Z. H. Exc. Mgr. Alfrink op f eestvergadering
van de R.K. Middenstanders
"Eric de hloorwien: DE PR'JS DEP WRAKE
EERSTE KAMER OVER SAMENWERKING
MET INDONESIË
TOT DE RAND VAN DE AFGROND
„Drie in de pan
Christelijke liefde van grote waarde
voor maatschappelijk leven
Nederlanders gaan in Canada
moerasgrond ontginnen
JUSTITIE GEEFT IN BESLAG GENOMEN
OUDE MEESTERS VRIJ
Laat het verleden
rusten
Lesvliegtuig maakt
noodlanding
Cultuurgrond voor onze
emigranten
Europ. Kath. Midden
standsbond opgericht
Korea-vrijwilligers
veroordeeld
Lekker is geen
luxe!
DOOR LEO BRADY
Grieven van Korea-
vrijwilligers
Dr. Van Mook in
Nederland
MINISTER VAN JUSTITIE ACHT DE
ROULETTE ONAANVAARDBAAR
Extra rantsoen op
nieuwe koffiebon?
DONDERDAG 19 JULI 1951
PAGINA
Rede Mgr. Alfrink
„Een eeuwhelft Ned.
Middenstand"
Zwaar beschadigdmaar
geen ongelukken
Vier landenwaaronder
Nederland, toegetreden
f»
Van valsheid is niets
gebleken
44
Keuring niet in orde?
Fantasierijke opvoering op
seminarie Hageveld
Hoofddaders in de zaak-
Alenten niet te achterhalen
(Van onze speciale verslaggever)
Het door belemmerende omstandigheden tijdens de oorlog tien jaar uitgestelde
ïiiveren jubileum van de Nederlandse Rooms Katholieke Middenstandsbond, dat
thans gelijktijdig met het zevende lustrum wordt gevierd, is gistermorgen op
luisterrijke wijze ingezet met een Solemnele Hoogmis van dankbaarheid, opge
dragen door Z.D.H. mgr. D. Huurdeman, vicaris-generaal van de aartsbisschop,
in de kerk van St. Willibrord in Utrecht. Het stralende licht van deze veelbe
lovende dag werd gefilterd door de veelkleurige ramen van dit neo-gotische
gebouw toen honderden middenstanders'zich daar tezamen met gasten uit België,
Duitsland en Oostenrijk verenigden om hun dank uit te spreken voor hetgeen
de voorbije 35 jaar aan hun bloeiende organisatie is gebracht en de zegen te vra:
gen voor de komende jaren, die ongetwijfeld hun strijd en moeilijkheden met zich
zullen brengen.
Mgr. Huurdeman werd geassisteerd als presbyter-assistens door prof. dr. A. A.
Ariëns, geestelijk adviseur van de N.R.K.M., door pastoor L. L(konen uit Vcnlo,
plaatsvervangend geestelijk adviseur, als diaken, en door dc geestelijk adviseur
van de afdeling Utrecht, kapelaan Weitjens, als sub-diaken. Het koor van dc St.
Willibrordkcrk onder leiding van Hans Ponten zong de meerstemmige Missa Brevis
van Perosi.
komst vanuit een centraal bedrijfsor
gaan dienen te worden beoordeeld en
geregeld. Voor de overheid is hier
slechts een taak, wanneer zij het alge
meen rechtsbelang, hetzij steun aan het
bedrijfsleven, hetzij bescherming van dc
consument bevordert. Primair is en blijft
de taak en de bevoegdheid van het mid
denstandsleven zelf.
Dr. A. A. Olierook uit Doorn heeft
tijdens deze vergadering nog gesproken
over de middenstand in de katholieke
sociale actie. Een sterke middenstands
beweging, aldus dr. Olierook, kan alleen
groeien op de basis van een hecht sociaaj
katholicisme. Bloei en groei van een
dergelijke beweging moeten niet berus
ten op ongebreidelde concurrentie, op
een uitleven van economische instincten,
maar op een streven naar het algemeen
belang. Hij predikte de grote sociale ge
dachte. dat de standen dienen te werken
door en voor elkaar.
De heer Van Doorn, voorzitter van
de jubileumcommissie, kon het jubi
leumfonds aanbieden, een fonds dat
door de leden van de N.R.K.M. bij ge
legenheid van dit 35-jarig jubileum is
bijeengebracht, ter grootte van f 20.000.
Dit zal worden aangewend voor een
betere outillage van het Centraal Bu
reau in Den Haag.
Na deze plechtige Hoogmis verenigden
allen zich in de foyer van „Esplanade
aan een koffietafel. In de grote schouw
burgzaal kon vervolgens de heer J. A.
Koops, bondsvoorzitter van de NRKM,
vele prominente figuren verwelkomen.
Daar waren mgr. dr. B. Alfrink,
coadjutor van de aartsbisschop van
Utrecht, de ministers v. d. Brink, Al-
bregts en Rutten, de waarnemend bur
gemeester van Utrecht, wethouder H.
A. Bekker, de voorzitter van de KVP,
de heer Andriessen, de fractieleider van
de KVP, prof. Romme, vele Kamerleden,
de directeur van de middenstand, dr.
Groeneveld Meyer, de algemene secre
taris van de Sociaal Economische Raad,
drs. H. Jansen, vele vertegenwoordi
gers van katholieke organisaties zoals
KAB, Algemene Katholieke Werkgevers
Vereniging, Adelbertsvereniging, werk-
nemende Middenstand, Boeren- en Tuin-
dersbond, ARKA en Katholieke Actie,
vertegenwoordigers van de Katholieke
middenstandsbonden in België, Duits
land en Oostenrijk, vertegenwoordigers
van de Koninklijke Nederlandse Midden
standsbond, de Christelijke Midden
standsbond, de hoofdgroep Ambacht, de
bedrijfsgroep Detailhandel en verschil
lende instellingen zoals de Midden-
standsbank, Stichting van de Arbeid,
Kamer van Koophandel, Middenstands-
raad en Economisch Instituut voor de
Middenstand.
Het hoogtepunt van de feestvergade-
ring ter gelegenheid van het 35-jarig
bestaan van de N.R.K.M. moet voor de
velen, hierbij aanwezig, ongetwijfeld
geweest zijn het moment waarop de eer
gisteren gewijde Coadjutor van de
Aartsbisschop van Utrecht, mgr. prof.
dr. B. Alfrink, in hun midden verscheen
en daarmede voor de eerste maal sedert
zijn hoge wijding in het openbaar op
trad. Dat dit eerste optreden een bezoek
aan de middenstand gold, trof allen zeer,
hetgeen tot uiting kwam in de woorden
van de bondsvoorzitter, de heer J. A.
Koops, die zeer geroerd de bisschop wel
kom heette en hem de trouw en steun
van de katholieke middenstand aanbood.
De heer Koops beloofde dat de N.R.K.M.
een onderdanige zoon van het Episco
paat zal zijn en dat de wensen van mgr.
Alfrink evenzovele bevelen voor de
katholieke middenstanders zouden in
houden. Geroerd ook kon mgr. Alfrink
Verklaren dat hij met grote vreugde naar
deze bijeenkomst was gekomen. Hij was
ervan overtuigd dat de middenstand in
het leven van katholiek NeJc-r.and een
plaats van zeer grote betekenis inneemt
en een grote waarde vertegenwoordigt.
Hij zeide te geloven dit de midden
stand een moeilijke tijd doormaakt. Hij
was er daarbij wel van overtuigd dat
het leven vandaag voor geen n kele
stand gemakkelijk is. Namens het Ne
derlands Episcopaat bracht hij zijn op
rechte dank over voor hetgeen In de af
gelopen 35 jaar door de N.R.K.M. is ver
richt, niet alleen voor de stand die door
deze bond wordt vertegenwoordigd,
maar voor het vasthouden en uitdragen
van de katholieke levensbeginselen on
der het gehele volk. Hij sprak de wens
uit dat de bond mocht groeien 1& leden
tal en betekenis. Met de grootste nadruk
wees hij op de waarde van de christe
lijke liefde. In het maatschappelijke
leven kunnen de verschillende groepe
ringen niet zo naast elkaar leven dat zij
alleen hun eigen belangen dienen. Er
moet een harmonische samenwerking
zijn, gesteund door de christelijke liefde,
zonder welke geen christelijke maat
schappij is op te bouwen. Tenslotte gaf
hij zijn bisschoppelijke zegen aan alle
aanwezigen.
Op de feestvergadering voerde ook nog
het woord pror. dr. F. L. van Muiswinkel,
voorzitter van de Middenstandsraad. Spr.
constateerde dat de Nederl. middenstand
7.ich in de geschiedenis van 1900—1950
immer bedreigd heeft gevoeld door ge
varen van buiten, als grootkapitaal, con
sumentencoöperaties, en toenemende
overheidsbemoeiing, en door gevaren van
binnen als gebrek aan standsbewustzijn
en daaruit voortvloeiend gemis aan
organisatorisch besef.
voegde daar echter aan toe, dat de
Nederlan(|se middenstand zich geduren
de de laatste jaren in versneld tempo
van eigen kracht en roeping bewust is
geworden en dat hij, gesteund door een
verkregen juist inzicht in de aard zijner
problemen, de weg gevonden schijnt te
hebben naar een definitieve oplossing
van de vele moeilijkheden, waarmee hij
Van 1900 af worstelde.
Spr. schetste de ontwikkelingsgang
van de Nederlandse middenstand sedert
het jaar 1900 en zag daarin drie perioden,
waarvan de laatste nog niet is afgesloten'
De laatste periode loopt van dé
bevrijding tot heden, hetgeen een coördi
natie van verworven inzichten is ge
weest, het voorbereiden van de P.B.o.
aangepast aan de eigen aard van het
middenstandsbedrijf en daarmee de af
bakening van competentiesferen tussen
bedrijfsleven en overheid.
Sprekende over de laatste periode zei-
de prof. v. Muiswinkel, dat praktijk en
beginsel thans om een verwezenlijking
van de in het verleden gewonnen in
richten vragen.
Die inzichten vatte hij samen in twee
hoofdgedachten: 1. de Nederlandse mid
denstand is in staat en bevoegd om in
samenwerking met de werknemers zelf
beslissingen te nemen en de economi
sche en sociale maatregelen te treffen,
die een zelfstandig voortbestaan waar
borgen. 2. Voor een juiste uitoefening
Van deze bevoegdheid is nodig, de co
ördinatie van alle problemen in 't klein
bedrijf >n één, de gehele middenstand
vertegenwoordigend publiekrechtelijk
college. Uit de aanvaarding van deze
hoofdgedachten vloeit volgens prof. v.
Muiswinkel voort, dat belangrijke vraag
stukken als credietverlening, research,
Vestigings- en prijspolitiek in de toe-
De minister voor de productiever
hoging, Z.Exc. mr. Albregts, heeft
tijdens de feestvergadering bij gele
genheid van het 35-jarig bestaan van
de N.R.K.M., een van de stille wer
kers in deze bond gehuldigd. Hij kon
mededelen dat het H. M. de Konin
gin had behaagd om de heer G. van
'hangeveld uit Den Haag te benoemen
tot Ridder in de Orde van Oranje-
Nassau. De heer Van hangeveld. die
administrateur van de N.R.K.M. is
geweest, is thans onverdroten werk
zaam als directeur-administrateur
van het sociaal-charitatief orgaan
„Santos", van de Onderlinge Midden
stands Levensverzekering en andere
sociale instellingen voor de midden
stand. Deze hoge benoeming verwierf
een luid applaus van alle aanwezigen.
Voorts zijn staande de vergadering
telegrammen van hulde en trouw ge
zonden aan Z. H. Paus Pius XII,
H. M. de Koningin en Z.Em. Joh.
Kardinaal De Jong.
Voorts heeft dc voorzitter van de
K.V.P, de heer Andriessen, gesproken.
Hij zei de overtuiging te zijn toegedaan,
dat de N.R.K.M haar idealen voor een
groot deel reeds had weten te verwe
zenlijken Hij zei dat de katholieke
staatkunde een open oog dient te heb
ben voor de middenstand, zonder daar
bij echter het algemeen welzijn uit het
oog te verliezen. „Is het dan niet be
grijpelijk", zo zei de heer Andriessen,
„dat er problemen kunnen rijzen, om
dat het algemeen welzijn soms vordert
wat tegenstrijdig is aan het specifiek
middenstandsbelang?" Hij gaf echter
de verzekering dat de K.V.P. met zal
nalaten met grote nauwgezetheid te po
gen de juiste weg te bewandelen om
met open oog voor de grote waarde van
de middenstand het algemeen welzijn
te behartigen. Tenslotte vroeg hij, in
dien er problemen zouden rijzen, om
dan te trachten deze op te lossen na
rustig overleg. Daarbij kon de midden
stand dan rekenen op dc steun van
de KV.P.-fractie.
Tenslotte is gesproken door de heer
De Groot, vertegenwoordiger van de
zusterorganisaties van de N.R.K.M., door
de heer Middelhuis van het Katholiek
Bureau voor Culturele en Maatschappe
lijke Samenwerking en door de heer
Czempass, van de Duitse katholieke
middenstand, die de N.R.K.M, hun geluk
wensen aanboden, en heeft het Twee
de Kamerlid de heer Hooy speciaal de
bondsvoorzitter de heer Koops gehul
digd.
Mgr. dr. G. Alfrink in gesprek met minister v. d. Brink op de Middenstands-
vergadering te Utrecht. Achter hem minister G. Albregts.
ff
Veel Eerste Kamerleden betreuren
het, dat zo spoedig na de R.T-C. in In
donesië wordt gestreefd naar herziening
van de daarbij bereikte uitkomsten-
Toch zijn zij bereid, aan zulk een her
ziening hun medewerking te verlenen,
mits de Indonesische regering ten deze
het initiatief neemt en de Nederlandse
gereed is, ook van haar standpunt uit
een betere vorm van samenwerking te
bevorderen. Aldus lezen wij in het
Voorlopig Verslag van de Eerste Kamer
over de begroting van Uniezaken en
Overzeese Rijksdelen-
Deze leden vestigen vooral de aan
dacht op de positie van de Indische Ne
derlanders. Zij achten de vraag gewet
tigd, of met hun belangen in deze over
gangstijd wel voldoende rekening wordt
gehouden. Ook wordt gewaagd van de
positie van de Nederlandse ambtenaren
in Indonesië. Men is van mening, dat de
Indonesische regering mede verant
woordelijk is voor de overgang van die
ambtenaren in de Indonesische dienst,
en trekt in twijfel of ten aanzien van
hen wel naar de geest der R.T.C. wordt
gehandeld-
Naar andere leden mededelen worden
soms Nederlanders, vooral ais zij vroe
ger bij de politie heboen dienst gedaan,
gearresteerd en geruime tijd in hech
tenis gehouden, zonder gelegenheid te
krijgen tot verweer of zelfs maar te
worden ingelicht omtrent de redenen,
waarom zij van hun vrijheid zijn be
roofd.
Een aantal /leden meent, dat dc sa
menwerking tussen Nederland en Indo
nesië het beste kan worden gediend, als
men het verleden laat rusten en in het
oog houdt, dat beide landen meer dan
ooit te voren op samenwerking zjjn aan
gewezen.
Een herziening der R.TC.-overeen
komsten is, volgens deze leden, zonder
de medewerking van de minderheids
volkeren van Indonesië rechtens onmo-
Een militair lesvliegtuig van de vlieg
basis Woensdrecht is Woensdag te Ril-
land-Bath neergekomen. Door het af
slaan van de motor kon het vliegtuig
zich niet meer in de lucht houden en
moest het een noodlanding maken in de
Zuid-Bath-polder. Het toestel ging over
de kop en 'is zwaar beschadigd. De in
structeur en de leerling, die bij hem in
het toestel zat, kwamen er zonder
letsel af.
gelijk- Dit moet bovendien tegenover
deze volkeren onrechtvaardig worden
geacht.
Vele leden achten het noodzakelijk,
dat de onderhandelingen over Nieuw.
Guinea ten spoedigste worden hervat.
Sommige leden wijzen er op, dat reeds
ter R.T-C. is vastgesteld, dat de souve-
reiniteit over N.-Guinea bij Nederland
blijft berusten, zo lang hier geen defini
tieve beslissing over genomen is- Zij
achten voor de regering geen reden
aanwezig de afgebroken onderhandelin
gen te hervatten.
Enige leden geven in overweging, dat
de regering voor het voeren van haar
politiek ten aanzien van Nieuw-Guinea
een duidelijk program zal opstellen,
b v. voor een periode van ongeveer vijf
en twintig jaar.
19. Onbewogenmaar niet zonder nieuwsgierigheidnadert Hovin de roerloze
gestalte van de ruiter, die hii met zijn pijl geveld heeft.
„Likar!" bromt Hovin en met een laatste verachtelijke blik. op de verslagene leidt
hij zijn paard naar de weg terug. Hij wil geen tijd meer verliezen.
Met koel-hooghartige blik kijkt Hovin op de wapenknechten neer, die de toe
gang tot Wogram's burcht bewaken.
„Waar is uw koningvraagt hij ruw, „vooruit, breng mij bi) hem.
Zwijgend brengen zij hem over de slotbrug naar de poort. Een trek van grim
mige voldoening glijdt oper Hovin's gezicht. Kijk ze eens angstig naar hem
gluren! Zo is het goedAls een geëerde, neen een gevreesde gast wordt hij
binnengehaald en straks vertrekt de gast weer, maar dan met iemand anders
De hoofdman der wapen-
Bulderend klinkt zijn lach ovek het slotplein
knechten ziet hem. wantrouwend aan.
Doch Hovin heeft ten tweeden male Likar's oersterke lichaam onderschat.
Bij
komt uit zijn verdoving en een krampende pijn scheurt door zijn nek Mei samen-
geknepen ogen richt hii zich moeizaam op een arm op. Zijn rug pnkt en brandt en
in de wond van Hovin's pijl voelt hij het kloppen van ae koorts
„Weer Hovin!** steunt hij, „weer te laat
Maar hij geeft zich niet gewonnen. Langs een boom o H 0. V
benen zwaaien onder hem wegmaar bijna blindelings zet hij door. Zjn V
nek, zijn rug... het staat alles in een laaiende gloed van onduldbare pijn maar
toch komt hij vooruit, want in zijn binnenste snerpt de woedende smart acr ver
nedering Hij mag niet te laat komen
Naar TJ.P. meldt zal aan de beneden
loop van de rivier de Fraser in Canada
een stuk moerasgrond van tien vierkante
m(jl in cultuur gebraclit worden voor
de oprichting van nieuwe Nederlandse
boerderijen. Bijzonderheden van het
plan worden uitgewerkt door een Ne
derlandse maatschappij, opgericht door
een Rotterdamse hypotheekbank onder
de naam „The Canadian Commercial
Corporation of the Netherlands".
(Van onze speciale verslaggever)
Tijdens de feestvergadering van de
Nederlandse R. K. Middenstandsbond
heeft de bondsvoorzitter, de heer J. A.
Koops, mededeling gedaan van het feit,
dat, na besprekingen ussen de hoofdbe
stuurderen van de Katholieke Midden
standsbonden in Duitsland, Oostenrijk,
België en Nederland, is opgericht een
Europese Katholieke Middenstandsbond,
waarbij genoemde landen zich hebben
aangesloten. Binnenkort, zo hoopt men,
zullen Zwitserland, Italië en Luxem
burg tot deze Europese bond toetreden.
Het is dc bedoeling dat deze Europese
bond in internationaal verband de be
langen van de katholieke middenstand
zal gaan behartigen.
De heer Czempass, voorzitter van de
Katholischer Kaufmanns Verein Deutsch-
lands, heeft er nadien zijn vreugde over
uitgesproken dat deze Europese bond is
opgericht. Hij noemde deze oprichting
een mijlpaal in de geschiedenis van de
Europese middenstand en kon mede na
mens zijn collega's uit Oostenrijk en
België verklaren, niet te zullen rusten,
voordat de middenstand een van de
sterkste zuilen zou zijn geworden, waar
op een grotere volkswelvaart en vrede
in Europa kunnen steunen.
Het Hoog Militair Gerechtshof heeft
de 26-jarige soldaat P. A. J. V. uit
Heerlen veroordeeld tot een gevange
nisstraf van zes maanden met aftrek en
de 30-jarige soldaat G. M. B. uit Breda
tof acht maanden met aftrek. De advo
caat-fiscaal had tegen beiden acht
maanden geëist.
B. en V., beiden Korea-vrijwiliigers,
hebben 5 Maart j.l. tijdens een vechtpar
tij, die begon in een stpdsbus in Den
Haag, kolonel dr. H. J. van der Giessen,
dirigerend officier van gezondheid eer
ste klasse zo hard geslagen, dat deze
twee snijtanden uit zijn bovenkaak ver
loor. In eerste instantie waren zij tot
drie maanden gevangenis veroordeeld.
Nederlandse emigranten willen op het
ontgonnen land melkvee houden en
groentenkwekerijen stichten. De produc
ten die hier gewonnen worden zullen
een markt vinden in het nabijgelegen
Vancouver.
De maatschappij heeft 350.000 dollar,
terwijl de Nederlandse regering in prin
cipe 700.000 gulden heeft toegezegd als
investering. De maatschappij is tenslotte
verlof gegeven nog 150.000 dollar aan te
werven indien dit nodig mocht zijn.
De uiteindelijke plannen voor dit pro
ject zullen komende herfst worden op
gesteld. Men hoopt binnen het jaar on
geveer zes vierkante mijl moerasland
gereed gemaakt te hebben voor land
bouw, Dijken zullen het water van de
rivieren de Pitt en de Fraser tegenhou
den.
Behalve het ontginningswerk zelf be
vat het plan de oprichting van een land
bouwschool voor jonge Nederlandse
emigranten. Het ontgonnen land zal
voornamelijk aan Nederlandse boeren
worden verhuurd, die kortgeleden naar
Canada zijn gekomen en reeds enige
ervaring hebben opgedaan bij het land-
bouwwerk aldaar.
De maatschappij zal Nederlandse pom
pen naar Canada brengen en Neder
landse ingenieurs zullen het land drai
neren.
Advertentie
Hel ligt voor de hand. dat
IJ in deze tijd graag koude
scholds op tafel brengt.
Er zijn immers volop toma
ten en komkommers en U
hebt wel bijna dagelijks
restjes, die uitstekend ge
schikt zijn om koud Ie ver
werken.
Dat is bijzonder smakelijk
te doen met De Gruyter s
mayonnaise. Werkelijk een
heerlijkheid en een groot
gemak
De Gruyter s mayonnaise
kunt U krijgen in polten
van 85 en 150 cent. Deze
mayonnaise is heel voor
delig in het gebruik en
bovendien zorgt 10kor
ting ervoor, dat lekker geen
luxe meer is. Neem eens
de proef met een potje
Zoals men zich zal herinneren werd
er tegen 28 Februari van dit jaar een
belangrijke schilderijenveiling aange
kondigd door de veilingmeesters Van
Marle. de Siile en Baan te Rotterdam.
Daarop attent gemaakt door een artikel
in De Telegraaf, waarin tot uitdrukking
kwam dat aan oude meesters toegeschre
ven werken, o.a. een Frans Hals, een
Hobbema, een Jan Steen, een Sprenger
en een Ruysdael, vals zouden zijn, meen
de de Rotterdamse justitie een onder
zoek te moeten instellen. Afgaande op
de mening van de restaurateur H. G
Luitwieler, die na een vluchtig onder
zoek diverse schilderijen niet voor echt
kon verklaren, greep de justitie in en
liet door de politie op 56 ter voorbe
zichtiging hangende werken beslag leg
gen.
Thans ztfn al deze kunstwerken op
een viertal minder belangrijke na. die
nog nader zullen worden onderzocht en
vier andere, die buiten de eigenlijke col
lectie stonden, na rechterlijk vonnis vrij
gegeven, omdat van valsheid niets geble
ken is.
Vast staat, dat een afbeelding van de
aangevallen Frans Hals waarvan o.a.
beweerd was, dat de kraag niet uit de
tijd van die meester kon zijn reeds
voorkomt in het boek van dr. Hofstede
de Groot (bewerking van dr. Erasmus),
dat. voorts de Hobbema en de Jan Steen
officieel zijn gegarandeerd door dr.
De kerk was overdag altijd donker; de
beperkte geldmiddelen van de parochie
lieten niet toe het altaar de gehele dag
te verlichten. Alleen in de godslamp
gloeide een rood lichtje, als een drup
pel bloed; voor het overige verdwenen
de pilaren star in het duister, de beel
den stonden nutteloos in de schaduw
hoeken. Martin liep angstig tussen de
banken door, hol weergalmden zijn
voetstappen door de ruimte. Hij vroeg
zich af, of de priester misschien naar
hem stond te kijken. Hij wist nog, hoe
ze aan de deur van de sacristie konden
staan loeren, kijkend naar de kerk
gangers zonder zelf te worden gezien.
Hij moest maar liever alle gebruikelijke
bewegingen maken.
Halverwege het middenpad maakte
hij een stijve kniebuiging en schoof in
een bank. Hij was niet in de Sint Ste-
phanus, noch in een andere kerk ge
weest sinds de dood van zijn vader, toen
zijn moeder en hij een tijdje lang de
dagelijkse Mis hadden bijgewoond. Zijn
vader had natuurlijk geen kerkelijke
begrafenis gekregen; het moment om
nog berouw te kunnen hebben bij de
sprong van de brug was, volgens pas
toor Kirkman, te kort geweest om aan
te nemen, dat hij nog berouw kon heb-
(Uit het Engels vertaald door André Noorbeek
en uitgegeven door Het Spectrum, Utrecht.)
troosteloos op de bodem van de rivier, gehoord. Na die keer deed hii geen
meegesleurd langs de waterplanten. En moeite meer alsóf Je overtreedt dc
het belletje rinkelde lieflijk over de geboden", zei zijn móeder zo kom Ie
kerkbanken, terwijl Martins moeder stil in de hel". En dan antwoordde hij zacht
zat te huilen en Martin keek naar haar want zij verdroegen elkaar zonder boos
met grote ogen en voelde een onuitspre- heid: „Vader is ook in de hel ish^t
kelijke droefheid. Dan keerde hijPhet niet?" Zij had hem voortaan zlj'n eigen
weer naar het altaar, starend weg laten gaan, maar hij wist dat een
n,™ d 6 pr ur'?-le Prevelend groot deel van haar gebeden sindsdien
Bio^ö rfP,COr^TTp/öpkoileS en uh? Z°0r hem was bestemd en het hinnerde
Aigp AoorÜ! onthul- hem vaag, dat hij haar last verzwaarde
tèfIL,! Daarmee was zijn haat en hef haar moeilijker maakte, nog te
toegenomen, in duisternis geboren bij blijven hepen
ZelnZein j ver d® tegenstelling tus-. Nu keek hij woedend naar het hoge
d-. u?, ,n e yr0UW. de, ouóe man, gewelf boven zijn hoofd, naar het lege
die helemaal niet meer aan het gebeur
de scheen te denken en doorging met
rijn misleidend ambt. alsof er helemaal
niets was gebeurd. Zijn moeder, gewend
aan zoveel onverbiddelijkheid, was al
leen nog vuriger gaan bidden, door het
waas van haar tranen turend naar de
nederig smekende letters van het mis
saal.
Maar Martin had beslist geweigerd,
nog naar de kerk te gaan, profiterend
van de (omstandigheid, dat hij van
school ging naar een baas. Ziin moeder
had daar in hef begin ook om gehuild
en in de eerste tijd ging hij soms op
Zondagmorgen een uurtje de deur uit
om onaangenaamheden te voorkomen;
maar in plaats van naar de Mis te gaan,
ben gehad en Martins moeder had veel ging hij dan naar de rokerige kamer
rroV,,,:ia t„„„ iiis_iboven de kruidenierswinkel van Couni-
han, waar van Vrijdag tot Maandag on
afgebroken werd gepokerd. Hij zat dan
somber in zijn kaarten te kijken, zich
zelf verbitterd voorhoudend, dat hij ge
lijk had. Daar, bij het verschraalde'bier,
de sigarettenpeukjes en het geritsel van
aardappel-chips op de houten tafel, ver
loor hij dan een paar stuivers, flauwtjes
en verlegen glimlachend, als er bij het
lakonieke gokken en bluffen werd ge
vuilbekt. Zijn moeder kwam er al
gauw achter en keek hem verdrietig
zwijgend aan, toen hij op een Zondag
morgen terugkwam met een mooi ver
haal over dè preek, die hij niet had
gehuild, toen het opgezwollen lichaam
in ongewijde aarde was begraven en
besloten, dagelijks naar de Mis te gaan
voor de zonden van haar man. Telkens
weer hadden haar tranen gevloeid onder
dp Canon van de Mis. „Gedenk, o Heer,
uw dienaren.... die ons zijn voorge
gaan met het teken van het geloof", las
zij met bevende lippen uit haar missaal.
..Wij bidden U, wil hunde plaats
van verkwikking, licht en vrede ver
lenen". En dan zonk haar voorhoofd
op de leuning van de bank vóór haar
en snikte zij krampachtig. Zijn vader
was niet naar verkwikking, licht of
vrede gegaan; zijn ziel botste ergens
altaar, dat na de Mis van die morgen
verlaten lag, en naar het schemerlicht
van de kaarsen voor het Maria-beeid, en
hij hield zichzelf weer voor, dat hij de
enige mogelijke weg was gevolgd. De
manier, waarop ze zijn moeder hadden
behandeld, was zijn rechtvaardiging.
Zijn vader was slecht geweest en had
gee n kerkelijke begrafenis gekregen,
zijn moeder was goed geweest en haar
wilden ze alleen maar het allerminste
geven, er zou een beetje boven de kist
worden gepreveld en met de wijwater
kwast worden gezwaaid en hij zou, na
de allervluchtigste uitvaartdienst, met
geknars in de grond zakken. Ze waren
dus aan elkaar gewaagd: de rechtvaar
digheid ontbrak aan beide kanten. Als
zijn vader rijk was geweest, zouden ze
wel verzachtende omstandigheden heb
ben bedacht; als zijn moeder welgesteld
was, zou zij een waardige, plechtige uit
vaart vol pracht en praal krijgen. Het
verschil zat hem in het geld. Geld was
verkwikking, licht en vrede. Al het an
dere was niets dan vreemde Gotische
letters, die keurig op dunne bladen van
het missaal gedrukt stonden, een vals
document, dat de mensen altijd maar
weer overlazen, rip zoek naar de ver
borgen betekenis, die nooit te vinden
was, omdat ze nooit had bestaan. Maar
nu was de rekening in elk geval veref
fend.
(Wordt vervolgd).
Friedlander en van de Adriaen Brouwer
een expertise voorhanden is van prof
Vogelzang. Ook de De Roymers Waal is
door Friedlander voor echt verklaard en
is gedekt door een certificaat van prof.
Vogelzang.
Op een kort geleden te Tokio gehon
den zitting van een Nederlandse krijgs
raad hebben Nedelandse Korea-vrijwil
ligers klachten naar voren gebracht, die,
naar de president, kolonel B. Damen, in
de uitspraak mededeelde, door getuigen
verklaringen zijn bevestigd. Kolonel
Damen sprak de hoop uit dat verande
ring zal worden gebracht in de toe
standen, waarover is geklaagd. Leden
van het personeel van het Nederlandse
gezantschap te Tokio hebbed gezegd te
hopen, dat de Nederlandse regering
maatregelen zal nemen om de oorzaken
der klachten weg te nemen.
Een correspondent in Korea van enige
Nederlandse bladen heeft dezer dagen
medegedeeld dat korporaal E. Heyndeyk
van het Nederlandse bataljon Korea-
vrywilligers wegens desertie tot zes
maanden voorwaardelijke gevangenis
straf is veroordeeld.
Gemeld werd dat de verdediger, ka
pitein Anemaet, de krijgsraad heeft
medegedeeld dat vele vrijwilligers onder
valse voorwendsels zijn overgehaald zich
voor dienstneming in het Van Heutsz-
bataljon op te geven. Kapitein Anemaet
zeide dat bij de militaire geneeskundige
keuring in Nederland militairen met
chronische ziekten en andere gebreken
werden goedgekeurd voor het verrichten
van zware dienst te velde in Korea.
Naar aanleiding van ons aan De Tele
graaf ontleende bericht over de candida-
tuur-Van Leeuwen voor de Tweede-
Kamerfractie van de V.V.D. maakt men
er ons van V.V.D.-zijde op opmerkzaam,
dat de candidatenlijsten eerst in het be
gin van 1952 definitief worden samenge
steld.
In de, ter gelegenheid van de prijs
uitreiking, bijzonder feestelijk versierde
aula van het Seminarie Hageveld te
Heemstede is gistermiddag om twaalf
uur curieuze tijd voor een voorstel
ling de eerste opvoering gegeven van
het blijspel „Drie in de pan", waaraan
wij in ons blad van gisteren een uit
voerige voorbespreking wijdden. Het is
laat ons daar geen twijfel over toe
laten een bijzonder joyeus geheel ge
worden. De studenten speelden met een
vuur, dat de spanen er bijkans letterlijk
vanaf deed vliegen en het publiek van
ouders, leraren en leerlingen was bij
zonder gul met allerhande bewijzen
van instemming. Toneeltechnisch gezien
is de opvoering van zo'n spel, dat ge
heel improviserenderwijze tot stand is
gekomen, een merkwaardige zaak.
Merkwaardig in die zin namelijk dat er
uit blijkt dat het improvisatievermogen
der betrokken spelers aanmerkelijk veel
groter is op het stuk van de handeling
dan op dat van de dialoog. De handeling
is rijk. Zij getuigt van fantasie. Zij is
grillig en toont vele dwaze invallen, die
met goed begrip voor de mogelijkheden
van het toneel tot alleszins aanvaard
bare oplossingen gebracht worden. De
tekst daarentegen, welke die handeling
ondersteunt, is over het algemeen vrij
mager, is minder oorspronkelijk, min
der dwingend en de bon mots zijn
voor een spel dat zoveel oprechte vro
lijkheid verwekt eigenlijk bijzender
schaars.
Kortom, het geheel is overigens
typisch in overeenstemming met de
leeftijd der executanten primair
een doe-stuk'. Men is zoals men uit
zijn daden blijkt te zijn en de monde
linge toelichting erop gaat nergens ver
der dan strikt noodzakelijk is. Boven
dien vertoont de stijl van die toelich
ting meestentijds weinig gevoel voor
verfijnde nuances. Waar dit zo scherp
in het oog springt, daar lijkt ons de
vraag gewettigd of bij een herhaling
van dit experiment, hier of elders, het
geen aanbeveling zou verdienen de
grote lijn van het spel tevoren wat
scherper te definiëren, zodat wellicht
meer tijd en gelegenheid overblijft
voor de verzorging van het gesproken
woord.
Overigens, niemand concludere uit
deze academische beschouwing dat
„Drie in de pan" geen verrukkelijk stuk
jeugdtoneel was. De Hemel beware ons.
Het geheel had vaart en zwier en zowel
de zelfgemaakte décors als de onder
linge regie waren raak en smaakvol.
Experimenten ontlenen echter voor een
groot gedeelte hun waarde aan de ge
maakte fouten. En vandaar deze bemer
kingen ten aanzien van het gesproken
woord. Bij een volgende gelegenheid
moge men er zijn voordeel mee doen.
Alb. W.
Met de K.L.M.-Skymaster „Groningen"
is Woensdag op Schiphol uit Amerika
aangekomen de vroegere lt. goeverneur-
generaal van Indonesië, dr. H. van Mook.
Hij vertelde, dat hij gedurende de
laatste twee jaar het hoogleraarsambt
in de politieke wetenschappen aan de
universiteit van Californië te Berkeley
heeft bekleed. Voorts is hij enige tijd
voorzitter geweest der adviescommissie
van de United Nations inzake de hulp
aan onontwiktelde gebieden. Voor deze
laatste functie zal dr. Van Mook in Sep
tember voor een tiental dagen terug
gaan naar de V.S.
Over zijn plannen voor de toekomst
wilde hij zich niet uitlaten. Hij zei nog
niet te weten wat hij verder zal gaan
doen en maakte een afwijzend gebaar
toen hem werd gevraagd of hij de ko
mende weken in Nederland met bepaal
de personen besprekingen zal voeren.
Uc minister van Justitie heeft Woensdag-
middag in de Eerste Kamer medegedeeld,
dat hij een roulette onaanvaardbaar acht.
De heer Molenaar (VVD) betoogde, geen
principieel verschil te zien tussen een ge
reglementeerde roulette en de staatsloterij
e.d. Hij wees op het belang van de Kur-
haus-concerten, die als er geen roulette
wordt toegestaan, in groot gevaar komen.
De minister bleef echter onvermurwbaar.
Hij zei principiële bezwaren te hebben
tegenover de roulette en dé commerciële
voetbalpools. Hij verklaarde het als een
erezaak te beschouwen dat Nederland juist
geen roulette heeft.
Inzake de zaak Menten prees de minister
de grote activiteit van de reehter-commis-
saris, die met het onderzoek is belast. Het
onderzoek is zo goed als afgelopen. Zeer
waarschijnlijk zal het resultaat tegenvallen.
Spr. vreest dat het niet mogelijk zal blij
ken, de hoofddaders die zich aan diefstal
hebben schuldig gemaakt te achterhalen.
Zonder aanziens des persoons fcal zo nodig
worden ingegrepen.
De Velser affaire heeft de volle belang
stelling van de justitie. De Officier van
Justitie te Rotterdam is sedert Mei niet het
onderzoek bezig. Hij heeft omstreeks tach-
tig verhoren afgenomen. Het onderzoek is
vertraagd door ziekte van een der hoofd
personen.
Hierna werd de begroting van J ustitie
aangenomen met de communisten tegen.
Tenslotte is het ontwerp voorziening in
het bestuur van de gemeente Finsterwolde
met 27 tegen 4 stemmen (CPN) aangeno-
min antwoord op een lang betoog van de
heer Schalker (CPN) merkte de minister
van Binnenlandse Zaken, mr. van Maarse-
veen op. dat er in Finsterwolde ingegrepen
moest worden. De regering zal alles doen
om de oorzaken van de misstand weg
te nemen.
Advertentie
Vele huisvrouwen besteden thans hun
kostbare koffiebon zodanig, dat zij er als
het ware een extra rantsoen genoegen
aan beleven! Zij besteden deze bon n.L
voor Niemeijer's pittige Paarsmerk-
koffie, een heerlijke krachtige koffie,
waarvan zij nu extra kunnen genieten,
doordat zij tevens ongemerkt sparen voor
het prachtige „Safira"-tafelgerei! Dit,
door en door vlekvrije, tafelbestek is een
bezit van blijvende waarde en een
sieraad voor Uw tafel.
Verdubbel dus de waarde van Uw
koffiebon en vraag uitsluitend Nie
meijer's koffie, echt om „dubbel" van te
genieten!
Ook op de pakjes Niemeijer's Gala- en
Princess-thee bevinden zich waardebon
nen voor het „Safira '-tafelbestek.
Vraag aan Niemeijer-Groningen om
een geïllustreerde geschenkenlijst. Deze
wordt U dan franco toegezonden.
