MET EMIGRANTENSCHIP NAAR EEN NIEUW LAND 02iUSIi "Eric de Noorman:DE PUUS DEP WRAKE „Wereldcongres voor Lekenapostolaat evenement van betekenis INDONESISCHE INDRUKKEN Prof. dr. B. Vroklage begraven Apostolaat geen devotie, maar een plicht M r Indrukken van een jonge emigrant Rouwzitting in R.K. Universiteit De noodwoning te Ameide Geen pijnlijke problemen Circus betaalde geen De regeling van de tijd Weemoed bij afscheid van Hollands kust Provinciaal Jezuïeten naar Java kermist jongetje dood teruggevonden Aspirin A*us! BRABANTS ORKEST ZOEKT BELLETJES Zij moet worden afgebroken DEEL VAN BATA WERKT NIET Ir. Teilegen verklaart Buma-rechten op losse schroeven K.N.S.M. BESTELT NIEUWE SCHEPEN Hond als pleegmoeder vatx biggetje Spoorwagons worden woningen naar. Geslaagd proefalarm N. "N J DONDERDAG 11 OCTOBER 1951 PAGINA 5 vermouth Torino Pater J. Gadet f Pater T. Potten O.F.M. f HET HET KLIMMEN DER JAREN VERTRAGEN WIJ ONS TEMPO Prof.v.d.Berg een moderne Jules Verne? Purmerend verlicht woningprobleem „Ernstige brand in museum KröllerMuller" I ft r zijn van die momenten in je leven dat je wenste een dichter of compo- nist te zijn. In een treffend gedicht of een machtig muziekwerk zou je dan je gevoelens op papier vastleggen en uitdrukken en telkens opnieuw beleven en doorleven. Zulke momenten zijn er aan boord van het emigrantenschip de Zuiderkruis. Iedere emigrant ondergaat, de een meerde ander minder, een reeks emoties. In een tijdsbestek van slechts enkele dagen maakt hij kennis met emoties als smart bij 't afscheid van ouders, familie, vrienden of kennissen. Zij betekenen straks nog „Holland" voor je. Niet zijn duinen, wijde polders, IJsselmeer, Bra bantse vennen of de Veluwe. Ook niet de Gelderse Achterhoek, de Friese meren of Zeeuwse stromen. Dat wordt een herinnering die zal verbleken in het nieu we leven in het nieuwe land met zijn eigen natuurschoon. Het zullen je ken nissen en familieleden zijn, waarvoor je je zelf belooft in' ongemotiveerd op timisme: „Ik kom terug." je de overweldigende schoonheid van 'n tropische sterrenlucht onder gaan. Je beleeft de sterrenhemel, hangend over de reling tot je rib ben pijn doen en je benen stijf worden. Met toch een tikkeltje weemoed zie je Hollands kust in de nacht verdwij nen. Je bekent het niet aan je buur man aan de reling. Niemand zal het toegeven, dat gevoel van weemoed. Op merkingen die het tegendeel vertolken zijn er wel. In je hart geloof je ze niet. In je hart blijf je trots op je Hollander zijn. Ook al zie je langzaam de lichten Van Scheveningens Boulevard verdwij nen en weet je daar schrille tegenstel lingen vlak bij elkaar. In de Golf van Biscaje komt voor velen de zeeziekte, 't Wordt stil aan boord. Er heerst een ziekenhuisstem ming, eetzalen half bezet, witte gezich ten, haastig zich verwijderende men sen, die sporen achterlaten. Och, vóór Wie het kent, hoeft er verder niet over geschreven te worden. Voor wie ze niet kent: gefeliciteerd. U mist er niets aan. Een of twee dagen later wordt het Weer goed en zacht. Zeeziekte en hoge golven zijn vergeten. Men geniet weer Van het eten, dat inderdaad voortref felijk is en overvloedig, evenals de hele verzorging en bediening aan boord. Laat niemand zich daarover zorgen maken. Alles wat mogelijk is, wordt door kapitein en bemanning gedaan om het de passagiers, die toch zo sterk uit eenlopend zijn, zo aangenaam mogelijk te maken. Het zijn zo vele en nieuwe indruk ken die je opdoet aan boord van de Zuiderkruis, met als bestemming: een hieuw vaderland, een nieuw leven. Voor velen, de jongeren, is het nog hèt leven, voor anderen het tweede of der de leven dat zij gaan beginnen. Je denkt dan aan de oud-Indische mensen, aan de oudste emigrant, 74 jaar, die in zijn eentje naar zijn jongens gaat, of het echtpaar op leeftijd, dat ook naar hun drie jongens trekt, die reeds in het nieuwe land gevestigd zijn of aan het longe moedertje, dat na de oorlog reeds in Indonesië was. naar Holland terug moest en nu weer de rei6 over de we reldzeeën maakt naar de man, die zij 3V4 jaar niet zag. Haar man, die van Indonesië uit naar Nieuw-Zeeland Sing en zijn jongste kind niet kent, terwijl het al loopt en speelt met de ahdere kinderen aan boord. Wie kan ook zo kennismaken met de verveling als het te warm wordt om een hand t>P te tillen? Dan lig je in de scha duw, die met de dag korter wordt. leest in een boek tot je erbij in sl»ap valt. Toch is er altijd wat te ^nieten. Voor hem die de warmte overwinnen is er veel schoons ea interessants en elke dag iets rueuws, ook met alleen water en J-ucnt en zon om je heen. Dan kun De verandering elke avond van de sterrenbeelden,' de Grote Beer zakkend naar de horizon, de vurige kop van de Pooldraak die a.h.w. wil voorkomen dat de Poolster ook tot onder de horizon zakt. De zonsverduistering, het machtig schouwspel, waarmee wij 's morgens vroeg verrast werden. Dan hoor je in gedachten de Chinezen lawaai maken om de boze draak, die de zon verzwel gen wil, te verjagen. Ontroerd sta je te genieten van de zonsondergang na een heel korte schemering. Je voelt je klein en krijgt een diepe dankbaarheid voor de Schep per van dit alles. Dit te ervaren vol doet je meer dan menig avondgebed thuis. Je voelt Je dichter bij God en je voelt je rustig worden en vrij, om dat je je in zijn hand weet. Een reis als deze is dan niet eento nig, integendeel, een stuk geestelijke opvoeding, een voorbereiding op je nieuwe leven, niet in materiële, maar in morele zin. De vlaggetjes op de Oceaankaart aan de wand in dë salon vertellen je iedere dag dat we dichter bij ons nieuwe land komen. Iedere dag een goede 400 mijl dichter bij ons nieuwe leven en ver der van ons oude leven. Zittend op de voorplecht van het schip denk je aan wat je wacht, aan je idealen, je ver wachtingen, je voelt je geestdrift, je kracht en vertrouwen. Staande op het achterschip, turend over de reling in het kielzog, mijmer je na over wat je achterliet, over het afscheid. Je voelt je gehechtheid pas als je weg gaat. 't Stemt je dankbaar te weten dat Holland- met je meeleeft en hoopt dat het je goed gaat. Je weet dat het goed is dat je ging. Het i s ook goed. Zovele zijn de indrukken en gedach ten die je opdoet dat je begint ze op te tekenen en als vanzelf wordt het een dagboek. Een voorval, gesprek, ontmoeting, gedachte of herinnering, een tip of waarschuwing. Het geeft kleur aan je dag, je beleeft het dubbel en er is veel waarover je niet kunt praten. Alleen met een heel goed vriend Aduertentte nnvftSfü NIJMEGEN. 11 Oct. In Nijmegen is vanmorgen het stoffelijk overschot van Prof. dr. B. A. C. Vroklage SVD, hoog leraar in de volkenkunde aan de R.K. Universiteit, die Zondag door een onge- T& om het leven kwam, ter aarde be- st«ld. In de vroege morgen heeft mgr. prof. ■k- Alph. Mulders in een door de aca demische senaat georganiseerde rouw- sitting in de aula major een rede uitge sproken, waarin hij de persoon en het werk herdacht van de werker voor mis sie en wetenschap, die zijn levenswerk: -De godsdienst der primitieven", niet meer heeft kunnen voltooien. °m tien uur vanmorgen is de plech- '§6 uitvaartdienst gehouden in de kapel 13 October vertrekt de hoog- j pa.er ,c- Kolfschoten, provinciaal »a^±,±ZUleU'n- met de „Sibajak" uit Rottei dam naar Java ter visitatie van de missie der paters Jezuieten in de vi cariaten Djakarta en Semarang. Pater J. van. ICempen vergezelt hem als secreta ris. De visitatiereis zal ongeveer een half jaar in beslag nemen. Gedurende deze tijd neemt de hoogeerw. pater C W. J. Kerremans als yice-provinciaal het bestuur der provincie waar vanuit het St Canisiuscollege te Nijmegen. Hedenmorgen vroeg is in huize „Loyo- te Vught. na een kortstondige ziek- pater J. Gadet S.J. overleden. De thans overledene, geboren te Maas zicht, is 69 jaar oud geworden. 20 Sept. HiOO trad hij in de orde der Jezuieten. 7 tin H. Priesterwijding ontving hij 24 pdg. 1913. Van 1927 tot 1931 was pater Gadet rector van het Theologisch Colle ge te Maastricht. Van 1931 af verbleef hli in huize „^oyola" te Vught. Ih het Minderbroeders-klooster te Nieuwe Niedorp is, 72 jaar oud, plotse- g overleden pater fr. Terentius Pot- teil O.Fjjyj w ^Tds Woensdagochtend half negen !óas het vierjarige zoontje van die familie yit_,de Vreeswijkstraat te Den Haag ni' TV en het kind tegen de avond nog m !fr«ht was werd de politie gealar- rilifu'ur® agenten met vijf politiehon- va Aen de gehele nacht de omgeving n de Vreeswijkstraat afgezocht, echter onder resultaat. In deze wijk is zeer om n/auwb°uw en stratenaanleg. Eerst kiZ; acht u"r hedenmorgen werd de onder een ingestorte stapel tegels uggevonden. Het was overleden. van het Canisiusziekenhuis op Sint An na. De mis werd opgedragen door de Provinciaal van het Gezelschap van het Goddelijk Woord, pater W. Bouwman. De Schola Cantorum voerde de misgezan gen uit. Aan de zijaltaren celebreerden de professoren mgr prof. dr. Alph. Mul ders en dr. J. G. A. Ros S.J. Vele voor aanstaande personen uit de universitaire wereld en van de missiegenootschap- pen waren, in de kapel aanwezig. Na de kerkelijke dienst werd het stoffelijk overschot overgebracht naar Teteringen bij Breda, waar het is begraven op het kloosterkerkhof. Advertentie - Aspirin mutt "W (tr ander ment- van U. Maar accepteer geen Willekeurig» tabletjes. Aspirin h «M herkennen aan het Bayer-krui» en de oranjeband om veroakking. Do emigrant heeft het niet gemak kelijk. De oppervlakkige toeschou wer krijgt vaak de indruk, dat me nigeen, slechts belust op avontuur, zijn vaderland verlaat, zonder de consequenties te overzien. In een enkel geval zal dit misschien ook wel gebeuren. Maar de meeste emi granten zijn zich zeer wel bewust, dat zij een harde en moeilijke tijd tegemoet gaan. Slechts noodgedwon gen, omdat zij hier in ons overbe volkte land geen toekomst meer zien, verlaten zij Holland, met zijn blonde duinen en wijde polders. Wat een storm van emoties tij het af scheid en gedurende de eerste da gen op zo'n zeekasteel. Dan komt een tijd van rust, van kalm mediteren, tussen zon en lucht en water. Het sch'ip wordt als het ware de brug, die verleden en toekomst verbindt. Over dit alles vertelt u in enkele artikelen' een jonge emigrant, aan boord van de Zuiderkruis. zou je erover willen spreken. Hier denk je aan* de Hoogmis aan boord, waarbij het tjokvol is in de zaal of aan de avondtoespraken van de pater, oud- Indië-aalmoezenier, die met een paar woorden zoveel zegt. Hij waarschuwt, geeft voorlichting, beurt je op. Hij vertelt je van de schoonheid en groot heid van het werelddeel dat je verliet, het oeroude bolwerk van het christen dom. Over de morele verantwoording tegenover je nieuwe landgenoten zowel als tegenover Nederland en Europa. Hij zegt je dat je in N.Z. als katholiek van de daad moet leven. Hij vertelt je over de N.Z. katholiek, wat je er vindt, wat je er mist. Rake taal spreekt die aalmoezenier. „Beslis aan boord, vandaag, nü, over je toekomstig leven als christen, als katholiek." „Doordonde ren of wegzakken in de poel van mo dernisme en lauwheid." t Is taal naar het hart van een emigrant. Zal het echter zover doordringen? Laten wij hopen en bidden. P. S. Op 1 December wordt door Het Brabants Orkest te Den Bosch in samenwerking met de Oeteldonkse Club een Weense avond verzorgd, waar door het orkest in Biedermeier costumes een Weens programma ten gehore zal worden gebracht. Op het voorlopig programma van deze avond heeft Hein Jordans de „Zes dansen" van Mozart geplaatst. Dit heeft hem echter de moeilijkheid opgeleverd, dat voor de laatste dansde Schlit- tenfahrt, vijf belletjes nodig zijn van de tonen f, e, c, a en g. Het is vrijwel onmogelijk de belletjes van de juiste toon kant en klaar te verkrijgen. De heer Jordans doet daarom een beroep op bellenbezittend Nederland om het Brabants Orkest in deze te helpen (Administratie-adres Julia- naplein 13, Den Bosch). Wie vindt tussen het geklingel van de ouder wetse paardenschellen met behulp vcm een stemvork de gewenste fa, mi, do, la en sol? De rechtbank te Dordrecht eiste veer tien dagen geleden het afbreken van een noodwoning te Ameide als het vonnis in recht van gewijsde zou zijn gegaan t.a.v. het bouwen zonder de vereiste vergunningen. Tegen de bewoner, de eigenaar en de bouwer werden boetes geëist van in totaal f 450. Bij vonnis van de rechtbank moet de noodwoning thans worden afgebroken en moeten de boetes werden betaald. De betrokkenen hebben nog een laatste be roep gedaan op de minister van We deropbouw en Volkshuisvesting om als nog de rijksgoedkeuring voor de bouw te verlenen. Mocht deze goedkeuring zijn afgekomen, dan zou deze noodwo ning zo had de rechtbank bepaald blijven staan. De minister van Weder opbouw en Volkshuisvesting heeft de goedkeuring echter geweigerd. Naar wij van de zijde der Bata schoen- en ledertabrieken te Best ver nemen, zullen wegens het uitblijven van verwachte militaire orders met in gang van Maandag enige werkplaatsen van deze fabrieken tijdelijk worden stilgelegd. De betrokken werknemers, ongeveer driehonderd in getal, worden op wacht geld gesteld. In totaal werkten tot dus verre ongeveer twee duizend vijfhonderd personen bij deze Nederlandse industrie. 89. In de burchtzaal voeren de getrouwen van de koning een vertwijfelde strijd om zich te handhavenDe overmacht van Hovin's beulsknechten doet zich gaande weg sterker gevoelen. Met de rug tegen de muur levert Haifa een schitterend gevecht tegen vier kerels tegelijk. Svitjold wordt al evenzeer op zijn huid gezeten en Yark heeft zich grommend terug moeten trekken. Het feit, dat hij hierdoor Hovin met meer kan bereiken, kwelt hem meer dan het levensgevaar waarin hij verkeert. Beproefde wapenknechten hebben zich rond de koning geschaard en daar concen treert zich dc looedende aanval van de verbitterde bandieten. „Bij elkaar blijven, mannen!" schalt Eric's stem boven het rumoer uit. „volhouden. Het 'kan niet lang meer duren!" „Slaat dood, kerels," brult Hovin op zijn beurt, „de burcht blijft ons Doch ditmaal heeft de geweldenaar te vroeg gejuicht De bredebeuren van de zaal wijken uiteen, alsof een onzichtbare, machtige hand ze heeft aangeraakt. Voor koning Eric!" klinkt een heldere stem en reeds daalt het zwaard van koning Langha op de bandieten neer. Achter hem aan dringen zijn mannen de zaal binnen. Braaf stand gehouden, mannen!" juicht Haifa, „de zege kan ons niet meer ontgaan!" Met vernieuwde kracht hakt hij er op in en in weinige ogenblikken wordt het beeld van de strijd grondig gewijzigd. De handlangers van de moordenaar ver schieten van kleur nu zij plotseling tegenover een aantal nieuwe, goedbewapende tegenstanders komen te staan. Nog zijn ze numeriek in de meerderheid, doch de onverwachte omsingeling doet hen het hoofd verliezen. Hovin zelf is de eerste die de nederlaag in volle omvang begrijpt. Met een wan hopige inspanning van zijn enorme reuzenkracht baant hij zich een pad door een haag van zivaarden. Bij de zijdeuren tracht een van de wapenknechten hem nog tot staan te brengen, dc dappere zijgt ineen onder Hovin's zwaardslag. Hazenhartgilt Yark woedend, doch hij kan zich niet zo gauw uit het gewoel van de strijd losmaken. Eric zelf gaat de moordenaar achterna, door de gang, de trap op, tot hij hem weer in het bereik krijgt onder een doorgang naar de grote hal. „Sta, lafaard!" klinkt zijn metalen stem. „strijdt als een manwanneer ge bij al uw moorden nog moed hebt overgehouden." De reus keert zich om. Aan zijn voeten ligt de laatste krijgsknecht, die hem in de weg is getreden. „De wreker vlucht niet!" schreeuwt hij, „ik zal u wegmaaien als een mug, gij koning, gij Zijn stem slaat over van blinde woede. Met loerende ogen, de machtige gestalte gebogen, wacht de geweldenaar Eric af voor het laatste, het beslissende gevecht (Van onze Romeinse correspondent) ROME, 10 October Het Wereldcongres voor Lekenapostelen, dat deze week in Rome gehouden wordt, is nu, na de openingsplechtigheid waaraan door zes kardinalen en tientallen bisschoppen werd deelgenomen met de eigenlijke werkzaamheden begonnen. Het is ondoenlijk, uitvoerig in te gaan op al hetgenc, dat er behandeld wordt in de plenaire ochtendzittingen, terwijl het onmogelijk is, verslag uit te brengen over de discussies in de „earrefours", de ontmoetingen, die er elke miuaag ten getale van tien in verschillende zalen gehouden worden. De Nederlandse delegatie bestaat uit 28 leden, waarvan er verschillende be langrijke functies hebben gekregen. Zo is mgr. Op De Coul, de Directeur van het Bureau Central Catholique pour l'ensetgnement et l éducation, benoemd to president van de carrefour „school", terwijl de eerwaarde heer A. DiepenbrocK secretaris is vam dc commissie die de conclusies redigeert- fundamenteler. Katholieke Actie is of ficieel ingesteld apostolaat, maar het andere, het leken-apostolaat volgt per se uit het feit dat men Christen is. Mgr. Gracias legde er de nadruk op, dat het mandaat, waarmee de hiërar chie de leken oproept tot apostolaat, geen macht verleent en geen aandeel in het leer- en bestuursgezag van de Kerk. De hiërarchie laat slechts een groep leken deelnemen aan de pastorale func tie van de Kerk. Daarom is Katholieke Actie niets nieuws, slechts een nieuwe vorm. De grote betekenis van dit congres, zo verklaarde ir. Teilegen, de voorzitter van de Nederlandse K.A-, ligt alleen al in het loutere feit van zijn bijeenko men. Al zou dat het enige zijn, wat be reikt werd, dan nog is het van het al lergrootste belang, dat de katholieke leken, die werken in alle mogelijke vormen van lekenapostolaat, die afkom stig zijn uit vijftig landen, hier voor de eerste maal in de geschiedenis der Kerk bijeen zijn. Onmiddellijk daarmee samenhangend is de vraag, wat de plaats is van het leken-apostolaat in de Kerk; of het alleen maar nuttig is en wenselijk, zoals sommigen nog steeds stellen, óf dat men op de duur algemeen zal aanvaarden, dat het werk van de le ken essentieel geworden is, een nood zakelijke uiting van de Kerk als ge heel Dit laatste standpunt werd scherp geformuleerd door mgr. J- Cardijn, de stichter van de J O.C., die in zijn 'rede van Maandagmorgen zei: Deze geestelijke kracht kart zich in de maatschappij niet doen gelden zonder de bijdrage van de leken, die dichter staan bij de realiteit van deze wereld. En deze zending, die de leken op dit historisch ogenblik hebben ge kregen, wordt nog belangrijkér ais men bedenkt hoezeer de wereld structuur op het ogenblik aan het veranderen is". Mgr. Cardijn stelde ook, dat de oproepen van de pausen tot de leken niets anders ziin dan „een terugkeer tot de essentiële en totale zending der Kerk". En de Aartsbisschop van Bombay, mgr. Gracias, verklaarde Dinsdagmor gen dat lekenapostolaat geen devotie is, maar pure plicht. Men kan de vorm van apostolaat kiezen, die men het meest geschikt vindt, maar men is ver plicht er een te kiezen. Mgr. Gracias citeerde de woorden van de Paus: „Katholieke Actie moet door de bisschoppen gezien worden als een noodzakelijke aanvulling en door de ge lovigen als hun plicht". Christen zijn, zonder apostel te zijn, is onmogelijk, we mogen het ons toevertrouwde talent niet onder de grond stoppen, maar moe ten zorgen dat het interest afwerpt- Katholieke Actie omvat niet alle leken, apostolaat. Want dit laatste is ouder en edio September arri veerde ik Per vlieg tuig te Djakarta en reisde per vliegtuig door naar mijn eindbestemming Soerabaja. Dat duurt nog geen drie uur, teiwijl de trein er minstens twintig uur over doet. Men kan zeer behoorlijk logeren in het Oranje-Hotel op Toendjoen- gan. Mijn. eerste indiukken zijn bepaald niet slecht. Ik heb vele Indonesische auto riteiten opgezocht en werd overal prettig ontvangen. In vergelijking met verleden jaar is hun houding minder getorceerd geworden. Ze durven zonder schroom te spreken met Nederlanders en zitten blijkbaar niet meer in angst, dat dit hun door felle rasgenoten zal worden kwa lijk genomen. Ik krijg zelfs de indruk, dat zij waardering hebben voor de Nederlandse ondernemer. Alle gesprekken werden in het Nederlands ge voerd, zelfs als ik in de Ba- hasa Indonesia begon. Het is jammer, dat de goede wil niet altijd in daden kan worden omgezet. Ik maakte een auto tocht naar Madioen, pl.m. 180 km. van Soerabaja. Zoiets vindt men hier tegenwoordig „heel gewoon". Alles is o p het ogenblik rustig in Het deelnemen van de leken aan het apostolaat is essentieel voor het leven der Kerk. Het is steeds essen tieel geweest van den beginne af, maar hoe noodzakelijk en belangrijk het is, heeft men pas in deze tijd be grepen. Mgr. Gracias waarschuwde tegen de ernstige misvatting van ve len, als zou het leken-apostolaat Advertentie Maar één tempo raag niet vertraagd worden, n.l. dat van onze stofwisseling. Als die niet in orde is dan blijven afvalstoffen in het lichaam achter die de werking van verschillende levens functies verlammen. Hoofdpijn, duizelig heid, slechte eetlust, onwelriekende adem en beslagen tong kunnen de gevolgen zijn. Houdt Uw ingewanden zuiver en vrij met Laxeer-Akkertjes. Zij bevatten o.a. melkzuur-fermenten die de gisting in onze ingewanden bestrijden. Laxeer- Akkertjes veroorzaken geen kramp en geen gewenning, waardoor het gebruik kan worden voortgezet tot Uw ingewan den weer normaal functionneren. slechts van belang zijn om het tekort aan priesters aan te vullen of om het extra werk te doen, dat allerlei nieuwe organisaties vragen- Het lekenapostolaat heeft tot nog toe niet het succes gehad als we gewenst hadden. Maar nieuwe organisaties zijn nutteloos, tenzij de Christenen een hel der denkbeeld krijgen van het leken apostolaat. De leken moeten worden ge traind. Katholiek denken moet vooraf gaan aan katholieke actie. „Eerst moet men.de katholieke cultuur in al haar aspecten respecteren en levend maken, voor men hoop kan koesteren dat men de eisen van katholiek apostolaat kan vervullen". Na deze korte schets van hetgeen er in de plenaire zittingen gezegd is over de grondbeginselen van het lekenaposto laat, nog een opmerking over de „earre fours". de ontmoetingen, waar men ver schillende problemen behandelt „De hereniging" Wanneer men de lijst van onderwerpen doorleest, dan merkt men dat werkelijke grote problemen, strijdvragen tussen katholieken of zo men wil: pijnlijke pro blemen. niet op de ljjst voorkomen: publieke opinie, intellectuelen, familie, catechismus, kinderen, jeugd, zieken, school, arbeid, vrije beroepen, sport, burgerschap, parochie. internationaal leven, emigratie, problemen van de vrouw en problemen van de artisten. Aan elk dezer onderwerpen zijn wel van die „pijnlijke" vraagstukken verbonden, maar men krijgt de indruk, dat de keuze wat conventioneel is Men zou niet mo gen zeggen dat de werkelijke actuele vraagstukken vermeden zijn. maar wel, dat de organisatoren er zich niet vol doende op hebben ingesteld. „De hereniging", is het onderwerp van de twintigste en laatste „carrefour", dat op sterk aandringen van Nederland ten slotte in de serie is opgenomen. Zoals men weet, bestaan er hierover zeer uit eenlopende opvattingen, maar de dis cussie kan nu des te vruchtbaarder zijn dank zij het laatste Monitum van de Paus, waarin Hij de streng beperkende voorschriften betreffende de herenigings actie enigermate verzachtte. Deze carre four, die dus een uitzondering vormt op hetgeen ik hierboven aanduidde, wordt voorgezeten door pater Boyer S.J. ter wijl dr. Tellegen in het voorbereidend comité ervan zitting heeft, en pater Witte S.J. is benoemd tot expert. Een ander onderwerp, waarover zeer uiteenlopende opvattingen bestaan is „burgerschap", waarbij men ongetwijfeld zal discussiëren over de activiteit van de katholieken op politiek gebied. Voor al in Italië is dit vraagstuk thans bui tengewoon actueel. Straatbeeld in het Djakarta van heden. (Foto Kempen) deze contreien. In ^fest-Java is het, naar ik vernam, min der goed. In Midden-Java is de toestand, dank zij het al daar uitgeoefende militair ge zag, zeer gunstig. De Indo nesische autoriteiten moeten nog veel te veel rekening houden met de politiek en dan wel speciaal met de ex treem-linkse politiek, niet al leen van arbeiders, maar ook van landbouwers (tani-bon- den), die alleen maar eisen stellen en dreigen met sta kingen, maar geen enkele verantwoordelijkheid dragen. De Indonesische regering heeft niet geaarzeld de erg ste belhamels te arresteren, maar er lopen nog velen rond, die storend inwerken op de goede gang van za ken. In Oost-Java is de persoonlijke veiligheid vrij groot; dë rampokbenden zijn geretireerd naar de berghel lingen, maar het spreekt van zelf, dat de bevolking nog niet geheel tot rust is geko men en plaatselijk sterk ge demoraliseerd is. Vandaar ve le kleine diefstallen, die te zamen gevoelige verliezen berokkenen aan de onderne mingen e.a. Wanneer 20 van de oogst van een onder neming wordt gestolen, acht men dit nog een vrij gunstig cijfer. Het is niet zozeer een politie-, als wel een bestuurs- kwestie: opvoeding van de desa-bevoiking tot eerlijke mensen. Mensen, die in deze moderne tijd de waardevolle instelling hebben, die zij in het vroegere adat-verband, in de oude adat-gemeen schappen bezaten. Dat zal nog vele jaren duren. Tengevolge van de acties der vakverenigingen zijn de looneisen der arbeiders der mate opgevoerd, dat de mees te ondernemingen volkomen tegen het plafond zitten. En aangezien de rijstprijzen schrikbarend hoog zijn (in Oost-Java pl.m. R. 2.50 per kilo'.), geven zelfs de sterk verhoogde lonen en talloze sociale voorzieningen geen arbeidsvrede. En zo ploetert men in dit mooie land voort, de goeden en de kwaden; maar zeker is het, dat er te kenen zijn, die er op wij zen, dat de situatie op vele plaatsen de laatste tijd sta bieler is geworden. G. L. T. De Groninger Politierechter heeft gisteren een interessante zaak in be handeling gehad. Gedagvaard waren de exploitante van Circus Royal, haar echtgenoot, de clown en een artist, welke laatste deel uitmaken van het circusorkest, wegens overtreding van de auteurswet. Als begeleiding van het circusprogramma werden n l. in dit cir cus muzieknummers gespeeld, waarvan het auteursrecht bij de Buma berustte. Evenwel ontving dit bureau nimmer een cent van het circus, ondanks ver schillende aanmaningen en zelfs pogin gen om een deel van de recette in be slag te laten nemen. Als getuigen wer den gehoord de inspecteurs van de B.U.M.A., de heren Douwes en Kooi- stra, die beiden op de vraag van de po litierechter, hoe de verdachten konden weten, dat hetgeen zij ten gehore brachten, beschermde muziek was, ver klaarden, dat iedere beroepsmusicus dit wist- Muziek van componisten, die meer dan 50 jaar overleden zijn, mag uitge voerd worden zonder dat men hiervoor auteursrechten behoeft te betalen. Voor het ten gehore brengen van alle andere muziek dus ook de moderne schla gers zijn rechten verschuldigd aan de componisten. Meestal hebben deze de rechten overgedragen aan daartoe opgerichte bureaux. Sinds 1933 zijn in Nederland al deze auteursrechtenbu- reaux samengevloeid in de B U.M A. Hoewel de politierechter van oordeel was dat de verdachten verkeerd heb ben gehandeld, achtte hij de strafrech telijk vereiste opzet niet aanwezig en sprak de verdachten „tot zijn spijt" vrfj. De onder voorzitterschap van prof. dr. Th. Limperg jr. te Amsterdam door de minister van Binnenlandse Zaken inge stelde adviescommissie inzake de vraag of en in hoever het wenselijk is een her ziening van de regeling van de wette lijke tijd, als voorgesteld door prof. dr. G. van den Bergh, te bevorderen, is Dins dag ten departemente door minister van Maarseveen geïnstalleerd. Er is, aldus de minister, een denk beeld geopperd, dat meer dan gewone aandacht getrokken heeft. Professor van den Bergh heeft in zijn boekje „Klok- hervorming" een geheel nieuw en con structief voorstel gedaan, dat waard is ernstig te worden onderzocht. Als een moderne Jules Verne heeft hij de weg gewezen, welke het mogelijk maakt, als het ware met één slag, tal van desiderata te verwezenlijken. De minister zei slechts te behoeven te wijzen op de verwachte vergroting van de arbeidsproductiviteit, de besparingen op financieel gebied, de geleidelijke overgang bij de afwijking van de normale tijd en het sneller of langzamer laten lopen van de klok om aan te tonen, dat dit nieuwe plan vele facetten vertoont, welke bestudering door deskundigen op velerlei terrein noodzakelijk maken. De K.N.S.M. heeft opdracht gegeven voor de bouw van 4 motorvrachtsche pen, elk met een draagvermogen van ca. 3800 ton en een kubieke inhoud van ca. 4500 ton. Deze schepen worden uitge rust met motorinstallaties van het fabri kaat Stork cn zij zullen een snelheid hebben van ca. 13 mijl per uur. Twee der schepen worden gebouwd door de N.V. Scheepsbouwwerf Gebr. Pot te Bolnes bij Rotterdam, de 2 ande re door C. van der Giessen Zn's Scheepswerven te Krimpen a/d IJssel. Door deze opdracht is het aantal schepen dat de K.N.S.M. op het ogen blik in aanbouw heeft gestegen tot tien. Bij de landbouwer W. te Groesbeek heeft een hond zich als voedster aange diend van een varken. Dit biggetje was uit een nest van veertien en werd door de andere biggen bij de voeding ver drongen. zodat het steeds meer achter uit ging. Daar op deze boerderij een hond in haar hok lag te grommen, om dat men de pasgeboren jongen wegge nomen had, legde men het biggetje er bij. Tot verbazing van het landbouwers gezin hebben hond en varkentje bij el kaar troost gevonden, en men kan het de big aanzien, dat deze er wel bij vaart. B. en W. van Purmerend hebben het plan opgevat het woningprobleem in deze ge meente enigermate te verlichten, door het aankopen van ongeveer tien spoorwegwa gons, die men in wil richten tot woningen. Deze wagons hebben vroeger dienst ge daan bij de Nederlandse Spoorwegen en zijn 2.75 bij lSVi meter groot met een hoog te van ongeveer 2.30 meter. Het voornemen bestaat de wagons kant en klaar als wo ningen af te leveren. „Er is een ernstige brand uitgebro ken", aldus luidde vanochtend de tele fonische boodschap van dc directeur van het Rijksmuseum Kröller-Muller in het Nationale Park „De Hoge Ve luwe", dc heer Hammacher. In allerijl rukten de brandweren van de omliggende gemeenten met groot materieel uit. Zij behoefden echter gelukkig geen dienst te doen, daar het, naar de commissaris van politie te Ede ons verzekerde, „een proefalarm gold". Dit alarm is goed geslaagd. Naar be kend is in dit musepm de grootste Van Gogh-verzameling ter wereld onderge bracht. Het proefalarm van de directeur van het museum heeft niet nagelaten een diepe indruk te maken op eenieder die er van hoorde. Het alarm heeft slechts vijf minuten geduurd, doch dit tijds bestek was voldoende om eenieder, die het museum kent. een flinke schrik te bezorgen. VRIJDAG HILVERSUM I, 402 m. KRO: 7.00 nieuws, 7.15 gram.. 7.45 Morgengebed, 8.00 nieuws, 8.15 gram., 9.00 huisvrouw, 9.35 schoolradio, 9.45 gram., 10.10 Pro menade-orkest, 10.30 Utr. Sted. Ork., 11.00 zieken, 11.40 radiokoor, 12.00 An gelus, 12.03 gram., 12.33 piano en orgel. 12.55 zonnewijzer. 13.00 nieuws. 13.20 actualiteiten. 13.25 viool en piano. 13.45 vrouw, 14.00 schoolradio. 14.20 Instr. kwartet, 14.45 gram.. 15.00 scholen, 15.30 Politiekapel. 16.00 zieken. 17.00 jeugd, 17.15 kinderkoor. 17.35 zang en piano. 18.00 nieuws. 18.15 Opbouw in liefde, causerie, 18.30 gram., 18.40 De Uitkijk post. 18.50 lichte muziek. 19.05 vraagge sprek over de oprichting van een artil lerie-monument. 19.15 Verklaring en toelichting, 19.35 koperkwartet, 19.52 actualiteiten. 20.00 nieuws. 20.08 de ge wone man, 20.15 omroeporkest, -koor en solisten. 21.00 Duitsland. Amerikaanse zone. klankbeeld, 21.20 gram.. 21.30 South Pacific, operette, 22.25 Om de toekomst v. Nederland klankbeeld. 22..0 Het mysterie van de Kerk, causerie, 23.00 nieuws, 23.15 lichte muziek. HILVERSUM n. 298 m. VARA: 7.00 nieuws, 7.15 gynm.. 7.33 gram.. «■■L nieuws. 8.18 gram., 8.50 huisvrouw, gram. VPRO: 10.00 Thuis, causerie. 10.0. prot. pr. VARA: 10.20 gram., 10;30 schoolradio. 10.50 piano, 11-15 ra°'° feuilleton, 11.30 orgel dansmuziek, 12.33 sport 13.00 nieuws. 13.20 orkest. 14.00 kookpraatje, gram., 14.50 voordracht. VARA amusem.muziek, 16.30 jeugd, i« no vecimbel 17.20 muzikale causerie. 18.00 nieuws, 18.15 felicitaties'k^r4° i??5 de bocht, 19.00 meisjeskoor, 19.15 pril zenpraat je. VPRO: 19.30 causerie. 14.20 16.00 20 00 nieuws, 20.05 boek, 20.10 gram.. 20.30 Benelux, 20.40 Een sterk volk. causerie. VARA: 21.00 verzoekprogr.. 21.50 bui tenlands overz.. 22,05 populaire muziek VPRO" 22.40 Vandaag, causerie, Z-.4D prot. pr. VARA: 23.00 nieuws 23J5 Hu welijk en gezin, causerie. 23.30 gram. VRIJDAG ZIET U: Televisie-uitzen ding NCRV: 20.15—21.45 Opening door mr A B. Roosjen. Actualiteiten. Snel tekenaar. Pauze. Volksliedjes. Dagslui ting. ENGELAND. BBC. home service 330 m- 12 00 lichte muziek. 16.15 opera orkest, 18.20 lichte muziek, 20.00 muzi- BBC. light progr. 1500 en 247 m-: 42.00 lichte muziek. 12.45 Schots orkest. 15.00 lichte muziek. 15.45 lichte muziek, 17.09 mhnwerkersorkest, 17.30 Varieté-orkest, 2215 lichte muziek, 23.15 orkestconcert. NORDWESTDEUTSCHER RUNDFUNK 309 m.: 12.00 orkestconcert. 13.25 om roeporkest. 14.15 gevar. muziek, la.« operettemuziek. 18.00 amusem.muziek, 20.05 omroeporkest, 21.00 operaconcert. 22.35 lichte muziek, 0.30 rhythmische muziek. BRUSSEL, 324 m.: 12.34 omroeporkest, 17.10 lichte muziek. 20.00 filmmuziek. 20 15 svmphonie-orkest en solisten, 22.15 jazzmuziek. 22.45 balletmuziek. 23.05 operamuziek. 484 m.: 12.05 lichte muziek, 17.10 ver zoekprogr., 20.00 omroeporkest, 21.15 chansons. 21.30 orkestconcert. FRANKRIJK, Nationaal progr. 347 en 249 m 12.30 orkestconcert, 20.00 Die Zauberflöte. opera.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1951 | | pagina 5