Moeilijkheden in kamp van Ambonezen
Generaal Eisenhower bij overdracht
van de eerste Thunderjet gS
Strijken van de vlag geeft te Woerden
aanleiding tot verzet
Verenigde Staten moeten paraat zijn
Vier gevangenen
ontvlucht
RAIILSCOMPLEX VERNIEUWD IN
AMSTERDAMS BINNENSTAD
Toestellen moet Nederland zien als
een stukje hart van Amerika
O
O
In het naaw
GUNSTIGE ONTWIKKELING IN HET
IRAANSE OLIECONFLICT
ss te
Tot hoofd en hart
AMBTENAAR VAN DIENST MAATSCHAPPELIJKE
ZORG DOOR AMBONEZEN AANGEVALLEN
Veertig man Rijkspolitie
ter versterking
Rusland treft overal gevaarlijke voorbereidingen
„Het weer
Ernstige autobotsing
bij Veip
Gecompliceerd karwei door ÏOO man
tijdens weekend volbracht
Nieuwe situatie bij
Hoofdpostkantoor
Vliegfeest op Ypenburg
volledig geslaagd
Een gulden voor ieder
staartje
Ex-wild zwijn eet tabak
en pepermuntjes
VECHTPARTIJ MET
DODELIJKE AFLOOP
Kans om tot een nieuwe overeenkomst te komen
aanzienlijk gestegen
.J
Zaak-Bertha in appèl
te Singapore
MAANDAG 30 JULI 1951
75ste JAARGANG No. 25136
WAARSCHUWING VAN TRUMAN
Overleg in Den Haag
Standpunt overheid
Eén dode en acht gewonden
EMIGRATIEVLUCHTEN
UITGESTELD
99
J-
Niet vergeten door
soortgenoten
In café bij Eindhoven
(jee MORRIS ^ejcie if ca iutj!
TENNIS - SHORTS SHIRTS
BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544. Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkantoor Beverwijk Stumphiusstr 45. tel 5998
Bijkant, ümuiden: Bonifaciusstr. 27, te! 5790
Voor klachten over de bezorging na 530
uur 's avonds 21544
Directeur: J. 7. W Boerrigter
Hoofdredacteur: Drs. H. W M. van Run.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per mitHmeter-
hoogte. ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte
De administratie behoudt zich hei rechi voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 42 cents per week,
f 1.82 per maand, f 5.45 per kwartaal.
Tijden* een plechtige herdenking van .het ontstaan van de z.g. „republiek
der Zuid-Molukken" in het Ambonese kamp aan de Utrechtsestraatweg te
Woerden, zijn Zaterdag ernstige moeilijkheden ontstaan tussen de Ambonezen
enerzijds en ambtenaren van de Dienst Maatschappelijke Zorg van het depar
tement van Binnenlandse Zaken en de Rijkspolitie anderzijds. Eén ambtenaar
van de Dienst Maatschappelijke Zorg is daarbij door Ambonezen aangevallen.
Dank zij het ingrijpen van de plaatselijke voorzitter van de Stichting „Door.
de Eeuwen Trouw" zijn de Nederlandse en Ambonese vlaggen waarom de
kwestie draaide later tijdelijk binnen gehaald.
Het ontstaan van de „republiek der Zuid-Molukken" wordt door de Ambone
zen zn ons land iedere maand herdacht en daarbij wordt meestal in het kamp
de Ambonese vlag gehesen naast het Rood-Wit-Blauw.
Zaterdagmiddag omstreeks vier uur
vervoegde zich een groep Nederlanders
aan het kamp te Woerden, aldus deelde
sergeant Pieter, voorzitter van de kamp-
raad, ons mede. Het waren dr. J. Th. A.
H. van der Putten, hoofd yan de Dienst
Maatschappelijke Zorg van het departe
ment van Binnenlandse Zaken, de heer
Mijnlieff,.een ambtenaar van deze dienst
te 's-Gravenhage, de heer A. C. van
Beek, loco-burgemeester van Woerden,
de heer Oosting, .inspecteur van de ge
meentepolitie te Woerden, en drie agen
ten van de gemeentelijke politie. In een
kort gesprek, dat de heren Van der Put
ten en Mijnlieff hadden met de vice-
voorzitter en tweede secretaris van de
kampraad, resp. de Ambonezen Sahetian
en Hehanuza (de overige vier leden van
de kampraad waren afwezig), eiste men
binnen vijf minuten het neerhalen van
de Nederlandse en Ambonese vlaggen.
Nadat de Ambonezen ruggespraak had
den gehouden met de kampbewoners,
vroegen zij de heren Van der Putten en
Mijnlieff van wie deze opdracht kwam
en of dit een schriftelijk bevel was. De
heer Van der Putten deelde mede, dat
het een mondeling bevel was namens
de Nederlandse regering. Indien de
Ambonezen de vlaggen niet zouden
binnenhalen, zo deelde hij verder mede.
zou hij deze zelf strijken. Tot dit laatste
zijn de regeringsvertegenwoordigers
overgegaan.
Ter gelegenheid van het 250-jarig be
staan van Detroit heeft president Tru
man Zaterdag aldaar een rede uitgespro
ken.
Hij beschuldigde Rusland er van
de landing van de „Pilgrim Fathers" te
Plymouth Rock verklaard, dat het enige
grote gevaar waartegenover Amerika
zich geplaatst ziet is, dat Amerika meer
op zich neemt dan het kan volbrengen.
Amerika kon de volledige controle van
overal"irT'"de'wereld''^gevaar 1 ijke mUN i lucht en de zee verkrijgen. Het land
taire voorbereidingen te treffen en hij zou dan velh§ zlJn en zou een maximum
-- J aan steun kunnen leveren aan degenen
in de wereld, die het communisme wil
den tegengaan. Amerika diende hierin
samen te gaan met Groot-Brittannië.
Amerika kon niet in de gehele wereld
een oorlog te land met de Sovjet-Unie
uitvechten. Ook kon het niet iedere op
mars van de communisten het hoofd
bicden. Door dc landen om Rusland heen
te bewapenen liep men het risico Rus
land tot een derde wereldoorlog uit te
dagen. By het toepassen van 't beginsel
van steun aan degene, die zich zelf
wenste te helpen „zie ik niet in, waar
om men de voorkeur aan Europa of aan
Azië zou geven."
waarschuwde de Verenigde Staten pa
raat te zijn. Truman betwijfelde of de
weTenniSieVï Korea werkelijk vrede
Tndo 1 a°f hlJ meende, dat zij met
ondei handelingen hopen te bereiken,
w- geweld niet konden krijgen.
„Wu trachten dit uit te vinden. De be
sprekingen kunnen succes hebben als
de communisten in feite bereid zijn om
de agressie in Korea op te geven," aldus
de president. Voorts verklaarde hij, dat
„wat er ook in Korea mag gebeuren, wij
niet een vergissing moeten maken door
te denken, dat de Sovjet-regeerders hun
plannen om de wereld te veroveren heb
ben opgegeven."
Kort geleden is het Congress door
minister van Defensie George Mar
shall voorgehouden, dat de mogelijk
heid van oorlog met Rusland toeneemt
en dat de Russen en hun satellieten
hun gewapende macht voortdurend
versterken.
Marshall gaf deze visie in zijn\getui-
genis, die hij op 18 Juli voor de mili
taire subcommissie van het Huis van
Afgevaardigden aflegde. Zijn verkla
ringen werden vandaag gepubliceerd.
Marshall waarschuwde ook, dat het
wel zes of meer weken zou duren
voordat de Koreaanse wapenstilstands
besprekingen klaar zouden zijn. De
minister drong er bij het Congress op
aan snel zijn fiat te geven aan een de
fensie-toewijzing van 60 milliard dol
lar, de grootste in vredestijd.
De republikeinse senator Taft heeft
ter gelegenheid van de herdenking van
Het strijken van de vlaggen verwekte
een dusdanige reactie, dat de heer Gold
man. ambtenaar van de Dienst Maat
schappelijke Zorg en assistent sociaal-
leider voor de Ambonese kampen te
Woerden die de heren Van der Put
ten en Mijnlieff bij het binnenhalen der
vlaggen had geassisteerd van de
kampbewoners een afstraffing kreeg
toegediend. Hij verwijderde zich hierna
uit het kamp. De ambtenaren probeer
den vervolgens de vlaggestok, waaraan
de Ambonese vlag had gewapperd, te
verwijderen. Dit werd belet door de
kampbewoners, die samenkwamen rond
om de vlaggemast.
Gedurende een daarop volgende be
spreking tussen de Nederlandse ambte
naren en de Ambonezen, heeft de kamp
bevolking de vlaggestokken weer in
orde gebracht en opnieuw de vlaggen
in top gehesen. Daarna zijn de amb
tenaren vertrokken. Zij deelden nog
mede, dat, indien de rust en orde niet
werden hersteld, de Woerdense gemeen
tepolitie zou worden versterkt, 's Mid
dags arriveerden inderdaad veertig man
Rijkspolitie. Zondagmorgen zijn de vlag
gen opnieuw gehesen. Overleg met de
plaatselijke voorzitter van de stichting
„Door de Eeuwen Trouw", die ondanks
het verbod van de Nederlandse regering
zich genoodzaakt zag het kamp te be
treden, teneinde zijn invloed aan te
wenden, opdat er geen slachtoffers zou
den vallen, had tot resultaat, dat de
vlaggen daarna tijdelijk werden bin
nengehaald.
Voorts werd overleg gepleegd met
de loco-burgemeester van Woerden,
die toezegde zich met de desbetref
fende autoriteiten in Den Haag te
zullen verstaan om een spoedige en
voor de Ambonezen bevredigende
oplossing te vinden. Van Ambonese
zijde is men van mening, dat de
Ambonezen „door het beledigend
optreden van hoge ambtenaren uit
Den Haag geprovoceerd zijn in ver
band met het kort geding, dat door
hen aanhangig is gemaakt inzake
het verbod van regeringszijde om
in de Ambonese woonoorden toe
gang te verlenen aan bestuurders
van de stichting „Door de Eeuwen
Trouw".
Naar aanleiding van de moeilijkheden
vernamen wij van bevoegde zijde o.m.:
Aanvankelijk hebben in enkele kam
pen de Ambonezen getracht naast de of
ficiële vlaggestok, waaraan uiteraard de
Nederlandse vlag wordt gehesen, een
tweede vlaggestok te plaatsen, om daar
aan de vlag van de zich noemende re
publiek der Zuid-Molukken uit te ste
ken.
De overheid heeft instructies gegeven,
dat zulk officieel vlagvertoon op over-
heidsterrein niet is toegestaan. Zoals
bekend erkent de Nederlandse regering
niet dp remibliek der Zuid-Molukken
als een zelfstandige sónvereine staat, dus
evenmin de vlag welke die staat zou
voeren. Zij kan niet toestaan dat naast
de officieel uitgestoken Nederlandse
vlag door de Ambovezen een dundoek
wordt uitgehangen, dat door hen als een
officiële tegenhanger van onze vlag
wordt beschouwd, maar door de rege
ring niet als zodanig kan worden er
kend.
Generaal Eisenhower tijdens zijn toespraak op de 1. L. S. Y. ter gelegenheid van
de overdracht der Thunderjct-straaljagers. Achter de generaal staan de in Amerika
opgeleide Nederlandse piloten opgesteld voor het eerste toestel, dat aan Neder
land werd overgedragen.
Zondagmiddag zijn uit de strafgevan
genis te Groningen aan de Hereweg
vier gevangenen ontvlucht. Waarschijn
lijk zijn de delinquenten over de ge
vangenismuur geklauterd. De Groninger
recherche tracht de ontvluchten op te
sporen.
Tot dusver ontbreekt van hen nog
ieder spoor. Het zijn de 33-jarige Am
sterdammer A. O., die schijnt betrokken
bij de overval op de juwelier in de
Pieter de Hooghstraat in de hoofdstad,
de 33-jarige Amsterdammer J. C., de
42-jarige G. E. uit Hilversum en de 32-
jarige Rotterdammer J. J. L. Men neemt
aan, dat zij van buiten af hulp gehad
hebben. Zij zullen waarschijnlijk pogen
naar het Westen van het land te ver
dwijnen, waar zij stellig vrienden heb
ben. die hen verder helpen. Het is een
raadsel, hoe zij er in zijn geslaagd over
de vier meter hoge muur te klimmen en
op dit drukke verkeerspunt onopvallend
te .verdwijnen.
Te tweeden male is een aanval onder
nomen op de thee-onderneming Ardjasari
nabi.i Bandjaran (Priangan, West-Java)
Hij leidde tot een hevig vuurgevecht tus
sen onderdelen van leger en politie en de
aanvallers. De schade is nog niet bekend
Verwachting tot Dinsdagavond:
Aanvankelijk weinig, maar in de
l00P van de dag geleidelijk toene
mende bewolking, echter nog vrijwel
de gehele dag droog weer. Aanvan
kelijk zwakke, later matige wind
hoofdzakelijk tussen Oost en Zuid.
Ongeveer dezelfde temperaturen als
vandaag.
Zon: 4.58—20.34. Maan: 1.41*—19.51.
Op de gevaarlijke wegkruising Ringal-
'eRozendaalselaan, op de grenzen van
de gemeenten Rozendaal en Velp (Gld.),
's Zondagavond een ernstig auto-onge-
'uk gebeurd. Twee personenauto's bot
sten met grote snelheid tegen eikaar op.
negen inzittenden van beide wa-
Sens werden uit de auto's geslingerd.
Van twee ernstig gewonden is inmiddels
reeds één slachtoffer in het Velper
ziekenhuis overleden.
De botsing ontstond tussen een volks-
agen uit Limburg en een Skoda uit
Gelderland. De Limburgse wagen kwam
met grote snelheid de Ringalle afrijden,
fjij het kruispunt is het uitzicht zéér
echt en daardoor is waarschijnlijk ook
«e aanrijding ontstaan. Onder de slacht-
lers bevonden zich drie kinderen. Al-
n werden naar het Velper ziekenhuis
overgebracht.
zii»"ffi Wij van. de K L.M. vernemen,
lii ^"V^^vluchten naar Austra-
uitgesteld'einWv KIai? 404 nader order
«e U piriPc and met de oliesitua-
Van onze verslaggever)
Een dubbele ploeg arbeiders van het
Amsterdamse Gemeentelijke Ver
voerbedrijf tezamen ongeveer
honderd man hebben in het afgelo
pen weekend in het hart van de stad
met bekwame spoed een zeer om
vangrijk karwei uitgevoerd. Het bij het
Hoofdpostkastoor gelegen complex wis
sels en rails in totaal ongeveer 1200
meter spoor met een gewicht van 150
ton werd uit de grond gelicht en ver
vangen door een nieuw; en wel in dier
voege dat ter plaatse nu, instede van
twee, drie tramsporen naast elkaar lig
gen. Zulks om een scheiding mogelijk
te maken tussen de lijnen 1 en 2 die
van nu af aan zullen doorrijden naar een
nieuwe halte voor het z.g. Geldkan
toor en de lijnen 13 en 17.
De inleidende werkzaamheden, die
reeds enkele weken duurden, waren
Zaterdagavond zover gevorderd dat het
eigenlijke karwei kon beginnen. Om de
verkeersstremming, die een en ander
uiteraard tengevolge had, van zo kort
mogelijke duur te doen zijn, heeft men in
het afgelopen weekend dag en nacht
doorgewerkt. Zaterdagavond om zeven
uur werd de binnenstad voor alle ver
keer afgesloten. Van dat moment af kre
gen de lijnen 1 en 2 tijdelijk haar eind
punt bij het gebouw van het Handels
blad; de passagiers werden verder ver
voerd met bussen, die van de Dam via
het Damrak naar het C.S. reden. De
passagiers van de lijnen 13 en 17 moes
ten er bij de kruising van de Rozen
gracht al uit en de bussen reden hen via
Raadhuisstraat en Spui naar het Cen
traal Station. Het had alles een zeer
vlot verloop en de betreffende Amster
dammers „namen" het geringe ongerief
van het overstappen in de bussen met
de blijmoedigheid van mensen, die wel
iets over hebben voor „het goede doei".
Zondagavond om half zeven kwam trou
wens een einde aan de ongewone toe
stand en kon het normale tramverkeer
weer worden ingeschakeld. Zeer ten ge
rieve ongetwijfeld van de velen die op
dat uur hun vertier in het hart van de
stad plegen te gaan zoeken. Het overige
verkeer bleef echter op dat moment nog
taboe op de Nieuwe Zijds tussen Pa
leisstraat en Mozes en Aaronstraat
evenals op de Raadhuisstraat tussen
Spuistraat en N.Z. Voorburgwal. Dat
kon pas vanmorgen om zes uur weer
hervat worden.
Inmiddels: £e gecompliceerde werk
zaamheden bij het Postkantoor werden
door niet weinige hoofdstedelingen ook
wel als een „attractie" beschouwd. Met
grote belangstelling sloegen zij gade,
hoe grote stukken rails door de zware
m precies 3 uur landde Zaterdagmiddag op het vliegveld Ypenburg, waar
opnieuw duizenden kijklustigen waren heengetrokken, een twee-motorig
toestel van de Amerikaanse luchtmacht met aan boord generaal Dwight
D. Eisenhower; It.-generaal L. Norstadt, opperbevelhebber van de geallieerde
luchtstrijdkrachten in Europa; vice-admiraal jhr. E. J. van Holthè en It.-gene
raal J. A. A. Aler, chef van de Luchtvaartstaf. Ter begroeting waren aanwezig
Z.Exc. de minister van Oorlog, ir. C. Staf, en mr. O'Donoghue van de Ameri
kaanse ambassade. Generaal Eisenhower was niet naar Ypenburg gekomen, om
getuige te kunnen zijn van een zeer geslaagd vliegfeest, hoewel hij toch onge
veer een uur in gezelschap van minister-president Drees onder de toeschouwers
verbleef. Het eigenlijk doel van zijn komst was de overdracht van de eerste
Thunderjet aan de Nederlandse luchtmacht. Als symbool hechtte hij, zoals hij
het ook in zijn korte toespraak uitdrukte, aan deze overdracht zeer veel waarde.
.m,.
„Deze toestellen," aldus generaal
Eisenhower, „moet mer; niet alleen zien
als voortbrengselen van het Ameri
kaanse productie-apparaat, maar ook
als een stukje hart van Amerika. Dit
typeert iets van het begrip van Ame
rika, dat de vrije wereld aan elkaar ge
klonken moet worden, daar we anders
allen verloren zullen zijn." In het be
gin van zijn toespraak had de generaal
woorden vol lof gesproken over de Ne
derlandse piloten, die hun opleiding in
Amerika hadden genoten en nu links
en rechts van de Thunderjet stonden
aangetreden. Hij verzekerde de duizen
den toeschouwers, dat zij tot de besten
van de cursus behoord hadden. Hij fe
liciteerde het land. dat deze piloten be
zat. „Deze Thunderjet'', zo besloot ge
neraal Eisenhower zijn sympathieke
toespraak, „kan iedereen vliegen, als
hij maar zo goed kan vliegen als de
mannen, die hier achtei me staan!"
Vóór zijn toespraak liet generaal
Eisenhower, die in khaki uniform ge
kleed was, de cadetten aan zich voor
stellen, waarbij hij voor ieder een kort
woordje had. Direct na zijn aankomst
inspecteerde de opperbevelhebber van
de Geallieerde Strijdkrachten, samen
De mannen van het Gemeentelijk
Vervoerbedrijf aan de arbeid op het
railscomplex voor het hoofdpostkan
toor.
„spieren" van de „Noodwagens" van de
Amsterdamse tram uit de grond werden
getrokken. En de vakkundigheid, waar
mee de werklieden twee complete „krui
singen" die tevoren in de werkplaatsen
pasklaar waren gemaakt aanbrachten,
wekte de bewondering van velen op.
In Helenaveen brengen konijnen veel
schade aan de te velde staande gewassen
toe. De mij. Helenaveen, die uitkeringen
hiervoor aan de betrokken tuinders
verleent, heeft zich beraamd omtrent de
middelen, waarmee deze post zo laag
mogelijk gehouden kan worden. Deze
onderneming, welke de jacht heeft ver
pacht aan een Helmondse jagersvereni
ging, heeft nu de jachtopziener ter
plaatse belast met het wegschieten van
konijnen, die de tuinderijen belagen. Om
de ijver van deze personen aan te moe
digen, ontvangt hij een premie van een
gulden voor ieder staartje, dat hij op het
kantoor der mij. inlevert. In Februari
kon hij uit dezen hoofde reeds f 120 in
ontvangst nemen en ook voor het hui
dige seizoen begint zijn rekening al weer
aardig op te lopen.
In de gemeente Ottersum in Noord-
Limburg opereren nog steeds wilde zwij
nen. Van het nabijgelegen Reichswald
uit komen de evers zich hier te goed
doen aan koren en graan, maar vele
moeten dat met de dood bekopen. Al
leen dit jaar zijn. er al twaalf wilde
zwijnen geschoten en vijf jongen zijn in
gevangenschap naar een boerderij over
gebracht. Op deze boerderij, die van de
gebrs. Aarts in het gehucht Milsbeek,
heeft men ervaring met jonge evers.
Een wild zwijn is daar begin vorig jaar
reeds in een hok ondergebracht en
sindsdien niet alleen formidabel ge
groeid, maar ook zeer „beschaafd" ge
worden. Het eet n.l. pepermuntjes uit
de hand, alsmede tabak, waarop het ver
lekkerd is, legt de voorpoten op de
schouders van de boer en heeft ook te
genover vreemden alle schuwheid afge
legd.
Blijkens sporen, die men in de nabij
heid heeft gevonden, hebben de wilde
evers hun gevangen soortgenoot echter
nog niet vergeten.
met minister Staf en generaal Norstadt,
een ere-commando van het Comman
do Luchtvaarttroepen uit Nijmegen.
Toegejuicht door het talrijke publiek
begaven de hoge gasten zich toen naar
de eretribune, waar een hartelijke be
groeting plaats vond tussen generaal
Eisenhower en dr. Drees.
De heer Sidney O'Donoghue, Ameri
kaans ambassadeur, droeg toen na een
korte toespraak de eerste Thunderjet
aan minister Staf over. Toen hei doek
van de neus van de straaljager was ge
trokken en minister Staf de overdracht
had aanvaard, klonken het Amerikaanse
volkslied en het Wilhelmus. Daarop
sprak de minister van Oorlog een dank
woord.
Tegen 4 uur vertrok generaal Eisen
hower weer. Het duizend-koppige pu
bliek bracht een driewerf hoera op hem
uit, dat de generaal joviaal met zijn
pet zwaaiend beantwoordde.
Tevoren had het Commando Lucht
vaart Opleidingen hem nog een aardige
verrassing bereid door met een forma
tie Harvards over te vliegen, die de
letter E vormde.
Zowel Zaterdag als gisteren is het
vliegfeest op Ypenburg schitterend
verlopen. Het hoogtepunt vormde het
stunten met Thunderjets van de
„Skyblazers", vier Amerikaanse pilo
ten, die hun toestellen met angstaan
jagende snelheid over de hoofden van
de duizenden joegen en prachtige
staaltjes van vliegkunst lieten zien.
Als slotstuk vlogen ze met vieren als
een ster omhoog, om op een hoogte
van 3 km uit elkaar te spatten en
even later met een razende snelheid
en onder elkaar laag over het vliegveld
te schieten, zodat het leek of de
bomen, waarover ze rakelings heen-
vlogen. in een woendende orkaan ge
staan hadden!
Het experiment van de vliegende
mens heett zowel Zaterdag als Zondag
geen doorgang kunnen vinden. Op last
van de minister van Verkeer en Water
staat werd het waagstuk om veiligheids
redenen door de directeur-generaal van
de Rijksluchtvaartdienst afgelast.
De Zwitser Walti heett zijn stoute
stuk met een stevige hoofdpijn moeten
betalen. Tijdens zijn val raakte hij met
zijn voeten in de touwtjes van een van
zijn parachutes verward, waardoor hij
slechts twee parachutes kon gebruiken
en met een smak op de grond terecht
kwam. Overigens is alles zonder onge
lukken verlopen. Het stralende zomer
weer heeft er niet weinig toe bijgedra
gen, dat de derde I.L.S.Y. zo uitstekend
is geslaagd.
Op de vooravond van de Eindhoven-
se kermis is het in een café, „De Klei
ne Man" genaamd, aan de Laagstraat in
het stadskwartier Gestel te Eindhoven,
tot een vechtpartij gekomen, die aan de
vierenvijftigjarige ongehuwde arbeider
A. M. G. M. het leven heeft gekost. Er
ontstond een woordenwisseling tussen
genoemde M. (die in 't café inwoont)
en de zevenenveertigejarige gemeente
arbeider H. T. S. De ruzie werd gevolgd
door een vechtpartij; plotseling kreeg
M. een vuistslag tegen de linkerslaap,
waarna hij bewusteloos ineenzakte. De
in allerijl ontboden geneesheer kon
slechts de dood constateren. S. is later
in zijn woning te Eindhoven gearres
teerd. Het stoffelijk overschot is in be
slag genomen.
p 1 Juli 1950 trad de Europese Be-
talings Unie in werking. Zij had
ten doel de handel tussen d*
daarbij aangesloten Europese landen te
vergemakkelijken en uit te breiden
door het verlenen van crediet en het on
derling aanvaarden van eikaars munt
tegen de officiële wisselkoers. De duur
der Unie werd op twee jaren gc-steld;
haar doelstelling was het uiteindelijk
vrij maken van de handel en het gera
ken tot een normale, vrijwillige inwis
selbaarheid der Europese munten, ge
baseerd op de Amerikaanse dollar als
standaarómunt.
De V. S. stortten ter wille van dit
ideaal 300 mill, in een speciaal fonds,
bestemd om de noodlijdende onder de
deelnemende landen te hulp te komen.
Nederland ontving in dit verband 30
mill, en daarnaast de mogelijkheid om
300 mill, aan crediet op te nemen.
Evenals elk ander deelnemend land wa
ren wij evenwel aan de volgende voor
waarden verbonden: Op de eerste tran
che van 60 mill, behoefden wij geen
terugbetaling in dollars of goud te ver
richten. op de tweede moest dit voor
een vijfde gedeelte wel gebeuren, op de
derde voor twee vijtden. op de vierde
voor drie vijfden en op de vijfde voor
vier vijfden. Daar, zoals boven ge
zegd, de E.B.U. een duur van twee ja
ren moest hebben, kon men redelijker
wijze verwachten, dat Nederland, nu het
eerste jaar verstreken is. nog pas in
de derde tranche zou ziin beland
Thans blijkt echter, dat wij einde
Juni, dus reeds een jaar na het in wer
king treden van de Unie. 240 mill,
hadden opgenomen, zodat wij in de
lopende maand reeds in de allerlaatste
tranche met terugbetaling van 80 pCt.
in dollars waren terechtgekomen. Na
uitputting van de laatste 60 mill, zou
den wij dus, waarschijnlijk in de ko
mende herfst, uit de Unie moeten tre
den.
Vandaar, dat wij bij de Raad van de
Unie hebben aangeklopt met het ver
zoek ons nog een verder crediet van
60 mill, te willen verlenen om weer
wat tijd te winnen. Dit verzoek schijnt
geen goed onthaal te hebben gehad.
Wel zou thans nog worden onderhan
deld over een veel kleiner crediet on
der zeer strenge voorwaarden.
Of wij nu 60 mill, krijgen of veel
minder, of wij dus meer of minder tijd
winnen, het einde van het liedje zal
wel zijn. dat. zoals de ondervinding het
heeft geleerd, elke poging om met
kunstmatige middelen een blijvende
verbetering te bewerkstelligen, op een
fiasco zal uitlopen.
In het onderhavige geval b.v. verzet
ten Engeland en Frankrijk zich er te
gen dat zij mede moeten financieren om
Nederland in staat te stellen in het ka
der van de Benelux Belgische overtol
lige exportgoederen op te nemen Daar
om verwachtte Nederland eigenlijk van
België ook een verder crediet. boven
de BF 3 milliard, die wij al van onze
partner in loen hebben gekregen.
Het ernstigste van deze zaak is. dat
men van de rijke broeders van de Unie
(die goede orde op hun zaken stellen)
verwacht, dat zij de arme broeders (die
niet altijd even zuinig zijn) voortdurend
nieuwe levensmoed zullen inblazen met
klinkende munt.
Op de duur is een dergelijke taak
bovenmenselijk. Hierbij komt nog,
dat er van de door de EBU be
oogde vrije inwisselbaarheid van de
munten heel weinig schijnt te komen. De
crediteuren van de EBU gaan waarschijn
lijk van het standputt uit, dat Neder
land boven zijn stand heeft geleefd met
geleend geld en ook Amerika begint
te kennen te geven, dat 't geen lust heeft
door te gaan de regeringen in staat te
stellen op te gróte voet te leven. Immers
wenst de ECA reeds meer direct met het
bedrijfsleven in contact te komen voor
rechtstreekse hulp. Uit een en ander zou
men kunnen opmaken, dat van Neder
land een grote versobering zal worden
verwacht: dat de importen en Rijksuit
gaven zullen moeten worden verminderd
en de export verder opgevoerd om tot
een meer evenwichtige betalingsbalans
te komen. Tenslotte lijkt het geenszins
uitgesloten, dat ter vergemakkelijking
van bovengenoemde factoren en tot be
vordering van eventuele verdere credie-
ten een nieuwe devaluatie van de gulden
tegen een nog niet definitief vastgestel
de gewijzigde officiële wisselkoers ern
stig wordt overwogen. De voor zeer
grote bedragen geconstateerde dagelijkse
handel in dollarleningen op de Amster
damse Beurs wettigt in elk geval het
vermoeden, dat de bewuste aankopen
worden uitgevoerd voor rekening van
een welingelichte zijde.
In de Brits-Iraanse oliekwestie hebben zich in het afgelopen weekeinde enkele
gunstige ontwikkelingen voorgedaan. Engeland heeft Perzië tegenvoor
stellen gedaan voor hervatting van de besprekingen en reeds enkele uren
later heeft de Perzische regering hierop gereageerd. Volgens Perzische
bronnen, die in nauw contact staan niet het kabinet, is dit antwoord gunstig.
Harriman, de Amerikaanse bemiddelaar, die Zaterdagmorgen in Londen is
aangekomen, zal begin dezer week naar Teheran terugkeren met het gevoel,
dat er goede kans bestaat een nieuwe overeenkomst tussen Groot-Brittannië
en Perzië uit te werken.
De Britse tegenvoorstellen, waarin de
grondslag waarop Engeland bereid is
een nieuwe delegatie naar Perzië te zen
den kenbaar werd gemaakt, waren ver
vat in een boodschap van Harriman aan
de Amerikaanse ambassadeur te Tehe
ran, Henry Grady, die de boodschap
Zondagmorgen aan de Perzische pre
mier, Mossadeq, heeft overhandigd. De
Perzische vice-premier, Hoessein Fate-
mi, noemde de tegenvoorstellen „hoop
vol". Hij weigerde de boodschap van
Harriman verder te bespreken, doch
U.P. verneemt van welingelicht^ krin
gen, dat de boodschap Britse tegenvoor
stellen bevatte. Perzië werd verzocht
een redelijker houding aan te nemen
ten aanzien van het Britse personeel
op de olievelden. Gevraagd werd voorts
te preciseren of het standpunt van Per
zië inzake nationalisatie beperkt is tot
de letter van de wet. En tenslotte werd
Perzië verzocht geen beperkingen te
stellen aan mogelijke besprekingen, al
vorens deze begonnen zijn.
Premier Mossadeq hield gisteren en
kele uren na de ontvangst van de voor
stellen uit Londen een speciale kabi
netszitting, waarbij tevens verscheidene
adviseurs op het gebied van olie aan
wezig waren. Na deze zitting verklaar
de vice-premier Hoessein Fatemi, dat
men het Iraanse standpunt aan de Ame
rikaanse ambassadeur Henry Grady
had kenbaar gemaakt met het verzoek
het aan Londen door te geven.
„Onze bedoelingen zijn om de im
passe te doorbreken en een atmos
feer te scheppen voor het houden van
besprekingen", zo vertelde Fatemi,
De minister van Onderwijs, Sanjabi,
verklaarde; „Het schijnt dat de En
gelsen de nationalisatiewet hebben
geaccepteerd. Ik ben optimistisch. Ik
hoop dat met goede verstandhouding
de nationalisatiewetten kunnen wor
den nageleefd en het geschil beëin
digd kan worden". „Het Iraanse
standpunt is verzoenend deelde Mar-
thine Daftary, een lid van de Iraanse
olie-maatschappij, nog mede.
De „Anglo-Iranian" heeft Zaterdag
bekend gemaakt, dat de enorme raffina
derij te Abadan, de grootste in de we
reld, morgen zou worden gesloten. Zulks
Vliegers stijgen omhoog tegen
de wind in, niet met de wind
mee
geschiedt, volgens een woordvoerder van
de maatschappij, „niet om de Perzen
schrik aan te jagen, maar enkel omdat
de opslagtanks, die 500 millioen gallons
kunnen bevatten, vol zijn". Nassergholi
Ardalan, een lid van de Perzische olie
commissie, heeft Zondag de berichten
over het sluiten van de raffinaderij te
Abadan echter tegengesproken. Hij zei-
de, dat de raffinaderij nog tien dagen
aan het werk kon blijven. Er bestond
hoop, dat met Engeland overeenstem
ming zou worden bereikt, waardoor de
sluiting voorkomen kon worden.
Advertentie
BaRTELJORISSTRAAT 20 TEL. 13439
Hedenochtend tijdens de behandeling
in appèl voor het Hooggerechtshof te
Singapore van de zaak-Bertha Hertogh
tegen de oAgeldigverklaring van haar
„huwelijk" met Mansoer Abadi was er
op de publieke tribune slechts weinig
belangstelling.
De advocaat van de partij-Mansoer
zette uiteen, dat het lagere hof niet be
voegd was het huwelijk ongeldig te ver
klaren. Bij de behandeling in eerste aan
leg is. aldus de raadsman, gebleken, dat
ten tijde van de huwelijkssluiting Ber
tha de oprechte wens koesterde, Mo
hammedaanse te blijven en dat niets
was gebleken van dwang of listige
kunstgrepen om haar tot het huwelijk
te bewegen.
