Nieuwe Haarlemsche Courant | 1951 | 29 oktober 1951 | pagina 3

Rheuma en influenza belangrijkste
schadeposten in arbeidsproces

Toekomstige juristen bijeen

■Mi

I MUSEUM AMSTELKRING
s OFFICIEEL HEROPEND

Twente candidaat voor
tweede T.H.

D.D.

iflMota

Staatsvissershavepbedrijf gaat
in stijgende lijn

Toekomst voor landbouw door
militaire factoren onzeker

Onderscheiding van
dr. Van Breemen

Belangrijk voor bedrijfsleven
het Noord-Oosten

Bekend mensen
redder overleden

Een heilige zolder

WEK DE GAL
IN UW LEVER GP

i

Jaarrapport voedselorganisatie

MAANDAG 29 OCTOBER 1951

PAGINA 3

VIJF EM TWINTIG JAAR RHEUMATIEKBESTRIJDING

Interacademiale op Marken

Invloed van de oorlog
op het recht

in

Premier Sukiman:

Rijstkwestie en veiligheid
meest urgente problemen

11.000ste schip in
Rotterdamse haven

Stoffelijk overschot van
vermiste jongen gevonden

Janus Kuiper werd
95 jaar

DOOR ALEXANDRA ORME

Hoeveelheid afgekeurde vis aanmerkelijk
groter dan in 1949

Haring aan de spits

Kamerlid Peters
ridder M.W.O.

Benoemingen Bisdom
Haarlem

-

Tele lijders aan Rhenmatische
Pijn zitten zichzelf in de weg.

En hun pijn maakt ze ook tot plaag
van hun omgeving.

(Van een speciale verslaggever)

Ter gelegenheid van het vijf en twin
tigjarig jubileum van de Nederlandse
Vereniging tot Rheumatiekbestrijding is
Zaterdag j.l. in het Koninklijk Instituut
Voor de Tropen te Amsterdam een con
gres gehouden. Aanwezig waren o.a. de
minister-president dr. W. Drees. de
staatssecretaris van Volksgezondheid en
eielid van de vereniging, dr. P. Munten
dam, die. zoals bekend, gisteren benoemd
yverd tot officier in de orde van Oran-
je-Nassau, en dr. J. F. L. van Breemen,
directeur van het bekende Instituut voor
Thysische Therapie te Amsterdam, en
Eveneens erelid van de vereniging.

Onder de aanwezigen werden in de
openingsrede door de voorzitter, dr. P
L Stal, nog met name genoemd de ver
tegenwoordiger van H. M. de Koningin,
jhr. F. J. E. van Lennep, de minister van
O.K.W., prof. dr. F. J. Tb. Kutten, de
voorz. van de Eerste Kamer. mr. J. A
Jonkman, terwijl achter de bestuursta
fel nog hadden plaats genomen de bui
tenlandse gasten prof. E. Yarlov uit De
hemarken. voorzitter van de Ligue In
ternationale contre le Rheumatisme. en
®r. O. de Bornemann, directeur van de
Deense vereniging tot Rheumatiekbe
strijding.

In zijn toespraak herdacht de voor
zitter de dezer dagen overleden dr. L.
A. Veeger uit Nijmegen, voorzitter van
de Nationale Federatie „Het Wit-Gele
Kruis" actief lid van de vereniging, en
o ij verzocht de congressisten met hem
onige ogenblikken stilte in acht te ne
men.

Voorts werd voorlezing gedaan van
oen telegram van de heer J. v. Zulfen,
voorzitter van .Zonnestraal", die m
de kringen van de jubilerende vereni
ging geen onbekende is.

De note gaie, die hierop volgde en die
ook als zodanig door de aanwezigen weid
gewaardeerd, werd gevormd door de
eerste onder-voorzitter, die nu het
woord kreeg, maar het onmiddellijk
weer aan de voorzitter terug gaf. Later
nam prof. Remmelts uit Leiden toch
weer even het woord om dr. Munten
dam en dr. Van Breemen lof toe te
zwaaien.

De voorzitter vervolgde zijn toe
spraak met een historische terugblik op
de activiteiten van de vereniging en
lichtte de moeilijkheden toe waai mede
men in het verleden heeft te kampen
gehad.

Hij memoreerde enige dingen uit
de oprichtingsvergadering op 26 Oc
tober 1926 en prees dr. Van Breemen
als geestelijke vader van de vereniging.
Prof. ölotcmaker de Bruine verklaar
de indertijd zijn instemming met de
oprichting, maar hij kon toen geen
geldelijke steun van regeringswege
toezeggen.

Het doel van de vereniging, dat be
staat in de bevordering van de rheu
matiekbestrijding op wetenschappe

lijk en organisatorisch terrein, waarhij
de propliylaxe volgens spr. door be
strijding in het beginstadium van de
ziekte, komt als leuze treffend te voor
schijn op het schutblad van het door
de vereniging uitgegeven tijdschrift.

Hierna ging spr. na. wat het woord
rheuma eigenlijk te beduiden heeft en
hij verklaarde, dat 't reeds door Hippo
crates - omstreeks 400 v..Chr. - werd ge-
biuikt, maar dat wij aan de Griekse be
tekenis „vloed" nu eigenlijk weinig heb
ben. Opvallend is wel, dat physische
therapie, die ook nu nog van groot bë-
j lang is voor de bestrijding van de ziek-
j te, reeds vanouds bekend is. Hiervan ge
tuigen de resten van warmwaterbaden
in de ruïnen van Pompeji en de beken
de massage-behandeling door de Romei
nen reeds toegepast.

De goudtherapie is sinds dc laatste de
cenniën in zwang voor het chronische
rheuma en nieuwe geneesmiddelen
staan op het ogenblik in het centrum
van de belangstelling.

Vervolgens wees spr. op de grote
betekenis van het Rheuma als volks
ziekte en hij noemde enige getallen
waaruit blijkt welk een groot verlies
dat voor het arbeidsproces betekent.
Het is bekend, dat 25.000 gevallen in
Duitsland meer dan 100.000 arbeids
weken per jaar kosten. In zijn disser
tatie van 1936 verklaarde dr. Munten
dam, dat rheuma na influenza voor
Nederland de belangrijkste schadepost
als ziekte vormt.

Als wensdroom stelde spr. zich rheu-
ma-sanatoria voor, die de behoefte van
2000 bedden zouden moeten gaan dek
ken, terwijl er nu nog maar 200 in Ne
derland zijn. Hij schetste de anti-propa-
ganda, die dit zou kunnen gaan beteke
nen, wanneer de patiënten menen, dut
er aan hun kwaal niet voldoende aan
dacht wordt besteed. Velen van hen
zouden pas medische hulp gaan zoeker-
als het voor hen nauwelijks meer baten
kon.

Hierna kreeg de minister-president
het woord, die betoogde, dat de grond
slag voor de bestrijding de veelvuldig
heid van het voorkomen van de ziekte
is.

De regering stelt zich nu, m tegen
stelling tot 25 jaar geleden, op het
standpunt, dat de bestrijding van het
rheuma zeker de steun van het Rijk ver
drent, waarmee volgens de minister-
president het Rijk zijn maatschappelijke
plicht erkent.

Vervolgens huldigde de minister-pre
sident dr. Van Breemen, die sinds 1901,
dat is drie jaar na zijn afstuderen, werk
zaam is aan het bekende Instituut aan
de Keizersgracht. Spr. memoreerde het
feit. dat hij destijds als wethouder van
Sociale Zaken en eerste ondervoorzitter
van de jubilerende vereniging reeds zijn
bescheiden aandeel tot de rhcuma-be-
strijding mocht bijdragen en het was
hem dan ook een groot genoegen, dat
hij kon mededeien, dat het H. M. de
Koningin had behaagd dr. Van Breemen
te benoemen tot officier in de Orde van
de Nederlandse Leeuw.

Vervolgens werden dc versierselen de
nieuwe officier opgespeld.

(Van een medewerker)

Onder auspiciën van de Juridische
Faculteitsvereniging der Vrije Univer
siteit te Amsterdam hebben van 25
tot en met 27 October 90 studenten uit
Amsterdam, Utrecht. Nijmegen, en
Leiden, uit Leuven, Gent en Brussel,
uit Wuppertal en Göttingen een wel
zeer geslaagd congres beleefd.

De leidende gedachte bij de refera
ten was: „Welke invloed heeft de oor
log op het recht?"

Prof. Mr. P. J. Verdam toonde met
rechtskundig feitenmateriaal aan: de
beperking van het begrip eigendom dooi
de voorbije jaren, de vermindering van
bet rechtsl'ormalisme en hoe vele men
sen de toch veilige banden met moraal
en recht in hun leven loslieten.

Prof. mr. C. W. van der Pot belichtte
het staatsrecht onder invloed van de
tijdsomstandigheden. Gezag en vrijheid
autorité en liberté zijn de .twee polen,
Waartussen het staatsrecht vorm krijgt,
a'dus de hoogleraar. Met vele voorbeel-
?cn, o.a. het Politiebesluit 1945, toonde
aan: het belang en de invloed van
e bekende „Koninklijke Besluiten"
an Londen en van ,.1945" op onze
staatsrechtsvorming. Veie ervan waren
i-och vóór de veranuerde omstandigheden
al pasklaar en konden direct worden
toegepast. Deze gemakkelijke, niet for
mele Wijze van rechtsvorming heeft de
functionele decentralisatie zeer bevor
derd en zo aan de totstandkoming van
ce P.B.O. meegewerkt.

De uiteenzetting over het volkenrecht
van Pröf. Dr. J. P. A. Frangois heeft ve
le toekomstige juristen de noodzakelijk
heid van een meer intensieve studie er
van doen inzien. Het in systeem bren
gen, alsmede de juiste grens trekken
tussen geldende en nog te gelden rechts
normen zijn samen met het in werking
stellen hiervan dé moeilijkheden van
het huidige volkenrecht. Uitvoerig wees
de hoogleraar op de voor- cn nadelen
van het verdrag en de verklaring als
middel tot schepping van volkenrecht;
En ook de verwachtingen omtrent de

Internationa] Law Commission en haar
plaats onder de Algemene Vergadering
onderwierp hij aan een critiek.

De Belgische en Duitse gasten
noemden het originele plan van de
Vrije Universiteit om juist Marken en
het stoomschip „De Volharding" als
omgeving voor de samenkomst te ne
men een gelukkige keuze.

Zulk een congres is niet alleen uiter
lijk om het genot van de bootreis, maar
ook innerlijk om het nut in een gezel
schap van alleen juristen te zijn en el-
kaars zienswijzen te bespreken alle lof
waard, aldus sprekers; en de Duitse
gasten voegden hieraan toe: „Wij zijn
blij nu in vrijheid van geest weer in
Nederland aan zulk een bijeenkomst te
hebben mogen deelnemen door uw gast
vrijheid".

Nadat nog diverse sprekers het woord
hadden gevoerd, waaronder de Deense
gas?, prof. Yarlov, die in het Engels
sprak, werd de cchtendbijeenkomst be
s'oten met een receptie voor genodigden
en een koffiemaaltijd.

's Middags sprak dr. Goslings uit
Leiden over „De hedendaagse ontwik
keling van de Rheumntologie". waarna
een rede van dr. E. M. Bingen, de be
kende rheumatoloog aan de St. Maar
tenskliniek te Nijmegen, over „Het
rheumavraagstuk".

Het congres werd besloten met een
officiële ontvangst der congressisten
door het gemeentebestuur van Amster
dam in het Rijksmuseum.

Hoewel het Museum Amstelkring („Ons Lieve Heer op Solder") te Amsterdam al
sinds 1 Juni voor de vacantiegungers open is geweest en het al door meer dan
zes en een half duizend bezoekers sindsdien is bezichtigd, is het Zondag nog
eens officieel door burgemeester mr. A. J. d'Ailly in tegenwoordigheid van vele
Amsterdamse notabelen heropend, hetgeen gepaard ging met de opening van de
eerste tentoonstelling, n.l. die betreffende het Begijnhof, dat zo nauw met het
voormalige schuilkerkje verbonden is. Deze expositie van prenten, photo's, por
tretten, officiële stukken altaarzilver en kostbare paramenten, is over vele knusse
kamertjes verdeeld en geeft een goed overzicht van het ontstaan en de ge
schiedenis alsmede de betekenis van het Begijnhof.

De Stichting tot bcvordereing van het
Technisch Hoger Onderwijs in de Noor
delijke provincies is voornemens bjj de
regering een gedocumenteerd plan te
overleggen voor de vestiging van de
Tweede Technische Hogeschool in Twen
te. Daartoe zijn reeds besprekingen ge
voerd met de onderwijs-specialisten uit
de beide Kamers en er is een rapport ge.
pubiiceerd. In Twente, zo wordt betoogd,
kan ten dele gebruik worden gemaakt
van bestaande outillage (de Hogere Tex
tielschool in Enschede en bestaande
werkplaatsen), hetgeen de stichtingskos-
ten beneden dc tien millioen gulden zal
houden.

Bovendien zal de tweede T. H. in
Twente de technische ontwikkeling in
hogere mate kunnen versterken dan in
Eindhoven, waar Philips, of in Arnhem,
waar AKU en Kema reeds hoog ontwik
kelde laboratoria hebben, en een derge
lijke stimulans minder nodig hebben, zo
wordt o.m. betoogd. Voor de Twentse
textielnijverheid met haar 30.000 werk
nemers is een aanzienlijke vergroting
van het aantal ingenieurs voorwaarde

Volgens premier Sukiman van Indo
nesië zijn de rijstkwestie en de veilig
heid de meest urgente aangelegenheden
van het hedendaagse Indonesië. Ter op
lossing van de moeilijkheden inzake de
rijstvoorziening is thans een ministeri
ele commissie ingesteld. Deze commissie,
die onder leiding staat van de minister
van Landbouw, zal de rijstpolitiek zowel
op korte als op lange termijn onder de
loupe nemen. De prijsopdrijving vormt
een der aspecten van dit vraagstuk,
waarvoor een oplossing moet worden ge
vonden.

Ten aanzien van de veiligheid ver
klaarde de premier, dat sedert de over
heid medio Augustus krachtige maatre
gelen heeft genomen, verbetering valt te
constateren in de situatie. Alleen in
West-Java is de toestand nog erg gecom
pliceerd. Op het ogenblik is de regering
bezig met voorbereidingen om ook voor
dit gebied een oplossing te vinden voor
de moeilijkheden.

Sukiman heeft onthuld, dat er „een
conspiratieve beweging met steun uit
het buitenland" gaande was. die aansis
sen beraamde op het leven van Sukarno,
Hatta, diverse ministers 'en oud-minis-
ters. Deze verklaring werd gegeven in
antwoord op een interpellatie over de
arrestaties en razzia's die door de rege-
jmg omstreeks medio Augustus van dit
jaar in Djakarta, Medan en andere plaat
sen zijn uitgevoerd. De gevangenen, die

ïerbij betrokken waren, hebben reeds
bekend. Het

Sukiman

totaal aantal werd door
°P vijftienduizend geschat.

voor grote bloei. Dat wordt in zekere
zin ook aangevoerd voor de machine-
en electrotechnische industrie. Gronin
gen, Friesland en Drente scharen zich,
zo wordt verder gezegd, volledig achter
dit plan in verband met de ontwikke
ling van de strovezel ten bate van de
cellulose. Tenslotte zal de tweede T. H
ook perspectieven openen voor de che
mische industrie, die in het Noord-Ooster;
gevestigd is.

De Stichting heeft ook plannen voor
het studieprogramma: zij wil de tweede
T. H. bijzonder gericht zien op het aan
vullen van de Delftse lancunes. In het
bijzonder zou aandacht moeten worden
besteed aan de vezeltechniek en de che
mische landbouwindustrie Voor de
werktuigbouw en scheikunde zullen de
eerste drie studiejaren gelijk zijn aan
die in Delft. Voor de electrotechnische
studie betreft dit alleen de propaedeuse.
dus de eerste twee studiejaren. Na hei
derde studiejaar zal ook hier evenals in
Delft een specificatie naar richtingen
optreden. Voor de werktuigbouwkunde
worden onderscheiden: a. algemene be
drijfsorganisatorische richting en b. ve
zelverwerking. Ook de scheikunde zal in
twee richtingen uiteenvallen: a. chemi
sche landbouwindustrie en b. vezeltech
niek. Zij, die in de werktuigbouwkunde
of in de scheikunde na het derde jaar
een andere richting prefereren zullen
hun studie in Delft kunnen voltooien.
Omgekeerd bestaat er voor hen. die de
eerste drie jaren in Delft hebben door
gebracht, de mogelijkheid om aan de
nieuwe T. H. zich in de richtingen vezei-
techniek of chemische landbouwindustrie
te specialiseren.

Zaterdagmorgen arriveerde het elf
duizendste schip van dit jaar in de Rot
terdamse haven. Het was het Duit.se
s.s. „Artus" uit Hamburg, dat met een
lading hout van Kamina (Finland)
kwam en ligplaats koos in de Rijnha
ven- Vorig jaar arriveerde het 11.000ste
schip op 11 November. Toen was het
het Nederlandse passagiersschip „Al-
nati", komende van Buenos-Aires.

De Delftse politie heeft in de Schie,
nabij de Zuidwal te Delft het stoffelijk
overschot opgehaald van het vermiste
zesjarige jongetje Koos van Es.

Advertentie

m

Geneesmiddel tegen
huidaandoeningen.
Doet de jeuk bedaren en
doodt de ziektekiemen, zodat
de huid zich kan herstellen.

In de leeftijd van ruim 95 jaar is
vanmorgen om half zeven ten huize van
zijn dochter te Den Helder overleden
Janus Kuiper, het laatste nog levende
lid van de z.g. Blauwe Zeeridders uit
de vorige eeuw De overledene, een
stiefzoon van de roemruchte Dorus
Rijkers, is in binnen- en buitenland be
kend geworden door de redding van
Enige honderden schipbreukelingen op
de beruchte Haaksgronden rond Den
Helder. Hij ontving daarvoor talrijke
binnen- en buitenlandse reddingsme-
dailles en werd benoemd tot broeder in
de orde van de Nederlandse Leeuw. De
laatste jaren was hij bedlegerig gewor
den. Hij wist zich nog maar zelden iets
Uit zijn roemrijk verleden te herinneren

DE RUSSEN

VERTALING'. FRANS VAN OLDENBURG ERMKE

54

KOMEN

„Neen zei hij, „iedereen moet in zijn
eigen land blijven, hoe het ook is. En hij
moet ook sterven in zijn eigen land.
Rusland zal altijd Rusland, mijn Rus
land blijven, wie het ook regeert, want
geen regering kan ooit voorgoed het
Karakter van een volk veranderen.
Neen." Toen zweeg hij een ogenblik al
vorens verder te gaan. „Hoe goed en
heerlijk het leven elders ook zijn mag,
je kunt enkel temidden van je eigen
volk leven, thuis, waar je ter wereld
kwam, waar je je eigen taal leerde.
Maar jullie moeten nu naar die bossen
in het zuiden gaan. Morgen moet ik op
mijn hoofdkantoor wezen en daar zal ik
zien te weten te komen, hoever het
front in die streek is opgeschoten. Als
het daar een flink stuk voorbij is, gaan
jullie naar die bossen van je, want dit
hier wordt een gevaarlijke streek, een
heel gevaarlijke streek om te wonen."

„Waarom?" vroegen we. „Waarom zal
het juist hier zo gevaarlijk worden?"

„Omdat de Duitsers van pJan zijn om
hier in de buurt een sterke troepen
macht te concentreren."

„Maar we kunnen toch geen twee
tot driehonderd mijl te voet afleggen?
We hebben zelfs geen kar. En als we
die hadden, hebben we nog zelfs geen
os om er voor te spannen."

„Komt in orde", zei de majoor. „Ik
zal zien, wat ik voor jullie doen kan."

Toen kwam Lina uit de keuken om
te vertellen, dat de oppasser van de
majoor op hem wachtte. Dus stond hij
op. nam koel en vormelijk afscheid en
verdween.

Een dag als alle andere: lichte vorst,
de hemel vol wolken en op de grond
sneeuw, die grauw en grijs werd. Een
saai landschap en een saai leven. Niet
saai, omdat er niets gebeurde, maar
omdat er dag na dag en week na week
steeds weer hetzelfde gebeurde. Iedere
dag verrichtte ieder haar deel van het
huishoudelijk werk of maakte kamers
in orde voor officieren, die nooit kwa
men; en dan waren er de Russen, die
bezig moesten worden gehouden.

Ik heb nog nooit mensen gezien, die
zich zo vreselijk en voortdurend verve
len, ais juist, de Russen. De meesten
hunner kunnen kaarten en schaken; ze
kunnen ook aan één stuk slapen, als

katten en honden; en toch kan niets hen
van hun verveling genezen. Tot hun
grootste ontspanning behoort praten

j 4 7P hnnrWon

droeg een rode band om de arm. Hij
was nog heel jong, maar liep met be
hulp van een stok. Verwarde plukken

j j,,q 7P hnnrrlpn j„, au- uuip vdll ctll blUK. V cIWalQi

n woonden dié R er het dorp zwart haar kwamen vanonder zijn muts

men^idriellnk ÖD ons af nCh kenden' te voorschijn. Hij had de rusteloze.

a1J er uren aan één kxYamen- en schichtige ogen van een dief. Hij vroeg

dan ve Russen t, gepraat, de Zwijger te spreken. Zoals bleek was

Een va vraem'*™1 aan de h'j de zoon van een van de comtoums-

de.ur om b ,8-t.n en zei, dat ten uit het dorp, die gearresteerd en

hij kok was. j de keuken weggevoerd waren, voordat de Russen

rond. zag hloff k°oi me3 Kwamen. Hij kwam uit het Zuiden van

de kanarie ha g e „UT UL!r bÜ het land, maar waarom hij daarheen

ons plakken, at J een heel uur gegaan was en wanneer, dat wisten we

over een kanarie moeten praten! niet. De Zwijger liet hem bij zich ko-

Maar het werd nog e ger. Dat ongeluk- men, want de Lange Majoor nad ons

kigc dier van ons^k e g edeiedag be- allemaal aangestoken met zijn verhalen

zoek. Zij kwamen afzonderlijk en in over de noodzakelijkheid naar het Zui-

groepen, en al die kanarievrienden wa
ren het er over eens, dat we wreedaards
waren om het dier niet het gezelschap
van een vrouwtje te gunnen. „Waarom
zoeken jullie geen wijfje voor net arme

den te trekken, en de Zwijger wilde
weten hoe het daar was.

„Kom, Stefan", zei de Zwijger, „ver
tel het ons eens".

Russische bezetting of geen Russische

dier?" „Hij moet het wel_ eenzaam heb- bezetting, maar de Zwijger voelde zich
ben, zo helemaal alleen „Geef hem tegenover de boeren nog steed*- de al-

toch gezelschap! We leerden ook van-

alles over het leven en de gewoonten
der kanaries, dat volkomen nieuw voor
ons was. Het zal vogelkenners ongetwij
feld interesseren, dat ze in de Oekraïne

machtige heer en meester. Hij zou hen
nooit in zijn kamer ontvangen laat
staan een hand geven. Hij ging zijn gang.
alsoi er in ons leven niets veranderd
was en als was hij nog steeds de mees-

inheems zijn. Daar vliegen ze zomer en ter van het landgoed, ook al woonde hij
winter vrij rond, en niemand is daar zo niet meer in het Herenhuis en sliep hij

vrij

wreed om ze in kooien op te sluiten.
Goeie hemel, neen! We vroegen, of ze
daar dan 's winters niet dood vroren,
maar dat was klaarblijkelijk met Oe-
krainse kanaries niet het geval.

Ik vroeg een van die kanarie-maniak
ken, waarom ze allemaal naar onze ka
narie kwamen kijken, als de bomen bij
hun thuis vol van die dieren zaten. Het

BOVEN: De burgemeester van Amster
dam mr. A. J. d'Ailly, staande terzijde
van het altaar, spreekt de genodigden toe
bij de opening van het museum.

ONDER: Eén van de talrijke prachtige
stukken uit de expositie prenten, foto's,
portretten en kostbare paramenten,
welke het museum rijk is.

Mgr. W. Nolet, pastoor van „De Pa
pegaai" en Regent, heeft in de stem
mige, intieme en kunstzinnige kapel
Zondagmorgen een H. Mis opgedragen,
waarbij het koor van de Broedersscho-
len van de Vredesparochie de liturgi
sche gezangen uitvoerde. In zijn preek
heeft Mgr. herinnerd aan de geschiede
nis van het schuilkerkje en er daarbij
op gewezen dat ook in de tijden van
vervolging Christus als Koning door de
katholieke Amsterdammers werd ver
eerd. Dit kerkje is daar getuige van
geweest.

Des middags was een uitgelezen ge
zelschap bijeen, dat door notaris J. M.
F. Everling als voorzitter van het Col
lege van Regenten welkom werd ge-

ci

des nachts op stro.

In de keukendeur staande, vertelde
Stefan, wat hij wist; het zou nagenoeg
onmogelijk voor ons zijn om naar het
Zuiden te gaan, behalve misschien wan
neer we te voet gingen, als bedelaars
verkleed. Maar zelfs bedelaars werden
aangehouden om loopgraven te maken
of Russische munitiewagens uit de mod-
antwoord was, dat ze het gezellig von- (ter te trekken of de ammunitie in een

den om een dier te zien, dat zij kenden.
Die Russen konden de gedachte niet
verdragen, dat we iets hadden, dat ze in
Rusland nooit hadden gezien. We ver
namen van hen eindelijk ook de droeve
waarheid, dat onze kanarie nelemaal
geen mannetje maar een wijfje was en
dat het uit verlangen naar een manne
tje de hele dag zong. Ja. we leerden heel
wat over kanaries in het algemeen en
onze Mandim in het bijzonder.

De kok was nauwelijks weg, of er
verscheen een onwaarschijnlijk verwaar
loosd dorpstype in de keukendeur. Hij

andere wagen over te laden. Iedereen
met een paard en wagen moest die af
geven, of hij nu al rijk of arm was. Van
de rijken viel er overigens niemand
meer te bekennen. De Herenhuizen
stonden leeg en waren ruïnes. In het
Zuiden zelf was de toestand beter. Het
front had zich daar vlugger verplaatst.
Er was nog voedsel in overvloed en er
waren minder Russen.

(Wordt vervolgd).

Het jaarverslag van het Staatsvissers-
havenbedrijf te IJmuiden is een belang
rijke graadmeter voor de gang van za
ken in dit nationale bedrijf. Niet dat
hieruit het al of niet gezond zijn van
de rederijen en aanverwante bedrijven
naar voren springt, maar wel blijkt
hieruit de activiteit in en rond de Vis
sershaven. Het is er in 1950 weer druk
ker geworden, want nu kwamen 12.911
vaartuigen binnen met een bruto in
houd van 2.889.829 m3 tegen 11.622 vaar
tuigen met 2.417.211 m3 in 1949. In 1959
werd verkocht 57.283.173 kg vis met een
opbrengst van f 22.114.077 tegen 54.969.439
kg voor f 21.139.813 in 1949. De gemid
delde prijs van de Noordzeetreil- en zee-
viszegenvis was 40,9 cent per kg in 1950
tegen 38.8 cent per kg in 1949. Door in-
en uitgaande schepen werd in het ver
slagjaar 55 maal schade toegebracht aan
de havenwerken tot een totaal bedrag
van f 5.081. In 1949 werd 37 maal scha
de veroorzaakt tot een waarde van
f 3.064.

De motortractie begint de aandrijving
met stoom steeds meer te overvleugelen.
In 1950 kwamen 166 kolenvaartuigen
met een bruto-inhoud van 55.699 m3 in
de havens binnen tegen 232 met een
bruto-inhoud van 68.190 m3 in 1949.- De
door deze schepen aangevoerde hoeveel
heid kolen bedroeg 52.931.000 kg in 1950
tegen 65.458.000 kg in 1949. Daarnaast
kwamen er in 1950 nog 264 wagons met
vaste brandstof in IJmuiden tegen 231
in 1949. Het aantal binnengekomen
vaartuigen met gasolie en stookolie was
weliswaar kleiner, maar hun lading
aanmerkelijk groter. In 1950 voerden
160 schepen 25.981.900 liter aan tegen 195
schepen met 21.653.000 liter in 1949.

Van 9.710 vaartuigen werd de vangst
publiek verkocht. Van 1.548 vaartuigen
was dit geheel of gedeeltelijk niet het
geval. De niet publiek verkochte vis
betrof in hoofdzaak pekelharing, afkom
stig van te Katwijk thuisbehorende vis
sersvaartuigen. Deze pekelharing werd
in de havens van het Staatsvissersha-
venbedrijf in binnenvaartuigen of op
vrachtauto's overgeladen en vervoerd
naar elders. In 1950 werd 4.577.002 kg
treilvis en 18.411.505 kg drijfnetvis niet
publiek verkocht. Door de ambtenaren
van het Staatsvissershavenbedrijf, be
last met de keuring van vis is in 1950
afgekeurd, 125.036 kg vis tegen 70.567
kg in 1949.

Het overzicht van de aanvoer en de
opbrengst, gespecificeerd naar de ver
schillende vissoorten leert, dat ook nu
de haring weer de belangrijkste vis
soort was. Bij een aanvoer van 22.611.842
kg. met een opbrengst van ƒ5.602.113
blijft 1950 maar weinig ten achter met
21.876.905 kg. voor ƒ4.872.759. Op de
tweede plaats komt de makreel met
6.2.90.463 kg. voor 1.701.948 in 1950 en
6 865.148 kg. voor 1.909.351 in 1949. Een
aanmerkelijke stijging vertoont de
kleine schol met 5.951.712 kg.
1.817.049) in 1950 tegen 3.570.715 kg.
1.018.645) in 1949. Hetzelfde geldt
voor de wijting, die toenam van
2 368.191 kg. (ƒ787.071) tot 3.568.092 kg.
(ƒ1.030.898). Een enorme toename valt
nog waar te nemen bij kleine schelvis
I, die steeg van 831.101 kg. (ƒ426.085)
iB 1949 tot 2.485.410 kg. (ƒ1.105.186) in

1950 en de kleine tong I, die toenam
van 271.142 kg (ƒ481.161) in 1949 tot
1.209.433 kg. (ƒ1.419.614) in 1950.

In het afgelopen jaar werd een aan
vang gemaakt met de bouw van twee
scheepshellingen in de Haringhaven
naar ontwerp en onder leiding van de
directie Sluizen en Stuwen van de
Rijkswaterstaat te Utrecht Het drij
vend droogdok had het met 372 schepen
in 1950 iets rustiger dan in 1949. toen
393 schepen een beurt kregen. De oor
zaak hiervan is, dat verschillende sche
pen voor dit dok te groot zijn en daar
om naar Amsterdam moeten om te
dokken. Het herstel van de aan de elec-
trische kraan toegebrachte oorlogs
schade kwam gereed, zodat deze in Juni
J950 in bedrijf kon worden gesteld. De
kraan werd in 1950 een en tachtig maal
gebruikt voor het heffen van twee
honderd zes en twintig lasten.

Uit de exploitatie-rekening blijkt, dat
voor buitengewone afschrijving werd
bestemd een bedrag van 67.800.
Aan uitbreiding en vernieuwing werd
een bedrag van 125.045.2?) besteed;
voor herstel van oorlogsschade werd
ƒ639.183.66 uitgegeven. De afschrijvingen
met inbegrip van de buitengewone af
schrijving beliepen in totaal 291.117.91.

heten. De sluiting het vorig jaar. zo
zeide hij, heeft vele katholieken pas
het Museum doen „ontdekken." Met
enthousiasme is een nieuw Regenten
college aan het voortbestaan van het
Museum begonnen, maar dat vermag
niets als het niet gesteund wordt door
ieder, die het aloude Museum een goed
hart toedraagt.

Ook de oud-Regent Mr. Aug. E. M.
Povel legde in zijn feestrede hier de
nadruk op. Het Museum is van en
voor alle Amsterdammers en zij die
nen dat goed te beseffen. Na een
prachtige karakteristiek te hebben
gegeven van wat een Amsterdamse
zolder is, merkte hij op dat dit Mu
seum enig in zijn soort is: het is een
heilige zolder, God heeft hier eeuwen
lang gewoond. Christus, die geweend
heeft over Jeruzalem, moet verheugd
zijn over Amsterdam, waar op deze
zolder onze voorouders hun onwan
kelbare trouw toonden aan de Eucha
ristie.

Mr. Povel bracht hulde aan de
voorzitter van het vorig Regenten
college, die uit eigen zak de kostbare
restauratie en het jaarlijkse deficit
heeft betaald en eerst tot liquidatie
overging, toen de Amsterdammers
niet de minste belangstelling meer
toonden.

Burgemeester d'Ailly, de volgende
spreker, vond het een taak van heel
Amsterdam dat het Museum in stand
blijft.

Deken Mgr. G. P. J. v. d. Burg sloot
zich aan bij de hulde, aan het vorig
Regentencollege gebracht en prees het
nieuwe college voor zijn moed om op
nieuw te durven beginnen.

Jo Vincent omlijstte de toespraken
met haar gevoelvolle zang, die in het
kerkje zo bijzonder schoon klonk. Het
was tevens bedoeld als het begi.. van
een reeks concerten, die in het Museum
zullen worden gegeven.

Bij K.B. is de heer J. M. Peters te
Roosteren, die als lid der K.V.P. deel
uitmaakt van de Tweede Kamer, be
noemd tot ridder der vierde klasse in
de Militaire Willemsorde.

Deze onderscheiding is hem verleend
wegens het zich in de strijd onderschei
den hebben door uitstekende daden vèn
moed, beleid en trouw in de jaren 1943
en 1944, eerst als leider en organisator
van een verzetsgroep en daarna als com
mandant van de daaruit samengestelde
O.D.-groep Roosteren, die ontsnapte ge
allieerde krijgsgevangenen en piloten
over de Belgische grens bracht, bij welke
passeurdiensten hij herhaaldelijk onder
vijandelijk vuur kwam.

In het bijzonder verdient het vermel
ding, dat, toen de geallieerden hem ver
zochten Roosteren te ontruimen wegens
de aan de verdere verdediging ervan
huns inziens verbonden gevaren, hij dit
weigerde en mededeelde desnoods alleen
met zijn groep te blijven stand houden,
waarop van de ontruiming werd afge
zien. Door deze geest van onverzettelijk
heid in zijn beleid wist hij steeds een
nauwelijks veertig man teilende groep
tot de uiterste krachtsinspanning te
brengen.

Advertentie

V suit s morgens „kiplekker"
uit bed springen.

Elke dag moet uw lever een liter gal ln
uw ingewanden doen stromen, anders ver
teert uw voedsel niet. het bederft. U raakt
verstopt, wordt humeurig en loom. Neem
de plantaardige CARTER'S LEVERPIL-
LETJES om die liter gal op te wekken en
uw spijsvertering en stoelgang op natuur
lijke wijze te regelen. Een plantaardig zacht
middel, onovertroffen om de gal te doen
stromen. Eist Carter's Leverpilletjes.

Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem
heeft op hun verzoek eervol ontslag
verleend om gezondheidsredenen aan de
zeereerw. heren A. J. M. Hoogeveen, die
pastoor was te Nibbixwoude en aan de
zeereerw. heer F. A. M. Hermans, die
pastoor was te Zoeterwoude Hoge Rijn
dijk (Leiderdorp).

Z. H. Excellentie heeft benoemd tot
pastoor te Nibbixwoude. de weleerw.
heer B. W. Kloes; tot pastoor te Scher
mer. de weleerw. heer J. Veerman, die
kapelaan was te Amsterdam (O. L. Vr.
Onbevl. Ontv.); tot pastoor te Zoeter
woude Hoge Rijndijk (Leiderdorp) de
weleerw. heer W. N. van Leeuwen; tot
pastoor te Zuid-Zijpe (Burgerbrug) de
weleerw. heer J. B Karskens, die kape
laan was te Amsterdam (H. Petrus en
Paulus).

OVERZICHT VAN DC AANVOER EN VAN OE OPBRENGST VAN TE IJMUlOEN
PUBLIEK VERKOCHTE VIS GEDURENDE DE JAREN i900-lt50

1*000000
)1750000
11 500000
25250000
27000000
2*710000
22500000
20250000
IIOOOOOO
11750000
11500000
l f 250000
T 000000
*750000
4 500000
2250000

7 11 1411 1* 17 )1 S*'«C «i

120000000
112 500000
105 000000
•7 500000

•2 500000
75000000
*7 500000
*0000000

52 501
45000000
27 500000
10000000
22500000
15000003
7 500000

*1 '46'47 '44 "SO

KILOGRAMMEN
-CUlOtNS

Het vijfde jaarrapport van de voedsel-
en landbouw-organisatie F.A.O. der Ver
enigde Naties laat een ernstige waar
schuwing horen over het feit. dat de
grote defensieprogramma's de behoeften
van de landbouw in de verdrukking
ga-- brengen. De steeds verder om zich
heen grijpende herbewapening bedreigt
zelfs de thans bestaande bescheiden
plannen voor economische verheffing
van minder-ontwikkelde landen.

Gebleken is. aldus bet rapport, dat in
het oogstjaar 19501951 drie percent
meer vöedsel werd geproduceerd, dan in
het jaar daarvoor. Deze productieverho
ging door verbeteringen deed zich vooral
gevoelen in streken met goed ontwik
keld landbouw. De productiviteit in
Europa ging vooruit. Hoewel over het
geheel genomen de voedselproductie op
de aardbol thans iets sneller stijgt dan
de wereldbevolking, is het bedroevend
te moeten constateren, dat het voedings-
peil in diverse delen van de wereld met
beduidend verbeterd is.

Over de vooruitzichten van de nieuwe
West-Europese oogst zegt het rapport-
dat deze waarschijnlijk iets kleiner zal
zijn,, dan de voorgaande. De Oost-Furo-
pese en Russische oogsten daarenteg
zullen waarschijnlijk, dank zij pracn g
v/eer, goed zijn.

Vastgesteld wordt, dat de wereld-sui-
keroogst in 1950'51 (34 millioen me
trieke ton) een recordhoogte berelkt®-
Aangezien de vraag naar suiker steeg,
stegen, ondanks de grote oogst, de PrjJ"
zen. De vraag naar koffie is nqg steeds
groter, dan het aanbod. De prijzen blij
ven hoog, evenals die van cacao. De rub
berproductie was in het jaar tot 1 Mei
1951 bijna 2 millioen ton. Hoge prijzen

werden gemaakt in verband met de her
bewapening. Door de katoenoogst 1951—
1952 zal hoogstwaarschijnlijk een einde
aan de tekorten van dit product worden
gemaakt.

Hoewel de toegenomen economische
activiteit in de wereld in toenemende
mate vraag naar producten van land
bouw bosbouw en visserij veroorzaakt,
meent het rapport, dat de vooruitgang
ten dele teniet wordt gedaan door de in
spanningen ten behoeve van de defensie.
Het acht de toekomst door politiekeen
militaire factoren overschaduwd en
daarom voor de landbouw onzeker.

Advertentie

Maaf waarom zoudt ge bij de pakken
neerzitten? Er is toch Kruschen Salts!
De zes minerale zouten van Kruschen
geven Uw bloedzuiverende organen, met
name Uw lever, nieren en ingewanden,
juist datgene aan verjongende energie,
nodig om alle aansporing op de bloeds
omloop te ontwikkelen, waardoor voor
komen wordt, dat pijnverwekkende zu
ren en andere onzuiverheden zich gaan
vastzetten en zo oorzaak worden van Uw
pijn en ongemak Kruschen bracht vele
tienduizenden lijiters aan rheumatische
pijnen over de hele wereld uitkomst.
Ook voor U verlichting van Uw pijn op
korte termijn.