Westen en Oosten opgeschrikt door schot op Koning Abdoellah Vermoorde vorst was een groot vriend van Engeland TWEE DODEN BIJ TREINONGELUK I Tussen neus en lippen I Dieseltrein rijdt te Gouda op een wachtend treinstel Vervanging van Uniestatuut OPWEKKING OM KONING BOUDEWIJN VOLLEDIGE STEUN TE GEVEN Ziekenfondsstrijd weer actueel OOK LEDEN „DOOR DE EEUWEN TROUW" NIET IN AMB0NESE KAMPEN Tot hoofd en hart GEVOLGEN VOOR SITUATIE IN MIDDEN-OOSTEN NOG NIET TE OVERZIEN Moordenaar in dienst van ex-Moefti? (20 kilometer vaart) J Prof. Supomo komt er over praten LEGT MIN. LIEFTINCK FUNCTIE NEER? Spanje krijgt lening van 7.5 millioen dollar Twee treinontsporingen in Maastricht Het weer Zonnig zomerweer Campagne tegen Leopold scherp veroordeeld Besluit van de regering ZATERDAG 21 JULI 1951 o 75sfe JAARGANG No. 25129 De Westerse wereld is geschokt door het nieuws van de moord aanslag op Koning Abdoellah van Jordanië, die gisteren in het oude stadsgedeelte van Jeruzalem door een lid van een Arabische nationalistische organisatie is doodgeschoten. De koning stond op 't punt de Aqsa-moskee binnen te treden, toen de aanvaller, een 21-jarige kleermaker, die zich achter de deuren van de hoofd ingang verdekt had opgesteld, het vuur op hem opende. De 69- jarige koning werd onmiddellijk gedood. De toegesnelde lijf wacht van Abdoellah schoot de dader ter plaatse neer. D« opvolgingskwestie „Groot-Syrië" Twaalf gewonden naar ziekenhuis Remmen zijn gebruikt BELANGRIJKE DIENSTEN BEWEZEN AAN PARACHUTISTEN Sjef de Groot onderscheiden door Amerika Amerik, Export-lmport bank Tot nu toe zeer weinig zomerse dagen Herderlijk schrijven van Kardinaal Van Roey fiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiniiiiiniiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiNiiiniiiiitiiiiiiiuiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiniinniiiniiiiiiiniiiiniiii'^ BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM Telefoon. Redactie 21544, Advertenties 21543 Abonnementen 20800 Postgiro 143480 Bijkantoor Beverwijk: Stumphlusstr. 45, tel. 3998 Bijkant. Umuiden Bonifaciusstr. 27, tel. 5790 Voor klachten over de bezorging na 530 uur 's avonds 21544 Directeur: 3. 3. W Boerrigter Hoofdredacteur: Drs. H. W M van Run. Wnd. hoofdredacteur: W, Severin. NIEUWE HAARLEMSDIE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter- hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren. ABONNEMENTSPRI3S 42 cents per week, f 1.82 per maand, f 5.45 per kwartaal. J>e tweede zoon van Koning Abdoellah, Emir Naif, is onmiddellijk tot regent benoemd. In het land is de noodtoestand afgekondigd. De grenzen van Jordanië zijn gesloten. Het lichaam van de Koning is overgebracht naar het koninklijk paleis te Amman. Het nieuws van de moordaanslag op Koning Abdoellah kwam slechts vier dagen na de moord op de voormalige Libanese premier. Men acht de verwikkelingen, welke kunnen ontstaan door het in een week tijds vermoorden van twee vooraanstaande staatslieden in het Midden-Oosten, zeer ernstig. In het Midden-Oosten zelf heerst grote ontsteltenis. De eerste berichten veroorzaakten in de Libanese hoofdstad, Beiroet, een paniek stemming. Winkels sloten hun deuren en er werden demonstraties en schietpar tijen gemeld. Ook in de oude stad van Jeruzalem werden schoten gelost. Dr. Ralph Bunche, de voormalige be middelaar der V.N. in Palestina, heeft dan ook verklaard: „Ik ben diep ge schokt door het nieuws van de moord. Ik kende de koning goed en ik achtte hem hoog. Dit is een nieuwe dramati sche episode in de geschiedenis van het Nabije en Midden-Oosten." In Israëlische officiële kringen werd het nieuws eveneens met grote ontstel tenis ontvangen. In Washington vreest men, dat de moord op Koning Abdoellah een aantal andere „kruitvaten" in het Midden-Oos ten tot ontploffing zal kunnen brengen. De persoonlijkheid van de vermoorde vorst werd door autoriteiten, dip hem kenden, als een stabiliserende factor in dit gebied beschouwd. Truman en Ache- son hebben hun deelneming betuigd. Irak, welks koning Feisal behoort tot de Hasjemitischs familie, waarvan Ab doellah het hoofd was, heeft een rouw- periode van 40 dagen afgekondigd. De leiders van andere Arabische staten zon den telegrammen van deelneming. De moordenaar van Koning Abdoellah, Moestafa Shoekri Asho, een 21-jarige kleermaker uit de oude stad van Jeru zalem, maakte deel uit van de „Al Jihad Al Mokades", een Arabische nationalis tische organisatie. De politie heeft in zijn woning handgranaten aangetroffen. Tijdens de Arabisch-Israëlische oorlog behoorde hij tot een „dynamietploeg" van de ongeregelde Arabische strijd krachten, de „Furkhat Djehad", het „re giment van de Heilige Oorlog". Naar Reuter meldt zou hij in dienst gestaan hebben van de ex-Moefti van Jeruzalem, die aanspraken doet gelden op de heer schappij over het na de Arabisch-Isra- eiische oorlog door Abdoellah geannex eerde Palestijnse gebied. Maandag j.l. werd de gewezen premier van de Libanon, Riad El Solh Bey, op het vliegveld bij Amman doodgeschoten door een persoon, die naar verklaard wordt tot de „Syrische nationalistische Partij" behoort. De Libanon heeft nauwe betrekkingen met Jordanië. Dezelfde avond nog gaf Koning Abdoellah tegen over de Libanese president. El Choery, telefonisch uitdrukking aan zijn „diepe rouw". Donderdag nog gaf de Koning in Amman een in scherpe bewoordingen gestelde verklaring uit, waarin hij de aanslag op Riad Bey betreurde en de aanslag „een algehele miskenning van de tradities van de Arabische landen" noemde een „een treden met de voeten van hun begrippen van eer en hun wet ten". De begrafenis van Koning Abdoel lah is vastgesteld op a.s. Maandag. Het stoffelijk overschot van de Koning zal bijgezet worden in het mausoleum van Abdoellah in Amman, dat zich in de nabijheid van het paleis bevindt. Zijn vader is bijgezet in de Omar-moskee, te Jeruzalem. „Ramallah", het officiële radiostation /an de Hasjemietische Jordaan heeft gisteravond in een communiqué bekend gemaakt, dat Emir Haif, de tweede zoon van Koning Abdoellah, tot regent was uitgeroepen, zijn benoeming had aan vaard en reeds trouw aan de grondwet gezworen had. Emir Naif was tot regent uitgeroepen, omdat Emir Talal, de oud ste zoon des Konings, „nog herstellende was van een ziekte en in het buitenland vertoefde". Volgens A.F.P. bevindt. Emir Talal zich voor geneeskundige behande ling in Geneve. Een woordvoerder van Jordaanse legatie heeft evenwel Verklaard, dat de Emir uit het zieken huis ontslagen is en zich met vacantie in Zwitserland bevindt. Men acht het niet onmogelijk dat de kwestie van de opvolging nog aanleiding zal geven tot conflicten. Emir Talal, die als regent is opgetreden toen zijn vader kortgeleden in Turkije was, is n.l. vol gens U.P. naar de Libanon gevlucht, na een meningsverschil met enkele leden van het huidige kabinet. Abdoellah heeft Talal later opgezocht in zijn hotel in Beiroet en naar toen verluidde leed de kroonprins aan een zenuwinstorting. Maar volgens hardnekkige geruchten in het gehele Nabije Oosten was Talal ge vlucht omdat hij bang was vermoord te zullen worden. Naar A.P. van goed ingelichte zijde verneemt, zou ingeval Talal niet in staat zou zijn te regeren zijn zoon in aanmerking komen als troonopvolger. Het is bekend, dat Emir Talal aan de zijde staat van extremisten, die de ver zoenende politiek van zijn vader tegen over Israël hebben tegengewerkt. Ab doellah was zijn jongste zoon. Emir Naif, die thans regent is. dan ook het gun stigste gezind. De volledige naam van de nieuwe regent is Emir Naif Ibn Abdoe - lah Ibn Al Hoessein. Hij bracht een tijd door bij een zwervende stam w ue Woestijn en bezocht later de Britse mi- litaire academie te Sandhurst. In diplomatieke kringen heeft men zijn ernstige bezorgdheid te kennen ge geven over de gevolgen van de moord aanslag op Koning Abdoellah. Op een tijdstip, dat Engeland steeds groter moeilijkheden ondervindt in het Mid den-Oosten is Groot-Brittannië nu een van de betrouwbaarste politieke vrien den in dit gebied, dat voor de verdedi gingsplannen der Westerse mogendheden van zo'n groot belang is, ontvallen. Men vreest voorts, dat de tot nu toe met veel moeite in evenwicht gehouden Palestijnse wapenstilstand verstoord zal worden. Door de houding van Abdoellah is in 1948 deze overeenkomst tot stand geko men en hjj is tot nu toe de enige Ara bische heerser geweest, die de bereid heid te, kennen heeft gegeven met de ®ieuwe Joodse staat samen te werken. De dood van Koning Abdoellah heeft het enige krachtige bolwerk tegen een communistische penetratie in het Mid den-Oosten in een precaire positie ge bracht. Onder Abdoellah, die Engeland zeer gunstig gezind was, vormde Jor danië onder de Arabische landen de enige uitzondering op het algemene beeld van anti-Westelijke politiek en scherp gestelde nationalistische aspira ties, waardoor het Midden- en Nabije Oosten zozeer toegankelijk is geworden voor communistische invloeden. Ook in Israëlische kringen was Koning Abdoellah zeer gezien. Zijn overtuiging, dat uiteindelijk een vrede tussen de Arabische staten en Israël noodzakelijk was, werd in Tel Aviv algemeen ge waardeerd. De kans op onderhandelin- f}.- Koning Abdoellah tijdens een inspectie van zijn Arabische Legioen. gen tussen Jordanië en Israël is met zijn dood een zware slag toegebracht. Koning Abdoellah, die de leeftijd van 69 jaar heeft bereikt, behoort tot de „afstammelingen van de profeet". Hij was overtuigd Moslim en was een van de meest op de voorgrond treden de heersers in het Midden-Oosten. In de periode 19141918 gaf hij de stoot tot de opstand tegen de Turkse over heersing en hij streed aan de zijde van „Lawrence de Arabier". Hij vestigde in Amman zijn hoofd kwartier en deze stad werd later de hoofdstad van zijn land, dat onder Brit se protectie werd geplaatst. In 1950 ver dubbelde hij het grondgebied van zijn kleine rijk door de annexatie van een deel van Palestina, hetgeen zijn tegen standers nog meer tegen hem innam. Onder Abdoellah is het Arabische Le gioen tot stand gekomen, dat volgens Britse methoden is opgeleid en tot de modernste strijdkrachten van 't Midden- Oosten gerekend kan worden. Zijn riva len vreesden zijn plan voor een „Groot- Syrië", waarin Syrië, de Libanon, Pa lestina en Jordanië opgenomen zouden worden. Het was zijn plan dit rijk van Damascus uit te regeren. Het Nederlandse troepenschip De Zuiderkruis" is bij de Nederlandse Dok- en Scheepvaartmaatschappij omgebouwd tot emigrantenschip. Het schip is eigen dom van de regering, doch vaart voor de Maatschappij Nederland. Op 25 Juli a.s. zal het zijn eerste reis maken met emigranten, bestemd voor Canada. Hedenmorgen elf minuten over zeven is de diesel- electrische exprestreïn uit Den Haaa die in Gouda gekoppeld wordt aan de trein uit Rotterdam, om gezamenlijk de reis naar Groningen en Leeuwarden te maken, met een snel heid van twintig a vijf en twintig k.m. op de wachtende Rotterdamse trein gereden. Een der op een voorbalcon staande reiziger, de 43-jarige heer J. Sips uit Amsterdam, werd op slag gedood. De wagenbestuurder van het Haagse treinstel, de heer De Beus uit Utrecht, werd zeer zwaar gewond. Hij is in een der zieken huizen te Gouda overleden. Twaalf reizigers werden gewond. Zij zijn in de drie ziekenhuizen van Gouda opgenomen. Een klein aantal andere reizigers is nog licht gewond. Het voorbalcon en de bestuurders- cabine van het Haagse treinstel werden geheel ingedrukt. Deze trein ontspoorde met een as van het eerste onderstel. Beide treinen zaten vol met reizigers, onder wie veel vacantiegangers. De spoorwegverbinding Utrecht—Den HaagRotterdam en omgekeerd is niet versperd. Het ongeluk is geschied met de diesel-electrische exprestreinen, die hedenmorgen om 6.48 van Den Haag S.S. en om dezelfde tijd van Rotterdam-Maas waren vertrokken. De gezamenlijke trein had om 7.11 uit Gouda moeten wegrijden. Omtrent de oorzaak van dit ongeluk is nog niets bekend. De chef dienst tractie en materieel van de N. S„ die toevallig in de Rot terdamse trein zat, heeft direct na het ongeluk de remblokken van de Haagse trein gecontroleerd. Hij kwam tot de bevinding, dat zij nog warm waren, m.a.w. dat de remmen dus gebruikt waren. De wagenmeester uit Den Haag, die de trein voor vertrek heeft gecontroleerd, heeft met stellig heid verklaard, dat de remmen normaal functioneerden. Daar de bestuurder van de Haagse trein bij dit ongeluk om gekomen is kon men uit zijn mond geen getuigenis verwachten. Materiaalonder zoek zal dus eventueel de oorzaak van dit ongeluk moeten uitwijzen. De Rotterdamse trein is aan de ach terzijde licht beschadigd. Het treinverkeer rond Gouda vindt voortgang, zij het met enige vertraging, daar één kant van het perron niet te gebruiken is. Voor zover thans bekend zijn van de gewonden in het St. Jozefpaviljoen te Gouda opgenomen: mevr. F. E. Bieder hof uit Delft, 60 jaar, linkerbeenbreuk; de heer J. Vermeulen uit Den Haag, 53 jaar, beide enkels gebroken; (een kind van hem heeft lichte beenverwondingen) mevr. K. Mijnheerkrul uit Den Haag, 54 jaar, klaagt over pijn in de borst. In het diaconessenziekenhuis „De Wijk" zijn opgenomen: het echtpaar Van NooyenLe Comte uit Rotterdam, de vrouw 61 jaar, heeft een ernstige oog- wonde (geen levensgevaar), de man 54 jaar kan reeds naar huis. De heer Wiedenhof, vertegenwoordiger uit Delft. Hij kan reeds naar huis. In „De Wijk" is nog een jongetje binnengebracht, dat na verbonden te zijn naar huis kon gaan. Aan Sjef de Groot te Amersfoort is is de medaille van de Amerikaanse on derscheiding de bronzen ster, wegens hulp aan parachutisten, die in Septem ber 1944 zijn neergelaten nabij St. Oedenrode, uitgereikt. Door deze hulp heeft hij op belangrijke wijze medege werkt aan het tot stand brengen van de corridor van Eindhoven naar Nijmegen. Sjef de Groot is reeds onderscheiden met de Engelse onderscheiding „Member of the British Empire". Hij is een van de oprichters geweest van het regiment stoottroepen, richtte in het najaar van 1944 het commando- Brabant op en is van dit onderdeel com mandant geweest tot aan de samenvoe- Zij, die veel praten, doen meestal zelden iets ging van het commando-Brabant en het regiment Limburg. Van Juli 1945 tot 1 Januari 1949 is hij verbonden geweest aan de staf van de bevelhebber der binnenlandse strijdkrachten, Prins Bern- hard. Hij heeft zich in de oorlogsjaren doorlopend met het verzet bezig gehou den, was eerst K.P.-leider in Brabant en later gewestelijk sabotagecommandant Brabant. In deze kwaliteit bevond hij zich in September 1944 met zijn ploeg tijdens de landing van de Airborne division nabij Sint Oedenrode. Toen daar de eerste parachutisten vielen, heeft hij hen direct geholpen om de weg naar Veghel open te maken. Daardoor was de onmiddellijke aanvoer van verdere troepen mogelijk. De Duitsers in deze streek waren verrast door het snelle tot stand brengen van deze verbinding. Canada zal 300 radartoestellen voor het opsporen van vliegtuigen of geleide projectielen naar zes Europese landen zenden. De toestellen zullen in 1952 kosteloos worden geleverd o.a. aan ons land en verder aan België, Engeland, Noorwegen, Denemarken en Italië. Met de productie ervan is men reeds begonnen. In het Iterson-ziekenhuis liggen: het echtpaar Van HarmeienSieben uit Den Haag, de beide benen van de man, 30 jaar, werden verbrijzeld, de vrouw, 26 jaar, is licht gewond; mevr. A. I. Taken Knoet uit Rotterdam, 51 jaar, licht ge wond; mevr. H. VermeulenLetterie uit Den Haag, 37 jaar, licht gewond; A. Knoets, een jongen van acht jaar uit Den Haag, knie uit de kom; Henny Her laar, meisje vcan negen jaar uit Den Haag, licht gewond; de heer J. Bieder hof uit Delft, verwonding niet bekend, 57 jaar; zijn vrouw is opgenomen in net St. Jozefpaviljoen; de heer J. P. Meulen- berg uit Den Haag, been verbrijzeld, en de heer E. A/ van Nieuwenhoven-Hel- bach uit Voorburg, verwonding onbe kend. Prof. Supomo zal spoedig, vergezeld van een aantal deskundigen, als Indo nesisch afgevaardigde naar Nederland vertrekken. Hij zal tot taak hebben met de Nederlandse regering en met politieke kringen informeel contact op te nemen in zake de wijze, waarop het Uniestatuut zo spoedig mogelijk kan worden vervangen door een normaal internaionaal verdrag. Dit werd Vrijdag na afloop van de kabinetszitting in Djakarta, waarin de verhouding Indonesië-Nederland weTd besproken, door de Indonesische minis- er van Voorlichting, Mononutu, aan Aneta medegedeeld. „De Indonesische regering blijft het standpunt handhaven, zoals dit is vastgelegd in de regerings verklaring" aldus Mononutu, die de nadruk legde op het informele karak ter van deze missie. Hij voegde er aan toe, dat de Indonesische regering na ontvangst van inlichtingen van prof. Supomo zeker het parlement zal in schakelen. „Het Uniestatuut zal zeker geannuleerd worden. De andere over eenkomsten zullen in beschouwing worden genomen op basis van het na tionaal belang" aldus de minister. Zowel in Den Haag als elders worden de geruchten, als zou de minister van Financiën prof. P. Lieftinck zjjn functie neerleggen steeds sterker. Men meent te weten, dat de minister een functie zon aanvaarden bij de Internationale Her- stelbank te Washington. In bevoegde kringen evenwel wenste men zich om trent deze geruchten niet uit te laten en verstrekte men bevestiging Poch ont kenning. Zoals men weet heeft enige dagen ge leden de raadsadviseur van prof. Lief tinck, professor Kcesing, een functie aanvaard bjj het Internationale Mone taire Fonds. Het is zeer wel mogelijk, dat de geruchten rond minister Lief tinck zijn ontstaan door het heengaan van prof. Keesing, reden waarom wij dit gerucht met groot voorbehoud weer geven. De Amerikaanse Export en Import Bank heeft hekend gemaakt, dat zij aan Spanje een lening van 7.5 millioen dol lar heeft verstrekt voor de verbetering van de Spaanse spoorwegen. Deze le ning werd gegeven als onderdeel van een bedrag van 62.5 millioen dollar, dat door het Amerikaanse Congress ter beschikking van Spanje is gesteld. Vrijdagmorgen tien uur liep de stop trein uit Roermond op het stationsem placement te Maastricht uit de rails. Hetzelfde gebeurde 's-middags met de stoptrein uit Heerlen. Er ontstond grote materiële schade Persoonlijke ongeluk ken kwamen niet voor. Het reizigersverkeer ondervond van deze ontsporingen aanzienlijke vertra ging. Verwachting tot Zondagavond: Droog. Koude nacht. Morgen over dag zonnig en vrij warm weer. Zwakke veranderlijke wind. Zondag: Zon 4.45—20.46 Maan 22.25—9.31 Maandag: Zon 4.47—20.45 Maan 22.36—10.53 (Van onze weerkundige medewerker) De afgelopen week heeft zich als va- cantieweek niet ongunstig gedragen. Het krachtige Azoren-hogedrukgebied, dat dagenlang op een afstand het weer over ons land bepaalde, beweegt thans over Engeland in de richting van de Noord zee. De barometers zijn het laatste et maal gaan stijgen en de wind ruimt door het Noorden naar het Noörd-Oos- ten, Deze ontwikkeling kan een periode van zonnig zomerweer inluiden, waarvan we reeds het komende weekeinde zul len profiteren Het is intussen droevig gesteld met het aantal officiële zomerse dagen (maximum temperatuur boven 25 gra den C.). dat tot gisteren is'waargenomen, in De Bilt namelijk nog maar twee tegen normaal twaalf. In de laatste honderd jaar is een dergelijk klein aantal zo merse dagen tot deze datum in De Bilt niet voorgekomen. Wij zijn dus nog geenszins verwend. Advertentie DARTELOORISSTRAAT 20 TEL. 13439 (Telefonisch van onze Brusselse correspondent) Kardinaal van Roey, Aartsbisschop van Mechelen en Primaat van België, heeft ter gelegenheid van de troonsbestijging van Koning Boudewijn tot de gelovigen van zijn bisdom een schrijven gericht, dat morgen in alle kerken tijdens alle Heilige, Missen zal worden voorgelezen. De Kardinaal ziet hr deze troonsbestijging niet enkel de gelukkige gebeurtenis, doch noemt haar tevens een smartelijke datum, omdat zij het einde is van een regering, een einde dat niet veroorzaakt werd door de natuurlijke gang van zaken, maar door absoluut te veroordelen procédé's. En Zijne Eminentie noemt met name de hardnekkige campagne van laster en beledigingen, zonder enige bekommernis om de waarheid, de recht vaardigheid en de naastenliefde, en het ergst van al de dwang door oproer en straatgeweld. Vervolgens prijst de Kardinaal „de waardigheid en zielegrootheid, die Koning Leopold daar onafgebroken tegenover heeft gesteld." Zolang de koningskwestie niet wette lijk beslist was, zo schrijft de Kardinaal verder, hebben Wij stelselmatig ver meden er ons in te mengen, tenzij men ons persoonlijk in opspraak heeft ge bracht. Doch, zolang Koning Leopold onze grondwettelijke Koning bleef, leg de ons dit de verplichting op hem trouw te blijven. Wie zich over die hou ding verwonderd heeft, begrijpt niets van de katholieke moraal. Vervolgens doet de Kardinaal een be roep op de gelovigen om Koning Bou dewijn oprecht en zonder voorbehoud als de wettige Vorst te erkennen, zoals het welzijn van het land dit vergt en de Goddelijke Wet het voorschrijft, ter wijl ook Koning Leopold het vraagt. Sprekend over 's Konings functie heet het, dat het de taak is van het centraal gezag en speciaal van de Vorst, alles op het gemeenschappelijk welzijn te rich ten. Wanneer de burgers het gezag be strijden, stort alles vroeg of laat ineen. „De katholieken moeten de hechtste steun van de troon vormen; zij zijn dat altijd geweest, zoals de recente gebeur tenissen het nog hebben getoond; meer dan ooit moeten zij het blijven." Dit uitvoerig herderlijk schrijven van Kardinaal Van Roey heeft in de anti-clericale oppositiepers enkele re acties teweeg gebracht. De liberale „Dernière Heure" weigerde de tekst te publiceren, daar zekere passages de polemiek rond het verleden zouden trachten te heropenen. Het is duidelijk, dat de liberalen hun houding in de koningskwestie liefst zo min mogelijk aan de kaak zien gesteld. Voor de so cialisten is het schrijven echter koren op de molen. Zij proberen er munt uit te slaan om de theorie te staven, dat zij heel de strijd tegen de Koning slechts zouden hebben ondernomen uit pure liefde voor de democratie, die zij tegen het politiek clericalisme van de Kardinaal zouden hebben willen be schermen, welke laatste „de troon in dienst van de partij van de Kerk" zou wensen. Dat de socialistische pretenties en chantages er alleszins op schijnen te wijzen, dat deze heren precies het om gekeerde zouden willen, en dat er, in dien men zo voortgaat, al dan niet ge wild een nieuwe koningskwestie in de maak is, wordt met de dag duidelijker. (Van een bijzondere medewerker) Soms kan het nut hebben aan zaken, die ogenschijnlijk van plaatselijke' betekenis zijn. een beschouwing te wijden. Zulks is thans het geval met een merkwaardige ziekenfondsstrij'd. welke zich de laatste weken in Culemborg afspeelt. De locale betekenis van de daar in volle gang zijnde strijd is slechts schijn: in wezen gaat het om de rechts vraag van de vrije ziekenfondskeuze, die door de Duitsers in 1942 dictatoriaal werd beperkt en tot herstel waarvan in het „vrije" naoorlogse Nederland nog nimmer kon worden overgegaan. Dupe van deze vrijheidsbeperking zijn wel op de voornaamste plaats de katho lieken in ons land, doordat vooral hun fondsen, waaronder St. Joan de Deo, reeds 52 jaar werkzaam in het bisdom Haarlem, en St. Liduina, het 57 jaar oude ziekenfonds in het Aartsbisdom, zo volledig in hun bewegingsvrijheid zijn beperkt, dat zij nog steeds alleen daar rnogen werken, waar zij ook reeds op 1 November 1941 werkzaam waren. In Culemborg nu bleek onlangs over duidelijk, dat deze vrijheidsbeperking slechts zou dreigen te gelden voor het katholieke ziekenfondswezen en dat het z.g. Maatschappij-ziekenfonds, nauw verwant aan de Maatschappij tot bevor dering van de geneeskunst, zij het dan door middel van een organisatorische handigheid, rustig nieuw werkterrein kan aantrekken. De onbillijkheid, die hierin zou hebben gelegen, was kenne lijk zelfs de Ziekenfondsraad te erg er. zo kon het gebeuren, dat. na aandrang van de organisaties der katholieke boe ren, middenstanders en arbeiders te Culemborg. de Diocesane Bond der K.A.B. en last but not least van de na tionale voorzitter van de K.A.B. op 28 Juni j.l. de Ziekenfondsraad aan het Aartsdiocesane ziekenfonds St. Liduina toestemming verleende om haar werk zaamheden ook over Culemborg uit te breiden. Tot zover lijkt alles nog gewoon, al verdient ook hier de kwalificatie „ge woon" reeds een verduidelijking. Voor wat het relaas der feiten betreft moge het volgende dienen. Uit Culemborg was reeds vaak tot het bestuur van St Liduina het verzoek gericht, ook daar een afdeling van het Katholieke Zieken fonds te stichten. Maar gezien het be ruchte Duitse ..stopgebod", ingevoerd op 1 November 1941 en nog steeds van kracht, kon aan dat verzoek slechts worden voldaan indien de Ziekenfonds raad daartoe toestemming gaf. En de verhoudingen in die raad boden eenvou dig geen schijn van kans, zelfs ondanks het. feit. dat het te Culemborg bestaande „Culemborgse Ziekenfonds" in gebreke bleef een aanvullende verzekering op te richten. Omdat dit voor de ziekenfond sen aanvankelijk niet verboden was, begon uiteindelijk St. Liduina hiermede en schreef in zeer korte tijd 800 ver zekerden in. Toen begon ook het Culem borgse Ziekenfonds een aanvullende verzekering en prompt werd aan St. Liduina het „bevel" gegeven de werk zaamheden in Culemborg te staken, zij het dan dat de 800 aanvullende verze kerden lid van St. Liduina mochten bijjven. In 1950 werd bekend, dat het Culem borgse Ziekenfonds pogingen deed om tot een fusie te geraken met het maat- sc-bappijfonds „Arnhem en omstreken gevestigd te Arnhem. In feite zou deze fusie betekenen, dat de verzekerden in Culemborg lid zouden worden van een ander fonds, of, om zo te zeggen, dat een maatschappijfonds, tot dan toe niet werkzaam in Culemborg, toeslemming kreeg aldaar te gaan werken. Hier gaat het nu om. St. Liduina kreeg geen kans. een maat schappijfonds wèl! Met deze feiten in de hand, zijn de sociale organisaties, zowel plaatselijk als diocesaan en ook lande lijk aan het werk gegaan en ondersteund door een adres, getekend door meer dan 1000 verzekerden van het Culemborgse Ziekenfonds, richtten zij zich tot de minister van Sociale Zaken en tot de Ziekenfondsraad. Maar ook toen nog was de persoonlijke interventie van de nationale voorzitter der K.A.B. bij de voorzitter van de Ziekenfondsraad dr. ir. A. H. W. Hacke en bij de staatssecre taris van Sociale Zaken (afd. Volksge zondheid) Z. Exc. dr. P. Muntendam nodig, om een objectieve uitspraak te verkrijgen. Deze kwam inderdaad op 28 Juni j.l., waarbij dus aan St. Liduina de gevraagde toestemming werd verleend. (Vervolg op pag. 5) 20 Juni had de regering beslist, dat voortaan geen tot het zich noemende bu reau der Zuid-Molukken behorende of daarvoor optredende dan wel daarmede in relatie staande personen in de woon oorden der Ambonese oud-KNIL-mili- tairen hier te lande zullen worden toe- llUtMWHMtUIIMNNIIIIttUlltlllWIIHIMHIfHIUMaiHI Barcarole In Venetië, de stad der romantische idylle, is on langs een prozaïsch con flict uitgebroken, dat op zijn beurt toch weer aan leiding gaf tot een roman tisch spectaculaire verto ning. Het steeds toene mend aantal motorboten op de lagune en in de kanalen van de oude Do- genstad is een doorn in het oog van de traditio nele gondeliers, die uit protest daartegen enkele uren in staking zijn ge gaan. Zij beweren, dat de motorboten het verkeer vooral in de kleinere ka nalen danig in de war sturen en bovendien de gondels, die de oudste rechten hebben, een on eerlijke en levensgevaar lijke concurrentie aandoen- Daar het gemeentebestuur weigerde de gondeliers een subsidie toe te kennen en het aantal motorboten te beperken, verzamelden alle gondels der stad zich in de omgeving van de San «•••••«MtMIimUmMMtMMUMMMMiMOWmtM Marco om in een schilder achtige optocht achter de vlag van de broederschap der gondeliers langzaam door het Canal Grande te varen. Gedurende de de monstratie was het ver keer op de voornaamste waterweg door de stad twee uur lang gestremd. De motorboten werden naar de zijkanalen ver dreven. De betoging ein digde. tegen de middag, toen een geweldige regen bui losbarstte. Indien de gondeliérs hun zin niet krijgen, zullen ze hun be toging bij tijd en wijle herhalen, onder het de vies: „Dit heeft niets met politiek te maken, maar alles met onze stad, die gemineerd wordt door de motorboten". Wij menen, dat het gemeentebestuur van Venetië goed zal doen aan de wensen van de gondeliers tegemoet te ko men, want motgrgepuf en stookolie-stank zullen op den duur de naar roman tiek zwijmelende toeris ten met hun begeerlijke deviezen uit de lagunen- stad verdrijven. Ontaarde moeder In de Bronx dierentuin in New York kreeg een kangoeroe een tweeling. De buidel van de moeder was of te klein voor samen woning of moeder hield er een moderne afkeer voor grote gezinnen op na. In ieder geval zette ze het kangoeroe-meisje van de tweeling buiten boord, in casu de buidel. Men heeft nu van oude lappen een kunstbuidel gemaakt om de verstotelinge on derdak te verlenen. gelaten. Thans wordt van officiële zijde medegedeeld, dat dit verbod tevens geldt voor de leden van het hoofdbestuur en van de afdelingsbesturen van de stich ting „Door de Eeuwen Trouw", alsmede voor degenen, die voor deze stichting de kampen wensen te bezoeken. De regering grondt deze maatregel op de overweging, dat zij niet meer wenst toe te staan dat aanvullende sociale zorg van particuliere zijde in de woonoorden wordt verleend onder auspiciën van deze stichting. Zij verwacht dat degenen, die uit geen ander motief dan naastenliefde willen medewerken aan deze, sociale zorg en die thans deze steun verlenen door bemiddeling van „Door de Eeuwen Trouw" zonder dat zij instemmen met de politieke doelstelling van deze stich ting, bereid zullen worden gevonden langs andere weg deze steun te blijven geven. De regering zou het toejuichen indien h-'ertoe een samenbundeling op uitslui tend charitatieve grondslag zou kunnen worden bereikt van alle organisaties en particulieren, die aan deze sociale zorg voor de Abonezen reeds medewerken of zouden willen medewerken. De delegatie der V.N. heeft zich van daag accoord verklaard met een verzoek van de Noordelijken om de besprekin gen te Kaesong tot Woensdag a.s. op te schorten. Waarnemers te Tokio zijn van mening, dat de Noordelijken tijd hebben ge vraagd om zich te beraden over de stel lige weigering van de delegatie der V.N. om het terugtrekken der buitenlandse troepen te bespreken.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1951 | | pagina 1