Prins Bernhard stelde eerste havenradcir
van het eontinent in werking
Herziening kinderbijslag
Kamer voor Grondwetsherziening
Uitbreiding met 50 pet.
van aantal Kamerleden
LEKASIN
ingMota
Gancia
Utrefttbeter!
Prof.
zijn
Norons
ambt te
aanvaardt
Nijmegen
Installatie gaat scheepvaart millioen gulden
per jaar aan vertraging besparen
m
Tweede-Kamerleden vragen naar
rapport Sociaal Econ. Raad
kiespijnneem
GD
Geneeskundige studie
een wetenschap
Aandelen Javasclie
Bank
ZES WETSONTWERPEN WIJZIGING GRONDWET INGEDIEND
VERLAGING MINIMUM-LEEFTIJD VOOR
LIDMAATSCHAP TWEEDE KAMER
MEISJES LIEPEN
WEG
VRIJDAG 2 NOVEMBER 1951
PAGINA 3
Achterstand ingelopen
„Luchtfoto"
SOMS VOELT U ZICH ZO LOOM EN MAT
KOLONEL G. J. VALK
Sous-chef generale staf
Voor f S millioen opgekocht
Mijnhardtjes, vrienden
een van
DOOR ALEXANDRA ORME
Kamer voor Grondwets
herziening
Overgang nieuwe rechts
orde
vermouth Torino
Eindelijk teruggevonden
G. Bulten tachtig jaar
80 CENT
Ledental Eerste en
Tweede Kamer
Minimum leeftijd
J
H. GREGORIUS VOOR
DR. KLINKENBERGH
Audiëntie
Vermoeid van de 14-daagse reis door Amerika, die hij nog maar enkele uren
daarvoor had beëindigd, maar met de bekende glimlach op het gelaat, een fris-
witte anjer in zijn revers er een overjas losjes over de arm dragend, arriveerde
gistermiddag precies half vier Z. K. H. Prins Bernhard bij de semaphore te
IJmuiden om er, door het draaien van enkele knoppen de eerste havenradar-
installatie op het continent van Europa in werking te steller. eD om getuige te
rijn van het „binnenpraten" van het eerste schip met dit moderne oog, dat geen
hinder ondervindt van slecht zicht, van mist of nachtelijk duister. Overal langs
de weg in IJmuider. stonden groepjes mensen om de Prins te zien. Zij heb
ben slechts een glimp opgevangen, zoals ook die enkele honderder, die bij de
semaphore de daar altijd stijve wind trotseerden. Deze zelfde wind was de reden,
waarom de gemeertc Amsterdam een tent had laten opslaan, binnen welks een
voudige omgeving, op het zand van de eerste duinenrij de plechtigheid van de
overdracht plaats vond.
Behalve de Prins, die vergezeld was
van zijn particuliere secretaris mr. De
Graaf, waren o.m. aanwezig minister
Wemmei's van Verkeer en Waterstaat,
de staatssecretaris van Marine, vice-
admiraal H. C. W. Moorman, Schout bij
nacht C. W. Slot, de directeur-generaal
van rijkswaterstaat, ir. A. G. Maris Jr.,
de directeur-generaal loodswezen J. Cal-
ienfels, de directeur-generaal der P.T.T
ir, L. Neher, de commissaris der Konin
gin dr. J. E. Baron de Vos van Steen-
wijk, de burgemeesters van Amsterdam,
Velsen, Haarlem, Bloemendaal, Zaan
dam, Beverwijk en Assendelft, vertegen
woordigers van de industrie, in het bij
zonder van die, welke nauw bij de ver
vaardiging van de apparatuur betrokken
Was, wethouders en raadsleden van Vel
sen en Amsterdam en vele anderen.
Burgemeester Arn. J. d'Ailly, die het
Welkomstwoord sprak, rekende voor,
hoe IJmuiden jaarlijks 1.000 uren mist
kent. Door middel van de nu in gebruik
te stellen haven-radar zal het mogelijk
blijken, het aantal schepen, dat hierdoor
vertraging ondervindt, tot minder dan
de helft terug te brengen. Een simpele
berekening toont aan, dat de scheep
vaart hierdoor per jaar ongeveer f 1 mil.
iioen gulden zal besparen.
Niet overal heeft de spoed, die de ge
meente Amsterdam achter deze zaak
zette, even grote waardering gevonden.
Maar met erkentelijkheid gewaagde de
burgemeester van Amsterdam van de
medewerking der gemeenteraad en van
Ged. Staten, die voor een zeer vlotte
afwikkeling zorgden, zódat nog 10 maan
den overbleven voor de industrie om de
apparatuur te vervaardigen. En toen
De radar-installatie te IJmuiden is
Donderdag officieel in gebruik geno
men. Z. K. H. Prins Bernhard, die
's morgens mt de Verenigde Staten was
teruggekeerd, heeft m aanwezigheid
van vele autoriteiten de opening ver
richt.
heeft het bedrijfsleven alles op alles ge
zet om op deze jubileumdag klaar te zijn,
zodat het een waardig geschenk kon zijn
aan het jarige Noordzeekanaal.
Dc heer A. J. W. van Anrooy, voor
zitter van de Staatsradar-commissie,
noemde het een bijzonder feit, dat de
Nederlandse industrie, die tijdens de
oorlog niet mee kon werken aan de ont
wikkeling van de radar, de achterstand
in zo korte tijd had ingehaald en in
staat was gebleken tot de vervaardiging
van dit preciese apparaat, dat, wellicht
met uitzondering van Liverpool, zijn
weerga niet heeft. Het ligt in dc bedoe
ling ook de Waterweg on deze manier
beter bevaarbaar te maken.
Namens de industrieën, die bij de ven-
vaardiging samenwerkten, heeft de heer
ir. F. J. Philips, vice-voorzitter van de
Raad van Bestuur van de N.V. Philips'
Gloeilampenfabrieken, de apparatuur
overgedragen aan de gemeente Amster
dam. Was vroeger de handel het be
langrijkst, nu heeft de industrie deze
plaats ingenomen, maar het is een ge
lukkige coïncidentie, aldus spreker, dat
hier de industrie iets kan leveren, waar
van de scheepvaart en de handel profijt
kunnen hebben.
Nederland heeft, aldus ir. Philips, een
internationale roem op het gebied van
havenbouw. Wij hopen deze ook te krij
gen op het gebied van de havenradar.
Deze installatie is full-proof en de Ne
derlandse electronische industrie is er
trots op, dat juist een man als Prins
Bernhard. die wellicht het best van alle
aanwezigen weet waf het zeggen wil in
slecht weer door radar de mogelijkheid
van veilige aankomst te hebben, de in
stallatie in gebruik wil stellen.
Nadat burgemeester d'Ailly de appa
ratuur had aanvaard, droeg hij deze weer
over aan het loodswezen en verklaarde
zich dankbaar deze tak van dienst be
reid gevonden te hebben de installatie
te beheren als een goed huisvader. Vice-
admiraal H. C. W. Moorman accepteerde
het beheer over de apparatuur en hoop
te, dat de havenradar er toe zou bijdra
gen om het Noordzeekanaal te doen blij
ven de zuigkracht voor de internatio
nale handel op Amsterdam als centrum.
Hierna begaf de Prins zich met een
klein groepje uitverkorenen naar de
semaphore. De post van de Kustwacht
kon slechts enkel mensen bergen, zodat
voor de overigen het getuige zijn van
dit historisch moment alleen moest be
staan in het beluisteren via de luidspre
kers van wat zich boven afspeelde. De
koninklijke gast draaide enkele knoppen
om en toen verscheen op de beide pano-
ramaschermen de „luchtfoto" van IJ-
Blijkens het voorlopig verslag van de
commissie van rapporteurs uit de Twee
de Kamer over de Rijksbegroting van
Sociale Zaken en Volksgezondheid vin
den vele leden de opmerkingen over de
loonpolitiek, in de memorie van toelich
ting gegeven, wel zéér summier. In de
memorie van toelichting, aldus deze
leden, wordt herinnerd aan het rege-
ringsstreven om de consumptie te be
perken met 5 procent door een koude
loonsverlaging en de investeringen met
25 pet. Het eerste is geschied. Het twee
de nog lang niet, zeker niet in de par
ticuliere sector. Welke gevolgen kan dit
achterwege blijven van een voldoende
investeringsbeperking hebben voor de
loonontwikkeling?
Het is volgens deze leden te verwach
ten, dat beide door hen genoemde fac
toren, tezamen met de nog altijd zeer
hoge winstcijfers, die in bepaalde be
drijfstakken worden bereikt, in de naas
te toekomst eisen tot loonsverhoging in
enigerlei vorm zullen uitlokken. Hoe
staat de minister daartegenover? Vele
andere leden hadden met genoegen in de
memorie gelezen, dat de regering niet
van plan is de consumptiebeperking in
de loonsector tot meer dan 5 proeent te
laten stijgen. Ook deze leden waren van
mening. dat, indien men er in zal slagen
de arbeidsproductiviteit nog aanzienlijk
op te voeren, het noodzakelijk is, ter
wille van een eerlijke verdeling en. ter
wille van de maatschappelijke rust, aan
de arbeiders dat deel der vruchten daar
van toe te kennen, waarop zij aanspraak
zouden kunnen maken.
Dat de kinderbijslag als een der com
ponenten van het loon een belangrijke
betekenis heeft verkregen, verheugde
vele leden. Vele andere leden merkten
ten aanzien van de kinderbijslagregeling
op, dat zij hoopten spoedig een advies
van de S.E.R. te zien verschijnen. Mocht
dit advies gunstig zijn voor een verder
gaande progressie, dan zouden zij aan
de verwezenlijking daarvan medewer
ken.
Meer dan eens heeft de minister te
kennen gegeven, dat hij met verscheide-
Advertentie
doordat afvalstoffen in Uw darmen zijn
achtergebleven die er niet horen en die
de werking van belangrijke organen ver
tragen of verlammen. Neem eens per
week één of twee Laxeer-Akkertjes, die
de darm-werking regelen, zonder pijnlijke
krampen of ontsteking der darmslijm-
viiezen. Laxeer-Akkertjes werken vlug
en veilig en veroorzaken geen gewenning.
Z$j zijn daardoor ook het aangewezen
middel bij chronische verstopping.
Kolonel C. J. Valk, tot voor kort mili
tair attaché te Djakarta, is benoemd tot
sous-chet van de Generale Staf. Hij
volgt als zodanig de generaal-majoor
Warririga op, die onlangs is aangewezen
als bevelhebber van de derde militaire
afdeling, tevens bevelhebber van de
derde divisie.
De reserve luitenant-kolonel B. J.
Buma is benoemd tot adjudant-generaal
van de Koninklijke Landmacht als op
volger van generaal-majoor B. A.
^joerdsma, die dezer dagen de militaire
dienst met eervol ontslag heeft verlaten.
Uitenant-kolonel Buma was werkzaam
het kabinet van de chef van de Ge
nerale Staf.
ne anderen op het standpunt staat, dat
het verdiende loon toereikend behoort
te zijn voor het redelijk te achten on
derhoud van het statistisch gemiddelde
gezin van vier personen, zodat dan eerst
van het derde kind af kinderbijslag ge
geven zou behoeven te worden. Ge
vraagd wordt of de minister een zij
het geleidelijke weg ziet om naar
deze situatie terug te keren.
Andere leden betreurden het, dat van
bepaalde zijde naar aanleiding van het
afwijzen van de motie-Andriessen c.s. de
indruk is gewekt alsof zij geen oog zou
den hebben voor de moeilijkheden van
het grote gezin. Zij ontkenden dit met
grote beslistheid. Primair stelden zij
echter, dat de oorzaak van het in ge
drang komen van het grote gezin ge
weten moet worden aan het invoeren
van de kinderbijslag voor het eerste en
tweede kind. Ook zij drongen er op aan,
dat dit vraagstuk in zijn volle breedte
zal worden bezien.
Mr. Jusnf Wibisono, de Indonesische
minister van Financiën, heeft medege
deeld, dat van de aandelen van de Ja-
vasche Bank in totaal voor een waarde
van ongeveer f 8 millioen door de In
donesische regering is opgekocht.
De niet-opgekochte aandelen verte
genwoordigen nog slechts een waarde
van f 200.000- De minister deelde mede,
dat de niet-opgekochte aandelen zullen
worden onteigend.
De directie van de Javasche Bank te
Amsterdam noemde het bedrag van f 8
millioen juist, doch deelde tevens mede,
dat de niet-opgekochte aandelen niet
een waarde vertegenwoordigen van
f 200.000, doch van f 12 millioen.
muidens havenmond. De loodsboot ,,A1-
debaran" was de eerste, die via de radio
telefonie officieel van de installatie op
de hoogte werd gesteld.
En toen kwam dan het moment, waar
op het m.s. Bellatrix middels de radar
„binnengepraat" ging worden. De mede
delingen gingen over en weer. De Radar
post hield de Bellatrix van zijn positie
op de hoogte en de gezagvoerder kon
zo van minuut, tot minuut zijn plaats
bepalen en inderdaad zuiver midden
tussen de twee havenhoofden binnen
komen.
Ongeveer een kwartier later kwam het
gezelschap weer de steile trap af voor
de laatste plechtigheid. Op verzoek van
de burgemeester van Amsterdam ont
hulde de Prins een koperen gedenkplaat.
Hjj deed dit door het wegtrekken van
een vlag, die nogal „weerbarstig" was.
maar onder de drang der prinselijke
handen toch moest wijken. Met een .Ik
wens proficiat met Uw mooie instal
latie" nam de Prins afscheid en was de
plechtigheid ten einde.
En in koper reliëf staan thans aan de
voet van de semaphore te lezen:
„Z.K.H. de Prins der Nederlanden
heeft op 1 November 1951, toen het
Noordzeekanaal 75 jaren bestond, de
in dit gebouw aangebrachte haven-
radarinstallatie de eerste op het
vasteland van Europa in werking
gesteld."
Advertentie
van Uw gezondheid in de winter
bij kou, koorts, griep en pijn.
Prij^^eMcoke^T^t^oo^^^ct.
Volgens een woordvoerder van het verenigd opperbevel betekent het communistische voorstel, dat Woensdag te Pan-
moenjon werd gedaan, de grootste stap voorwaarts in de richting van een wapenstilstand in Korea sedert de hervatting
van de besprekingen. De communistische wapenstilstandsdelegatie bij het verlc-ten van de tent. waar do conferentie
gehouden wordt. Op de voorgrond de Noord-Koreaanse generaal Lee Sang Cho (met actentas) en de Chinese generaal
Hsien Fang. Achter hen de adjudanten. Links en rechts Chinese gewapende wachtposten.
Bij de Tweede Kamer zijn thans ingediend dc reeds aangekondigde wetsont
werpen, betrekking hebbende op de aanstaande wijziging van de Grondwet, n.l.
instelling van een Kamer voor Grondwetsherziening; overgang naar een nieuwe
rechtsorde in verband met de souvereiniteitsoverdracht aan Indonesië, interim
regeling voor Suriname en de Ned. Antillen en de rechtstoestand van Ned.
Nieuw-Guinca; uitbreiding aantal leden der Tweede Kamer tot 150; uitbreiding
aantal leden der Eerste Kamer tot 75; verlaging minimum-leeftijd voor lidmaat
schap van de Tweede Kamer en van de Provinciale Staten tot 23 jaar; handha
ving minimum-leeftijd van leden van dc Eerste Kamer op 30 jaar.
trent de toekomstige status van
Ned. N.-Guinea doet het gewenst
voorkomen geen gedetailleerde re
geling te treffen. De voorgestelde
bepaling is daarom zo soepel moge
lijk geredigeerd- De regeling der
Staatsinrichting van Nieuw-Guinea
wordt daarin aan de gewone wet
gever opgedragen, zonder dat deze
hierbij in enig opzicht wordt ge
bonden.
De algemene toelichting op deze
wetsontwerpen verwijst naar het gepu
bliceerde interim-rapport der Staats
commissie, waarin er op gewezen
wordt, dat het haar niet gelukt is, alle
voorstellen met de daarbij behorende
toelichtingen zo tijdig gereed te hebben,
dat zij er zich van verzekerd kon reke
nen, dat de regering en de Staten-Ge
neraal in staat zouden zijn, de in aan
sluiting daaraan te treffen wettelijke
voorzieningen binnen de bovenbedoelde
termijn tot stand te brengen. Vandaar,
dat zij zicii voorlopig beperkte tot voor
stellen voor een partiële herziening. Bij
het voorbereiden van de desbetreffende
wetsontwerpen is inmiddels gebleken,
dat het voorstel betreffende de bui
tenlandse betrekkingen niet
tegelijk met de overige voorstellen voor
indiening bij de Tweede Kamer gereed
kon zijn. Daar een verder uitstel van
indiening van de overige ontwerpen in
verband met de beschikbare tijd onge-
Advertentie
DE RUSSEN
VERTaLINGi FRANS VAN OLDENBURG ERMKE
KOMEN
Sashka's gezicht was vreselijk om te
zien en zijn stem vreselijk om te horep.
Hij was volkomen het tegendeel van zijn
officier, een rustig, kalm iemand, die een
van mijn schetsen bekeek, welke ze in
mijn koffer hadden gevonden. Hij was
een Oekrainer, had een behoorlijk, aar
dig gezicht en moest van goede afkomst
geweest zijn. Hij zei niets behalve enke
le woorden in het Oekrains tegen de
tclk. Hij scheen zich ontzettend te scha
men over het hele geval en haast te
hebben weer weg te komen.
Ik stond toevallig naast Stefan, toen
ik de stem van de tolk in het Hongaars
hoorde iluisteren: ,.Te laat nu. Te laat.
Hij is al gearresteerd. Dan had je hem
maar niet moeten aanbrengen."
Ik keek tersluiks om me heen. Stefan's
gezicht was doodsbleek. Zijn handen
beefden, hoewel hij zijn vingers zo ste
vig dichtkneep, dat de knokkels wit wa
ren. Judas!
Vlug kuste de Zwijger zijn vrouw en
v/erd weggevoerd. Hij had zelfs geen tijd
om ons goede dag te zeggen.
Hoofdstuk IX
18—20 JANUARI
Voordat het dag werd. stond ik op
om met Marietta naar het nieuwe
dorpshoofd te gaan. We pakten wat
boterhammen met ham in en gingen in
de grauwe ochtendschemering op weg.
De deur werd geopend door de knappe,
langvingerige dochter van het dorps
hoofd. maar weer in ons gezicht dicht
gegooid zo gauw ze zag wie we waren.
Toen hoorden we haar zeggen dat we
er waren, waarbij ze onze namen noem
de zonder „mevrouw" of titel, en we
stonden geduldig in de vrieskou te
wachten, totdat eindelijk het dorps
hoofd zelf zijn neus om de deur kwam
steken. Ja, hij ging naar het volgende
dorp. Neen. hij kon niets doen voor
miin zwager. De boterhammen met ham
wilde hij wel aannemen, maar hij kon
zich niet bemoeien met de loop van
het Sovjetrecht. Toen werd de deur
weer in ons gezicht dichtgeslagen. De
strijd was nu begonnen: een strijd tus
sen de familie van het dorpshoofd en
die van de heer van het landgoed. Het
zou een lange geschiedenis worden, in
vergelijking waarmee de vete tussen
de Montagu's en Capulets nog niets
was. Men moet weten, dat de over
grootvader van het dorpshoofd eens ge
probeerd had om de overgrootvader
van Jumbo en de Zwijger een kogel
door het hoofd te jagen, maar hij had
mis geschoten en de knoet moeten voe
len. Misschien als die waardige, oude
aristocraat de boer een paar roeden
land gegeven had, omdat hij zo slecht
had geschoten, in plaats van hem af te
ranselen, dat dan een honderd jaar la
ter de vete tussen de twee families niet
zou zijn uitgebroken. Maar nu stond de
zaak eenmaal zo. Omstreeks elf uur
reed er een Russische kar voor het
herenhuis voor met een nieuwe huis-
zoekingsploeg. Radio's en wapens waren
ook deze keer het doel van de expedi
tie. Van de wagen sprongen die walge
lijke kerel van een Sashka. een lange,
blonde man met een Europees gezicht,
die we nooit eerder gezien hadden, nog
een officier en een soldaat. De koetsier
bleef achter bij zijn paarden.
„Maar jullie hebben gisteren al ge
zocht en niets gevonden," zei ik tegen
Sashka. verbolgen over zoveel cynisme.
„Je hebt zelf het huis doorzocht en je
weet beter dan wie ook. dat we on
schuldig zijn." Maar het hielp geen
steek.
De lange, blonde man was een Tsje
chische detective. Hij sprak alle tot
dusver bekende talen en was een cyni
sche opportunist, die geen duit gaf om
de Russen of hun ideologie, maar zich
slechts door middel van de veranderde
situatie wilde verrijken, nu Slaven
..broeders" waren en niet langer ..var
kens". In de hall haalde hii een brief
uit zijn zak, niet veel meer dan 'n vod
je papier, dat hij Marietta onder de
neus hield.
„Is dit het schrift van je man!" vroeg
hij.
„Ja," zei de arme Marietta.
„Lees het, alsjeblieft."
Intussen hadden de Russen zich door
het hele huis verspreid. Daar ik niet
kon aannemen dat de contra-spionnage-
dienst zo stom was om werkelijk aan
te nemen, dat we wapens in huis ver
borgen hadden, kon ik slechts veron
derstellen. dat ze gekomen waren om
te stelen. Sashka moest hun verteld
hebben dat hier een „onaangeroerd"
bourgeois-huis was, en ze waren geko
men om zichzelf van het nodige te
voorzien. Dus nu zaten we allen achter
de Russen aan. die zich over alle ka
mers verspreidden, want al konden we
hen niet beletten om te plunderen, toch
wilden we niet toelaten, dat ze stiekum
van alles stalen.
Rustig las Marietta de brief. Ze was
vreselijk bleek. „Mijn man schrijft,"
zei ze plotseling met stemverheffing,
„dat ik onmiddellijk moet uitleve
renen toen las ze een lijst op
van wapenen, voldoende om een tuig
huis te vullen.
De arme Zwijger had nagenoeg alles,
wat kogels kon bevatten, vermeld: re
volvers, karabijnen, geweren, pistolen
en bijbehorende munitie. Onwillekeurig
barstten we in lachen uit: allen, behal
ve Marietta. Ze vroeg zich af, wat ze
haar man gedaan hadden om hem te
cwingen zo'n brief te schrijven. En
hoe, vroegen we ons af. had de Zwijger
zijn vrouw aan een dergelijk gevaar
kunnen blootstellen? Hij wist immers
heel goed. dat we zelfs niet één vuur
wapen in or.s bezit hadden. Waarom
had hij zich beschuldigd van iets, waar
aan hij wist onschuldig te zijn? Het was
in de hoogste mate verontrustend.
Jumbo keek naar de brief, toen Rudi.
Het was ongetwijfeld het schrift van
de Zwijger.
De Tsjech glimlachte triomfantelijk,
terwijl we met de dood in het hart toe
keken, hoe de soldaten ons plunderden
zonder dat we ons in staat voelden, hun
dat te beletten.
„U wilt ons dus die wapens niet uit
leveren?" vroeg de Tsjech venijnig en
zijn beleefde toon klonk gemeen na het
vulgaire geschreeuw van de Russen.
(Wordt vervolgd).
wenst voorkomt, geschiedt thans de in
diening daarvan.
Met deze voorstellen kan de regering
zich in het algemeen verenigen.
De gronden, waarop de regering het
voorstel inzake de instelling van een
Kamer voor Grondwetsherziening doet
steunen, kunnen als volgt worden sa
mengevat: Grondwetsherziening in de
loop van een parlementaire periode
dient mogelijk te blijven zonder de con
tinuïteit in de samenwerking tussen re
gering en Staten-Generaal te schaden;
het belang van de continuïteit komt in
het gedrang door een verplichte tussen
tijdse ontbinding terzake van Grond
wetsherziening; een stelsel, dat dit be
zwaar ondervangt, verdient derhalve de
voorkeur; met betrekking tot aanhan
gige voorstellen tot Grondwetsherzie
ning kan een Kamer voor Grondwets
herziening meer representatief zijn dan
nieuw verkozen Staten-Generaal. Daar
om is het stelsel van zulk een Kamer
meer in overeenstemming met de idee
van een Grondwet als hoogste staats-
ordening.
Bij het overwegen van de vraag,
welke wijzigingen in verband met de
nieuwe verhouding tot Indonesië
in de Grondwet dienen te worden aan
gebracht, is de regering er van uitge
gaan, dat dit Staatsstuk ten aanzien van
de Nederlands-Indonesische Unie niet
als bron van recht kan worden be
schouwd. Het Koninkrijk der Neder
landen werkt immers slechts als part
ner mede aan de vorming van het
recht, waardoor deze Unie wordt be
heerst. Op grond van deze overweging
is in het onderhavige ontwerp geen be
paling omtrent de Nederlands-Indone
sische Unie opgenomen.
De bestaande onzekerheid om-
De Amsterdamse kinderpolitie en de
politie te Leiden zijn er in geslaagd resp.
te Amsterdam en te Leiden twee meis
jes, die deze zomer wegliepen uit het
gesticht „Zandbergen" nabij Amersfoort,
terug te vinden. Het waren het 17-jarige
meisje Rules uit Den Helder en het 16-
jarige meisje Troost uit Amsterdam. De
laatste werd bij haar moeder gevonden,
de eerste had een onderkomen gevonden
in een café te Leiden.
De heer G. Bulten. oud-Tweede Ka
merlid en oud-burgemeester van Voor
hout, wordt Zaterdag tachtig jaar. Van
1918 tot 1929 heeft de heer Bulten zit
ting gehad in de Tweede Kamer. Hij
was algemeen voorzitter van de ARKA,
alsmede in zijn functie van hoofd
onderwijzer hoofdredacteur van „De
Katholieke School". Voorts werkte hij
mee aan enkele R. K. paedagogische
tijdschriften.
Wat de status van Suriname en de
Nederlandse Antillen in het Koninkrijk
betreft, staat nog niet vast, tot welke
resultaten 't nadere overleg tussen Ne
derland en Suriname en de Nederlandse
Antillen zal leiden. Derhalve dient bij de
thans aan de orde zijnde Grondwetsher
ziening te worden uitgegaan van de be
staande rechtstoestand. Vooropgesteld
wordt, dat de betrekkingen tussen Ne-
Advertentie
UNvrvckva#**
Q O f 0 -
derland, Suriname en de Nederlandse
Antillen in een statuut worden geregeld.
Uitbreiding van het aantal leden der
Staten-Generaal lijkt voorshands het
meest aangewezen middel om te voor
komen, dat de wetgever op den duur
niet meer bij machte zou zijn de hem
gestelde taak het hoofd te bieden. Zulks
zal een betere verdeling mogelijk ma
ken en daardoor de op dit punt bestaan
de moeilijkheden kunnen verminderen.
In de additionele bepaling, die bestemd
is om in werking te treden voordat de
wetgever zich over dit vraagstuk zal
hebben kunnen uitspreken, lijkt het juist
zich te beperken tot een voorschrift, het
welk verhoedt dat nieuwe groeperingen,
tengevolge van de verlaagde kiesdeler,
bij deze gelegenheid hun intrede in de
Tweede Kamer der Staten-Generaal
doen. Daarom wordt bepaald, dat voor
de nieuwe plaatsen niet in aanmerking
komen lijsten, aan welke bij de laatste
lijk gehouden verkiezingen geen zetels
zijn toebedeeld.
De Staatscommissie oordeelt het wen
selijk, de grondwettelijke minimum-leef
tijd voor het passief kiesrecht te verla
gen tot drie en twintig jaren. Zij ziet
geen reden tot handhaving van het ver
schil, dat, voor wat het lidmaatschap
van de Staten-Generaal en de Provin
ciale Staten betreft, bestaat tussen de
leeftijdsgrens voor het actief kiesrecht
en die voor het passief kiesrecht. De
regering kan zich hiermede verenigen,
voorzover dit het passief kiesrecht voor
het lidmaatschap van de Tweede Kamer
en van de Provinciale Staten betreft:
Ten aanzien van de Eerste Kamer acht
zij echter handhaving van de thans be
staande leeftijdsgrens niet onjuist. Zij
zou te dien opzichte aah een minimum
leeftijd van dertig jaren willen vasthou
den.
Vrijdagmiddag heeft prof. dr. E. C.
H. J. Noyons, de eerstbcnoemde hoog
leraar aan de faculteit der geneeskunde
aan de R.K. Universiteit te Nijmegen
met leeropdracht physiologische chemie
als eerste van zijn collega's in de nieu
we faculteit zijn inaugurale rede uit
gesproken onder de titel: „Aanhalingen,
overdenkingen, beschouwingen."
Spr. acht het een voorrecht te zijn
teruggekeerd in een omgeving waar
onderwijs in katholieke geest wordt
gegeven, omdat er voor de katholieke
intellectueel geen volledige geestelijke
bevrediging' is weggelegd indien hij de
bestudering van zijn wetenschap vol
voert gescheiden van zijn bezinning op
de waarheden van het geloof, m.a.w.
studeert in een geestesgesteldheid
waarin zijn studieonderwerpen geba
seerd zouden zijn op fundamenten
waarin het Goddelijke niet vertegen
woordigd is.
In Nijmegen moet een geheel nieuwe
faculteit worden opgebouwd, waarvan
het aantrekkelijke ligt in het feit dat
men daarbij niet heeft te maken met
soms hinderlijke tradities en reeds be
staande voorzieningen. De faculteit kan
derhalve vrij haar vleugels uitslaan.
Het is te hopen dat de aanwas van me
dische studenten daarmee gelijke tred
zal houden en niet een te grote omvang
zal aannemen, waardoor de opleiding
zou worden geschaad.
Spr. pleit vervolgens voor de op-
vatting dat de geneeskundige studie
wetenschap zij. Dit is niet gemakke
lijk omdat de gevarieerde eisen der
studie het voor de student moeilijk
maken zich in de onderscheidene on
derdelen der wetenschappen te ver
diepen. Het zal de taak van de docen
ten zijn de studenten te leren weten
schappelijk te g'aan denken en de op
verschillend vakgebied verworven
kennis te combineren. Slechts door
waarlijk wetenschappelijke bezinning
op de verworvenheden en de ver
wachtingen van de medicijnen kan de
ware arts géborén worden. De taak
van de docent is een zware taak, die
voor een zeer voornaam deel op on
derwijsgebied ligt.
In het verdere gedeelte van zijn re
de handelde spr. over de betekenis die
de chemie bezit voor de studie der
gneeskunde en voor haar research
mogelijkheden. De artsenwerkzaamheid
is in ruime zin gebaseerd op de vorde
ringen der scheikunde, die in de laat
ste tijd nauw samenwerkt met de phy-
sica. Het wetenschappelijk mediSch
Prof. dr. E. Noyons.
werkelijke begrip
onderzoek van de toekomst is ondenk
baar zonder voldoende chemische ken
nis en experimenteervermogen. Echter,
hoe belangrijk chemie en physica ook
zijn voor de me
dicijnen, zij blij
ven hulpweten
schappen. De arts
zal tenslotte zijn
belangstelling
voor deze vakken
moeten beperken
en chemici en
physici van pro
fessie nief kunnen
ontberen.
Tot slot noemt
spr. een aantal
voorbeelden van
mogelijkheden die
de moderne na
tuurwetenschap
opent voor het
van velerlei chemische processen
die zich physiologisch en onder
pathologische omstandigheden in het
levend organisme afspelen, vooral
op het gebied van de eiwitten. Om
trent de chemische samenstelling der
resp. componenten hiervan is nog wei
nig bekend. Daarvoor zal een onder
zoek naar de aminozuursamenstelling
nodig zijn. een aantrekkelijk object
voor het researchprogramma van een.
physiologisch-chemisch laboratorium.
Uit een dergelijk onderzoek zou waar
schijnlijk blijken dat efficiënte eiwit
voeding van grote betekenis is. Spr.
besloot zijn rede met de gebruikelijke
allocuties.
Dr. M. C. A. Klinkenbergh te Utrecht
is door Z. H. de Paus benoemd tot Rid
der in de orde van de Heilige Grego-
rius, op grond van de uitzonderlijke ver
diensten, welke dr. Klinkenbergh zich
door zijn voorbeeld en zijn daden heeft
verworven voor het katholieke gemeen
schapsleven in het algemeen en voor de
beoefening der chirurgie in het bijzon
der.
De aartsbisschop-coadjutor van Utrecht,
Z. H. Exc. dr. B. J. Alfrink, zal in de
komende week alleen Maandag. Dinsdag
en Donderdag audiëntie verlenen.