IN LIMOGES WORDEN DE
GEWET VOOR DE GROTE
WAPENS
STRIJD
Arie van Vliet
d'Amsterdam"
Pronk verliest uitdaging, maar
vestigt een nieuw baanrecord
wint „Grand Prix
met vakmanschap
DE ZON, EEN SIER ONDER DE STERREN
N
'1
PROTEST en LIPPENSTIFT
D
Een derde achter de rug
Plezierige en vastberaden stemming
in het Nederlandse kamp
Concours hippique te Spa
begonnen
Duke!; eenmaal remise
Geen tegenstand voor
Hijzelendoorn
Big B
(st
SCUEËPVAARTBERICBTGN
PELLENAARS HEEFT ER
FIDUCIE IN
VRIJDAG 13 JULI 1951
PAGINA 5
En
En nu de bergen
Terugkeer van Coppi
Juliana nog geen eerste
klasser
Sportsnippers
PronkLesueur
Afstand
Hoe groot in de zon?
Een gloeiend-hete gasbol
Bouw van de zon
Vlekken en vlammen
Derde rondeel
uit de Ronde
G)nze sportredacteur telefoneerde ons Donderdagavond uit Limoges.
ïn hotel St Jeanne d'Are" te Limoges heeft het begrip „dwangarbeid" sinds
enkele uren een heel andere betekenis gekregen. Toen men daar enkele
•baanden geleden een overeenkomst aanging met de organisatie van de Tour,
°ni een van de ploegen logies te verschaffen, maakte men zich de meest dra
matische voorstellingen omtrent de deplorabele toestand, waarin deze
««dwangarbeiders van de weg" Woensdagavond zouden arriveren. Wat er in
Werkelijkheid arriveerde, was niets anders dan een troepje uitgelaten jongens,
onder leiding van een chef d'equipe, die in dat opzicht geen half wiel bij zijn
pupillen achter bleef. Een gezelschap, waarvan je moeilijk kon zeggen, dat het
wel erg onder de indruk bleek te zijn van de anderhalf duizend Tour-kilome
ters, welke het hier in Limoges had beëindigd en dat het eenvoudig vertikte
zijn betekenis als medespeler in het variété van de heer Godet zo ontzettend
belangrijk te vinden Een half uur tevoren hadden wij de squadra Azzurra
haar kwartieren zien betrekken in het prachtige hotel „Moderne". Welk een
verschil! Niemand lachte, niemand waagde het een grapje te maken, niemand
probeerde de een o. ander een poets te bakken. De hoogmogenden trokken stil
en zo rustig mogelijk naar hun kamers, tot in het diepst van hun hart over
tuigd van het gewicht der onderneming, welke zij zojuist voor een derde ge-
ee e achter de rug hadden. Zo af en toe verscheen er nog eens een gezicht,
t aan an de vriendelijkheid óók al niet afstraalde, voor een der vensters, wan
ed t e verzamelde menigte op de Boulevard Victor Hugo maar niet wilde op-
(-!'i'"/'n m .r fanatieke smeekbeden, om toch een ogenblikje Coppi of Bar-
i te mogen zien. Voor het overige dfks het allemaal ernst en belangrijkheid
en schromelijke overwaardering.
Keren wy cjus iiever terug naar de
Jea°nde' Prett'Se sfeer in hotel „St.
die?6 d'Arc". De twee gendarmes,
e de stedelijke overheid van Limoges
r °r elk hotel heeft geplaatst, om de
"lers tegen de soms wel erg vèr
f®abde belangstelling van de bevolking
beschermen, zitten in de hal rustig
uh biertje te drinken en bespreken
net de patron de burgerlijke stand en
e Plaatselijke politiek. Én boven, op
e etage waar Pellenaars en zijn man-
hehv,Voor twee nachten hun tenten
dri l??11 °Pëeslagen, óók al geen kouwe
tukte Je kunt er rustig over een
ij l°Pen °f een deur dicht doen,
onder dat er een verschrikt gezicht
da*" zacht doch dringend
h„ 'ffaistert en u mededeelt dat sig-
i Coppi slaapt of dat het geluid van
dert V stappen de heer Bartali hin-
Maar een stemming.... Zó! Zeker
hiorgen begint het pas, Morgen komen
de bergen van het Massif Central en
hien fluistert dat daar de grote schifting
ditmaal eerder dan ooit zal beginnen!
Maar in de Nederlandse ploeg vreest
Plen op dit moment die eerste berg
etappes niet. Behalve de stemming zit
ook de cadans erin en de uitstekende
successen die tot nu toe van hecht ploeg-
verband en kwaliteit het resultaat zijn
??iï?en' -i ^foffjsen die stemming ten
jo ffadanks het feit, dat men van de
meeste Nederlandse renners met weet
sen zulten kennismaking met de ber-
over vind reageren: WÜ hebben hier-
met de rhe?a§' een- lanl- sosprek gehad
de chef d equipe, Kees Pellenaars.
•celenaars praatn iet graag. Wat je zegt,
Kees Pellenaars.
•hoet je verantwoorden, is zijn stelregel
en ook wanneer het verkeerd over komt
moet je er voor opdraaien. Maar met de
beste wil van de wereld kan hij zijn
tevredenheid niet verbergen over de
■Voortreffelijke gang van zaken in zijn
equipe. „In Gent", zegt hij ronduit, „was
er bang voor. Dat was een heel
vritiek punt en ik dankte de hemel toen
he tekenen erop gingen wijzen, dat wij
haar langzaam maar zeker over heen
Wamen. Dielissen hebben wij helaas
'et kunnen redden, maar Peters is er
u weer helemaal bovenop en ik geloof
-"et dat wij ooit met zo'n goede ploeg
hebb°i 0 goede. c?nditie tegen de bergen
hen aangekeken"
»,Ja"
«en
hu de bergen, Voorting?
beaamde Pellenaars, „dat is er
goede prestaties
verder zie ik deze
bla 't aar kiik eens naar Van Est. Die
dat k van enerf>>e en elke dag wordt
Zo. "eter. Misschien is hij nog nooit in
hof goede vorm geweest. Hij is voor
werk als dit van de Tour bijzonder
f),. C ,k kan geen voorspelling
i 'hn. maar ik heb goede hoop, dat hij
de bergen-etappes
zal leveren. En vei
knaap in deze Tour zijn etappe nog
Winnen! Vergeet daarnaast Wagtmans
niet, Bij die kleine weet je nooit waar
je aan toe bent; kijk maar eens naar
zijn tijdrit, dat had toch niemand ver
wacht."
Maar niet alleen Pellenaars spreekt
zo over zijn mannen. De waardering
voor de verrichtingen van de jonge
Nederlandse equipe want zijn het
inderdaad voor het merendeel anders
dan jongens, wanneer je ze zo in hun
shirts door Limoges ziet drentelen?
is algemeen. En de vraag, die in vorige
jaren overbodig en een beetje pijnlijk
Was, omdat het eigenlijk nooit werke
lijk goed ging, moeten wij thans bij de
start elke dag opnieuw talloze malen
beantwoorden: Tout va bien chez vous?"
hjclukkig gaat het goed.
lam? Pr°beev niet tegenover de Neder-
onne,? renhers zélf de mogelijkheid te
die li hat een van hun makkers aan
Zii „eoFen een bele dobber zal hebben.
v Wulen er niet van weten, dat een
an hen bijzonder omstandigheden
aargeiaten nog zou moeten capitu-
eren. Wij willen allemaal in Parijs aan
komen, zeggen ze, zonder mankeren. En
Wat dat betreft varen zij dus dezelfde
koers als hun enthousiaste ploegleider
Gisteren is te Spa (België) het inter
nationaal concours hippique begonnen,
waaraan ook door een Nederlandse rui-
er-equipe wordt deelgenomen.
Voor de Prix des Bruyeres, een jacht-
15Fh0Urs van 550 meter, bestaande uit
h'ndermssen met een hoogte van 1-2U
Ven. l' .hfhden 40 deelnemers ïngesehre-
gew' G,1'' internationale nummer werd
met pr?n hoor mej- Mahieu (België)
aflegde dl5 het parcours foutloos
G- Cairnoii T' 4/5 sec" tweede werd *r.
die er 79 frankrijk) met Bienvenue,
ninck (BelB °Ver deed' Voor M' Bruy"
84 3/5 sec. pf!?\ met Sattinette werd
de Mervergme? ?o terwijl M. Neve
85 3/5 sec. foutloP gië) met Samba ln
landgenoot W. r; V, rondkwam. Onze
bezette met Byoit ndrlckx <Grathepl)
maakte 0 fouten 2iinVi^je plaayf' J
T. Timmer (Schevemnv 06 S6C'
eens een foutloos parcm,n) ?S eVen;
met „Zwarte Piet" tS af W°^
•n een tijd van 93 2/5*seCi gc sseer
en zij doen dat met hetzelfde vertrou
wen.
Intussen wetten de grote kampioenen
hun wapens voor de komende strijd.
Want hoe belangrijk de tijdrit ook is, in
een Ronde als die van Frankrijk speelt
die tijdrit geen beslissende, maar een
corrigerende rol. De scherprechters van
de Ronde zijn de Alpen en de Pyreneeën
en nu ook het Massif Central, waar de
stijgingen minder lang maar feller zijn.
Morgen wordt het de dag waarop de
slag tussen de Fransen. Italianen en
Zwitsers, die in de tijdrit al met zoveel
verbetenheid werd gevoerd, met dub
bele energie wordt voortgezet. Wij zul
len dan weten of Fausto Coppi de her
innering aan het ongeluk van zijn broer
Serse op zij kan zetten en zich op zijn
domein weer zal durven weren met een
stoutmoedigheid, die hem met Magni en
Bartali tenslotte toch weer boven de
Trans-Alpijnse concurrentie kan uitlich
ten. Maar geloof gerust, dat de Fransen
na hun pijnlijke desillusie in de tijdrit
de rectificatie van de uitslag was voor
hen haast nog pijnlijker dan de neder
laag van het fenomeen Coppi voor da
Italianen zich in de slag zulleh wer
pen met een verbetenheid, die aan dui
delijkheid niets te wensen overlaat. En
neem van ons aan. dat zij met Bobet.
Barbotin, Geminiani, Lucien Lazarides
en Lauredi een paar troefkaarten in
haride'n hebben, die er niet om liegen.
De aristocratische Zwitser Hugo Ko-
biet staat daar betrekkelijk eenzaam
tegenover, want zijn ploeg blijft bij die
van de Italianen en vooral van de
Fransen ver achter. Maar wat is een
ploeg waard in de bergen? Wanneer
Kolilet met zijn anderhalve minuut
voorsprong op Bobet en meer dan twee
op Coppi. bijna 4'/. op Magni en ruim
zes op Bartali van tegenslag verschoond
blijft, moet hij voorlopig toch gerekend
worden tot de allergrootste favorieten.
Dat wordt dus tussen Limoges en Cler-
mond Ferrand een dag van zeldzame
spanning en hoewel wij natuurlijk nooit
kunnen vergeten, dat Middelkamp bij
zijn Tour-debuut de beruchte Galibier-
etappe heeft gewonnen zonder dat hij
ooit een berg had gezien, zijn wij al
dubbel en dwars tevreden, wanneer onze
landgenoten hun rol in dit stuk die
uiteraard in theorie een rol van de
tweede plaats is, met voldoende allure
zullen spelen, om hun eervolle positie te
handhaven.
Advertentie
Na zijn remisepartij in de eerste ron
de van het Kennemer-Ir.vitatietournooi
tegen de Heemstedenaar H. Willemse is
P. Roozenburg niet meer aan start ge
weest. De tweede ronde schreef de
wedstrijdtabel hem rust voor. terwijl in
de derde ronde de huisarts dat aan zijn
partner A. de Jong had gedaan. Con
current Dukel speelde voor wat hij
waard was en scoorde er lustig op los.
Alleen Sluijter stuitte deze overwin-
ningswil en bevocht in de derde ronde
een fraaie remise De volledige uitslagen
van deze ronde, welke te Haarlem ver
speeld werd, luidden aldus:
B. Dukel remise met J. B. Sluijter.
W. de Jong remise met H. Willemse.
P. Roozenburg—A. de Jong uitgesteld.
IJ. de Jong verliest van H. Laros.
Hierdoor werd de volgorde van de
deelnemers als volgt:
B. Dukel 5. W. de Jong en J. B. Sluij
ter 4. H. Laros en H. Willemse 3, IJ. de
Jong 2, P. Roozenburg 1, A. de Jong en
T. Postma 0 punten
Door een foutieve befEkening is gis
teren abusievelijk gemeld, dat Juliana
het eerste klasserschap had veroverd.
Eerst wanneer Juliana a.s. Zondag van
RKONS kan winnen of gelijk spelen :s
het tot de hoogste klasse doorgedrongen.
Donderdag vierde mej. Sehultz in het
protestants verblijf voor ouden van da
gen .Levensavond'' te Nijmegen haar
103e verjaardag. Zij ontving een schat
van bloemen. De burgemester van Nij
gen, mr. Ch. Hustinx, heeft in de loop
van de middag een bezoek aan de oud
ste inwoonster van Nijmegen gebracht.
(Van onze speciale verslaggever)
AMSTERDAM, 12 Juli. De „Grand
Prix d'Amsterdam" is dit jaar voor het
eerst in eigen land gebleven. Een scha
mel aantal belangstellenden in het
Olympisch Stadion heeft gisteravond
duidelijk gezien, hoe gebrand het puikje
van de internationale sprinters is op het
veroveren van deze trofee, dat nu zo
ongeveer in alle wielematies als een
jaarlijks snelheidsevenement terugkeert.
Het enthousiaste publiek zweepte Arie
van Vliet op, en schrèèuwde hem bijna
over de streep, juist voor zjjn grote en
eeuwige rivaal, de wereldkampioen Reg
Harris. Wethouder De Roos hoefde de
sjerp van deze tweede „Grand Prix
niet weer om buitenlandse schouders te
hangen, daar had de Woerdense lands
kampioen in een onverwacht ingezette,
flitsende spurt van driehonderd meter
wel voor gezorgd. Zozeer had hij er zijn
zinnen op gezet, Nederland te tonen nog
steeds een gevreesd candidaat voor een
regenboogtrui te zijn, dat hij slechts 11.6
seconde over de laatste 200 meter af liet
drukken, verreweg de snelste tijd van
de avond
Het wemelde van de titelhouders, bij
de „voorstellingsronde", die de deelne
mers na de klassementswedstrijd voor
amateurs door de Amsterdammer
Willekes met ruime voorsprong gewon
nen reden. Harris, wereldkampioen,
Schandorff, kampioen van Denemarken,
Pauwels, titelhouder in België, Lognay,
snelste man van Frankrijk. Patterson,
ex-wereldkampioen der amateurs, en
onze landgenoten Van Vliet en Derksen,
hebben onderling felle strijd geleverd,
waaruit tenslotte, volgens de verwach
tingen, Harris, Van Vliet en Derksen ais
finalisten te voorschijn kwamen. Van
Vliet bewees al in zijn serie deze avond
goed op dreef te zijn. Hij versloeg Pau
wels in 12.8 sec., terwijl Derksen en
Harris er beiden 0.2 seconde langer over
deden. Voor Derksen dreigde het in de
halve finale te gaan spannen, want hij
kwam tegenover Harris te staan, waar
bij men hem niet zo heel veel kansen
toebedacht. Uit derde positie ging hij
echter met de aanvallende Schandorlf
mee en spurtte zo onweerstaanbaar door,
ciat de Brit drie lengten na hem finishte.
Derkser. maakte hiermee een veel ster
kere indruk dan de Nederlandse kam
pioen, die na enige sui places (voor het
publiek een vermakelijke show) zijn
zekerheid kreeg en in tweede positie zijn
kans afwachtte. Wegspringend wist hij
drie lengten te nemen, maar werd op de
streep door Lognay bijna benaderd.
Ondertussen moest Harris zijn hei!
zoeken in de herkansingsrit. Lognay,
Schandorff en Patterson sloten hem vol
komen in maar toen honderd meter voor
de finish het ..gaatje" eindelijk vri^
kwam slaagde de wereldkampioen eF
toch nog in schitterend te winnen.
Derksen deed na veel aarzelen van de
Arie van Vliet rechtsheeft gister
avond in het Olympisch Stadion te
Amsterdam de „Grand Prix d' Amster
dam" voor sprinters gewonnen. Hij
versloeg iu de finale wereldkampioen
Reg Harris (Eng.) en zijn landgenoot
Jan Derksen (links).
(met staande start): 1. Pronk 7 min. 21.8
sec. (nieuw baanrecord); 2. Lesueur 7
min. 23.6 sec. Wedstrijd over 25 km.: 1
Lesueur 19 min. 47.6 sec.; 2. Pronk op
drie lengten.
Klassementswedstrijd voor amateurs
over 10 km.: 1. Willekes 12 pnt. 13 min.
5.4 sec.; 2. Kleefstra 7 put.; 3. Van Gel
der 7 pnt.
RipperdaBloemendaal
Zaterdagavond om 7 uur wordt de
zeer belangrijke wedstrijd Ripperda
Bloemencfaal gespeeld op het terrein
aan de Schalkwijkerweg.
Bij een overwinning van Bloemen
daal eindigen de drie candidaten ge
lijk en kan me# weer opnieuw begin
nen. Wint Ripperda of eindigt de ont
moeting in een gelijk spel, dan promo
veert Ripperda en R.K.A.V.I.C. naar de
derde klasse.
Het zal er zeer zeker om spannen,
aan de Schalkwijkerweg!
Een Russische ploeg, bestaande uit
Belokourov, Serge Arkarov, Tchecoun
en Cenadi Modoi, is er in .geslaagd het
wereldrecord 4 x 800 meter estafette
(heren) te verbeteren en te brengen op
7 min. 27- - sec.
Tijdens wedstrijden te Praag is de
Tsjech Zatopek door zijn landgenoot
Cevona op de 300 meter geslagen- De
tijd van Cevona bedroeg 8 min. 27-4
sec-, terwijl Zatopek er 8 min. 33.4 sec-
voor nodig' had.
Donderdagavond zijn 66 deelnemers
gestart voor de eerste etappe van de
internationale Alpenraiiye van Marseil
le naar Milaan over 711 km.
drie finalisten zijn landgenoot het ple
zier van kop af te vertrekken, met
Harris achter hem. Zo kon Van Vliet uit
derde positie zijn fameuze demarrage
doen geiden en voor Harris nèt onbe
reikbaar blijven.
Hoe gewaardeerd de sprint-hoofdscho
tel ook werd, velen ontkwamen er niet
aan de tweekamp tussen wereldkam
pioen-stayer Lesueur (Fr.) en onze
landgenoot-uitdager Pronk als hét num-
mer-van-de-dag te beschouwen. Inder
daad heeft deze ontmoeting een dermate
opwindend verloop gehad, dat men zonder
overdrijven van een der spannendste
stayer-duels van de laatste tijd kan
spreken.
Laten we beginnen met te vertellen:
Pronk heeft zijn uitdaging verloren.
Maar is de vestiging van een nieuw
Nederlands record op de 10 km. niet
een ruime troost? De Heilooër pres
teerde het om het van 1929 daterende
oude record met 1 minuut 9.2 seconde
te verbeteren (nieuw record 7,21.8).
Toch doet deze fraaie prestatie niets
af aan het feit, dat het Pronk niet voor
de wind heeft gezeten. Een fout van
gangmaker Wiersma bij de één-kilome
ter rit en vervolgens onoplettendheid
tijdens een aanval in de 25-km. wed
strijd, zodat Pronk los raakte zonder dat
Wiersma het merkte! Lesueur toonde
zich een buitengewoon sportief renner
en hield in tot onze landgenoot weer op
gang was. Pronk raakte bij dit alles
flink wat van zijn krachten kwijt en
kon ondanks herhaalde aanvallen niet
meer aan de kop komen. Als sensatio
neel slot lagen beide renners de laatste
twee ronden precies gelijk, waaraan
Lesueur in de laatste bocht een eind
maakte en met twee meter voorsprong
eindigde.
De wereldkampioen had begrip voor
Pronk's pech, gaf hem de bloemen en
was kwistig met kussen, zowel op beide
wangen van zijn rivaal ais op die van
de echtgenote van onze titelhouder,
aan wie hij tot slot de bloemen over
handigde
De sprintwedstrijd voor amateurs, die
als omlijsting verreden zou worden, ver
loor zijn waarde practisch door weg
blijven van Bannister (Eng.) en Saelens
(België).
De uitslagen luiden: „Grand Prix" om
de 7e en 8e plaats: 1. Pauweis 12.8 sec.;
2. Verdeun op 10 cm. Om de 4e, 5en en
6e plaats: 1. Lognay 12.2 sec.; 2. Patter
son op wiel; 3. Schandorff. Om de le
2e en 3e plaats: 1. Van Vliet 11.6 sec.; 2.
Harris op lengte; 3. Derksen.
Sprint amateurs: 1. Hijzelendoorn 3
pnt.; 2. Schotman 5 pnt.; 3. Bontekoe
8 pnt.; 4. Kleefstra 9 pnt.
Stayerontmoeting, tijdrace over 1 km.
(met vliegende start): 1. Lesueur achter
Qucrin 40.6 sec.; 2. Pronk achter Wiers
ma 42 sec. Achtervolging over 10 km.
De nachtelijke schemering onttrekt nog steeds de sterrenbeelden aan ons
oog. Als bleke schimmer. uit het sagenrijk staan ze aan bet uitspansel,
waarover een sluier van wazig schemerlicht is gespreid De sterrenvriend
zal dus moeten omzien naar een waarnemingsobject dat klaar er. duideljjk zicht
baar is en dat hem bovendien stof levert tot leerzame overpeinzingen.
Welnu, zulk een waarnemingsobject behoeft hij niet ver te zoeken. Hij kan het
vinden aan de blauwe Hollandse zomerhemel met zijn schilderachtige wolken
luchten, op klaarlichte dag. We bedoelen de zon, onze glorieuze dagster, die
thans in stralende luister aan de hemelkoepel prijkt. De zon, een ster onder de
sterren, van alle het meest nabij, de bron van licht er. warmte, van leven en
kracht, van velerlei vreugden. Wat is een leven zonder zonneschijn?
Zo nr> tr/e k
uonm/fn
Eeuwen lang heeft men de zon be
schouwd als een zeer bijzonder hemel
lichaam, dat zich wezenlijk van de
sterren onderscheidde. Dit behoeft ons
in het geheel niet te verwonderen, want
omtrent de eigenlijke aard van de ster
ren simpele lichtpunten aan het fir
mament was vroeger zo goed als niets
bekend. Er was ten enenmale geen
instrument of hulpmiddel om de sterren
te bestuderen en dus hield men ze maar
voor ja. voor wat men wilde. Sommi
gen huldigden de mening, dat de sterren
hun licht ontvangen van de zon, net als
de maan. Anderen, en die zochten het in
de goede richting, beweerden dat de
sterren een eigen licht uitstralen.
Zo had ieder zijn beschouwing over ai
die twinkelende en schitterende licht-
tippen aan het nachtelijk uitspansel.
Wel waren er enkele geniale koppen die
omtrent de sterren dingen verkondig
den. welke thans als juist wordan er
kend, maar het waren de eenzamen, de
oorspronkelijke, onbegrepen denkers,
die met de gangbare opvattingen van
hun tijd durfden te breken. Het waren
de „helderzienden", die bun eigen, diepe
kijk hadden op de sterrenwereld. Zij
zijn door de latere onderzoekingen in
velerlei opzicht in het gelijk gesteld en
hun namen worden nu nog met ere ge
noemd. Doch dit terloops.
Naderhand, is wel overtuigend geble
ken. dat de'sterren ontzaglijk ver ver
wijderde zonnen zijn, zoals de onze, en
dat dus de zon een ster is. Hiermede is
dus feitelijk de zon bij de sten-en onder
gebracht.
Dat we de zon zo „groot" en ver
blindend-helder zien komt eenvoudig
doordat zij heel dicht bij ons staat,
astronomisch gesproken vlak naast de
deur. Dat wil zeggen: op een afstand
van 150 millioen km. Nu is dat volgens
onze aardse begrippen een allerreus-
achtigste afstand, die we ons niet eens
kunnen voorstellen, maar in de we
reldruimte is het niet meer dan een
hanestap. Slechts 8 minuten heeft ■het.
licht met een snelheid van 30Q.0DÜ
km. per seconde nodig om deze af
stand af te leggen. Dat mag toch geen
tijd heten ais men bedenkt, dat het
iicht 4 jaar en 3 maanden moet voort
snellen om de dichtsbijstaande „echtd
ster te bereiken. En deze staat nóg
betrekkelijk dicht in de buurt; dus
laten we over de afstand van de aarde
Corona
tot de zon maar niet al te zwaarwich
tig denken. Dat we de zon als een
schijf, en dus niet als een punt, aan de
hemel zien staan, is natuurlijk ook een
gevolg van haar geringe afstand.
De schijnbare middellijn van de zon
neschijf is even groot als die van de
volle maan, n.l. graad, d.i. ongeveer
de helft van de boogafstand tussen de
oostelijkste en de westelijkste ster van
het bekende Zevengesternte. Voor het
oog lijkt de middellijn van de zon veel
grote dan graad, maar dit is louter
gezichtsbedrog, gevolg van een optisch
verschijnsel, dat men „irradiatie" of
..overstraling" noemt.
aluurljjk is de zon geen platte
schijf we zien haar slechts
als zodanig. In werkelijkheid is
de zon een glociend-hcte gasbol met een
oppervlakte-temperatuur van zo om
streeks 6000 graden C. Doch daarover
aanstonds een enkel woord.
Wanneer wij de verblindende zonne
schijf daar zo stralend en feestelijk aan
de zomerhemel zien staan, vragen we
ons als vanzelf af hoe groot die gewel
dige vuurbol wel zou zijn. Zoiets als de
aarde of Mars, of mischien wel zo groot
als Jupiter, de reuzenplaneet? We gaan
immers de zon onwillekeurig vergelij
ken met de aarde en haar zusterplane-
ten. Welnu, die vergelijking valt wel
glansrijk ten gunste van de zon uit. De
middellijn der zon is namelijk 109 maal
zo groot als die van de aarde. Stellen
we dus de aardbol voor door een knik
kertje met een middellijn van 1 cm., dan
wordt de zon een boi met een diameter
van 109 cm„ latén we zeggen 1.1 meter.
De aarde is dus ten opzichte van de zon
wel heel klein.
We krijgen dezelfde grootte-verhou
ding wanneer we voor de aarde een
loden korreltje nemen met een middel
lijntje van lmm. en voor de zon een
.gummibal met een diameter van 11 cm.,
ruim 1 dm. dus.
Laten we nu deze gummibal en dit
leden korreltje in onze verbeelding in
de lucht zweven op een onderling af
stand van 12 meter, dan krijgen we een
goede voorstelling van het tweetal zon
aarde. En wanneer we ons dan realise
ren, dat er bijna één millioen, driehon
derdduizend van zulke kleine korreltjes
in die grote gummibal gaan, dan besef
fen we pas recht hoe nietig de aarde il
in vergelijking met de zon. Heus, we
hebben geen reden om ons te verheffen
op de omvang van onze planeet. Het is
ten slotte maar een onaanzienlijk bol
letje.
Zoals reeds gezegd is de zon een gloei
end-hete gasbol. Alle stoffen, die zich
in het enorme zonnelichaam bevinden,
verkeren dus in een gasvormige toe
stand. Dit is een gevolg van de ontzet
tend hoge temperatuur van de zon, die
in de buitenste lagen omstreeks 6000
graden C. bedraagt. In het diepe inwen
dige van de zon moet de temperatuur
nog veel en veel hoger zijn; men spreekt
zelfs van 20 millioen graden. Bij zulke
temperaturen kan geen vaste stof meer
bestaan. Wanneer de aarde door de een
of andere catastrophe in de zon terecht
kwam. zou zij met al haar hebben en
houden op dc eigen stond vervluchti
gen tot een ijle damp. We mogen ons
dus wel gelukkig prijzen, dat we op een
behoorlijke afstand van deze laaiende
vuurbol blijven,
achl
Vangen we met het blote oog zijde
lings een vluchtige glimp van de zon
op (niet rechtstreeks in de zon kijken:
gevaarlijk voor uw ogen!) of zien
wp haar door een lichte nevel, dan ont
dekken we dat de zon in het midden
veel helderder is dan aan de rand: een
verblindend-helle schijf, omgeven door
een gedachtige ring. Het middengedeel
te noemt men fotosfeer, de smalle
ring chromo sfeer. De chromosfeer
is tijdens een totale zonsverduistering
prachtig te zien als een rozerode rand
om de donkere maanschijf. Uit de chro
mosfeer komt een brede krans van
stralenbundels te voorschijn, die lang
zamerhand zwakker worden en op een
tamelijk grote afstand van de zon „uit
doven". Deze stralenkrans. die alleen
tijdens een totale zonsverduistering kan
worden waargenomen, heet de corona.
Soms kunnen met behulp van een
kijker, of ook wel met het blote
oog (op de ondergaande zon) don
kere vlekken op de zonneschijf wor
den waargenomen. Deze zgn. zon
nevlekken zijn reusachtige wer
velstormen. woeste cyclonen in het
zonnegas. Hun aantal vertoont om
de elf jaar een maximum. Zij hebben
een aanmerkelijk lagere tempera
tuur dan de omringende gebieden,
waardoor zij donkerder zijn dan de
andere delen van de zonneschijf.
Voorts slaan regelmatig uit het zon
nelichaam enorme bloedrode vlammen
naar buiten, alsof daarginds geweldige
kruitvaten in de lucht vlogen. Deze
reuzenvlampnen, die een hoogte van
meer dan een millioen km, kunnen be
reiken. noemt men protuberan
sen.
Nevenstaande tekening geeft een
schetsmatige voorstelling van de zon.
Zoals men ziet, verleent de corona aan
de zon een „gevleugeld" voorkomen.
Majestueus en verheven is de gang
van de zomerzon. Als een koningin
schrijdt zij voort langs de hemel, in
haar blinkend lichtgewaad. „Een zien
lijke afgezant van dezen die 't al be
veelt", noemt Guido Gezelle haar in
zijn prachtig-beeldend zonne-gedicht „O
Gulden Hoofd", dat hij besluit met de
schone regelen:
Zoo kent men aan des ridders wapen
zijn hofgezin, zijn huis, zijn' knapen,
zijn heerlijk slot;
zoo kan men aan uw pronksieraden,
o zonne, uw edelen Ridder raden:
zijn name is God!
Advertentie
otftst and
quality i
Verkoop voor Nederland: N.V. „Alvana Plein 8, Oen Haag.
at Hugo Koblet en
niet Louison Bobet
de eerste tijdrit van
de Tour de France heeft
gewonnen, zal U tenslotte
een zorg zijn. Ons oveugens
ook niet. Het avondmaal,
dat ons tot besluit van die
emotionele dag met onver
valst Frans compositietalent
voor de neus werd gedraaid,
heeft er niet minder goed
om gesmaakt en toen wij te
middernacht met een zucht
van welbehagen het lichtje
boven ons heftig krakend
hotelbed uitknipten, heeft
het geen minuut langer dan
anders geduurd, voordat wij
de wielerduels van die da2
volkomen waren vergeten.
Daar dus niet van.
Maar Jeanette Delacourt,
een van de charmante tele
fonistes uit Angers, heeft
diezelfde avond of anders de
volgende dag waarschijn
lijk doorslaande ruzie met
haar verloofde gehad. Dat
doen verloofden namelijk
wel meer, wanneer hun ver
loofden niet tijdig op de
plaats van afspraak ver
schijnen en zeker wanneer
die verloofden hun verloof
den zó afschuwelijk lang la
ten wachten, als Jeanette
Delacourt dat Dinsdagavond
haar uitverkorene heeft ge
daan.- Wij nemen aan, dat
Jeanette's tranen intussen
weer zijn gedroogd en dat
de boze bui van haar ver
loofde zoals dat bij boze
buien onder verloofden ge
woonlijk gaat weer even
snel is verdwenen als ze was
opgekomen Maar wij heb
ben ons nu' eenmaal voorge
nomen voor de arme Jea
nette het getuigschrift van
..force majeure" samen tg stel
len en dat getuigschrift
haakt onherroepelijk aan bij
Het Protest
Het protest kwam van de
Zwitsers en om kort te
gaan zij wonnen het. Oók
goed. Er worden heel wat
protesten gewonnen en ver
loren, zonder dat één telefo
niste daar hinder van onder
vindt. Maar met het gewon
nen protest van de Zwitsers
was dat voor Jeanette Dela
court heel iets anders. Het
bericht daarvan kwam te
laat, of als men wil te vroeg
voor haar. Het kwam name
lijk om negen uur 's -avonds,
precies op het tijdstip, dat
de jongedame, bij wijze van
voorbereiding tot haar aan
staand vertrek, haar lipjes
ijlverbindingen met Mont-
pellier, Nancy, Parijs,
Rouaan, Marseille, Bor
deaux, Straatsburg en nog
een stuk of tien andere ste
den. In het tweede gelid
volgden de Italianen. De
signorina's moesten eens
een etappe in zo'n telefoon
centrale pleegt te heersen,
op dubbele kracht. In drie
vier talen, door elkaar en te
gelijk vlogen vraag en ant
woord over de met toestel
len bezaaide tafels heen en
weer en maakten de rinke
lende bellen nu weer zonder
ophouden een zogezegd hei
dens lawaai. De Italianen
stonden met horloges in de
weten, wat er voor hen van hand en ^^en in liun ógën
af hing, om nog juist voor „"i^"
het sluiten van hun edities
deze opzienbarende rectifi-
de edities te timen, die op
caties te kunnen doorgeven.
Het zou niet weinig voor de
Franse PTT in het algemeen
en voor die van Angers in
het bijzonder pleiten sug
gereerden zij wanneer de
signorina's nu eens voor een
prompte verbinding konden
zorgen. De signorina's De-
grepen dat toch wel?
met een smal lijntje rood
zorgvuldig zat bij te werken
voor een klein spiegeltje.
Het resultaat was verdien
stelijk en eerlijk gezegd
slaagde de Zwitserse collega,
die armzwaaiend de trappen
kwam opstqrmen met de
nogal verrassende medede
ling, dat niet Bobet maar
Koblet de tijdrit had gewon
nen, er niet onmiddellijk in
het middelpunt van zijn ver
zamelde persbroeders te
worden. Totdat eindelijk tot
een paar van hen door
drong, dat hier een sensa
tie werd geproduceerd,
waarmee de voorpagina geen
slecht figuur zou slaan. Het
volgend ogenblik was het in
de telefooncentrale van An
gers een volsxagen janboel.
Franse collega's bliezen de
aanval en smeekten wel
vriendelijk, maar toch
eigenlijk meer dringend om
Ja, de signorina's begre
pen dat opperbest, maar zij
zaten al genoeg in hun maag
met Montpellier, Nancy, Pa
rijs, Rouaan, Marseille, Bor
deaux, Straatsburg en nog
een stuk of tien andere ste
den in het vaderland, om
garanties te kunnen geven
aan de met argumenten en
smekende ogen werkende
Italianen. Bovendien kwa
men tezelfder tijd de twee
Spaanse verslaggevers bij
de Tour hijgend naar boven
klauteren, en dat waarachtig
niet om een partijtje te kla
verjassen De Belgische col
lega's, dié óók nog van hun
verhaal wensten te redden
wat er te redden viel, keer
den successievelijk ook weer
naar hun postcentrale terug
en tenslotte had de Zwitser,
die het opzienbarend bericht
aan zijn verzamelde confra
ters was komen brengen,
eigenlijk óók wel graag een
lijntje gehad. In een mini
mum van tijd herleefde de
volslagen wanorde, welke er dus.
de eerste anderhalf uur na
gezette tijden zonder Het
Bericht zakten. Zo juist
doorgetelefoneerde en tot
proppen verfrommelde ver
slagen werden met koorts
achtige haast uit de prullen
mand gevist, om het ver
haal zo goed en kwaad als
dat ging nog van een nieuw
Happy End te voorzien. De
Nederlandse journalisten,
die zoals steeds bij het luwen
van de drukte hun litteraire
wielercomposities van die
dag aan de vaderlandse ste
nografen doorbelden, kon
den het grootste deel van
hun verhaal rustig annule
ren en er a l'improviste een
aantal nieuwe alinea's aan
vastbreien.
En in het brandpunt van
dat strijdgewoel, tussen tele
foontoestellen en draden,
tussen papieren met tele
foonnummers in Frankrijk,
Italië, België, Luxemburg,
Zwitserland, Nederland en
Spanje, lag half geopend het
tasje van Jeanette Delacourt
en daarnaast het spiegeltje.
De lippenstift, die zoeven
het sierlijke lijntje rood had
getekend, was bij al die her
rie om en op de tafel op de
grond gerold en de grote
voet van een dikke Span
jaard, die het een ogenblik
later tot pulver perste, was
het symbool voor de verlo
ren avond van Jeanette De
lacourt.
Vanwege dat protest
Cf.
ABBED1JK 11 v. R'dam le New York.
ALDEGONDA 13 v. Pladju te Bangkok.
ALETTA 13 te Port Swettenham.
ALHENA p. 12 Kp. Verde n. R'dam,
ALKAID p. 12 Abrolhos n. R'dam.
ALAMAK Calc.-Rott., p 13 Gibr.
ALMDIJK 13 v. Mobile te N. Orleans.
ALPHACCA 13 v. B Aires te N. York.
ALPHERAT 12 v. Galv. te Rott.
AMSTELKERK 12 van Lagos n. Loanda.
AMSTELVEEN 12 v. Galv. te Amst.
ARMILLA 13 van Singapore te Saigon.
AVERDIJK R'dam n. Gulf 13 te Antw.
ALWAKI 11 v. Baltimore te N. York
ARIADNE 12 v. Gibr. te Rotterdam.
AARDIJK 11 v. Galv. te New Orleans.
BAARN 13 v. Paita te Mapta.
BILLITON 10 te Semarang.
BINTANG 13 v. Surabaja te Semarang.
BONTEKOE 13 v. Macase te Balikpaoan.
C.ALT. LEIDEN p. 13 Finisterre n. Rott.
GALT. HAGUE p. 13 Lissabon n. Rott.
CALT. DELFT 12 v. Sidon te R'dam.
CALTEX NED. p. 13 Dungeness naar Sidon.
CAMERONIA 16 te R'dam verw.
CRONENBUHGH 10 v. R'dam te Bilbao.
CONGOSTROOM 13 te Takoradi.
EEMLAND 11 v. Bahia naar A dam.
ERINNA 13 v. Madras te Calcutta.
FRIESLAND Djak.-A'dam, 13 te Aden.
FELIPCO 13 v. Penang te Pladju.
GAASTERKERK 13 te Bremen.
GAROET p. 13 Kp. Guardafui n. Java.
GR. BEER 13 v. Soer. te Semarang.
GOOILAND 12 v. Itajai te Paranagua
HELICON 13 v. N. York n. Cur.
HERSILIA 13 te Ponta del Gada.
JAPARA 12 v. Liverp. n. R'dant.
KATWIJK p. 13 Ouessant n. Setubal.
LAERTES p. 13 Kreta n. A dam.
LEOPOLDSKERK p. 13 Malta .n Rott
KEDOE 13 van Genua te Bona.
MARIEKERK 13 v. Wallaroo n. R'dam.
MATARAM 10 v. Makassar te Belavan.
MAASLAND 14 te Montevideo verw.
MENTOR Pyli-Amst., p. 13 Malta.
MURENA 12 v. Liverpool naar A dam.
N1GERSTR., p. 13 Oporto n. W.-Afrika.
OBERON 12 v. Pto. Plata n. N. York.
ONDINA Suez n. Singap., 13 te Aden.
ORANJE 13 v. A dam te Djakarta
ORANJEFONTEIN 13 te Port Elisabeth.
ORESTES 12 v. Corral te Montevideo.
PAPENDR. 12 v. Gothenb. n. Stockholm.
PAULA 9 te Hongkong.
FHRONTIS 12 v. Surabaja te Semarang.
PRINS FRED. HENDR. 12 te Toronte.
PYGMALION p. 13 Caymans n. Mobile.
SAMBAS 13 te Kalianget.
STAND. DJIRAK 12 v. Gerong n. Djak.
ST.V. TL. AKAR 11 v. Bangk. n. Gerong,
SWARTENHONDT 13 Surabaja.
SLAMAT N. York n. Calct., 13 te Bahrein,
ST. BREDA. 9 van Vancouver n. Londen.
SAROENA 12 r. Miri te Balikpapan.
IBAJAK 12 v. Djakarta n. R'dam.
STAD ARNHEM 12 v. Gibr. n. Rott.
SAPAROEA 13 v. Antw. te A'dam.
SINGKEP 13 v. Soerabaja te Semarang.
ST. LEIDEN p. 13 Ouessant naar R'dam.
STENTOR 12 v. Praeus n. Volos.
TANKHAVEN 13 te Sungeigerong
TJIBADAT 13 rede Tandjong Priók.
TAWALI Java n. N. Y., 14 te Suez verw.
TIBERIUS 13 te Port of Spain.
TOMORI 16 v. Galveston, te Boston verw
TROMPENBERG 12 te R'dam.
TABIAN Java n. A dam, 13 van Port Seid
TOSARI 12 v. Belawan naar Djakarta.
TIBIA 12 v. Port Said naar Tripoli.
VAN HEUTZ 11 te Hongkong.
VOLENDAM p. 13 Scilly n. Quebec.
WATERLAND p. 12 Fern. Noronha n. Amst.
WAIBALONG 12 v. Buleleng n. Atapupu.
WELTEVREDEN 17 te Marsielle verw
WM. RUYS 13 v. Djakarta te R'dam
WILLEMSTAD 12 v. Barb. n. Amst
WOENSDR. 12 van Santos n. Venezuela.
KAASMARKT GOUDA, 12 Juli Aange
voerd 327 partijen kaas, le kwal. met rijks-
me„rk ,,f13"2 22 2e kwal. met rijksmerk
2.02-2.12, extra kwal. 2.40. Handel flauw.
KAASMARKT BODEGRAVEN 12 Juli.
Aangevoerd 327 partijen kaas. le kw. 2.13
2.22; 2e kw. 2.02—2.12; extra kw. 2.40, han
del flauw.