Banning Cocq zag de burger Van Rijn
I
Heiligdomsvaart
NEDERLANDERS VOOR RUIM
EEN MILLIOEN BENADEELD
■jmï
l*P ïl
8
LOURDES
Zeewijding
Kennemerland
TEKEN wedstrijd
Gladde oplichters reden in dure auto 's
en gingen tiptop gekleed
Adelbertus.
Apostel van
#i|L„
.7 '-g-rTl f mmI
in cijfers
m m
DE PRIJZEN
ZATERDAG 23 JUNI 1951
PAGINA
REMBRANDT-TENTOONSTELLING IN DE VLEESHAL
MAAR REMBRANDT WIST ZICH EEN KUNSTENAAR
Hij schildert met licht!
Zomertournooi H.W.P.
Droom en werkelijkheid
verzoend
ZANDVOORT
Verenigde Kath. Dammers
„EENDRACHT MaAKT
MACHT"
Afscheid van voorzitter
Aanbesteding bureau
„Touring Zandvoort"
m
"Dombo,
de oLf-awè
vne-t de
6,rote
o ren,.
Raadsvergadering
Regeling schadevergoeding
Verhoging geldleningen
Verbreding Brederodestraat
HEEMSTEDE
R.K. Verenigingsgebouw
Zondagsdiensten
~J~ Y et inleidingsartikel „De tragedie die Rembrandt heet" heeft het mens-zijn
J~j van Rembrandt losgemaakt uit de meer-omvattendheid van zijn figuur.
We zagen hoe de kwellingen, die over hem werden uitgestort en de moei
lijkheden, die hij zich zelf berokkende door het stug afwijzen van de populariteit
als een oppervlakkig en onecht opportunisme, tezamen een spel hebben gespeeld
met de mens Rembrandt. Die mens heeft het spel weerstaan.
Had hij geen andere hoedanigheden bezeten dam louter mens te zijn, geplaagd
eenzaam stukje van een menigte, dan was hij gebogen of gebroken. Of beter, dan
had het zo'n vaart niet gelopen. Het is tot die felle toespitsing gekomen, omdat
die besloten was in een hoger leven: zijn kunstenaarschap.
En daarin lag ook de kracht, die in hem die anders zo onbegrijpelijke weer
stand voedde, die gedrevene.
Leiden is de stad, waar hij in 1606,
op 15 Juli, als zoon van de mole
naar Van Rijn, geboren werd. Op
zijn 14de jaar staat hij ingeschreven
aan de Hogeschool, maar, hoe dan ook,
korte tijd later is hij te vinden in het
atelier van Jacob van Swanenburgh, en
als hij 17 jaar oud is, bij Pieter Last
man, een realistisch schilder in Amster
dam. Met Jan Lievens, een oudere
mede-leerling, keert hij nog in hetzelfde
jaar terug naar huis en blijft met deze
vriend samenwerken. Als zijn vader in
1630 gestorven is en Lievens overge
stoken naar Engeland, gaat de vijf-en-
twintig-jarige Rembrandt, en nu voor
goed, naar Amsterdam.
ÏVien kent hem aaar reeds ais een
veeioelovenü Leias schilder en hy
wordt er hartelijk ontvangen, voert er
zeils al direct een opdracht uit van het
chirurgijns gilde, bekend als „De ana
tomische les van INieoiaas Tulp". En
met dit groepsportret als eerste, zal een
reeks vererende portretopdrachten ja
renlang aanhouden.
Saskia, het Friese nichtje van zijn
vriend, de kunsthandelaar Van Uylen-
burch, verbindt haar leven plechtig
aan het zijne.
Remnrandt, in zijn voorspoed, koopt
Oosterse tapijten, kostbare exotische
atollen en de handwerken van vreemde
beschavingen; kieskeurig verzamelt hij
prentt en schilderijen. Voor honderd
kostbare guldens 's jaars stromen de
leerlingen bij hem binnen in zo groot
aantal, dat hij een pakhuis aan de
Bloemgracht ais leerlingenateiier moet
inrichten. Voor zich en zijn vrouw
koopt hij een huis in de Sint Anthonie-
breestraat en in 1641 wordt een zoon
geboren, die hij Titus noemt. De maat
schappelijke zegeningen van' zijn kun
stenaars-arbeid aanvaardt hij even van
zelfsprekend, als hij het straks de on
gunst zal doen.
Maar geheel los van de maatschappe
lijke decoratie begint het kunstenaar
schap in deze knappe schilder zijn
vluent te nemen en Rembrandt zeil
neemt dat steeds bewuster waar. Bij het
doorwerken van zijn schilderijen, als de
modellen weg zijn in de sitlte van het
atelier, heeft hij moeite de geschetste
gelijkenis vast te houden, geneigd als hij
raakt door te gaan op de wonderlijke
bekoring, die hij van de werking van
het licht ondergaat en waaraan hij zich
zou willen overgeven als in een droom.
In zijn vrije werk kan hij het meer vrij
spel geven. Om Saskia fantaseert hij
rijk bestikte gewaden naar de kostbare
doeken uit zijn bezit, hij tooit haar met
bloemen op het hoofd als een godin der
klassieken; zichzelf dost hij voor de
schiiderspiegei uit als een profeet uit
een vreemd, ver land.
voor de burgers, maar voor zich zelf.
Daarmee heeft hij het doel van de
kunstvervaardiging verlegd feitelijk
vernauwd naar de strikte individua
liteit. In verstilde maar innerlijk ge
spannen vormen schildert hij de ziel
rechtstreeks voor God, zij het in het
decor- van het waarneembare omhulsel;
de geest kan niet zonder meer geschil
derd worden. Hij is een voorbarige
reactie. Logisch-kunsthistorisch is hij
niet geëvolueerd uit zijn voorgangers.'
Eerder is hij de vervroegde picturale
neerslag van het wijsgerig beginsel van
zijn dagen. Hem schilderkunstig na te
w
Het linkse portretje is een „scholier" van Jan van Scorel, de Hollandse renais
sanceschilder, die leefde van 1495 tot 1562. Het rechtse is een portret van Titus,
door Rembrandt ruim een eeuw later geschilderd. Wel heel duidelijk blijkt hier
de totaal andere visie en materiaalbehandeling in een soortgelijk onderwerp door
twee z.g. „oude" meesters. Een vergelijking met Rembrandt's eigert tijdgenoten
in plaats van met Scorel zou nauwelijks een kleiner verschil opgeleverd hebben.
Maar dan verzet hij zich ook in
de opdrachten niet meer tegen
die drang, de dingen los te ma
ken uit hun alledaagse verschijning, hij
moet er de vrije loop aan geven.
En als hij de opdracht krijgt om voor
de nieuwe Doelenzaal in het korpo
raalschap van kapitein Banning Cocq
een herinnering te schilderen aan de
intocht van Maria de Medici aan Am
sterdam, schildert hij met licht!
Die knappe jonge Leidenaar mag men
wel, hij heeft iets bijzonders, dat sterke
contrast tussen licht en donker, maar
dat is juist charmant, dat schept ruim
te. Maar nu heeft hij het toch te ver
gedreven, en zo ver wil men niet met
hém meegaan. De portretten gelijken
maar half, de houdingen zijn belache
lijk, als van comedianten hier en daar,
het is slordig gedaan, en die kinderen
hebben toch helemaal niets met het
vendel te maken, en dan nog dat op
zichtige lelijke meisje met een haan!
En dan, het schilderij is zo onorde
lijk en schemerig, dat het wel een
dronken nachtwacht lijkt in plaats van
een blijde begroeting, een goed betaald
pertre- van het korporaalschap in een
van zijn meest glorieuze momenten!
Daar pronken de heren niet mee, en de
schilder heeft er geen eer mee ingelegd.
Maar in diezelfde„Nachtwacht" heeft
Rembrandt voor het eerst in een grote
compositie geëxperimenteerd. Hij
schiep geen documentaire, het schilderij
was geer optelsom van verfijnde nauw
keurige details, maar licht in de ruim
te: louter schilderwaarden. Maar intus
sen:
Zo onzakelijk zijn nu de kunstenaars
ze houden zich niet aan hun opdracht.
Men heeft niet om een visioen ge
vraagd, maar om een zakelijke, hoewel
elegante afbeelding, zoals ook andere
schilders dat kunnen.
Rembrandt wil niet inzien. Hij blijft
schilderen buiten de gebruikelijke
wijze. De eigentijdse onderwerpen hult
hij in historisch-exotische klederdrach
ten, zijr historische stukken zijn van
een even verward anachronisme. Voor
de principalen werd hij onmogelijk, on
betrouwbaar.
De vriendschappen minderen. Hij
werd stug tegenover het onbegrip, maar
behield in zijn hart met dat warme ge
voel voor zijn medemensen. Christelijk
en filosofisch.
De opdrachten worden zeldzaam, de
leerlingen blijven weg, hij verliest zijn
populariteit. Saskia is al dood sinds
het jaar van de Nachtwacht. Maar Titus
is hem gebleven en in Hendrikje Stof
fels vond hij een goede verzorgster
Dat ook de deelnemers in de lagere
groepen van het Zomertournooi van de
R.IC. schaakvereniging Het Witte Paard
verwoed van zich af kunhen bijten
bleek ook weer uit de tweede ronde,
waarin A. Rozenhart in groep D. zijn
score opvoerde door een overwinning
op G. van Lunenburg. Ook de jeugdige,
J. Happel in Groep C sloeg een goed
figuur door te winnen van G. Burgman.
De verdere uitslagen, die meest over
eenkomstig de verwachting waren, la
ten wij hieronder volgen:
J. HoldorpH. Boon 1-0, E. J. Hey-
mansJ. H. Willemse 1-0, Th. Happel
G. Reeuwijk Jr. 1-0, G. EnsinkN.
Hoogland 0-1, Th. de Looze—H. Hune-
ker 0-1, B. Overdijk—J. P. de Lange
afgebr., A. KomenJ. A. v. d. Berg 1-0,
J. ReeuwijkP. Beelen 1-0, P. Casten-
millerH. v. d. Velde 0-1, L. Stevens
Jr.B. Stolvoort 0-1, P. v. DeyzenG.
Stoop 0-1, B. Spoor—B. Cornelisse 1-0,
J. GosenE. J. de Ree 0-1, Th. Schoorl
H, Klein afgebr., J. BaakenW. Vie-
hoff 1-0, B. GoedemansM. v. d. Berg
0-1.
voor het kind en begrip voor zijn werk.
Rembrandt is niet met haar getrouwd.
Wanneer hun dan een dochter geboren
wordt, doet dat zijn naam geen goed.
Zijn schulden kan hij niet meer betalen
en daarom laat men beslag leggen op
zijn dierbare verzameling. Er wordt
nauwelijks op geboden. Men waardeert
alleen wat erkend kostbaar is. Zijn
huis is niet afbetaald, in 1660 wordt het
verkocht en Rembrandt met zijn gezin
verhuist naar de Rozengracht. Titus en
Hendrikje beginnen daar een kunst
handel en krijgen van Rembrandt zijn
schilderijen tegen vergoeding van kost
en inwoning, dat alles om hem te vrij
waren voor verdere stappen van zijn
schuldeisers.
De kunstenaar Rembrandt, die
steeds verder geworsteld heeft
met zijn problemen, heeft in die
tussentijd het schema der nuchtere
realisten voor zichzelf doorbroken:
droom en werkelijkheid schemeren
dooreen, niet altijd geheel geordend,
maar toch onplaatselijk en ontijdelijk.
Van het Italianisme heeft hij zich vrij
gemaakt, evenzo van de zinnelijke ba
rok en van de tradities die nog ver
kleefd zijn aan de roomse altaren. Hij
heeft zich een eigen wereld geschapen
ter verbeelding, niet voor de Kerk, noch
volgen is dan ook mislukt, daarvoor
was hij te zeer het genie, zijn ziens
wijze te persoonlijk om over te enten,
kortom hij was niet terug te brengen
tot een systeem. Hij was: zijn eigen le
ven en daarmee niet-overdraehtelijk.
Als een meteoor is hij verschenen:
eerst lichtend, een deuk in de tradi
tie, en dan een trilling, die nog voort
duurt. Als een rijpe vrucht in het
voorjaar staat hij eenzaam en vreemd
in het seizoen.
In 1660 heeft hij „de Staalmeesters"
geschilderd, sober en direct, 6 jaar vroe
ger Six, de magistraat, impulsief en
psychologisch. Beide zijn overwinnin
gen, want hij heeft er de synthese in
bereikt van de tegenstrijdigheden, die zijn
leven hebben bepaald: droom en wer
kelijkheid, de ziel in de stof uitge
drukt, en de geest lichtend in het
aardse.
Door een harrd leven van doorzetten
zijn de tegenstellingen verzoend, de
kloof overbrugd.
In 1669 sterft hij, drie en zestig jaren
oud, zevert jaar nadat hij Hendrikje
naar het graf heeft begeleid en een
jaar na de dood van zijn enig overge
bleven zoon Titus.
In de Westerkerk is hij begraven, de
mens Rembrandt is dood, maar de kun
stenaar leeft.
L. T.
.•-V/JUW.VA
De Haagse recherche is er in geslaagd
een aantal personen negentien in to
taal, van wie zich er veertien in voor
lopige hechtenis bevinden te arres
teren, die verscheidene landgenoten voor
ruim een millioen hebben opgelicht. In
het gehele land zijn mensen, zoals no
tarissen, bankiers, geestelijken en be
kende zakenlieden het slachtoffer ge
worden van deze oplichters, die tip-top
gekleed gingen, in dure auto's reden en
over gladde tongen beschikten. Het be
treft hier geen complot of oplichters-
bende, die door een of meer figuren
werd geleid, integendeel, hier dient
volgens de politie gesproken te worden
van een coöperatieve samenwerking.
Het was de Haagse politie in het na
jaar van 1950 opgevallen, dat een aan
tal louche figuren in dure bars te Dén
Haag grote verteringen maakten, waar
bij portiers fooien van 100.kregen
en waarbij werd voorgereden in dure
auto's. Daar er geen aangiften van dief
stallen werden gedaan, kon de recher
che voorlopig niet constateren dat het
geld op misdadige wijze was verkregen.
Degenen, die goede sier maakten, zeiden
veel geld te verdienen met een inge
wikkeld systeem van Engelse voetbal
pools.
Na de aangifte van een Amsterdamse
zakenvrouw die aan een van deze per
sonen voor ƒ40.000.— aan textiel had
geleverd, maar die daarvoor nooit be
taling had ontvangen, kwam de politie
op het spoor van de oplichterspraktij-
ken. Al spoedig bleek, dat deze man met
zijn handlangers bij de verkoop van een
grote partij porcelein een zakenman in
Leidschendam tienduizend gulden lich
ter gemaakt had.
Een Rotterdams zakenman was
vijfhonderd duizend gulden kwijtge
raakt en een oude dame uit Den Haag
was voor twee- a driehonderd dui
zend gulden opgelicht. Deze dame
was eerst voorgespiegeld dat er een
fabriek van schenkkurken opgericht
zou worden, waarbij de „bedrijfs
leider" al aanwezig was en later
heeft men haar nog een zeer groot
bedrag afhandig weten te maken
voor de fabricage van een bijzonder
projectie-apparaat. Ook de Rotter
damse zakenman was op dezelfde
manier by de neus genomen.
Intussen was een der oplichters, wie
de grond te warm onder de voeten
werd, uitgeweken naar Spanje, waar
hij gearresteerd werd omdat hij een
vals paspoort bezat. Zijn uitlevering is
inmiddels gevraagd. Verder zijn nog
verscheidene zakenlieden en bankiers
opgelicht.
Bij hun practijken bedienden de he
ren zich veelvuldig van de telefoon,
waarbij zij zich voorstelden ais arts,
ambtenaar van sociale zaken, notaris
enz. Een zakenman werd door een hun
ner opgebeld en toen hij de hoorn op
nam, vernam hij met „generaal Kruis'"
te doen te hebben, die hem een referen
tie over een dezer lieden wilde ver
strekken. Verscheidene dezer lieden be
gonnen als zgn. oorlogsslachtoffers langs
de deuren te bedelen of smeerden als
noodlijdende kunstenaars de mensen in
artistiek opzicht waardeloze rommel
aan. Zo leerden zij hun toekomstige
slachtoffers kennen.
26 Juni zal de Haagse Rechtbank deze
ingewikkelde affaire behandelen.
De uitslagen van de partijen voor de
onderlinge competitie luiden:
Groep A: J. LucasP. Hollenberg
02, J. van BerkumP. Mul 02, Jac.
v. d. KroftD. A. Rump 02, A. Mas-
telingH. G. Rump 0—2, Joh. v. d.
Kroft—Jac. v. d. Kroft 1—1, D. A.
RumpP. Hollenberg 11.
Groep B: R. KokTh. Andringa 20,
Th. KokC. Mul 11, P. BeelenJos.
P. Groen. 20, M. KokV. Andringa
0—2.
In de op Woensdag gehouden leden
vergadering van de woningbouwvereni
ging „Eendracht maakt macht" werden
de jaarverslagen van secretaris en pen
ningmeester goedgekeurd. De vergade
ring stond in het teken van het afscheid
van de heer A. J. van der Moolen, die
om gezondheidsredenen als voorzitter
moest bedanken.. Namens het bestuur en
de leden voerde de heer Bosman het
woord. Een sinds de oprichting der ver
eniging, dus meer dan 30 jaar, bestaande
band wordt nu verbroken. Tweemaal
is de heer Van der Moolen voorzitter
geweest. In de periode van 1926 tot 1931
heeft hij de vereniging door de kinder
ziekten heengeholpen en in 1945 is hij
opnieuw voorzitter geworden om leiding
te geven aan het herstel van de oorlogs
schade aan de woningen en de aanbouw
van nieuwe woningen. De heer Bosman
memoreerde de grote capaciteiten als
bestuurder waardoor de vereniging tot
grote bloei is gebracht (zij telt thans
meer dan 1000 leden).
De gemeente Zandvoort gaf haar bezit
van 150 woningen in exploitatie aan de
vereniging. De vereniging zelf bouwde
sinds de bevrijding 253 woningen. De
gemeenteraad van Zandvoort eerde de
heer Van der Moolen door een straat in
het mooiste complex der vereniging
naar hem te noemen. De dank der ver
eniging kwam tot uiting in een fauteuil
die U, bij de haard gezeten, in herinne
ring moge brengen de velen, die door
Uw stuwkracht het geluk van een eigen
haard leerden kennen", zo besloot spr.
zijn toespraak. De zoon van de heer
Van der Moolen zegde dank voor de
hulde, aan zijn vader gebracht.
Donderdagmorgen werd door het be
stuur van de Stichting „Touring Zand
voort" aanbesteed het bouwen van een
bureau voor de stichting op het Raad
huisplein. Laagste inschrijver was de
heer C. Siegers voor f 5538,De hoog
ste H. Dees voor f 6650,De gunning
is aangehouden.
Elke zeven jaren pleegt Aken,
tegelijk met Maastricht, zijn
eerbiedwaardige schatkamers te
openen voor de pelgrims, die
toestromen tot de beroemde
Heiligdomsvaart. Deze zal dit
jaar van 822 Juli a.s. plaats
hebben.
Keizer Karei de Grote heeft
met grote ijver allerlei reli-
quieën verzameld in verschil
lende landen. In 799 ontving
hij te Aken van de Patriarch
van Jeruzalem heiligdommen
en reliquieën van het Heilig
Graf. De door Karei de Grote
van zijn voorvaderen geërfde
en belangrijk vermeerderde in
Aken bijeengebrachte reli-
quieën-schat gold als kroon-
bezit, waarover de opeenvol
gende heersers een tamelijk
vrije beschikking hadden, en
waaruit zij daarom dan ook
meer of minder belangrijke
delen aan andere kerken
schonken.
De vier grote heiligdommen
te Aken zyn: het kleed, dat
de Moeder Gods tijdens de
Kerstnacht droeg; de windse
len van Christus; de doek, die
bij de onthoofding van de H.
Joannes de Doper gebruikt
werd en de lendendoek, die
Christus aan het kruishout
droeg.
Reeds ten tijde van Karei de
Grote werden te Aken feesten
gehouden, tijdens welke de
reliquieën vereerd werden.
Vele pelgrims bezochten reeds
tijdens het leven van Karei de
Grote de Akense heiligdom
men. Na het overlijden van
Karei de Grote werd het ge
beente van KareL dat in kost
bare stoffen gewikkeld was, in
een houten schrijn gelegd, en
tegelijk met gouden platen en
edelstenen versierd. In het jaar
1166 werd de Karei-schrijn ge
maakt. Nadat de Akense goud
smeden aan de Karei-schrijn
hadden gearbeid, begonnen zij
de toren der Munsterkerk op
feestelijke wijze te tonen?
In het archief der stad Aken
is een handschrift aanwezig,
volgens hetwelk „sinds 1238 de
Heiligdomsvaart met grote
luister om de zeven jaren ge
vierd wordt". Soms was de
drukte tijdens een Heiligdoms
vaart overstelpend. In 1453 of
1454 was de stroom van bede
vaartgangers zo groot, dat ve
len van hen werden doodge-
De plaats waar de heiligdommen worden getoond
aan de vervaardiging van een
nog kostbaarder schrijn voor de
vier grote Heiligdommen. In
1238 kwam de Maria-schrijn
gereed. In alle vóór 1250 ge
maakte schrijnen blijven de re-
liequieën onzichtbaar.
Als zeker kan worden aange
nomen: dat in de elfde eeuw
Aken belangrijke reliquieën
van Christus en Zijne Moeder
bezat; dat vele pelgrims kwa
men om ze te vereren, en dat
deze reliquieën in het openbaar
werden getoond.
Wanneer is men begonnen de
grote Akense Heiligdommen
alle jaren van de galerijen van
drukt; de magistraat moest de
stadspoorten laten sluiten, op
dat niemand meer in de stad
kon komen; in 1492 zouden de
torenwachters op één dag
142.000 pelgrims geteld hebben.
De Heiligdomsvaarten gingen
gepaard met grote feestelijk
heden (kermissen). De ge
slachten der mensen gingen
voorbij, de regeringen wissel-
Het kleed van de H. Maagd wordt
te Aken aan de pelgrims getoond
Dit is een typisch gebruik
dat om zeer uiteenlopende re
denen bijzonder dierbaar is aan
de minnaars van de zee: aan
hen die ze bezingen, dichters en
In de loop van het jaar 1950
hebben meer dan een millioen
bedevaartgangers of bezoekers
per extra treinen (332). per
vliegtuig (179), autocars of
particuliere wagens de grot
van Massabielle bezocht.
Onder deze pelgrims bevon
den zich zes kardinalen, twee
apostolische nuntii, negen en
vijftig aartsbisschoppen en
twee' honderd en vijf bisschop
pen. Er werden 49.260 Missen
gecelebreerd bij de hoogalta
ren; in de grot alleen werden
1.187.000 Heilige Communies
uitgereikt. 27.556 zieken wer
den in ziekenhuizen onderge
bracht.
De Domkerk te Aken
den, doch de Heiligdommen
bleven en zij behielden hun
oude aantrekkingskracht. Tij
dens de laatste wereldoorlog
werden de Heiligdomsvaarten
onderbroken. De laatste Hei
ligdomsvaart van Aken werd
gehouden in 1937, waarbij on
geveer 800.000 bedevaartgan
gers aanwezig waren. Na veer
tien jaar onderbreking zullen
ze in de maand Juli weer met
de oude luister plaats vinden.
schilders, aan hen die er
ontspanning zoeken, vooral aan
hen die er van leven, aan de
vissers en zeelieden die elke
dag met hun ranke boten hun
leven wagen op die grote zee.
Deze laatsten in de eerste
plaats, voor hen zelf en voor
hun nederige haardsteden die
eertijds door de onstuimige
i
-v
3 i
Een der bekendste medehel
pers van de H. Willibrord is de
H. Adelbertus. Ook hij kwam
van uit Engeland de Noordzee
overgestoken om in onze lan
den het Evangelie te prediken.
Met Willibrordus trok hij over
de wegen om de heidense Frie
zen het ware geloof te doen
kennen. Na de eerste bewer
king van Kennemerland door
Willibrordus zelf, werd Adel
bertus aangesteld om de arbeid
in die streek voort te zetten. Hij
vestigde zich in het dorpje
Haïlem, een klein plaatsje dicht
bij het tegenwoordige Egmond.
Dank zij Adelbertus ontstond
er in Kennemerland een bloei
ende christengemeente.
Groot was dan ook de droef
heid onder deze Friezen, toen
ze vernamen, dat dringende
redenen Adelbertus naar Enge
land terugriepen.
Zouden zij hun beminde va
der nog ooit terug zien?
Het zou inderdaad jaren du
ren, voor Adelbertus terugkeer
de. Gedurende die tijd grepen
er in Kennemerland verschrik
kelijke dingen plaats. De hei
dense koning Radboud kwam
weer in opstand tegen de Fran
ken en hij won die opstand.
Onmiddellijk moest nu het door
hem gehate christendom het
ontgelden. Kerken, kapellen,
kruisen en. alles, wat maar aan
het christendom kon herinne
ren, werd verwoest. Heel veel
arbeid van Willibrordus, Adel
bertus en andere Evangelie
predikers werd vernietigd.
Toen keerde Adelbertus uit
Engeland terug.
Wat zal hij bedroefd geweest
zijn, na al die vernielingen aan
schouwd te hebben. Maar met
evenveel moed begon hij aan de
herbouw. Opnieuw werd door
hem het Evangelie gepredikt.
Nog vele jaren werkte Adelber
tus in Kennemerland en by zijn
dood bloeide het christendom
weer in deze landstreek.
Adelbertus werd dicht bij
Hallem begraven.
De herinnering aan deze
Evangelieprediker bleef onder
de Friezen ieven. In moeilijke
omstandigheden riepen zij hem
aan. Door zijn voorspraak ge
beurden verschillende won
deren.
Ook na zijn dood zou Adel
bertus zijn Kennemerland niet
vergeten. Nieuwe onlusten en
opstanden waren oorzaak, dat
het door hem gestichte kerkje
meer dan eens vernield werd.
Nu waren het de Noormannen,
die hier huis hielden. Maar
op aansporing van Adelbertus
verschenen er telkens nieuwe
priesters, die het kerkje her
bouwden.
Tenslotte was het ook Adel
bertus zelf, die in een drietal
verschijningen aan een zuster
bevel gaf, dat men zijn gebeente
zou opgraven en een betere
rustplaats geven zou. Deze op
graving werd het begin van een
glorierijke tijd. De wondere
bron. de thans nog bestaande
Adelbertusput, ontstond. Veie
wonderen gebeurden daar. Bo
ven het .graf van de heilige
werd een prachtige kerk ge
bouwd. En bij de kerk liet graaf
Dirk II uit dankbaarheid voor
de genezing van zijn zoon een
klooster bouwen. Dat klooster is
de zo beroemde abdij van Eg-
mond geworden. En aan deze
abdij blijft onverbrekelijk de
naam vati de heilige Adelbertus
verbonden.
Het feest van deze heilige
vieren we 25 Juni.
Vorige week hebben we dan
uitvoerig gesproken over onze
tekenwedstrijd (Jeugdkrant
no. 32). Hier volgen nog enkele
mededelingen. Misschien mag
je de tekening wel op school
maken tijdens het tekenuur. In
dat geval mogen wij er op wij
zen, dat, als de klas gezamen
lijk mee doet, toch ieder een
aparte tekening moet maken,
dus geheel zelfstandig iets moet
tekenen, da* betrekking heeft
op de vliegende olifant Dombo.
Het is niet erg, als het niet zo
precies is uitgewerkt. Als je er
maar iets leuks of aardigs van
weej te maken en de tekening
mooi kleurt
©w.D.v
Nu volgt het tweede gedeelte
van de korte inhoud van het
Dombo-verhaal:
De vijf andere olifanten, die
de coupé met mevrouw Jumbo
delen, bespotten en plagen de
nieuweling en zyn moeder. Ze
noemen hem Dombo en hebben
het grootste plezier in eikaars
hatelijkheden. Een kleine sym
pathieke muis, Timothy, neef
van Mickey Mouse, komt hem
echter te hulp. Hij troost me
vrouw Jumbo en leert Dombo
kunstjes.
Mevrouw Jumbo wordt kort
daarop in een getraliede kooi
opgesloten, omdat ze woedend
te keer is gegaan tegen de bela
gers van haar zoontje, tot groot
verdriet van de kleine Dombo.
Zegening van schepen en zee
golven overspoeld zo niet ver
zwolgen werden, zijn aan dit
vroom gebruik gehecht
Toen de verschijnselen waar
tegenover alle mensenkracht
ontwapend staat, zoals de ont
ketende zee, waarin de arme
sterveling slechts een speelbal
is, bestaat er slechts één toe
vlucht Door vrees voor ver
nieling bevangen en als betui
ging van dank voor do gaven
van de zee waarvan de bewo
ners leefden, deden zij de gol
ven zegenen. Dit oud gebruik
staat vermeld in de rekenin
gen van sommige kuststeden:
in 1448 te Oostende, in 1486
te Nieuwpoort Van jaar tot
jaar nam de plechtigheid in
omvang en in belangrijkheid
toe.
De „Zeewijding" op 1 Juli te
Ostende b.ehoort heden ten
dage tot een der grote gebeur
tenissen van het seizoen.
Terwijl de processie zich
langzaam door de straten van
da stad naar het strand of
boulevard begeeft, kruisen in
de verte de vissersboten en de
plezierboten, alle ruim met
vlaggen getooid. Onder het
loeien van de sirenen der
schepen heft de priester sta
tig de monstrans in de hoogte
tot zegening van de ingetogen
menigte en ook van de zee
welke zo velen tot laatste
rustplaats dient.
Groep I. (Van 6 't.m. 12 jaar):
lste prijs prachtige waterverf-
doos met paletdeksel. Inh. 20
tuben.
2de prijs doos fijne pastels.
Inh. 60 stuks.
3de prijs boetseerdoos met
materiaal en voorbeelden.
4de prijs mooie waterverfdoos.
Inh. 12 tuben.
5de prijs etui met lange
kleurpotloden. Inh. 12 stuks.
Groep XI (van 13 tm. 15 jaar):
lste prijs schitterende passer
doos in zwart etui, inh. passer
met afzonderlijk inkt- en pot-
looastuk, trekpen, verlengstuk,
schroevendraaier, potlodenhou-
dertje en trekpenhouder.
2de prijs mooie waterverfdoos
met paletdeksel, inh. 16 tuben.
3de prijs doos fijne pastels,
inh. 60 stuks.
4de prijs boetseerdoos met
materiaal en voorbeelden.
5de prijs doos Ecoline vloei
bare waterverf, inh. 10 flacons.
Je ziet wel, dat het werkelijk
de moeite waard is om mee
te dingen naar een van de
mooie prijzen.
Om haar weer vrij te krijgen,
leert Timothy Dombo een acro
batentoer, die echter schrome
lijk mislukt, omdat het olifantje
te zwaar is. Dombo is In onge
nade bij de directie van het
circus en bij de volgende voor
stelling mag hij nog uitsluitend
als clown meedoen. De arme
kleine Dombo voelt zich diep
ongelukkig.
Tot de volgende week dus,
dan drukken wy het laatste
stukje van de inhoud af en ge
ven nog enkele aanwijzingen,
o.a. voor het insturen van de
tekeningen.
Tc mu.fr
Ti m ol hy
Mt|
M.tlay
Vit o?
Dombo*
De raad der gemeente Zandvoort komt
a.s. Dinsdag 's avonds om 8 uur bijeen.
De agenda vermeldt o.m. een voorstel
om f 2650 uit te trekken voor de aan
leg van een stamriool in de Herman
Heyermansstraat; idem om f 250 bij te
dragen in de kosten van een door het
Centraal Bureau voor de Statistiek sa
men te stellen statistiek van het vreem
delingenverkeer in de Noordzee-bad-
plaatsen. In de zo juist gereed gekomen
rotonde is een bergruimte van 753 m3.
aanwezig. Voorgesteld wordt deze bij
openbare inschrijving te verhuren. In
de benaming van de Boulevards wordt
wijziging gebracht. De Boulevard Pau-
lus Loot zal lopen van de rotonde af
Zuidwaarts. De naam „Strandweg" zal
verdwijnen. Op dat punt zal de Boule
vard de Favauge beginnen en eindigen
bij het begin van de tegenwoordige Zee
weg. De naam „Zeeweg" wordt voorts
vervangen door „Boulevard Barnaart".
Bij de behandeling van uitbreidings
plannen en bebouwingsvoorschriften is
de behoefte gebleken aan een gemeen
telijke regeling voor schadevergoeding,
als gevolg van deze stedebouwkundige
maatregelen.
Aangezien een verordening als hierbo
ven bedoeld tot dusver in Zandvoort niet
tot stand kwam, menen B. en W. dat
zulks inderdaad het geval is, vooral in
verband met het in voorbereiding zijn
de saneringsplan. Mochten zich ge
vallen voordoen van schade als gevolg
van stedebouwkundige maatregelen,
dan is het met het oog op de schadever
goeding beter de beschikking te heb
ben over algemene regelen ter zake, dan
voor elk geval incidenteel een regeling
te moeten treffen.
B. en W. stellen de raad voor over
te gaan tot vaststelling van een schade
vergoedingsverordening als bovenbe
doeld.
De gemeente Zandvoort heeft ook, als
bijna alle gemeenten, financiële moei
lijkheden. In de vorige raadsvergadering
werd daarom het crediet in reke
ning-courant met de N.V. Bank voor
Nederlandse Gemeenten te 's-Graven-
hage, voor 1951 nader vastgesteld op
f 660.000.
Nadien zijn er echter opnieuw liqui
diteitsmoeilijkheden ontstaan, doordat
per 15 Juni 1.1. wederom een kasgeld
lening moest worden terugbetaald en
wel ten bedrage van f 400.000.
Op 6 Juli a.s. zal voorts tot aflossing
van een kasgeldlening van f 300.000
moeten worden overgegaan.
Aangezien het niet uitgesloten moet
worden geacht, dat in de komende
maanden nog meerdere geldgevers hun
kasgeldleningen zullen opzeggen, ver
dient het aanbeveling het crediet bij de
Bank voor Nederlandse Gemeenten aan
zienlijk hoger te stellen n.l. op
f 2.000.000. B. en W. stellen de raad
voor daartoe over te gaan.
Volgens de bij het Wederopbouwplan
behorende dwarsprofielen zou voor de
Brederodestraat en de Boulevard Paulus
Loot te Zandvoort een breedte aange
houden worden van 8 m.
Omdat men van oordeel is, dat een
breedte van 7 m. ruimschoots voldoen
de is, is het rijk slechts bereid de kos
ten van het aanleggen en vernieuwen
van de Brederodestraat en de Boulevard
geheel te financieren, wanneer de straat
breedte over een lengte van 940 m. op
7 m. wordt teruggebracht. De aanleg-
kosten zouden dan met een bedrag van
940 x f 10 f 9400 verminderen.
De gemeente beeft hiertegen ernstige
bezwaren. Een breedte van 8 m. is voor
een belangrijke weg als de onderhavige
zeker geen overdaad. Bovendien is het
uit verkeerstechnisch oogpunt zeer be
zwaarlijk om een weg, die voor een
groot deel een breedte heeft van 8 m
gedeeltelijk te versmallen tot 7 m.
B. en W. zijn dan ook van mening,
dat zowel de Brederodestraat als de
Boulevard Paulus Loot over de gehele
lengte op een breedte van 8 m. gehand
haafd moeten blijven. De bovengenoem
de meerdere kosten ad f 9400 zullen dan
echter geheel voor rekening van de ge
meente komen. Een daartoe strekkend
voorstel wordt nu aan de raad gedaan.
Het Haarlemse muziekgezelschap
„Prinses Beatrix", dat hedenmiddag de
officiële opening van de rotonde zal
opluisteren, zal hedenavond om half
acht op dezelfde plaats weer een concert
geven.
2530 Juni
Maandag. 8 uur ledenvergadering HB
C; 8 uur repetitie Laudate Dominum; 8
uur Missie Naaikrans.
Dinsdag. 8 uur repetitie R.K. Harmo
nie „St. Michaël", 8 uur repetitie Kath.
Gemengd Koor.
Woensdag 2.30 repetitie Kath. Kinder
koor, 7.30 Clubavond Damclub „St. Ba-
vo", 8 uur repetitie „Melodia".
Donderdag. 8 uur repetitie Dameskoor
Viva Maria, 8 uur vergadering St~ Vin-
centius.
De Zondagsdiensten voor artsen wor
den op 24 Juni waargenomen door Dr.
J. J. v. Luin, Bronsteeweg 76. tel. 15538
en Dr. P. M. v. d. Gugten, Heemsteedse
Dreef 37, tel. 29903.
Wijkverpleging: Zuster B. G. Badings,
Heemsteedse Dreef 138, tel. 29818.
Geopende Apotheek: Apotheek Schots
man, Binnenweg 206208, tel. 28320.
Politie en Brandweer: tel. 28850.
De Noord-Hollandse Rij- en Jachtver-
eniging organiseert 24 Juni des mor
gens te 11 uur een concours hippique
op het terrein aan de Vrijheidsdreef
in het wandelbos Groenendaal. Aan dit
ruiterfeest zal ook worden deelgeno
men door een afdeling van de bereden
politie te Amsterdam, zodat het, wan
neer het weer medewerkt, een bijzon
dere dag belooft te worden.
