Beroemde testament met
„rode dossierniet in
Parijs gevonden
Onbeperkte Duitse staal-
en steenkoolproductie
5
Soldateske krabbels
l
1
Mars
KORT
1854
WAS NAUNDORFF WERKELIJK LODE WIJK XVII?
Wereldnieuws
Nederland maakt
beswaar
m
Nieuwe nota van
Rusland
r
J. Th. KORT
3
J
U KRIJGT EEN STUK
Mars CHOCOLADE
GRATIS
chocolade
20 cent
ZATERDAG 20 OCTOBER 1951
PAGINA 7
Als Plan-Schuman van kracht wordt:
Tegen uitlating van
generaal Olmsted
De echte Dauphin?
1Uö-tfli X 1
Is 1. 08
„Frankrijk schendt het
verdrag van 1944"
Niet in het Vaticaan
Gevangenbewaarder
GRATIS
VERTROUWENSZAAK
SEDERT
KAPOKMATRASSEN
VAN EIGEN FABRIKAAT
EPEDA-MATRASSEN
OOK MET ELECTR. VERWARMING
LATEX RUBBER MATRASSEN
REPARATIES
EEN DAG
Haarlem - Heemslede - Zandvoort
Haarlemse
Kunstgemeenschap
CAUSERIE
CRU YS
VOORBERGH
Schriftverbetering
voor volwassenen
INST. REIBER-NAN
Grote Houtstr.
SOCIAAL
ADVIES-BUREAU
Geheim van hertogin van Angonlême
blijft een mysterie
(Telefonisch van onze Parijse correspondent)
Parijs, Vrijdagavond
Honderd jaar geleden, op de 19e October van het jaar 1851, stierf in een
klein dorpje in Oostenrijk als vorstelijke ballinge Madame Royale, hertogin
yan Angoulênie, dochter van Lodewijk XVI en Marie Antoinette. Deze wees
van de Temple, wier leven getekend was door de bloedige gebeurtenissen
van de Franse revolutie in haar jeugdjaren en de rondzwervingen en bal
lingschap op latere leeftijd, heeft wellicht met haar dood een van de grootste
geheimen die de geschiedenis kent met zich mede genomen, tenzij zij dit ge
heim heeft toevertrouwd aan haar testament. Tot op de dag van vandaag
is de inhoud van dit testament evenwel nog steeds een mysterie, daar zij bij
laatste wilsbeschikking heeft bepaald, dat dit testament pas honderd jaar
na haar dood, dat is dus op 19 October van dit jaar, zou mogen worden ge
opend. Naar deze dag van de 19e October hebben velen reikhalzend uitgezien,
van heinde en verre zijl) de nazaten van de doorluchtige familie der Bour
bons, waaronder ook de Nederlandse dichter en schrijver Louis de Bourbon
zich rekent, naar Parijs gekomen om eindelijk de oplossing mee te maken,
van dit historisch familiegeheim. Helaas viel er in Parijs niet veel te ont
sluieren, daar het beroemde testament met. het befaamde „rode dossier in
1940, tengevolge van de oorlogshandelingen, van het ministerie van binnen
landse zaken verdwenen is. Hebben de Duitsers het belangrijke document
zoek gemaakt, of is het op andere wijze verdwenen? Op deze vragen is geen
afdoend antwoord te krijgen.
phins. Zij duiken op in Amerika, Cana
da, Brazilië, Rusland, Engeland, Duits
land en Dalmatië.
Er is zelfs een kleurling van Engelse
en Europese ouders, die zich uitgeeft als
kroonpretendent. Ook is er een man bij,
die vijftig jaar lang als vrouw had ge
leefd. Zelfs is er het geval van de man,
Zolang dit belangrijke document
nog niet is teruggevonden, zal dus het
mysterie mysterie moeten blijven.
Maar wat is het geheim van Madame
Royale? Op de 21ste Januari 1793,
nadat onder tromgeroffel en het ge
huil van een woedend gepeupelte het
hoofd van Lodewijk XVI op het scha
vot gevallen was,
knielde Marie An
toinette voor haar
achtjarige zoon
Charles Louis neer
om hem te begroe
ten als Koning van
Frankrijk. Enkele
dagen daarna werd
de jonge Lodewijk
XVII gescheiden
van zijn moeder,
zuster en tante, op
gesloten in de on
toegankelijkste ka
mer van de Temple
en werd de opvoe
ding van deze jonge
Capet toevertrouwd
aan de schoenlap
per Simon. Twee en
een half jaar daar
na, op 8 Juli 1795,
werd officieel zijn
dood bekend ge
maakt.
Maar nauwelijks
ontwaakt Frankrijk
uit de verschrikke
lijke nachtmerrie
Van de revolutie en
openen zich de
■""itrdearen aller
wegen, of achter
eenvolgens verschij
nen lieden die zich
uitgeven voor Lo
dewijk XVII. Bin
nen enkele jaren
zijn het er vijftig.
Het is een soort
epidemie van Dau-
Madame Royale, hertogin van Angouléme
De drie Westerse geallieerde mogend,
heden hebben besloten alle beperkin
gen op de Duitse staal- en steenkool-
productie op te heffen en alle controle
op de Duitse zware industrie te beëin
digen zodra het plan-Schuman van
kracht wordt.
De door de drie grote mogendheden,
met medewerking van de drie Benelux-
landen, genomen beslissing heeft ten
doel de ratificatie te bespoedigen van
het historische plan om een gemeen
schappelijke markt voor staal en steen-
'lo°l in het leven te roepen.
het te Parijs uitgegeven commu-
h'IUé wordt gezegd dat de controle,
z°als dié op het ogenblik wordt uit.
geoefend door de geallieerden krach
tens het internationale accoord voor
de Ruhr, ..onverenigbaar" zouden zijn
met het Plan-Schuman. Bedoeld ac
coord dateert van 28 April 1949.
Malakka Zes Maleise jongelieden
Werden gisteren ter dood veroordeeld
voor hun aandeel in de ongeregeldheden
tijdens de behandeling van de zaak-
Bertha Hertog in December.
Amerika Het Amerikaanse depar
tement van Buitenlandse Zaken heeft
gisteren bekend gemaakt, dat de rege
ring werkt aan een nieuw plan om in
één jaar tijds ongeveer 115.000 vluchte
lingen uit het overbevolkte Europa naar
de V.S. over te brengen.
Formosa Maarschalk Tsjiang Kai
Sjek, staatshoofd van Nationalistisch
China (Formosa), heeft de ontslag-aan-
vrage van premier Tsjen Tsjeng niet
aanvaard, omdat „een regeringscrisis op
het ogenblik ongelegen komt".
Pakistan Gistermiddag is Ghoelam
Mohammed, de voormalige minister van
Financiën, beëdigd als de nieuwe gou
verneur-generaal van Pakistan. Hij is
de opvolger van Khawaja Nawimoeadin,
die de vermoorde Liaquat Ali Khan is
opgevolgd als premier.
Raad van Europa Het voorlichtings
bureau van de Raad van Europa maakt
hekend, dat, waarschijnlijk 19 Novem
ber, een speciale bijeenkomst te Straats
burg zal worden gehouden van een dele
gatie van Amerikaanse Congressleden,
die 26 November en volgende dagen des
gewenst als waarnemers de zitting van
de Europese Assemblee zullen kunnen
bijwonen, en een parlementaire delegatie
van leden van de Consultatieve Verga-
dering van de Raad van Europa.
Naar te Parijs, door U.P.,
wordt beoogt de stap der West J
mogendheden in de eerste plaaxs nei
verwezenlijken van een snelle ratme -
tie van hét Plan-Schuman door aue
deelgenoten. Tot nu toe heeft geen en
kel land dit program tot coördinatie
van de Europese zware industrie Se^a"
tificeerd. De Duitse bondskanselier, dr.
Adenauer, ziet zich inmiddels voor een
toenemende oppositie geplaatst, niet al
leen van de socialisten, maar ook van
zijn eigen coalitie. In de tweede plaats
beoogt het besluit een nog ruimere
mate van souvereinlteit en vrijheid van
handelen te geven op een ogenblik,
waarop de geallieerde Hoge Commis
sarissen bezig zijn hun „contract" met
Adenauer uit te werken.
Het Amerikaanse departement van
Buitenlandse Zaken heeft, zo meldt
Reuter, van de Amerikaanse ambassade
in Den Haag, namens de Nederlandse
regering, een verzoek ontvangen om de
tekst van een verklaring, die generaal
Olmsted, directeur van het program
inzake militaire bijstand van het Ame-
rikaanse departement van Defensie, on
langs heeft afgelegd in de subcommissie
voor de toewijzingen van het Huis van
Afgevaardigden. De generaal zei bij die
gelegenheid, dat de inspanning voor de
defensie in verscheidene West-Europese
landen, waaronder ook Nederland, on
voldoende was. In een bericht, dat in de
Amerikaanse pers is verschenen, wordt
gezegd, dat na Denemarken nu ook
Nederland te Washington zijn bezwaar
tegen de verklaring van generaal Olm
sted heeft kenbaar gemaakt. Intussen
heeft Amerika aan Denemarken reeds
excuses aangeboden in verband met
deze verklaring.
Van officiële. Nederlandse zfjde ver
neemt het A.N.P., dat van een demarche
bij de Amerikaanse ambassade in Den
Haag niets bekend is. De verkeerde cij
fers, die generaal Olmsted over de
W.-Europese militaire krachtsinspan
ning en in dit verband ook over
Nederland heeft gegeven, hebben wèl
de aandacht van de Nederlandse rege
ring getrokken. Een en ander is monde
ling onder de aandacht van de Ameri
kaanse autoriteiten gebracht, doch een
officiële stap is niet gedaan.
die zijn hele leven lang zo had gestu
deerd op het probleem van de echte en
de valse Lodewijken, dat hij eindigde
met te geloven, dat hij zelf de authen
tieke Lodewijk XVII was. De meesten
hunner zijn gekomen en gegaan zonder
veel sporen in de geschiedenis na te
laten. Een is er echter, die acht en dertig
jaar na zijn officieel bekend gemaakte
administratieve dood weer ten tonele
verschijnt. Hij draagt dan de naam van
Naundorff. Hij is van beroep horloge
maker zonder klanten en heeft in Bel
lijn, Spandau en in Brandenburg ge
leefd. In de laatste stad heeft hij als
valse munter voor de rechtbank moeten
verschijnen. Zijn verweer was simpel:
Heeft de Koning van Frankrijk niet het
recht munt te slaan? Dank zij twintig
francs, hem gestuurd door een gepen-
sionneerd rechter uit Zuid-Frankrijk,
komt Naundorff in Parijs. Hij is zonder
middelen en wordt onderhouden door
een klein groepje „hovelingen", die
overigens niet veel rijker zijn dan
hijzelf. Hij onthult het mysterie van zijn
verdwijnen uit de Temple. In zijn plaats
zou een doofstom kind gelegd zijn, dat
kort daarna tengevolge van een misda
dig slechte behandeling was overleden.
Hoe dit alles in zijn werk is gegaan?
Een verhaal, dat de stoutste romantische
verbeelding uit die jaren tart. Zo avon
tuurlijk, dat niemand het geloven kan.
In 1836 wordt hij Frankrijk uitgejaagd
en op transport gesteld naar Engeland.
Naundorff vindt daar een helse machine
uit een heel vroege voorloper van de
atoombom sticht er een nieuwe gods
dienst, breidt zijn gezin uit met zijn
negende kind en raakt in de gevangenis
wegens schulden. Ontslagen uit de ge
vangenis vestigt hij zich in Delft, waar
de Nederlandse piilitairen in die dagen
belangstelling hadden voor zijn uitvin
derstalent, getuige het feit, dat nog lang
van de Bourbon-bom gebruik werd ge
maakt in het Nederlandse leger. Hij
sterft op 10 Augustus 1845.
Zijn zoon komt de ambtenaar van
de burgelijke stand mededelen, dat
„op den tienden Augustus dezes jaars
des namiddags bijna drie uur in het
huis van nummer 62 aan het Oude
Delft alhier is overleden Charles
Louis de Bourbon, hertog van Nor-
mandië, Lodewijk XVII, bekend ge
weest zijnde onder de naam Charles
Guillaume Naundorff, geboren op het
kasteel te Versailles in Frankrijk de
27ste Maart 1785 en alzoo ruim zestig
jaren, wonende binnen deze stad; zoon
van wijlen Zijne Majesteit Lodewijk
XVI, Koning van Frankrijk, en van
Hare Keizerlijke en Koninklijke Hoog
heid Marie Antoinette, aartshertogin
van Oostenrijk, koningin van Frank
rijk; beiden gestorven te Parijs." De
arme ambtenaar van de burgerlijke
stand, Daniël van Koetsveld, was lich
telijk ontsteld en riep de hulp in van
zijn burgemeester. Doch ook deze wist
er geen raad mee en wendde zich tot
de minister van justitie, die zijn ac-
coordbevinding gaf.
'Was deze Naundorff werkelijk dc Dau
phin uit de Temple Lodewijk XVII? Het
testament van Madame Royale, de zuster
van Lodewijk XVII, is wellicht het enige
officiële document, dat dit geheim zal
kunnen ontraadselen. Waarom heeft Ma
dame Royale, zo zal men zeggen, dit dan
niet tijdens haar leven gedaan? Ook dat
zal misschien uit dit testament blijken.
Eén ding staat vast, dat zij voortdurend
geweigerd heeft Naundorff en de ruim
twintig getuigen die hem hebben erkend,
waaronder personeel van het konink
lijke hof, te ontvangen.
Is het misschien omdat Lodewijk XVII
het kind van Marie Antoinette was,
maar dat als zijn vader wel eens de
Zweedse ambassadeur Fersen wordt ge
noemd? Ligt hier ook de verklaring voor
het feit. dat Madame Royale, toen zij
nog leefde aan het hof van Lodewijk
XVIII en Karei X, waar zij grote in
vloed had de historie legt Napoleon
de woorden in de mond, dat zij de enige
man was van deze familie geen rouw-
mis wilde laten opdragen voor de ziele-
rust van haar broer? Om redenen van
staat heeft zij wellicht zo gehandeld.
Haar religieuze scrupules hebben haar
evenwel verhinderd de nagedachtenis
van haar broer te huichelen. Deze trotse
hooghartige, onbegrijpelijke en grillige
vrouw draagt in de geschiedenis de
eric de noorman: Be iü&ek mm
fff
jMMMBTOa
5 Totaal verbluft staart de jongeling naar de edelman, die met een hooghartig
gebaar zijn handen afslaat. Langzaam tast de knaap naar zijn wang, waarop zich
een toodgloeiende plek begint af te tekenen. Het volgende ogenblik bruist een tome
loze woede in hem op. Van een lacherig-vriendelijke jongen verandert hij ais ovi
toverslag in een razende wildeman.
„Lafaard!" brult hij, „als ge vechten wilt, zeg het dan!
Dreigend balt hij de vuisten en doet een schrede voorwaarts. De edelman laent
honend. Rustig trekt hij zijn zwaard. ti»
„Vooruit.'" snerpt zijn stem, „iaat zien of ge uw speelgoed al ontgroeid zin-
Dc krachtige toon waarop deze woorden gesproken worden, ontnuchtert de knaap.
Hij weifelt even. morrelt onzeker aan het gevest van zijn zwaard. Het is een Kost
baar stuk. ingelegd met edelstenen; en als hij dan eindelijk het wapen te voorschijn
weet te brengen, glanst en blinkt het van nieuwheid. De edelman doet een schijn-
aanval.
„Eerlijk vechten!" roept de jongen boos, „ik ben nog niet klaar!"
Onhandig maait hij zijn zwaard heen en weer voor het gezicht van de edelman,
die aeen moeite doet zijn lachen te bedwingen.
„Uw eerste les, nietwaar," gromt hij, „en ge treft gelukkig een goed leermeester.
Een vervaarlijke uitvalde knaap kan zich slechts redden door aalvlug opzij
Ik -al u laten huppelen als een konijn!" spot zijn tegenstander, „ais ge een pak
voor uw broek hebt gehad, groeit er misschien nog een man uit u!"
Weer schiet ziin arm uit, doch deze keer heeft de jongeman de slag zien aankomen
en met meer geluk dan wijsheid weert hij de aanval af. De uitval die hij nu zelf
onderneemt doet de edelman wankelen. Doch wat daarop geschiedt beneemt hem
de adem: zonder een tegenstoot af te wachten werpt de jongen zijn zwaard van
zich af! Hij springt onverhoeds op zijn tegenstander toe, grijpt diens pols in een
knellende greep, zodat zijn wapen op de grond klettert. In een onderdeel van een
seconde heeft de jongen het gegrepen en met een woeste krachtsinspanning op zijn
knie in stukken gebroken. Volkomen overrompeld wijkt de edelman achteruit.
Opnieuw nadert de jongeling hem, duikt onder zijn uitgestoken vuisten door
hij neemt hem in een machtige zwaai bij de heupen en slingert het zware lichaam
omhoog. De muts met de veren valt de spartelende edelman van het hoofd. De
jongeling zwaait hem in de lucht heen en weer.
Eerlijk vechten!" brult hij zegevierendDoch op dat ogenblik davert een
toornige stem door de ruimte...
„Houdt op!" En als de knaap verstoord opkijkt, ziet hij de koning gevolgd door
een aantal lansknechten, met flikkerende ogen op hem toestormen.
J..
Naundorff, in 1845 overleden, gaf zich
uit voor de zoon van Lodewijk XVI.
naam hertogin Kaïn. En Leon Bloy ge
tuigt van haar met de hem eigen voort
varende hardheid: „Men kan aannemen,
dat Kaïn zijn broer in een paar minuten
vermoordde. Maar deze hertogin had
dertig jaren nodig om de hare te doden."
Doch het oordeel van Bloy is gelukkig
niet het laatste. Na Bloy zijn er velen
die. weliswaar op minder wrede wijze,
doch zeker even positief, hun oordeel
hebben uitgesproken over wat men is
gaan noemen „De zaak-Naundorff". Alle
hulpmiddelen der wetenschap zijn er bij
te pas gekomen Er zijn beroemde kos-
mobiologische onderzoekingen; er zijn
astrologische uitspraken; de duistere
verzen van Nostra Dames hebben daar
het hunne van gezegd: er is chemisch
onderzoek gepleegd op handschriften;
«raphologen zijn er bij te pas gekomen
én tenslotte heeft de trichoscopie, de
wetenschap, die zich bezig houdt met
het identificeren van haren, voor som
migen de knoop doorgehakt
De directeur van de technische
dienst van de politie in Lyon, prof.
Locard krijgt van deze Bourbonse
haren misschien zelf wel grijze haren.
Nadat hij na microscopische analyse
had uitgemaakt, dat de haren van
Naundorff precies dezelfde afwijkin
gen vertoonden als die van de Dau
phin uit de Temple, groeit de stapel
haarvindingen van kroonpretendenten
voortdurend aan. FrofLocard heeft
medegedeeld, dat hij T(iog andere din
gen te doen heeft. Uit de reeks van
verklaringen ten gunste van Naun
dorff is die van Lodewijk van Frank
rijk, prins van Anjou, en afstamme-
De Sovjet-Unie heeft gisteren een
nieuwe nota aan Frankrijk gezonden,
waarin opnieuw de beschuldiging
is vervat, dat Frankrijks deelneming aan
het Noord-Atlantische Verdrag en in
stemming met de herbewapening van
West-Duitsland in strijd zou zijn met
het Frans-Russische verdrag van 1944.
De nota werd gisteren in Moskou
overhandigd aan de Franse zaakgelas
tigde Jean Brionval door de Russische
minister van Buitenlandse Zaken
Vishinsky. Het onderhoud tussen
Vishinsky en Brionval duurde een
kwartier.
De Franse zaakgelastigde. Jean Brion
val ontving van Vishinsky het antwoord
op de Franse nota van 26 Septemebr,
die weer een antwoord inhield op de
Sovjet-nota van 11 September.
ling van Karei van Anjou, de broer
van de H. Lodewijk, nog wel de in
drukwekkendste. De prins heeft zijn
biechtvader, royalist en een vriend
van de graaf van Parijs, die natuurlijk
anti-Naundorff is, geraadpleegd. Deze
priester heeft hem gezegd de gevolgen
vooral goed te overwegen en naar de
stem van zijn geweten te luisteren.
De prins verklaart hierop, dat hij de
zaak-Naundorff met behulp van onuit
gegeven en vertrouwelijke, beslist be
trouwbare documenten heeft bestudeerd
en tot de conclusie is gekomen, dat
Naundorff Lodewijk XVII was. Intussen
duurt de strijd tussen de Naundorffisten
en de anti-Naundorffisten voort. Van
beide zijden worden de argumenten op
gestapeld. Wie heeft er gelijk? Indien
het testament van Madame Royale niet
voor de dag komt, zullen wij waar
schijnlijk niets anders te doen hebben
dan de wellicht niet gewilde humor be
wonderen van de Parijse gemeenteraad,
die op dc plaats waar vroeger de toren
van de Temple stond, een standbeeld
van Diogenes met zijn lamp heeft opge
richt, zoekende misschien naar de mens,
die Lodewijk XVII heette.
Mgr. Angelo Mercati, bestuurder van
het geheim archief van het Vaticaan,
heeft, aldus A.F.P., gisteren verklaard,
dat het testament van de hertogin van
Angoulcme zich niet in het archief van
het Vaticaan bevindt en er nooit is ge
weest.
Men kan de nacht op twee manie
ren beschouwen. Ik zeg dit niet,
om mezelf als would-be filosoof
te introduceren, maar alleen om een
gefundeerd begin te hebben en boven
dien om een zekere klasse volks van
beschuldigingen betreffende improduc
tiviteit te verlossen; dat zijn zij, die
de hele dag zich ten dode vermoeien
met rusten en zich dus nodig 's nachts
moeten ontspannen door zich druk te
maken. Zij dansen en drinken in roke
rige en stemmingsvolle lokalen tot zij
onder tafel (en zeil) zitten. Enfin, U
kent dat. Zo waren we allemaal toen
we Perzië nog hadden.
De tweede groep daartoe behoor
ik thans prefereert een tweétal
blinkend witte lakens en een zoete
sluimering. Dat is een koninklijk ge
noegen. Het is geen wonder, dat men
in vroeger eeuwen van een bed een
klein paleis maakte. Men gaf het de
eer, die het krachtens zijn functie toe
kwam.
Maar kom dan met bij me aanzetten
met tussenvormen. Geen gesjacher
voor mij met slapeloze nachten in
nietsdoen'doorgebracht. Ik doel op het
werk van wachtcommandant. Goed, er
moet iemand zijn, die op dg kazerne
vol met slapende soldaten past, en die
zorgt dat de schildwachten geen peper
muntjes staan te zuigen. Maar moet
men mij daar voor nemen? Neen, zal
men geneigd zijn te zeggen. Toch is
het gebeurd. Bovendien rust in zo'n
geval de plicht op de fragiele schou
ders om de cellen, barstens vol met
arrestanten, te bewaken. De ongeluk
kige kerels; je zou ze 20 laten lopen.
„Kijk eens hier. korporaal!" zei de
officier van piket. „Achter deze deur
zit een stelletje soldaten opgesloten".
„Zal ik ze er uitlaten"? vroeg ik be
reidwillig. Hij keek me verontwaardigd
aan „Ben je bedonderd, korporaal!
Weet je, wat die kei-els allemaal op
hun geweten hebben?"
„Nee", antwoordde ik imbeciel. Mijn
hiërarchieke meerdere wierp het ge-
straftenboek open. „Neem en lees", zei
hij.
„Hier staat soldaat Janse. Vijf dagen
in do nor, meneer. En weet je waar
voor?" Ik wist het niet.
„Ik durf het haast niet te zeggen",
aarzelde de officier. „De schurk. De
schande". Hij greep het boek: bij
het excerceren eenmaal...." Opnieuw
keek hij me verlegen aan. „Nou?"
vroeg ik oneerbiedig doch nieuwsgierig,
„....eenmaal gebroekhoest en daarbij
de instructeur aangekeken, waarmee
hij wilde zeggen: „die is voor u be
doeld".
De Officier zag me ontz'et aan. „Be
leefd van hem om „U" te denken",
vergoelijkte ik nog.
Intussen bladerde ik nog wat verder,
maar sloot verbijsterd dit document,
toen ik een rapport aantrof over een
huichelaar, die .tijdens het uitoefe
nen van dienstwerkzaamheden met een
jonge dame onder een tentzeil werd
aangetroffen. Toen hem gevraagd werd,
waarom hij dit gedaan had. antwoord
de hij „omdat het zo regende".
Toen de schemering die avond
reeds viel en de soldaten in de
wacht zich schielijk te rusten
legden, ten einde niet door mij voor
allerlei onbenulligheden te worden
weggestuurd, kwam ik tot de verbijs
terende ontdekking, dat in een der
cellen nog een barbaar zat, die ik ver
geten was van een avondmaal te voor
zien. Onmiddellijk ging ik hem opzoe
ken. In zijn grauwe ellende zat hij me
al op te wachten én hij ontving me
met getier: ..Nog nooit heb ik zo'n
prulcipier gehad", brulde hij. „Ik zit
me hier te vergalstenen van de honger
en hij laat me -maar wachten. Maar
nou wil ik het niet meer". Plotseling
trok de schaduw van zijn gezicht weg
en hij begon te grijnzen.
„Je hebt de deur van de cel toch
dicht gedaan?" vroeg hij vals met een
hoofdbeweging naar de deur.
„Natuurlijk", antwoordde ik zelfver
zekerd, „daar kom je zomaar met uit".
Hij brulde van het lachen. „Maar
jij ook niet", hoonde hij. „De deur kun
je alleen maar aan dc buitenkant
openen. Daar zit jé nou met je helm
op je hersens."
Ik verbleekte, drukte tegen de deur
en was aan de ergste wanhoop ten
prooi. Er was geen beweging in te
krijgen. Ik bekeek met een vreselijke
haat de sleutelbos, die mij hier niet
kon redden en overwoog een ogenblik
met mijn revolver het slot aan flar
den te schieten. De desolate staat van
's Rijks begroting weerhield me echter
van dit plan.
„Daar zit je vies tussen, korporaal",
zei de ellendeling voor me. Als alle
volgende wachtcommandanten net zo
veel zorg aan de gevangenen beste
den als jij, zitten we hier tot je ver
hongert. Maar zover is het nog niet;
zullen we zolang maar wat pokeren?"
In ijzige volharding wierp ik me op
de electrische bel. die naar het wacht-
verblijf loopt. „Beroerde kerels, die
arrestanten!" riepen de soldaten van
de wacht woedend. „Slapen willen we!
Laat die lui maar wachten." Eindelijk
werden mijn electrische noodkreten
zo hevig, dat een van hen zuchtend
overeind kwam en de sleutels ging
zoeken. Zoals gezegd had ik die ech
ter bij me, en dolgelukkig van deze
taak wegens overmacht verlost te zijn,
legde de soldaat zich weer te rusten.
Niet voor mets heb ik destijds
evenwel lucifers in huisbellen gesto
ken en afgebroken. Zo deed ik ook
nu. Dit middel bleek na zovele jaren
nog te helpen en een vertrokken ge
laat verscheen na korte tijd voor het
getraliede venster.
„En als je nou niet stil bent!" bul
derde het hoofd, keek toen scherper
en begon laaghartig te grinniken. „Het
is warempel de commandant!" riep
hij schertsend tegen de anderen. „Hoe
komt die nou daar?"
„Doe liever iets om me er uit te
krijgen, idioot", zei ik getergd. „Hier
zijn de sleutels." Ik wierp ze naar
buiten, waar zij achter het gaas ble
ven hangen. Nadat er voor enige gul
dens aan Ri.jkseigendom was bescha
digd. had hij de sleutels te pakken en
bevrijdde mij uit de cel en de aanwe
zigheid van de schurk-met-leedver-
maak.
In slopende slaap-aanvallen martel
de ik de nacht door. Om vier uur in
de morgen begonnen mijn benen te
slaoen. Om half vijf mijn armen. Om
vijf uur sliep ik bijna helemaal. „Heb
het hart eens" zei de officier van
piket, die me kwam controleren, wei
nig goeds belovend. Buiten regende
het, en ik begaf me daarheen om be
ter weerstand tegen Morpheus te kun
nen bieden; binnen enkele minuten
was ik doornat en had een kleine
longontsteking te pakken. „Zo mag ik
het zien", zei een majoor goedkeu
rend, toen hi.i uit zijn slaapkamerraam
schouwde. „Niet van dat slappe."
Ik heb werkelijk naar dat bed van
me verlangd, die nacht. Het was hard
te bedenken, dat de arrestanten rus
tig sliepen, terwijl hun bewaker de
ogen open moest blijven spalken. In
het manschappenverblijf ronkten de
kelen regelmatig een vorstelijk ge
luid.
En een vorstelijke gewoonte, dat
slapen.
FRANS GROSFELD
m
Hei succes van onze vorige 6xM-aclie wae'
overweldigend.
Na sluitingsdatum hebben nog velen hon
uitgeknipte M's willen inleveren of men had
deze nog niet. voltallig.
Van alle kanten werd er dan ook om ge
vraagd deze reclame te hervatten. Aan dit
verlangen willen wij gaarne voldoen. Wh'
starten dus opnieuw
Vanaf heden tot nadere aankondiging geven
wij nu één stuk Mars
telkens als U 6x de grote letter M, geknipt
uit de omslagen van onze wereldbekende
Mars-chocolade, bij Uw winkelier inlevert.
Iedereen heeft dus opnieuw een kans!
gevuld met de allerbeste en vulkrachtigste kapok
tegen Rheumatiek en koude.
zeer soepele, onverwoestbare matrassen voor
gezonden en zieken.
aan kapokmatrassen, op eigen werkplaatsen
verricht, prima, vlug en billijk, zo nodig in
Dinsdag 23 Oct. in de Tuin-
zaal van het Concertgebouw,
aanvang 8.15 uur.
door
Onderwerp: „Het Ballet".
Leden 1.-. Niet-leden 1 1.50
(alles inbegrepen).
Kaartverkoop van Zaterdag
20 October af bij
Cone. Bur. Alphenaar,
Kruisweg. Tel. 11532.
Lange avonden in zicht! Een
prachtige gelegenheid om
Uw onooglijk handschrift te
verbeteren in een vlot,
duidelijk en regelmatig
persoonlijk handschrift.
Voldoening na de cursus.
INLICHTINGEN en AAN
MELDEN dagelijks.
An. 1899
Kleine Houtweg 8 - Tel. 17655
t/o Haarl. Dagblad
Telefoon 17077
KOSTELOOS
Jansweg 39
Spreekuren:
Maandagmorgen van 10-^11 u.
Woensdagmiddag van 24 u.
Vrijdagmiddag van 24 uur.
