Rassenprobleem in Amerika
voorlopig nog niet opgelost
Sric de N foorman:OE PttUS DEP WRAKE
DE KLAD in het tekenonderwijs
ZWALUWEN en WESPEN in ROME
Frankrijk houdt vast aan
eigen plan Europees leger
Branden van brilleglazen
i
in pottenbakkersoven
In Noordelijke staten is men niet
veel verder dan in de Zuidelijke
mï
Resultaten zijn in het algemeen
niet bijsonder gunstig
D
Het geheim van „glazen-smid''
Jan Willems
Averell Harriman in Parijs
Chefarine „4"
doet wonderen
Onbevoegde
leerkrachten
Concurrerende
prijzen
MUREN TUSSEN HET BLANKE EN GEKLEURDE RAS
Vooroordelen onder
kleurlingen zelf
W.-Europese federatie
sleutel van het probleem
Tito ontvangt 50 mill,
dollar
WOLPRIJZEN DALEN
in Australië
WOENSDAG 29 AUGUSTUS 1951
PAGINA 4
uN A'
Wm
Verklaring van Eisenhower
Besprekingen met Eisen
hower, mogelijk bezoek
aan Bonn
Economische hulp
(Van onze correspondente)
NEW YORK. Augustus Het is een merkwaardige coïncidentie, dat de
„New York Times" in een zijner Zondagsbijlagen een groot artikel wijdt
aan de „afbrokkeling der scheidsmuren tussen het blanke en zwarte ras"
in Amerika, terwijl zich juist in een voorstadje van Chicago de laatste dagen
een drama heeft afgespeeld, dat de predictie van dit artikel, n.l. dat over
tien jaar gelijke behandeling voor negers en blanken in heel Amerika zal
bestaan, zonder woorden weerlegt, maar het weerlegt met in bloed ge
schreven feiten. Een Europeaan, die in Amerikaanse steden door de neger-
wijken loopt, kan zich nooit onttrekken aan de doem, die op zo'n stadsdeel
ligt. Ogenschijnlijk leven de bewoners er niet meer of minder gelukkig dan
elders. Maar dat er geen blanke in die districten te bekennen is, geeft die
toestand een psychologisch reliëf, waardoor men het gevoel krijgt zich
onder paria's te bevinden. Ook in New York's Harlem wordt men dat gewaar,
en toch zijn de blanke New Yorkers in woord en gedrag tegenover het ge
kleurde ras zo liberaal als nergens in Amerika. Een negerjongen kan in de
subway rustig blijven zitten als een blanke dame aan de lus hangt. Negers
bekleden allerlei stads- en staatsambten en worden er door blanken gewoon
en joviaal behandeld. En over het algemeen ontwikkelt zich de toestand
voor de negers in alle Noordelijke staten van Amerika langzaam naar al
thans de wil tot en het inzicht van volkomen gelijke behandeling voor negers
en blanken.
Het leger helpt mee aan het opruimen
ran de rassenvoordelen door geen voor.
delen aan blanken toe te kennen tegen
over kleurlingen. Er wordt door promi
nente Amerikanen veel gedaan om ge
lijke rechten in de prakt ij k voor
negers te verkrijgen- Maar zelfs waar
nieuwe tolerantie ontstaat, daar blijft
vooreerst het besef van deze tolerantie
nog sterk: en daarmee de distantie.
Eeuwenlange rassenhaat heeft de
wortels te diep geslagen om zelfs maar
te verwachten, dat deze in decennia
zou zijn uitgeroeid- Zelfs intellectueel
Amerika heeft nog moeite om het ras
senprobleem van de niet-emotionele
kant te bezien, en voor het volk is een
geringe provocatie al voldoende om de
tolerante houding te doen verkeren in
een laaiende verachting, die soms tot
agressie overgaat.
Zulk een agressie vond plaats in
Cicero, een voorstadje van Chicago,
waar een zekere Clark, veteraan
van de tweede wereldoorlog, een
jonge neger, die de Universiteit had
bezocht, een bescheiden apparte
ment voor zijn vrouw en twee kin
deren had gehuurd- Toen hij daarin
wilde trekken, verhinderden hon
derden mensen de toegang en sloe-
gen hem letterlijk de straat uit, ter
wijl de politie passief toezag. Het
gerecht, waarbij Clark een klacht
indiende, beval daarop de politie om
Clark bi0 de verhuizing naar het
flatje bij te staan „met dezelfde
ijver waarmede is getracht hem
daaruit te houden".
Maar *«en Clark zijn meubels liet
overbrengen, begon men stenen i: het
huis te gooien en onder de dreiging
van een menigte, die aangroeide tot
vierduizend mensen, moesten twintig
blanke families, die ook in het huis
woonden, dit verlaten. Daarmee niet
tevreden, zag het rapalje kans om in
het tuis door te dringen en Clark's
meubelen er uit te smijten, die ver
brand werden; in het gehele huis werd
grote ravage aangericht. Drie avonden
werd er gevochten, politiewagens om
vergeworpen, 500 leden van de Natio
nale Garde moesten met bajonetten er
aan te pas komen, meer dan 60 perso
nen werden gearresteerd en gewonden
naar het hospitaal gebracht.
Dat dit nu nog kan voorvallen in een
voorstadje van Chicago, bekend als bij
na zo liberaal tegenover negers a,s
Detroit of New York, is een bewijs dat
ook in de Noordelijke staten van Ame
rika het volk in de grond niet zoveel
verder is dan dat der Zuidelijke staten,
waar de negers nog een uidrukkelijk
aan de blanken ondergeschikte rol is
toegewezen.
Wanneer men met Amerikanen over
zo'n geval spreekt, trachten de meesten
de kern van de zaak te ontwijken.
„Communisten ruien het volk op", zeg
gen ze b-v. Het is waar dat Communis
ten goede propaganda uit de rassenhaat
halen en haar aanwakkeren waar moge
lijkallee.; de rassenhaat was er
eerder dan de Communisten, die zon
der die haat niet veel konden uitrich
ten. Een andere en contradictoire
verontschuldiging van de onverdraag
zaamheid der blanken is: „We gunnen
negers gelijke behandeling met ons,
maar ze moeten niet in onze districten
gaan wonen". Waarmee die „gelijke be
handeling" al onmiddellijk weerspro
ken is, doordat de negers een vrijheids
beperking wordt opgelegd. Wel voegt
men daarbij: „Blanken gaan immers
ook niet in negerwijken wonen". Ten
eerste is dat niet waar hier en daar
wonen wel eens blanken (al behoren
die niet tot de elite!) in negerwijken,
maar deze wijken zijn meestal verval
len buurten, waarvoor de blanken zich
wel zullen wachten daarheen te trek
ken, zolang ze wat beters kunnen krij
gen. Terwijl de negers, zoals in het ge-
val van Clark, soms geen plaats meer
vinden in hun overvolle wijken en het
dan wel in de buurt der blanken moé
ten zoeken.
Er kan lang en kort over worden ge
praat; het rassenprobleem is in Amerika
voorlopig nog niet opgelost, ondanks
de vooruitgang die er tot in de Zuide
lijke staten valt waar te nemen, en
waar soms met nadruk berichten wor
den gepubliceerd dat „steden in het
Zuiden steeds meer negers in andere
en betere dan arbeidersbetrek
kingen plaatsen". De Zuidelijke staten,
waar de slavernij pas 86 jaar geleden
werd opgeheven, houdt negers in eigen
scholen en eigen kerken, in liften en
treinen nog gescheiden van blanken.
Ook economisch voordeel voor de blan
ken speelt een rol in de geringe mede
werking der Zuidelijke staten voor ge
lijke behandeling van negers, want deze
leveren goedkope arbeid.
Wat nog een speciale tragische trek
aan deze verhoudingen geeft, is dat
onder de kleurlingen zelf zich door deze
Frankrijk. René Didelon, een 49-
jarige seinwachter, is na een officieel
onderzoek beschuldigd van onvrijwillige
manslag door nalatigheid, zulks in ver
band met het treinongeluk bij Metz,
waarbij Vrijdag 21 personen om het
leven kwamen en 35 gewond werden.
Verklaard wordt, dat Didelon de eerste
trein gewaarschuwd had te stoppen zon
der zich er van te vergewissen, dat de
volgende trein ook zou stilstaan.
druk sterke rassenvooroordelen hebben
ontwikkeld. In die zin, dat b.v. Portori-
canen niets met negers te maken wil
len hebben. Daar ze echter in dezelfde
wijken wonen, geeft dat aanleiding tot
ontzaglijk veel wrijvingen. Het is bij
de wet in de staat New York niet
toegestaan om in hotels of dansgelegen
heden een bord met: „Verboden voor
Negers" te plaatsen. Wanneer men nu
ergens wél kleurlingen maar geen ne
gers/wil ontvangen, zendt men, om dat
wettelijk verbod te ontkomen, invita
ties en aldus wordt de neger ge
weerd. De kleurlingen houden zich
sterk bij hun „huidskleurgroep".
Portoricanen worden door blan
ken als kleurlingen beschouwd;
maar er zijn soms zulke blankhui-
digen onder, dat blanken geen be
zwaar tegen ze maken. Deze blanke
kleurlingen breken meestal met
donkerhuidige broers en zusters:
en deze broers en zusters onder
elkaar zijn soms weer veel lichter
of donkerder van kleur en verbre
ken om die reden soms betrekkingen
met elkaar, daar de donkerhuidigen
de kansen van familieleden met
lichtere huidkleur in de weg kunnen
staan.
En dat moge in nuchter Holland alles
vreemd en overdreven klinken, maar
het is de tragische waarheid. Zoals het
een feit is dat, wanneer een blanke
vrouw met negerbloed en getrouwd
met een blanke een donker kind krijgt,
haar man op basis van fraude kan
scheiden
Amerika zal nog een lange weg moe
ten gaan voor de „muren tussen het
blanke en gekleurde ras" zullen zijn
gevallen.
Advertentie
BEROÊNDE GENEESMIDDELEN
IN ÉÉN TABLET
I
IEGEN PDNEN EN GRIEP 20 TABLETTEN F 0.75
52. Op alles voorbereid, springen Yark en Haifa op. De laatste trekt snel zijn zwaard
en stelt zich beschermend vóór de koningszoon. Doch tot hun grote opluchting treedt
slechts een oude vrouw uit het struikgewas op hen toe. Met stille eerbied neemt Yark
de onverwachte verschijning op en het schijnt hem toeof hier de verpersoonlijking
van de grijze oudheid voor hem staat...,
Wie zijt gij., vrouwe," gromt Yark.
„Ik ben de Schemer van het Woud", antwoordt zij en op het horen van deze naam
doen de mannen onwillekèxirig een schrede achteruit.
Deze vrouw heeft een legendarische bekendheid en over haar wondere gaven doen
vele ongeloofwaardige verhalen de ronde. De grijze vrouw slaat geen acht op hun
verwondering en een benige vinger naar Awain uitstrekkende, krast zij:
„Luister, hij wil spreken!
Fluks buigt Haifa zich over zijn oude vriend heen.
„Hovin.... a-aanval," klinkt het steunend.
Dieper buigt Haifa zich over de gewonde heen.
K-koningsburchtaanval... twee uur... aanvalde zwakke stem sterft weg in
een gereutel en Awain's hoofd knikt opzij....
Dus over enkele uren zet Hovin een aanval op Wogram's slot inherhaalt Haifa,
wanneer hij zijn ontroering weer meester is.
„Dan is handelen geboden!" buldert Yark.
Bemoeit gij u met Awain en dat prinsenjong, ik ga verder! Hoewel dat lopen mij
de keel uithangt. Ik zeg u
Eensklaps zwijgt de kleine man abrupt en een vrolijke grijns trekt over zijn gelaat.
Want daar, geen vijftig meter van hen vandaan, staat het gezadelde paard van Awain
te knabbelen aan een takje....
Bij Thor!" juicht de Stijfhoofdige. Geen blaren meer! Een paard voor Yark!! Goeie
middag, wij zien elkaar wel weer!
En terwijl Yark wegstormt, neemt Haifa Awain in zijn sterke armen en samen met
Erwin volgt hij de „Schemer" het woud in....
Kunt gij mijn goede makker genezenvraagt Haifa na enige tijd. „Zijn verwon-
dingen zijn ernstig!"
„Hij geneest!" krast de oude. „Twijfel er niet aan. Gij zult in mijn woning een
edelman aantreffen, die veel dichter op de rand van de dood gelegen heeft. Doch ik
genas hem met mijn kruiden en weldra zal hij weer in staat zijn tot de zijnen terug
te keren."
„Een edelman, zegt ge?" herhaalt Haifa ademloos....
„Een edelman," knikt de grijze vrouw, „twee maanden heb ik hem verzorgd, dag tn
dag uit."
„Ach," zucht Haifa teleurgesteld, „dan is het Ewoud niet....
Zwijgend zetten zij de tocht voort en de last van Awain's lichaam begint Haifa
allengs zwaarder te wegen. Hun pad voert nu langs een heldere bergbeek en eens
klaps herkent Haifa de omgeving.... Een duistere blik verschijnt in zijn ogen. Hier
vlakbij bevindt zich immers de plaats waar de grote koning, Eric de Noormandoor
moordenaarshanden viel.... In sombere gedachten verdiept, volgt Haifa met Erwin de
grijze vrouw, tot zij even later de hut van de oude voor zich zien liggen. De edel-
man kan niet vermoeden, welke vreemde ontdekking hij daar zal doen....
Honderdduizend arbeiders hebben te Buenos-Aires gedemonstreerd om Peron te
bewegen zich candidaat te stellen voor de presidentsverkiezingen van Argentinië
en Eva Peron er toe te brengen zich als vice-presidente beschikbaar te stellen.
(Van een bijzondere medewerker)
rerwijl men van de ene kant streeft naar verlenging van de duur van de
schoolopleiding, omdat in deze tijd vakbekwaamheid en deskundigheid
dringender dan ooit noodzakelijk zijn, tracht men van de andere kant
om financiële redenen zoveel mogelijk beperkingen in te voeren, zonder al te
grote schade aan te richten. Verlenging van de schoolopleiding stuit op voor
namelijk twee bezwaren. Ten eerste vreest men het gevaar, dat aan de leerlin
gen daardoor ie zware eisen zullen worden gesteld, en ten tweede brengt verlen
ging van de schoolopleiding te hoge kosten met zich mee. Beperkingen worden
echter al sinds tientallen jaren in verschillende afdelingen van onderwijs toege
past, en helaas niet zonder ernstige schade zowel voor de ambachten en tech
nische vakken als voor het innerlijk leven van de leerling. Bijzonder duidelijk
treedt dit aan het licht bij het tekenonderwijs, dat niet alleen ten doel heeft de
tekenvaardigheid, maar het schoonheidsgevoel bij de jeugd te ontwikkelen.
Het tekenotiderwijs bereidt dus het kind voor op een eventuele verdere tech
nische opleiding en op het hogere beschavingsleven.
In het eerste kwart van deze eeuw
was men overtuigd van de waarde van
dit vak. Een belangrijke vernieuwing
van het tekenonderwijs was tot stand
gekomen. In 1917 werd het tekenonder
wijs als leervak zelfs aan het Gymna
sium ingevoerd. Doch na de eerste we
reldoorlog is men op grond van econo
mische en technische redenen het te
kenonderwijs aan alle soorten van
scholen steeds meer gaan beperken en
men schijnt daarmee nog steeds niét
gereed te zijn.
Zo heeft men, om slechts enkele
voorbeelden te geven, omstreeks
1930 de vaktekenonderwijzers aan
de L S. ontslagen en op wachtgeld
gesteld. Dat onderwijs werd aan de
klasseonderwijzer opgedragen. De
resultaten zijn op enkele uitzonde
ringen na niet gunstig geweest.
Aan de Hogere Burgerscholen werd
in 1926 het rechtlijnig tekenen als eind
examenvak afgeschaft en in 1931 het
handtekenen. De tekenleraar was niet
meer lid van de examen-commissie en
is het nog niet. In 1903 waren voor
hand- en rechtlijn tekenen in de vijf
klassen 10 en 5 uren uitgetrokken. In
1937 respectievelijk 7 en 3 uren. Een
achteruitgang dus van 5 uren, terwijl
in de vijfde klasse hand- en lijnteke
nen facultatief werden gesteld. Ten
slotte werd in 1937 aan de H.B S.-B.
het vak handtekenen in de 3e en 4e
klasse van 2 op 1 i'Ur teruggebracht.
De reden van dit laatste was een uit
breiding van het onderwijs in wiskun
de.
De Senaat der Technische Hogeschool
heeft destijds in een adres aan de min.
van O-, K. en W- inzake het leerplan
'37 van de H.B.S-B. onder meer het
volgende gezegd:
„Ten aanzien van het onderwijs in
tekenen valt een grote achteruitgang
van het totaal aantal wekelijkse les
uren in handtekenen te constateren; er
vervalt n.l. één lesuur zowel in de 3e
als in de 4e klas, zodat daarvoor slechts
in elk dier klassen één lesuur per week
van 50 minuten overblijft, d.i. prac-
tisch veertig minutenDit wordt
in hoge mate onvoldoende geacht, niet
alleen voor het verwerven van de zo
nodige practische ervaring voor de a.s.
De|ptse student, maar ook voor diens
algemene vorming".
Naar aanleiding van dat besluit van
1937 heeft ook de Ned. Ver. voo- Te
kenonderwijs pogingen in het werk ge
steld om het tekenonderwijs weer meer
vruchtdragend te maken. Het heeft o.m.
een verzoek tot adhaesiebetuiging aan
vooraanstaande personen en betrokken
instellingen toegezonden. Onder de 1165
binnengekomen adhaesiebetuigingen wa
ren er 45 van Hoogleraren en 471 van
Rectoren, Directeuren en Leraren Gym
nasium, Lyceum en HB.S- (geen teken,
leraren). Aan de Ambachtsscholen is
door uitbreiding van het practisch
werken en het lager onderwijs het
urenaantal voor het handtekenen met
50% verminderd. De grootste klap
echter viel toen de driejarige cursus
werd teruggebracht tot een tweejarige.
Na de oorlog heeft zich een ander
merkwaardig verschijnsel voorgedaan
en wel bij de benoeming van leer
krachten aan kunstscholen. We geven
slechts één voorbeeld. Aan een school
te Amsterdam zijn de 12 leerkrachten,
zacht gezegd, uiterst links van politieke
richting, terwijl er slechts 3 bevoegd
zijn. Worden op die manier de jonge
ren van 16 tot 20 jaar aan een neutrale
onderwijsinrichting niet bewust éénzij
dig beïnvloed? Waar blijft nu het nieu
we psychologische standpunt in op
voeding cn onderwijs n-1. dat men van
het kind of de jongere zelf moet uit
gaan? Kan de benoeming van veel on
bevoegden in het tekenonderwijs niet
de oorzaak zijn van de in de laatste ja
ren sterke teruggang van het percen
tage der geslaagde candidaten voor de
akte M.O.-A- tekenen? De uitslag van
dit examen in 1950 was zeer slecht.
Het onderwijs moet zo worden ge
regeld, dat niet alleen wordt voorzien
in de verstandelijke groei, maar ook in
de ontwikkeling der zielsvermogens,
waartoe de zin voor schoonheid en
kunst behoort.
Wil men werkelijk dienen, dan is
voorzichtigheid bij eventuele wijzigin
gen in het onderwijs geboden en moet
worden uitgegaan van het belang van
het kind, de jongere cn de groei der
gemeenschap.
Iedere stad heeft haar spits
en haar stille uren. Het
lijkt soms 0f wereldsteden
als Rome, Parijs en Londen
alleen maar spitsuren hebben.
Het verkeer begint in Rome
al vroeg. Om zes uur is het
al rennen naar en dringen in
de trams. Dit duurt zo voort
tot twee uur. Dan zit voor de
meeste beambten de werkdag
er op. Alle winkels zijn ge
sloten, het laatste markt-
kraampje is weggeruimd, de
krantenventers vinden geen
klanten meer en de trams be
ginnen traag door de lege
straten te ï'ijden- De stille
uren zijn aangebroken. Het
leven speelt zich af achter de
gesloten jaloezieën. De Romei
nen trekken zich in de voor
de wereld afgesloten ruimten
terug als slakken in hun
schelpen. De mannen verwis
selen hun elegante gabardi
ne zomerpakken tegen een
costume, dat veel op dat van
Adam in zijn goede tijd lijkt.
Er worden achter die geslo
ten luiken veel macaroni-
slierten, tomaten en vruch
ten gegeten; er wordt veel
koele wijn en ijswater ge
dronken. Op deze culinaire
geneugten volgt de siësta. De
siësta wordt afgemeten naar
de temperatuur van de dag.
Hoe hoger de temperatuur,
hoe langer de rustpoze: twee
uur. drie uur, vier uur.
Wij weten niet, wie het
eerst verschijnt in de stra
len van de dalende zon; wie
het eerst zijn zwerftocht be
gint rond de kruinen van
de Romeinse pijnbomen, om
de kolommen van het Fo
rum, over de koepels en de
daken van Rome, il ponente
(de westenwind) of de zwa
luw-
De Romeinse mussen zijn
schuw en achterdochtig, de
duiven zijn er niet populair
zoals in Venetië en in As-
sisië. De zwaluwen echter
hebben alle poëtische eigen
schappen, die men de vogels
toedenkt. Zij zijn de trots
en de vreugde van de Ro
meinen. Niemand weet. waar
zij, als bij afspraak, vandaan
komen. Als op 't eind van
de middag de luiken worden
opengegooid en de mensen
in frisse shirts en kleurige
japonnen op de balkons ver
schijnen, zijn zij er. Zij cir
kelen boven je hoofd, zij ja
gen elkaar achterna, zij dan
sen en glijden, zij stijgen en
dalen in groepen, in rijen,
die uit elkaar vallen en zich
weer samenvoegen.
Iedere buurt rekent zich
het monopolie van de Ro
meinse zwaluwen toe, want
zij zijn overal: boven het ver
maarde balkon van Musso
lini op de Piazza Venezia,
op het witte gevaarte, dat
„monumento nazionale" heet,
boven de steegjes van het
oude Trastevere. om de fon
teinen van Bernini op het
Sint Pietersplein en op de
heuvel van het kapitool. Mis
schien daar wel het meest,
want men zegt, dat hun bet-
bet-overgrootouders daar 't
eerst hun nestje bouwden en
dat de zwaluwen aan deze
'eeuwenoude traditie vasthou
den.
e rondedans van de
zwaluwen duurt kort.
Ook de schemering in
Rome duurt kort. Opeens is
het westenwindje er niet
meer en de zwaluwen zijn er
niet meer. Opeens zien we
Venus aan de donkere hemel
en de neonverlichting boven
de winkelramen. Dan breekt
er een nieuw spitsuur aan.
Vers opgemaakte meisjes
komen uit de donkere flat
gebouwen, kinderen lopen ijs
te likken, huisvrouwen halen
boodschappen, alle stoeltjes
voor café's en restaurants
worden bezet. Mannen met
opgestroopte hemdsmouwen
zetten zich breed en moe aan
de tafeltjes van hun stam
kroeg. De dorst van heel de
lange, warme dag wordt ge
lest door middel van 'n halve
liter en weer 'n halve liter.
Wijn voegt niemand er ach
ter. want v/ie zou er ooit een
halve liter van iets anders
drinken?
De halve liters volgen el
kaar op, want de osteriagas-
ten zitten hun geld uit. Zij
zitten er nog als het leven
van de straat zich heeft ver
plaatst naar de binnenhuizen.
Maar eigenlijk is het straat
leven in de zomermaanden
nooit hélemaal stilgelegd. Als
het tegen middernacht lijkt
of er heus wat rust komt in
de Romeinse straten, steken
de wespen van wal. Neen,
niet de insecten, want die zijn
niet bet ergst. Wespen heten
de motorscooters, die in Ne
derland bescheiden en geruis
loos rondtoeren. In Rome
lijkt het. of ieder kwajongen
zich de luxe van een „Vespa"
heeft kunnen veroorloven. In
de nachtelijke uren houden
zij wedstrijden rond een plein
of in een lege straat. Zij
overtroeven elkaar in snel
heid en in het voortbrengen
van lawaai. Geen slaapgrage
burger achter de neergelaten
jaloezieën heeft ooit geweten,
dat deze onschuldig uitziende
scootertjes zulke nijdige gil
len en knallen konden voort
brengen. De straatpolitie? NU
en dan schijnt zij bekeurin
gen uit te delen, doch het is
als met de muggen. Je slaat
links en je slaat rechts en je
bent er altijd naast.
Is het wonder, dat de zwa
luwen, die hoog in de lucht
hun geluidloze rondedans
doen, de vreugde uitmaken
van het volk van Rome?
C. P.—D.
Het Franse kabinet heeft gisteren met
algemene stemmen besloten zijn plan
voor het instellen van een Europees le
ger op de bijeenkomsten, welke door
vertegenwoordigers der statenleden van
het Noordatlantische Verdrag in Septem
ber en October a.s. respectievelijk te
Ottawa en Rome zullen worden gehou
den, te verdedigen. Ook zal de Franse
(Van onze speciale verslaggever)
Het is wellicht onnodig te onthullen, dat er brilleglazen
bestaan, die een twee-eenheid vormen en door welke men
zowel lezen kan, als staren in wijde en onbestendige verten.
Sedert jaar en dag bedient het slecht-ziendc deel der
mensheid zich immers van dit product van optisch vernuft.
Dienstig kan echter zijn te verhalen, hoe Jan Willems,
slijper bij Schmidt's optische instrumentenhandel, na vijf
jaren experimenteren er thans met de nederigste middelen
in is geslaagd ook in Nederland dubbel-focus-glazen te
vervaardigen. Glazen, in de luxe uitvoering dan, want
reeds lang kon hij een tweede focus slijpen in een normaal
brilleglas. Maar daarbij is immer de scheidingslijn tussen
de beide focussen duidelijk zichtbaar en vormt zich een
„maantje", in de vorm van een der vier kwartieren, op het
glas, dat door vele brillen-dragers niet gewenst wordt. Uit
Amerika, Frankrijk en Engeland importeert de vaderlandse
optiekhandel daarom dubbel-focus-glas van een dusdanige
constructie, dat het tweede focus aan de waarneming van
een ieder ontsnapt, behalve aan die van diegene, die een
dergelijk glas voor een goed gebruik van zijn ogen van
node heeft. In een normale pottebakkersoven heeft Jan
Willems nu geleerd deze luxe glazen zelf te branden en hij
eist de eer voor zich op tot nu toe de alléén-fabrikant van
dubbel-focus-glazen in ons land te zijn.
Bij deze glazen worden twee soorten
glas crown- en flintglas op elkaar
gesmolten, waarna het geheel, al naar
gelang het vereiste nummer, kan wor
den afgeslepen. In het ruwe crown-gias
heeft Jan Willems hiertoe een bepaald
segment uitgeslepen en op dit segment
wordt op een vernuftige wijze een
kleiner stukje flintglas, dat bijzonder
loodhoudend is. vastgesmolten. Het ge
val ziet er uit als een doorbakken
krielei, waarvan de dooier naar één kant
is uitgegleden.'Het gaat er nu maar om,
dat er tussen beide glassoorten geen
lucht- en geen stofdeeltjes achterblijven.
Elk vleugje lucht zou als een „bel" tus
sen het glas blijven zitten en zelfs het
kleinste stofdeeltje zou bij verbranding
gas ontwikkelen, hetgeen hetzelfde re
sultaat oplevert. Na veel zoeken heeft
Jan Willems deze problemen weten te
ondervangen. Men moet een bakker niet
vragen naar het geheim in de samen
stelling van zijn geurige koek en even
min mogen wij trachten deze „glazen-
smid" zijn geheim te ontfutselen.
Jarenlang heeft hij getracht zijn gla
zen te branden in verschillende ovens.
Steeds echter met een pover resultaat.
Totdat hij in contact kwam met de pot
tenbakster Jos Smit, die haar schacht
oven, waarin doorgaans de kostelijkste
ceramiek tot wezenlijke schoonheid
wordt, ter beschikking stelde. Een
eerste proef gelukte wonderwel en gis
teravond heeft Jan Willems 28 glazen
Hemdsmouwen, spi
ritus en een scho
ne theedoek doen
goede diensten bij
gebrek aan een le
ren werkpak en
dito behang.
aan het vuur toevertrouwd in de rustige
zekerheid, dat hij slagen zou.
Terwijl hij in hemdsmouwen met
een sober ritueel de ruwe glazen in
brandspiritus wast, vertelt hij, hoe m
de grote optische fabrieken in Parijs
de dubbel-focus-glazen worden ge
brand in een geheel met leer beklede
ruimte, hoe de mannen, die daar de
ovens bedienen, eveneens in leer zijn
gehuld om te voorkomen, dat er stof
op het glas komt. Hij wrijft alleen met
een verse theedoek zijn glaasjes
schoon en kan slechts hopen op een
leren werkpak en behang van het
zelfde materiaal, wanneer zijn succes
bestendigd blijft.
Voorlopig zal hij alleen dubbel-focus-
zonneglazen branden, voor hen, die de
zon niet uit hun ogen wensen te ver
jagen door duistere „voorzet-glazen" op
hun bril te monteren, maar een normale
bril wensen, die tevens als zonnebril
dienst kan doen. Uit het buitenland
wordt namelijk slechts zonneglas van
een bepaalde kleur geïmporteerd en Jan
Willems wil met de mode mee. Wanneer
de markt er om vraagt en uit het
oogpunt van deviezenbesparing is dit
niet onwaarschijnlijk zal hij ook
blanke glazen gaan branden. Hij is er in
ieder geval van overtuigd, dat hij gla
zen kan fabriceren, ondanks de beperkte
middelen, die hem ten dienste staan, van
een zeer goede kwaliteit, tegen een derde
van de prijs van het ruwe product, dat
thans uit het buitenland komt.
regering vasthouden aan haar stand
punt, dat zij slechts zal instemmen met
herbewapening van West-Duitsland, in
dien de Duitse eenheden worden inge
lijfd in een Europees leger, onder een
algemene Europese bevelvoering.
Deze beslissing van Pai'ijs ontneemt
alle grond aan de in de laatste tijd ver
spreide geruchten, volgens welke de
Franse regering bereid zou zijn haar
plan voor de instelling van een Euro
pees leger te laten varen, in ruil voor
waai'borgen dat West-Duitsland en de
andere betrokken Europese landen het
plan-Schuman voor het onder één ver
enigd beheer plaatsen der Europese
steenkool- en staalindustrie zouden be
krachtigen.
Naar verluidt heeft de Franse rege
ring steun gevonden bij generaal Eisen
hower, die zich eveneens heeft uitge
sproken voor het vormen yan een ver
enigd Europees leger.
Een subcommissie van de Amerikaan
se Senaatscommissie voor Buitenlandse
Betrekkingen heeft bekend gemaakt, dat
generaal Eisenhower tegen de groep
Amei-ikaanse senatoren, welke in Juk
een bezoek aan Parijs bracht, heeft ver
klaard, dat hij de hoop gerechtigd acht,
dat „onze moeilijkheden verdwijnen
zullen, indien West-Europa een federa
tie zou zijn". De sleutel van het pro
bleem was de vereniging van Europa,
zo was Eisenhower's overtuiging.
„Hoewel vele van mijn collega's me'
nen, dat ik niet wijs ben, zou ik, indien
de vereniging via de vorming van een
Europees leger mogelijk was, hieraan
medewerken." Indien een West-Euro-
pese fedei'atie tot stand zou komen zou
Rusland Oost-Duitsland nooit kunnen
verhinderen zich hierbij aan te sluiten-
Het was volkomen in het belang der
V.S. West-Europa tot zelfverdediging te
inspireren, aldus heeft Eisenhower
verklaard.
Averell Harriman, de speciale afge
zant van president Truman, is gister
middag per vliegtuig uit Londen in
Tarijs aangekomen. Harriman zal er
ook morgen nog blijven en besprekingen
voeren met generaal Eisenhower cn
officiële Franse en Amerikaanse per
soonlijkheden. Dinsdag heeft hij gedi
neerd met de Nederlandse minister van
Buitenlandse Zaken en voorzitter van
de O.E.E.S. Slikker.
Het is mogelijk, aldus heeft Harriman
verklaard, dat ik naar Bonn ga om de
Amerikaanse Hoge Commissaris in
West-Duitsland, McCIoy te ontmoeten,
alvorens Vrijdagmorgen naar Washing
ton te vertrekken om aan Truman ver
sla? uit te brengen over mijn missie in
Teheran.
Trumans speciale gezant heeft, naar
A.F.P. uit gewoonlijk welingelichte
De V. S., Engeland en Frankrijk zijn
overeengekomen aan Joegoslavië 50 mil-
lioen dollars aan economische hulp te ver
lenen» teneinde maarschalk Tito's „bijdra
ge aan de veiligheid van de vrije wereld"
te steunen. Dit maakte de E.C.A. gister
avond bekend. De E.C.A. deelde tevens me
de, dat zij reeds een bedrag van 29.8 mil-
lioen dollars had toegewezen als eerste ter
mijn, teneinde Joegoslavië te helpen om
katoen, cokes en staal te kopen.
De E.C.A. voegde daaraan toe, dat En
geland binnenkort zijn besluit zou be
kendmaken om 11,5 millioen dollars be
schikbaar te stellen als bijdrage tot ver
betering van het economische leven van
Joegoslavië. Verder wordt verwacht, dat
de Franse regering in de naaste toekomst
haar bijdrage bekend zal maken. Goed in
gelichte functionarissen zeiden, dat de
eerste Franse hulp omstreeks 5 of 6 mil
lioen dollars groot zou zijn.
kringen te Londen verneemt, bij zij"
bezoek aan het Joegoslavische staats
hoofd, maarschalk Tito, de kwestie va»
de herziening van het Italiaanse vre
desverdrag besproken. Hij zou deze
kwestie ook met de Britse minister®
tijdens zijn verblijf in Londen behan
deld hebben.
De wolmarkt te Sydney vertoonde
tegen het slot van de tweede dag va»
de gehouden wolveilingen nog steeds
een dalende tendenz. De prijzen voo"
fleeces en skirtings daalden met 5 pct'
in vergelijking met gisteren en dievoor
andere kwaliteiten daalden zelfs
meer. De prijzen van gisteren ware»
5 tot 15 pct. lager dan de recoi-dcijferSj
welke in Juni werden bereikt. Er b®*
stond weinig mededinging en het co»"
tinent verrichtte de meeste aankopen
terwijl Engeland en Japan gei'inf!^
steun boden. De hoogste prijs was va»*
daag 125 d- per 1b. voor 8 balen greasy
merino fleece.
Een record menigte woonde de eet
ste veiling van bet seizoen te Adelai»
bij toen de prijzen voor soortgelijk
merino wolsoorten even hoog v/are,
als de openingsnoteringen van de bu^
dige serie veilingen te Sydney. Er ver
bijna geen crossbred of comebackw
aangeboden. Van de 13.947 balen,
werden aangeboden, werden 13-576 .V,
len verkocht. De hoogste prijs was 1-^ j,
129'^
pence per lb voor 9 balen AAA V
Er bestond goede mededinging,
Engeland, het continent en de bjnn -
landse fabrieken de grootste k°*jen
waren, hoewel enige aankopen wei
verricht voor rekening van de Ver. o
ten.
Amerika. Vier democratische gf
toren hebben de Amerikaanse Seix
van in kennis gesteld, dat zij zu f^an d*
ren voor het ongedaan maken -gj-u-
besnoeiingen op het door presxden
man voorgestelde bedrag van oinj-
liard dollar voor militaire en ec
sche hulp aan het buitenland.
