Beeldromans hebben verderfelijke invloed op Amerikaanse jeugd Pogingen het onderwijs visueel te maken BE VAN en het partijcongres SCHEEPVAART BERICHTEN Rondom de wereld St. Stefanus van Hongarije Constantijn leeuwenjacht A'KAAuGA \\.°S°\3 oQ Bel evenissen van de struisvogel Rasmus initieve agenda verschenen r i Avontuurlijke De/i J VRIJDAG 31 AUGUSTUS 1951 PAGINA 7 Vol sensatie en gruwelen Nederlanders in Indonesië vrijgelaten i tr mrww i m Wat betekent eenQ KILO W ATT-uur Stampertje helpt Samki 4y a.y»v va.1 op JvQ-t ys Sim, Sam en Rasmus naar Alrika (Van onze correspondente) NEW YORK, Augustus. en van de ernstigste moeilijkheden, waarmee ouders en opvoeders van Ame- fl rikaa-nse kinderen hebben te worstelen, is de invloed van z.gcomicsof wat wij in Holland met een veel te mooi woord „beeldromans" plegen to noemen. Op een bevolking van 153 millioen Amerikanen worden maandelijks alleen aan kindéren 60 millioen comic-boekjes verkocht. Op de scholen bestaat een ruilhandel in die „plaat-verhaaltjes" en gemiddeld koopt of leest een Ame rikaans kind vijf tot zes van deze boekjes per week. De ouders hebben er door gaans weinig op tegen, omdat deze boekjes hun kinderen een tijdje zoet houden. Bij die bovengenoemde 60 millioen zijnechter nog niet de „comics" der kranten berekend, die deze kinderen ook meestal lezen. Bijna de meeste der 2500 Ame rikaanse dagbladen wijden van een halve tot twee pagina's aan beeldromanne tjes. Alle Zondagsbladen hebben een speciaal bijvoegsel van acht tot tien pagina's met „comics". Men kan daarom zonder overdrijving zeggen, dat meer dan èen derde van de (Amerikaanse bevolking ze dagelijks leest, en men kan zich voor stellen, welk een enorme invloed dit soort „lectuur" op kinderen op den duur moet hebben. En voor welke problemen ernstige ouders en opvoeders daarom staan: niet alleen om de angstwekkende hoeveel heid van deze boeken en krantjes, die de Amerikaanse kinderen verslinden, maar vooral om de inhoud van die ver halen, welke merendeels niet zo on schuldig zijn als men ze in Europa kent. Er worden voortdurend schoten in ge lost en moorden in gepleegd, er komen diefstallen öa absurde handelingen jn voor, er vloeR heel wat bloed in en er hebben aldoor achtervolgingen plaats. Uw correspondente sloeg een keer eens een kinderkrantje op, waarin men het ene kind het oog van een ander met een naald zag doorsteken. De „superman" een soort tove naar is ook een populaire figuur in die boekjes. Onlangs kreeg een zesjarige jongen een „superman"- costuum van zijn ouders. De jongen geloofde, dat. als hij dit costuum droeg, de krachten van de tovenaar op hem zouden overgaan: hij sprong uit het raam om zijn ouders te la ten zien, dat hij kon vliegen.... en wérd dood binnengebracht. Er bestaat zeker een wettelijke cen suur op de inhoud van die verhaaltjes, maar deze heeft weinig effect. Haast alle sensaties en gruwelen kunnen wor den beschreven, als de misdadiger in liet verhaal maar als zodanig erkend blijft. Doch het is natuurlijk duidelijk, dat de boekjes gekocht worden om het genot van de sensaties en dat de „mo raal" in de geschiedenis van do ver diende straf voor zulk een booswicht op kinderen nauwelijks de bedoelde in druk maakt. Hierdoor komt het, dat vele kinderen langzamerhand tot het plegen van misdadige handelingen on gemerkt een pmdere verhouding krij gen En het zijn niet op zichzelf staande "gevallen, wanneer men in de krant leest, dat een achtjarige jongen zijn grootmoeder doodschiet, omdat ze niet toestond, dat hij snoep ging kopen. Of wanneer men hoort van een jongen van twaalf, die zich liep te vervelen en in de kast naar comics" zocht, toen een revolver vond en die op zijn vader af vuurde, en daarna op zijn moeder, toen ze hem dit speelgoed wilden afnemen. En men kan de jonger gerust geloven, toen hij de politie later vertelde dat hij het „zo maar" gedaan had. Voor vele Amerikaanse kinderen ho ren geweren en revolvers bij de pret tige opwindende dingen, die men bui ten de speelgoedkast kan vinden en het is geen bijzonderheid wanneer kinderen .oorai die gemeentescholen bezoe ken wapens b;j zich dragen. Vele kinderen hebben hun hoofd vol met alle mogelijk- verhalen, waarvan ze niet beseffen, hoe misdadig ze zijn. Het is waar, dat het drukke bioscoopbe zoek van kinderen, die op alle leeftij- (Telefonisch van onze Londense correspondent) LONDEN, hedenmorgen Heden verscheen de definitieve agenda voor het Labourpartij-congres, dat in October plaats vindt in de badplaats Scarborough. Dit congres is van bijzon der belang, omdat verwacht mag wor den. clai, deie bijeenkomst duidelijk zal maken, hoe s?root de aanhang is. welke de scheurmaker Aneurin Bevan achter zich heeft kunnen verzamelen. Het hoogtepunt van de strijd komt reeds op de eerste dag, als verkiezingen plaats Vinden voor het landelijk hoofdbestuur van de partij. In dit hoofdbestuur wor den zeven plaatsen ingenomen door vertegenwoordigers van de plaatselijke kiesverenigingen Aneurin Bevan, die in deze "afdeling vorig jaar wederom het hoogste aantal stemmen verwierf, zal Waarschijnlijk ill October wederom nummer één ziin. Behalvq Bevan bevinden zich op het ogenblik onder de zeven van de poli tieke vleugel twee Bevannianen. name lijk de socialistische parlementsleden Driberg en Mikardo. Bovendien heeft Bevan nog een volgelinge in het parle mentslid mevrouw Barbara Castle. Deze laatste heeft zitting in het hoofdbestuur onder de vertegenwoordigsters van de vrouwelijke aanhang van Labour. Voor de nieuwe verkiezingen heelt zij zich •evenwel candidaat laten stéllen voor een van de zeven politieke zetels. On der de 29 candidaten (van wie acht ministers), die on de nominatie staan voor de zeven politieke zetels in het hoofdbestuur, bevinden zich, behalve Bevan, Mikardo, Driberg en mevrouw Caslle ook nog de tegelijk met Bevan afgetreden minister Harold Wilson en het Bevanpiaanse parlementslid Harold Davies. Nog enkele min o£ meer overtuig de aanhangers van Bevan staan op de liist. Op het ogenblik worden vier van de zeven politieke zetels inge nomen door ministers, namelijk Mor rison. Griffiths. Dalton en Shinwell. Alle Bevan-winst zou behaald moe- De heer W. F. van de Woestijne, ad ministrateur van de onderneming „Gu- nung Susuruh". die bij de massa-arres taties in West-Java van Vrijdag j.l. in hechtenis was genomen is reeds binnen vier en twintig uur vrijgelaten. De ar restatie bleek op een misverstand te be rusten. Thans bevindt zich van de Vrij dag gearresteerde Nederlanders alléén nog de heer Koops in hechtenis. ten worden ten koste van deze vier zetels. Een aanzienlijke versterking van de Bevangroep op deze zetels zou evenwel niet meer betekenen dan een bevesti ging van een reeds bekende waarheid, namelijk dat Bevan's aanhang het sterkst is in de plaatselijke kiesvereni gingen, die meer links georiënteerd zijh dan de vakverenigingen. den in de theaters worden toegelaten, ook schuld draagt aan deze mentali teit, en niet te vergeten de schietpar tijen en moordhistories, die ze door de radio en televisie kunnen horen en zien. Maar het blijft een feit, dat een deel van het Amerikaanse publiek niet de funeste invloed van de sensationele beeldromans kan zien en deze onder schat Het is daarom niet te verwonderen wanneer men hoort, dat een deel van de opvoeders meent, dat het verstandig zou zijn om tegemoet te komen aan de lust van kinderen om „comics" te lezen, door ook op de scholen deze in te voe ren cn de leerlingen hun lessen in de vorm van beeldromans voor te zetten. In „The Tulsa Tribune" van Oklahoma verscheen een hoofdartikel, waarin met ernst de beeldromans als leermiddel werden aanbevolen. „Wanneer kinderen sommen moeten oplossen als het snel- heidsverschil tussen A en B die zich beiden op verschillende tijden naar X spoeden", schrijft dit blad, „is het dan met beter deze abstracte A en B te ver anderen in vluchtende dieven en het rekenooek te illustreren met achter volgingsscènes, zodat de kinderen met ijver aan het werk zullen gaan om uit te vinden, hoeveel vlugger de een dan de ander is"" In het New Yorkse blad „Education" (Opvoeding) kon men onlangs lezen: „Zou men kinderen niet met Sha kespeare's werk vertrouwd kunnen maken door scènes van zijn stukken in plaatjes te beschrijven, waardoor de kinderen de voornaamste figuren van deze stukken zouden leren kennen?" En weer een ander blad stelt voor of de Engelse grammatica niet pret- tigei kon worden geleerd, wanneer dit boek geïllustreerd was en wan neer b.v. het bijvoeglijk naam woord en het bijwoord als reclame schilders zouden worden voorge steld. ..Mijnheer Bijvoeglijk'' zou zelfstandige laamwoorden en voor naamwoorden moeten schilderen en „mijnheer Bijwoordelijk" zou bij voeglijke naamwoorden en werk woorden schilderen. Enzovoorts. Over ue Devordering van de denklui- heid en de gemakzucht wordt nergens gerept bij de bespreking van dit soort visuele educatie. Evenmin komt het smaakbederf ter sprake er dat, terwijl zestig percent van de nu gepubliceerde beeldromans niet zijn aan te zien van de lelijkheid. En er bestaat werkelijk een grote kans, dat beeldromans op de Amerikaanse scholen zullen worden ingevoerd. „Want", zo zeggen de voor standers van deze leermethode, „wij ge loven in het oude Chinese spreekwoord: Eén plaatje is even veel waard als dui zend woorden...." Er als men dan denkt aan de plaatjes, die de Ameri kaanse kinderen dagelijks onder ogen .vrij gen, kan men alleen maar denken: helaas Al-AMAK H'dam/Caic. 31 te Suez. ALIOTH 31 van Las Palmas n. Rott. ARNEDIJK p. 30 Ouessant n. d. Gulf. AVERDTJK p. 30 Bavezier n. Rott. AXELDIJK PI vail New York n. R'dam. ARUNDO 30 van Newport News n. Ned. ARENDSDIJK 31 van B. Aires te N. York. AAGTEDIJK 30 van Trinidad n. B. Aires. ABBEKERK Beira—Amst. 31 te Aden. ALKAID p. 31 Finisterre n. B. Aires. AMSTELDIEP p. 31 Cp. Sable n. Ned. AMSTELPARK p. 31 Burlings n. V.S. ANNENKERK p. 31 Ouessant n. Mars. ATLAS 30 v. d. Levant te A'dam. BOISSEVAIN 29 van Hongk. n. Rio Jan'o. BREDA 1 van Chicama te Callao verw. BARENDRECHT p. 30 Miri n. Singap BENGKALIS p. 31 Finisterre n. Amst. BACCHUS PI van Trin. te Paramaribo. BR1TSUM p. 31 Azoren n. Hamptour. PORNEO 3f v. Tdj. Priok te Cheribon. CALLISTO p. 31 Cape Race n. Ned COTTICA 31 v. Trin. te Paramaribo. CELEBES Amst.—Indon. 31 te Pt. Said. CERAM p. 31 Dungeness n. Antw. DRENTE 31 v. Belawan n. Penang. DEO DUCE p. 31 Holtenau n. Gdynia. DUIVENDR. p. 31 Kp. Verde n. Liverpl. DELFSHAVEN 3/9 tc B. Aires verw. ELM1NA p. 31 Dungeness n. Dakar. EDAM 31 van R'dam te New York verb. ETIRESIAS p. 31 D.ieddah n. Indon. GAASTERL. p. 31 Abrolhos n. Ilheus. GROTEKERK PI v. Hamburg te Antwp. GRAVELAND 30 v. Santos n. Amst. HEELSUM p. 31 Dover n. New Orleans. HECUBA 31 van Hamburg te Antwp. HAULERWIJK p. 30 Scilly n. d. V.S. HEEMSKERK 29 te Adelaide. JAPARA K.R.L. 31 te Tandj. Priok. KATWIJK p 31 Dover n. Setubal. KIELDRECHT p. 30 Kreta n. Genua. KOTA AGOENG p. 31 Gibr. n. Tdj. Priok. LIEVEVR.K. 31 v. Suez n. P. Said. LOENERKERK 31 te Colombo. LARENBERG 29 v. Sluiskil te Hueiva. LEMSTERKERK 31 te Bandar Shapur. LOPPERSUM 31 v. Bona te A'dam. MACUBA p. 30 St. Kitts n. Curacao. MADOERA 30 te Basrah. MARKELO O.Afr.Amst. 31 te Aden. MALEA Miri—Sydney, p. 31 Ceram. METULA p. 31 Kaap Bon n. Bombay. MIDAS 30 v. Amst. te Valencia. MARPESSA 31 v. Liverp. te A'dam. MAASKERK 30 te Novo Redondo. MACUBA A'dam n. Curacao p. 30 Guadel. NIGERSTROOM 30 te Takoradi. NIEUW AMST. p. 31 Cp. Sable n. N. Y. NESTOR p. 31 Kp. Finisterre n. Amst. OBERON p 30 Azoren n. la Guaira. ORANJE Amst.—Priok 31 van Suez. OVULA Balikp—Rott. 31 te Suez. ZATERDAG HILVERSUM I. 402 m. VARA: 7.00 nieuws. 7.18 gram., 8.00 nieuws. 8.18 gram.. 8.40 orgel, 9.00 gram. VPRO: 10.00 causerie, 10.05 orot. pr. VARA: 10.20 herh.. 11.35 sopraan en piano, 12.00 gram., 12.33 Roemeens orkest, 13.00 nieuws, 13.15 amusem.muziek, 13.45 gram., 14.00 jeugd. 14.20 fanfare-orkest. 24.50 spreekuur voor emigranten, 15.15 Metropole-orkest, 15.45 Van de wieg tot het graf. causerie, 16.05 gram., 16 30 sport, 16.45 kamerorkest, 17.30 jeugd. 18.00 nieuws, 18.20 amusem.muziek, 18.40 zoeklicht op de Westerse defensie. 19.00 artistieke staalkaart. VPRO: 19.30 Pas separtout, causerie. 19.40 causerie, 19.55 Deze week, causerie. VARA: 20.00 nieuws. 20.05 actualiteiten. 20.15 gevar. progr., 21.15 Weense muziek, 21.45 social, comm., 22.00 Hawaiianmuziek, 22.25 Onder de pannen, hoorspel, 22.45 accor- deonmuziek. 23.00 nieuws, 23.15 gram. HILVERSUM II, 298 m. KRO: 7.00 nieuws, 7.15. gymn., 7.30 koorzang. 7 45 Morgengebed, 8.00 nieuws. 8.15 gram., 9.00 huisvrouw, 9.35 Residentie-orkest, 10.00 kleuters, 10.15 gram. 11,.00 zieken. 11.45 gram., 12.00 Angelus. 12.03 gram., 12.33 gram., 12.55 zonnewijzer, 13.00 nieuws, 13.20 amusem.muziek. 14.00 Theo Casion, in misdaad en antiek, hoorspel, 14.20 gram., 14.40 mannenkoor. 14.55 kroniek van letteren en kunsten. 15.30 fanfare-orkest, 15.55 kamerorkest fcn soliste 1630 De schoonheid van het Gregoriaans. 17.00 jeugd. 18.00 filmmu ziek, 18.15 sport, 18.25 Promenade-orkest en solist, 19.00 nieuws, 19.15 „Dit is le- een", causerie, 19.21 actualiteiten. 19.27 gram., 19.52 journalistiek weekoverz.. 20.00 nieuws, 20.05 de gewone man, 20.12 gram.. 20.15 Lichtbaken, 20.40 Steek eens op. heren!, 21.00 gevar. progr., 21.53 Wat zou u doen?, 22.00 amusem.muziek, 22.30 Wij luiden de Zondag in, 23.00 nieuws, 23.15 Esperanto, 23.22 gram. ENGELAND. BBC, home service 330 m.: 15.15 orkestconcert, 18.30 gevar. mu ziek. 20.00 amusem.muziek. BBC, light progr. 1500 en 247 m. 12.00 lichte muziek. 14.15 orkestconcert, 15.00 amusem.muziek. 16.00 militair orkest. 17.00 jazzmuziek, 18.00 lichte muziek. 19.30 symphonie-orkest en solisten. 21.05 symphonie-ork. en solisten. 22.25 dans muziek. NORDWESTDEUTSCHER RUNDFUNK 309 m.: 12.00 gevar. muziek. 13.25 om roeporkest, 14.00 gevar. muziek. 16.00 lichte muziek, 20.05 amusem.muziek. 22.25 kamermuziek, 23.00 dansmuziek. 0.10 dansmuziek. 0.35 lichte muziek. 2.00 rhythmische muziek. FRANKRIJK, Nationaal progr. 347 en 249 m.: 12.30 orkestconcert, 13.20 kamer muziek, 15.35 moderne muziek. 16.50 kamermuziek, 20.00 orkestconcert. BRUSSEL. 324 m.: 12.00 salonorkesr. 15.00 accordeonmuziek. 15.30 accordeon- muziek. 16.00 symphonie-orkest, koor en declamator, 20.00 omroeporkest en soliste. 22.15 verzoekprogr. 484 m.: 15.00 operamuziek, 17.10 lichte muziek. 20.00 Philharm. orkest, koren en orkesten. 21.30 lichte muziek. ORESTES p. 31 Turkseil. n. Mobile. PR. W. v ORANJE p. 13Belle Isle n. R'd. PR. MAURITS p. 31 Lizard n. Antw. PR. FRED. WILLEM 31 te Hamilton. PAPENDR. 30 van Brunsbuttel n. Trinid. RUYS 31 te Lorenco Marques. RIJNDAM 31 v. New York un. R'dam. REMPANG 30 van Makassar n. Tj. Priok. ROELF 30 van Lorient n. A'dam. STA. ELENA p. 30 Finisterre n. Amst. SARPEDON 30 v. N. Y. n. Turks eiland. STENTOR p. 31 Dungeness n. Barbados. SOESTDIJK 31 van N. Orl. te Galveston. STRAAT SOENDA 29 te Penang. SALLAND p. 31 Cp. St. Thome n. B. Aires. SUNETTA 30 te Rio de Janeiro. SAMARINDA p. 31 Kp. Tenez n. Rott. SINGKEP p. 31 Minicoy n. A'dam. SLOTERDIJK 30 van Pladju n. Surabaja. SUMATRA 31 te Balikpapan. TALISSE 31 v. Cicniuegos te A'dam. TABIAN Amst.—S'blja. p. .31 Gibr. TITUS Levant—Amst., 30 v. Ipswich. TOSARI 31 v. Padang te Belawan. TJIKAMPEK 31 van Beira n. Tamatave. TJIMENTENG 29 te Pt. Elisabeth. TIBERIUS 30 v. Sant. Suba n. N. Y. TITUS 31 van Ipswich te Amsterdam. TJIBODAS 29 van Nagoya. n. Priok. ÜTRECHT Col. n. Pac. kust 31 te Cebu. UTRECHT p. 29 Miri n. Cebu. VËENDAM 31 v. R'dam n. New York. WILLEM RUYS 31 v. Aden n. R'dam. WINSUM p. 31 Kp. St Vincent n. Rott. WINTERSWIJK 31 v. R'dam te Venetië. WIELDR. 30 v, East London n. Baytown. YAPEYN 30 te Buenos Aires. ZONNEWIJK p. 31 Keywest n. Ned. INTERINSULAIRE VAART ANTONIA 31 van Pladju te Penang. BACCHUS 31 v. Trinid. te Paramaribo. ILOS 30 van Aux Cayes te Miragoane. HYDRA 30 van La Guaira n. Pt. a Pitre. KAROSSA 30 van Sorong n. Manokwari. MIN JAK 29 te Tandjong Priok. OPHIR 31 van Belawan te Singapore. PLANCIUS 30 van Macassar n. Buhleng. SAROENA 31 van Miri te Singapore. KLEINE VAART ANNA SYLVIA 30 1e Halden. ELMA 30 van Harlingen n. Kopenhagen. MARVA pass. 30 Gothenburg n. R'dam. UNITAS 30 van Mantyluoto n. Jacobstad. ARY SCHEFFER 30 van Rouaan n. Havre. MARTHA 30 van Partington n. Wexford. WOT A 30 vna Kalmar n. Amsterdam. ''BEN HAEZER 30 van Kingslynn n. Amst. ERKALTN 29 van Londen n. Hamburg. KITTY 29 van Gefle n. Amsterd. LARÏX 30 te Sundswall. ABRO 28 te Norsbronn. ALPHA 29 te Hull. BETA 29 te Bordeaux. BOUNTY 29 van Ronnskaer CARIBIA 29 van Ilov. CONFID 30 te Sornaes. CURAcAO pass. 29 Brunsbuttel. GRUNO 29 van Goole. FENNA pass. 29 Brunsbuttel. HARM 29 van Skelleftea. HELIOS 29 te Rostock. JANTINA 29 van Karlstad n. Amst. JOZO 29 van Colchester. MAJOR! 29 te Koping. MARTJE 29 te Yxpilla, METEOOR 29 te Newcastle. NIMROD 29 van Ahus. NOMADISCH 29 van Mantyl. n. Sharpness. PASSANT pass. 30 Holtenau. ^O^ETDON 30 te Malmö. QPICA 29 van Stettin n. Hudixwall. ttny 28 te Stettin. WEA pass. 29 Holtenau WEST VALK 20 te Hamburg. WIEMA pass. 29 Holtenau. WILHELMINE 29 te Mariehamn WILLY 29 te Yxpilla. ZEELAND 29 van Newcastle n. Stockholm. ZWERVER 29 van Abo n. Sundswall. NAVIS 29 van Koping. EMKE 29 te Rouaan. WIM 29 van Preston. OT<KO BOSKER 29 van Lissabon. OCEAAN 28 van Abo. KOLGA 23. te Sundswall. t TMFTORD 28 van Stohviikersluis. EUW 27 te Gothenburg. MUTUA FIDES 29 te Herrang. VARWAL 28 te Slotsbron. r»ETE 23 te Kalmar. M THEPESIA pass. 30 Holten, n. Wismar. MARATHON pass. 30 Holten, n. Newcastle. A'DAM. aangek. 30/8" %*REBBESTR Lon den. stg.: VENUS. Bremen, stg.; ATLAS, Le vant, stg.; PARAAT. Zaandam, leeg: JO ZO. Rolt., leeg (te Z'd); 31/8: IRIS IJM.. ijzer; TITUS. Levant, stg.; MARPESSA, Li verp., rep.; LOPPERSUM, Bona, fosf. In 1938, bij gelegenheid van het 9e eeuwfeest van de H. Stefanus, werd de schrijn in een speciale spoorwagon door Hongarije ge voerd, om aan het volk te worden getoond Deze week denken we even aan de arme, vervolgde Katho lieken van Hongarije, die op de 2e September hun grote Apostel gaan vereren, namelijk de Hei lige Stefanus- Die verering kan nu helaas niet meer geschieden met een grootse processie door de straten van Boedapest. De gelovigen kunnen nu niet meer •samenstromen om langs hun rijen de prachtige schrijn ie zien voorbijtrekken. In die schrijn wordt nog steeds de on geschonden rechterhand van de Heilige Stefanus bewaard. Maar toch zullen de Katholieke Hon garen hun grote en heilige ko ning niet vergeten. Juist in deze zware tijden zullen ze hem meer dan anders aanroepen. Het was deze Stefanus, die tegen het einde van de tiende eeuw zijn vader als vorst van het heidense Hongarije opvolg de. Zelf was hij één der eersten, die tot Christen gedoopt werd. En deze eerste Christenkoning van Hongarije begon onmiddel lijk de grote strijd tegen hel heidendom, Hij gaf met milde hand aan allen, die zijn huip nodig hadden- Hij schrok er ook niet voor terug, de zieken le bezoeken; hij stapte dc hutten der armen binnen en verzorgde de zieken en waste hen zelfs de voeten. Geen wonder, dat een koning, die zo met zijn volk omging, .wekjra de liefde vjen zijn onder danen won. Naar-tvéin wiklcn ze luisteren, zijn voorbeeld wil den ze volgen. Zo kon het Christendom in het heidense Hongarije zijn intrede doen. Prachtige kerken verrezen, kloosters werden gebouwd en weldra kwamen er bisschoppen, die de leiding van de nieuwge vormde Christenstaat op zich namen. Stefanus was niet alleen een vroom vorst, hij was ook een streng en rechtvaardig bestuurder van zijn land. De mensen behoefden heus niet te denken, dat-ze een loop je met hun koning konden ne men. De wijze wetten die hij uitvaardigde wist hij ook te doen uitvoeren. Krachtig en met vaste hand- Zo bracht deze grote koning orde, welvaart en vrede onder zijn volk. Om het vele goede, dat door hem verricht is, zo getuigen zijn vereerders, is de rechter hand van de koning, tot op de dag van heden ongeschonden gebleven. Sint Stefanus, de heilige ko ning van Hongarije, stierf in het jaar 1038. De tweede September is zijn feestdag. Bidden we voor het arme volk van Hongarije de grote voorspraak van deze heilige af. II Het eerste gedeelte der reis verliep kalm en zonder belang rijke gebeurtenissen. De 13e September was men in Neder land uitgevaren en de 10e De cember bereikte men het eiland Principé in de Golf van Guinea. Nabij Rio de Janeiro vond men het kleine eilandje San Sebastiaan met een uitstekende rede. Dat was dus een veilige ligplaats voor de vloot, maar bo vendien was hier volop gele genheid om zich van vers voed sel te voorzien. In de baai krioelde het van vissen, die zo overvloedig gevangen werden, dat de netten bij het ophalen scheurden. Bovendien bewoon den tal van papegaaien en meeuwen het eiland, die door de schepelingen gevangen en geschoten werden. En tenslotte groeide op dit eiland een kruid, dat wel iets geleek op wilgen blad, dat mén kookte, in azijn legde en daarna gebruikte als geneesmiddel tegen de scheur buik, de gevreesde ziekte, die het scheepsvolk teisterde. Daar op dat stille eilandje San Se bastiaan brachten onze zee vaarders dus goede dagen door die hen helemaal opknapten. Nadat men dit eiland verlaten had volgde een tijd van voort durende tegenspoed. In die da gen doorleefden de dappere mannen veel ellende. Er heerste steeds meer ziekte onder de De „Séheveningse Zeestraat", thans de Öude Schevenivgse weg. De ontwerper was Constantijn Huygens, de dichter-diplomaat De gebalsemde rechterhand van de H. Stefanus van Hongnnie wordt te Boedapest in een kost bare schrijn (met goud en edel stenen versierde kist) bewaard 4 September is het 355 jaar geleden, dat Constantijn Huy gens (niet ie verwarren met Christiaan) geboren werd. Huy gens was eén veelzijdig man: staatsman (o.a. secretaris van Frederjk Hendrik),, dichter, taalkundige, wiskundige, ster renkundige, tekenaar en sports man (o.a. schermen en ruiter sport) Reeds op zeer jeugdige leef tijd kreeg hij les in muziekken- nis en viool spelen. Op zijn tien de jaar leerde 'hij Latijn en Frans en enkele jaren later Grieks. Ook leerde hij al vroeg tijdig tékenen. Als staatsman en dichter is Constantijn Huygens het meest bekend. Ais staatsman (diplomaat) reisde, hij veel en gezien zijn kennis van vreemde talen is het te verklaren, dat hij zelfs gedichten in de Italiaanse en Franse taal heeft geschre ven. Den Haag was zijn geliefde woonplaats en dat hij veel voor deze plaats voelde blijkt wel uit het feit, dat op zijn voorstel de weg van Den Haag naar Sche- veningen werd aangelegd (thans de Oude Scheveningse weg). Hij maakte ook een gedicht: „Zee straat", waarin Huygens alle voordelen opsomde van de nieu we weg naar Scheveningen De Scheveningse vissers moesten vroeger met hun man den vis een moeizame tocht door de duinen maken om in Den Haag te komen. Omge keerd konden de Hagenaars vrijwel niet van de zee genie ten. Aan de rechterzijde, halver wege, staat een borstbeeld van Constantijn Huygens. De korte inhoud van het Latijnse gedicht is: „Constantijn Huygens heeft door dit monument voor het na geslacht willen getuigen van het begin, de voortgang, de vol- bemanning en tenslotte werd het zo erg, dat op sommige dagen drie sterfgevallen plaats hadden en eens zelfs vier op één dag. Daarbij was een dei- schepen, de „Eendracht" zo lek, dat het alleen met voortdurend pompen drijvende gehouden kon worden. Ondanks al deze tegenstand en de harde beproevingen, dacht v. Noort er echter niet aan om zijn plan op te geven en naar huis terug te keren. Onvervaard zette hij zijn voor genomen tocht door ondanks alle gevaren en alle ellende. Zo kwam men weer in deer niswaardige toestand aan de Amerikaanse kust. Men besloot te landen in de mond van een kleine rivier, maar het waren de daar gevestigde Portugezen, die dit verhinderden. Ten einde raad moesten de Hollanders nu wei ten anker gaan voor bet eilandje Santa Clara. (Wordt vervolgd) Maar Sir Patric wees voorlo pig alle medewerking af. Hij wilde eerst eens het terrein verkennen. Want een grote groep, misschien uitgehongerde, leeuwen is geen kleinigheid. Daar moest met de grootste voorzichtigheid tegen opgetre den worden, wilden er geen nieuwe slachtoffers vallen. De terreingesteldheid en de door de negers gemaakte omheining waren zo, dat er geen kans be stond, de leeuwentroep te ver jagen. Van dat verjagen zou bovendien dan een andere streek en een ander dorp de dupe worden. „Er zal niets anders opzit ten", besloot mijn vriend al gauw, „dan dat we de hele bende één voor één neerschie ten." Het was een vreselijk besluit, zoveel dieren te moeten doden. Maar er zat werkelijk niets an ders op. Mensenlevens zijn ten slotte meer waard dan het leven van dieren. „Als er een andere mogelijk heid bestondzo sprak Sir Patric. „zou ik die veel liever aangrijpen. Maar wij moeten de bende aangrijpen. Tom. We zullca er samen op- uitgaanJ! Ik verkeerde wel even in spanning, wat Patric van plan was. „Kijk eens", zei hij toen, „we trekken samen het bos in, zoe ken daar een geschikte boom op, klimmen daarin en lokken dan, door een of ander kleiner dier, de leeuwen naar ons toe." Een heel eenvoudig plan du?, met een paar woorden gezegd. Maar bepaald aanlokkelijk was het niet. Met zijn tweeën in een boom te zitten en dan aan je voeten een hele serie leeu wen te zien rondwandelen, dat leek me nu niet bepaald iets aangenaams „Er zal toch niets anders op zitten!" hield mijn vriend vol. „Ik ben echter overtuigd, als we het slim aanleggen en onze kalmte bewaren, dat het best gaan zal." Natuurlijk trok ik mee het bos in. Een flinke geit als lok aas voerden we mee binnen de omheining. Aan de boom, door Patric als ons verblijf uitge zocht, bonden we de geit vast. Alles ging natuurlijk heel vlug in zijn werk. Het duurde dan ook niet lang, of we zaten op een veilig plekje hoog in de boom. Maar toch zo, dat we vrij uitzicht hadden en behoorlijk konden schieten. De avond daalde snel. Patric had een electrische fakkel bij zich, zo dat we ondanks de duisternis toch onze naaste omgeving kon den onderscheiden. Met het vallen van dé duis ternis vermeerderden de woud geluiden. Gekraak van takken en geritsel van bladeren wa ren hoorbaar. Daar de leeuwen al lange tijd in dit woudgedeel te huisden, wisten we, dat bijna alle geluiden van hen afkomstig moesten ziin. Andere dieren waren al lang als slachtoffer gevallen of hadden kans gezien deze omgeving te verlaten. Ook de geit beneden ons begon geluiden te maken. Het beest werd merkbaar angstig. Wij wisten het nu: de leeu wen naderden. Ze hadden de prooi geroken en slopen er nu omheen. Mijn vriend en ik verkeerden in de hevigste spanning. Maar we hielden ons rustig. Het geweer in de aanslag en onze speurende ogen naar beneden gericht. Het gekraak werd duidelijker. En ineens.we ontdekten het al lebei tegelijk: tussen de strui ken lichtpuntjes Glinsterende cirkeltjes, twee aan twee. Ogen van leeuwen. Aan alle kanten. Vijf, tien, twintig van die Da- ren ogen. Ogen van begerige, hongerige leeuwen, die op de prooi afkwamen. (Wordt vervolgd) tooiing en de voordelen van het heerlijk werk, op zijn voorstel en naar zijn ontwerp onderno men: de weg door het onher bergzame duin gegraven, met mooie bomenwegen omzoomd: een duurzame roem voor het vaderland." Constantijn Huygens Aan deze weg liet hij zich een woning bouwen „Hofwijck", weltce hij in 1642 in gebruik nem. Constantijn Huygens is 91 jaar oud geworden. De eenheid van electrische energie (arbeidsvermogen) is een küo\Vatt-uur. Zuhc een ki- lowatt-uur is gelijk aan de energie die wordt verbruikt door een fietser, om 334 kilo- meter af te leggen; een paard, om 1600 kilo over een afstand van vier honderd meter voort te trekken. Met een kilowatt-uur kan men: zes overhemden strijken; een gloeilamp vijf en twintig uur laten branden; vijftig eie ren bakken. Hier zie je het jonge hertje Bambi, uit de gelijknamige tekenfilm, in een benarde si tuatie. Hij is op het spiegel gladde ijs uitgegleden en de achterpoten zijn in de knoop geraakt. Het konijntje „Stam pertje" (links) komt Bambi te hulp. Die heeft pret met dit geval en trekt Bambi aan een poot. Een leuk geheel om te tekenen en te kleuren. Wij beginnen weer, zoals we dat al meer hebben gedaan, een rechthoek te maken. De lange zijden verdeel je in vier gelijke delen en de korte zij den in twee gelijke delen. Ver bindt alle punten met elkaar en trek ook de diagonalen (schuine zijden) naar de hoe ken 1—5 en 5—1. Ook M—m en m—M. Nu zie je meteen al en kele uitgangspunten; t staart je van Bambi ligt precies te midden van de tekening (op het snijpunt mm en MM), De rug en kop volgen de rich ting van de hulplijn van het midden uit, naar 5. Ook de poot, waaraan Bambi trekt, ligt enigszins op de lijn 51. Nu is het 't beste om ook nog even de hulplijn aa (onderste helft) te trekken, daar komen ook enkele punten op voor waar je aan moet denken. Let maar op: bij a, geheel retfhts, komt het rechter voorpootje. Bij a—a en M—M valt de lin kerpoot, welke recht naar vo ren komt. Dit is even lastig, want het lijkt de rechterpoot, maar wij zeiden het reeds: de poten zitten in de knoop. Welnu, deze linkerpoot is over de rechterpoot ge bogen! Deze poot raakt de lijn Mm (rechts' en de rechterpoot (dus die Stamper tje vast heeft) raakt ook de lijn a. Het konijntje Stampertje staat op de lijn 22 en aa en raakt met zijn oortjes m. Nu laten wij het verder aan jullie over om Bambi en Stampertje te tekenen en te kleuren, want daar „leent zich dit tafereeltje bijzonder goed voor. 1\©W».PL I "ViT-" - 33. Intussen hadden Sim, Sam en Rasmus een hoop teilen klaar met warm water erin, zodat' alle zee rovers tegelijk een voetbad konden nemen. De kapi tein was nogal verbaasd, dat het water nu al klaar was. maar hij dacht daar niet over na. en niemand wist ook. dat Rasmus m elk teiltje cement had ge daan. Het zou wel niet zo lang meer duren, alvorens dat cement hard werd, en dan zaten alle houten benen stevig vast. Nu. het duurde inderdaad met lang, of er werd al van verschillende kanten geroe pen: „Help, help, ik kan mijn mooie houten been niet meer uit het teiltje krijgen."

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1951 | | pagina 7