KONING ZONDER KROON
m
m
i
SANOSTOL
e isiMota
De Hertog v Windsor
publiceert sijn
PROF. GROENE VELD48 pet. van inkomen
en vermogen „overgeheveld" naar overheid
..Een politiek op de lange afstand ontbreekt
Act é/Aae éEcï&aa#/rtJ(fact
Vilksvoorlichtins.
en Publiciteit
Wat
duizenden vrouwen
's morgens doen.
fP
Directeur van Nederlandsche Bank
verdedigt credietcontróle
Lord Ogmore in
ons land
DONDERDAG 11 OCTOBER 1951
PAGINA 3
i
Zijn troon verloren
voordat hij koning
werd
Lustrum-bijeenkomst van
het „Comité Burgerrecht"
FABRIEKSBRAND IN
ENSCHEDE
Productiecijfers
Katholieke werkgevers bespreken monetair beleid
BROCADES
DOOR ALEXANDRA ORME
Britse minister van
Burgerluchtvaart
Gedenkplaat Marine-Ver-
bindingsdienst onthuld
Vakgroep Kleermakerij
in gedaante van Sfinx
Vrijwilligers naar Korea
vertrokken
(.Van onze Londense correspondent)
f f et verschijnen van de Engelse editie van de mémoires van de Hertog van
£~f Windsor heeft hier in Engeland reacties verwekt, welke nog heden, vijf-
tien jaren na de sensationele abdicatie van Eduard VIII, bewijzen met
hoeveel bitterheid men stelling heeft gekozen in het drama tussen de beide
hoofdpersonen, de nog niet gekroonde koning Eduard en zijn eerste minister
Baldwin. Tegelijkertijd is uit deze reactie gebleken, dat zelfs de meest loyale
aanhangers van de ex-koning nu erkennen, dat geen andere mogelijkheid open
Hond dan abdicatie.
De eerlijkheid gebiedt te constateren
dat deze mémoires, A K i n g's Story
(London, Cassell and Company. Prijs
25 sh.) buitengewoon boeiend zijn, zeer
bekwaam geschreven (de Hertog erkent
in zijn voorwoord de hulp van anderen)
en ongemeen lezenswaard. Het boek is
geschreven met een grote oprechtheid
en openhartigheid, welke veel meer
onthullen van het karakter van de
schrijver dan hij zich bewust geweest
kan zijn- De stijl is levendig, soepel en
intiem, doch wordt ontsierd door enke
le Amerikanismen. Voorts kan men aan
bet eind van het boek de ex-koning
slechts prijzen voor het besluit de ab
dicatie-crisis niet uit te stellen tot na
be kroning. Want, schrijft hij: ,.De ko-
bing wordt gezalfd met gewijde olie;
bij ontvangt het Sacrament; hij zweert
bis Verdediger des Geloofs de leer hoog
•e houden van de Kerk van Engeland,
/'elke echtscheiding afkeurt". Derhalve
rad hij af vóór de kroning.
Overigens evenwel is dit boek een
eüge onthulling van 's mans gebrek
ban zelfkennis, van zijn volkomen ge-
bfek aan begrip voor de werkelijke
*ard van het Engelse koningschap en
g°°r de plichten en de positie van een
y^ste minister en een aartsbisschop
4b Canterbury-
inüï bet meest boeiende deel van het
o0ck
l'aari,
d.w.z. twee-derde van het werk
blilt'wi schrijver ons een intieme
7iin v' a A ir leven aan het hof van
Zijn vader Konmg George V. schildert
hij het grote verschil tussen het strenge
disciplinaire karakter van zijn vader en
zijn eigen veel minder ernstig en min
der stabiel karakter. Hij hield niet van
de Victoriaanse sfeer van het hof, van
de strenge koninklijke discipline en
zelfbeheersing. Hij zag zich zelf als een
kind van de eeuw „van de jazz" en om
ringde zich met een vriendenkring,
Waarvan de wereldse gezindheid be-
'angrijk groter was dan de wijsheid. Hij
"nthult hoe in hem een toenemend ver
rot groeide tegen zijn vaders opvatting
"hitrent koninklijke waardigheid en de
^aardigheid en verantwoordelijkheid
Van de Prins van Wales als troonopvol-
j>er- Hij komt tot de conclusie dat het
koningschap gemoderniseerd behoorde
o worden, dat het op een „bredere ba-
Is" moest worden geplaatst, dat er
'sse lucht" nodig was. Hij verzette
'ch zoveel mogelijk tegen zijn eigen
Outer representatieve, doch geheel
tuchteloze positie als Prins van Wales
,pb hunkerde er naar zijn eigen persoon-
Jkheid te kunnen doen gelden. Kort
om, hy begreep niets van de ware aard
ah het koningschap en de daaruit
voortvloeiende verplichtingen en beper.
k'hgen.
De koning van Groot-Brittannië en
bet Gemenebest is vrijwel ontdaan
5?
In zijn causerie over „Volksvoorlich
ting en Publiciteit" belichtte dr. P. H.
Ritter Jr. op de lustrum-bijeenkomst van
het „Comité Burgerrecht", die Woensdag
'e Amsterdam werd gehouden, het werk,
het doel en de uitwassen van een regc-
Ungs-voorlichtingsdicnst in het alge
meen en van de Indonesische persdienst
'h het bijzonder,
Het „Comité Burgerrecht" is een in-
°":ng, die zich tot doel stelt, het de-
btelu
U1C *«-» v «x-u UtJ-
^°cratische en menselijke recht van
Ae Nederlandse staatsburger te verde-
n Sen en te handhaven. Dit doel houdt
in het vrije denken en het vrijelijk
,°rmeri van een mening door ieder
?ehs. Daarom trok dr. Ritter van leer
I?Sen iedere vorm van regerings-voor-
whtingsdienst, omdat deze, aldus spr.,
"ae kiem in zich draagt, te denature
ren".
- Hij
Jht.de
Duitse
en
toonde dit aan met voorbeelden
recente wereldgeschiedenis: de
en Russische propaganda, geleid
gericht door het staatsbestuur, dat
-«-het mom van democratie de men-
sen
haald
dU W-lllVV-
slaven heeft gemaakt. Voorts
voorbeelden aan uit de Engel-
50 geschied'
oorlog,
dennis van de tweede wereld-
rino wuarin een soortgelijke rege-
^-Persdienst een schijndemocratie
siwfco gepredikt en uit de Indone-
Jar,=„ ®eschiedenis na de capitulatie van
dieLf' daarin de staatsvoorlichtmgs-
beïnm ïet volk dusdanig zou hebben
hein dat het „en bloc" zijn vnj-
„ueict wenste.
eerf^ d€j?e Problemen sneed dr. Ritter
koek ^leXlswaar voedzame, maar oude
kar, u L e een opbouwende invloed
Soedu n Ün voor de toekomst, zo de
hanne'n» tve regeringspersonen „toe-
or.h=i Doarom is het probleem niet
meX het oog op de Tweede-
kwam'Tm !,lezingen- De vraag echter
hor au de vergadering naar voren, in
aanN'e "et „Comité Burgerrecht" deze
leiden ge eid in de goede richting kan
van alle macht, doch hij is de meest
invloedrijke persoon in zowel het
moederland als in de Gemenebest-
landen Canada, Nieüw-Zeeland en
Australië- Hij is het levend en duur
zaam symbool van de fundamentele
en onverbreekbare eenheid niet
slechts van het gehele Verenigde Ko
ninkrijk, doch ook van het gehele
Gemenebest, waarvan de verbonden
heid uitsluitend berust in het konings
symbool. Hij is evenwel niet slechts
het symbool van een eenheid die ver
en vlekkeloos boven alle partijen en
meningsverschillen staat, hij is tevens
symbool van de continuïteit van
macht en gezag. Regeringen komen
en gaan, de koning blijft. Hij is ook
symbool van de nationale veiligheid
en weerbaarheid, symbool va*- be
scherming voor de zwakken, symbool
van het recht dat in zijn naam wordt
gesproken en van welks deugdelijk
heid en onbesprokenheid hij de leven,
de garantie moet zijn.
In de koning en diens gezin ziet het
volk de traditionele droom van het ko
ningssprookje in feite verwezenlijkt.
Doch naast de verwezenlijking van de
tribale traditionele droom wenst het
dat hij en de zijnen in hun leven zullen
beantwoorden aan de hoogste ethische
en maatschappelijke idealen van de
besten zijner onderdanen- Hij moet moe
dig zijn, vastberaden en van koninklijke
waardigheid. Hij moet een goed vader
zijn en echtgenoot, een ideaal gezins-.
hoofd en alleen al door zijn voorbeeld
een voorvechter van het familie-ideaal
en van de onverbreekbaarheid van het
huwelijk. Want als de koning Laait,
waaraan zal dan het volk in al zijn on
volmaaktheid zijn nationaal zelfrespect
hechten? De onderdaan mag te kort
schieten, doch niet de koning. Hij leidt
namens zijn onderdanen, ook de arm-
sten en de minst volmaakten, een ideaal
familieleven in ideale luister. Hij is het
tegenovergestelde van de zondenbok van
de stam, welke beladen met alle tribale
zonden de woestijn wordt ingejaagd.
Hij wordt beladen met alle deugden
waarin de stam op zijn beste ogenblik
ken gelooft. Hij is de nationale „super
ego" en in hem leeft en handelt het ge
hele volk. Dit betekent voor de tot het
koningschap geroepene een bijna bo
venmenselijke zelfbeheersing en zelf
discipline, en een grenzeloze zelfop
offering. Hij moet zich geheel uitscha
kelen, geheel niets worden, opdat hij
een vat kan zijn waarin het volk het
beste kan leggen dat zelfs in een ver-
heidenste maatschappij voortleeft 'als
ideaal.
Van dit alles begreep de toenmalige
Prins van Wales niets. Hij begreep het
nog steeds niet toen hij koning werd.
En nu, vijftien jaar na zijn aftreden,
blijkt hij er nog niets van begrepen te
hejpben. Hij ziet nog heden niet in dat
het insisteren op eigen natuurlijke per
soonlijkheid, zelfs al ware deze per
soonlijkheid nog zo verkieslijk, de ko
ning minder koninklijk maakt, dat het
hem belemmert in zijn hoge, receptieve,
representatieve en symbolische functie.
De prins van Wales meende zijn subjec
tieve normen te kunnen substitueren
voor de normen die de natie na eeuwen
van ontwikkeling en traditie voor haar
koning had gesteld- Hij liet zich leiden
door zijn eigen ontoereikend geweten
en vergat dat de koning ook het gewe
ten behoort te zijn van het land en dat
wat aan anderen wordt vergeven, den
koning wordt verweten als een inbreuk
op de volmaaktheid van 's lands ideale
burger.
Kortom, Eduard VIII had zijn troon
al lang verloren, voordat hij "ooit ko
ning werd- Hij was niet geschikt. De
Simpson-affaire H as slechts aanleiding
en niet oorzaak van zijn aftreden. In
dien hij niet zo spoedig zijn ongeschikt
heid had getoond door zijn optreden
tegenover Baldwin en de Aartsbisschop,
zou het later gebeurd zijn en om andere
redenen. Wat deze aanleiding betreft,
d.w.z. zijn liefde voor mevrouw Simp
son, kan men slechts betreuren dat de
mémoires ooit geschreven werden en
oude wonden open hebben gereten. Men
kent de geschiedenis- In 1931 m-aakte de
toenmalige Prins van Wales kennis met
mevrouw Simpson, een Amerikaanse
Advertentie
Elke ochtend zijn duizenden huisvrou
wen bezig met wat zij „het prettigste
ogenblik van de morgen' noemen. U
kent dit! Als de ochtend half voorbij
is, verlangt U naar een geurig kopje
koffie. U krijgt altijd alweer goede zin.
als Niemeijer's pittige Paarsmerk-Koffie
in Uw keuken staat te geuren.
Er is weer een nieuwe koffiebon gel
dig: nu gauw een pak versgebrande
Niemeijer's Koffie gehaald en U kunt
weer genieten! Bovendien vindt U op
elk pakje Niemeijer's Koffie en Thee
waardepunten voor het prachtige
„Safira"-tafelbestek. Een bezit van blij
vende waarde, dat U met trots zult gé
bruiken.
Even een briefkaart aan Nie-
meijerGroningen (dit adres is vol
doende) en U ontvangt de geïllus
treerde geschenkenlijst gratis en franco.
dame, die na gescheiden te zijn was
hertrouwd. De Prins van Wales werd
op haar verliefd, en geleidelijk begon
nen in de Amerikaanse en Canadese
pers berichten te verschijnen over een
koninklijk schandaal.
Toen bleek na de troonsbestijging dat
Eduard VIII zich niet los wenste te
maken van zijn genegenheid voor een
gescheiden en hertrouwde vrouw, en
toen laatstgenoemde voorbereidselen
trof om de weg vrij te maken voor naar
koninklijke minnaar door opnieuw een
echtscheidingsproces aanhangig te ma
ken, barstte ook in Engeland de bom.
Baldwin, ongetwijfeld een onaantrek
kelijke figuur, besluiteloos, zelfgenoeg
zaam en bekrompen, voelde zich als
eerste minister terecht verplicht de ko
ning te waarschuwer, dat het Britse
volk geen genoegen zou nemen met een
huwelijk van de koning met een twee
maal gescheiden vrouw. De toenmalige
Aartsbisschop van Canterbury, Cosmo
Lang, waarschuwde de koning even
eens. Wat men ook van Baldwin's per
soonlijkheid moge denken, hier ha„ hij,
evenals het geestelijk hoofd van de
Staatskerk, niet anders kunnen hande
len. Het schijnt nimmei, ook nu nog
niet, tot de Hertog van Windsor door
gedrongen te zijn, dat zijn voorgenomen
huwelijk een klap in het gezicht bete
kende voor millioenen Katholieken in
Engeland, Ierland, Canada. Australië en
Nieuw-Zeeland; dat vele millioenen
niet-Katholieken deze principiële be
zwaren deelden; en dat talrijke andere
millioenen weliswaar geen kwaad zagen
in echtscheiding voor zichzelf, doch zij
eisten dat de koning zich zou houden
aan de hoge voor hem nestelde norm.
Baldwin en de aartsbisschop deden hun
duidelijke plicht en Eduard had geen
keuze. Hij trad af.
Het is jammer dat de Hertog van
Windsor niet de waardigheid en de dis
cretie heeft getoond van de man, die
van dit alles in de eerste plaats het
slachtoffer 'werd, de heer Simpson, die
altijd heeft geweigerd, ondanks aanlok
kelijke aanbiedingen, zijn eigen kant
van de zaak publiek te maken. Veie En
gelsen zijn door deze mémoires van hun
pathetische ex-koning tegelijkertijd ge
boeid en afgestoten, en velen hebben
terecht in de publicatie een bevestiging
gezien van hun overtuiging, dat deze
man ongeschikt was voor de verant
woordelijkheid van het koningschap
Het was ongetwijfeld onfortuinlijk voor
de meelijwekkende figuur van de ex-
koning, dat zijn boek verscheen in een
week waarin de gehele natie en het ge
hele Gemenebest meeleefde met de
zieke koning, die in zo hoge mate heeft
getoond kroon en troon waardig te zijn.
Het samenvallen van de twee gebeurte
nissen accentueerde het verschil tussen
de beide figuren, geheel ten nadele van
de Hertog.
Dinsdagavond laat werd brand ont
dekt in de weverij en confectiebedrijf
N.V. Roba aan de Haaksbergerstraat té
Enschede. Toen de brandweer arriveer
de had het vuur reeds ver om zich heen
gegrepen. Hc. bedrijf, waar veertig per
sonen werken, brandde uit. De schade
wordt geschat op minstens een ton.
Verzekering dekt de schade. Omtrent
de oorzaak is nog niets bekend.
De Fa. J. M. W. van Dusseldorp en Co.
bericht, dat onderstaande ondernemingen
hebben geoogst, resp. in Jan. tot en met
Aug. en Sept. 1951: Thee: (.droog): Pasii
Nangka 2.375.388 hkg., 192.442 hkg; Pasir
Malang 771.165 hkg., 95.941 hkg.: Soekawa-
na 453.111 hkg., 40.127 hkg.; Tjipetir/Man-
gala 483 519 hkg.. 55.130 hkg. Thee: (nat-
b!ad)Lodaja 1.058.725 hkg.. 147.197 hkg.,
Baloepoelang 1.053.168 hkg.. 88.140 hkg. Ki
nabast (droog): Lodaja 369.559 hkg., 27.312
hkg.; Pasir Malang 109.175 hkg, 16.970 hkg
Bintang. nihil, 19.366. Rubber: Tjipetir/Man-
gala 98.627 hkg., 8.840 hkg. In deze cijfers is
opkoop-thee begrepen.
Advertentie
PERZISCHE TAPIJTEN
Onder enorme belangstelling heeft Woensdag te Eindhoven op de Algemene Begraafplaats de teraardebestelling plaats
gevonden van het stoffelijk overschot van dr. A. F. Philips. Een overzicht van de lijkstoet bij het passeren van het Philips-
monument (op de voorgrond).
(Van onze Haagse redacteur)
Ruim vier en een half uur zijn de katholieke werkgevers, die in zeer groten
getale naar- hotel „De Wittebrug" waren gekomen, gisteren te Den Haag in alge
mene ledenvergadering bijeen geweest om zich te oriënteren over het monetaire
beleia.
Tracht men, na hetgeen hierover reeds in een deel van onze vorige oplage
gezegd is, de uitvoerige uiteenzettingen van deze bijeenkomst samen te vatten,
dan was daar allereerst het betoog van de directeur van de Nederlandsche Bank,
prof. S. Posthuma, die een algemene boedelbeschrijving gegeven heeft van het mo
netair beleidmet als essentieel punt in zijn samenvatting de stelling, dat zonder
do Korea-crisis de moeilijkheden overkomenlijk zouden zijn geweest.
Na geleidelijke absorbering van het surplus aan kasmiddelen was omstreeks
194b een zeker intern evenwicht ontstaan. Door afstoting van goud en effecten
bezit, door het opnemen van buitenlandse leningen en door de Marshall-hulp
waren voorts de spanningen t.o.v. liet buitenland goeddeels opgevangen. Als
complement op de bevrijding van het internationale handelsverkeer was daar
naast in 1950 de Europese Betalingsunie opgericht. „Korea" heeft de latente
expansiemogelijkheden vergroot. Er kicam een belangrijke verslechtering va-h de
ruilvoet en de begeerte om geld en credietmogelijkheden in goederen om te zet
ten werd groter.
Prof. Posthuma ontkende, dat er een
Inflatie zou zijn omdat de regering op te
grote voet geleefd heeft.
Prof. dr. G. W. Groeneveld, hoogle
raar, aan de Nijmeegse universiteit,
daarentegen legde de volle nadruk
juist op de verdoezeling van de zorg
wekkende toestand, welke z.i. heeft
plaats gevonden. Bij het herstel van
het financieel-economisch
evenwicht
Advertentie
FI»coi» ca. 200 gr. 1.95
F*mitl*r«rpaklOng ca. 500 gr. 1 3.75
is te hoog .gemikt. Men dient te onder
scheiden tussen formeel en materieel
monetair evenwicht. Het is zeker goed,
dat werd afgestapt van de formele
bepaling en gestreefd is naar wel
vaartsvoorziening. Bij het materiële
evenwicht mag men een voorziening
eisen in de redelijke economische be
hoeften. doch deze behoeften worden
begrensd door de economische mo
gelijkheden van het ogenblik. In de
concretisering nu van het welvaarts-
doel heeft men te veel gewild en nu
loopt het sociale doel zelf gevaar.
Verzuimd is den volke duidelijk te
maken, dat de nationale koek. welke
thans verdeeld kan worden, een ande
re is dan in 1938. Men waant zich nog
altijd in een tovertuin, doch er staan
slechts coulissen en die verdwijnen.
Het is, aldus prof. Groeneveld, de fout
der regering, dat te veel een politiek op
korte termijn is gevoerd. Men beziet de
betalingsbalans, de handelsbalans, de
ontwikkeling van de geldhoeveelheid
over periodes van maanden, doch een
politiek op lange afstand ontbreekt. Het
evenwicht is thans verre van gereali
seerd. In 1953 moeten wij op eigen be
nen staan en daarbij komen nog de de-
DE RUSSEN KOMEN
VERTALING) FRANS VAN OLDENBURG ERMK.E
Ik bijvoorbeeld beklaagde me er
voortdurend over, dat Marietta, Elsie en
Dolly °f te weinig óf helemaal niet
werkten. Het ergerde me, hen normaal
gekleed te zien rondlopen, hen" vijf keel
per dag hun handen te zien wassen met
water, dat ik uit de put aangesleept had,
hen bezig te zien met het poederen en
verven van hun gezicht. Dit was niet
louter de afgunst van een vuile vrouw
in lompen, maar omdat hun kleren en
hun verzorgd opgemaakt haar mijn
werk met de Russen zoveel moeilijker
maakten. Het viel moeilijk om ons voor
te doen als paupers, die niet wisten,
waar de bourgeois, die hier woonden
voordat de Russen in Mora kwamen,
waren heengegaan, als Dolly het klaar
speelde om elk ogenblik op hoge haK-
ken de keuken te komen binnentrippe
len, gekleed in een smetteloos Engels
mantelpakje, terwijl haar vingers een
parelsnoer streelden, dat over een ango
ra sweater hing. Ze leek als geknipt uit
een modeplaat: slank, l^ng (één meter
vijf-en-zeventig) en erg aardig. Natuur
lijk was haar schoonheid niets wat de
Russen aantrok. Die ging volkomen bui
ten hun begrip; zij waren niét ontwiK-
keld genoeg om die te waarderen, even
min als haar mantelpakje, dat ze maar
een lelijke dracht voor een vrouw
vonden.
Gewoonlijk zouden ze nauwelijks een
blik aan Dolly gewaagd hebben, als
niet ook Marietta in de keuken opdaag
de. Ze was magerder en nog langer en
droeg, evenals Dolly een prima en heel
sportief mantelpakje, een Angora swea
ter en een prachtig snoer parels. Twee
van die ineens was te veel voor de Rus
sen. Ze konden begrijpen, dat er een
zo'n misbaksel bestond, maar twee van
dat soort betekende het een of ander
vreemd ras. Ze moesten dan onmiddel
lijk weten, wie dat waren, en hun hele
houding drukte onbehagen, ja, zelfs
angst uit. Ze wisten niet. hoe zij die
twee vreemde figuren moesten thuis
brengen, die zich door de keuken be
wogen als een paar windhonden, hun
neus in potten en pannen staken en de
oude gedienstigen gesmoorde bevelen
gaven. Elke Rus, moet je weten, zag als
vanzelf in Lina en Mathilde de meeste
ressen vail het huis om de eenvoudige
heden, dat hij hen de baas zag zijn in de
keuken, zag dat zij kookten, wasten en
schoenen poetsten. Dan, plotseling,
moesten er twee van die bovennatuur
lijke wezens verschijnen, die aan Lina
vuile nagels en een doek om haar
hoofd had.
De Russen vroegen me vaak vol sym
pathie, of ik niet de tering had, en twee
keer werd me gevraagd, of ik geope
reerd was, want zij konden het nu een-
en Mathilde bevelen gaven, en dus maal niet begrijpen, hoe ik zo mager
kwam er vanzelfsprekend een hele kon zijn, als ik normaal at, en konden
stroom van vragen: Waren Lina en dit slechts toeschrijven aan een opera-
Mathilde niet de baas in huis? Wie wa- tie. Vaak vroegën ze me ook, of Ho
ren die vrouwen en wat hadden ze nono Muki's moeder was, en dat gaf ik
zich met de keuken te bemoeien? Was altijd toe, terwijl ik Dolly smeekte om
Lina mijn moeder? die oude man, haar eigen kind te verloochenen, zolang
die buiten hout hakte (de Zwijger) ze zich toch niet verwaardigde er
Lina's man? Niet! Dan van een van die zelf voor te zorgen.
andere twee? Ook niet? Waarom hielp Dan had ik ook nog een wrok tegen
hij Mathilde en Lina met om die twee de Zwijger. Hij hakte hout, maar heel
prenten kwijt te raken. En wie ben jij dan zelden, en al had hij maar één nier en
eigenlijk? De dienstbode van die ma- waagde hij 't niet zich buitenshuis te ver-
gere? Het is duidelijk, dat ze - je veel tonen voor het geval, dat ze hem zou
te weinig te eten geeft: daarom ben je den oppakken om hem in een arbeids-
zo mager als zij is, me gemene heks. kamp te stoppen, het -ergerde me altijd
Laat zichzelf verhongeren en gunt an
deren het eten niet. Of is ze misschien
een bourgeois? Ben je de dienstbode
van een bourgeois? Geef het maar toe.
Je wilt het riiet zeggen, omdat je bang
bent, dat, als we hun iets doen, zij het
jou later betaald zullen zetten. Je bent
een zottin. Je ziet er uit als een lat.
Waarom nam je zo'n dienst ook aan?
Dus je ziet het. dat het niet enkel
vrouwelijke afgunst was, die mij zo
woedend op hen deed zijn Elsie was
niet zo extravagant gekleed, droeg geen
parels en was bovendien meer normaal
van afmetingen, zodat ze geen aan
dacht trok. Met haar kon ik opschieten.
De Russen hebben er geen idee van,
wat een goede afkomst betekent. Ze
hebben geen denkbeeld van de beteke
nis van een slank been, een smalle
hand, een fijn ovaal gezichtje of knap
pe, mannelijke trekken. Het vreemde
is, dat. daar die dingen in Rusland nu
eenmaal niet bestaan, zij ze eigenlijk
des te eerder moesten opmerken. Voor
hen is iedere keukenmeid, die een hoed
met een voile en een bontmantel van
imitatie-konijnenvellen draagt, zonder
meer een bourgeois, maar niettemin zou
een vrouw als de Oostenrijkse keizerin
Elisabeth onopgemerkt aan hen voor
bij kunnen gaan, zolang ze maar
dat hij van alles voor zich liet doen. Zo
duurde het een hele tijd eer hij be
greep, dat niemand hem zijn werk uit
handen zou nemen, en hij met veel ge-
t eun en gezucht zijn eigen hout hakte.
Ook op Mathilde was ik boos. Nauwe
lijks waren de Russen verschenen, of zij
had voorgoed opgehouden mij als ie
mand van betere stand te beschouwen.
Het feit, dat ik dronk en grappen maakte
met de soldaten, dat ik vuil rond liep*
en in lompen gekleed, degradeerde mij
in haar ogen volkomen. Zoals ze me
eens zei: haar sympathie ging uit naar
échte dames! Neen. dan Marietta. Ma
rietta deed nooit ook maar enig wers.
op grond van het feit, dat ze zo'n zwa
re tijd gehad had, toen ze, achttien jaar
geleden. Franzi kreeg, en dat de Zwij
ger haar verboden had om ook maar
iets te doen, behalve voor hem te zor
gen. Elsie was grillig en gaf er de voor
keur aan om op de Zwijger te schelden
in plaats van zelf te werken, terwijl
Dolly op haar vitte, omdat zij nooit iets
scheen uit te voeren, behalve wanneer
ze de kans schoon zag om alleen te zijn
met Dolly's man, Rudi. Jumbo was de
enige, wiens geestestoestand nog nor
maal was. en dus trad hij op als on=
aller vertrouwensman, een post, welke
veel tact en diplomatie vereiste.
(Wordt vervolgd).
de consequenties van
Prof. dr. Groeneveld
fensielasten plus
„Korea".
Op goederen- en handelsgebiéd neemt
men vergroting van de vrijheid waar.
doch nu voltrekt zich in monetair op
zicht een steeds verdergaand ingrijpen
van de overheid.
48 procent van in-
komen en vermogen
wordt overgeheveld
naar de overheids
sfeer* door finan
ciële maatregelen,
waarbij de belas
tingen de grote rol
spelen. Later ge
vraagd om een toe
lichting op dit per
centage verklaarde
spreker, dat hier
bedoeld is op over
heveling in ruime
ziu: inclusief rente-
aflossing, oorlogs
schade etc. De over
heid dringt hiermede binnen op nieuw
terrein. Zo cr hier van een corrige
rende taak door spreiding van inko
men. en bezit sprake kan zyn, dan zou
die toch dienen toe te vallen aan or
ganen van lagere orde, die minder ver
van de economische realiteit afstaan.
Bovendien is het niet juist de belas-
tingpolitiek te gebruiken als regulator
van het economisch leven. Voor prijsre
gelingen geldt het argument, dat de
prijzen nu eenmaal inhaerent zijn aan
de economische structuur. De belasting
is echter iets, dat van boven af in de
economie wordt binnengedrukt.
Na deze opmerkingen van negatieve
aard gaf prof. Groeneveld als bijdrage
in de discussie een aantal voorstellen
en vragen in positieve zin, waaronder
een suggestie tot regulatie van de im
port. Zoals te verwachten viel heeft
prof. Posthuma hierop en ook op enkele
andere uitingen in tweede ternfiijn inge
haakt met de constatering, dat men de
overheid toch blijkbaar ook wel weer
nieuwe taken wil toebedelen. De Nij
meegse hoogleraar antwoordde bevesti
gend, maar met bezwaar tegen het con
solideren van maatreglen. die voor een
noodtoestand genomen worden.
Voor wat het investeringsprogramma
m de militaire sector betreft vroeg prof.
Groeneveld zich af of er niet te hoge
eisen worden gesteld. Nederland komt
na de Verenigde Staten. Engeland en
Canada op de vierde plaats met 9.7 pro
cent van het nationale inkomen voor
deze investeringen. Is dit percentage
naar draagkracht vastgesteld? Voorts
bepleitte spreker o.a. het inschuiven van
militaire investeringen in het industria
lisatieprogramma, waardoor wij bijvoor
beeld tot export van wapenen kunnen
komen.
Prof. Posthuma heeft in tweede in
stantie enkele kanttekeningen gemaakt
bij de opmerkingen van prof. Groene
veld en anderen inzake het ontbreken
van reserves ter opvanging van de
Korea-crisis. Wie. zo vroeg hij, accep
teerde in de eerste jaren na de oorlog
het versterken van reserves, toen het
voedselpakket op peil moest worden
gebracht en de wederopbouw drong.
Bovendien blijft het nog de vraag of
Amerika zijn gelden besteed zou heb-
ben willen zien aan het creëeren van
monetaire reserves.
Aan de discussie werd ook deelgeno-
men door dr. M. W. Holtrop, president-
riirpeteur van de Nederl. Bank, die
de Nijmeegse hoogleraar o.m. de vraag
stelde welk monetair beleid hij wèl
juist zou hebben geacht. Een duidelijk
antwoord hierop is niet gekomen. De
inflatoire financiering verklaarde prof.
Groeneveld (e kunnen accepteren, niet
echter dat in politiek opzicht doeleinden
zijn nagestreefd, welke niet reëel waren
en zijn. Men had de oorlogsschadever
goeding achterwege kunnen laten en de
sociale voorzieningen minder hoog
kunnen opvoeren. En wordt het export
areaal wel voldoende uitgebuit?
Uitvoerig en herhaaldelijk hoe kon
het anders is deze middag gesproken
over de controle op het credietwezen.
Prof. Groeneveld zei in zijn stellingen
o.m.. dat de traditionele taak van het
bankwezen, namelijk de verschaffing
van kort bedrijfserediet. in het des
betreffende wetsontwerp te weinig
gesauveerd wordt.
Van bankierszijde werd opgemerkt,
dat het dwaasheid was de banken voor
te stellen als lichamen, die maar cre-
dieten uitdelen; in feite gaat deze cre-
dietverlening niet zo gemakkelijk in
haar werk. Ook de bankier is beducht
voor speculatieve voorraadvorming en
deze vrees werkt remmend op de
faciliteitenverlening.
Prof. Posthuma legde op dit punt de
volgende verklaring af: het is nooit de
bedoeling geweest, dat de centrale bank
kwantitatieve beperkingen zou schep
pen en ook kwalitatieve beperkingen
zijn geen taak van de centrale bank-
Vlei echter is de opzet, dat een vrijheid
van handelen, welke door de oorlog is
ontstaan en verre uitgaat boven hetgeen
elders mogelijk is, geleidelijk wordt in-
Amsterdam, 's-Gravenhege,
Utrecht, Arnhem, Hilversum
(Van een onzer verslaggevers)
Gistermiddag even over half een streek
op het zon-overgoten platform van
Schiphol een kleine „Dove" neer. Uit
dit toestel stapte de Britse minister
van Burgerluchtvaart, Lord Ogmo
re, vergezeld van Sir George Gribbet,
secretaris-generaal van zijn ministerie,
luchtmaarschalk D. Colyer, burger-
luchtvaartattaché, en zijn privé-secre-
taris S. M. A. Bannister.
Lord Ogmore komt een driedaags be
zoek aan ons land brengen en is daarbij
de gast van onze minister van Verkeer
en Waterstaat, de heer H. Wem-
mers. Zijn speciale interesse gaat na
tuurlijk uit naar onze burgerlucht
vaart.
Talrijke autoriteiten waren ter be
groeting aanwezig. Zo zagen wij o.a.
minister Wemmers, de Britse ambassa
deur Sir Philip Nichols, burgemeester
Arn. J. d'Ailly en dr. A. Plesman, di
recteur van de KLM
De Britse minister wilde over zijn
plannen voor zijn bezoek niet verder
uitweiden dan met de mededeling: con
tacten leggen en vernieuwen en vrien
den en bekenden bezoeken. Ook bleek,
dat het in de bedoeling ligt bevriende
luchtvaartmaatschappijen, b.v. KLM en
Sabena, te irfteresseren voor de nieuwe
types van de Britse industrie, zoals de
..Yet" en „Turbo-Prop". Speciaal een
goede verzorging van lange-afstand-
vluchten vindt Lord Ogmore belang
rijk. Wat binnenlands verkeer betreft,
noemde hij de helicoptère hét vervoer
middel van de toekomst.
De minister zal gedurende deze drie
dagen een bezoek brengen aan de in
stallaties op Schiphol, voorts aan de
KLM in Den Haag, de ministeries van
Verkeer en Waterstaat en Buitenlandse
Zaken. Het officiële programma ver
meldt voorts diners van het ministerie
van Verkeer en de Engelse ambassade.
Op het Marine-etablissement Katten
burg te Amsterdam weid gisteren m
het schoolgebouw van de Verbindings
dienst een gedenkplaat onthuld, die was
aangebracht ter nagedachtenis van de
tweehonderd verbindingsmanschappen,
die tijdens de ooijog zijn gesneuveld.
Op het grintplaatsje tussen het school
gebouw en het water stonden de blauw-
geüniformde manschappen aangetre
den; het vriendelijke herfstzonnetje
speelde over het blauw en het wit van
de seiners en de codisten en deed de
knopen van de officieren glanzend blin
ken. Aan de rechterzijde van het „carré"
stond de gewapende ere-wacht opgesteld.
Onder de aanwezige officieren bevon
den zich o.a. de commandant van net
Korps Mariniers, gen.-maj. M. R. de
Bruynen, de commandant van de zee
macht schout bij nacht C W. Slot, de
commandant van de maritieme midde
len, kol. J. S. Bax, de hoofdvlootaalmoe-
zenier Mgr. J. de Sain en de vlootdomi-
nee Sillevis-Smit, voorts verscheidene
vlag- en hoofdofficieren.
In een kort woord herdacht vice-ad-
miraal De Booy de gevallenen van de
Marine Verbindingsdienst en droeg
daarna de gedenkplaat officieel over aan
de schooicommandant, kapt.-lnt. ter zee
D. J. v. Doorninck. Twee pijpers van de
Marinierskapel bliezen tenslotte het
„Wilt heden nu treden".
AMSTERDAM. 10 October. Het nieuwe
coupe-systeem van de Amsterdamse
kleermaker Hulsman gaat geen pad
zonder doornen. Hoewel het in Franse
vakkringen een warm onthaal heeft ge
vonden, blijkt de heer Hulsman in eigen
land, althans bij zijn eigen organisatie,
tot de niet geëerde profeten te behoren.
Met betrekking lot het boek, dat bin
nenkort bij de firma Sijthoff te 's-Gra-
venhage over dit systeem zal verschij
nen, heeft de Vakgroep Kleermakerij
haar leden n.I. een mededeling doen toe
komen, waarin nogmaals de aandacht
wordt gevestigd op het mislukken van
de proef, die enkele jaren geleden voor
de vakgroep werd afgelegd.
Naar aanleiding van dit bericht heb
ben wij ons tot de raadsman van de heer
Hulsman, mr. H. G. Th. Keur.e, te Am
sterdam, om inlichtingen gewend. Deze
toonde zich over de houding van de
Vakgroep zeer verbaasd, aangezien de
door de firma Sijthoff verspreide pros
pectus met medewerking van de vak
groep is verzonden. Naar mr. Keune ons
mededeelde, is dit op zijn verzoek ge
schied, doch uiteraard niet dan nadat
de secretaris van de vakgroep het ad
vies van de deskundige van zijn organi
satie had ingeroepen. Teneinde zich een,
althans voorlopig, oordeel omtrent de
waarde van het systeem-Huisman te
kunnen vormen, hebben de secretaris en
de deskundige een onderhoud met de
raadsman van de heer Hulsman gehad,
waarbij tekst en tekeningen van het te
verschijnen boek zijn besproken.
Mr. Keune deelde ons nog mede, dat
hij overweegt de Vakgroep in kort ge
ding te dagvaarden.
Onder commando van eerste lt. F. Erik
de Nijs stelde zich Woensdag In de
koffiekamer van de Kon. Rotterdamsche
Lloyd het detachement van zesenzestig
vrijwilligers voor Korea op, om scheep
te gaan op de „General WC. Langfitt
die langs de kade lag. Zij luisterden
naar de rede van gen.-maj. mr. W. J.
\an Dijk, chef van het kabinet van de
minister van Oorlog, die namens deze
sprak en uitdrukking gaf aan zijn grote
waardering, dat deze mannen zich vrij
willig hebben aangemeld voor de strijd
op Korea. „Laat", aldus gen.-maj. Van
Dijk, „onze geëerbiedigde Koningin, die
steeds een voorbeeld van grote deugden,
van plichtsbetrachting en offervaardig
heid is geweest, u ook tot voorbeeld
strekken."
Nadat een driewerf hoera op de Ko
ningin was uitgebracht, scheepten de
vrijwilligers zich in. Met een tuiltje
bloemen in de hand ging ook zuster
Koopmans aan boord. Zij gaat voor de
tweede maal naar Korea.
geperkt. Het gaat om het wegnemen
van de excessieve liquiditeit. Mede door
de uitbreiding van hun credieten kun
nen de banken de betalingsbalans in
gevaar brengen en het is de bedoeling
hiertegen een elastische muur op te
richten.
