Ger de Roos: pal in de branding.
Wim Jansen: een bevende reporter Een kwestie van
I
De schipbreuk van een meesterwerk
Belangrijke opdrachten in
Grote trek via de duinen
van Bloemendaal
V&U6
1 - i
Kennemerland
In Alkmaars
St. Laurens
SHOdttome
baas boven baas
Haarlem achter de Lijst Zonder Naam
Herinnering aan
Zandvoort
CWlcitrcióóen
PINKY, een sympathieke film
Maarten van Heemskerk
Interessante notities aan
de kop van de Zeeweg
Stemmen uit Haarlem
Pullman matrassen
partijdig zijn
mMÊMKÈmÊmm
KEI P-OPTIEK
8
ZATERDAG 27 OCTOBER 1951
PAGINA 9
'»i WASSENAAR &NSÏaSo"
mH
-
IN CINEMA PALACE
City
Frans Hals
Rembrandt
Lux or
Spaarne
Auto in brand
GROTE HOUTSTRAAT 137
De rijke schilder
3T
VOGELS VLIEGEN VOORBIJ
Wie verloor zijn rijwiel?
Herinnert 11 zich die vijfde dag: van Februari? Dat was de Maandag: vóór
Vastenavond. Nauwelijks bekomen van een feestelijk weekend en met
appelflappen in het vooruitzicht trokken wij geharnast naar Zand
voort aan de Zee. Ah, nu gaat u een licht opHet Dingnatuurlijk!
•Ia, het was op die dag, dat Ger de Koos, zijn klankrijk orkest en het luis
terend publiek bevrijd zouden worden van die naargeestige kist en daar
mede van het Geheim, dat tien millioen Nederlanders in angst en vreze van
de ene in de andere minuut had laten leven. Wij herinneren ons de opgedane
emoties nog als de'dag van gisteren. Nog eenmaal willen wij die tocht maken
van het Zandvoortse raadhuis naar de tweede golfslag van de Noordzee,
niet om het verdronken Geheim weer ten leven te wekken, maar om (en
dan heel objectief natuurlijk) twee figuren in het bijzonder te belichten:
Ger de Koos en Wim Jansen.
Uitputting belette hem om ook maar
een kort dank-je-wel te stamelen.
Wij hebben deze historie uit het natte
element opgevist, omdat in Zandvoort
toch wel gebleken is. hoe superieur Ger
de Roos staat boven Wim Jansen en hoe
in de fleurige naam van Dp Roos van
nature al meer kracht verborgen Ügt
dan in dat gebruikelijke Jansen.
En nu weet u wel, wie wij zullen
stemmen onder het motto ..Baas boven
Baas", de leuze, welke met vlammende
letters geschreven staat boven een
adembenemende verkiezingsactie van
Katholiek Thuisfront. U kent ze natuur
lijk bij name en wellicht werd ook uw
geweten op een zware proef gesteld. Wie
moest u stemmen? Van Tutte, het voor
beeld van nietszeggende burgerlijk
heid? Of misschien voelt u als oud-mili
tair meer voor Kuch? De K.A.B. schijnt
zich achter de Gewone Man te scharen
(is 't heus) en de huisvrouwen moeten
haar idool vinden in Merie 'dat zou ze
wel willen). Alles wat jong is en leeft
van romantiek kan terecht bij Wim Jan
sen (had ie gedroomd) en sommigen
durven te beweren, dat de politiek-dak-
lozen hun heil moeten zoeken bij de
Lijst Zonder Naam. Maar dit laatste is
geboren uit een combinatie van dom
verstand en onmuzikaal gevoel.
Voor ons is er maar één lijst mogelijk.
En wij staan gelukkig niet alleen. Een
tocht door Haarlem en omstreken is uit
gelopen op een betrouwbaar opinie-on
derzoek, waaruit bleek, dat 99' i procent
zonder aarzeling zijn stem zou geven
aan Ger de Roos, van het restant stem
de driekwart blanco en de rest is ver
deeld over de andere partijen.
En die maar schetteren! Wim Jansen
matigt zich in de verkiezingsstrijd de
allures aan van een prof. Romme en zijn
foto 'met pyama in bed) doet denken
aan Mossadeq. die op deze manier het
medelijden der mensheid trachtte op te
wekken. Een teken overigens van grote
zwakte. Enfin, u kenf nu Wim Jansen,
al was het alleen maar van dat Zand
voortse evenement
Daar ging dan het orkest, met
Veel plezier gevolgd door Zandvoorts
burgerij.
Ger de Roos stak een paar koppen uit
boven het help gezelschap en als een
Klein Duimpje Wim Jansen daar achter.
Een politie-agent twijfelde nog even.
of hij „die jongen" er niet tussen uit zou
halen. maar ge weet. hoe de Zandvoortse
politie is: Zij kneep een oogje dicht.
Spectaculair en met veel bravour ratel
de Wim Jansen op het strand voor zijn
microfoon en zelfs de meest nuchtere
Zandvoorter raakte overrompeld door
Zo n woordenstroom.
„Dat is me d'r eentje", liet 'n onver-
Valste visventer zich ontvallen, en een
tweede voegde daar aan toe: ..Die Ger
de Roos doet zijn mond niet open, die
kniiot 'm zeker voor de zee".
Maar onder'dat grote publiek was er
eentje, die de zaak door had. Een oud
mannetje met een ringbaard en koste-
üik zuigend aan ziin doorgebrande pijp-
Hij sloeg al die drukte ernstig en be
dachtzaam gade en deed toen dp pro
fetische uitspraak: ..Die Wim Jansen
kletst maar om zijn zenuwen weg te
praten. Ger de Roos staat zijn man
netje wel op zee. Let maar op mijn
woorden".
Wij hebben op zijn woorden gelet en de
oude kreeg gelijk. Met een dukw voe
ren wij de zee oo en de golven begonnen
hun wreed spel. Wild sloeg het water
om, in en over de dukw maar Ger de
Roos paf geen krimp. Weerloos werd
het amnhibie-scheepie heen en weer ge
slingerd. weerloos ook zagen velen toe.
maar met koele berekening liet Ger de
eerste golfslag nemen.
Wim Jansen hield zich nog even groot.
zweeg van schrik toen 't vaartuig over
die golfslag werd heen geworpen en was
de doodsangst nabij, toen verder in zee
een tweede golfslag dreigde. In de groot
ste nood leert men zijn mensen kennen:
Wim Jansen dook angstig weg, Ger de
Roos stond daar als een tweede Colum
bus. die ziin mannen en vooral het be
vende radio-renortertie moed in sprak.
De branding spookte, het zilte water
sloeg koud op ieder neer. de nood steeg
en de mannen zetten zich sehrap Het
Werd een striid op leven en dood. waar-
Van het asgrauwe gezicht van Wim Jan
sen het uvteesoroken voorteken was.
Maar de golf kwam, hoog en met veel
gewicht, stoorde zich met aan W'm Jan
son wiens bravour al letter! uk verctron-
ken was. en maakte zich gereed voor
ten laatste alles vernietigende aanval.
En-toenoch. hot was .een kwes-
van seconden. Een hevige slag.
dukw vprdwonen, een honderddui-
7eudvoudi«?c kreet van bet strand, en
alleen het hoofd van Ger nog zicht
baar. Maar het orkest won de ptriid
dank zii ziin leider en toen de dukw
met veel gesteun weer aan het wnter-
oooervlak verscheen, zat ons rillend
renortertie in de green van Oer. die
hem van de wisse dood had gered.
Eerwaarde Zuster 'hoofd en°r Mulo-
rchool): 2 Y 1 1? Onzin; Zover is
minister Rotten niet eens met zijn on
derwijsvernieuwing.
Lid Dierenbescherming: Kuch? Dat
krijgen zelfs de wilde beesten niet.
Kleine Zelfstandige: Ze zitten veel
t veel te pietlutten. In geen geval Van
Tutten!
Laurens Coster: Je moet harteloos
zijn om niet mee te doen.
„St. Adeibert": Wij Schipperen langs
d(, partijen heen. Per man 1000.
K.A.B.-ers: Onze Haarlemse voorzitter
is geen Gewone Man. Wij ook niet.
Spaarnebabbelaar: Geen babbels maai
geld.Overigens een kwestie van inko
men om d'r uit te komen.
Aalmoezenier: Als de guldens d'r maar
komen
:i§M
Wim Jansen als een tweede Mossadeq,
smekend om medelijden. Een teken van
zwakte
Advertentie
Advertentie.
Volledige collectie
Dit 'is de man:
GER DE ROOS
Dat de Conservatieven in Engeland
de strijd tegen Labour zouden win
nen. hebben we altijd even zeker ge
weten als we ervan ovërtuigd zijn,
dat Wim Jansen noch de échte Ge
wone Man aan de kop zullen liggen
bij de grote verkiezingen ten bate
van Katholiek Thuisfront.
Waarop wij die zekerheid gronden?
Op de gefundeerde verwachting, dat
een ander ondanks tegen hem ge
voerde perscampagnes de wed
kamp in populariteit glansrijk zal
winnen: Ger de Roos. de leider van
het Orkest Zonder Naam. En waarop
die verwachting dap weer gegrond
is, leest u in nevenstaande herinne
ring.
Na lezing daarvan zult u denken,
dat wij een persoonlijke voorkeur
hebben voor Ger de Roos. Ja, dat
hebben wij ook. Maar u zult tevens
denken dat wij een persoonlijke af
keer hebben van Wim Jansen. Neen,
daarin vergist u zich toch. Wij heb
ben van hem geen persoonlijke,
maar een partijdige afkeer. Wij moe
ten die wel hebben: het gaat tenslotte
om verkiezingen en in de beschrij
ving van de vaartocht met. Het Ding,
welke tocht wij persoonlijk mee
maakten. zijn wij slechts in zoverre
persoonlijk als wij er niet langs ko
men partijdig te zijn
- v>
- v.
- .r'V-
«Y* jf r A
Het rassenprobleem in Amerika blijkt
lovend huwelijk met een dokter kan zij
als het ware zo aangrijpen, maar na al
lerlei wederwaardigheden vindt zij ten-
een dankbaar object voor schrijvers te i slotte de moed en de liefde om te wer-
blijven én de film vindt tn het boek een ken onder haar eigen miskend ras. Veer-
even dankbaar thema om de tegenstel- tien jaar,
ling tussen blanke en neger in een
meestal sentimenteel scenario vast te
leggen. Het gevaar is dan niet denkbeel
dig, dat de al te grote nadruk, waarmede
gewezen wordt op het onmenselijke van
die tegenstelling, niet waar meer is. In
de film „Pinky", welke dit thema even
eens behandelt, zijn de makers voorzich
tig te werk gegaan, met het gevolg, dat
er weliswaar geen grote, maar dan toch
een sympathieke film is ontstaan.
Het verhaal draait om Pinky, een
„zwarte" verpleegster, ofschoon zij wel
voor een blanke kan doorgaan. Zij heeft
de sfeer meegemaakt van de blanke we
reld en teruggekeerd in haar eigen om
geving voelt zij des te zwaarder de ver
nedering van haar ras. Een rijk en mooi
leven onder de blanken en een veelbe-
SE
4vv
4;
In de tweede golfslag bij Zandvoort. Ger de Roos trotseert de elementen. Wim
Jansen zit weggedoken op de bodem van de dukw.
De Engelse filmindustrie heeft na de
oorlog al heel wat bijzondere films ge
bracht. Films, die opvallen door het
sterke spel, dat de spelers bieden en door
het scheppen van een sfeer, die bij de
bicscoopbezoeker een bijzendere indruk
achterlaat. Zulk een film. is „De man,
die mij gegeven werd". Het is een ver
haal vol intriges. Een meisje, dat de
wereld wil ontvluchten, tracht haar heil
te zoeken in een klooster. Hiervan komt
echter niets terecht. Wanneer ze eenmaal
weer een baan in de grote stad gevon
den heeft, ontmoet ze een jongeman, die
zijn liefde voor haar betuigt. Intussen
heeft ze echter het ongeluk blind te
worden. De trouwplannen worden even
wel niet opgegeven. De familie van de
man is niet bijster prettig gestemd over
het huwelijk met een blinde vrouw en
dat blijkt wel uit de manier, waarop
deze behandeld wordt. Ogenschijnlijk is
alles koek en ei, maar de pogingen om
,de vrouw uit de weg te ruimen volgen
elkaar snel op. Tenslotte krijgt de blinde
haar gezichtsvermogen terug en daarmee
komt tevens een einde aan de reeks
intriges.
Een bijzonder sterke speelfilm, die
menigeen zal boeien. Toegang 14 jaar.
Fantasierijke geesten moeten deze
,\yeek naar het Frans Halstheater gaar
waar hun iets wordt voorgezet, wat hen
zeker zal bevallen. De film „Superman"
vertelt hoe de planeet Krypton zo sterk
door de zon wordt aangetrokken, dat ze
uit elkaar spat. Alle bewoners, super
mensen. komen hierbij om. Een kleine
baby ontkomt echter met behulp van een
raket waarmee het wurm naar de aarde
vliegt. De vader van het kind was een
groot geleerde, die het vliegtuig had ge
bouwd om een proefvlucht te maken en
er nu gebruik van maakt om zijn zoon
te redden. De baby wordt op de aarde
door een vriendelijk mensenpaar ge
adopteerd Zij voeden het op tot een zee»'
buitengewone jongen, die een superge-
hoor en een X-stralenblik heeft. Daar
heeft hij in het verdere deel van de film
veel nut van in zijn strijd tegen de Spin-
vrouw en haar bende, die de gehele
mensheid in gevaar brengt door haar
boze plannen. De rolprent, die een zeer
spannend verloop heeft, laat zien hoe de
Superman als een raket door het lucht
ruim schiet. Liefhebbers van dergelijke
sensatie, die op zijn tijd nog niét eens
zo onaardig is, kunnen hun hart ophalen
De makers van show-films hebben het
niet gemakkelijk. Steeds weer moeten
ze een intrigue verzinnen om grootse
tafrelen te kunnen vertonen en niet
altijd lukt dat. In „De hertogin van
Idaho" lopen twee knappe meisjes en
twee mannen rond, die een happy end
zoeken, maar daar vijf kwartier voor
nodig hebben. In die vijf kwartier krij
gen de liefhebbers van lawaai-muziek.
waterballetten, ijsfeesten en duizenden
costuums in fantastische kleuren, het
volle pond. Meer is er niet van te ver
tellen. (18 jaar).
In het voorprogramma komt een juweel
van een tekenfilm voor. op het thema
van de schoenmaker wiens werk door
de kaboutertjes verricht wordt.
Achttienjarigen kunnen de boeiende
Franse film „God heeft de mensen no
dig" gaan zien. Wij hebben deze week
reeds een uitvoerige beschrijving van
dit tweemaal bekroonde filmwerk ge
geven en mogen dus nu volstaan met
een warme aanbeveling.
Het gaat er allemaal nogal (ruig toe
in de film ..Het land der reuzen", waar
mee tussen haakjes Queensland in de
omstreken van Lamington wordt be
doeld. Een ferm oerwoud, dat door een
paar stevige mannen bewerkt moet
worden, en een kordate jongedame, die
meteen voor een tikkeltje romantiek
zorgt. Niet eens onverdienstelijk soms.
Achttienjarigen kunnen het gaan be
wonderen.
Vrijdagmiddag omstreeks half drie
raakte in de Kostverlorenstraat te
Zandvoort de motor van een vracht
auto in brand. Een in de nabijheid
werkzame straatmaker wist het vuur
te doven nog vóór dit de boven de ca
bine geplaatste benzinetank had aange
tast. De brandweer, welke na enkele
minuten met schuimblussers en een mo
torspuit aanwezig was, behoefde niet
op te treden.
Advertentie
„TWEE IN EEN" GLAZEN
voor VERAF en NABIJ.
onzichtbaar ingeslepen bij
In de manier van schilderen van Maarten van Heemskerk was na zijn Rome
reis een grote \erandering gekomen. Hij week toen van de methode van
Jan var ""'«rel beianrn k af. Zijn vrienden konden deze verandering aan
vankelijk niet waarderen. Toen een van zijn leerlingen hem dit te kennen gaf,
antwoordde de meester eenvoudig: „Soon doe en wist ïck niet wat ie maekte".
Maar naarma'e de hardwerkende schilder meer stukken voortbracht, werd het
oordeel gewijzigd.
Zijn zinspreuk was: ,.Een yder Schilder, die wil bedijen. ermijde Cieraten en
metselarijen" Met blijvende, bezielde yver, zette de ^bHder zijn werk voort.
In verband met zijn buitenlandse studiereis sloegen zijn tijdgenoten hem veel
hog«er aan. De opdrachten stroomden dan ook toe.
In het midden van de zestiende eeuw, toen de kunst bloeide op velerlei gebied
in de Nederlanden, was de vruchtbare Maarten van Heemskerk de grote ver
tegenwoordiger der half Italiaanse schilderwijze van Jan van Scorel.
Onderbreken we nu het levensver
haal van de schilder, die in deze dagen
woonde op „den hoek van het Donker
Spaarne en den Koudenhorn" te Haar
lem om iets meer over zijn werken te
vertellen.
Hij schilderde vooral grote stukken
historische taferelen voornamelijk
bestemd voor kerken. Deze werken
kwamen meestal na overeenkomst op
bestelling, gereed. Zo te Alkmaar, waar
hij van 1538 tot 1542 het kolossale
drieluik schilderde voor het hoofd
altaar van de tussen de jaren 1470 en
1516 gebouwde St. Laurentius-kerk Dit
altaar, in 1529 gebouwd- „moet een
luisterrijke vertoning hebben gemaakt",
daar de kerkmeesters voor de beschil
dering ervan zich bedienden „van de
meesterhand van Maarten van Heems
kerk". Dat het hier een zeer belangrijke
opdracht gol.d blijkt voldoende uit het
feit, dat voor dit werk drie contracten
werden gemaakt. De 25ste September
1538 kwam te Alkmaar in de woning
van pastoor Hieronimus Jansz. de eer
ste overeenkomst tot stand, in 1539 de
tweede en in 1541 de derde. Het was
dus een groot en voornaam werk, dat
pas na jaren gereed was.
Nog tot 1581 is dit hoofdaltaar in de
kerk blijven staan. Toen werd het
overzee verzonden met bestemming
Groot-Novgorod in Rusland. Het be
landde daar niet, maar kwam door
schipbreuk als „strandvondst" in het
bezit van Koning Johan III van Zwe
den. die het schonk aan de Lutherse
Domkerk van Linköping, waar het zich
nu nog bevindt.
Op de voorstellingen van dit drieluik
komen we nader terug.
Het spreekt vanzelf, dat Mr. Maarten
met zijn kunst veel geld verdiende. De
3e Mei 1543 ontving hij voor zijn werk
te Alkmaar f 725 terwijl hem voor de
nog verschuldigde som ad f 200 door de
kerkmeesters der St. Laurentiusparochie
een lijfrente werd verzekerd van f 24
per jaar. In 1544 ontving hij van het
bestuur der stad Haarlem f 4 voor het
ontwerpen van een glasraam, hetwelk
door de stad aan de kerk der Carmelie-
ten was ten geschenke gegeven. In 1546,
de 4e Januari, werd in het huis van
Aibrecht Ciaesz, bij wie hij inwoonde
een contract afgesloten, voor het leve
ren van twee vleugels voor het altaar
van het gilde der lakenwevers in de
oude St. Bavokerk, waarvoor hem f 150
Niet alleen religieuze Umvst heeft Maar
ten van Heemskerk een grote naam be
zorgd. ook zijn ander werk stempelt
hem tot een groot kunstenaar. Foto:
De Sybylla Erythrea, in het bezit van
het Rijksmuseum te Amsterdam.
werd betaald. Dit verdrag is nog aanwe
zig. Genoemd altaarstuk stelt voor van
binnen: de geboorte van Christus en de
aanbidding der koningen; van buiten:
de Boodschap des Engels. Zowel Van
Mander als Preibisz prijzen dit werk,
ondanks zijn fouten ^eer hoog. De eer
ste merkt hierbij op. dat Mr. Maarten
ook een goed architect was en hier een
grote voorliefde toonde voor het aan
brengen van ornamenten, in tegenstel
ling met zijn bekende en reeds vermel
de zinspreuk. Beide aanbiddingen spe
len zich af in het midden der ruïnen van
een oude tempel. Ten aanzien van „de
Boodschap des Engels", merkt Preibisz
op, dat hier tekenen zijn aan te wijzen,
waaruit kan worden afgeleid, dat dé
schilder bij zijn Michel Angelo-studien
een blik heeft geworpen op diens fres
co's.
Zo werkte Mr. Maarten steeds voort.
Hij werkte voor Utrechtse, Delftse en
Gentse kerken en uiteraard ook voor
die van Haarlem. Zo in 1546, toen Maar
ten voor het Wolleweversgild een paar
zijpanelen maakte voor het gilde-altaar
in de Grote Kerk. Het altaar stond te
gen de muur van het Noordertransept,
op de plaats waar nu het borstbeeld van
Koning Willem I prükt. Het had een
rijkgebeeldhouwde retabel, die mef de
panelen van Heemskerk een drieluik
vormde.
Het gebeeldhouwde middepstuk ging
later verloren, zodat de stad Haarlem
rond het jaar 1600 aan Cornells Corne-
lisz. van Haarlem opdracht gaf een
nieuw te schilderen. Het is de bekende
kindermoord van Bethlehem, die ook nu
nog tussen Maartens panelen hangt. In
de kataloog van het Frans Halsmuseum
lezen we, dat in 1736 het op die manier
herstelde drieluik in het Loo hing. Latei-
kwam de triptiek door een financiële
overdracht in handen van de Staat. Tot
1917 hing zij in het Mauritshuis, toen is
ze laten we hopen voor goed weer
naar Haarlem gekomen.
Vervolgens werkte Maarten voor de
kerk van Aartswoud, bij Hoorn, waar
hij het hoofdaltaar schilderde met voor
stellingen uit het leven van Christus en
van St. Bonifacius. In Medemblik werk
te hij eveneens.
Te Amsterdam schilderde hij o.m. de
deuren van het hoofdaltaar in de Oude
Kerk en ontwierp hij een schets voor
een kostelijk; tapijt. Later, in 1561, schil
derde hij de geschiedenis van St. Nico-
laas, patroon van de stad. Ook de deu
ren van het orgel der St. Nicolaaskerk.
zijn door hem geschilderd. Vondel zeide
daarvan:
De dubbele orgeldeur, een stichtigh
tafereel,
Verweet noch Heemskercks geest ten
grave uit door 't penseel.
Het schildersieven van Maarten van
Heemskerk was dus zeer vruchtbaar.
Over de honderd werken zijn vanhem
bekend.
Samuel Ampsing schrijft in zijn ge
schiedenis van de stad Haarlem:
Ik moet voor allen hier voor
Heemskerk plaetze maken
Wie was op 't meerder mans in alle
schilder-saken?
't Was wonder, wat sijn pen en sijn
pinzeel al dee
Ook schoot het van de hand, ook was
het vaardig ree.
Over zijn prenten in een volgend arti
kel, waarin we ook zijn levensverhaal
zullen voortzetten.
H. VAN BENTHEM
Wat wij bij Haarlem van de vogeltrek
gedurende het jaar te zien krijgen,
du de dagtrekkers, valt voornamelijk
in October en is d o o rtrek naar het
Zuiden. Nederland ligt gunstig, om van
de trekvogels uit Noordelijke en Noord-
Oostelijke streken op hun tocht twee
maal per jaar iets te zien. Zelfs uit
Polen, Rusland en West-Siberië komen
er vogels hierlangs. Van onze eigen
trekvogels zijn de meesten reeds weg,
zonder dat wij van het verzamelen voor
do trek iets gezien hebben. Behalve de
drie soorten zwaluwen zijn de meeste
zemerzangertjes vogels, die liefst bij
nacht trekken. Nachtegaal, roodstaart,
karekiet, rietzanger, fitis. tjiftjaf, gras
mus, tapuit. ze zijn alle in Juli. Augus
tus en September spoorloos verdwenen,
terwijl er van koude nog geen sprake
is. Ze komen hier meest in April, om ge
middeld 'n viertal jongen groot te bren
gen en zijn binnen de 5 maanden al
weer naar het Zuiden. Het zijn meest
insecteneters. De zaadeters en wurmen-
zoekers komen zeer veel in de October-
maand langs. Zo duurt de vinken trek
ongeveer van 10 September tot 10 No
vember en deze is in October elk jaar
groot. Deze vogelsoort leeft in loofhout
en naaldhout en houdt erg van de olie
houdende zaden (beukenootjes) De
zaadeters en de spreeuwen ziin uitge
sproken dagtrekkers, maar om deze
massaal te zien, moeten wij toch liefst
's ochtends voor zonsopgang in October
ergens bij zee op de eerste duinenrij
gaan staan. Vele vinken en spreeuwen
willen overwinteren in Zuid-En geland
en Ierland en een deel vliegt de Noord
zee over. maar het merendeel is bang
voor de zee en laat zich stuwen desnoods
tot kaap Gris Nez. vanwaar ze de krijt
rotsen van Engeland bij helder weer
kunnen zien. Hier is een drukke pas
sage naar het Westen. Een paar Haar
lemse vogelkenners zijn dit jaar op 13
er. 14 October gaan waarnemen, maar
zagen door het slechte weer weinig
trekvogels.
Wii bleven dichter bij huis en gingen
op het eind van de zeeweg bij Bioenien-
daal aan Zee noteren en wel 14 October
van 6.45 tot 9 uur en op 21 October van
7.10 uur tot 910. de 14de met zwakke
Oostelijke wind en de 21ste met harde
wind uit Z.W.Z. Door die harde tegen-
vrind lieten de meeste vinkachtigen zich
afschrikken, terwijl de spreeuwen er
zich niets van aantrokken, behalve, dat
ze de dalen in het duin opzochten en
om minder windvang te hebben, laag
over duin en struiken heenscheerden
Om een indruk te geven van hetgeen
ei nu op beide dagen langs trok. volgt
hier een opsomming van tje soorten met
de geschatte aantallen:
14 Oct. Gem. 21 Oct. Gem.
per
per
groep
groep
Spreeuwen
1502
21
1738
40
Vinken
1189
13
8
2
Kepen
17
1
Ringmussen
59
6
Huismussen
42
6
2
2
Kneutjes
48
7
Sijsjes
13
4
Graspiepers
336
5
2
1
Veldleeuweriken 46
2
3
1
Boomleeuweriken 3
1
Witte Kwikst.
12
2
1
Reggemussen
2
1
Merels
2
1
2
1
Zanglijsters
2
1
Koperwieken
1
1
15
3
Huiszwaluwen
4
4
Zwarte Kraaien 1
1
10
2
Bonte Kraaien
7
4
13
2
Roeken
24
12
Kauwen
141
141
Holenduiven
3
2
Kieviten
2
1
Torenvalken
4
1
Totaal
3430
1824
Behalve deze trek in de goede richting
waren er op beide dagen ook enkele
vogels, die naar het Noorden vlogen,
hetgeen kan zijn. omdat deze vogels niet
op trek waren, doch zich bijv. verplaat
sten. om te fourageren. Zij, die belang
stellen in vogeltrek, vinden in het kos
telijke boekje: „Vogels onder weg" door
dr. L. Tinbergen. Uiig. Scheltema
Holkema A'dam 1949, een goedé lei
draad. Het boekje wordt verlucht door
keurige pentekeningen van de vogels,
die men op trek kan aantreffen en wel
in vliegende toestand. Buitengewoon is
bij trekvogels de oriëntatiezin en vooral
de „compaszin", waardoor ze ook bij
bedekte lucht en in de nacht de wind
streken zelfs in onbekend terrein weten
In onze duinen is van de trek van
eenden en steltlopers niet veel te zien
Daarvoor kan men beter Texel of bet
eiland De Beer ten Zuiden van Heek
van Holland bezoeken. Zo zagen wtj
bijv. aan rustende trekvogels op De
Beer de 6de October 57 vogelsoorten.
GEVONDEN: Donkerblauw ceintuur, da
mesrijwiel, drie muntbiljetten van 1.-,
teddybeer, padvindersriem, wit kralen ket
ting, jasje, een paar glacé handschoenen,
alpinopet, compleet reservewiel met ban
den.
waaronder 7 soorten eenden, 7 soorten
pluvieractigen en zelfs 8 soorten roof
vogels, welke laatste weer afkwamen
op de vele vogels, zoals de zeker wel
10.000 spreeuwen. Deze deden ziel: te
"goed aan de grote hoeveelheid vlier
bessen, die nergens in ons duin zo tal
rijk staan als daar. Bij roofvogelaan-
vallen vloog de troep in zwermen op,
om even later weer neer te strijken.
Eén van de roofvogels echter en wel de
visarend bemoeide zich niet met andere
vogels, maar keek, in de lucht stil
staande boven het water, wat voor vis
hij kon verschalken.
Ons bezoek aan De Beer op 5 Sep
tember gaf nog grotere buit aan soor
ten vogels n.l. 65. Dit danken wij be
halve aan de fraaie ligging aan de be
scherming. die het eiland als natuur
monument geniet. Er wordt niet op vo
gels geschoten, wel op konijnen, die ook
zeer talrijk waren. Zo vertoefde on de
Beer reeds een maand een .kleine zilver
reiger, een zeldzame trekvogel, wiens
d:chtstbijzijnde broedplaats zo ver Zui
delijk als de Camargue in Frankrijk is.
Hij liet zich echter de vele garnaaltjes
best smaken. Dat zal ook de reden ge
weest zijn. dat wij nog 43 lepelaars. 30
kluten. 18 groenpootruiters. 2 kemnhi-
nen en 2 grauwe franjepoten zagen. Ook
van de sterns waren nog 4 -soorten aan
wezig. waaronder de zeldzame lachst"rn,
die op de Beer gebroed heeft in ver
moedelijk 2 paartjes. Onze laatste koe
koek in 1951 zagen wij ook op De Beer
op 5 September. Dit natuurmonument
vormt, zoals het nu beheerd wordt door
het Staatsbosbeheer, alleen al door ziin
vogels, een reclame voor Nederland. De
vogelliefhebbers en keners, verenigd in
de Nederl. Ornithologische Vereniging
hebben dan ook De Beer op 28 October
1951 als excursieterrein gekozen.
De laatste week van October plegen
behalve spreeuwen en vinken de kraai-
achtigen talrijk door te komen, terwijl
men dan ook de kramsvogels oï tj ak
kers verwachten kan. Deze vogels zijn
overal aan zee. als men op een duir.top
staat, wel te zien, als men er vroeg op
staan voor over heeft. Langslapers kun
nen wij bij trekwaarneming niet ge
bruiken. L. VAN 'T SANT.
Advertentie
w
Honderden vrouwen heb ik geluk en rust
kunnen schenken door hen op tijd te leren
zich te soigneren. Ik dring dus ook bij H
er op aan van deze zelfde voordelen te
profiteren.
Attention! De tijd is wreed, de ouderdom
verrast U en sluipt met wolfspassen nader
als een dief in de nacht en op een kwade
dag ontdekt U, dat hij de charme van Uw
gezicht gestolen heeft en dat er lijnen en
vouwen zijn ontstaan en de glans van Uw
ogen is verdoft. Ik ken de budgetzorgen
van vele vrouwen, maar goede huidver
zorging behoeft niet zo veel geld te kosten.
Mij aanpassend aan de moeilijke tijden cn
met het vaste voornemen bezield, iedere
vrouw in staat te stellen mijn beroemde
preparaten op de juiste manier te gebrui
ken. stel ik U in de gelegenheid een
beauty causerie bij te wonen, te houden
door mijn directrice voor Nederland,
Marguerite Carton.
Madame Carton vertelt U in. een boeiende
voordracht wat iedere vrouw behoort te
weten over schoonheidsverzorging. Op een
meeslepende en suggestieve wijze bewijst
zij U, dat het een denkfout is te menen
boven 40 jaar oud te zijn. Zij geeft U
waardevolle raad en antwoordt na de
pauze op alle vragen, die haar gesteld
zullen worden. Deze causerie, die belang
rijker voor U is dan welke modeshow ook,
geeft U zelfvertrouwen en leert U, hoe U
zich kunt vernieuwen en verjongen.
Profiteert van het grote voorrecht, ter
plaatse een zo talentvolle beautyspecialiste
te kunnen horen. Na de causerie is er ge
legenheid Madame Carton persoonlijk te
consulteren.
Deze causerie wordt gehouden op Dinsdag
30 October a.s. in Hotel Lion d'Or,
Kruisweg 3436, Haarlem, tijdens de tea
van 3—5 uur. Thé-complet 2.Tijdige
reservering tel. 14585 Haarlem wordt drin
gend aanbevolen.
