Nieuwe Haarlemsche Courant | 1951 | 30 juni 1951 | pagina 4

Het graven van Noordzeekanaal
en wat daaraan voorafging

„Hulpactie India" start heden

Nieuwe films in Haarlem

Het probleem van de ploegendienst

Kleine dingen van het dagelijkse leven

Radiorede min. Mansholt

OUDE MEESTERS
bij Heerkens Thijssen

m

ZATERDAG 30 JUNI 1951

PAGINA 4

NOORDZEEKANAAL—IJMUIDEN 1876—1951

„Nederlands Koning trok een
lijn over de kaart"

In étappes uitgevoerd

Onlusten in Wijkeroog

WATERPOLOPROGRAM

„JAN GIJZEN" TWINTIG
JAAR

„Het Witte Paard"

R.K. Bond van Zangverenigingen

Tweede concoursdag in
Haarlems concertzaal

CIRCUS STRASSBURGER
NAAR HEEMSTEDE

De Zwarte Roos

Komende week in Rembrandt

Frans Hals

City

Palace

Spaarne

VAN FLUIT TOT FLUIT VII

Geen tijd voor verenigings
werk?

Indeling ploegendienst

Wonen in eigen dorp

Continu en vitamine

mm wmz i

Luxor

EINDEXAMEN RIJKS-
KWEEKSCHOOL

Examens

Examen gemeente
administratie

Amsterdam, sedert eeuwen een centrum van handel en later ook van industrie,
heeft de laatste eeuwen herhaaldelijk zijn positie bedreigd gezien door de ont
wikkeling van de techniek, die steeds gwoter schepen ontwierp, waardoor telkens
weer opnieuw het hart van de hoofdstad voor de overzee-se handel onbereik
baar werd. Eerst voeren de zeilschepen rondom de kop van Noord-Holland om
dam via de Zuiderzee in Amstelredamme te meren. De vaarweg slibde dicht en
na veel wikken en wegen, na jaren van werken, werd in 1824 het ruim 85 km
lange Noordhollands kanaal in g>ebruik genomen. Een enorme vooruitgang, maar
van korte duur en opnieuw werd de verbinding van Amsterdam met de zee
urgent. ,,N eerlands Koning, getroffen door de bezwaren, waaronder Amsterdams
scheepvaart -n handel gebukt gingen, tekende eens", zo zegjt een historieschrijver,
mot een potlood op de kaart dwars door de duinen de weg naar de zee, die de
ondernemingsgeest van Amsterdam weldra als de aangewezen weg zou erken
nen". Of dit inderdaad historisch is, wordt door sommigen betwijfeld, maar dit
is in ieder geval de wTeg geworden, waarmee Amsterdam thans de kortst moge
lijke verbinding met de zee heeft.

Het is lang niet allemaal rozengeur en
maneschijn geweest met de voorberei
ding en het graven van dit kanaal. Na
men als Willem Anthony Froger. Justus
Dirks, H. A. Insinger, S. W. Josephus
Jitta. het zijn er slechts enkele uit de
grote verzameling van hen, die zich be
ijverd hebben voor dit kanaal, vaak be
schimpt om hun ideeën, evenals een mr.
S. Vissering, die als een Jules Verne in
1348 al „Een uitstapje naar Y-muiden"
schreef, toen kanaal, sluizen en haven
plaats nog in het geheel niet bestonden.
Plan na plan is verworpen, vaak alleen
maar door een kortzichtige politiek die
vreesde, dat het eigenbelang geschaad
werd.

Het zou te ver voeren, hier in al te
veel technische details te treden, zowel
ten aanzien van de plannen, als met be
trekking tot de uitvoering van het werk.
dat ruim 10 jaar in beslag nam. Dat het
aantal tegenstanders van de plannen
r.iet gering was, moge blijken uit het
fgit. dat het onmogelijk bleek in eigen
llmd voldoende kapitaal "aan te trekken,
zodat tenslotte Engelse ingenieurs een
belangrijke bijdrage hebben geleverd,
wel in flagrante tegenstelling met het
heden, nu het juist de Hollandse water
bouwkundigen ziin, die over de gehele
wereld uitzwermen voor de meest gi
gantische werken. Tevens diene men
zich in te denken met welk een eenvou
dige hulpmiddelen en gereedschappen de
grondwerkers zich moesten behelpen
voor dit karwei.

Het graven van het Noordzeekanaal
valt in verschillende delen uiteen. Daar
is eerst de bouw van spui- en schut
sluizen in Schellingwoude, de bouw van
2 sluizen met een spuisluis in IJmuiden
en de indijking van de polders tussen
Amsterdam en Kennemerland, waardoor
kostbare cultuurgrond werd gewonnen.
Door de droogmaking kwam ruim 5.000
hectare vruchtbare akkergrond vrij, n 1.
Noord- en Zuidwijkermeerpolder 482
h.a., Noord- en Zuidwijker Spaarndam-
merpolder 520 h.a.. Houtrakpolder 1.350
h.a., Nauemase-, Westzaner- en Zaan
dammerpolder 612 h.a., grote IJ-polder
1 980 h.a.. Amsterdammer polder 400 h.a.
en Noorder IJ-polder 465 h.a.

Op 1 November 1875, dus precies een
jaar voor de officiële opening, was het
baggerwerk in het kanaal zover gevor
derd, dat dit door schepen met een diep
gang van 514 m. bevaren kon worden.
De doorgraving van de duinen en de
bouw vaa de sluizen te IJmuiden was
op 13 Juni 1876 zo ver, dat aan 3 log
gers toestemming kon worden gegeven
om door het kanaal naar zee te trekken.
Zij vertrokken, gesleept door een sleep
boot van de rederij Gebr. Goedkoop
's morgens om 8 uur van de Oosterdok-
sluis in Amsterdam en waren om 1 uur
in volle zee. Een ramtorenschip van 285
voet lang en met een diepgang van 43
d m. vertrok, na uitgebreide voorzorgs
maatregelen op 17 Augustus van Am
sterdam naar IJmuiden, maar het duur
de tot 3 October voordat men het door
de sluizen durfde te slepen en nauwe
lijks had het deze verlaten of het ge
raakte even buiten de vaargeul vast.
Met koortsachtige Ijver is toen gewerkt
om de officiële opening op 1 November
1876 te kunnen doen plaatsvinden. Tal
loze gebouwen schoten uit de grond.
Het post- en telegraafkantoor stond op
het punt geopend te worden en er was
een kust-seinpost ingericht om door
middel van vlaggeseinen met de in- en
uitvarende schepen in communicatie te
treden. En half October werd op de
beurs voor het eerst een charter-partij
getoond met de vermelding „Van Bom
bay op Nieuwediep of Velsen".

Dat het niet altijd pais en vree ge
weest is bij de doorgraving van het
Noordzeekanaal, schreven wij reeds.
Wijkeroog, dat nu Velsen-Noord heet,
heeft dit aan den lijve ondervonden. In
September van het jaar 1866 kwam het
bij het zandvervoer tot ernstige onge
regeldheden, die ontstaan waren door
de knibbelarij op het loon, die de on
derbaas Cornelissen zich had veroor
loofd. Het geschil liep zo hoog. dat de
hulp van het garnizoen te Haarlem
moest worden ingeroepen. De polder
werkers hadden gepoogd zich op Cor
nelissen te wreken, doch deze had bij
tijds in een schuit kunnen vluchten om
daags daarna te vertrekken. Het woe
dende volk verkeerde echter in de
waan, dat hij zich te Wijkeroog op
hield, waar vele Engelsen, die met het
toezicht op de kanaalwerkzaamheden
waren belast, woonachtig waren.

Op de morgen van de 5e September
werd het werk gestaakt en begaf men
aieh en masse naar Wükeroog om Cor
nelissen op te vorderen. Het hek, dat
het bureau omgaf, was echter gesloten
en de toegang werd verdedigd door de
stalmeester March, die zich tenslotte
ernstig bedreigd voelde, zyn pistool
trok en een der polderwerkers, een
overigens oppassende jongeman uit de
Haarlemmermeer, neerschoot. In de
schermutseling, die daarop ontstond,
poogde het volk het huis te bestormen,
terwijl de justitie, door enige dragon
ders geholpen, trachtte March te arres
teren en in bescherming te nemen.

De brigadier der Rijksveldwacht, die
er met enige van zijn manschappen en
de dragonders in geslaagd was in het
huis te komen, kreeg een schotwond in
zijn kaak en zij allen konden tenslotte
niet voorkomen, dat het huis mtt de
aangrenzende bakkerij in brand gesto
ken werd. De stalmeester stormde naar
buiten, waar hij zwaar mishandeld en
verminkt werd. doch tenslotte ook be
vrijd. Het aanrukken van cavalerie en
infanterie deed de rebellen aftrekken,
maar het werk werd niet hervat en
Wijkeroog kreeg inkwartiering van de
militairen. Die goeie oude tijd!

Op 1 November van. dit jaar is
het 75 jaar geleden dat Koning
Willem 111 aan boord van de
,JJe Stad Breda" het Noordzee
kanaal officieel opende en dat IJmui
den ontstond. Er bestaan plannen om
dit feit in de eerste week van Sep
tember feestelijk te herdenken. In
een serie artikelen zullen wij gedu
rende een aantal weken de geschie
denis van Holland-op-zijn-smalst
tijdens de laatste eeuw belichten,
waarbij wij 'n dankbaar gebruik maken
van het on-uitgegèven boek „Geschie
denis van Velsen-IJmuiden" van de
heer Frans J. M. Wijnekus, uit wiens
manuscript wij vele interessante ge
gevens konden putten.

Mochten er onder onze lezers zijn,
die zich frappante gebeurtenissen uit
de geschiedenis van IJmuiden herin
neren of deze uit overlevering ken
nen, dan zullen wij graag bezien of
wij hiervoor in het kader van deze
serie een plaatsje kunnen inruimen.
Eventuele correspondentie te richten
aan ons kantoor Bonifaciusstraat 27,
IJmuiden-Oost, tel. 5790.

Het programma van de in de week van

2 Juli tot en met 7 Juli te spelen water
polo wedstrijden luidt: Comp. KNZB:

Maandag 2 Juli: dames: 2e kl. A: VZV
—ADZ.

Dinsdag 3 Juli: heren, hoofdklasse:
HaarlemMeeuwen; res. Ie kl. B: Haar
lem 3Robben 3; res 3e kl. B: Haarlem
4—DWT 2.

Woensdag 4 Juli: dames. 2e kl. A: DWR
Nereus; 3e kL D: DWR 2Neerus 2
E: Meeuwen 2HVGB 2: heren: res.
Ie kl. A: Haarlem 2SVH 2; res. 2e kl.
A- DWR 2—HPC 3; res. 3e kl. B: DWR
3—DAW 2.

Donderdag 5 Juli: dames, 2e kl. A:
ADZDWT, VZV—DWR; 3e kl. D DWT
3VZV 2; heren: 2e kl. C: VZV—Sleu
telstad; res 2e kl A: Nereus 2HVGB 3;

3 kl. F: SNA—HZV.

Vrijdag 6 Juli: dames, 3e kl. A: HPC
Haarlem: heren: res. Ie kl. B: HVGB
2—DJK 2: 2e kl C: HPC—DWT; res, 3e
kl. F: ZIAN 4—VZV2.

Zaterdag 7 Juli: dames, 2e kl. A: HV
GBVZV; heren: hoofdklasse, HVGB
SVH; res. 3e kl.. B: HGV4 Haarl. 4.

Kringcompetitie:

Dinsdag 3 Juli: heren, HPC 5DWT
3. Haarlem 6 HPC 4. Woensdag 4 Juli:
meisjes, HPCDWR. Donderdag 5 Juli:
dames, DWT 4r—HZV 1. Vrijdag 6 Juli:
heren, HVGB 5HPC 4; jongens: HV
GB a—DWT. Zaterdag 7 Juli: hefen,
DWT 3—Haarlem 5; jongens: DWT—
HVGB b.

Gezicht op de in aanbouw zijnde sluizen van het N oordzeekanaal, naar een uit
1872 stammend aquarel, dat berust in het gemeente-archief van Amsterdam.

Hedenavond om 20.05 uur zal minis
ter Mansiiolt via de radio een beroep
doen op allen en zeer in het nijzoncier
op de jeugd van Nederland om de nood,
waarin India verkeert, te helpen leni
gen. Met de rede van de minister zal
de Nederlandse regering het sein geven
voor het begin van eei grootscheepse
actie ten behoeve van de door hongers
nood getroffen millioenen-bevolking
van het land, een actie, die gevoerd zal
worden onder het motto: „Hulpactie
India".

Een van de voornaamste onderdelen
van deze actie zal worden gevormd
door een systeem van uitgifte van
voedselbonnen. Leden van de Neder
landse Jeugd-Gemeenschap zullen in
samenwerking met de vereniging „Ne-
derland-India" overal in Jen lande deze
bonnen te ko^p aanbieden tegen de
prijs van vijf en twintig cent per stuk.
Het geld dat op deze wijze binnenkomt,
zal door terzgke kundige organisatoren
worden esteed om levensmiddelen, die
voor verzending naar en consumptie in

Zondag 1 Juli bestaat de jeugdherberg
„Jan Gijzen" twintig jaar. Er zal geen
officiële feestviering plaats hebben; de
genen. die Zondag echter in de jeugd
herberg vertoeven, zullen een kleine
feestelijkheid meemaken.

Nadat in October 1928 in onze stad
een comité was opgericht om aan de
opbouw van een landelijke jeugdher
bergen-organisatie mee te werken, werd
in 1929 in gebouw Excelsior aan de
Jansweg een jeugdherberg gevestigd. In
1931 werd de huidige jeugdherberg in
Haarlem-Noord van de gemeente ge
huurd, daar het oude te klein was ge
worden. Het nieuwe gebouw werd 4
Juli geopend. In 1940. tijdens de oorlogs
dagen was de „Jan Gijzen" als hospitaal
ingericht. In 1946 kon de jeugdherberg
pas weer in gebruik genomen worden.

het geteisterde land geschikt zijn aan
te kopen. De bonnen hebben slechts
waarde als quitantie.

Vele instellingen en bedrijven hebben
reeds hun volledige medewerking toe
gezegd. Zo heeft o.a- de KL.M- zich be
reid verklaard de eerste voedselver.
zending ter grootte van een ton gratis
naar de plaats van bestemming te ver
voeren. Ook diverse scheepvaartonder
nemingen men hoopt tot het veistu-
ren van scheepsladingen voedsel te kun
nen komen hebben hun instemming
met de actie betuigd-

De dringende noodzaak van hulpver
lening aan India blijkt uit het optreden
van Amerika en talrijke andere landen
in deze- Op internationaal plan worden
reeds geruime tij i. alle krachten inge
spannen om de vier honderd millioen
zielen tellende bevolking van de ellen
de van de hongersdood te verlossen.

„Nederland, dat zelf zijn hongerwin
ter heeft gekend, kan en mag nierin
niet achterblijven. Men behoeft slechts
kennis te nemen van het enkele feit,
dat b.v- door het mislukken van de
rijstoogst in Bengalen ruim dri-en-een-
half millioen slachtoffers zijn gevallen,
om zich bewust te worden van de nood
zakelijkheid van een actie, welke be
oogt een land over een dergelijke ramp
heen te helpen en voor een herhaling
daarvan te vrijwaren". Aldus sprak een
der organisatoren van de actie, op een
persconferentie in het Kon. Instituut
voor de tropen te Amsterdam gehouden

De belangstelling van de H.W.P.-ers
voor de simultaanwedstrijd tegen de
heer Schneiders, lid van Haarlem, bleek
groot te zijn. Ondanks verwoede tegen
stand boekte de simultaan-speler een
prachtig succes, door 14 partijen te win
nen, 3 partijen werden remise, terwijl
er 4 werden verloren, zodat een resul
taat van 73.8% werd bereikt. Vooral in
het eindspel bleek de grote kracht van
de simultaan-speler. Voor H.W.P. won
nen: v. d Stoop, Reeuwijk Sr., M. v. d
Berg en de Ree. v. Deyzen, Klein en
Heymans boekten remise. Voor de zo
merwedstrijden werden nog gespeeld:
Viehoff Stevens Jr. 01. Bleekemo-
len v. d. Putte 10. Banken Stol-
voort 01, Holtkamp Jr. W. Happel
ft—1.

Op de tweede dag zullen naast enige
koren in de lage afdelingen optreden:
9 gemengde koren in de eerste. 4 in de
uitmuntendheid en 2 in de ere-afdeling,
bovendien 3 mannenkoren, 1 in de ere, 2
ir. de superieure afdeling. Onder leiding
van H. Beyersbergen van Henegouwen
zingt „Caecilia" uit Den Haag 2 werken
van Diepenbrock: „Ecce ouomodo mo-
ritur" en „Veni Creator". Het Streeker
Mannenkoor onder Reinier Moeskops Sr.
en de „Verenigde West Friese Zangers"
onder J. J. Stam hebben als verplicht
koorwerk „Jubelstadje'' van Oscar van
Hemel, de vrij gekozen- nummers zijn
van Verhoeff en Boedijn.

Uit de 1ste afdeling vermelden we:
„St. Caecilia", directeur -Jan Nibbering
met Morgenzang van Henk Andriessen,
„Onder Ons", Velsen van Lou Tervoort
met Cupidos van Purcell en „Super flu-
mina Babylonis" van Gounod. Uit de
uitmuntendheid-afd. Limmen „In pace
nata" Limmen onder leiding van Brusch-
ke met werken van Mozart en Waelrant
Zang en Vriendschap", Bovenkerk, on
der Jos. ten Velden, o.a. met Sweelinck s
,Tu as tout seul". uit de ere-afd. Arti
Vocali" uit Den Haag, directeur Antoon
Maessen met het 6-stemmige „Ave Ma
ria" van Bruckner en Madrigaal van
Waelrant.

Alles te zamen genomen een puik stel
koren onder voortreffelijke leiding met
artistieke koorwerken. Dat de belang
stelling minstens zo groot moge zijn als
de vorige week!

Ditmaal zal het Nederlandse circus
Strassburger niet zoals gewoonlijk in
Haarlem, maar zoals vroeger jaren, te
Heemstede spelen, nabij het sportter
rein. Aanleiding daartoe is het feit, dat
het Phoenixterrein niet beschikbaar is,
maar tevens, dat 't circus, indien het te
Heemstede staat, meer in het centrum
van een gehele streek staat. Circus
Strassburger bezoekt alleen Haarlem en
zal niet te Beverwijk spelen.

De gala-première te Heemstede vindt
plaats Maandag 9 Juli. Circus Strass
burger vertoont ditmaal voor het eerst
sedert meer dan twintig jaar weer het
klassieke waterballet, dat in de reeds
bezochte steden zeer groot succes be
haalde.

Karei Strassburger heeft in zijn over
dadig programma ook een „wild-west"
„Hallo Texas" ingevoegd, die bij jong
en oud zeer in de smaak valt.

Voor de pauze wordt een circensisch
programma vertoond, dat ook voor
Haarlem en omstreken geheel nieuw ia
en waarin onder meer optreden de zes
Arabische-volbloedhengsten, die deze
winter in Amsterdam debuteerden en
Strassburger's vier baby-olifanten, die
o.a. een Hollandse klompendans laten
zien.

De „Eerste Nederlandse Verpakkings-
beurs" mag, bij terugblik, zeker zeer
geslaagd genoemd worden. Er werden
zaken gedaan met een groot aantal lan
den, ook buiten Europa, terwijl de deel
nemers over de interesse in eigen land
vol lof zijn.

Een onder de deelnemers gehouden
enquête wees dan ook uit, dat ca. 70%
zich vóór een beurs in het volgende jaar
verklaarde, terwijl 20% onvoorziene om
standigheden wilde voorbehouden. De
organisatoren besloten daarom in 1952
en wel van 23 t/m 30 Mei een tweede
Verpakkingsbeurs te houden, welke één
dag korter zal duren, doch drie in plaats
van twee avonden zal worden openge
steld.

„De zwarte roos" behandelt een ge
schiedenis uit de vroege middeleeuwen.
Tyrone Power, de held van het verhaal,
én Angelsakser, heeft een duchtige af
keer van de Normandiërs, dat is met
een van de aanvang af duidelijk. Op
reeds zeer jeugdige leeftijd maakte hij
vervolgens samen met een bevriende
boogschutter een omvangrijke zwerf
tocht over Gods aardbodem; in die dagen
voorwaar geen kinderwerk. Het is niet
doenlijk alle avonturen op te sommen
waar de zeer bedrijvige Tyrone zoal
tegenop loopt. Het zij u voldoende te
weten dat hij in China een soort
aards paradijs prijs geeft en dat hij hef
tig collaboreert met een uitermate barse
Mongolen-aanvoerder; de laatste official
wordt uitgebeeld door de vierkante Or
son Welles, die maar steeds gevaarlijk
doet met half-geloken ogen. Door al deze
hartverscheurende situaties heen loopt
een zeer jeugdig meiske heur hart, dat
nauwelijks nog op toeren schijnt te zijn
gekomen, te verliezen.

Alle avonturen die tijdens een lange
reis op een tanker kunnen gebeuren
krijgt men in de film „Wilde vaart op
Kaapstad" voorgezet. Afgezien van en
kele sentimentaliteiten rond een Indo
nesisch jongetje en de gevoeligheden om
„de" vrouw is dit een mannelijk relaas
van een gevaarlijke tocht, waarvan de
brand in een der ruimen het summum
aan spanning geeft. De film is in haar
soort boeiend. (18 jaar).

In City wordt een reprise gegeven
van Manon, de Franse film van Clouzot.
Manon is een luchthartig schepseltje,
dat haar vriend naar de onderwereld
doet afzakken; het eind van het drama
is een moord. Met een schip voor Joden
komen Mapon en haar vriend in Pales
tina aan, waar zij door de Arabieren
wordt vermoord.

Clouzot heeft dit werk met meester
hand opgebouwd en vooral de lijdens
weg der Joden is aangrijpend van con
ceptie.

Het geknoei met de liefde door het
meisje wekt echter afkeer en daarom
beeft de K.F.C. de film voor strikt vol
wassenen verklaard.

„Nancy goes to Rio" is een amusante
muziekfilm in technicolor. Weliswaar is
het gegeven wat afgezaagd, maar toch
kunnen zij die van een aardig liedje,
een beetje show en Carmen Miranda
houden er wel van genieten.

Nancy, een jong zangeresje, gaat naar
Rio om daar een rol te spelen die voor
haar moeder bestemd is. Het slot is, dat
zij wel die rol krijgt, maar niet de man,
die zij hebben wil. Die blijft voor ma
ma gereserveerd. En dit verhaal, dat
enkele traantjes eist, veel zang en dans,
speelt zich af in de kleurrijke stad Rio
de Janeiro, waar alleen maar luxe
schijnt te zijn. Net iets voor liefheb
bers, maar die moeten achttien jaar zijn.
Dan kunnen zij van een genoeglijke
vacantiefilm genieten.

In „Spaarna" draait een aardig ver
haal over Tommy, een elfjarige jongen
en zijn onafscheidelijke metgezel Skip-
py, een trouwe hond. Tommy, wiens va
der dood is, kan niet meer op de school
blijven, waar hij nu op is en als er een
heer komt om hem naar een weeshuis
te brengen, loopt hij weg. Samen be
leven Tommy en Skippy veel avontu

(Van onze Beverwijkse redacteur)

Een kind kreeg van St. Nicolaas een mooie, glanzende bal met leuke figuurtjes
erop. Het speelde ermee op straat. Per ongeluk viel de bal in de tuin van een
buurman. Woedend kwam deze naar buiten, pakte zyn zakmes, sneed de bal in
tweeën en gooide de stukken voor de voeten van het snikkende kind. We hebben
dit eens ooit door een raadslid in de raadsvergadering te Castricum horen ver
tellen, In welk verband is ons ontgaan, maar dit gebeurde is ons bijgebleven,
omdat het veel indruk maakte: de kleine dingien van het leven, in vreugde of
verdriet spreken zoveel sterke dikwijls dan het grote, het nieuws over Korea,
over Perzië of wat dan ook. Het zyn de kleine dingen, die ons leven uitmaken,
de kleine dagelijks dingen. Die zyn ook voor de continu-arbeider en zijn gezin
van zo groot belang. Vandaar, dat we eerder over de keline dingen spreken in
deze artikelen, dan over de grote problemen, al raken ook deze ons. Opvallend
trouwens is het, dat juist die kleine dingen in de correspondenties de meeste
aanJacht hebben. We willen dus nog wat met de kleine dingen, van grote
betekenis overigens in het leven van de continu-arbider en diens gezin bezig»
blijven.

Zaterdag 30 Juni, Zondag 1 Juli en
Woensdag 4 Juli zal ter gelegenheid
van het 40-jarig jubileum van het Rem-
brandthuis, een deskundige toelichting
gegeven worden tot Rembrandt's etsen
en de tentoonstelling „Rondom het Rem-
brandthuis". Aanvang 2 uur Adres Jo-
denbreestraat 46. Amsterdam-C. De
heer Theo Beerendonk zal een demon
stratie geven van het drukken van et
sen.

De heer C. v. Zwet Slotemaker,
IJmuiderstraatweg 42, IJmuiden-Oost,
grijpt in zijn schrijven naar aanleiding
van hetgeen de heer Duijn op 2 Juni
vertelde, terug op de kwestie culturele
ontspanning en organisatie-werk. Hij
brengt dit ongemerkt tevens in verband
met hetgeen wij vorige week schreven
over het gezinsgeluk.

Hij vraagt zich af: moet culturele ont
spanning en het grootmaken van een
organisatie gaan ten koste van het ge
zin? Dik onderstreept antwoordt hij dan:
Neen. Wanneer collega Duijn tegen hem
zei, dat hij iedere avond op pad was
en dat hij het wel eens moeilijk kreeg
met zijn vrouw, dan raadde hij hem aan
meer in zijn gezin te blijven, want daar
vind je je geluk". Zelf vertelt de heer
v. d. Zwet Slotemaker. heb ik voor een
vereniging moeten bedanken, omdat er
van een geregeld bezoek geen spake was.
Nee. wij continu-Iopers hebben eer te
ongeregeld leven om ons met zaken bui
ten het gezïnsvervand te gaan be
moeien".

Dat is nu eens echt een onmerking
om rustig over te filosoferen. Vele huis
moeders zullen de heer v. d. Zwet Slote
maker dankbaar zijn voor deze opmer
king. We zijn georganiseerd tot en met,
zouden in de wintemaanden gemakke
lijk avond aan avond naar vergaderin
gen, bijeenkomsten, besprekingen enz.
enz. kunnen gaan. Maar tussen het
uiterste van het nooit-eens-rustig-thuis-
zijn en het uiterste van de heer v. d.
Zwet Slotemaker ligt nog de gulden
middenweg. Altijd aan moeders rokken
verveelt ook! Neen, het komt ons voor,
dat ook de continu-arbeider tijd moet
vinden voor ontspannings- en ontwik
kelingsavonden, hij heeft die zelfs nodig
zouden we willen zeggen om fit te blij
ven en om wat „geluk" in zijn gezin te
biengen.

Wel is het eer. feit, en dat weet de
heer v. d. Zwet Slotemaker ook. dat het
verenigingswerk meestal neerkomt op de
schouders van enkelen, die zich voort
durend moeten uitslagen om de zaak
op gang te houden. Niet alleen in de
kringen van de continu, merkt men dit
verschijnsel! Deze mensen worden
overbelast en schaden het gezinsleven
meermalen door hun activiteit voor de
gemeenschap. Of dit verantwoord is? We
zouden met de heer v. d. Zwet Slote
maker willen zeggen: neen. Op hetgeen
de schrijver verder naar voren brengt,
gaan we liever in een persoonlijke brief

in. Zijn bemerkingen over de ploegen
dienst en wat daarmee samenhangt, zijn
ons zeer welkom.

In een uitgebreid schrijven, dat nauw
samenhangt met het gezinsleven,het
geestelijk, cultureel en ontspannings
leven, vraagt de heer H. Haver, Zwa
luwstraat 13, Haarlem-Noord, zich af,
waarom de ploegendienst van 62. 210>
106 loopt. Nu is dit een bedrijfstech-
nische aangelegenheid, die eigenlijk
buiten het bestek van onze artikelen
valt. We vernemen echter, dat deze ma
terie wel eens eerder ter sprake is ge
komen in kernvergaderingen.

Er is eens voorgesteld aan Hoog
ovens de dienst een uur op te schui
ven. De kwestie vervoer vormde toen
het onoverkomelijke bezwaar. Het voor
stel van de heer Haver ligt evenwel
anders, en zonder de pretentie te hebben
ons in bedrijfs-technische aangelegen
heden te willen mengen, vinden we het
interessant onze lezende ploegendienst
mensen, zijn schrijven voor te leggen.

De heer Haver zou de ochtenddienst
van 84 uur willen zien. Dan hoeft men
's avonds niet op een uurtje te kijken
en heeft meer mogelijkheden om deel
te nemen aan het geestelijke culturele
en ontspanningsleven.

De middagdienst van 412 uur. Hier
zit niet veel muziek in, ook niet als men
om 2 uur begint tot 10 uur. Begint men
om 4 uur, dan kan men 's middags op
een behoorlijke tijd middageten gebrui
ken. Dat is dan vooral van belang voor
Hoogovenarbeiders, die buiten Bever
wijk en Velsen wonen een behoorlijk
aantal. Het zou de huisoeders zeker
veel plezier doen.

De nachtdienst van 12 tot 8 uur. Wat
anders niet mogelijk is, is dan wel mo
gelijk. Men kan ook nu weer deelnemen
aan het geestelijke, culturele en ont
spanningsleven. Men is wel later thuis
natuurlijk, maar dat is mogelijk een
voordeel, want nu is alles rustig, wan
neer men direct naar bed wil. De kin
deren zijn naar de Kindermis en naar
school. Óok kan men 's avonds nog een
uurtje of twee, drie gaan slapen, voor
dat men naar z'n werk moet.

Natuurlijk, zegt de heer Haver, is dit
alles maar een voorstel. Ik weet niet of
het technisch mogelijk is of op andere
gronden misschien onmogelijk. Maar wel
weet ik. dat er meerdere continu-arbeir
ders zijn, die mijn mening delen.
Ontkend kan niet worden, dat deze
zienswijze voor een groot deel de moei
lijkheden van het geestelijk, cultureel

Wij nemen ons voor in een der
volgende artikelen de voordelen
nadelen misschien?) te bespreken,
die er voor de continu-arbeider in
gelegen zijn in eigen dorp (Hille-
gom, Uitgeest, Assendelft, om enke
le plaatsen te noemen) te blijven
wonen en zich niet „naar de in
dustrie-centra te laten zuigen". Het
woningvraagstuk maakt dit pro
bleem zeer actueel. Wie daarover
zijn mening wil uiten schrijve ons,
of sture bericht om een afspraak te
maken voor een bespreking.

Voorts de gedachte: hoe denkt
men over een kath. beurs van kost
huizen voor jonge industrie-arbei
ders?

Over deze en andere zaken de
continu-dienst en het gezin van de
continu-arbeider betreffende schrij
ve men: Redactie, Smedestraat 5,
Haarlem of Stumplüusstraat 45,
Beverwijk.

en ontspanningsleven voor continu-ar-
beiders zou opheffen. Een testing van
alle Hoogovenmensen zou daarin goed
werk kunnen opleveren".

Een kwestie, die de heer Haver door
bemiddeling van de arbeiderskern en
de Sociale Afdeling met zijn directie zou
moeten bespreken.

De kleine dingen van het leven heb

ben we gezegd, voordat we de corres
pondentie bijwerkten. De heer S. Slote
maker, Adrichemstraat 54,Beverwijk,
spreekt in zijn originele schrijven over
zoiets, dat van grote beetkenis is: het
opgewarmd eten.

Zijn schrijven is een/ gesprek over
continu en vitamine C.

„De fluit was gegaan en de afgaande
ploegen haastten zich naar de kleed- en
wasgelegenheden. Wij hadden op de
cokesoven een zware dag achter de rug.
Storing aan de vulwagen had enig op
onthoud veroorzaakt en we hadden hard
moeten pezen om met ons tijdschema uit
te komen. Jan. die de uitdrukmachine
bedient, liet zich als een zoutzak op een
bank vallen en zei: „Kerel, ik bij blij
dat het er voor vandaag weer op zit.
Ik weet niet hoe het komt, maar ik ben
de laatste tijd niks fit. Er zit geen grie-
zetje fut meer in me. En het gekke van
het geval is, het zit 'm niet alleen in
m'n spieren, maar ook in m'n hersens.
Ik kan niet denken, ben vergeetachtig
en moet mezelf dwingen m'n gedachten
bij het werk te houden". „Heb je dat
al lang", vroeg ik. „Ach wat zal ik je
zeggen'" antwoordde Jan, „op een ge
geven ogenblik heb je het in de gaten
en dan realiseer je je eigen dat het al
een tijdje zo is". „Weet je waar de
schoen bij jouw wringt, Jan?" „Nou?"
„Tekort vitamine C". „O", antwoordde
Jan afwezig, z'n schoenen vastmakend.
Toen drong het tot hem door, en met
een ruk overeind komend, smaalde hij:
„zeg probeer met iemand anders de
kachel aan te maken, toe nou, vitamine
C. 't Is tegenwoordig alles vitamine wat
de klok slaat. Straks krijg je in plaats
van je prakkie, een koppie vitamine
tabletjes op je bord, overgoten met een
vitamine-sausje. Nou, geef mijn portie
maar aan Fik. Ik hou me bij de Hol
landse kost. m'n vader is er ook zeventig
mee geworden". „Nou, nou Jan, loop niet

zo hard van stapel. Er is niemand die
de goede kwaliteit van de Hollandse
kost in twijfel trekt, maar evenzeer is
het waar, dat door verschillende oor
zaken de kwaliteit veel aan waarde
kan verliezen, m.a.w. dat het voedsel
niet voldoende die stoffen, of zoals men
ze ook noemt, vitaminen bevat, die ons
lichaam nodig heeft. De z.g. voorjaars
moeheid komt voor uit gebrek aan vita
mine C.

Er is nog iets, dat het vitamine C.-
lekort in de hand werkt. Onlangs las
ik in een blaadje, uitgegeven door Van
Gelder (Papierfabriek), dat opgewarmd
eten vrijwel geen vitamine C. bevat,
omdat deze stof slecht bestand is tegen
hitte en inwerking van de lucht. Welnu
hoeveel continu-arbeiders krijgen re
gelmatig opgewarmd eten opgediend.
Dat zyn er vele.

Over de bezwaren van opgewarmd
eten een volgende keer, Jan. Ik hoop
dat dit vitamine-praatje je niet te zwaar
op je maag zal liggen. Ik ga naar moe
der de vrouw. De mazzel".

Tot zover de heer Slotemaker ditmaal.

Is er ook literatuur over deze onder
werpen? heeft men ons gevraagd. Niet
direct over de ploegendienst, maar lite
ratuur over de industrie-arbeider is er
voldoende. We noemen dr. A. M. Kuy-
laars S.J., „Werk en Leven" van de in
dustriële loonarbeider als object van een
sociale ondernemingspolitiek (Steufert
Kroese, Leiden); dr. F. L. Polak „De
wentelgang der wetenschap en de
maatschappij van morgen" (idem); dr.
J. Waterink „De mens in het bedrijf"
(Zomers en Keuning, Wageningen); dr.
F. J. C. J. Nuyens „.Gemeenschapsleer
voor het bedrijfsleven". Het mag dan
zware kost zijn. de ontwikkelde arbei-
dej kan deze zeker, met vrucht, genie
ten. Overigens komt een en ander nog
wel ter sprake in citaten bij deze ar
tikelen.

Zoals de kleinekorrels in de zoutloods van de Mekog de gro te berg van vruchtbaarheid voor de landerijen' en tuinen
betekent in uitstekende kunstmest, zo vormen de kleine din gen huiselijkheid, verzorgde maaltijd enz. de< grot
vreugde van het gezin van de continu-arbeider, kleine bestanddelen vam een waardevol geheeU

ren. Zij ontmaskeren een moordenaar
en als beloning ontvangt Tommy een
studiebeurs voor zijn gehele leven.
Hierdoor kan hij naar zijn oude school
terugkeren en Skippy behoeft hem niet
meer te verlaten.

Na deze film „Onschuldige jeugd",
komt een spannende detectivestory
„Het springwonder". Hierin maakt de
toeschouwer een wilde jacht mee op
een aantal juwelendieven. Veertien jaar
moet je zijn om dit allemaal mee te
maken.

Alles wat met het Vreemdelingen
legioen te maken heeft oefent op velen
nog een grote aantrekkingskracht uit.
Dit wetende zorgen de filmproducenten
ervoor, dat er om de zoveel tijd een
beeldverhaal over deze materie aan de
markt komt- „Voorpost in Marokko" is
de titel van de geschiedenis, die men
nu heeft samengesteld. George Raft als
kapitein der legionnairs speelt er de
eerste viool in. Hij moet de dochter van
een Arabisch stamhoofd veilig door de
woestijn naar het huis van haar vader
brengen. Tegelijkertijd moet hij echter
zien uit te zoeken of de oude heer ten
aanzien van Frankrijk iets kwaads in
zijn schild voert. Dit laatste blijkt het
geval te zijn, dus is het vechten gebla
zen. Op zich zou zulks voor de kapitein
r.og zo erg niet zijn daar is hij ten
slotte voor maartussen hem en

de dochter van zijn vijand is een tedere
genegenheid ontstaan. Men voelt het
wel: er rijzen tal van complicaties; het
einde is in-droevig. De rolprent laat
prachtige opnamen van paardrijden zien
en hier en daar heeft regisseur Florey
zijn best gedaan ons iets van de sfeer
der woestijn te laten proeven. Achttien
jarigen en ouderen kunnen terecht.

De kunsthandel Heerkens Thijssen
doet de laatste tijd weinig van
zich horen, dit sluit evenwel met
in, dat de kunstliefhebber haar moet
afvoeren van zijn program. Want, in
plaats van tentoonstellingen die een. af
gerond oeuvre presenteren en die een
bepaalde tijd lopen, herbergen de zalen
thans een steeds wisselende collectie,
die samengesteld is uit de voortbreng
selen van de schilderkunst, desnoods
vanaf de Primitieven.

De attractie van deze wijze van pele
mêle exposeren is het element van ver
rassing dat er in schuilt. Een klein
Litho-tje van Fantin Latour: een op de
rug geziene zittende vrouw met de mo
numentaliteit van een landschap; een.
zee met baadsters van 'Jan Sluyters; een
vertellinkje over een marktdag van de
romanticus Verveer, overspoeld met
prachtig gereefd licht: dat zijn zo de
onverwachte attenties die men tegen
komt op weg naar de achterzaal die ons
vandaag bijzonder interesseert om de
bezetting met 17de eeuwse meesters.

Van een niet nader bepaalde Utrecht
se meester zagen we een gaaf geschil
derde leutige knaap met een open en
prettig gezicht, spelende op de rommel
pot, speelkaarten in de muts en met
saucijzen behangen. In de voordracht:
het neerzetten van het model en de
observatie, zou men aan Hals willen
denken, de penseelwering evenwel is
een gans andere. Dan is er van een
eveneens onbekende 16de eeuwer een
eenvoudig ingedeeld portretje van een
man in decoratief-rode mantel en een
bontmuts op het hoofd.

Vef'clor zijn het vooral -de schilders
van de waterkant die excelleren. Een
helder renaissance-landschap dat door
het charmante koele blauw wordt be
paald, is het vroegste. Jan Porcellis
ontdekte de atmosfeer als bindend ele
ment in dat spel van water en lucht;
terwijl vóór hem de gebeurtenis de aan
dacht opeiste en de golven louter als
decoratie behandeld waren, acht hij de
natuur het meest boeiend, en voert
slechts omwille van de regie een paar
scheepjes zeilend op. Water, land en
lucht vormen daaromheen een eenheid
in de subjectieve zegging van een poëet.

Klaarder is Jan van Goyen met zijn
heldere verven, zijn haast nonchalante
horizon-afsluiting in zijn dunne geel
bruine penseelstreek: dat kleine paneel
tje doet de hele voornaamheid van zijn
eeuw vermoeden.

Hoe weinig er feitelijk en essentieel
is gewijzigd tot aan de 19de eeuw,
wordt geïllustreerd door een paarden-
stuk. In het tijdvak zou men er Wou
wermans verwachten. Chronologisch
verdwaald, hangt er een doek van W.
Verschuur dat bij veel andere meesters
in deze zaal toch nog wel goed aan
sluit. Het is gecomponeerd omwille van
een hei-belicht wit paard, prachtig ge
spannen van volume en lichtend als sa
tijn.

De liefhebber, die het officiële kunst
bezit kent, zal een luchtig overzicht
van de oude scholen in de hem beken
de voorbeelden die hier worden ge
toond, zeker appreciëren.

L. T.

Nuttige handwerken: Geëxamineerd
en geslaagd 11 canaidaten, de dames: J.
Benema, Heemstede; W. de Korte, Haar
lem; E. Kok, Santpcprt; A. Kroon,
Haarlem: F. Ran, Heemstede; T. Schef-
fers,- Sassenheim; R. Sperwer, Heemste
de; L. Schouten, Haarlem; T. Sterren
burg. Zandvoort; L. Voogd, Eindhoven;
H. Wassenaar, Noordwijk.

Handenarbeid: Geëxamineerd en ge
slaagd 14 eandidaten, de dames: T. Bil-
stra, Haarl.meer; T. v. Ek, Heemstede;
G. Groenendaal, Haarlem; G. deq Heij-
er, Haarlem; A. Jordans, Haarlem; G.
Lippe, Heemstede; L. Paulis, Haarlem;
M. Maarse. Aalsmeer; A. v. Poelgeest,
Zandvoort; W. Prins. IJmuiden: J. Ree
kers, Haarlem: R. de Rocxk, Haarlem;
L. Schouten, Haarlem; R. Terol, Haar
lem.

Voor de mondelinge en schriftelijke
cui'sussen van de S.V.V., de Amsterdam-
se Beurs Club, de Haagse Assurantie
Club en de Vereniging van Personeel
uit het Verzekeringsbedrijf zijn ge
slaagd voor:

Algemene opleiding. Assurantie We
tenschap: Th. v. Haaster (Vogelenzang);
A. F. Kiljan (Haarlem); W. v. Smaalen
(Heemstede); M. Zonneheld (Sassen
heim).

Brandverzekering. Voortgezette op
leiding: A. J. Bouwens (Haarlem); G. v.
Zeggeren (Haarlem).

Variaverzekering. J. F. Dienaar. N. A,
v. d. Leeuw (beiden te Santpoort).

Transportverzekering. A. F. M. van
Mens (Castricum).

Voor het examen Gemeente-Admi
nistratie te Den Haag gehouden, zijn ge
slaagd: de dames J. Böttger en P. A.
Westerhuis er. de heren W. van Am-
melrooij, J. W. Boss, M. E. Bouwmees
ter, A. Brouwer, W. J. Hesp, J. Hoek
stra, H. J. Justa, E. van Kleef, R. Th.
Onderwijzer, F. Reijmerink en G.
Schmidt, allen te Amsterdam.