Portugal na eeuwenlange verwaarlozing
snel vooruitgegaan
van Carmona gaf
zeer
Staatsgreep
er in 1926 de stoot toe
Sumitro engageerde enige
Europese economen
CHURCHILL SPREEKT VINNIGE WOORDEN
Ik heb een jas je gekocht
L
Morrison „botervinger" genoemd
Centrum voor Staatkundige Vorming
over de Vestigingswet
r
Wij luisteren naar
EENS EEN LAND VAN
ANALPHABETEN
Er zijn tweeërlei
verkopers
Harriman's pogingen
mislukt?
'I
Tegen te hoog opvoeren van bekwaamheidseisen
Tsjechen weigeren Oatis
vrij te laten
V..
J
DINSDAG 24 JULI 1951
PAGINA 5
Onherkenbaar veranderd
-
DE PERZISCHE OLIEKWESTIE IN HET ENGELSE LAGERHUIS
Examens
Nog maar goed veertig -
al zo stram als een plank.
Om nog niet te spreken
die Rheumatische Pijn...
KONINGIN JULIANA OP HET
FESTIVAL OF BRITAIN
Jan Poortenaar 65 jaar
Oude kunst- en antiekbeurs
OUDE DUITSE SCHULDEN AAN
HET BUITENLAND
Op 3 milliard dollar
geraamd
GRIEKENLAND IN HET
MIDDELL. ZEECOMMANDO
De St. Jeronimas-kerk in Belem,
het nationale mausoleum van
Portugal, waar generaal Carmona
begraven is.
(Van een bijzondere correspondent)
Toen maarschalk Carmona in April van dit jaar stierf was het bijna een
kwart eeuw geleden, dat hij samen met andere hoge officieren zich
meester maakte van de macht in Portugal. Deze staatsgreep was er een
in de klassieke stjjl van de pronunciamientos, die in de Spaans en Portugees
sprekende delen van Europa en Amerika meestal de waarde hebben van een
slappe kabinetscrisis in Noordelijker landen. Maar Carmona trok de macht al
gauw aan zich alleen, drukte alle tegenrevoluties,en samenzweringen de kop in,
en schiep de rust en orde die nodig waren om een eeuwenlang verwaarloosde
natie te besturen. Het Portugal dat hij bij zijn dood achterliet verschilde van dat
van 1928 evenveel als het Nederland van nu van de Bataafse Republiek.
Deze vernieuwing, waarvoor Carmona dus de mogelijkheid schiep, werd uit~
gevoerd door prof. dr. Antonio de Oliveira Salazar, tot 1928 hoogleraar in de
economie aan Portugals oudste universiteit, die van Coimbra. Dit tweemanschap
van soldaat cn geleerde is na drie en twintig jaar met de dood van Carmona
geëindigd en de nabije toekomst zal leren of het bestuur van het land in dezelfde
geest zal worden voortgezet, of dit bestuur zich meer zal aanpassen aan de demo
cratie zoals wij die kennen, of dat de natie terug zal vallen in de chaos die in
de jaren voor 1928 bijna spreekwoordelijk voor haar was. Maar enig idee van
de huidige toestand is niet mogelijk zonder de resultaten van het tweemanschap
eens nader te bekijken.
schrijven en het jaar 1949 bracht bijna
98 pet. van de leerplichtigen op de
schoolbanken. Dit gebeurde in een land,
waar geld, scholen en onderwijzers ont
braken: alles moest nagenoeg van de
grond af worden opgebouwd.
De landbouw is hoewel nog steeds
ver achter bij die van óns land sterk
vooruitgegaan: de totale bebouwde op
pervlakte veranderde weinig, maar de
opbrengst van bijna elk product is ge
stegen, soms verdubbeld zoals die var.
gerst, verviervoudigd zoals die van aard
appelen of vervijfvoudigd zoals die van
rijst. De electrische centrales leveren
drie keer zoveel stroom als in 1926, maar
bovendien- zijn er een groot aantal stuw
dammen gebouwd, die ondanks de
uitzonderlijke droogte van 1949 in dat
jaar twee keer zoveel stroom leverden
als alle centrales in '26 tezamen. Hur.
werkelijke capaciteit voor normale jaren
lag veel hoger en sindsdien zijn er nieu
we dammen bijgekomen. Tegen de vijf
sanatoria van 1926 zijn er nu 32. die ruim
zeven keer zoveel patiënten helpen.
Dit zijn willekeurige voorbeelden. De
vooruitgang is er op elk stoffelijk gebied.
Dat wat nog niet bereikt werd, zou
bij een voortbestaan van het bewind
ongetwijfeld binnenkort bereikt worden.
En als alleen op deze tastbare resultaten
moest worden gelet, dan zou er van een
probleem, door Carmona's dood veroor
zaakt, geen sprake zijn.
Deze resultaten zijn op het gebied van
Volksgezondheid, financiën en economie
zo groot, dat de simpele opsomming er-
Van tegelijk een overtuigend pleidooi is
Voor Carmona en Salazar en een bewijs
voor de bijna ongelooflijke achterlijk
heid, corruptie verdeeldheid en ellende,
die er vóór hun komst waren.
Een greep uit de feiten:
Het sterftecijier van Portugal was
vroeger het dubbele van dat in Neder
land: het overtrof niet alleen dat van de
Noord-Europese staten, maar ook dat
van- alle andere landen in Europa mat
uitzondering vap Rusland. Ook het re
cord van de kindersterfte stond op Por
tugals naam. Dat sterftecijfer daalde
niet: het was, sinds de revolutie van
1910 het land tot een republiek had ge
maakt, met bijna 1/3 gestegen. Ook met
het aantal analphabeten overtrof Por
tugal iedere Europese natie, en boven
dien de nodige landen in andere wereld
delen: volgens de statistieken kon 2/3
van de inwoners niet lezen of schrijven
maar in werkelijkheid waren het er nog
veel meer. Buitenlanders schatten het
aantal dan ook op 75 tot 80 pCt. in een
land waar rond drie kwart van de be
volking bij landbouw en veeteelt be
trokken was, bedroeg de opbrengst per
h.a. voor sommige producten ongeveer
1/6 van die in Nederland. De gemiddel
de regenval was niet zoveel lager dan
in ons land, maar hij was onregelmatig
en van enige irrigatie was geen sprake.
De industrie die er was en dat was
bitter weinig was nog voor een be
langrijk deel in buitenlandse handen.
Het land van ontdekkingsreizigers en
zeevaarders had geen werven voor zelfs
kleine schepen; het had bovendien geen
vloot van betekenis. In buitenlandse
handen was ook de telefoon; er waren
21.000 aansluitingen in Lissabon, in Porto
en in 68 stadjes en dorpjes in de omge
ving van de twee steden. In de rest van
liet land kon men niet opbellen. Maar
het was ook moeilijk om er te reizen,
want het _wegennet verkeerde in een
middeleeuwse toestand. Hetzelfde gold
voor de schaarse ziekenhuizen; Voor de
ergste volksplaag, de tuberculose, be
stonden er vijf sanatoria waar per jaar
ongeveer elfhonderd patiënten verpleegd
werden; de schatting van een zelfde aan
tal tbc-liiders, die per twee weken bui
ten sanatorium of ziekenhuis stierven,
is eerder te laag dan te hoog. Onnodig
te zeggen, dat de schatkist leeg was en
dat een lening aan Portugal als even
verstandig werd beschouwd als een
blanco chèque aan een onbekende.
Nu komt het voor, dat achterlijke
landen rustig zijn, vriendelijk en
idyllisch; de tijd blijft er stil staan
en de onruri van de wereld dringt er
niet door. Dat kan opgaan voor som
mige perioden van de Portugese mo
narchie het gold bepaald niet meer
sinds Koning Carlos in 1908 met de
kroonprins in het centrum van zijn
hoofdstad was vermoord en sinds de
revolutie van 1910 zijn opvolger had
verdreven. De vrijmetselaars, radica
len en socialisten, die het heft in
handen hadden genomen, keerden zich
wel eensgezind tegen de Kerk, waar
van zij alle bezittingen in beslag na
men, alle kloosters sloten, de patriarch
en verschillende bisschoppen uit hun
diocees verbanden, terwijl zij afval-
lige tegenbisschoppen benoemden, maar
op politiek gebied was van eendracht
geen sprake. De regeringen waren
even talrijk als de revoluties en sa
menzweringen; bomaanslagen hadden
de waarde van een gemengd bericht.
Politieke tegenstanders werden ver
moord alleen of met groepen tege
lijk, Zoals in die Octobernacht van
1921 toen een Lissabonse knokploeg
een vijandige loge versloeg op een
manier, die liitler tegen Koehm c.s.
nauwelijks verbeterde.
Een generatie later is het land bijna
onherkenbaar veranderd- Elke verge
lijking laat zien, dat de achterstand op
andere Europese landen óf verkleind óf
helemaal ingelopen is. En het argument,
dat het dan ook niet slechter kon, gaat
niet steeds op. Uit de bovengenoemde
cijfers van de kindersterfte blijkt, dat
de opstandelingen van 1910 er wel de
gelijk in geslaagd waren de toestand
nog slechter te maken.
Het laatst bekende sterftecijfer van
Portugal, dat van vorig jaar, ligt onder
de 12 per duizend inwoners; het is daar
mee gedaald tot beneden het Europese
gemiddelde en het is lager dan dat van
Frankrijk en België. Het zal nog sterker
dalen als de kindersterfte blijft vermin-
deren: deze daalde met meer dan 50 pet.
Het aantal analphabeten is nog hoog:
^0 pet. van de volwassenen, maar dit
cijfer wordt beïnvloed door de oudere
leeftijdsgroepen. Van de jeugd tussen 14
20 jaar kan meer dan 80 pet. lezen en
Dr. Sumitro Djojohadikusumo, die
zeven weken door Europa en de Ver.
St. gereisd heeft om in opdracht van de
Indonesische regering deskundigen op
financieel-economisch gebied aan te
werven, heeft bij zijn terugkeer te Dja
karta aan Aneta medegedeeld, dat hij
geslaagd meent te zijn. Prof dr. Oestling
Een stuwdam in aanbouw bij Castello Branco.
van de universiteit van Stockholm, is
bereid zijn krachten aan Indonesië te
wijden en voorts hebben 25 andere
Europese deskundigen, onder wie enkele
Nederlanders, zich daartoe bereid ver
klaard. De Indonesische regering moet
thans zijn keuze doen. De Ver. Naties
stelden kosteloos twaalf deskundigen op
economisch gebied beschikbaar als
„granted aid".
De status van de aangeworven des
kundigen zal verschillen, sommigen zul
len ambtenaren van het staatsplanbu
reau zijn, anderen zullen aangesteld
worden bij Indonesische banken en weer
anderen zullen gasten van de regering
zijn. Tot de laatste groep behoort
Schacht. Schacht zal drie maanden blij
ven en de gelegenheid krijgen de finan
ciële en economische toestand te bestu
deren.
De oud-premier van Indonesië, Mah.
Natsir, heeft verklaard, dat hij voor
stander is van nationalisatie der bedrij
ven en deze is opgenomen in het partij
programma van de Masjumi, doch zij
moet planmatig geschieden met in acht
neming van de belangen van staat en
volk en met als doel het lot van de ar
beiders te verbeteren. Natsir vroeg zich
af of het wel verantwoord is nationaal
kapitaal te gebruiken voor de nationa
lisatie van „oude bedrijven met vele
ziekten". Als er werkelijk geld beschik
baar is, dan acht hij het beter verant
woord dit te besteden voor de bouw van
meer soliede objecten ten behoeve van
de opbouw of het aanschaffen van nieu
we proluctiemiddelen. Natsir noemde als
voorbeeld de Bataviase Vervoermaat
schappij, die hij oud en uitgemergeld
noemde.
(Telefonisch van onze Londense correspondent)
LONDEN, hedenmorgen
Iemand die geen porselein, glas of aardewerk ter hand kan nemen zonder het
aanstonds te laten vallen wordt in Engeland „butterfinger", botervinger, genoemd
en dit was het woord dat Churchill gebruikte toen hij op vinnige wijze minister
Morrison gisteren op zijn nummer wenste te zetten met betrekking tot diens
optreden in de Perzische affaire.
Anthony Eden begon de aanval. Hij vertelde Morrison in het Lagerhuis dat de
conservatieve oppositie in de gehele Perzische affaire had geprobeerd te helpen
en dat zij diep verontwaardigd was over verklaringen zoals die van de minister
van Buitenlandse Zaken (in een rede buiten het parlement aan het einde van de
vorige week) dat de conservatieven „een hevig partijspel spelen" in de Perzische
kwestie. De heer Morrison antwoordde hierop dat deze opmerking gericht was
tegen de conservatieve „back-benchers", d.w.z. de gewone fractieleden, en dat
zijn opmerking gerechtvaardigd was.
Hierop stond Churchill op en grom
de: „Beseft de heer Morrison, dat, in
dien op deze banken uiting werd gege.
ven aan geprikkeldheid, dit niets te
maken heeft met belangrijke beleids
kwesties, maar met do buitengewoon
onbeholpen en botervingerige manier,
waarop hij de moeilijke zaken onder
zijn beheer behandelt? Mag ik hem ook
vragen of hij in de toekomst wil be
denken dr.) complimenten van zijn kant
veel beledigender en verwerpelijker
zijn dan de beledigingen, die hij zc vlot
toewerpt aan zijn politieke tegenstan
ders?"
Dat was niet vriendelijk van Chur
chill en men mag zich afvragen of
Churchill, die zijn best gedaan heeft
zijn mond te houden in re Perzische af
faire, hiermee te verstaan heeft gege
ven dat zijn geduld uitgeput is en dat
Morrison niet langer mag verwachten
van twee wallen te eten, d.w-z. ener
zijds te mogen rekenen op medewerking
van de conservatieve partijleiding, an
derzijds rond te kunnen waren door
het land en grof partijspel te spelen.
Morrison heeft tot heden blijkbaar
niet kunren leren dat zijn nieuwe func
tie zich moeilijk laat verenigen met het
politieke dialect dat uitsluitend behoort
AMSTERDAM Examen M.O.
handelswetensch. A: F. Manni, 's-Gra-
vanhage; B. te Marvelde, Hilversum;
R. Melenberg, Vroomshoop; H. Mo
lenbroek, Amsterdam; C. Mets, Rotter
dam en C. Meinhardt, Den Haag.
UTRECHT Semi-arts ex. P. v. Meel,
Breda; W. Boekelman, Utrecht; J. Helders,
Zeist; P. Duives, Nijmegen; J Wolters,
Utrecht. Arts-ex. Mevr. L. Veeneklaas,
Utrecht; mej. G. v. Asselt, Rotterdam; mej.
O. Schmalhausen, Utrecht; W. Wijnheymer,
Helmond; J. Versteeg. Rotterdam; V. Rut
gers. Wassenaar; F. Schlesinger, Utrecht;
F. Driessen, Heythuysen (L.)A. Voors,
Haarlem. Tandarts-ex. A. v. d. Bergh, Haar
lem; J. Ticheler. Enschede; J. Dilg, Hil
versum; J. v. Nieuwenhuyze, Utrecht; C.
Heslenfeld, Hilversum; H. Steunenberg, Al
melo; H. Nijhuis, Almelo; mej. Kroeze, Den
Haag.
Advertentie
aatst had ik het oog laten vallen op een jasje; een gerieflijk jasje, naar het
zich zo van de etalage uit liet aanzien. Het duurde echter toch nog een
poos voor ik de desbetreffende winkel binnenstapte, want de aanschaf van
een kledingstuk is voor mij immer een aangelegenheid, die ik tot het laatste
ogenblik uitstel. Evenals het invullen van een belastingbiljet.
Maan- tenslotte kan een mens, die prijs stelt op een geregeld maatschappe
lijk verkeer, niet in lompen gehuld door het leven gaan; zodat ik na mijn laatste
schroom overwonnen te hebben, het confectie-paleis betrad.
hoog en bij laag vol hield dat ik niet
in het uitverkoren jasje paste-
Hij noodde mij nu met een gemelijk
gebaar iets ^erder zijn winkel in, waar
een bleke juffrouw achter de kassa zat
te treuren, en koos na enig overleg een
jasje uit de lange ris kledingstukken,
die als holle lijken aan een rek hingen;
het was een groen jasje
„Ik draag geen groet.", zei ik weer
barstig.
De man bleef mij echter met een
strak gezicht het colbert vóórhouden cn
zei effen: „Groen is meneer s kleur".
Maar in zulke dingen ben ik princi-
Advertentie
Eigenlijk moesten alle mensen en ze-
op die leeftijd Kruschen nemen.
■Eh dan iedere dag, regelmatig, 't Is
j°n kleine moeite en 't kost nog geen
1/4 cent per dag. In ruil daarvoor: altijd
Puur zuiver bloed, blijmoedig in circu-
gehoudenj door jeugdig-vitale
Zingend gwg
deur uit
latie
loedzuiverende organen, zelfs bij lie-
en die weinig beweging nemen, of een
-ittend leven leiden. Laat Kruschen ook
w organen die aansporende werking
Keven, opdat ze Uw bloed vrij houden
Van de onzuiverheden, die straks zo
niet nu al oorzaak zijn van die on
draaglijke, alles ondermijnende Rheu
matische pijn
Direct na mijn binnenkomst doemde
van de duistere achtergrond uit een
heer op; hij versperde mij bruusk de
weg, alsof hij van plan was proces-ver
baal op te maken en vroeg gebiedend:
„Mijnheer wenst?"
„Ik wens een jasje", zei ik, „dat jas
je."
En ik wees naar het geribbelde col
bertje in de etalage, dat mij naar bin
nen had gelokt
„Dat is meneer's maat niet", zei de
winkelier afgemeten
„Hoe weet u dat zo?" vroeg ik met
ongehuichelde verbazing; want ik had
werkelijk het diepste respect voor zo
veel vooruitziend vakmanschap.
„Meneer is een tenger persoon", ant
weordde de man, met minachtende
blik; als betrapte hij mij op een grove
fout
„Goed s.ei ik berustend, „maar dat
jasje lijkt me ook niet al te ruim."
„Zoals ik zeg, het is meneer's maat
niet"; hij deed alsof hij niets had ge
hoord.
Ik had hem zwaar in zijn beroepseer
aangetast, dat was duidelijk. Maar per
slot van rekening hing de hele winkel
vol plausibele jasjes- En dus inviteerde
ik hem om „dan maar eens wat anders
te laten zien". Zij het, dat ook ik een
beetje geprikkeld was omdat de man bij
pieel en ik bleef dus op mijn stuk
staan. „Blauw staat me net beste; ik wil
een blauw jasje", zei ik.
Van dat moment af bestond tussen
ons de oorlogstoestand, dat was duide
lijk.
Met een pijnlijk vertrokken gezicht
borg de winkelier het groene lor weg,
verklaarde grimmig „dat meneer het
zelf natuurlijk het beste wist" en voer
de na verloop van tijd met kennelijke
tegenzin een blauw jasje aan. Vervol
gens perste hij mijn lichaam met nijdige
bewegingen in het colbert; een hande
ling, die hij met twee ferme rukken
aan de revers besloot, als had hij een
schone moord in zijn gedachten. „Daar
vindt meneer de spiegel", zei hij met
overdreven hoffelijkheid ineens-
Terwijl ik mij een ogenblik aan mij
zelf stond te vergapen, verviel ik in
eens in een doffe besluiteloosheid.
Om tijd te winnen informeerde ik:
..Is het een sterk jasje?" Dat was na
tuurlijk een volkomen overbodige
vraag, want er is op de hele wereld
geen winkelier te vinden, die op zulke
momenten zal bekennen dat hij op het
punt staat zijn klant een ondeugdelijk
jasje aan te smeren.
Mijn winkelier vanzelfsprekend even
min.
„Ik draag het zelf, zoals meneer ziet",
zei hij, „cn ik heb het nu al twee jaar
dag in, dag uit, aan"; en hij ging illus
tratief in mijn gezichtsveld staan.
Maar toen ik dat verfomfaaide ventje
met zijn kwaaie kop, daar propaganda
zag staan maken voor zijn textiel, zich
daarbij bovendien nog opdringend als
mijn evenbeeld, wist ik het ineens heel
zeker: zo'n jasje zou ik nóóit dragen;
en ook geen ander jasje uit zijn collec
tie.
Ik trok het kledingstuk uit, zei vaag
iets van „eerst toch nog maar eens er.
gens anders kijken" en rende de winkel
uit. Ik zag nog net dat het mannetje
het jasje met grote drift in een hoek
smeet en naar een deur toeliep. Onge
twijfeld om een dikke stok te halen.
Nochtans stond ik die middag per se
op een jasje. En ik liep dus na enig
tasten en zoeken een andere winkel
binnen, ditmaal met de vastberaden
heid van iemand, die zich niet voor de
tweede keer een kool laat stoven.
Een onberispelijke heer trad mij met
onbevangen glimlach tegemoet en
maakte een correcte buiging in mijn
richting, alsof hij in mij de Prins van
Wales vermoedde.
„Ik wil een jasje hebben", zei ik op
ferme toon, die iedere discussie bij
voorbaat uitsloot.
Een enkel ogenblik monsterde de
man mij met grote voorkomendheid en
zei: „Blauw zal meneer voortreffelijk
staan".
Dit royaal tegemoet komen aan mijn
diepste overtuiging ontwapende mij
volkomen.
„Denkt u dat?" vroeg ik gevleid, als
of hij mij een compliment had gemaakt-
„Zeker", zei hij, „meneer is er heie
bij de partijstrijd en heeft herhaaldelijk
getoond als minister van Buitenlandse
Zaken, dat het hem moeilijk Valt de bjj
zijn functie passende neutraliteit te be
waren als hij moet antwoorden op con
servatieve vragen-
Maandagavond is de Perzische rege
ring in spoedzitting bijeengekomen om
een aantal nieuwe voorstellen vanHar-
riman te bespreker- Deze voorstellen
heeft Harriman Maandagavond bij de
olieeommissie ingediend. De commissie
had Harriman op de hoogte gebracht van
de reactie der Perzische regering op zijn
vroegere voorstellen, waarop Harriman
wijzigingen voorstelde. In een korte of
ficiële Perzische verklaring werd na de
bijeenkomst gezegd: „Wij danken de
heer Harriman voor zijn pogingen. Wu
zijn zeer tevreden. De resultaten van de
bijeenkomst zullen aan de regering wor
den medegedeeld."
Volgerjs sommige kringen was Ham
man „buitengewoon ontmoedigd" en
was het mogel«k, dat binnen enkele da
gen de besprekingen afgebroke» zullen
worden.
Verschenen is het rapport van een
commissie, ingesteld door het bestuur
van het Centrum voor Staatkundige
Vorming, betreffende de voorontwerpen
Vestigingswet en Bedrijfsvergunningen-
wet 1951. De commissie constateert tot
liaar voldoening, dat het voorontwerp
Vestigingswet 1951 geen principiële ver
schillen vertoont met de Vestigingswet
1937.
Zij acht het juist, dat aar. het be
hoefte-element geen rol wordt toegekend
bij het beoordelen van het sl of niet
verlenen van een vestigingsvergunning.
Er dient naar haar mening ernstig te
worden gewaakt tegen „een versluier
de inschakeling van het behoefte-ele
ment door middel van een te hoog op
voeren der bekwaamheidseisen". Deze
zouden het karakter van strikte mini
mumeisen hebben te behouden.
De commissie wijst in dit verband
op het onmiskenbare gevaar van
verstarring. Derhalve waren de te
stellen bekwaamheidseisen voor de
verschillende takken van bedrijf
nauwkeurig te bezien. Men hcede
zich ook voor een te straffe afba
kening van de onderscheidene bran
ches. Ontheffing terzake dient niet
alleen mogelijk te zijn op het plat
teland, ook in de steden bestaat
daaraan behoefte.
De commissie houdt zich vervolgens
bezig met de vraag, of voor filiaalhou
ders, resp. voor afdelingsbeheerdersin
warenhuizen, een afzonderlijke regeling
dient te worden bepleit. Wat het doen
vervallen van de eis van credietwaardig-
heid betreft, merkt de commissie op,
dat weliswaar het hanteren van deze
eis en de controle daarop in de practijk
moeilijkheden veroorzaakt, doch dat
een dergelijke eis in het geheel der re-
Zo'n jasje zou ik nooit dragen.
maal het type naar. Had u misschien al
een bepaald jasje op het oog?"
Ik kon natuurlijk moeilijk zeggen dat
ik een best jasje in de étalage van zijn
concurrent had zien liggen. Bovendien
had déze zakenman een breed gevoei
van vertrouwen in mij ontstoken; zodat
ik nonchalant kon zeggen: „Och nee,
dat niet, maar u heeft ongetwijfeld wel
iets naar mijn zin".
Discreet klapwiekend van gedienstig
heid leidde de man mij in zijn lusthof
van het fraaiste textiel. Met toegewij
de zorgvuldigheid koos hij een colbert
van allerbekoorlijkste snit uit zijn ver
zameling en hield het mij voor.
„Als meneer nu dit eens eerst pro
beerde", inviteerde hij.
En het volgende ogenblik gleed het
blauwe jasje mij onder de tactvol di
rigerende handen van de winkelier soe
pel om het lijf.
„Een pracht jasje. Ik houd het met
een maar", zei ik spontaan.
Maar de verkoper stond keurend toe
ziend terzijde en zei peinzend:
„Zeker, het kleurt u, zoals wij al
dachten, uitstekend. Maar het zit wat
breed in de schouders dunkt mij." En
als viel hem een gloednieuwe meet
kundige stelling in, voegde hij er in
eens aan toe: „Maar wacht u eens even
Ik gelóóf dat ik nog iets heel aparts
voor u heb."
Een ogenblik later kwam hij te
rug, een nieuw colbert met zich mee
voerend; triomfantelijk, als had hij
het zojuist persoonlijk met naald en
draad voor mij vervaardigd.
„Mijnheer zou me beslist een plezier
dogn als hij dit jas
je nu eens wilde
aantrekken", zei
hij.
Nu, dat kón ik
niet weigeren. En
weldra stond ik te
pronk in het voor
treffelijkste kle
dingstuk aller tij
den.
De winkelier was
ln de wolken, zei
„dat het niet van
maatwerk was te
onderscheiden" en
maakte kennelijk
aanstalte om mij
te laten vereeuwi
gen als exempel
van wél gekleed
zijn.
Ik kócht het jas
je. En nog een over
hemd en een strik
je ook. Zelfs was
ik bijna tot een
pantalon overge
gaan. Maar ik kon
mijn enthousiasme
nog net binnen de
perken houden.
Zingend ging ik
echter de deur uit.
Tussen haakjes:
het was een groen
jasje, dat ik mij
had aangeschaft.
Zij het groen tegen
blauw aan.
HERMAN HOFHUIZEN
haar een speciaal ingebonden exemplaar
van de gids voor het Festival. Later
kreeg zij snoepgoed van het Festival ten
geschenke voor haar dochters.
De Koningin, Prins Bernhard en de
Prinsessen Beatrix en Irene hebben later
de opening van de „International horse
show" (wedstrijden voor ruiters), die
wordt gehouden op het terrein van
White City, bijgewoond.
H. M. Koningin Juliana heeft Maan
dagochtend een bezoek gebracht aan de
tentoonstelling van het Festival of
Britain op de Zuidelijke oever van de
Theems. Het bezoek, dat een geheel
particulier karakter droeg, heeft onge
veer twee en een half uur geduurd.
Cecil Cooke, directeur van de tentoon
stelling, en de ceremoniemeester, bri
gade-generaal Greenfield, vergezelden
Koningin Juliana. Cooke overhandigde
Maandag werd de kunstschilder
en uitgever Jan Poortenaar te Naarden
65 jaar. Ook in het buitenland heeft
Poortenaar zich als etser een bekende
naam verworven. Hij kreeg op de in
ternationale tentoonstelling te San
Francisco de zilveren medaille. Hij
bracht ook een paar jaar in Indonesië
door, waar hij te Solo en Djokja veel
wajangspelers en hofdanseressen schil
derde. Algemene bekendheid verwier
ven zijn etsen uit de Oost te Londen
waar hij jaren woonde.
Het ligt in de bedoeling, dat verjaar
dag in intieme kring te vieren, doch
in het aanstaande najaar een over-
zichts-tentoonstelling van zijn.schilde
rijen en etsen te organiseren, die in de
zalen van Arti et Amicitae te Amster
dam gehouden zal worden.
De oude kunst- en antiekbeurs van de
verenigingen van handelaren in oude
kunst in Nederland zal in het Stedelijk
Museum „Prinsenhof" te Delft worden
gehouden van 24 Augustus tot 16 Sep
tember.
geling onmisbaar moet worden geacht.
Daarna behandelt de commissie het
Voorontwerp Bedrijf svergunningenwet
1951. Dit houdt de mogelijkheid in tot
het hanteren van het behoefte-element,
waardoor in feite sprake kan zijn van
het in beginsel aantasten van de vrij
heid van vestiging. De wet dient daar
om voldoende waarborgen te bevatten
voor de rechtszekerheid van de belang
hebbenden en tegen het ontstaan van
ongewenste monopolistische situaties.
De commissie beveelt enige wijzigingen
in het voorontwerp aan, strekkende tot
verstevigen dier waarborgen. Aangaande
de werkingssfeer van de wet stelt de
commissie nog de vraag, waarom de
landbouw er buiten gelaten wordt, ter
wijl de landbouwproducten verwerken
de industrieën er wel onder worden be
grepen.
Het Amerikaanse ministerie van Bui
tenlandse Zaken heeft bekend gemaakt
dat de Tsjechische regering de Ame
rikaanse eis van de hand heeft gewezen
om de correspondent van A.P., William
Oatis, vrij te laten. De V.S. hadden ver
leden week een scherpe nota gezonden
waarin met klem werd verlangd dat
Oatis zou worden vrijgelaten. Oatis is
onlangs veroordeeld tot tien jaar gevan
genisstraf op beschuldiging van spion-
nage.
Zaterdag is aan de Amerikaanse am
bassadeur" Ellis Briggs een nota van de
Tsjechische regering overhandigd waar
in het Tsjechische standpunt werd toe
gelicht. Vrijlating van Oatis werd niet
toegezegd.
I. Abs, vice-president van de
voor wederopbouw en leider
Hermann
credietbank
van de Duitse delegatie óp de conferentie
te Londen over de Duitse buitenlandse
schulden, heeft medegedeeld, dat op deze
conferentie ook over de Duitse tegoeden in
het buitenland is gesproken. De omvang
van de Duitse vooroorlogse schulden is niet
gemakkelijk vast te stellen. Abs raamde
de openbare schulden van het vroegere
Duitse rijk op ongeveer 1 milliard dollars.
Hierbij komt nog 1 milliard aan verplich
tingen van particuliere debiteuren, die in
de bondsrepubliek gevestigd zijn. Voorts
bedragen de sedert het begin van het de-
viezenbeheer in Duitsland opgelopen ren
ten ook nog 1 milliard dollars.
Abs deelde verder mede. dat wat het
vraagstuk van de transfer der Duitse terug
betalingen betreft, duidelijk is vastgesteld,
dat de Duitse buitenlandse schuldendienst
alleen uit het overschot van de Duitse ba
lans van het goederenverkeer en de dienst
verleningen kan geschiedenen dat hiervoor
de medewerking van alle handelspartners
nodig is.
De ..Financial Times" dringt er bij de geal
lieerde regering op aan een krachtige hou
ding aan te nemen ten aanzien van het
vraagstuk der terugbetaling van de Duitse
schulden. Over de te Londen gehouden
voorlopige conferentie over deze schulden
kan men, wat de resultaten betreft, niet
spreken over succes of mislukking, daar
de conferentie het nemen van besluiten
niet ten doel had, aldus het artikel. Er
zijn een aantal aanwijzingen, dat de Duit
sers nog steeds voornemens zijn om tot het
uiterste zowel 'de verdeling van Duitsland
als hun na-oorlogse economische moei
lijkheden te gebruiken als een middel om
een belangrijke afschrijving op de buiten
landse schulden te verkrijgen.
Naar U.P. verneemt zal Griekenland
worden opgenomen in het Middellandse
Zee-commando van admiraal Robert Car
ney en aldus verbonden worden met de
zuidelijke flank van Eisenhowers leger.
Griekenland zal geen deel uitmaken
van het commando Midden Oosten, dat
waarschijnlijk binnenkort wordt opge
richt onder Britse contröle.
WOENSDAG
HILVERSUM I, 402 m. VARA: 7,00
nieuws, 7.15 gram., 8.00 nieuws, 8.15
gram.. 8.50 huisvrouw, 9.00 gram. VPRO:
10.00 boek, 10.05 prot. pr. VARA: 10.20
gram., 10.35 huisvrouw, 11.00 gram.,
12.00 lichte muziek. 12.33 platteland,
12.38 gram., 12.55 kalender. 13.00 nieuws,
13.15 Roemeens orkest, 13.45 gram., 14.00
gesproken portret, 14.15 Instrumentaal
kwintet, 15.10 vragenbeantwoording
voor de jeugd. 15.40 twee violen, 15.50
jeugd, 16.40 zieken, 17.15 gram., 17.45
Srenan tongo, de Surinaamse taal. 18.09
nieuws, 18.15 Ronde van Frankrijk. 18 22
actualiteiten, 18.30 RVU: De strijd tegen
de verzilting van de Nederl. bodem,
10.00 De drankzucht en haar remedie.
19.15 piano. VPRO: 19.30 jeugd. VARA:
20.00 nieuws, 20.05 politiek comm., 20.15
Politiekapel, 20.45 Van ander ras. hoor
spel, 22.05 gram.. 22.30 vocaal dubbel-
kwartet, 22.45 Lichaam en gezondheid,
causerie, 23.00 nieuws, 23.15 gram.
HILVERSUM II, 298 m. NCRV: 7.00
nieuws. 7.15 gymn.. 7.30 gram., 7.45 prot.
pr., 8.00 nieuws, 8.18 gram., 9.00 zieken,
9.30 gram., 10.05 idem. 10.30 prot. pr.,
11.00 gram., 12.00 viool en piano, 12.33
sport, 12.45 gram., 13.00 nieuws, 13.15
nieuwe straaljagers voor de luchtmacht,
causerie, 13.20 lichte muziek, 13.50
gram.. 14.00 prot. jeugddag, 14.45 meis
jes, 15.00 kamerorkest en solist. 15.45
strijkkwartet, 16.55 jeugd, 17.20 gram.,
17.30 banjomuziek, 18.00 gemengd koor.
18.30 lichte muziek, 19.00 nieuws, 19.15
19.30 The
12 00
14.00
15.45
17.30
21.30
beroepskeuze, 19.30 gram., 19.40 radio
krant, 20.00 nieuws. 20.05 Radio Philh.
Orkest, 21.00 Uithangtekens, causerie.
21.20 amusem.muziek, 22.00 orgei, 22.30
vocaal ensemble en solisten, 22.45 prot.
pr., 23.00 nieuws, 23.15 gram.
ENGELAND, BBC, home service 333
m.: 12.00 zeemansliedjes, 13.30 dansmu
ziek. 14.00 orkestco'ncert,.
Gondeliers, operette.
BBC, light progr. 1500 en 247 m.
zeemansliedjes, 12.25 gevar. progr.,
gevar. muziek. 15.00 dansmuziek,
arbeidersork., 16.30 Schots orkest,
orkestconcert. 19.30 verzoekprogr.,
dansmuziek. 22.15 dansmuziek.
NORDWESTDEUTSCHER RUNDFUNK
309 m.: 12.00 lunchconcert, 13.25 kamer
muziek, 14.15 gevar. muziek, 15.40 lichte
muziek, 16.30 filmmuziek, 17.00 roman
tische muziek, 18.00 orkestconcert. 20.05
gevar. muziek. 22.35 dansmuziek, 23.00
vrolijke muziek, 0.30 lichte muziek.
BRUSSEL, 324 m.: 11.45 operaconcert.
12:32 omroeporkest. 14.00 kamermuziek.
16.00 omroep symphonie-orkest en
-koor, 20.00 omroeporkest. 21.15 opera-
en bel canto concert, 23.05 verzoekpro
gramma.
484 m.: 16.30 lichte muziek. 20.15 sym
phonie-orkest en soliste, 22.10 jazzmuz.
FRANKRIJK, Nationaal progr. 347 en
249 m.: 12.00 orkestconcert, 13.20 harp-
recital, 19.00 orkestconcert, 20.00 Festi
val van Aix-en-Provence: Orkestconc.
