bijhoort. Men
meent dan het probleem te kunnen op
lossen met invoering van deze Hulpmid
delen, zonder dat het transportvraagstuk
grondig geanalyseerd is en dan ontstaan
oplossingen, die er heel modern uitzien,
maar daarom nog helemaal niet doel
matig behoeven te zijn.
In vele bedrijven én instellingen heerst
verder de mening, dat de lonen van een
paar sjouwers en loopjongens niet zo
veel uitmakenen dus kunnen aller
lei hulpmiddelen ook niet zoveel be
sparing brengen. Het is echter anders;
er gaat 'n groot deel
van de z.g. direct
productieve tijd ver
loren met" de ver
zorging van inci
denteel transport
en opslag.
Een van de nieu
we slagzinnen in
Amerika is daarom:
„Give it wheels" én
dit komt in de prac-
tijk hier op neer,
dat alle goederen,
die een bepaalde
bewerking moeten
ondergiaan, direct
bjj aankomst niet
op de grond worden
gezet, maar op een
plank met wieltjes.
Men formuleert het
scherp: de grond is
niet de normale
verblijfplaats van
goederen en wijst er
op, dat aan de ar
beiders zeer veel
nodeloze moeite en
inspanning wordt
opgelegd om op kos
ten en voor reke
ning van het bedrijf
werk te verrichten,
dat nutteloos is.
Alles wat ncergc.
legd of neergezet
wordt, moet weer
worden opgetild.
Het is vrywei aucen spinazie, v.at de
klok „uraan op ue ueverwyusc veilin
gen. klagelijks worucn uuizenden kisten
Van deze voorjaarsgroente aangevoerd.
Bet gaat echter buitengewoon slecht
•net ue afzet. De gehele campagne oreigt
le mislukken.
Het belooft slecht af te lopen met de
eerste grote teelt van ae sueeK. n,r is
Slechts eén fabriek, cue benoornjke
hoeveelheden afneemt, tegen cent per
kg. Ue binnenlandse hauael gaat nog
een enkele keer tot 1U of 12 cent per
kg. Maar ae rest draait door. UagelijKs
gaan enkele duizenden Kisten naar ae
Mestvaalt.
IN iet alleen met de spinazie gaat het
slecht, ook ae rabaroer Kieeg een ge
voelige kiap en duikelde bij een groot
aanbod, naar een prijs van 4 tot lz
cent per bos. Sla werd Maandag ver
kocht voor 20 en 27 cent per krop,
W oensdag gaf men al niet meer dan
4-8 cent per kop.
Witlof hiela nog enigszins stand, al
taakt ail proauct op, We zagen nog tot
40 cent per kg. betalen. Prei draaide de
gehele week door al kwam de laatste
tnarktdag een kentering.
Uien konden de genele winter niet
verkocht worden, nu zoekt men .er weer
haar en Detaalde tot 14 cent per kg.
De eerste asperge werd aangeboden.
Aardbeien ziet men neg weinig. De en-
keie aangevoerde doosjes gingen tot 140
Cent per stuk.
Een ander geluid komt van de bloe
menveiling. Daar heeft de komende
De weigering van de vislossers, onge
ler 190 man, in IJmuiden om op Be-
tijdingsdag te werken heeft tot gevolg
phad dat zij Vrijdagmorgen bij de uit
betaling van hun loon eën „mandag'
'ongeveer zes gulden) niet kregen uitbe
taald. De reders hebben zich daarbij op
het standpunt gesteld, dat waar niet ge
kerkt wordt, ook geen loon uitbetaald
behoeft te worden. De werknemersor-
ksnisaties hadden hun leden geadviseerd
?'e dag wel te werken omdat de lande-
Hl ke beschikking op Bevrijdingsdag
j't'Jaf toestaat van 13 uur af. De lossers
amen echter de consequenties geheel
°Or eigen rekening.
.in het begin van deze week heeft de
ouding van de vislossers ook de ont-
om?m'ng gewekt van de zeevarenden,
yidat hun schepen nu langer moesten
UnJVen liggen wat voor hen gevolgen
dit "ebben in hun gage. Gedeeltelijk is
h)e maar anderzijds wordt opge
ien dat een m°gelijke marktspreiding
Voé Afregelde verwerking'van de aaji-
"or had kunnen bevorderen.
Moederdag het grote aanbod grif doen
verwerken tegen heel goede prijzen.
Jammer is het, dat door de regen in
het begin van de week de tulpen onder
de „pokken" zijn gekomen. Tulpen, die
nog iets in kwaliteit bijkomen, gihgen
vlet weg, van 80-90 cent per bos.
Voor gesneden gele tulpen gaf men zell's
tot 40 cent per bos.
Bij de narcissen zagen we alleen nog
de Cheerlullnes, die tot 28 cent per bos
ging. Irissen liepen weer in prijs om
hoog. Ze gingen vlet weg, wat ook hét
geval wgs met de anemonen.
Lelies zijn er nog maar in één vari
ëteit, de Oranje. Heel goede prijzen.
Lathyrus en violieren waren voor heel
goede prijzen te plaatsen. Tritonia's
kwamen in een enkel partijtje ter
markt. Violen bleven duur, gingen ver
boven de twee gulden per kist. De
overige perkplanten werden goedkoper.
Met 5.300 kisten vis sloot de Donder
dag zich in IJmuiden aan bij de vori
ge dagen van zeer grote aanvoer. De
prijzen bleven eveneens op hetzelfde
niveau. Grote tong noteerde f 2,65 tot
f 2,30 per kilo, tong II was goedkoper
met f 0,84 tot f 0,64 per kilo. Grote
schol haalde f 66 per kist, schol II va
rieerde vanf 36 tot f 26 per kist en schol
III werd naar de pufschuit verwezen.
Makreel liep uiteen van f 29 tot f 8 per
kist, terwijl grote partijen ten offer vie
len aan de opvangregeling. Grote schel
vis werd niet aangevoerd en de braat-
schelvis varieerde van f 35 tot f 27 per
kist, terwijl wijting door de handel
werd afgenomen voor f 31 tot f 16 per
kist. Grote hake noteerde f 160 tot
f 140 per 125 kg., grote koolvis f 35 tot
f 30 per 125 kg. en grote kabeljauw
f 112 tot f 63 per 125 kg.
Van de 5.300 kisten vis. die Donder
dag in IJmuiden werden aangevoerd,
waren er 365 met fijn vis, 580 met schol,
1715 met makreel, 555 met schelvis en
970 met kabeljauw en gul.
Voor een reis van 3 weken naar de
IJslandse wateren besomde de motor
trawler Claes Compaen IJm. 41 f 31.190.
De stoomtrawler De Hoop IJm. 73 zag
een 15-daagse reis gehonoreerd met
f 18.100 en de motortrawler Claesje RO
46 kreeg voor een 13-daagse reis
f 13.080. Bij de loggers werden de hoog
ste besommingen gemaakt door do
Arie Nico KW 17 en de Ger Ita KW
114, beide met f 3890.
Niet alleen in IJmuiden heeft men
met een overvloed van vis te kampen.
In Engeland is het zelfs nog een graad
je erger. Alleen in Grimsby bestond de
aanvoer Donderdage uit 17.000 kit vis
plus de vangst van 40 Noordzeeboten.
Daarbij zinkt IJmuiden volkomen in
het niet, maar het gevolg was toch
maar weer, dat de Viking Bank IJm.
183 geen kans kreeg om te lossen en nu
samen met de Limburgia IJm. 54 zijn
De machines doen het zware werk.
Zonder nu verder op alle technische
hulpmiddelen zelf in te gaan, welke een
betere opslag en verplaatsing binnen het
bedrijf bevorderen, kan hier wel even
apart gewezen worden op de betekenis
van stapelborden, dit zijn hout- of me
taalconstructies, waarop b.v. een aantal
dozen of zakken met één greep van een
z.g. vorkheftruck ineens tezamen opge
stapeld kunnen worden men werkt
dus met veel grotere transporteenheden
dan een sjouwer ooit zou kunnen ver
plaatsen.
Deze methode heeft een ware zege
tocht gemaakt in de geallieerde landen
tijdens de oorlog. Er zit bovendien een
interessante perspectef in voor het ver
voer ook buiten het bedrijf: wanneer
men er in zou slagen de modellen van
de stapelborden te standaardiseren, zou 't
mogelijk moeten zijn, dat de verlader
goederen op een stapelbord bij een fa
briek aflevert en dat dit bord daar dan
meteen blijft, zodat er dus een algemeen
gebruik van hetzelfde transportmateriaal
tussen afzender, vervoerder en afnemer
plaats vindt Dit is nog wel goeddeels
toekomstmuziek, maar de Engelse spoor
wegen hebben bijvoorbeeld al een uit
wisselingssysteem van stapelborden ge
organiseerd. Het gebruik van stapelbor
den heeft zich in Amerika tot een apar
te kunde ontwikkeld; men noemt het
„palleting" en daarbij worden voor be
paalde stapelmethodes met gebruikma
king van foto-electrische cellen presta
ties gemeld van 1200 tot 1500 kistjes en
dozen per uur.
De hier even genoemde foto-electri
sche cel kan een bijzonder belangrijke
plaats innemen. Behalve o.a. voor het
signaleren van weeffouten, het con
stateren van draadbreuk in weverijen,
geldt dit ook voor het intern transport.
Men kan b.v. bij het transport op rol-
lenbanen van bakken, die voorzien zijn
van merktekens, door middel van de
foto-electrische cel deze bakken be
paalde wegen laten kiezen. De tech
nische ontwikkeling op dit gebied is
zo ver, dat gedachten worden opge
wekt aan een goederenemplacement op
een station, waar de wagens van de
uit te rangeren treinen ieder hun
eigen weg zoeken. Ook zijn er toepas
singen mogelijk bij het vullen van
blikken: de lichtstraal wordt dan on
derbroken als het blik tot op de juiste
hoogte gevuld is!
Bij al deze punten is men geneigd in
stemmend te knikken, doch telkens valt
er toch ook weer een zekere scepsis te
overwinnen: zou er nu werkelijk aan ef
ficiency met deze nieuwlichterij zóveel
te winnen zijn? De praktijk is er om dit
laatste te bewijzen. De publicatie, waar
we het bovenstaande aan ontlenen, geeft
o.a. als voorbeeld de reorganisatie, welke
werd doorgevoerd in een pannenfabriek.
Men slaagde er bij dit bedrijf in het aan
tal transporten en op- en aflaadbewer-
kingen terug te brengen van 30 tot 9 en
wist het aantal tussenopslagen te reduce
ren van 25 tot 18! Dat dergelijke bespa
ringen aan werk ook metterdaad bespa
ringen in geld betekenen, zal verder
geen betoog behoeven.
vangst Vrijdag op de Engelse markt
moest zien te plaatsen.
Voor de Vrijdagmarkt in IJmuiden
stonden genoteerd de motortrawlers Ba
tavia IJm. 99 met 1050 kisten makreel,
40 kisten haring, 45 kisten schelvis,
25 kisten koolvis, 30 kisten wijting, 10
kisten diversen en Eveline IJm. 116 met
780 kisten makreel, 80 kisten -schelvis,
230 kisten koolvis, 90 kisten wijting,
100 kisten dichte wijting, 150 kisten ha
ring, 120 kisten hake en 20 kisten varia.
De tonftenlegger Barnhurst is Don
derdag vanuit Vlissingen in IJmuiden
gearriveerd. De Noorse coaster Ran-
frost, die 2.30 ton filets in IJmuiden
kwam afleveren, is na lossing Donder
dag weer vertrokken. Verder gingen
naar zee de trawlers Alkmaar IJm. 31
en De Hoop IJm. 73.
Voor de Zaterdagmarkt waren Don
derdagavond in IJmuiden nog geen
trawlers bekend. In het vooruitzicht
van de Pinksterdagen werd ook geen
aanvoer van betekenis verwacht.
Op de stoomtrawler Norma Maria
IJm. 6 heeft de arbeider G. S. uit Eg-
mond een klap van een lier gekregen.
Hij kreeg een dijbeenkneuzing en is,
nadat de heer A. P. Bakker de eerste
hulp verleend had, per taxi naar huis
gebracht. -
De 17-jarige C. van B., die op een
logger aan het werk was, is met zijn
hand bekneld geraakt tussen een stuk
ijzer. Hij kreeg een aantal verwondin
gen aan de binnenkant van zijn rechter
hand en vermoedelijk een gebroken
vinger. Ook hier verleende de heer A.
P. Bakker de eerste hulp, waarna de
jongeman per auto naar het St. Anto-
nius:ziekenhüis werd vervoerd.
Verschillende rederijen zÜn ef toe
overgegaan trawlers tijdelijk ï^it de
vaart te nemen. Volgens de geruchten
zou dit een individuele actie zijn, ana
loog aan de practisch volledige staking
het vorig jaar, maar bij informatie werd
medegedeeld; dat het stillegen van een
aantal schepen alleen de jaarlijkse
schoonmaakbeurt betreft. Door de in
het begin van het jaar nog goede ma-
kreelprijzen en dito besommingen is
men daar later mee begonnen dan an
dere jaren, maar over nog slechts twee
maanden begint het verse-haringsei-
zoen en dan moeten alle schepen hun
jaarlijkse grote beurt gehad hebben.
Vandaar dat er nu veel schepen tege
lijk stilliggen.
(Van één onzer verslaggevers)
Gistermorgen heeft mr. P. W. van
Doorn te Amsterdam, optredende namens
dr. J. E. baron de Vos van Steenwijk,
Commissaris der Koningin in de provin
cie Noord-Holland, in kort geding voor
de president van de Amsterdamse recht
bank verzocht „De Telegraaf", zijn
hoofdredactie en een met name genoem
de redacteur te verbieden nog meer
artikelen te publiceren, die de goede
naam van deze Commissaris kunnen
aantasten op verbeurte van f25.000 voor
ieder, welk bedrag eventueel aan de
Stichting 19401945 zal worden gegeven.
De president zal a.s. Dinsdag uitspraak
doen
Het gaat hier om artikelen in „De
Telegraaf", waarin wordt gesuggereerd,
dat genoemde Commissaris overigens
niet met name genoemd na de Bevrij
ding tapijten, toebehorende aan de heei
Menten, destijds een politiek delinquent,
zich zou hebben toegeëigend ten beihoeve
van de inrichting van de ambtswoning
van deze Commissaris te Haarlem. De
tapijten zijn inmiddels aan de heer Men
ten teruggegeven, nadat een poging van
de Rijksgebouwendienst om ze aan te
leppen was afgestuit op de hoge prijs, die
de heer Menten er voor vroeg.
De verdediger van „De Telegraaf", mr.
A. J. M. v. Dal te Den Haag, wiens com
pagnon mr. Coebergh de heer Menten
heeft verdedigd, betreurde de termino
logie in een bepaald artikel over deze
zaak. Door toevallige oorzaken was het
artikel niet vóór de plaatsing door de
hoofdredactie gelezen en deze hoofdre
dactie acht sommige uitdrukkingèn in
strijd met de achting, d;è men gezags
dragers in het algemeen moet toedragen.
Hij bood zijn verontschuldigingen daar
voor aan. Overigens meende hij. dat ge
noemde Commissaris niet beledigd kan
zijn, omdat deze Commissaris niet met
name is genoemd. Volgens mr. v. Dal
zou de schrijver zelfs een ander bedoeld
hebben.
De president: „Dan is de schrijver een
ezel, want ieder begreep wie bedoeid
was."
Mr. v. Dal zette uitvoerig uiteen, dat
als het verbod wordt toegestaan, dat in
dit kort geding wordt gevraagd, de pers
vrijheid in het gedrang zou komen, om
dat de pers in het algemeen belang moet
kunnen schrijven over gedragingen van
de gezagsdragers. Alleen de Koningin is
onschendbaar.
Mr. v. Doorn gaf een historisch over
zicht van hetgeen er met de tapijten is.
gebeurd. Toen de ambtswoning moest
heringericht worden, was daarvoor geen
inboedel aanwezig, want die was tijdens
de oorlog gestolen. En het Beheers
instituut te Haarlem had geen passende,
meubelen uit de inboedels van politieke
delinquenten. Daarom is toestemming
verkregen van het Beheersinstituut te
Bloemendaal om tapijten en serviezen
uit de woning van de heer Menten te
mogen halen voor de inrichting van de
ambtswoning. Dit is gebeurd door
mevr. De Vos van Steenwijk tezamen
met enige functionarissen, die bij deze
kwestie betrokken waren. Voor zover
do tapijten niet nodig waren, zijn ze in
de Prov. Griffie gedeponeerd, maar
daar ?e daar door de mot werden aan
gevreten, heeft men ze tijdelijk aan
een kabinetschef en aan de Commissa
ris der Koningin te Arnhem, wiens
ambtswoning eveneens opnieuw moest
worden ingericht, afgestaan. Dit alles is
schriftelijk vastgelegd en er is dus geen
sprake van, dat hier iets zou zijn toe
geëigend. De tapijten zijn inmiddels
teruggegeven, hetgeen de schrijver in
„De Telegraaf" kon weten. Me.t de po
gingen tot aankoop van de tapijten
door de Rijksgebouwendienst heeft de
Commissaris nooit enige bemoeienis
gehad. De schrijver heeft deze Commis
saris, hoewel nie.t met name genoemd,
in zijn artikelen zo nauwkeurig om
schreven, dat ieder kan weten wie hier
bedoeld was. En dat op een zeer laak
bare en beledigende wijze. In het bij
zonder laakte mr. v. Doorn het, dat de
schrijver gebruik heeft gemaakt van
een particulier briefje, dat de Commis
saris destijds aan mr. Kortenhorst, die
ook bij de verdediging van Menten is
betrokken geweest, heeft geschreven en
waarin hij voor wat de tapijten betreft
verwjst naar d° Rijksgebouwendienst.
De advocaat van Menten, mr. Coebergh,
heeft schriftelijk de beschuldigingen
herroepen die hij in een brief aan de
Rijksgebouwendienst tegen mevr. De
Vos van Steenwijk heeft geuit De
Commissaris heeft pas na lang aarzelen
besloten dit kort geding te voeren, om
dat men anders zou zeggen: Wie zwijgt
stemt toe. En het gaat hier om de goe
de naam, waarop ieder aanspraak mag
maken.
Mr. van Dal merkte nog op dat de
verdedigers van Menten niets te maken
hebben gehad met de artikelen in „De
Telegraaf". Ze zijn buiten hen om ge
schreven. Hij vond het echter vreemd,
dat de tapijten al in 1945 uit de woning
van de heer Menten zijn gehaald, ter
wijl de ambtswoning pas het jaar daar
op is ingericht. En bovendien zijn de
tapijten verknipt, omdat ze niet in een
bepaalde kast pasten. Overigens meen
de mr. Van Dal, dat dit geen kwestie
is voor een kort geding. De artikelen
zijn maanden geleden geschreven en
waarom nu plotseling die grote haast?
De wet geeft voldoende waarborgen to
gen laster en belediging, een speciaal
verbod is daarvoor niet nodig. Tenslotte
wees pleiter er op dat de verkeerde is
gedagvaard. De N.V. „De Telegraaf" be.
staat niet, dit blad wordt uitgegeven
door de N.V. „Salatiga". Mr. van Doorn
vond drt verweer „armzalig".
Niet alleen over de Kon. Ned. Hoogovens
en Staalfabrieken te IJmuiden is Donder
dagavond in het programma van de
N.C.R.V. in het kader van de ,,Haak-in"-
actie gesproken, ook het Prov. Ziekenhuis
te Santpoort was vertegenwoordigd, zij het
niet door een levende deputatie, maar dan
toch via een verpleegster-pop, die een
plaatsje zal krijgen op de te houden ba
zar. Maar alvorens zelf nog geld op te
brengen, kon zij nu reeds een bedrag van
f 1.122.31 overhandigen, waarmee ook deze
instelling zich schaarde in de grote rij, die
inhaakte voor het goede doel.
Deze maal eerst iets over de men
sen met een uitkering krachtens
de Noodwet-Ouderdomsvoorzie.
ning. Zij vormen de grootste groep, die
tengevolge van de bij de aanvang van
dit jaar in werking getreden wet onder
de verplichte ziekenfondsverzekering is
gebracht. Het betreft namelijk 410.000
personen, inclusief voor indirecte ver
zekering in aanmerking komende ge
zinsleden.
Wanneer een man met een uitkering
krachtens de Noodwet overlijdt, behoudt
zijn weduwe vijf maanden na de maand
van haar mans overlijden de rechten
van de Noodwet. En zo lang zij uitke
ring van de Noodwet ontvangt, is zij
(als rechtstreeks-verzekerde) bij een
Algemeen Ziekenfonds ingeschreven. Is
zij na die vijf maanden niet tot een
zelfstandige Noodwet-uitkering gerech
tigd, dan houdt haar verplichte verze
kering op.
De premie voor de mensen met een
Noodwet-uitkering bedraagt f 1.50 per
maand (ook veer man en vrouw s a-
men fl.50). Zij is gelijkgesteld met de
premie, welke een verplicht-verzekerd
werknemer met een laag loon (van on
geveer twintig gulden per week) moet
betalen. Natuurlijk is dat niet voldoen
de om de kosten van de verzekering
dezer oude mensen te dekken. Van het
overige, dat geacht wordt nodig te zijn,
komt 2/3 ten laste van het bedrijfsleven
en 1/3 ten laste van het Rijk. Men is tot
deze regeling gekomen, omdat het groot
ste deel van de mensen met een Nood-
uitkering uit het bedrijfsleven afkom
stig is. Het bedrijfsleven betaalt voor
hen uit het Vereveningsfonds, waarin de
opbrengst van de premiê der verplichte
verzekering wordt gestort. Voor de ver-
In Velsens parken en plantsoenen
heerst Koningin Lente in volle pracht
en majesteit. Overal bot het frisse groen
uit de opengebarsten knoppen, grasga
zons plekken op tussen schilderachtige
bospartijtjes en elders steken de sierlij
ke lentebloemen hun arrogante kopjes
naar de zon. Wie gaat er schoner ge
kleed dan zij? De magnolia bloeit en de
amaryllis wil ook niet meer ongezien
voorbij gelopen worden. Het is lente,
heerlijke lente, tijd van beloften en ge
spannen verwachtingen.
Heeft de flora zich gedost in een
nieuw kleed, de fauna heeft de kilte
van de winter van zich afgeschud en
koestert zich inde milde zonnestralen
In de kinderboerderij in Velserbeek
voelt het ponnyveulen zich met de dag
sterker en parmantiger worden en in
de hertenkamp staart dag na dag moe
der zwaan naar de haar omgevende
dieren. Zij zit nest-vast voor nog een
kleine 14 dagen en dan zal de zwanen-
familie, als tenminste alle vijf eieren
uitkomen, aanmerkelijk zijn uitgebreid.
In het Burgemeester Rijkenspark zit een
zus van haar en ook daar zal het bin
nenkort groot feest zijn. De vaders dof
fen zich reeds op, want zij zullen im
mers de visite moeten ontvangen (of
verjagen!).
Deze broedende zwanen zijn echter
niet de enige manifestaties van het
nieuwe leven. Een witte kalkoen zit op
niet minder dan 12 eieren en in de loop
vqn de volgende week zal zij van haar
huis-arrest verlost worden om zich aan
een meer paedagogische taak te gaan
wijden. En vergeet de wilde eenden
niet, die op verschillende plaatsen in
Velserbeek op hun nesten zitten te broe
den, één zelfs op niet minder dan 17
eieren. Dat kan me een bevolkingsaan
was geven in de komende weken.
Er heerst echter ook verslagenheid in
de dierenwereld. De familie koolduiven
verliest dagelijks een aantal van haar
leden. Zij vallen zo maar uit de bomen
en na enige stuiptrekkingen blazen zij
de laatste adem uit. Op Hemelvaarts
dag zijn er zo, alleen al in Velserbeek.
niet minder dan zeven gevonden. Vol
gens deskundigen vallen zij ten slacht
offer aan vergiftigde tarwe, die de boe
ren in de polder op hun land strooien.
Dat lijkt misschien wreed en mogelijk
is het dat ook. maar die koolduiven zijn
geduchte veelvraten en pikken al het
uitgestrooide zaad dat zij tegen komen.
En als er dan te veel koolduiven zijn,
krijgt de boer af en toe toestemming
om vergiftigde tarwe uit te strooien om
daarmee op drastische wijze de duiven
familie uit te dunnen.
Eén zwanenpaar heeft, zeer ondank
baar ten opzichte van de goede verzor
ging, die het in Velserbeek genoot, de
wieken genomen. Dat gebeurde een
veertien dagen geleden en achteraf be
zien hadden zij ook eigenlijk allang
weer gekortwiekt moeten worden. Dat
is niet gebeurd en dus namen zij hun
kans waar en kozen de vrijheid. Totdat
zü Woensdag teruggevonden werden
achter Beverwijk De Klomp heet het
daar genietend van hun herwonnen
vrijheid. Het werd een felle jacht,
waarin tenslotte ma zwaan werd ge
vangen, daarbij verre van galant in de
steek gelaten door haar echtgenoot, die
verderop tussen de plassen een veilig
heenkomen zocht. De huwelijkstrouw
zal wel niet zo groot zijn, dat hij eige
ner beweging zich weer bij zijn gema
lin in Velserbeek zal voegen en daar
om gaan de mannen van het Plantsoen-
bedrijf hem komende week nogmaals
achterna, maar dan met een boot. De
weer opgevangen zwaan is inmiddels
onder behandeling van de veearts ge
steld, want dit uitstapje is haar niet
best bekomen.
Ook de mensenkinderen profiteren
van de lentedagen. En omdat er al zo
vaak ook in deze krant geklaagd is over
de vernielzucht van de jeugd, mag er
vandaag gerust een pluimpje op hun
hoed, want de parkwachter van Velser
beek heeft het op Hemelvaartsdag erg
druk gehad, maar de bloemen en plan
ten zijn voorbeeldig met rust gelaten
En dat is een verblijdend teken. Het is
immers lentp. tijd van beloften!
In ons blad van Woensdag heeft onze
Brabantse redactie in verband met het
isoleren van contactgevallen van pok
ken de vraag gesteld, wie er opkomt
voor de loonderving van deze personen.
Van terzake kundige zijde in Den Haag
vernemen wö nu, dat lijders aan de
ziekte zonder meer recht hebben op
ziekengeld. Dit ziekengeld wordt uitge
keerd door het orgaan, waarbij de werk
gever van de verzekerde voor de uit
voering van de wettelijk verplichte zie
kengeldverzekering is aangesloten. Dit
is óf de bedrijfsvereniging óf de Raad
van Arbeid.
Het huwelijk van aartshertog Otto van Habsburg en prinses Regina van Saksen-
Meiningen, dat zoals gemeld Donderdag te Nancy is gesloten, heeft vijftien duizend
belangstellenden op de been gebracht. Vijfhonderd man ^politie poogde dc menigte
in bedwang te houden, maar toen bruid en bruidegom de kerk verlieten, ver
braken enige honderden personen het cordon en omringiden het bruidspaar. Het
duurde enige minuten voor de orde was hersteld.
In de loop van de middag ving het paar zijn huwelijksreis aan, die het naar
Zuid-Spanje voert. Pas over vijf dagen zullen de jonggehuwden op de plaats
van bestemming zijn. Intussen vertoeft ongeveer de helft van de hoge Europese
adel te Nancy. Meer dan 100 fotografen hebben de plechtigheid met hun aan
wezigheid opgeluisterd.
Geheel zonder incidenten is de ge
beurtenis piet verlopen. Terwijl de stoet
zich langs de route van een halve myi
tussen badhuis en kerk voortbewoog,
wierpen studenten uit de eerste verdie
ping van een huis een tweetal eieren
naar het gevolg van het bruidspaar. De
„projectielen" spatten echter uiteen te
gen een paar persfotografen. Terwijl het
aartshertogelijk echtpaar passeerde hoor
de men hier en daar de gesmoorde
kreet „Vive la république".
Gedurende de nacht van Woensdag op
Donderdag hebben muziekcorpsen van
studenten door de straten van Nancy ge
marcheerd. Ze brachten oude Oosten
rijkse militaire marsen ten gehore. In
café's werd gedrongen op het welzijn
van het aartshertogelijk paar.
De huwelijksplechtigheid in het raad
huis wat er een. die beheerst werd door
de fotografen. Zij produceerden eën hel
van blitzlicht toen het gewichtige ogen
blik was aangebroken. Kort voor de
plechtigheid begon had een ondernemend
Amerikaans persfotograaf zich in de
zetel van de burgemeester genesteld,
maar hij werd daaruit al heel spoedig
door een hertog verwijderd.
Aartshertogen en prinsen waren in
De Aartshertog en zijn bruid wuiven schitterende uniformen uil de 18de en
naar de juichende menigte by het ver- 19de eeuw verschenen. De dames waren
laten van de Chapel des Cordeliers, gieklecd in de prachtigste costuums van
waar het huwelijk gesloten werd. de Parijse modehuizen en op vele ja-
(Telefoto) ponnen prijkten kostbare familiejuwe
len, die de draagsters naar hun balling
oord hadden weten mee te voeren. Het
bruidspaar knielde voor de burgemees
ter met het gelaat naar de familiewa
pens van de huizen van Lotharingen,
Habsburg en Saksen, die in de zaal wa
ren opgehangen.
De persvoorbereidingen voor de brui.
loft waren een mengsel van Hollywood-
se publiciteit en de ernst van een inter
nationale conferentie. Iedere journalist
kreeg een bundel mee naar huis, die on
geveer een pond woog: De geschiedenis
van het Huis Habsburg en die van het
Huis Saksen-Meiningen, een program
ma van de plechtigheden, een geschie
denis van Nancy, biografieën van
bruid en bruidegom, een historie van
de huwelijkskapel, een opstel over de
nationale costuums
die Oostenrijkse be.
zoekers droegen, 'n
lijst der gasten, de
menu's van de twee
familiediners, een
geschiedenis van de
Oostenrijkse wijnen
die de gasten dron
ken en een be
schouwing over de
muziek, die tijdens
de ceremonie werd
gespeeld.
Deze communi-
qué's voor de pers
maakten overigens
voor het eerst mel
ding van Otto als
„keizer van Oos
tenrijk" en van zijn
bruid als de aan
staande keizerin.
Bij de gasten ont
brak de graaf ^van
Parijs, de Franse
troonpretendent.
Otto's persagenten
zeiden, dat hij niet
is uitgenodigd, om
dat hij niet tot de
familie behoort,
maar geruchten in
royalistische krin
gen willen, dat dit
het gevolg was van
een oude vete, die
dateert van de tijd
der Franse revolu
tie.
zekering van de kleine zelfstandigen
onder de Noodwet:trekkers zal het Rijk
in dat fonds een bedrag storten.
Een verbetering is ook, dat trekkers
van een invaliditeits-, ouderdoms- of
weduwenrente of van een wezen
rente ingevolge de Invaliditeits
wet van ten minste f 125.per jaar
onder de verplichte ziekenfondsverzeke
ring zijn gebracht. (Bij het antwoord op
de vraag of de grens van f 125,is be
reikt, worden de toeslagen niet mede-
geteld.)
De premie ook voor deze mensen be
draagt f 1.50 per maand. Wat meer voor
hun verzekering nodig is, wordt bekos
tigd uit het door het bedrijfsleven ge
vormde Vereveningsfonds. De ''oor-
waarde, dat de rente ten minste f 125.
j>er jaar moet bedragen, wordt gesteld
om te bewerkstelligen, dat de rente
trekkers, om van de verplichte zieken
fondsverzekering te kunnen profiteren,
of de mensen, aan wier verzekering zij
recht op rente ontlenen, een niet al te
korte tijd in het bedrijfsleven werk
zaam zijn geweest. Het kan intussen
voorkomen, dat iemand maar een kor
te tijd in het bedrijfsleven heeft ge
werkt en daarna zelf, vrijwillig, voor
zijn invaliditeitsverzekering verder
heeft betaald, waardoor hij recht heeft
op een rente van f 125.of meer. Dat
ook zo iemand onder de verplichte zie
kenfondsverzekering valt, is een belo
ning voor het sociaal verantwoordelijk
heidsgevoel, waarvan hij blijk heeft ge
geven!
Voorts vestig ik er de aandacht op,
dat slechts één wezenrente krachtens
de Invaliditeitswet wordt toegekend, ook
al is er meer dan één wees. Vijf wezen,
die gezamenlijk een wezenrente krijgen
van ten minste f 125.per jaar, zijn
dus allen rechtstreeks-verplicht-verze
kerd. De premie bedraagt voor al deze
wezen tezamen f 1.50 per maand.
Als de hier genoemde rentetrekkers
in loondienst zijn en verzekerd ingevol
ge de Ziektewet en daardoor ook onder
de verplichte ziekenfondsverzekering
vallen, wordt de premie van f 1-50. die
voor hen als rentetrekker wordt be
taald, gerestitueerd. (Maar wat die vijf
wezen betreft, over wie ik juist schreef,
eerst als a 1 die wezen in loondienst zijn,
wordt de premie van f 1.50 geresti
tueerd. Dat zal in de practijk wel weinig
voorkomen!) De rentetrekker, die reeds
uit anderen hoofde onder de verplichte
ziekenfondsverzekering valt, zal dit te
genover zijn fonds moeten aantonen om
restitutie van zijn premie van f 1.50 te
krijgen.
Sedert 1 Januari van dit jaar vallen
voorts onder de verplichte zieken
fondsverzekering de rentetrekkers
krachtens de Ongevallenwet. Land- en
Tuinbouwongevallenwet en Zeeonge
vallenwet, voor zover zij in het genot
zijn van een rente, berekend naar een
arbeidsongeschiktheid van 50 percent
of meer, alsmede de personen, die een
tijdelijke uitkering genieten krachtens
de Zeeongevallenwet.
Ook de weduwen en wezen, die
krachtens een der Ongevallenwetten
een rente ontvangen, zijn nu onder de
verplichte ziekenfondsverzekering ge
bracht.
Daar de Ongevallenwetten geen loon
grens kennen, worden door de nieuwe
regeling ook mensen onder de verplich
te verzekering gebracht, die er in hun
dienstbetrekking niet onder vielen.
De trekkers van een ongevalsrente
zijn vrijgesteld van premiebetaling. Men
heeft voor hen van premieheffing afge
zien. omdat het een betrekkelijk klein
aantal personen betreft en het meren
deel hunner reeds uit anderen hoofde
verzekerd is, zodat de geringe premie
opbrengst in geen verhouding zou staan
tot de administratiekosten, aan de pre
mieheffing verbonden.
Wie ongevalsrentetrekker wordt, ont
vangt van het uitvoeringsorgaan van
de desbetreffende wet een kaart, waar
uit dit blijkt en die hij bij het zieken
fonds moét inleveren. (Dit geldt ook
voor de reeds hierboven door mij be
handelde groepen der rentetrekkers in
gevolge de Invaliditeitswet en der per
sonen met een uitkering krachtens de
Noodwet-Ouderdomsvoorziening).
De rentetrekkers ingevolge de Invali
diteitswet en de ongevalsrentetrekkers
vormen tezamen een groep van onge
veer 160.000 personen, inclusief de in-
direct-verzekerde gezinsleden.
Nog moet ik melding maken van een
ongeveer duizend man sterke groep, be
staande uit personen, die, dienstplichtig
geweest zijnde of behoord hebbende tot
het personeel der Koninklijke Marine-
Reserve of tot het reservepersoneel der
Koninklijke Landmacht, als zodanig een
pensioen genieten wegens verwonding,
verminking, ziekten of gebreken, welke
het gevolg van de militaire dienst zijn.
Ook deze mensen vallen nu ónder de
verplichte ziekenfondsverzekering. Wie
tot deze groep gaat behoren, krijgt even
als een rentetrekker een kaart, welke
hij bij het ziekenfonds moet inleveren.
De premie voor de hier bedoelde perso
nen bedraagt 3.6 procent van de pen
sioen grondslag. Op het pensioen
wordt 1,8 percent van de pensioen
grondslag voor ziekenfondspremie in
gehouden. De geneeskundige verzorging
wegens ziekten, in en door de militaire
dienst ontstaan, komt niet voor reke
ning van het ziekenfonds maar ten las
te van het Ministerie van Oorlog of Ma
rine.
A. J. LUIKINGA,
Administrateur bij de Zieken
fondsraad.
Tijdens de plechtigheid in de kerk. Links de bissc)top van
Nancy, mgr. hallier en de Oostenrijkse bisschop mgr. Za-
gou. Links van aartshertog Otto zijn moeder ex-keizerin
Zita van Oostenrijk-Hongarije. (Telefoto)
