AMBONEZEN AAN HET WOORD
heeft
OONHUYSNv-
TOT DE RAND VAN DE AFGROND
Onheuse behandeling door Marechaussee
veel kwaad bloed gezet
Protestvergadering Stichting
„Door de eeuwen trouw
Indonesië laat ambtenaren van
Chinese ambassade met toe
Gij hebt schoonste militaire
tradities hooggehouden
Trouw aan
Vorstenhuis
Telegram aan H.M. de Koningin
Staking op Aruba
duurt voort
!ÜH
K ML
,Geen aantasting van de belangen
van een bevriende staat"
Geen aardappel
meel in margarine
Generaal Pereira
in ons land
DOOR LEO BRADY
MAANDAG 13 AUGUSTUS 1951
PAGINA 3
Vice-pres. van Brazilië
in ons land
Benoeming
„Nederland onbetaalde
baboe van Djocja"
wr
gsg
-t
wfWmm
hm!
(flpliiiil
mm
LOCOMOTIEVEN
VOOR INDONESIë
Smaakvolle zitmeubelen
van eigen fabrikaat
Ridgway tot Korea-vrijwilligers
0.85
65
Examens
Militairen van de K.L.
naar N.-Guinea en Tokio
DRIJFJACHT OP
WILDE ZWIJNEN
Hoofd Nederl. militaire
missie in Indonesië
XiM9-
Groentenexport weer
geheel vrij
Nederl. oorlogsschepen
terug uit de Oost
(Van onze speciale verslaggever)
Er heerst onder 18 Ambonezen, de vrijgezellen uit het
kamp in Middelburg, die na het bekende incident naar
de kampen Ybenheer (Fr.) en Marum (Gr.) zijn over
gebracht, een zeer neerslachtige stemming. De jongemannen,
allen tussen de 20 en 26 jaar, hebben spijt als haren op hun
hoofd om hetgeen er in de dagen van de Middelburgse
kermis, einde vorige week, gebeurd is- Ze voelen zich zwaar
gestraft, nu ze uit Zeeland zijn weggehaald en onderge
bracht zijn in gezinskampen, die ver van de bewoonde we
reld liggen, in een van de dunst bevolkte streken van ons
land, waar de boerderijen kilometers uit elkaar liggen. An
ders weer is de stemming in Woerden, waar het vlag-
incident heeft plaatsgevonden. Daar is men erg gebeten op
de „Regeringsambtenaren", die de Ambonese vlag op 28 Juli
Ook in Marum zijn de jongens zeer
slecht over de behandeling van de ma
rechaussee te spreken. Het volgende
zou zich n.l. hebben voorgedaan:
Toen de bussen, waarin ze naar het
Noorden vervoerd werden, enige tijd
onderweg waren, werd er in de buurt
van Breda even gestopt, omdat dit om
begrijpelijke redenen nodig was. De
jongens konden toen langs de weg,
waar druk verkeer was van wandelen
de, fietsende en auto-rijdende mensen,
hun behoefte doen. De marechaussee
stond er achter met de stengun in de
aanslagDat is een bittere pil voor
hen geweest. Bovendien heeft dit
zelfde zich enige tijd later nog eens
herhaald.
Hun relaas over het gebeurde in
Middelburg was aanvankelijk zeer' ver
ward.
Er schijnen dan op de kermis vijf
jongelieden geweest te zijn, van wie
er een zich uitgaf voor bokser Die
vijf jongelieden daagden de Ambone
zen uit om er vijf van hen aan te wij
zen, die tegen de bokser en zijn
vrienden zouden moeten vechten. Wat
er toen gebeurde kan men zich wel
voorstellen! Een van de Ambonezen
heeft toen de politie geroepen en
verder de jongens gevraagd niet te
gaan vechten. De politie kwam, trok
de gummiknuppel en heeft, aldus de-
Ze Ambonezen, er blindelings op los
geslagen, zodat ook degenen, die met
het hele geval niets te maken had
den, rake klappen kregen. „Wij wer
den toen heel kwaad op de politie",
zo luidde het slot van dit relaas.
Vraagt men nu wie er dan geweest
zijn bij de „echte" schermutselingen,
dan weet niemand dit. Wel weten ze
te vertellen, dat er bij hen geen en
kele raddraaier onder zit; zij heb
ben zich zelfs vrijwillig voor over
plaatsing opgegeven! Dit zou dan als
volgt in zijn werk gegaan zijn:
Op de bewuste morgen moesten alle
Vrijgezellen om 6 uur aantreden. Het
kamp was zwaar afgezet en een gedeelte
Van de M.P. bevond zich In het kamp.
De kampleider heeft hen toen enige
flinke uitbranders gegeven. Om 12 uur
's middags moest opnieuw aangetreden
worden. Er werden toen een aantal
machinegeweren opgesteld met de lopen
op de Ambonezen gericht. De kamplei
der liep langs de jongens en wees er 10
aan, die naar Ybenheer overgeplaatst
zouden worden. Men geeft toe, dat er
onder hen inderdaad enige belhamels
geweest zijn. Vervolgens vroeg de kamp
leider, wie zich vrijwillig voor over
plaatsing wilde opgeven. Dit kamp, zo
moet hij gezegd hebben, wordt toch op
geheven. Ongeveer 40 jongens hebben
zich toen vrijwillig gemeld. Zij voelen
omlaag hebben gehaald. Het optreden van die ambtenaren
acht men beledigend.
Het valt niet gemakkelijk om deze Ambonezen aan het
praten te krijgen. Ze vertrouwen de zaak niet en er is tel
kens een lange inleiding nodig om hun duidelijk te maken,
dat het geen „onderzoek" betreft, maar eenvoudig een ge
legenheid, die hun gegeven wordt om zelf nu eens uiteen te
zetten hoe ze over de zaken denken. In Y'benhcer, waar we
de jongelui aan tafel aantroffen, kregen wc als eerste een
hartstochtelijk verhaal aan te horen over de uitstekende
verstandhouding tussen de burgerij en de Ambonezen. „We
hebben goed geleefd met de burgerij", verklaarde er een
in gebrekkig Nederlands, „we konden met die luitjes goed
opschieten. Maar de marechaussee heeft ons als krijgsge
vangenen, als communisten behandeld!"
Zondagmiddag tegen twee uur arri-
'eerde op Schiphol de vice-president
van Brazilië dr. José Cafe Filho, die tot
15 Augustus in Nederland zal vertoe
ven, teneinde verschillende industrieën
w bezichtigen.
Dr. Filho heeft grote industriële pro
jecten in Europa en wenst objecten te
bestuderen, die voor de ontwikkeling
van zijn land van belang zijn.
In ons land heeft hij vooral interesse
voor de zoutindustrie, daar in Brazilië,
hoewel op vrij grote schaal, toch nog
op te eenvoudige wijze zeezout wordt
gewonnen.
Behalve het bedrijf van de Kon. Ned.
Zoutindustrie te Hengelo worden nog
bezocht: de Philipsfabrieken, het Haven
bedrijf „De Rietlanden" (voor de over
slag en verschepingen van zout), en de
Ned. Dok- en Scheepbouw Mij. De Zui
derzeewerken heeft de vice-president
direct na aankomst op Schiphol bezich
tigd.
y r°sé Cafe Filho (voorop) verlaat het
"egt uig, dat hemnaar Nederland
bracht
Z. H Exc. de bisschop van Haarlem
benoemd tot rector te Den Hel-
r (St. Liduina-Ziekenhuis) de wel-
®erw. heer P. j. Roessen.
zich thans echter „zwaar gegrepen", om
dat iedereen nu meent, dat zij tot de rad
draaiers behoren. „Maar, zo verklaarden
ze ons, het grootste aantal raddraaiers
zit nog in Middelburg! Wij, die niets met
de hele zaak te maken hadden en zelfs
van de ruzie niets gezien hebben, wer
den tot op onze huid gefouilleerd en als
boeven behandeld en weggebracht. Dat
heeft bü ons haat gezet!"
Moeilijk oordeel
Die in Ybenheer, de „uitgekozenen",
zijn erg gebelgd over het feit, dat de
politie niets heeft onderzocht, terwijl toch
de vijf vreemde kermisgangers het
waren n.l. geen Middelburgers direct
Een woonkamer in het kamp
„Ybenheer" te Fochtelo (Friesland).
In één kamer leeft hier een gezin
van man, vrouw en twee kinderen.
Het ene vertrek moet dienen, als
woonkamer, slaapkamer en keuken.
hun messen hebben laten zien! Ook over
het uitkiezen waren ze niet te spreken.
De kampleider heeft alleen gekeken
naar hen. die het slechtst gekamd waren
of gewassen! De gewoonte is het onder
de Ambonezen, dat de Kampraad, die
door hen zelf gekozen is. uitmaakt wie
de schuldige is. Aan de Kampraad is in
dit geval niets gevraagd.
Duidelijk is het ons wel geworden,
dat deze Ambonezen zeker niet
kwaadaardig zijn en geen enkele wrok
(Van onze Haagse redacteur)
Zaterdag hebben drie sprekers van de
Stichting „Door de eeuwen trouw" in de
voormalige Dierentuin te Den Haag ge
protesteerd tegen de regeringsmaat
regelen inzake de toegang tot de woon
oorden der Ambonezen en de gang van
zaken bij het vlagincident te Woerden.
De heer H. Coenradi, voorzitter der
stichting, zei in zijn openingswoord, dat
het ,,Door de eeuwen trouw" om een
hoger belang gaat dan de politiek, na
melijk om de verwezenlijking van een
menselijk recht voor de Ambonezen.
,,Onze consciëntie laat ons geen rust",
aldus spr. ter toelichting op deze pro
testbijeenkomst.
Daarna besprak de heer Johan van Hul
zen het gebeurde te Woerden, dat hij
zag als een symptoom, dat de Neder
landse regering onze wapenspreuk ,.Je
maintiendrai" heeft omgezet in ,,Je
Iacherai". Spr. uitte de wens, dat de
politieke partijen bij de aanstaande ver
kiezingen de erkenning van de Repu
bliek der Zuid-Molukken als een punt
van hun programma zullen opnemen.
Aan de Ambonezen gaf hij de raad een
vak te leren.
Prof. dr. S. H. Zuidema bracht ver
volgens naar voren, dat de Ambo
nezen verkocht en verraden zijn. Gelet
op hetgeen er thans in Nederland ge
schiedt kan men zeggen, dat zij even
goed hadden kunnen blijven, waar ze
waren. Wanneer aan de regering ge
vraagd wordt waar het recht aan ont
leend wordt om de vlag neer te halen,
ontvangt ijien ten antwoord: de rege
ring is bevoegd. Dit spel van „waarom-
daarom" deed prof. Zuidema denken
aan de kinderkamer. Spreker hekelde
met sarcasme en felheid het beleid van
minister van Maarseveen ten deze, waar
bij hij bijzondere instemming van de
vrgadering vond, en gaf als zijn mening
dat de regering sterk geïnfecteerd is
door het socialisme. Omtrent de Repu
bliek der Zuid-Molukken zei prof. Zui
dema, dat deze door de Hoge Raad als
staat erkend is.
Als derde woordvoerder kwam de
Ambonese chirurg dr. H. J. Kainema
aan bod, die o.m., gelijk ook de beide
vorige sprekers hadden gedaan, de
trouw der Ambonezen aan Vorstenhuis
en vlag beschreef. Spr. zei er aan te
twijfelen of het afvoeren van de Am
bonezen naar Nederland inderdaad uit
het besef van oen zedelijke verplichting
geschied is. Hij kreeg de indruk, dat
Nederland de onbetaalde baboe van
Djocja is geworden. Voordat de Am
bonezen scheep gingen was hun gezegd,
dat zij garnizoensdiensten zouden kun
nen verrichten; twee uur na hun aan
komst in Nederland werden zij echter
gedemobiliseerd. Dr. Kainema stelde de
Nederlandse regering de vraag of t.a.v.
de afvoer der Ambonezen met de In
donesische regering een geheime af
spraak is gemaakt.
Met instemming van de aanwezigen is
een telegram verzonden aan de Konin
gin, waarin een beroep wordt gedaan
op Hare Majesteit, om te voorkomen,
dat in de toekomst de Nederlandse viag
en/of de vlag van een andere staat op
smadelijke wijze wordt neergehaald.
Aanwezig waren op deze bijeenkomst
o.a. de heren Gerbrandy, Winkelman en
v. d. Feltz en een aantal Ambonezen.
De vergadering had een ordelijk ver
loop; in de nabijheid van de zaal was
uit voorzorg een jeep van de politie ge-
stationneerd.
Vorige week Dinsdag hebben wij een
van onze Haagse redactie afkom
stige onthulling geplaatst over de
achtergrond van de incidenten in en
rondom de kampen der Ambonezen.
Vandaag geven wij hiernaast het re
sultaat van een enquête, gehouden
door een speciale verslaggever, on
der de kampbevolking zelf. Door aldus
ook de Ambonezen zelf aan het woord
te laten hebben wij getracht een zo
groot mogelijke objectiviteit te be
reiken. Deze objectiviteit zal nog na
der worden gediend door een be
knopt verslag der Zaterdag in Den
Haag gehouden protestvergadering
van „Door de eeuwèn trouw", welk
verslag u elders in dit blad aantreft.
Men houde in het oog, dat het jongste
incident, dat van het woonoord
Schattenberg, zich nog niet had voor
gedaan toen de enquête werd gehou
den.
koesteren tegen de Nederlandse bevol
king. Opvliegendheid is hun grootste
kwaal en dat ze zich stierlijk vervelen
geven ze volmondig toe.
Herscholing
Wat nu de herscholing of omscholing
betreft: het is inderdaad zo, dat de ani
mo daarvoor niet zo erg groot is. Ener
zijds komt dit, omdat de interesse vrij
wel uitsluitend uitgaat naar de techni
sche vakken maehine-bankwerken en
monteur en de tuinbouw en verder
is het mooie weer daar schuld aan; men
gaat dan n.l. liever op stap'. In vele kam
pen is alles ook nog lang niet gereed;
destijds is alles zo overhaast moeten gaan.
Een factor, die veel kan verklaren is de
militaire geest, die hun hele leven be
heerst. Wij hebben niet aan de indruk
kunnen ontkomen, dat deze mensen le
ven in een. langgerekte gevcchtspauze,
waarbij ze uitrusten van de strijd en
wachten tot ze ergens weer zullen wor
den ingezet. „Wat heeft het voor zin
om een vak te Ieren, zo menen ze. Wij
kunnen met wapens omgaan en vechten
en als Nederland eens ooit in een oorlog
mocht geraken, staan wij klaar!"
Hun trouw aan ons Vorstenhuis is dik
wijls ontroerend! Tenslotte vinden ze.
dat, wanneer Ambon weer „vrij" is, er
toch een leger nodig zal zijn!
Met de kampleiders, die al het moge
lijke en soms het onmogelijke doen om
de zaak in het rechte spoor te houden,
hebben we ons afgevraagd wat er van
deze mensen zal geworden. De noodop
lossing, die het verblijf in de Neder
landse kampen is, doet zich overal te
zeer voor als een noodoplossing, als
geen oplossing dus. Slechts 4 maanden
zijn deze mensen .pas hier. Ze hebben
slechts kennis kunnen maken met de
beste zijde van ons klimaat. Straks
komen en de herfst en de winter, een
winter in een kamp, in Drente, in Bra
bant of in Zeeland!
De staking bij de „Lago" raffinaderij
op Aruba duurt nog steeds voort en
omvat thans circa vierduizend arbei
ders. Zaterdagavond was er enig tumult
bij de hoofdpoort van de Lago. De po
litie schoot enige malen in de lucht,
doch overigens was alles rustig op het
eiland.
De winkels van de Lago zjjn gesloten.
In de omgeving van de raffinaderij zijn
communistische emblemen op de muren
gekalkt.
Nadat Zaterdagmiddag reeds de lands-
ministers Van Romondt en Delvalle op
Aruba waren aangekomen, arriveerde
later de voorzitter van de regeringsraad
Da Costa Gomez, alsmede pl-ocureur-
generaal Ellis met twintig man politie-
versterking. De ministers Gomez, Van
Romondt, Delvalle, Pauw, Lampe en
de procureur-generaal vergaderden
's avonds met de vier fractieleiders van
Aruba, die beurtelings ontvangen wer
den. Óm half elf vertrokken de minis
ters naar de directie van de Lago om
overleg te plegen op basis van zestien
procent loonsverhoging op voorwaarde,
dat minister Plantz tot bijzondere be
middelaar wordt benoemd en de arbei
ders het werk hervatten. Deze oproep
tot de arbeiders leverde 'echter geen
resultaat op.
SgB
öö-Wi,
De Indonesische regering heeft nog
steeds geen toegang verleend aan de
zestien stafleden van de ambassade der
Chinese Volksrepubliek en de Chinese
consulaten in Indonesië, zo deelt een
correspondent van een Chinees commu
nistisch nieuwsagentschap mede. „De
Indonesische regering gaat voort een
onvriendschappelijke houding aan te
nemen, ondanks het protest op 22 Juli
van de regering der volksrepubliek na
de weigering om deze personen in Indo
nesië binnen te laten. Zij werden ge
dwongen naar China terug te keren, of
schoon zij van dc Indonesische ambas
sade in China op 19 Juni visa hadden
ontvangen."
In genoemd bericht wordt voorts ge
zegd, dat „het ministerie van Buiten
landse Zaken van de Chinese Volksre
publiek deze maatregel beschouwt ais
een schending van het internationaal
gebruik en als uiting van een zeer on
vriendschappelijke houding."
De Indonesische minister van Voor
lichting, Mononutu, heeft intussen aan
Aneta verklaard, dat er tussen de Repu-
biik Indonesia en de Chinese volksrepu
bliek geen gespannen verhouding of
koude oorlog bestaat. Hij voegde er aan
toe, dat de Republik Indonesia nimmer
de belangen van de Chinese volksrepu
bliek zal schaden. Op de vraag betref
fende de regeling tot toelating van de
ambtenaren van de Chinese ambassade
in de Republik Indonesia, verklaarde de
minister, dat de regering daarin geen
aanleiding ziet. die de belangen van een
bevriende staat aantast.
o was het gisteren in Zand voort,
guur en triest als op een winde
rige, natte herfstdag De strand
stoelen stonden op elkaar gedrongert
als een groepje verkleumde ouwe bes
jes en alleen de dapperste vacantiegan-
gers waagden zich voor een wandeling
op het strand.
Niet veel anders was het in de rest
v.i ons lieve vaderland en in het
grootste deel van West-Europa.
De eerste twee van de door de Indo
nesische regering bij Krupp bestelde
serie van honderd locomotieven zullen
Woensdag 15 Augustus uit Amsterdam
worden verscheept. De locomotieven, die
elk een gewicht hebben van 64.000 kg..
zullen als deklast op het m.s. „Celebes"
van de Maatschappij Nederlaind wor
den vervoerd.
Advertentie
LEtDSESTRAAT 73-75 PRINSENGRACHT 709-713 AMSTERDAM
Generaal Matthew Ridgway, opperbe
velhebber van het commando der Ver
enigde Naties heeft vandaag de volgen
de boodschap aan de officieren en man
schappen van het Nederlandse detache
ment op Korea gepubliceerd.
„Met trots en eerbied grijp ik deze
gelegenheid aan om aan de officieren en
manschappen van het Nederlandse deta-
Advertentie
V\RG^
Voor nu en nog's... Broches!
En als het'een spoor was, dat Martin
als de moordenaar had achtergelaten,
dan kon hij zich nog rechtvaardigen als
hij het voor Mandel verzweeg. Recht
vaardigheid en genade waren in laatste
instantie identiek, onder welke vormen
zij zich ook voordeden: zij waren als
een tweeling bij een maskerade. Als hij
het papiertje aan Mandel gaf, zou hij
(Uit het Engels vertaald door André Noorbeek
en uitgegeven door Het Spectrum, Utrecht.)
zonde te belijden, om zijn wil in bewe- schapen? Als Martin het vertrouwen
ging te brengen en terug te keren tot niet waardig wasAls de genade uit-
de kudde. bleef zoals een brief die zoekt raakt.
Eindelijk was hij, na verscheidene De afstand tussen barmhartigheid en
andere stemmen te hebben gehoord met dwaasheid was zo klein, zo miniem voor
Mandel verbonden. „Ik moet u iets' zeg- het beperkte gezicht. Maar de goede
gen." De stem van de rechercheur klonk
vermoeid. „Gisteravond hebben we
Martin Lynn gearresteerd" De priester
schrok. „Wegens roof. Het gebeurde
moeten toezien, hoe het mechanisme voor ik het wist. Hij wordt vastgehouden
's-GRAVENHAGE Notarieel ex L
ten Brink. Hillegersberg, le ged.
's-GRAVENHAGE Tekenen M.O.
acte MB: mej. E. Crok Den Haag, mej!
H. Doll Voorburg, K. Bosch Den Haag,
J. Epke, Den Haag, J. Torenbeek, Am
sterdam. Tekenen M.O. acte MC: mej.
A. Groenhaart. IJmuiden (O) en J. Du-
gour, Den Haag.
Notarieel examen: J. v. Heijst, Nijme
gen, 2e ged. J. Smits, Edam, 2e ged.
van een onpersoonlijke justitie zou
beginnen te snorren en te draaien om
het hoofd van de jongen en daar mis
schien alle neiging tot gebed en be
rouw zou overstemmen. Door die in
lichting voor zich te houden, hield hij
oen weg tot inkeer open voor de zon
daar; na enige tijd- zou Martin mis
schien weer een behoorlijk mens wor
den, berouw krijgen cn te biechten
gaan. zoals hij. als katholiek, vroeger
geregeld had gedaan.
Maar ondanks al die overwegingen,
voelde de priester zich toch nog in de
ban van de zwijgzame spookverschij
ning van de rechercheur, terwijl hij het
nummer van het bureau draaide. Hij
stelde zich voor, hoe de lange man het
hoofd zou schudden en de lippen op
elkaar zou persen, als hij het te weten
zou komen „Het is nu te laat," zou
Mandel op zijn geduldige manier zeg
gen, als hij die inlichting eindelijk
kreeg en dan zou hij zijn vriendelijke
ogen beschuldigend op de priester rich
ten, als om te zeggen: Moet u het nu
juist zijn, die de justitie tegenwerkt?
En als de jongen nu gevlucht was
De priester stond naast het schrijf
bureau in de studeerkamer, wachtend
op de telefoonverbinding, terwijl de
Zondagzon door de vensters viel en de
barsten en bulten in de oude vloer dui
delijk doen uitkomen. Het had een
willekeurig Zondag kunnen zijn, met
pastoor Kirkman en de gebruikelijke
assistentie van een andere priester, ter
wijl hijzelf op zijn ontbijt wachtte.
Maar het was niet zo: er waren van
daag twee andere priesters en hij zou
waarschijnlijk alleen ontbijten. Hij
hield zich steeds maar weer voor, dat
1 Martin een kans moest krijgen om zijn
onder verdenking van die affaire in
het Galaxy-theater; die roofoverval,
waarbij geschoten werd. Die caissière is
er overigens goed afgekomen. Hij zit
nu in een cel. Ik dacht omdat hij
van uw parochie is dat u het wel
graag zou weten
„Zijn ze er zeker van?" vroeg de
priester. „Hebben ze bewijzen?" Hij ge
loofde niet. dat die minder grote'mis
daad voldoende verklaring kon zijn
voor de angst en de wanhoop van de
jongen; en zeker geen verklaring voor
het blaadje papier.
„Het is allemaal maar gissen. Hij
wordt alleen maar verdacht." erkende
Mandel. „Maar er zijn een boel getui
gen, ^ie verklaard hebben, dat hij de
hele Zaterdag vreemd heeft gedaan.
Vrijdagavond is hij in de buurt van de
bioscoop gezien, en hij is bij Swanson
geweest met een heleboel geld bij zich
en later bij Counihan; met veel meer
geld dan hij anders had. En hij is in
derdaad erg in de war."
„Het is onmogelijk." zei de priester.
„Hij kan dat niet hebben gedaan." Bijna
had hij gezegd: „óók nog gedaan," en
hij was weer in tweestrijd over dat
blocnote-blaadje.
„De zaak staat niet sterk," gaf Man
del toe.
„Ik ben bereid, voor hem in te, staan,
wat die tenlastelegging betreft," zei de
priester. Hij was volkomen overtuigd;
hij kon geloven dat Martin in een vlaag
van bitter verdriet iemand zou kunnen
doden, maar roof, dat leek hem te ba
naal.
„Ik ben er zelf ook niet van over
tuigd," erkende Mandel. „Als u voor
hem zou willen instaan
Hoever ging de herder voor zijn
herder kon onzinnig ver gaan
„Ik sta voor hem in." antwoordde hij.
„Ik waag het er op met hem." Mandel
zweeg even om op die wijze zijn in
stemming te betuigen en vroeg toen:
„Wanneer komt u?"
Ze spraken af, dat ze elkaar om een
uur in het bureau van de stadsgevange
nis zouden ontmoeten. „Ik zal zorgen,
dat ik er ben," zei Mandel. „loopt u dan
bij me aan. Ik maak het in orde."
„Martinzei Kapelaan Roth. „Als
hij naar de Mis wil u heeft daar een
aalmoezenier. Zou u dat aan Martin
willen zeggen?"
Er was even een stilte. „Ik neb net
hem al gevraagd." antwoordde Mandel
gemelijk. ..Hij wilde niet gaan."
„ODe koster trok aan de touwen
en de oude kerkklokken begonnen te
luiden. De priester hing de telefoon op
de haak en ging terug naar de kerk om
God aan God te offeren. Dat was de iro
nie van het lot: hij was bereid, in te
staan voor Martins onschuld, wat de
roofoverval betrof, omdat hij geloofde,
dat de jongen schuldig was aan moord
Het was de feestdag van de heilige Hi-
larion, die als overwinnaar van boze
geesten wordt vereerd; de priester bad
tot hem voor de verdoolde.
III
Martin was verbaasd, toen hij zag. dat
de raampjes niet alleen tralies hadden,
maar ook ruiten in de kozijnen. Hij
vroeg zich af, waarom hij er nooit aan
gedacht had, dat gevangenen tegen re
gen en kou werden beschermd; comfort
voor misdadigers, hoe primitief dat ook
mocht zijn, leek hem altijd onverenig
baar met hun straf. Hij had zich de
zonden altijd voorgesteld, geketend aan
een rpts en aan de elementen blootge
steld.
Het raampje stond een beetje open en
een zacht windje stroomde naar binnen.
(Wordt vervolgd).
chement, die op het punt staan de strijd
krachten der V.N. te verlaten om naar
hun vaderland terug te keren, Gods
hulp toe te wensen.
De uitstekende staat van dienst in de
harde Koreaanse veldtocht ondanks de
ontberingen, de hevige klimatologische
condities, het moeilijke terrein en het
overweldigende aantal vijanden, strekt
uzelf, uw land en bet commando der
V.N. grotelijks tot eer. Door de buiten
gewone heldhaftigheid aan de dag ge
legd door ieder afzonderlijk van déze
uitstekende gevechtseenheid, hebt gij
de bewondering en dankbaarheid ge
wonnen van alle vrijheidlievende vol
keren in de gehele wereld.
Wijl mensen sterven en vergeten kun
nen worden zullen de roemvolle daden
die zij hebben verricht lange tijd in de
herinnering voortleven. Het heldhaftig
standhouden van het Nederlandse deta
chement bij Hoengsong en Wonjoe zal
met de andere grote veldslagen der ge
schiedenis voortleven door de eeuwen
als een eerbewijs aan de dappere en
moedige soldaten die vechten aan de zij
de van de vrijheid, van het recht en dc
menselijkheid. De mannen en vrouwen
van uw land waarheen gU thans terug
keert mogen groot respect koesteren
voor de manier waarop gij hun schoonste
militaire tradities hebt hoog gehouden."
Van de zijde van de ondervakgroep
margarine-fabrikanten wordt ons me
degedeeld dat het niet in de bedoeling
van de margarinefabrikanten ligt bin
nenkort een gering percentage aardap
pelmeel aan de margarine van de lagere
prijsklasse toe te voegen. Wel overwe
gen de fabrikanten een kwaliteitsonder-
scheiding van twee prijsklassen. Er is
echter nog geen plan uitgewerkt.
Zaterdag is van Schiphol een „Constel
lation" vertrokken met militairen der
Koninklijke Landmacht voor Nieuw-
Guinea. Het toestel brengt vijftig mili
tairen, bestemd voor aflossing van an
deren naar Biak, waar het 15 Augustus
wordt verwacht. Van Biak vervoert net
dan vijftig vrijwilligers voor het Ne
derlands Detachement Verenigde Naties
naar Tokio om vandaar 18 Augustus te
vertrekken met vijltig leden van dit
detachement, die worden afgelost en 21
Augustus op Schiphol zullen repatriëren.
Tijdens een nachtelijke drijfrit op
wilde zwijnen te Elspeet werden dezer
dagen drie dieren neergelegd. Twee
andere wisten te ontkomen- Deze wer
den echter later door een boer in een
akker haver, tijdens het maaien, ont
dekt. Buurtbewoners zetten met stok
ken en hooivorken een achtervolging
ui, en doodden ook deze twee jonge
zwijnen-
Hoewel Spijk al jaren achtereen geen
ooievaar had gezien, vertoont zich de
laatste tijd een drietal heel bijzondere
ooievaars. Deze dieren zijn n.l. geheel
zwart, hetgeen in de ooievaarswereld
een grote zeldzaamheid schijnt, te zjjn.
Met het vliegtuig uit Djakarta is in
ons land aangekomen het hoofd van de
Nederlandse militaire missie in Indone
sië, generaal-majoor A. J. A. Pereira. Te
zijner begroeting was op het vliegveld
aanwezig de oud-legercommandant in
Indonesië, luitenant-generaal D. C. Buur
man van Vreeden.
Generaal Pereira deelde mede, dat de
militaire missie op het ogenblik uit rond
duizend man bestaat. „De Marine, die
aanvankelijk alleen duizend man in
Indonesië had, heeft sinds half Juli het
grootste deel van haar personeel naar
het vaderland teruggezonden, aangezien
de bijzondere taak, dis haar was toege
wezen, namelijk het vrijmaken van de
Indonesische wateren van mijnen, vol
tooid is", zo zei hij. Voor de Marine en
voor het leger in de militaire missie rest
nu slechts het verlenen van militair
technische bijstand. De bijzondere taaie,
die de luchtmacht is toegewezen, name
lijk de vliegverkeersleiding op de diver
se militaire vliegvelden in Indonesië, is
nog niet beëindigd, al loopt deze taak
langzaam af.
„Ik ben in Nederland", zo zei 'generaal
Pereira, „ter bespreking van een aantal
interne aangelegenheden en personeels
zaken."
Advertentie
Met ingang van Maandag 13 Augus
tus *al de uitvoer va„ groenten naar
Duitsland weer geheel vrij zijn.
Van Nederlandse zijde opgelegde be
perkingen in de uitvoersoorten zjjn in
gaande die datum opgeheven aldus
een officieel communiqué.
20 Augustus vertrekt Hr. Ms. torpedo-
bootjager „Banckert", onder bevel van
luitenant-ter-zee der eerste klasse J. G.
Stegeman uit Sorong (Nieuw-Guinea)
naar Nederland. 2 October wordt het
schip ter rede van Den Helder ver
wacht.
De eerste divisie zeegaande mijnen,
vegers, bestaande uit Hr. Ms. „Jan van
Gelder", onder bevel van de divisie
commandant, luitenant-ter-zee der eer
ste klasse J- H. van de Weyer, Hr. Ms.
„Abraham Crijnssen", onder bevel van
luitenant-ter-zee der eerste klasse A.
W. Huidekoper, Hr. Ms. „Abraham van
der Hulst", onder bevel van luitenant,
ter-zee der eerste klasse W. Langeraar
en Hr. Ms. „Pieter Florisz", onder be
vel van luitenant-ter-zee der eerste
klasse J. H. C. Vermeer, vertrekt 15 Au
gustus uit Surabaja naar Nederland.
De schepen worden 26 October ter rede
van Den Helder verwacht.
