Nieuwe Haarlemsche Courant | 1951 | 23 mei 1951 | pagina 3

Regering weigert de openbaarmaking van
de richtlijnen inzake het gratiebeleid

cCe STRUD OM 44El DU61VI

H 101

Laat heb ik IJ
bemind

Barmhartigheid mag niet bij de
gerechtigheid achterblijven

STAATSCOMMISSIE ZAL KIESSTELSEL
GRONDIG BESTUDEREN

„Transponeert weidse gedachten der
Encyclieken op uw leven"

BRABANT ZWAAR GEDUPEERD DOOR POKKENEPIDEMIE

Hotelhouders en restaurateurs krijgen
de grootste klap

LEVENDIG DEBAT IN DE TWEEDE KAMER

De gordijntjes in de
stemhokjes

Maakt van de godsdienst geen specialité
voor uw gezin en uw vrije tijd

GEZONDHEIDSDIENST
NEEMT GEEN RISICO

Kinderen veroorzaken
schade van 11 - ton

Kunt U niet slapen

KOSTEN VOOR AMBONEZEN BIJNA
DERTIG MILLIOEN

door ETHEL MANNIN

Subsidie voor vier
toneelgezelschappen

WOENSDAG 23 MEI 1951

PAGINA 3

ff

Acht van de tien
mannen en vrouwen
boven de veertig

KATH. WERKGEVERS BISDOM HAARLEM BIJEEN

V*

Tilburgse K.A.B.-leden mogen
naar Rotterdam

Geen nieuwe gevallen van
pokken

Strassburger Nederlander

De brand te Den Bosch

Mr. TH. WIJERS LID DER
EERSTE KAMER

i

CONSTELLATIONS MET
LIGSTOELEN

Ruim één millioen voor
onderwijs uitgetrokken

116)

Advies Coördinatiebureau

(Van onze parlementaire redacteur)

De interpellatie van dei communist nir. Stokvis over het gratiebeleid heeft
gisteren in de Tweede Kamer wel een levendig debat opgeleverd, ofschoon
het tenslotte aan de stand van zaken niets veranderd heeft. Aanleiding vorm
den de vijf jongste gratieverleningen aan oorlogsmisdadigers, waaronder liet
geruchtmakende geval-Aus der Fünten, en het doel was, te hereiken, dat de
richtlijne voor het gratiebeleid openbaar gemaakt zouden worden. De rege
ring heeft openbaarmaking van die richtlijnen van 1945 af, toen zij werden
ingesteld, hardnekkig geweigerd. Zonder twijfel op gewichtige gronden. Als
zij openbaar gemaakt worden, gaat men er zonder mankeren rechten aan
ontlenen. Maar gratie is geen recht. Bovendien gaan Kamer en publieke
mening dan interpretaties geven aan die richtlijnen en deze interpretaties
kunnen bovendien onder invloed van zich wijzigende politieke inzichten ook
weer veranderen. Op die manier dreigt het gratiebeleid iets willekeurigs te
worden en hoogst onrechtvaardig. Toen het in de loop van dit debat ter
sprake kwam, dat de regering misschien genoopt zou kunnen worden door
de Kamer om eventuele consequenties van een Kameruitspraak ten opzichte
van het gratiebeleid in overweging te nemen, noemde prof. Romme dit alleen
al iets monsterachtigs.

Hoe dan ook, het is niet gelukt om
enige verandering aangebracht te
krijgen, althans men kan wel voor
zeker houden, dat de ingediende mo
ties heden verworpen zullen worden.
Twee zijn er van mr Stokvis, de eer
ste strekkende om de richtlijnen ge
publiceerd te krijgen, de tweede om
teleurstelling uit te drukken over de
gratieverlening aan Aus der Fünten.
Vervolgens is er nog een motie van
mr. Donker, die tot slot van een hel
der betoog verscheen De Kamer sprak
daarin uit bezorgdheid over de moge
lijkheid, dat de jongste gratieverle
ningen binnen het kader van de on
bekende richtlijnen konden geschieden
Tevens strekt deze bezorgdheid zich
uit tot het feit, dat binnen het kader
van de onbekende richtlijnen levens
lange gevangenisstraffen vaak reeds
ter vervanging van doodstraffen
konden worden veranderd in straf
fen van bepaalde duur. zodat er zelfs
mensen zijn, die aanvankelijk ter dood
veroordeeld werden en nu al weer vrij
rondlopen.

Tegen die bezorgdheid over gratiege
vallen kwam prof. Romme in verzet. De
heer Donker mag beweren, dat met be
zorgdheid geen oordeel wordt uitge
drukt zodat het de regering geheel vrij
staat er al naar het haar nuttig dunkt
rekening mee te houden, zo is het nu
ook weer niet geheel en al. De bedoe
ling van zulk een uitspraak, die officieel
dan niet eens een uitspraak mag heten,
i kan toch niet anders zijn dan invloed
uit te oefenen op het gratiebeleid. Mi-
hister Mulderije had dan ook verklaard,
dat hij, hoewei niet tegen de motie, haar
toch ook niet goed vond. Maar als de
Kamer haar zou aanvaarden, zou de re
gering overwegen, welke consequenties
ten aanzien van het gratiebeleid er
eventueel uit zouden voortvloeien. Dit
deed prof. Romme dan opspringen om
te verklaren, dat hij die overweging al
leen al monsterachtig zou vinden. Van
die kant krijgt de motie dus geen steun.

Van de zijde der A.R. evenmin, zij het
om enigszins andere redenen. Mr. Terp
stra wil practisch in het geheel niet van
barmhartigheid weten. Hij wil alleen
maar weten van gerechtigheid. De over
heid oefent het gezag uit. Het gezag
komt van God. Mr. Terpstra beoordeelt
feitelijk het. gratiebeleid niet, maar hij
gaf duidelijk te kennen, dat hij ongena
dig zou willen zijn.

Dit had aan Bernard Verhoeven reeds
een bewogen speech over de barmhartig
heid en de liefde ingegeven, waarmee hij
tot uitdrukking bracht, dat we naarmate
de jaren vorderen gelukkig weer meer
plaats zijn gaan inruimen aan de barm
hartigheid in de politieke rechtspraak.
Prof. Romme zei het minder literair
maar leerstelliger. In de afschaduwing
Van Gods Majèsteit mag de barmhartig
heid niet bij de gerechtigheid achterblij
ven. Dat was goede katholieke theologie
en daarmede werd het gehele wereld
wijde verschil met de A.R. levensbe
schouwing geaccentueerd.

Prof. Romme kon wel iets voelen voor
dat deel van de motie-Donker, waarin
gesproken werd over de gevangenisstraf
fen. Hij argumenteerde dit door er op te
wijzen, dat mr. Donker bij de doodstraf
heeft gedacht aan bepaalde gevallen, en
dit vond hij onder de gegeven omstan
digheden onjuist. Maar bij de gevange
nisstraffen heeft hij in algemene zin
geformuleerd. Dit nu leek ons nog maar
de vraag, want mr. Donker heeft verwe
zen naar mensen, die alweer vrij rond
lopen.

Wat de minister betreft, deze heeft met
grote ingetogenheid zich er voor gewacht
in te gaan op de verleidingen, die som
mige sprekers hem aandeden om uit te
Weiden over de gratiegevallen zelf. Dit
leek ons juist, want alles wat de minis
ter zegt, zou men als een breekijzer kun
nen gebruiken tegen dit enorm delicate
beleid. Zo zei hij op de suggestie, dat er
gratie verleend wordt, wanneer in eerste
instantie geen doodstraf is uitgesproken,
Uitsluitend, dat dit geen norm is, die de
richtlijnen aangeven. Het was welbewust
minder dan hij over het gevai-Aus der
Junten had kunnen zeggen. Het is heel
begrijpelijk, dat niemand er bepaald
rouwig om geweest zou zijn. indien deze
formidabele oorlogsmisdadiger om hals
^'as gebracht, maar in het geval-Aus der
Fünten hebben twee Hoven gevangenis
straffen opgelegd voor levenslang en
slleen de Raad van Cassatie doodstraf.
Men kan niet ontkennen, dat hier voor
Ue Kroon objectief een bijzonder groot

Advertentie

jk'n vatbaar voor Rheumatische pijnen.
~at komt omdat, als de eerste jeugd ach
ter de rug is, de bloedzuiverende organen
allengs trager gaan werken. En zo ls het
r?n de hoogste tijd om regelmatig
frusehen te nemen. De zes minerale zou
den van Kruschen hebben een natuurlijke
aansporende werking op die bloedzuive
rende organen. Naarmate die nu weer op
«ang komen, krijgen de onzuiverheden in
«t bloed geen kans meer zich vast
R, zetten en hun slopende werk te doen.
«neuipatisehe pijnen maken chagrijnig,
ant ze verstoren Uw goede humeur: op
duur zit ge Uzelf en anderen in de
eg. Wordt liever weer de oude. Neem
wrusehen als een vaste dagelijkse ge-

dubium ontstond. Maar de minister heeft
dit buiten beschouwing gelaten.

De rede van mr. Donker was beter
te waarderen dan zijn motie. Hij heett
daarin gewezen op de fout. dat men
niet de bepaling van art. 9 van het
Militair Strafrecht in het Besluit
Buitengewoon Strafrecht heeft opge
nomen. Daarin zou dan zijn vastgelegd,
dat de doodstraf alleen wordt uitge
sproken als naar het oordeel van de
rechter de veiligheid van de staat dit
eist. Had men dit wel gedaan, aldus
mr. Donker, dan zou er veel zijn ver
werkt in de uitspraken, wat nu door
het gratiebeleid geregeld moet worden.

De minister formuleerde het anders:
gratie wordt verleend als het staatsbe
lang het eist met het oog op de mense
lijkheid en de gerechtigheid.

Voorts is er nog gediscussieerd over
het wetsontwerp Nieuwe Bepalingen be
treffende het Kiesrecht. Er is meer over
gesproken dan de zaak zelf waard was,
aangezien de regering op de nogal in
grijpende, maar niet bijzonder heldere
voorstellen van het Centraal Stembureau
terzake niet is ingegaan. De veranderin
gen waren dus niet van zeer belangrijke
aard.

Van een door het Centraal Stembureau
ondernomen poging om iets van de na
righeden der evenredige vertegenwoor
diging te ondervangen door een stelsel
van meervoudige voorkeurstemmen,

heeft de regering terecht niets overgeno
men. Het was lapwerk, dat aan het we
zen van het kiesstelsel niets verandert,
doch alleen het stemmen voor grote
groepen van kiezers en onoplosbare
puzzle maakt. Er is alle reden om zich
diepgaand te bezinnen op de mérites van
ons kiesstelsel, maar dan grondig en
partijpolitiek gehel belangeloos. Dit zal
er ook van komen.

Bij monde van mr. De Graaf heeft de
KVP haar suggestie geopenbaard om een
staatscommissie voor deze taak in te
stellen. Anderen hadden daar ook wel
oren naar en minister Van Maarseveen
zegde het toe.

Overigens heeft de minister nogal
opmerkelijk gebruik gemaakt van de
gelegenheid om öe lof te zingen van de
evenredige vertegenwoordiging. Hij
vindt die zo democratisch. Inderdaad,
als men onder democratisch niets an
ders verstaat dan ons toegespitst ra
tionele systeem, verbonden met een
lijstenstelsel zonder enig personen-
stelsel, dan zijn wij in het Nirwana
der democratie. Maar als mede door de
gevolgen van dit systeem de invloed
van de kiezers op de politiek steeds
kleiner is geworden, de macht van de
partijleidingen steeds groter, de af
stand tussen partijleiding en partij
enerzijds en kiezers anderzijds steeds
wijder, en aan de laatsten dientenge
volge de belangstelling in politiek ge
heel vergaan is, dan is het stelsel toch
niet zulk een opperste zaligheid van
democratie.

En als de minister zegt, dat het stelsel
ook daarom zo democratisch is, wijl het
ook aan de kleinste partijen een kans
geeft, dan ziet hij wel enkele andere fei
ten over het hoofd. De kleine partijen
behoeven weliswaar slechts eenmaal de
kiesdeler te halen om in het parlement
te zijn. Dat klinkt heel handig, maar het
verwaarloost toch het feit, dat zulk een
kleine partij in het parlement practisch
niets te zeggen heeft. Men kan weliswaar
met één procent van het aantal uitge
brachte stemmen een zetel veroveren in
de Kamer, doch die ene stem in de Ka
mer heeft beslist veel minder dan een
stem van de totale invloed op het beleid.
De ware invloed ligt erg dicht in de
buurt van de absolute nul. Met andere
woorden, die stemmen gaan dus op deze
manier feitelijk ook verloren, maar er
staat wel tegenover, dat er uit het stel
sel grote gevaren en nadelen in de vor
ming van meerderheden en minderhe
den ontstaan. Neen, de minister is wel
erg gemakkelijk over deze zaak heen
gegleden.

In hoofdzaak echter ging het debat
over de wereldschokkende vraag, of er
ter wille van de geperfectionneerde ge
heimheid der stemming gordijntjes in de
stemhokjes moeten worden aangebracht
Daar wond mr. Beemink zich erg over
op.

16. In de grote burchtzaal zit Winonah alleen. In een onverklaarbare opwelling
is zij hierheen gevlucht, bezeten door het verlangen ojn een ogenblik niemand te
zien, om rustig na te denken.

Wat is er toch gaande? vraagt zij zich af. Zij heeft het gevoel of sombere scha'
duwen hun vale vlerken over de oeroude koningsburcht spreiden. Er is iets ver
anderd in de atmosfeer, die zo goed was toen Eric hier nog was. Maar sinds hij uit
gereden is om te zien wat er waar is van de vage geruchten die de ronde doen
omtrent ontstemming onder het volk over de veel te hoge belastingen, is alles ver
anderd. Een geheimzinnige invloed is aan 't werk, ongrijpbaar, maar van een on
gekende boosaardigheid. Zij heeft het al vaker gevoeld, maar nu zij de ridders Haifa
en Awain met getrokken zwaard tegenover elkander vond, heeft zij het zich duide
lijker dan ooit gerealiseerd. Een onbekende kracht is aan het werk een kracht,
die haar vernietiging beoogt.

Zij schrikt, als Pum-Pum binnenkomt. Maar de trouwe ogen van de dwerg stellen

haar gerust. Langzaam staat ze op en loopt in gedachten naar het venster. Zij gevoelt
plotseling' lust om met een vertrouwde vriendin over alles te spreken wat haar
beroert. Pum-Pum zou het misschien niet begrijpen, maar Heidrun, het meisje dat
haar en de koning zo'n oprechte genegenheid toedraagt

,.Ik vraag mij af, Pum-Pumzegt ze nadenkend „waar Heidrun zich bevindt."

Weinig kan zij vermoedendat de dochter van Olaf zich op dat ogenblik in gezel
schap van Wcndir en Draga bevindt. Deze zijn onverwachts bij haar binnen getre
den, en toen zij verrast oprees heeft Wendir haar met een handgebaar beduid rustig
te zijn.

„Wees niet bevreesd, vrouwe Heidrun zegt de samenzweerder met een hoffelijke
glimlach, terwijl hij zelf plaats neemt. „Wij komen u geen kwaad doen. Integendeel.
Wij komen bij u om hulp. Gij zijt de enige diein staat is onze koning Ene te red
den." Hij ziet dat het meisje hem niet begrijpt. „Luister," zegt hijmet zorg zn
woorden kiezend, „ik zal u alles uitleggen."

(Van onze verslaggever)

„Denkt bü het lezen van de sociale en
cyclieken Rcrum Novarum en Quadra-
gesimo Anno niet direct: Wat heb ik er
morgen voor mijn zaak aan. Maakt van
de godsdienst geen specialité voor uw
vrije tijd en uw gezin. Zegt niet, dat de
encyclieken te algemeen en te vaag zijn.
Vaag zijn zy geenszins. Algemeen,
zeker, maar dat is een weldaad. Vol
hardt in uw worsteling om kennis te ne
men van wat rechtstreeks te maken
heeft met uw situatie op aarde. Als u
zich niet persoonlijk intens met de Pau
selijke uitspraken bezig houdt, dan schiet
ge uw eerste opdracht die ge hebt voor
bij." Aldus begon dr. ir. Fr. Tellegen
zijn peroratie op de ledenvergadering
van de Aig. Kath. Werkgeversvereniging
van het bisdom Haarlem, Dinsdag cp
„Duin en Kruidberg" te Santpoort ge
houden.

En hij vervolgde: Het is noodzake
lijk, dat ge u bewust bent van uw
verantwoordelijkheid: niet de directe
praetische resultaten tellen. Ge staat
als leek in de wereld en als zodanig
moet ge de weidse gedachten uit de
encyclieken transponeren op het
punt waar ge thans staat. Het gaat
er om of wij verstaan wat de leven
de Christus, de Kerk, ons voorhoudt.

(Van onze Brabantse redactie)

et kan zijn, dat de voorlichting omtrent de pokkenepidemie Tilburg
medisch gered heeft, economisch heeft ze de stad vermoord", zei fins een
Tilburgse middenstander, die wij naar zijn oordeel vroegen. „Ik geef
direct toe. dat het weer niet heeft meegewerkt en dat er misschien nog ettelijke
andere oorzaken voor slapte zijn aan te wijzen, maar dat de zaken op het
ogenblik gemiddeld nog geen 40 van hun omzet halen en nu spreek ik met
eens over de Horeca-bedrijven daar is maar één reden voor: de pokken!"

„Wat deze affaire ons economisch kost, is niet te becijferen", zei ook de
voorzitter van de Katholieke Middenstandsbond te Tilburg. „Vooral in de jaren
na de oorlog had Tilburg op middenstandsgebied een uitgebreid achterland ver
worven, dank zij een intensieve propaganda. Maar op het ogenblik zoeken vooral
de mensen van buiten het elders. Dat kan, als dit wat langer duurt, het verlies
van een groot afzetgebied betekenen. Het kan ons enkele jaren kosten eer we
dat terrein hebben heroverd."

„Een enkele vaste klant zie je ook uit de dorpen wel weer op komen dagen",
zegt een ander, „maar het echte winkelende publiek blijft weg."

Een banketbakker, die veel leverde aan parochiehuizen en eigenaars van
feestzalen op de dorpen in de omgeving, kreeg van diverse kanten de medede
ling, dat ze de eerste paar maanden wel ergens anders zouden bestellen.

Maar elke klaagzang wordt over
stemd door die der hotelhouders en
restaurateurs. Een hotel, dat normaal
per week ongeveer tweehonderd logeer
gasten telt, boekte in de afgelopen week
zegge en schrijve veertien logé's. En dat
waren allemaal buitenlanders. De Hol-
landers zie je op het ogenblik helemaal
niet. De Tilburgers zijn niet bepaald in
een stemming om uit te gaan nu de za
ken slecht gaan en bovendien velen
zich minder prettig voelen door de vac
cinatie. Gasten heeft bijna niemand en
partytjes worden uitgesteld. Restau
rants, die normaal kunnen rekenen op
100 a 120 lunches, zijn nu blij ais ze er
tien hebben.

Zo zouden we kunnen doorgaan- He
angstpsychose blijkt zich echter niet te
beperken tot het bezoeken van Tilburg
alleen. Ook Oisterwijk, waar het be
smettingsgevaar niet groter is dan in
enig dorp in Holland, Friesland of Lim
burg, om de doodeenvoudige reden dat
er in heel Oisterwijk van pokken geen
sprake is, wordt lelijk gedupeerd. Tien
tallen zomergasten hebben reeds afge
schreven. Het V. V. V.-bureau, waar
normaliter op deze tijd de brieven bin
nenstromen, ontvangt nu misschien
vier of vijf brieven per dag. Het be
richt, dat in Oisterwijk de maandmarkt
is afgelast, maakt de zaak alleen maar
erger. „Deze affaire kost Oisterwijk
duizenden en duizenden guldens", zegt
de secretaris van de V. V. V.

Eindhoven is er van overtuigd, dat
de toeloop naar deze stad met de Phi-
lipsfeesten veel groter zou zijn geweest
als niet op last van de Volksgezond
heidsdienst de propaganda had moeten
worden beperkt. Breda heeft tot nu toe
weinig last ondervonden, maar de plot
selinge Belgische maatregel, die alle
Brabanders verbiedt naar België te
gaan, als zij niet voorzien zijn van oen
internationaal vaccinatiebewijs, dat
minstens 12 dagen oud is, is ook voor
dit gebied zeer onaangenaam. Ook de
grensgangers, die in Noord-Brabant
hun werk verrichten, moeten in het be
zit zijn van een geldig internationaal
pokkenbewijs.

De stemming in de gedupeerde
plaatsen jegens de Gezondheidsdienst
is op het ogenblik verre van vriende
lijk. Men begrijpt, dat er maatrege
len genomen moesten worden om uit
breiding en besmetting te voorko
men. Wat men echter niet begrijpt,
is, waarom eerst van alle kanten op
immunisatie is aangedrongen en eerst

nu vrijwel iedereen gevaccineerd is
en dus een vrij grote mate van im
muniteit bezit, allerlei maatregelen ge
nomen worden, die tegenover de
buitenwereld de indruk wekken, dat
er een groot en reëel gevaar voor be*
smetting bestaat.

„Als er geen enkel bezwaar tegen was,
dat we met duizenden opgepakt in de
rij stonden om gevaccineerd te worden,
waarom moger. we dan niet naar een
voetbalwedstrijd en moet onze inge
ente voetballers alle contact met bewo
ners van andere plaatsen ontzegd wor
den? Waarom kunnen dan de toch ook
gevaccineerde renners van de Ronde
van Nederland niet hun pauze in Til
burg hebben, zoals oorspronkelijk het
plan was? De toch al zo zwaar gedu
peerde hotel- en caféhouders zouden
ervan geprofiteerd hebben en het zou

meteen geholpen hebben om een hoop
fabeltjes, die op het ogenblik omtrent
deze pokkengeschiedenis de ror.de doen,
uit de wereld te helpen. Waarom wer
den de kooplui van buiten de eerste
week niet en nu wel van de markt ge
weerd?" Het zijn even zo vele vragen,
die men zich in Tilburg met zekere
wrevel stelt.

Het antwoord van de Volksgezond
heidsdienst is, dat dit slechts voorzorgs
maatregelen zijn, ingegeven door grote
voorzichtigheid. Dit kan echter niet
verhinderen, dat men in Tilburg en in
ander', niet besmette, maar wel gedu
peerde plaatsen de indruk krijgt,, dat
deze medische voorzichtigheid te weinig
met het economische element rekening
houdt. Men mag er echter op rekenen,
dat de Volksgezondheidsdienst geen
maatregelen zal treffen, die vermeden
kunnen worden en dat hij alles in 't werk
zal stellen om de economische nadelen,
die deze hele affaire toch al mede
brengt, tot het uiterste te helpen be
perken.

Van de andere kant kan men toch
ook met genoegen constateren, dat er
gunstige factoren zijn. Waar eerst de
kampioenscompetitie verboden was
voor het Tilburgse Willem II, gaat deze
thans, zij het gepaard met voorzorgs
maatregelen. door. De maatregel, dat de
bezoekers voorzien moeten zijn van een
pokkenbriefje, geeft in elk geval de ze
kerheid, dat het eventueel nog aanwe
zige besmettingsgevaar tot het uiterste
wordt beperkt. Tilburg heeft nu in zes
dagen geen nieuw pokkengeval te mel
den. Men moet er echter rekening mee
houden, dat de incubatietijd op achttien
dagen is gesteld, zodat de voorzichtig
heid gebiedt in elk geval nog even te
wachten met het aanheffen van ge
juich.

Het gaat kennelijk de goede kant uit
met de pokkenepidemie en haar ver
dwijning blijft de beste garantie voor
een spoedig economisch herstel.

In een geest van liefde, in de zin
waarin Paulus die beschouwt, moe
ten wij open staan voor de encyclie
ken, opdat van mensen" minder
„zaken" gemaakt wordt.

In het begin van zijn inleiding, die
handelde over de roeping van de werk
gever in deze tijd, had dr. Tellegen ge
wezen op het verschil in geest tussen de
beide encyclieken, waarvan de afkondi
ging Zaterdag te Rotterdam feestelijk
herdacht wordt. Rerum Novarum gaf
aan het vóórstadium van wat noodzake
lijk is in de huidige maatschappij, ae
arbeidswetgeving en de vakorganisatie.
Een zeer groot deel van onze broeders
en zusters werd uit de staat van rech
teloosheid gebracht tot de medezeggen
schap van de georganiseerde arbeiders
beweging. Diepe vreugde en grote dank
baarheid past ons voor deze eerste stap
pen naar een Christelijke samenleving.
Quadragesimo Anno bracht de uitbouw
en voltooiing van de principes van haar
voorgangster. Zij herstelde de maat
schappelijke orde in de geest van het
Evangelie. R.N. schudde het Christelijk
geweten wakker voor de rechteloosheid
van zovelen. Q.A. geeft aan de beginse
len waarlangs deze nieuwe orde zal
moeten worden opgebouwd. Dat ons land
aan het begin van deze uitvoering geen
achterstand inneemt mag ons tot dank
baarheid stemmen.

Na deze woorden van herdenking en
bezinning kwam de spreker tot de P.B.O..
en de ondernemingsraden, waarvan de
geest die van .-het Evangelie zal moeten
zijn. Het Evangelie moet aan haar juri
dische regelen vlees en bloed geven. La
ten we, aldus dr. Tellegen, niet al te
zeer kijken naar de tijd en de letter van
de beide encyclieken, maar naar de sa
menhang. De idee, die er uit spreekt,
bepaalt de arbeidsgeest en geeft de op
lossing voor deze tijd aan.

In de middag maakte men een excur
sie naar de Kon. Fabrieken voor Rijtui
gen en Spoorwagens van de fa. Beijnes
te Beverwijk. Op de algemene vergade
ring zijn de heren Th. J. M. Rees v. d.
Ende en W. J. J. M. Rademaker tot be
stuurslid gekozen. Prof. Cassianus Hen-
sen O.F.M.. de geestelijk adviseur van
de Landelijke Kath. Werkgeversvereni
ging, heeft de dag meegemaakt.

Dinsdag was het de zevende achter
eenvolgende dag dat te Tilburg geen
nieuwe gevallen van pokken werden
geconstateerd. Ingevolge een besluit
van de hoofd-inspectie der Volksge
zondheid kunnen Tilburgse leden der
KAB op Zaterdag 26 Mei deelnemen aan
do herdenkingsbijeenkomst in het
Feijenoord-stadion te Rotterdam, mits
zij gevaccineerd zijn.

De Eerste Kamer heeft Dinsdagmid
dag enige naturalisatie-ontwerpen aan
genomen, waardoor 235 personen, onder
wie de circusdirecteur, Leopold Kart
Straszburger, de Nederlandse nationali
teit zullen verkrijgen. Voorts werden
nog enige kleinere wetsontwerpen z. h
st. goedgekeurd. Woensdag 30 Mei zal
de Eerste Kamer wederom in vergade
ring bijeenkomen.

De brand die J.L Zaterdagmiddag een
grote hal van de Bossche veiling in
vlammen deed opgaan en waarbij ook
de gehele inhoud verloren ging (embal
lage, zakken, kisten, manden), veroor
zaakte naar schatting een schade van
anderhalve ton. Thans is ook met ze
kerheid de oorzaak vastgesteld. Drie
jongens ni. van resp. acht, negen en
tien jaar hadden vlak tegen de muur
van de hal een vuurtje gestookt in een
hoopje papier: de wind deed de rest.
De kinderen konden de gevolgen niet
meer afwenden en liepen hard weg.
Met behulp van hoofden van scholen
en de gemeentepolitie kon eerst Dins
dag de ware oorzaak worden vastge
steld.

In de vacature van wijlen dr. ir. J.
H. F. Deckers is benoemd verklaard tot
lid der Eerste Kamer mr. Th. R. J.
Wijers te Vught, oud-minister van Justi
tie.

Advertentie

door rheumatiek, spit, ischias, hoofd- en
zenuwpijnen, neemt dan geregeld Togai.
Togal verdrijft snel en afdoende die pijnen
en U slaapt weer rustig de gehele nacht
door. Togal baat waar andere middelen
falen. Togal zuivert de nieren en is
onschadelijk voor hart en maag. Bij apo
theek en drogist 0.83. 2.08 en 7.94.

De K.L.M. beschikt op het ogenblik
over vijf Lockheed Constallation-vlieg-
tuigen die binnen enkele uren kunnen
worden veranderd in ..sleepair"-toestei
len. De normale cabine-inrichting van
veertig tot zesenveertig stoelen wordt
dan gewijzigd in een met dertig ..sleep
airs", ligstoelen. Binnenkort zullen nog
twee „Constallations" voor dit doel
inwendig zijn verbouwd.

Technici der K.L.M. leggen op Schip
hol de laatste hand aan het verzwaren
van de twaalfde „Convair". Deze maat
schappij, waardoor binnenkort de ge
hele ,.Convair"-vloot geschikt zal zijn
gemaakt voor het starten met een gro
ter gewicht.

De universiteit van Chicago heeft het gebouw van het Instituut voor weien-
schappelijk onderzoek, welke inrichting meer dan 15 millioen gulden heeft ge
kost, in gebruik genomen. In dit gebouw bevindt zich een 450 millioen volt
synchrocyclotron, het grootste tot dusver bekende apparaat voor atoomsplitsing,
benevens een drietal kleinere, een betatron, een electronische microscoop, welke
tot een millioen maal vergroot, en een toestel voor X-stralen, dat een omwente
ling op het gebied van het onderzoek met Röntgenstralen zal kunnen teweeg
brengen. Een staf van geleerden, onder leiding van de Nobelprijswinnaar Enrico
Fermi, is in het gebouw werkzaam. Op de foto ziet men twee technici van het
Instituut bii hun arbeid met het kevatron, dat gebruikt wordt voor het splitsen
van kernen der lichtere elementen. De productie van kerndeeltjes met dit appa
raat, dat 60.000 gulden kost, staat gelijk aan een waarde van ruim 1.350.000 gul
den aan radium, het oorspronkelijke atoomelement.

Bq de Tweede Kamer is ingediend een
derde nota van wüzigingcn op de be
groting van het ministerie van Unie
zaken en Overzeese Rijksdelen voor 1951
betreffende de kosten van de overbren
ging van Indonesië naar Nederland van
Ambonezen en het onderwijs in ons
land. Bq de berekening is er van uitge-

Uit het
Engels
vertaald door
DICK
OUWENDIJK

Het klaaglijke geschrei girg door
toen Francis de keuken binnen kwam,
maar het klonk nu vanachter een ge-
gesloten deur.

„Zorg dat hij stil is, wanneer ik met
de eerwaarde terug kom," had de vader
tegen Mary gezegd. Zij was er niet in
geslaagd, maar had haar best gedaan,
ze had de wieg weg gezet.

Zoals ze wel gevreesd had was haar
vader boos, toen hij met de priester
binnen kwam: „Heb ik je niet gezegd,
dat hij stil moest zijn?", zei hij.

Zij gaf een beetje brutaal antwoord,
omdat ze niet méér had kunnen doen.
„Hij wil niet ophouden. Hij heeft hon
ger. Hij wil geen fles, hij wil moeder.'

Francis merkte wel, ondanks haar
brutale houding, dat de tranen al hoog
genoeg zaten. Hij glimlachte haar toe.
„Het is goed, hoor," zei hij vriendelijk.
„Je moeder is gauw weer beter en dan
kan zij het kindje bij zich nemen."

„Ga wat thee zetten voor de eer
waarde," zei de vader op ruwe toon.

„Straks," zei Francis. „Wanneer ik
weer ga is het tijd genoeg."

Hij keek naar een half openstaande
deur, waar hy een driehoek ligt zag.
„Is zij daar?" vroeg hij.

„Ja." Byrne duwde de deur open en
ging naar binnen.

Francis volgde hem in de kamer, die

verlicht werd door de brandende kaar
sen op de tafel, de ruimte werd bijna
geheel gevuld door het grote ijzeren bed
en schaduwen, er hing een doordrin
gende ziekenlucht. De vrouw op het bed
was jong, haar bruin krullend haar lag
in een vlecht op het kussen, er was een
stervende blik in de diep weggezonken
ogen, ook de wangen trokken reeds weg
in het masker van de dood, maar Fran
cis was vol zelfvertrouwen.

„Pater," zei ze met fluisterende stem,
en hij meende in haar donkere koortsige
ogen een hongerend verlangen te lezen;
verlangen om te mogen blijven leven.

„Het wordt nu allemaal goed," zei
haar man, met geforceerde hartelijk
heid. Hij keek onzeker naar de priester
en verwijderde zich op diens wenk, de
deur achter zich dicht trekkendmaar
het was onmogelijk om het klagende,
doordringende geschrei uit de andere
kamer naast de keuken buiten te slui
ten, een geschrei dat meelijwekkend was
door z'n hardnekkigheid, het deed den
ken aan het zachte blaten van een pas
geboren lammetje.

Na meer dan een paar uur kwam
Francis in de keuken terug, waar een
kleine petroleumlamp met een blikken
reflector achter het bolle gedeelte van
het lampeglas was aangestoken en op de
tafel geplaatst. Paddy Byrne zat alleen

bij het vuur; hij had de kinderen een
boterham gegeven en naar bed gestuurd.
De baby had opgehouden met huilen.

Paddy kwam overeind toen Francis
binnen trad.

„Je vrouw slaapt," zei Francis. „De
crisis is voorbij. Zij is weer in orde."

„God zij geloofd."

„Ja, God zij geloofd," herhaalde Fran
cis.

„Ik zal nu thee voor u zetten, pater,"
zei de man, gretig. „Als u even bij het
vuur wilt gaan zittenHij schonk
het hete water uit de ketel in een ge
deukte emaille theepot.

Francis trok een stoel naar het vuur
en zette zich neer, onmiddellijk sloeg
er de damp van zijn kleren. En on
danks de hete thee liep er plotseling
een koude huivering door hem heen.

De thee, die werd opgediend in een
gesprongen emaille kroes, was sterk en
zoet, meestal hield Francis niet van
sterke zoete thee. maar nu genoot hij
er van, zoals hij ook van dezelfde soort
thee genoten had. die zij, als ze hoog m
de bergen in een tent bivakkeerden,
op de primus brouwden.

Hij voelde zich koud tot op zyn bot
ten en geestelijk en lichamelijk uitge
put, alsof hij onder slechte weersom
standigheden een lange en moeilijke
bestijging achter de rug had Deze
ruwe keuken met het vuur in de haard
kon gemakkelijk doorgaan voor een
berghut. Deed je de deur open, dan zag
je achter het smalle sneeuwterras een
afgrond, die duizenden voet cmlaag

vielHij dwong zijn geest tot de

werkelijkheid terug te keren. Hij be
vond zich niet op een berg, maar in een
armelijke hut ergens aan de Ierse West
kust; hij was nat °P de huid en had nog
op de fiets door regen en wind een
weg van zes mijlen af te leggen naar
het klooster. Maar het was onmogelijk

om nog natter te werden dan hy was.
Hy had de genade ontvangen een vrouw
van de rand van het graf terug te mo
gen roepen en weer te geven aan haar
man, haar kinderen en het pas geboren
kindje. Zonder gevoel van tijd had hij
met zijn geest getoefd in de stilte van
het eeuwige, waar het bewustzijn van
de gemeenschap der heiligen levende
werkelijkheid werd.... En nu was hij
weer terug in de wereld der materie
en had alle moed hem verlaten. Geeste
lijk voelde hy zich leeg, zijn lichaam
voelde koud en nat, even was er mis
schien de doordringende weldadigheid
van de hete thee, maar de regen sloeg
tegen de ruiten en vlaagde onder de
deur door.

Toen hy opstond zag hij bij de deur
een kleine, ingelijste reproductie van
Botticeli's „Madonna met kind". Hij
had de hand reeds op de klink van de
deur, maar wendde zich met een glim
lach tot de man:

„Dat is mooi", zei hy. „Waar. hebben
jullie dat vandaan?"

„Zij heeft het uit Dublin meegebracht
toen we trouwden. Ze kreeg het yan de
mevrouw bij wie ze werkte". Hij nam
het van de spijker en wreef met zijn
mouw over het glas.

„U mag het wel hebben, pater. Zij
zal er zelf blij om zijn",

Francis aarzelde heel even; hij ver
langde helemaal niet het schilderijtje
te bezitten: het had hem alleen getrof
fen dat hij het daar zag een oude
vriend op een onverwachte plaats.
Maar Byrne leek zo enthousiast; in zijn
arm huisje was er iets dat de priester
bewonderdeEr was zowel nederig
heid als trots in zijn aanbod. Francis
nam het schilderijtje van hem aan.

„Dank je wel", zei hij. „Het is heel
vriendelijk van u. Ik hecht er veel
waarde aan".

(Wordt vervolgd).

gaan, dat de Ambonezen, dir naar Ne
derland zullen komen, zullen bestaan uit
3600 mannen (van wie 2700 gehuwd en
900 ongehuwd), 2700 vrouwen en 6200
kinderen, in totaal 12.500 zielen. Naar
schatting zullen van deze 6200 kinderen
er ongeveer 4000 onderwüs moeten ge
nieten.

Bij het onderbrengen van de 4000 kin
deren is uitsluitend gerekend ^,met een
behoefte aan lager onderwijs op Indone
sische grondslag; totale kosten 1693.400.
Voor vakopleiding voor mannelijke Am
bonezen is uitgetrokken een bedrag van
f 850.000. voor onderwijs aan vrouwen
f 270.000, voor personeelskosten f 15.000.

Met de kosten van het onderwüs, wel
ke geraamd worden op f 1.828.400, moet
voorts worden uitgetrokken voor uit
keringen gedurende de reis f 240.000,
huisvesting en verzorging f 16.675.775,
vervoerkosten f 10.627.000, herscholing
bü de D.U.W. f 475.000, totaal f 29.846.175.

De Raad van Toezicht op het Coördi
natiebureau voor het Toneel heeft de
Staatssecretaris van O. K. en W. gead
viseerd voor het volgend seizoen slechts
vier grote gezelschappen, derhalve één
minder dan tot dusverre, subsidie te
verlenen, aldus bericht „Het Vrije Volk".

Het A.T.G.. de Haagse Comedie en het
Rotterdams Toneel zouden dan de vaste
bespelers blüven van de schouwburgen
in Amsterdam. Den Haag en Rotterdam,
de Nederlandse Comedie zou reizend
gezelschap worden en Comedia zou voor
een deel bü het Rotterdams Toneel ge
voegd worden. Het Ned. Volkstoneel zou
in een andere vorm blyven voortbe
staan. „Puck" zou als enige jeugdgroep
nog kleine subsidies krijgen.

Wat de leden van Comedia betreft:
Cor Hermus, Joan Remmelts en Rie
Gilhuis zouden in Rotterdam gaan wer
ken, de overigen over de vier gezel
schappen verdeeld worden.