OM DE GANSCHE VERELT CLOOT
Voorstel om
open te
alle posten
stellen
Belevenissen van de struisvogel Rasmus
Olivier van Noort, teruggekeerd Sinds Juni j.l het Nederlands
27 Aug. 1601, deed er 3 jaar over record 3 weken
Frankrijk voor opname Turkije
en Griekenland in Atl Pact
Spitsroeden
Héél plezierig
Verbonden troepen
rukken op
Harriman brengt
verslag uit
tig jaar weet
en sterrenkunde
Nieuwe regeling zal een einde
maken aan vele klachten
Moedijkheden bij
Britse bewapening
(sCHEEPVAARmRlCMENj)
S.Man a
VERKLARING VAN SCHUMAN
Toelating van Spanje
nu niet mogelijk
Neutraliteitsschending
door Ridgway ontkend
New Yorkse politie
rolt bende op
Ondersoek in de V.S. rtctar
criminaliteit geëindigd
NEDERL.-DUITS GRENSVERKEER
7 December-divisie
houdt reünie
Tekort aan arbeiders
Sim. Sam
en
Rasmus
- naar
AJrika
m.&vm
ZATERDAG 1 SEPTEMBER 1951
PAGINA 9
Beter ging het toen men de
^Üle Oceaan bereikte en op
eindelijk la Mocha eindelijk
e&ns gastvrij ontvangen werd.
^ar kon men de keuken goed
v°orzien; een bijl voor een
Schaap, een mes voor een of
tv^ee hoenderen, zo was er de
^aikt. Ook hemden en hoeden
'eken als ruilmiddel zeer ge-
jk'ld. Her en der aan de Chi-
e©nse kust bleek de begroe-
.'n9, wanneer althans de Span-
9arden uit de buurt waren, al
v®n hartelijk. Hier vond men
ervloed van pompoenen en
fatas wortelen, een soort
^ördappe| ze|fs kwam er een
^'triodiging voor „een borrel":
ve 'nheemse drank Cici (Chica),
^®rvaardigd door oude vrou-
n' die daartoe maïskorrels
Op 27 Augustus 1601, drie honderd vijftig jaar geleden,
was er grote toeloop van volk op het Marktveld te
Rotterdam. Olivier van Noort, die middag met zijn schip
Mauritius voor de stad verschenen, betrad na een afwezig
heid van drie jaar weer zijn woning, de herberg „De
Dubbele Witte Sleutels". Stad en natie tekenden die 27e
Augustus met gulden letters in het boek der historie aan,
want de zeevaarder-herbergier Olivier van Noort was als
eerste Nederlander rond de wereld gezeild en daarbij in
opdracht van zijn Compagnie de Siraie Magellanes gepas
seerd. Zélf noteert Olivier in zijn Journaal: „Den 26. dito,
de wint als voren z. en de z.z. west, lichten wy ons Ancker,
smorgens vroeg om na Rotterdam ie zeylen, waervoor
wyi omtrent den middach seiten, met grooie blyischap,
God lovende ende danckende van zyn genadige bewaringe,
zynde binnen Rotterdam grooie blydschap, soowel van
de principaelsie als van de ghemeyne Borgerye met grooie
willecom ende feesielycke onihalinghe." Hiermee, 26
Augustus 1601, eindigt hei dagboek. Dat men in Rotterdam
al 27 schreef mocht niet deren,- de datumgrens zou zelfs
Philias Fogg nog foppen. Wie hij niet meer fopte, was ge
zagvoerder Jaap Bak, die in Juni j.l. mei het K.L.M.-toestel
„Edam" in drie weken de wereld rond vloog. Juist
op zijn geboortedag passeerde hij daarbij de datumgrens:
thuis in Amstelveen was het 11 Juni en de dag daarop bo
ven de Stille Oceaan nóg eens. Dat gaf enige verwarring
mei telegrammen en zo, maar dubbel feest. Olivier van
Noort meldt in zijn dagboek niets van verjaardagen en
dezelver viering, maar verder leest men zijn „Beschry-
vinghe van de schipvaeri gedaen door de Sirate Magel
lanes ende om den ganischen Wereli Clooi" in één adem
uit. Zij behoort met zoveel historische scheepsjournalen
tot de meest spannende vaderlandse lectuur. En daarom is
hei interessant dit reis-om-de-wereld-dagboek van 350 jaar
her eens ie vergelijken mei de ervaringen op de jongste en
tot dusver kortste reis om de wereld van een Nederlander:
de heer Reinier Vogels, chef van de afdeling publiciteit
van de K.L.M., aan boord van de Skymasier „Edam".
in de mond namen en met haar
„qualyck gebit" zo lang kauw
den en met „quyl en sieverin-
ghe" vermengden, dat de maïs
ging gisten. Hoe ouder de vrou
wen in kwestie waren, hoe be
ter het product. „Wij droncken
daer hartich van", schrijft Van
Noort, „ende smaeckten uyten
suyren."
Naar het Westen zeilende
werd op Guam ververst, waar
de bevolking al zeer luchtig
gekleed ging, ,,'t welck is ais
oft men Adam ende Eva in ons
Landt geschildert saghen." En
eindelijk kwamen de Philippij-
nen in zicht en werd het tijd om
aan de negocie te denken.
Laecken en lijnwaet kwamen
nu voor de dag en harnassen
als ruilmiddel of voor „vererin-
ghe" aan inheemse machtheb
bers. Verder de Norenberghse
meskens, spiegelckens en nael-
de om goodwill te kweken.
Oratorium Jan v. Riebeeck
„Kota Baroe" Dinsdag thuis
Tito gelooft niet dat
Stalin oorlog wenst
Herdenking van eerste
lustrum
34 6
i
OLIVIER: 1598—1601
drie jaar
OLIVIER van Noort, do te Utrecht
geboren Rotterdamse zeevaarder en
herbergier, heeft het niet makkelijk
gehad op zijn reis om de wereld.
Hij vertrok met vier schepen, de
„Mauritius" en „Eendracht", beide
te Rotterdam en de „Hendrick Fre
derick" en het jacht „de Hope" te
Amsterdam, uitgereed en „wel ge-
monteert van alle Ammonnitie van
Oorloge ende victualie", want naast
het ontdekken van de zeeweg naar
Indië via „de sorgelijcke ende ver
maarde Straet van de Magellanes",
stond kaapvaart op het program,
altijd een niet onaardige aanvulling
van het Voordeel van Coopman-
schap, dat men hoopte te behalen.
Olivier vertrok op 2 Juli 1598 van
Rotterdam en toen hij hier terug
keerde op 27 Augustus 1601, had al
leen de Mauritius de reis overleefd
en waren het nog slechts 45 van de
aanvankelijk 248 opvarenden, die
het vaderland terug zagen. Profijte
lijk was de tocht evenmin geweest.
Van Noort's thuiskomst, zegt An-
thonis Duyck daaromtrent, „verbly-
de eerst veel menschen, maer na
der handt hoirende, dat se met
groot verlies wederom quamen, be
droefden zy alle heure reders".
Zelfs het schip „Mauritius" moest
wegens schuld worden verkocht.
Ook op het terrein van de ontdek
kingen had de reis weinig beteke
nis gehad en evenmin opende zij
nieuwe perspectieven voor de va
derlandse. handel
Van Noort's grote verdienste echter
vras, dat hij het aanzien van de jonge,
voor haar onafhankelijkheid vechtende
Republiek in niet geringe mate ver-
ernnvmirf door met aan waaghalzerij
Veroni brutaliteit de vlag van de
i 6 Prov'ncies over verre zeeën
L langs door vijanden beheerste kusten
voeren naar het hart van de Spaanse
■^hilippijnen.
Inderdaad is het een vaart door spits
heden geweest. Vrijwel alle bekende
eilanden en kusten langs de route wa
ren reeds bezet door Spanjaarden of
Portugezen, met wie wij in /niets ont
ziende strijd gewikkeld waren. Ner
gens was men welkom wanneer de klei-
he vloot, vooral omwille der vele lijders
9an scheurbuik onder de bemanning,
Wachtte te verversen „met vrientschap
ende ghelt". Soms werd „een goet ghe-
jaet ghetoont", dat later een hinderlaag
bleek, meestal waren salvo's van een
overmacht van kanonnen en haakbus
sen het antwoord. En elders weer werd
hien door „wilden" opgewacht en ver
jaagd met stenen, knotsen, assegaaien
en „fenynighe" pijlen, waarbij steeds
Weer verliezen werden geleden. En
eindeloos in het journaal zijn de aante
keningen over dyzich en motachtig
Weer, over stilte en contrarie-winden,
°ver storm en regen, over blinde Clip-
Pen en een zee. die „aenbrant". En hoe
Primitief waren de navigatiemiddelen,
Ie beginnen met het miswijzend kom-
Pas. Zo behoefde het niet te verwonde
ren, da{ men 1J6 dagen nodig had al
leen om Straat Magelhaes te passeren.
Gebrek aan vers voedsel was het
grote probleem, dat vooral in de aan-
vang. op de vijandige Atlantische
Oceaan, begon te nijpen. Het aantal
zieken nam steeds toe, „ende laghen in
groote miserie". Pas op het eilandje
s.t Clara vond men rust en respijt. De
Zieken werden met kooi en al aan land
gebracht, waar bladgroen was en „zuere
Pruymen, welck ons seer holpen". Maar
n kwam er pas recht bovenop, toen
men hef Pinguin-eiland bereikte. Daar
zag het scheepsvolk voor het eerst de
vonderlijke dieren, waarbij „cleyne
'logelkens aen de syt hangen of het
tere lapkens waren". Liefst 50.000
Pjnguins moesten er aan geloven toen
'J de uitgehongerde Nederlanders ar
geloos tegemoet traden. Ingezouten
s'ngen zij aan boord: „waermede wy
her gesterckt wierden ende op de been
?Pamen", schrijft Olivier en later te
kent hij nog een bijzonder succesje aan:
ïfenen Nest met neghentien Struvs
;veren, daer de Vogel afliep". Ook deze
?'eren werden voor goede buit ver
gaard en zullen een aardig omeletje
ebben opgeleverd.
REINIER: 1951
drie weken
Het admiraalschip van Olivier van Noort, „Mauritius", groot 250 ton, dat 2 Juli
1598 van Rotterdam vertrok en na de vaart om de wreeld volbracht te hebben
op 27 Augustus 1601 terugkeerde.
De Skymaster „Edatm" van de K. L. M., welke binnen 22 dagen op de minuut af
volgens het tijdschema na haar vlucht om de wereld op Schiphol terugkeerde,
waar het toestel 1 Juni j.l. was gestart.
De roemruchte, maar bloedige en
weinig profijtelijke ervaringen op deze
eilanden, het aanlopen van Noord-
Borneo en het moeizaam bereiken van
de reede van Jornat op Oost-Java zul
len wij, evenals de tenslotte onbelang
rijk gebleven zeeroverij, hier verder
buiten beschouwing laten. De thuisreis
van de inmiddels vereenzaamde „Mau
ritius" via Straat Bali, Stille Zuidzee,
Kaap Hoorn en de Atlantische Oceaan
verliep zonder verder onheil en een
groot ogenblik werd de ontmoeting op
16 Juni vóór de Afrikaanse kust met
een uitvarende vloot van zes schepen
onder Heemskerk, op weg naar Indië.
Hier hoorde men het grote nieuws van
de Slag bij Nieuwpoort het jaar tevo
ren, en verder de eerste berichten uit
het vaderland. Hier was ook het eerste
misverstand over de datum: 17 Juni, zei
Heemskerk. Nee, 16 Juni hield Olivier
van Noort vol. Op 25 (26) Augustus
verscheen de „Mauritius" voor de (na 350
jaar thans afgedamde) Brielsche Maas
en tuurde men op het Hollands duin,
„verwachtende het gheïy tot op de
middach."
Het Jan van Riebeeck-comité in Cu-
lemborg heeft aan de heren prof. W. A.
P. Smit te Utrecht en Marius Monniken
dam te Den Haag opdracht gegeven
tot het schrijven en componeren van
een cantate of oratorium welke betrek
king zal hebben op Jan van Riebeeck.
Deze cantate of dit oratorium zal op
5 April 1952 in de St. Barbara Kerk te
Culemborg worden uitgevoerd, onder
leiding van Paul Huppertz, dirigent van
het Utrechts Stedelijk Orkest welk or
kest tevens voor de begeleiding zal
zorg dragen. Solisten van internationaal
formaat zullen voor dit werk worden
geëngageerd, terwijl de Culemborgse
koren hun medewerking zullen verle
nen.
Sem Dresden, oud/directeur van hef-
Conservatorium te Amsterdam en Den
Haag, zal als artistiek adviseur aan het
Jan van Riebeeck-comité te Culemborg
worden verbonden.
Het gecomponeerde werk zal als ge
schenk aan de Unie van Zuid-Afrika
worden aangeboden.
Het pelgrimschip „Kota Baroe". van
de Koninklijke Rotterdamsche Lloyd, het
enige Lloydschip dat dit jaar Indonesi
sche bedevaartgangers van Indonesië
naar Djeddah heeft gebracht, wordt,
onvoorziene omstandigheden voorbe
houden, Dinsdagmiddag naar de Lloyd-
kade te Rotterdam verwacht
REINIER Vogels, de montere publicity-
officer van het wereldbedrijf der KLM,
gaf als antwoord op onze eerste vraag
of de tocht rond de werèld in drie we
ken, zoals hij in Juni maakte, nu een
plezierige reis was geweest, dat die
reis zelfs een héél plezierige reis was
geworden. Alles verliep feilloos en in
de perfectie, ook het langste traject van
141-2 uur van Honolulu naar Los Ange
les over de Stille Oceaan. En steeds
mooi weer; alleen tussen Los Angeles
en New York een donderbui.
De Skymaster „Edam" werd zoals
bekend door de Austin-fabrieken voor
deze vlucht om de wereld gecharterd
ter propaganda van haar nieuwste
product A 40, een sportauto, die dan
ook meereisde om tegelijk te worden
beproefd in verschillend klimaat. Alle
verdere passagiers waren Engelsen,
o.a. journalisten, fotografen en televi
sie-mensen. En onder hen noch onder
de bemanning zieken of achterblij
vers onderweg; alleen de steward
Helder leek in Bombay te zullen uit
vallen wegens ingewandstoornis. Maar
in Calcutta stond hij al weer op het
vliegtuig te wachten; een constabel
van de Mauritius had men in geen
vijf jaar terug gezien als hij al ooit
weer verscheen. De wereld is tegen
woordig wel erg gastvrij? vroegen
wij verder, aan Olivier's perikelen
denkende. Ach zei, Reinier, zo heel
veel is" er in feite niet veranderd.
Het elf keer passeren van de ver
schillende douane leert dat wel: het
is iedere keer een straat Magelhaes
van formulieren en formaliteiten eti
steeds weer contrariewind. En terwijl
men destijds zonder consent van de
Koning van Spanje als vreemdeling
de halve aardbol voor zich verboden
zag, vandaag is nog op tal van plaat
sen een te voren aangevraagde lan
dingsvergunning nodig, alleen om bin
nen te mogen komen.
Natuurlijk, „ruwe wilden" zijn er niet
zo meer Spiegeltjes en mesjes heb ik
dan ook niet op zak gehad. Wel echter
borg de „Edam" een voorraad Bols in
Delfts blauwe flacons en een flink aan
tal Edammer kaasjes. Het effect van
zulke kleine „vereringhen" is echter
hetzelfde gebleven- Op Guam was de
Amerikaanse bezetting, die zich op net
strand onder palmen lag te zonnen,
eenvoudig verrukt. Vreemd «genlijk
toen Van Noort uitvoer bestond Bols al
ettelijke jaren. En de Sultan van Tei-
nate en de Vorst van Broenei en wie
men allemaal onderweg ontmoeten kon,
zouden best plezier hebben gehad m
zon Delfts blauw flesje en deszelfs in
houd- Mr.ar de publicity op de Rozen,
gracht moest nog een kleine drie en
halve eeuw wachten op zon voortref-
felijke publicity-man als thans mijn
vriend Max Zijlstra. Op Honolulu kwa
men de dochters der oorspronkelijke
wilden" en hingen ons bloemkiansen
om de hals Dat was voorheen misschien
erg romantisch; nu lag een serie foto's,
die dit moment van alle zijden belichtte,
al dagenlang thuis op tafel vóór ik er
zelf arriveerde- En in Hollywood an
dere inheemse schonen met glimlach
en kusmondje en wéér een leger van
fotografen. Aan boord kreeg men stel
lig een ruimer en meer gevarieerd rant
soen dan de kan water en 2 lockgens
wijn (0.45 1.), welke Olivier zolang het
ging dagelijks verdeelde. De bemanning
van een vliegtuig drinkt echter geen
druppel alcohol, want schommelen is
hier minder gewenst; een schip kan dat
wel hebben. Exotische kost, al was het
dan geen pinguinvlees of struisvogel
eieren, bleek er evenmin bij. Hardnek
kig volgen biefstuk en groente-uit-blik,
de aardappel hoogstens gevarieerd met
rijst, de wereldreiziger- En het schijnt
wel, dat aller heren landen inmiddels
„cocacolonised" zijn.
Tot boven de Stille Oceaan stonden
wij in contact met Schiphol. Overal
werden wij keurig via de radio binnen
geloodst- De navigatiemiddelen van een
hedendaags vliegtuig zijn schier vol
maakt, al heeft de moderne piloot toch
ook terdege met de elementen rekening
te houden. Het was dan ook zeer te
recht, dat wij tijdens de reis naar oud
gebruik een passend object zochten, een
kaap, een baai, een kreek, dat nog geen
naam had. Wij hebben gezagvoerder
Bak geëerd door bij het overvliegen van
de rimboe in India, een gebied, waarvan
verluidt, dat er zeer veel olifanten
huisden, plechtig te dopen als Bakbees-
tenland. Het is met Oost-Indische inkt
in kaart gebracht-
FRED. THOMAS
De Franse minister van Buitenlandse
Zaken, Schuman, heeft gisteren vóór
zijn vertrek naar de Ver. Staten ver
klaard. dat Frankrijk voorstander is
van het opnemen van Griekenland en
Turkije in het Atlantisch Pact. Over
Spanje zei hij, dat Frankrijk de toela
ting van dit land tot het pact in de
huidige omstandigheden niet voor mo
gelijk houdt, doch Frankrijk wenste
niet tussenbeide te komen bij enige
tweezijdige overeenkomst tussen Ame
rika en Spanje. Natuurlijk zou Frank
rijk letten op aspecten, die Franse be
langen zouden raken, zoals mogelgke
beknotting van de hulp aan Frankrijk
ten behoeve van Spanje.
In antwoord op een vraag ontkende
Schuman, dat er In het Middellandse
Zeegebied en de Arabische wereld
Frans-Britse tegenstellingen bestonden.
Hij was er van overtuigd, dat „dit
standpunt te pessimistisch was". Hij had
alle redenen om te geloven, dat waar
schijnlijk in November Frans-Britse be
sprekingen zullen worden gevoerd en
Aan het Oostelijk front in Korea heb
ben de geallieerden een krachtige aan
val tegen communistische eenheden ge
lanceerd, die zich in het heuvelgebied
hadden verschanst. Na een gevecht van
verscheidene uren waren de verenigde
strijdkrachten zeven km. opgerukt.
De geallieerde artillerie zou de vijand
zware verliezen hebben toegebracht.
De aanval van de verhonden troepen
vond plaats op vier punten tussen de
Oostkust en het gebied ten noorden van
Yanggou.
Het regent in Korea beschuldigingen
aan het adres van de geallieerden. Nadat
gisteravond het radiostation van commu
nistische China vier nieuwe neutraliteits-
schendingen had bekend gemaakt, heeft
radio-Peking hedenmorgen melding ge
maakt van een nieuwe schending, een
bomaanval op de verblijfplaats van ge
neraal Nam II, het hoofd van de com
munistische delegatie, welke te Kaesong
de wapenstilstandsbesprekingen heeft
gevoerd. Op verzoek van de roden heeft
vice-admiraal C. Turner Joy, de leider
van de Uno-delegatie, een aantal offi
cieren naar het betrokken gebied ge
zonden, om deze jongste klacht van de
roden te onderzoeken. In antwoord op
de eerder geuite beschuldigingen heb
ben de geallieerden vandaag verklaard,
dat de neutrale zone niet door de ver
bonden troepen is geschonden.
Radio-Pekir.g meldde, dat een Ame
rikaans vliegtuig vannacht om half een
.de neutrale zone van Kaesong heeft ge
schonden en twee bommen heeft uit
geworpen die op vijf tot zeshonderd
meter van de verblijfplaats van gene
raal Nam II te Pingkotong vielen'
Het hoofdkwartier van generaal Ridg
way heeft een verklaring gepubliceerd,
waarin de beschuldigingen van 29 en 30
Augustus over schending der neutrale
zone van Kaesong van de hand worden
gewezen.
De New Yorkse politie heeft gister
avond bekend gemaakt, dat een centrale
van handelaren in verdovende midde
len in Harlem opgerold is. Deze centrale
verschafte aan klanten in geheel Ameri
ka. van kust tot kust, narcotica ter
waarde van 1 millioen dollar. Tijdens
een razzia, die elf uur duurde, hebben
detectives zeven mannen gearresteerd,
die de afgelopen tien weken gescha
duwd werden. Handelaars in verdoven
de middelen uit Los Angeles, Chicago,
Detroit en Boston kwamen regelmatig
per vliegtuig naar New York om van de
zeven mannen te kopen
Trumans speciale vertegenwoordiger,
Averell Harriman heeft gisteren, na
zijn aankomst te Washington, bü presi
dent Truman en de regering verslag
uitgebracht van de bevindingen van
zijn reis van zes weken, naar Perzië,
Joegoslavië en West-Europa. Bjj zijn
aankomst op het vliegveld te Washing
ton heeft Harriman nog een kort on
derhoud gehad met Acheson, die enkele
ogenblikken later naar San Francisco
vertrok, voor de conferentie over het
Japanse vredesverdrag.
Harriman verklaarde op een perscon
ferentie, dat maarschalk Tito hem ge
zegd had, dat een wereldoorlog zou
kunnen ontbranden als gevolg van Sta-
lins onderschatting van de waarschijn
lijke reactie van de niet-communistische
wereld op een Russische aanval tegen
Joegoslavië. Maarschalk Tito geloofde
echter niet, dat maarschalk Stalin een
wereldoorlog wenste.
Met betrekking tot het Perzische olie
geschil verklaarde Harriman, dat de
volgende stap door de Perzische rege
ring gedaan diende te worden.
dat deze besprekingen „een nieuwe ge
legenheid voor verder Frans-Brits be
grip zullen scheppen."
Het samenvallen van de Russische
deelneming aan de conferentie in San
Francisco en het onderbreken van de
bespreking te Kaesong was zorgelijk,
maar „men moet voorzichtig zijn met
het verklaren van toevalligheden", al
dus Schuman.
De Senaatscommissie voor het onder
zoek naar de eriminaliteit in de V.S.
heeft gisteravond een beroep gedaan op
alle steden van de V-S. om gemeen
schappelijk de misdaad en de omkope
rij in het openbare leven te bestrijden.
De commissie deed dit in haar eind
rapport aan de Senaat. Vijftien maan
den heeft het onderzoek naar de mis
dadigheid in Amerika geduurd.
De commissie is vannacht ontbonden.
In haar rapport dringt zij er echter bij
het Congress op aan om de kruistocht
tegen het kwaad voort te zetten- De
commissie adviseerde een „Nationale
coördinatieraad tegen de misdaad" op
te richten. Volgens de commissie moet
dit een particuliere organisatie zijn, die
het zoeklicht van de publieke waak
zaamheid gericht houdt op misdaad
en corruptie.
Tijdens een feestelijke bijeenkomst
die ter gelegenheid van het 50-jarig be
staan van de Nederl. Ver. van Weer- en
Sterrenkunde hedenmorgen in „Espla
nade" te Utrecht werd gehouden, heeft
de voorzitter van deze vereniging, dr.
J. J. Raimond Jr. een rede uitgespro
ken. Hieraan ontlenen wij het volgende:
Tijdens de oorlogsjaren had de ver
eniging de wind mee. Het aantal afde
lingen steeg tot vijf en twintig en het
totale aantal leden tot ongeveer twee
duizend. Het stemt tot grote dankbaar
heid dat de vakweerkundigen en de
vaksterrekundigen ieder jaar weer be
reid zijn tezamen honderd en twintig
voordrachten te geven. Een voorbeeld
van trouw en toewijding noemde de
voorzitter dr. H. G. Cannegieter. Deze
oud-hoofddirecteur van het K.N.M.I. is
gedurende zijn bijna veertigjarig lid
maatschap met slechts korte onderbre
king lid van het bestuur geweest. Het
bestuur kende dr. Cannegieter de zilve
ren erepenning toe.
Tenslotte deelde de voorzitter mede,
dat de vereniging een week geleden
een bewijs van bijzondere toewijding
heeft ontvangen. De heer en mevrouw
A. B. WaterlanderPennekamp hebben
tijdens hun leven hun huis te Akkrum
aan de vereniging geschonken. Deze
daad heeft het bestuur doen besluiten
de zilveren penning toe te kennen aan
de heer Waterlander.
Daarna ging de voorzitter over tot
het uitreiken van de dr. J. van der Bilt-
prijs aan de heer A. Mak Het is zeer
verheugend zo zeide hij, dat Nederland
bezig is zijn achterstand in de amateu
ristische beoefening van de sterren
kunde in te halen. In vijf jaren tijds
is dit de derde maal dat de dr. J. van
der Bilt-prijs wordt uitgereikt. De com
missie van beoordeling bestond ditmaal
uit dr. L. J. L. Dev. dr. J. Houtgast, dr.
H. C. van de Hulst, en prof. dr. S. W.
Visser.
Het ministerie van Buitenlandse Za
ken deelt het volgende mede:
Vóór de tweede wereldoorlog werd
het personenverkeer tussen Nederland
en Duitsland over ongeveer zestig
grensposten geleid. Na het einde van de
oorlog werden reeds in 1945 van Neder
landse zijde alle grensposten weder voor
het algemene personenverkeer openge
steld. Uit organisatorische overwegin
gen besloten echter de bevoegde auto
riteiten in Duitsland tot dusver het
Nederlandse voorbeeld voor slechts on
geveer 25 grensposten te volgen. De
overige 35 grensovergangen werden
slechts voor een beperkt verkeer het
zogenaamde „kleine grensverkeer",
waaraan uitsluitend bepaalde bewoners
van het grensgebied, in het bezit van
speciale vergunningen, konden deelne
men in gebruik genomen.
De Nederlandse regering heeft zich
thans tot de Bondsregering gericht met
het voorstel de huidige onbevredigende
toestand op te heffen door de tegenover
de sinds 1945 opengestelde Nederlandse
grensposten gelegen Duitse grenskan-
toren eveneens alle voor het algemene
personenverkeer in gebruik te doen ne
men.
In de motivering van het Nederland
se voorstel wordt gezegd, dat de nieu
we regeling een einde zal maken aan
de talrijke klachten, welke aan beide
zijden van de grens geuit worden en
een merkbare verlichting voor de reeds
opengestelde Duitse grensposten en in
het algemeen voor het Nederlands
Duitse personenverkeer zal betekenen.
Tevens heeft de Nederlandse rege
ring de Bondsregering voorgesteld door
een wederzijdse overeenkomst hét deel
nemen aan het „kleine grensverkeer"
zo mogelijk uit te breiden.
De 7 December-divisie, vijf jaar ge
leden voortgekomen uit de expedition-
naire macht, heeft Vrijdagavond in de
K.R.O.-studio een reünie gehouden ter
gelegenheid van haar eerste lustrum.
Ruim driehonderd officieren, onderoffi
cieren en manschappen, deels in uni
form, deels in burger, waren daartoe
naar Hilversum gereisd. Zij werden bij
aankomst in de studio begroet door de
gewezen commandant, generaal-majoor
Duerst Britt. Later op de avond herin
nerde deze in een toespraak aan de ge
beurtenissen in de afgelopen jaren. Hij
releveerde hoe de 7 December-divisie
op 31 Augustus 1946 in Glasgow was
opgericht en constateerde met genoe
gen, dat elk onderdeel der divisie deze
avond vertegenwoordigd was. De geest
van deze divisie leeft nog voort in on
ze vrijwilligers voor Korea, want der
tig leden vervullen aldaar hun plicht.
Vervolgens begaf het gezelschap zich
naar de grote studiozaal, waar de op
name werd bijgewoond van de eerste
„Negen heit de klok"-uitzending in het
nieuwe winterseizoen, die gewijd is aan
het militaire leven.
Uit een officieel verslag blijkt, dat het
Britse herbewapeningsprogramma van
47 milliard gulden bedreigd wordt door
een tekort aan geschoolde en onge
schoolde arbeiders. In de komende twee
of drie jaar zullen ongeveer 1.750 we
tenschappelijke werkers nodig zijn en
het is zeer moeilijk deze aan te werven,
aldus het verslag. Bovendien zullen
dit jaar 110.000 jongens minder dan in
1939 de leeftijd van 18 jaar bereiken.
Als compensatie worden ouderen aan
gemoedigd aan het werk te blijven en
worden meer vrouwen in dienst gesteld,
aldus het rapport.
AMSTELDIJK p. 1 Cp. Race n. N. Y.
ARNEDIJK p. 1 Finisterre n. d. Gulf.
AAGTEKERK 1 te Penang.
ABBEKERK Beira n. A'dam p. 1 Perim.
ALHENA 31 v. Santos n. Monteviedo.
AMPENAN p. 1 Kaap Dondra n. Priok.
ALKAID p. 1 Kp. St. Vinct. n. B. Aires.
BAUD 1 v. Pladju n. Singapore.
BALI p. 31 Buru, 2 te Sorong vw.
BOISSEVAIN 31 v. Hongk. te Manilla.
BORNEO 1 v. Cheribon te Semarang.
CELEBES A'dam n. Indon. 1 v. Suez.
CHAMA p. 31 Azoren n. Spezia.
CERAM Celc.Amst., 1 te Antwerpen.
DELFT ChiliAmst.. p. 1 Scilly.
DUIVENDR. p. 1 Dakar n. Liverpl.
DIEMERDIJK 31 v. Los Ang. n. Balbao.
ELMINA p. 31 Ouessant n. Dakar.
EENDR. p. 31 Pantellaria. 2 te Djidjelli.
ESSO HAAG p. 1 Corvo (Az.) n. Rott.
FRIESLAND p. 1 Ouessant n. Genua.
GAROET 1 V. Rott. t Tandj. Priok.
GAASTERKERK 1 te Pt. Elizabeth.
GRAVELAND 31 te Itajai.
GANYMEDES 31 v. la Guaira te Frinid.
HECTOR 1 v. Istanboel te Izmir.
HELDER 31 v. Antwp. 2 te Hamburg.
HEELSUM p. l Ouessant n. N. Orleans.
KOTA BAROE 4 te Rotterdam verw.
KARSIK 31 v. Posso n. Boena.
KATWIJK p. 1 Ouessant n. Setubal.
KIELDRECHT p. 1 Messina n. Genua.
KAROSSA 31 v. Manokwari n. Biak.
KERTOSONO p. 1 Guardafui n. Rott.
K. AGOENG p. 1 Kp. d. Gata n. Priok.
LAERTES R'dam n. Balikp. 1 te Pt. Said.
LAWAK 31 v. Muscat n. Cochin.
LEMSTERKERK 1 te Bushire.
LIEVEVR.K. 1 v. Suez n. Perzië vb.
LAURENSK. p. 1 Kp. Bon n. Perz. Golf.
LEOPOLDSK. p. 1 Burlings n. Marseille.
LUNA, n. Amst. 1 te Plymouth.
MACUBA 1 v. A'dam te Curacao.
MITRA 31 te Pireaus, (n. Haifa).
MARKELO p. 1 Perim n. A'dam.
METULA p. 1 Malta n. Bombay.
MIRZA 31 v. Stanlow n. Gibraltar.
MENTOR 31 V. Vassiliko n. A'dam.
MOLENKERK p. 1 Lissabon n. Duinkerk.
MELISKERK p. 1 Napels n. Genua.
NIEUWEHAV. p. 1 Finisterre n. Casabl.
POEL. LAUT p. 1 Minicoy n. Djeddah.
PR. ALEXAND. p. 1 Bevezier n. Montr.
PR. MAURITS p. 1 Bevezier n. Antw.
PAPENDR. p. 1 Dungeness n. Trinid.
ROTULA p. 30 Kp. Goede Hoop n. Cura?.
SARANGAN 31 v. Pt. Swettenh. te Singap.
ST. SCHIED. 31 v. Casabl. n. R'dam.
SAMARINDA p. 1 Gibr. n. R'dam.
SIBEROET 1 v, Olekoleh te Belawan.
SILINDOENG 1 te Surabaja.
SINABANG 2 v. Singap. te Penang vw.
ST. ARNHEM p. 31 Ouessant n. Casabl.
ST. VLAARD. p. 31 Stavang. n. Narvik.
SUMATRA 31 v. Balikp. n. Surabaja.
TERNATE 31 v. R'dam te Tj. Priok.
TELAMON 1 te Ciudad Trujillo.
THEMISTO p. 1 Dungeness n. d. V.S.
TOMORI 31 nog te Suez verb.
UTRECHT 1 Sept. te Siain.
v. RIEBEECK 1 Sept. te Surabaja.
WATERLAND p. 1 Kp. St. Vinct. n. Z. Am
WINSUM, p. 1 Lissabon n. Vlaard.
WIELDR. p. 31 Kp. Francis n. Baytown.
Wm. RUYS p. 31 nm. Perim n. Rott.
ZUIDERKR. 31 400 m. Z.W. Azoren n. W.I.
ILZF\
I
-I
34. „Nou", zei Sam in de kombuis tegen Rasmus,
„we hebben verder geen water meer nodig. Ze zitten
allemaal al in hun teiltje vast." Sim maakte intussen
de enige reddingssloep, die het schip rijk was, klaar
om er mee te kunnen wegvaren. Maar Sam vond,
dat ze eerst de kapitein goede dag moesten zeggen,
al was hij dan ook een zeerover. Eigenlijk was hij toch
ook een beste kerel De kapitein lag in bed te slapen,
het been, waaraan het teiltje vast zat, naar buiten
gestoken. Daarop ging het drietal in de sloep. Ze na
men een grote kist proviand mee, want ze hadden
nog een hele reis voor de boeg
