Beeldromans hebben verderfelijke
invloed op Amerikaanse jeugd
Pogingen het onderwijs visueel te maken
BE VAN en het partijcongres
SCHEEPVAART BERICHTEN
Rondom de wereld
St. Stefanus van Hongarije
Constantijn
leeuwenjacht
A'KAAuGA \\.°S°\3 oQ
Bel evenissen van de struisvogel Rasmus
initieve agenda
verschenen
r
i
Avontuurlijke
De/i
J
VRIJDAG 31 AUGUSTUS 1951
PAGINA 7
Vol sensatie en
gruwelen
Nederlanders in Indonesië
vrijgelaten
i
tr mrww i
m
Wat betekent eenQ
KILO W ATT-uur
Stampertje helpt Samki 4y
a.y»v va.1 op JvQ-t ys
Sim, Sam
en
Rasmus
naar
Alrika
(Van onze correspondente)
NEW YORK, Augustus.
en van de ernstigste moeilijkheden, waarmee ouders en opvoeders van Ame-
fl rikaa-nse kinderen hebben te worstelen, is de invloed van z.gcomicsof
wat wij in Holland met een veel te mooi woord „beeldromans" plegen to
noemen. Op een bevolking van 153 millioen Amerikanen worden maandelijks
alleen aan kindéren 60 millioen comic-boekjes verkocht. Op de scholen bestaat
een ruilhandel in die „plaat-verhaaltjes" en gemiddeld koopt of leest een Ame
rikaans kind vijf tot zes van deze boekjes per week. De ouders hebben er door
gaans weinig op tegen, omdat deze boekjes hun kinderen een tijdje zoet houden.
Bij die bovengenoemde 60 millioen zijnechter nog niet de „comics" der kranten
berekend, die deze kinderen ook meestal lezen. Bijna de meeste der 2500 Ame
rikaanse dagbladen wijden van een halve tot twee pagina's aan beeldromanne
tjes. Alle Zondagsbladen hebben een speciaal bijvoegsel van acht tot tien pagina's
met „comics". Men kan daarom zonder overdrijving zeggen, dat meer dan èen
derde van de (Amerikaanse bevolking ze dagelijks leest, en men kan zich voor
stellen, welk een enorme invloed dit soort „lectuur" op kinderen op den duur moet
hebben.
En voor welke problemen ernstige
ouders en opvoeders daarom staan: niet
alleen om de angstwekkende hoeveel
heid van deze boeken en krantjes, die
de Amerikaanse kinderen verslinden,
maar vooral om de inhoud van die ver
halen, welke merendeels niet zo on
schuldig zijn als men ze in Europa kent.
Er worden voortdurend schoten in ge
lost en moorden in gepleegd, er komen
diefstallen öa absurde handelingen jn
voor, er vloeR heel wat bloed in en er
hebben aldoor achtervolgingen plaats.
Uw correspondente sloeg een keer eens
een kinderkrantje op, waarin men het
ene kind het oog van een ander met een
naald zag doorsteken.
De „superman" een soort tove
naar is ook een populaire figuur
in die boekjes. Onlangs kreeg een
zesjarige jongen een „superman"-
costuum van zijn ouders. De jongen
geloofde, dat. als hij dit costuum
droeg, de krachten van de tovenaar
op hem zouden overgaan: hij sprong
uit het raam om zijn ouders te la
ten zien, dat hij kon vliegen.... en
wérd dood binnengebracht.
Er bestaat zeker een wettelijke cen
suur op de inhoud van die verhaaltjes,
maar deze heeft weinig effect. Haast
alle sensaties en gruwelen kunnen wor
den beschreven, als de misdadiger in
liet verhaal maar als zodanig erkend
blijft. Doch het is natuurlijk duidelijk,
dat de boekjes gekocht worden om het
genot van de sensaties en dat de „mo
raal" in de geschiedenis van do ver
diende straf voor zulk een booswicht
op kinderen nauwelijks de bedoelde in
druk maakt. Hierdoor komt het, dat
vele kinderen langzamerhand tot het
plegen van misdadige handelingen on
gemerkt een pmdere verhouding krij
gen
En het zijn niet op zichzelf staande
"gevallen, wanneer men in de krant
leest, dat een achtjarige jongen zijn
grootmoeder doodschiet, omdat ze niet
toestond, dat hij snoep ging kopen. Of
wanneer men hoort van een jongen van
twaalf, die zich liep te vervelen en in
de kast naar comics" zocht, toen een
revolver vond en die op zijn vader af
vuurde, en daarna op zijn moeder, toen
ze hem dit speelgoed wilden afnemen.
En men kan de jonger gerust geloven,
toen hij de politie later vertelde dat
hij het „zo maar" gedaan had.
Voor vele Amerikaanse kinderen ho
ren geweren en revolvers bij de pret
tige opwindende dingen, die men bui
ten de speelgoedkast kan vinden en het
is geen bijzonderheid wanneer kinderen
.oorai die gemeentescholen bezoe
ken wapens b;j zich dragen. Vele
kinderen hebben hun hoofd vol met
alle mogelijk- verhalen, waarvan ze
niet beseffen, hoe misdadig ze zijn. Het
is waar, dat het drukke bioscoopbe
zoek van kinderen, die op alle leeftij-
(Telefonisch van onze Londense
correspondent)
LONDEN, hedenmorgen
Heden verscheen de definitieve agenda
voor het Labourpartij-congres, dat in
October plaats vindt in de badplaats
Scarborough. Dit congres is van bijzon
der belang, omdat verwacht mag wor
den. clai, deie bijeenkomst duidelijk zal
maken, hoe s?root de aanhang is. welke
de scheurmaker Aneurin Bevan achter
zich heeft kunnen verzamelen. Het
hoogtepunt van de strijd komt reeds op
de eerste dag, als verkiezingen plaats
Vinden voor het landelijk hoofdbestuur
van de partij. In dit hoofdbestuur wor
den zeven plaatsen ingenomen door
vertegenwoordigers van de plaatselijke
kiesverenigingen Aneurin Bevan, die
in deze "afdeling vorig jaar wederom het
hoogste aantal stemmen verwierf, zal
Waarschijnlijk ill October wederom
nummer één ziin.
Behalvq Bevan bevinden zich op het
ogenblik onder de zeven van de poli
tieke vleugel twee Bevannianen. name
lijk de socialistische parlementsleden
Driberg en Mikardo. Bovendien heeft
Bevan nog een volgelinge in het parle
mentslid mevrouw Barbara Castle. Deze
laatste heeft zitting in het hoofdbestuur
onder de vertegenwoordigsters van de
vrouwelijke aanhang van Labour. Voor
de nieuwe verkiezingen heelt zij zich
•evenwel candidaat laten stéllen voor
een van de zeven politieke zetels. On
der de 29 candidaten (van wie acht
ministers), die on de nominatie staan
voor de zeven politieke zetels in het
hoofdbestuur, bevinden zich, behalve
Bevan, Mikardo, Driberg en mevrouw
Caslle ook nog de tegelijk met Bevan
afgetreden minister Harold Wilson en
het Bevanpiaanse parlementslid Harold
Davies.
Nog enkele min o£ meer overtuig
de aanhangers van Bevan staan op
de liist. Op het ogenblik worden vier
van de zeven politieke zetels inge
nomen door ministers, namelijk Mor
rison. Griffiths. Dalton en Shinwell.
Alle Bevan-winst zou behaald moe-
De heer W. F. van de Woestijne, ad
ministrateur van de onderneming „Gu-
nung Susuruh". die bij de massa-arres
taties in West-Java van Vrijdag j.l. in
hechtenis was genomen is reeds binnen
vier en twintig uur vrijgelaten. De ar
restatie bleek op een misverstand te be
rusten. Thans bevindt zich van de Vrij
dag gearresteerde Nederlanders alléén
nog de heer Koops in hechtenis.
ten worden ten koste van deze vier
zetels.
Een aanzienlijke versterking van de
Bevangroep op deze zetels zou evenwel
niet meer betekenen dan een bevesti
ging van een reeds bekende waarheid,
namelijk dat Bevan's aanhang het
sterkst is in de plaatselijke kiesvereni
gingen, die meer links georiënteerd zijh
dan de vakverenigingen.
den in de theaters worden toegelaten,
ook schuld draagt aan deze mentali
teit, en niet te vergeten de schietpar
tijen en moordhistories, die ze door de
radio en televisie kunnen horen en zien.
Maar het blijft een feit, dat een deel
van het Amerikaanse publiek niet de
funeste invloed van de sensationele
beeldromans kan zien en deze onder
schat
Het is daarom niet te verwonderen
wanneer men hoort, dat een deel van de
opvoeders meent, dat het verstandig
zou zijn om tegemoet te komen aan de
lust van kinderen om „comics" te lezen,
door ook op de scholen deze in te voe
ren cn de leerlingen hun lessen in de
vorm van beeldromans voor te zetten.
In „The Tulsa Tribune" van Oklahoma
verscheen een hoofdartikel, waarin met
ernst de beeldromans als leermiddel
werden aanbevolen. „Wanneer kinderen
sommen moeten oplossen als het snel-
heidsverschil tussen A en B die zich
beiden op verschillende tijden naar X
spoeden", schrijft dit blad, „is het dan
met beter deze abstracte A en B te ver
anderen in vluchtende dieven en het
rekenooek te illustreren met achter
volgingsscènes, zodat de kinderen met
ijver aan het werk zullen gaan om uit
te vinden, hoeveel vlugger de een dan
de ander is""
In het New Yorkse blad „Education"
(Opvoeding) kon men onlangs lezen:
„Zou men kinderen niet met Sha
kespeare's werk vertrouwd kunnen
maken door scènes van zijn stukken in
plaatjes te beschrijven, waardoor de
kinderen de voornaamste figuren van
deze stukken zouden leren kennen?"
En weer een ander blad stelt voor
of de Engelse grammatica niet pret-
tigei kon worden geleerd, wanneer
dit boek geïllustreerd was en wan
neer b.v. het bijvoeglijk naam
woord en het bijwoord als reclame
schilders zouden worden voorge
steld. ..Mijnheer Bijvoeglijk'' zou
zelfstandige laamwoorden en voor
naamwoorden moeten schilderen en
„mijnheer Bijwoordelijk" zou bij
voeglijke naamwoorden en werk
woorden schilderen. Enzovoorts.
Over ue Devordering van de denklui-
heid en de gemakzucht wordt nergens
gerept bij de bespreking van dit soort
visuele educatie. Evenmin komt het
smaakbederf ter sprake er dat, terwijl
zestig percent van de nu gepubliceerde
beeldromans niet zijn aan te zien van de
lelijkheid. En er bestaat werkelijk
een grote kans, dat beeldromans op de
Amerikaanse scholen zullen worden
ingevoerd. „Want", zo zeggen de voor
standers van deze leermethode, „wij ge
loven in het oude Chinese spreekwoord:
Eén plaatje is even veel waard als dui
zend woorden...." Er als men dan
denkt aan de plaatjes, die de Ameri
kaanse kinderen dagelijks onder ogen
.vrij gen, kan men alleen maar denken:
helaas
Al-AMAK H'dam/Caic. 31 te Suez.
ALIOTH 31 van Las Palmas n. Rott.
ARNEDIJK p. 30 Ouessant n. d. Gulf.
AVERDTJK p. 30 Bavezier n. Rott.
AXELDIJK PI vail New York n. R'dam.
ARUNDO 30 van Newport News n. Ned.
ARENDSDIJK 31 van B. Aires te N. York.
AAGTEDIJK 30 van Trinidad n. B. Aires.
ABBEKERK Beira—Amst. 31 te Aden.
ALKAID p. 31 Finisterre n. B. Aires.
AMSTELDIEP p. 31 Cp. Sable n. Ned.
AMSTELPARK p. 31 Burlings n. V.S.
ANNENKERK p. 31 Ouessant n. Mars.
ATLAS 30 v. d. Levant te A'dam.
BOISSEVAIN 29 van Hongk. n. Rio Jan'o.
BREDA 1 van Chicama te Callao verw.
BARENDRECHT p. 30 Miri n. Singap
BENGKALIS p. 31 Finisterre n. Amst.
BACCHUS PI van Trin. te Paramaribo.
BR1TSUM p. 31 Azoren n. Hamptour.
PORNEO 3f v. Tdj. Priok te Cheribon.
CALLISTO p. 31 Cape Race n. Ned
COTTICA 31 v. Trin. te Paramaribo.
CELEBES Amst.—Indon. 31 te Pt. Said.
CERAM p. 31 Dungeness n. Antw.
DRENTE 31 v. Belawan n. Penang.
DEO DUCE p. 31 Holtenau n. Gdynia.
DUIVENDR. p. 31 Kp. Verde n. Liverpl.
DELFSHAVEN 3/9 tc B. Aires verw.
ELM1NA p. 31 Dungeness n. Dakar.
EDAM 31 van R'dam te New York verb.
ETIRESIAS p. 31 D.ieddah n. Indon.
GAASTERL. p. 31 Abrolhos n. Ilheus.
GROTEKERK PI v. Hamburg te Antwp.
GRAVELAND 30 v. Santos n. Amst.
HEELSUM p. 31 Dover n. New Orleans.
HECUBA 31 van Hamburg te Antwp.
HAULERWIJK p. 30 Scilly n. d. V.S.
HEEMSKERK 29 te Adelaide.
JAPARA K.R.L. 31 te Tandj. Priok.
KATWIJK p 31 Dover n. Setubal.
KIELDRECHT p. 30 Kreta n. Genua.
KOTA AGOENG p. 31 Gibr. n. Tdj. Priok.
LIEVEVR.K. 31 v. Suez n. P. Said.
LOENERKERK 31 te Colombo.
LARENBERG 29 v. Sluiskil te Hueiva.
LEMSTERKERK 31 te Bandar Shapur.
LOPPERSUM 31 v. Bona te A'dam.
MACUBA p. 30 St. Kitts n. Curacao.
MADOERA 30 te Basrah.
MARKELO O.Afr.Amst. 31 te Aden.
MALEA Miri—Sydney, p. 31 Ceram.
METULA p. 31 Kaap Bon n. Bombay.
MIDAS 30 v. Amst. te Valencia.
MARPESSA 31 v. Liverp. te A'dam.
MAASKERK 30 te Novo Redondo.
MACUBA A'dam n. Curacao p. 30 Guadel.
NIGERSTROOM 30 te Takoradi.
NIEUW AMST. p. 31 Cp. Sable n. N. Y.
NESTOR p. 31 Kp. Finisterre n. Amst.
OBERON p 30 Azoren n. la Guaira.
ORANJE Amst.—Priok 31 van Suez.
OVULA Balikp—Rott. 31 te Suez.
ZATERDAG
HILVERSUM I. 402 m. VARA: 7.00
nieuws. 7.18 gram., 8.00 nieuws. 8.18
gram.. 8.40 orgel, 9.00 gram. VPRO: 10.00
causerie, 10.05 orot. pr. VARA: 10.20
herh.. 11.35 sopraan en piano, 12.00
gram., 12.33 Roemeens orkest, 13.00
nieuws, 13.15 amusem.muziek, 13.45
gram., 14.00 jeugd. 14.20 fanfare-orkest.
24.50 spreekuur voor emigranten, 15.15
Metropole-orkest, 15.45 Van de wieg tot
het graf. causerie, 16.05 gram., 16 30
sport, 16.45 kamerorkest, 17.30 jeugd.
18.00 nieuws, 18.20 amusem.muziek, 18.40
zoeklicht op de Westerse defensie. 19.00
artistieke staalkaart. VPRO: 19.30 Pas
separtout, causerie. 19.40 causerie, 19.55
Deze week, causerie. VARA: 20.00
nieuws. 20.05 actualiteiten. 20.15 gevar.
progr., 21.15 Weense muziek, 21.45 social,
comm., 22.00 Hawaiianmuziek, 22.25
Onder de pannen, hoorspel, 22.45 accor-
deonmuziek. 23.00 nieuws, 23.15 gram.
HILVERSUM II, 298 m. KRO: 7.00
nieuws, 7.15. gymn., 7.30 koorzang. 7 45
Morgengebed, 8.00 nieuws. 8.15 gram.,
9.00 huisvrouw, 9.35 Residentie-orkest,
10.00 kleuters, 10.15 gram. 11,.00 zieken.
11.45 gram., 12.00 Angelus. 12.03 gram.,
12.33 gram., 12.55 zonnewijzer, 13.00
nieuws, 13.20 amusem.muziek. 14.00
Theo Casion, in misdaad en antiek,
hoorspel, 14.20 gram., 14.40 mannenkoor.
14.55 kroniek van letteren en kunsten.
15.30 fanfare-orkest, 15.55 kamerorkest
fcn soliste 1630 De schoonheid van het
Gregoriaans. 17.00 jeugd. 18.00 filmmu
ziek, 18.15 sport, 18.25 Promenade-orkest
en solist, 19.00 nieuws, 19.15 „Dit is le-
een", causerie, 19.21 actualiteiten. 19.27
gram., 19.52 journalistiek weekoverz..
20.00 nieuws, 20.05 de gewone man, 20.12
gram.. 20.15 Lichtbaken, 20.40 Steek eens
op. heren!, 21.00 gevar. progr., 21.53 Wat
zou u doen?, 22.00 amusem.muziek, 22.30
Wij luiden de Zondag in, 23.00 nieuws,
23.15 Esperanto, 23.22 gram.
ENGELAND. BBC, home service 330
m.: 15.15 orkestconcert, 18.30 gevar. mu
ziek. 20.00 amusem.muziek.
BBC, light progr. 1500 en 247 m. 12.00
lichte muziek. 14.15 orkestconcert, 15.00
amusem.muziek. 16.00 militair orkest.
17.00 jazzmuziek, 18.00 lichte muziek.
19.30 symphonie-orkest en solisten. 21.05
symphonie-ork. en solisten. 22.25 dans
muziek.
NORDWESTDEUTSCHER RUNDFUNK
309 m.: 12.00 gevar. muziek. 13.25 om
roeporkest, 14.00 gevar. muziek. 16.00
lichte muziek, 20.05 amusem.muziek.
22.25 kamermuziek, 23.00 dansmuziek.
0.10 dansmuziek. 0.35 lichte muziek. 2.00
rhythmische muziek.
FRANKRIJK, Nationaal progr. 347 en
249 m.: 12.30 orkestconcert, 13.20 kamer
muziek, 15.35 moderne muziek. 16.50
kamermuziek, 20.00 orkestconcert.
BRUSSEL. 324 m.: 12.00 salonorkesr.
15.00 accordeonmuziek. 15.30 accordeon-
muziek. 16.00 symphonie-orkest, koor
en declamator, 20.00 omroeporkest en
soliste. 22.15 verzoekprogr.
484 m.: 15.00 operamuziek, 17.10 lichte
muziek. 20.00 Philharm. orkest, koren
en orkesten. 21.30 lichte muziek.
ORESTES p. 31 Turkseil. n. Mobile.
PR. W. v ORANJE p. 13Belle Isle n. R'd.
PR. MAURITS p. 31 Lizard n. Antw.
PR. FRED. WILLEM 31 te Hamilton.
PAPENDR. 30 van Brunsbuttel n. Trinid.
RUYS 31 te Lorenco Marques.
RIJNDAM 31 v. New York un. R'dam.
REMPANG 30 van Makassar n. Tj. Priok.
ROELF 30 van Lorient n. A'dam.
STA. ELENA p. 30 Finisterre n. Amst.
SARPEDON 30 v. N. Y. n. Turks eiland.
STENTOR p. 31 Dungeness n. Barbados.
SOESTDIJK 31 van N. Orl. te Galveston.
STRAAT SOENDA 29 te Penang.
SALLAND p. 31 Cp. St. Thome n. B. Aires.
SUNETTA 30 te Rio de Janeiro.
SAMARINDA p. 31 Kp. Tenez n. Rott.
SINGKEP p. 31 Minicoy n. A'dam.
SLOTERDIJK 30 van Pladju n. Surabaja.
SUMATRA 31 te Balikpapan.
TALISSE 31 v. Cicniuegos te A'dam.
TABIAN Amst.—S'blja. p. .31 Gibr.
TITUS Levant—Amst., 30 v. Ipswich.
TOSARI 31 v. Padang te Belawan.
TJIKAMPEK 31 van Beira n. Tamatave.
TJIMENTENG 29 te Pt. Elisabeth.
TIBERIUS 30 v. Sant. Suba n. N. Y.
TITUS 31 van Ipswich te Amsterdam.
TJIBODAS 29 van Nagoya. n. Priok.
ÜTRECHT Col. n. Pac. kust 31 te Cebu.
UTRECHT p. 29 Miri n. Cebu.
VËENDAM 31 v. R'dam n. New York.
WILLEM RUYS 31 v. Aden n. R'dam.
WINSUM p. 31 Kp. St Vincent n. Rott.
WINTERSWIJK 31 v. R'dam te Venetië.
WIELDR. 30 v, East London n. Baytown.
YAPEYN 30 te Buenos Aires.
ZONNEWIJK p. 31 Keywest n. Ned.
INTERINSULAIRE VAART
ANTONIA 31 van Pladju te Penang.
BACCHUS 31 v. Trinid. te Paramaribo.
ILOS 30 van Aux Cayes te Miragoane.
HYDRA 30 van La Guaira n. Pt. a Pitre.
KAROSSA 30 van Sorong n. Manokwari.
MIN JAK 29 te Tandjong Priok.
OPHIR 31 van Belawan te Singapore.
PLANCIUS 30 van Macassar n. Buhleng.
SAROENA 31 van Miri te Singapore.
KLEINE VAART
ANNA SYLVIA 30 1e Halden.
ELMA 30 van Harlingen n. Kopenhagen.
MARVA pass. 30 Gothenburg n. R'dam.
UNITAS 30 van Mantyluoto n. Jacobstad.
ARY SCHEFFER 30 van Rouaan n. Havre.
MARTHA 30 van Partington n. Wexford.
WOT A 30 vna Kalmar n. Amsterdam.
''BEN HAEZER 30 van Kingslynn n. Amst.
ERKALTN 29 van Londen n. Hamburg.
KITTY 29 van Gefle n. Amsterd.
LARÏX 30 te Sundswall.
ABRO 28 te Norsbronn.
ALPHA 29 te Hull.
BETA 29 te Bordeaux.
BOUNTY 29 van Ronnskaer
CARIBIA 29 van Ilov.
CONFID 30 te Sornaes.
CURAcAO pass. 29 Brunsbuttel.
GRUNO 29 van Goole.
FENNA pass. 29 Brunsbuttel.
HARM 29 van Skelleftea.
HELIOS 29 te Rostock.
JANTINA 29 van Karlstad n. Amst.
JOZO 29 van Colchester.
MAJOR! 29 te Koping.
MARTJE 29 te Yxpilla,
METEOOR 29 te Newcastle.
NIMROD 29 van Ahus.
NOMADISCH 29 van Mantyl. n. Sharpness.
PASSANT pass. 30 Holtenau.
^O^ETDON 30 te Malmö.
QPICA 29 van Stettin n. Hudixwall.
ttny 28 te Stettin.
WEA pass. 29 Holtenau
WEST VALK 20 te Hamburg.
WIEMA pass. 29 Holtenau.
WILHELMINE 29 te Mariehamn
WILLY 29 te Yxpilla.
ZEELAND 29 van Newcastle n. Stockholm.
ZWERVER 29 van Abo n. Sundswall.
NAVIS 29 van Koping.
EMKE 29 te Rouaan.
WIM 29 van Preston.
OT<KO BOSKER 29 van Lissabon.
OCEAAN 28 van Abo.
KOLGA 23. te Sundswall.
t TMFTORD 28 van Stohviikersluis.
EUW 27 te Gothenburg.
MUTUA FIDES 29 te Herrang.
VARWAL 28 te Slotsbron.
r»ETE 23 te Kalmar.
M THEPESIA pass. 30 Holten, n. Wismar.
MARATHON pass. 30 Holten, n. Newcastle.
A'DAM. aangek. 30/8" %*REBBESTR Lon
den. stg.: VENUS. Bremen, stg.; ATLAS, Le
vant, stg.; PARAAT. Zaandam, leeg: JO
ZO. Rolt., leeg (te Z'd); 31/8: IRIS IJM..
ijzer; TITUS. Levant, stg.; MARPESSA, Li
verp., rep.; LOPPERSUM, Bona, fosf.
In 1938, bij gelegenheid van het 9e eeuwfeest van de H. Stefanus,
werd de schrijn in een speciale spoorwagon door Hongarije ge
voerd, om aan het volk te worden getoond
Deze week denken we even
aan de arme, vervolgde Katho
lieken van Hongarije, die op de
2e September hun grote Apostel
gaan vereren, namelijk de Hei
lige Stefanus- Die verering kan
nu helaas niet meer geschieden
met een grootse processie door
de straten van Boedapest. De
gelovigen kunnen nu niet meer
•samenstromen om langs hun
rijen de prachtige schrijn ie
zien voorbijtrekken. In die
schrijn wordt nog steeds de on
geschonden rechterhand van de
Heilige Stefanus bewaard. Maar
toch zullen de Katholieke Hon
garen hun grote en heilige ko
ning niet vergeten. Juist in deze
zware tijden zullen ze hem
meer dan anders aanroepen.
Het was deze Stefanus, die
tegen het einde van de tiende
eeuw zijn vader als vorst van
het heidense Hongarije opvolg
de. Zelf was hij één der eersten,
die tot Christen gedoopt werd.
En deze eerste Christenkoning
van Hongarije begon onmiddel
lijk de grote strijd tegen hel
heidendom, Hij gaf met milde
hand aan allen, die zijn huip
nodig hadden- Hij schrok er ook
niet voor terug, de zieken le
bezoeken; hij stapte dc hutten
der armen binnen en verzorgde
de zieken en waste hen zelfs de
voeten.
Geen wonder, dat een koning,
die zo met zijn volk omging,
.wekjra de liefde vjen zijn onder
danen won. Naar-tvéin wiklcn
ze luisteren, zijn voorbeeld wil
den ze volgen. Zo kon het
Christendom in het heidense
Hongarije zijn intrede doen.
Prachtige kerken verrezen,
kloosters werden gebouwd en
weldra kwamen er bisschoppen,
die de leiding van de nieuwge
vormde Christenstaat op zich
namen. Stefanus was niet alleen
een vroom vorst, hij was ook
een streng en rechtvaardig
bestuurder van zijn land.
De mensen behoefden heus
niet te denken, dat-ze een loop
je met hun koning konden ne
men. De wijze wetten die hij
uitvaardigde wist hij ook te
doen uitvoeren. Krachtig en
met vaste hand-
Zo bracht deze grote koning
orde, welvaart en vrede onder
zijn volk.
Om het vele goede, dat door
hem verricht is, zo getuigen
zijn vereerders, is de rechter
hand van de koning, tot op de
dag van heden ongeschonden
gebleven.
Sint Stefanus, de heilige ko
ning van Hongarije, stierf in het
jaar 1038. De tweede September
is zijn feestdag.
Bidden we voor het arme
volk van Hongarije de grote
voorspraak van deze heilige af.
II
Het eerste gedeelte der reis
verliep kalm en zonder belang
rijke gebeurtenissen. De 13e
September was men in Neder
land uitgevaren en de 10e De
cember bereikte men het eiland
Principé in de Golf van Guinea.
Nabij Rio de Janeiro vond
men het kleine eilandje San
Sebastiaan met een uitstekende
rede. Dat was dus een veilige
ligplaats voor de vloot, maar bo
vendien was hier volop gele
genheid om zich van vers voed
sel te voorzien. In de baai
krioelde het van vissen, die zo
overvloedig gevangen werden,
dat de netten bij het ophalen
scheurden. Bovendien bewoon
den tal van papegaaien en
meeuwen het eiland, die door
de schepelingen gevangen en
geschoten werden. En tenslotte
groeide op dit eiland een kruid,
dat wel iets geleek op wilgen
blad, dat mén kookte, in azijn
legde en daarna gebruikte als
geneesmiddel tegen de scheur
buik, de gevreesde ziekte, die
het scheepsvolk teisterde. Daar
op dat stille eilandje San Se
bastiaan brachten onze zee
vaarders dus goede dagen door
die hen helemaal opknapten.
Nadat men dit eiland verlaten
had volgde een tijd van voort
durende tegenspoed. In die da
gen doorleefden de dappere
mannen veel ellende. Er heerste
steeds meer ziekte onder de
De
„Séheveningse Zeestraat", thans de Öude Schevenivgse weg. De
ontwerper was Constantijn Huygens, de dichter-diplomaat
De gebalsemde rechterhand van
de H. Stefanus van Hongnnie
wordt te Boedapest in een kost
bare schrijn (met goud en edel
stenen versierde kist) bewaard
4 September is het 355 jaar
geleden, dat Constantijn Huy
gens (niet ie verwarren met
Christiaan) geboren werd. Huy
gens was eén veelzijdig man:
staatsman (o.a. secretaris van
Frederjk Hendrik),, dichter,
taalkundige, wiskundige, ster
renkundige, tekenaar en sports
man (o.a. schermen en ruiter
sport)
Reeds op zeer jeugdige leef
tijd kreeg hij les in muziekken-
nis en viool spelen. Op zijn tien
de jaar leerde 'hij Latijn en
Frans en enkele jaren later
Grieks. Ook leerde hij al vroeg
tijdig tékenen. Als staatsman en
dichter is Constantijn Huygens
het meest bekend. Ais staatsman
(diplomaat) reisde, hij veel en
gezien zijn kennis van vreemde
talen is het te verklaren, dat hij
zelfs gedichten in de Italiaanse
en Franse taal heeft geschre
ven.
Den Haag was zijn geliefde
woonplaats en dat hij veel voor
deze plaats voelde blijkt wel uit
het feit, dat op zijn voorstel de
weg van Den Haag naar Sche-
veningen werd aangelegd (thans
de Oude Scheveningse weg). Hij
maakte ook een gedicht: „Zee
straat", waarin Huygens alle
voordelen opsomde van de nieu
we weg naar Scheveningen
De Scheveningse vissers
moesten vroeger met hun man
den vis een moeizame tocht
door de duinen maken om in
Den Haag te komen. Omge
keerd konden de Hagenaars
vrijwel niet van de zee genie
ten.
Aan de rechterzijde, halver
wege, staat een borstbeeld van
Constantijn Huygens. De korte
inhoud van het Latijnse gedicht
is: „Constantijn Huygens heeft
door dit monument voor het na
geslacht willen getuigen van het
begin, de voortgang, de vol-
bemanning en tenslotte werd
het zo erg, dat op sommige
dagen drie sterfgevallen plaats
hadden en eens zelfs vier op
één dag. Daarbij was een dei-
schepen, de „Eendracht" zo lek,
dat het alleen met voortdurend
pompen drijvende gehouden
kon worden.
Ondanks al deze tegenstand
en de harde beproevingen,
dacht v. Noort er echter niet
aan om zijn plan op te geven
en naar huis terug te keren.
Onvervaard zette hij zijn voor
genomen tocht door ondanks
alle gevaren en alle ellende.
Zo kwam men weer in deer
niswaardige toestand aan de
Amerikaanse kust. Men besloot
te landen in de mond van een
kleine rivier, maar het waren
de daar gevestigde Portugezen,
die dit verhinderden. Ten einde
raad moesten de Hollanders nu
wei ten anker gaan voor bet
eilandje Santa Clara.
(Wordt vervolgd)
Maar Sir Patric wees voorlo
pig alle medewerking af. Hij
wilde eerst eens het terrein
verkennen. Want een grote
groep, misschien uitgehongerde,
leeuwen is geen kleinigheid.
Daar moest met de grootste
voorzichtigheid tegen opgetre
den worden, wilden er geen
nieuwe slachtoffers vallen. De
terreingesteldheid en de door
de negers gemaakte omheining
waren zo, dat er geen kans be
stond, de leeuwentroep te ver
jagen. Van dat verjagen zou
bovendien dan een andere
streek en een ander dorp de
dupe worden.
„Er zal niets anders opzit
ten", besloot mijn vriend al
gauw, „dan dat we de hele
bende één voor één neerschie
ten."
Het was een vreselijk besluit,
zoveel dieren te moeten doden.
Maar er zat werkelijk niets an
ders op. Mensenlevens zijn ten
slotte meer waard dan het leven
van dieren.
„Als er een andere mogelijk
heid bestondzo sprak Sir
Patric. „zou ik die veel liever
aangrijpen. Maar wij moeten
de bende aangrijpen. Tom. We
zullca er samen op- uitgaanJ!
Ik verkeerde wel even in
spanning, wat Patric van plan
was.
„Kijk eens", zei hij toen, „we
trekken samen het bos in, zoe
ken daar een geschikte boom
op, klimmen daarin en lokken
dan, door een of ander kleiner
dier, de leeuwen naar ons toe."
Een heel eenvoudig plan du?,
met een paar woorden gezegd.
Maar bepaald aanlokkelijk was
het niet. Met zijn tweeën in
een boom te zitten en dan aan
je voeten een hele serie leeu
wen te zien rondwandelen, dat
leek me nu niet bepaald iets
aangenaams
„Er zal toch niets anders op
zitten!" hield mijn vriend vol.
„Ik ben echter overtuigd, als
we het slim aanleggen en onze
kalmte bewaren, dat het best
gaan zal."
Natuurlijk trok ik mee het
bos in. Een flinke geit als lok
aas voerden we mee binnen de
omheining. Aan de boom, door
Patric als ons verblijf uitge
zocht, bonden we de geit vast.
Alles ging natuurlijk heel vlug
in zijn werk. Het duurde dan
ook niet lang, of we zaten op
een veilig plekje hoog in de
boom. Maar toch zo, dat we vrij
uitzicht hadden en behoorlijk
konden schieten. De avond
daalde snel. Patric had een
electrische fakkel bij zich, zo
dat we ondanks de duisternis
toch onze naaste omgeving kon
den onderscheiden.
Met het vallen van dé duis
ternis vermeerderden de woud
geluiden. Gekraak van takken
en geritsel van bladeren wa
ren hoorbaar. Daar de leeuwen
al lange tijd in dit woudgedeel
te huisden, wisten we, dat bijna
alle geluiden van hen afkomstig
moesten ziin. Andere dieren
waren al lang als slachtoffer
gevallen of hadden kans gezien
deze omgeving te verlaten.
Ook de geit beneden ons begon
geluiden te maken. Het beest
werd merkbaar angstig.
Wij wisten het nu: de leeu
wen naderden. Ze hadden de
prooi geroken en slopen er nu
omheen. Mijn vriend en ik
verkeerden in de hevigste
spanning. Maar we hielden
ons rustig. Het geweer in de
aanslag en onze speurende
ogen naar beneden gericht. Het
gekraak werd duidelijker. En
ineens.we ontdekten het al
lebei tegelijk: tussen de strui
ken lichtpuntjes Glinsterende
cirkeltjes, twee aan twee. Ogen
van leeuwen. Aan alle kanten.
Vijf, tien, twintig van die Da-
ren ogen. Ogen van begerige,
hongerige leeuwen, die op de
prooi afkwamen.
(Wordt vervolgd)
tooiing en de voordelen van het
heerlijk werk, op zijn voorstel
en naar zijn ontwerp onderno
men: de weg door het onher
bergzame duin gegraven, met
mooie bomenwegen omzoomd:
een duurzame roem voor het
vaderland."
Constantijn Huygens
Aan deze weg liet hij zich
een woning bouwen „Hofwijck",
weltce hij in 1642 in gebruik
nem. Constantijn Huygens is 91
jaar oud geworden.
De eenheid van electrische
energie (arbeidsvermogen) is
een küo\Vatt-uur. Zuhc een ki-
lowatt-uur is gelijk aan de
energie die wordt verbruikt
door een fietser, om 334 kilo-
meter af te leggen; een paard,
om 1600 kilo over een afstand
van vier honderd meter voort
te trekken.
Met een kilowatt-uur kan
men: zes overhemden strijken;
een gloeilamp vijf en twintig
uur laten branden; vijftig eie
ren bakken.
Hier zie je het jonge hertje
Bambi, uit de gelijknamige
tekenfilm, in een benarde si
tuatie. Hij is op het spiegel
gladde ijs uitgegleden en de
achterpoten zijn in de knoop
geraakt. Het konijntje „Stam
pertje" (links) komt Bambi te
hulp. Die heeft pret met dit
geval en trekt Bambi aan een
poot. Een leuk geheel om te
tekenen en te kleuren.
Wij beginnen weer, zoals we
dat al meer hebben gedaan,
een rechthoek te maken. De
lange zijden verdeel je in vier
gelijke delen en de korte zij
den in twee gelijke delen. Ver
bindt alle punten met elkaar
en trek ook de diagonalen
(schuine zijden) naar de hoe
ken 1—5 en 5—1. Ook M—m en
m—M. Nu zie je meteen al en
kele uitgangspunten; t staart
je van Bambi ligt precies te
midden van de tekening (op
het snijpunt mm en MM),
De rug en kop volgen de rich
ting van de hulplijn van het
midden uit, naar 5. Ook de
poot, waaraan Bambi trekt, ligt
enigszins op de lijn 51. Nu is
het 't beste om ook nog even
de hulplijn aa (onderste
helft) te trekken, daar komen
ook enkele punten op voor
waar je aan moet denken. Let
maar op: bij a, geheel retfhts,
komt het rechter voorpootje.
Bij a—a en M—M valt de lin
kerpoot, welke recht naar vo
ren komt. Dit is even lastig,
want het lijkt de rechterpoot,
maar wij zeiden het reeds: de
poten zitten in de knoop.
Welnu, deze linkerpoot is
over de rechterpoot ge
bogen! Deze poot raakt
de lijn Mm (rechts' en de
rechterpoot (dus die Stamper
tje vast heeft) raakt ook de
lijn a. Het konijntje Stampertje
staat op de lijn 22 en aa en
raakt met zijn oortjes m. Nu
laten wij het verder aan jullie
over om Bambi en Stampertje
te tekenen en te kleuren, want
daar „leent zich dit tafereeltje
bijzonder goed voor.
1\©W».PL I "ViT-" -
33. Intussen hadden Sim, Sam en Rasmus een hoop
teilen klaar met warm water erin, zodat' alle zee
rovers tegelijk een voetbad konden nemen. De kapi
tein was nogal verbaasd, dat het water nu al klaar
was. maar hij dacht daar niet over na. en niemand
wist ook. dat Rasmus m elk teiltje cement had ge
daan. Het zou wel niet zo lang meer duren, alvorens
dat cement hard werd, en dan zaten alle houten
benen stevig vast. Nu. het duurde inderdaad met
lang, of er werd al van verschillende kanten geroe
pen: „Help, help, ik kan mijn mooie houten been
niet meer uit het teiltje krijgen."