Mej. Klompé door Spaak
gedesavoueerd
ERIC DE NOOGMAM: De &!&ek IHM het ?Q(Hid
De nieuwe ziekenfondswet
Geen overeenstemming over
uitvoerheffing
Naar de missie van Centraal-Afrika
- -
et
Amerikaanse deskundigen
verbaasd over ons onderwijs
Belg
Nederl. afgevaardigde sal mogelijk
portefeuillekwestie stellen
Ernstige gevolgen
Opvoering der
efficiency
Nieuw instructie
apparaat
'en niet bereid tot concessies
Laatste sluisdeur
afgeleverd
K.R.O. maakt
televisieopnamen
a
Goede perspectieven voor nota-Rutten
Twee en een kwart
ton voor Italië
MAANDAG 10 DECEMBER 1951
PAGINA 3
Conflict in Europese Assemblee
De papierprijsverhoging
Geen inperking omvang
der bladen
Belangrijke functie
voor Nederlander
Bij zorg voor Arabische
vluchtelingen uit Palestina
Radiozendstation voor
de Marine op Goeree
Minister doet beroep op de
provincies en gemeenten
Voor onze luchtmacht
Mr. dr. W. Schuurmans Stekhoven over:
Lost geen belangrijke oude problemen op
•■ar?.-' Ai"
Amsterdam-Rijnkanaal
Benelux-conferentie
Eiereiiproductie groter
dan vorig jaar
91 o millioen gingen er
naar Duitsland
Koningin opent brug
te Doesburg
Nederlandse eik geplant
in Tokio
DOOR ALEXANDRA ORME
Geslaagde Rode Kruis-
actie
In de Europese Assemblee ontstond
Zaterdag, aldus hét A.N.P., een conflict
tussen de voorzitter, Spaak, en de
Nederlandse afgevaardigde, mej. M.
Klompé. Zy had in haar kwaliteit van
Rapportrice van de Politieke Commissie
uitvoerig het voorstel van deze com
missie verdedigd, om in een besluit van
de Assemblée de algemene beginselen
vast te leggen, die zouden moeten gel
den voor in Europa te stichten gezags
organen. Het doel was, zo zeide mep
Klompc, vast te stellen, wat de Assem
blée nu eigenlijk precies verstaat onder
de „gespecialiseerde gezagsorganen",
waarover zij nu reeds meer dan een jaar
lang spreekt. Toen over het rapport van
de commissie gestemd zou worden,
mengde de voorzitter. Spaak, zich in het
debat met de opmerking, dat hij aarzel
de tot stemming over te gaan, omdat de
betekenis van de in het rapport vervatte
aanbeveling hem niet duidelijk was.
Bovendien wist hy niet tot wie de
In zijn Zaterdag gehouden vergade
ring heeft het bestuur var. de Nederl.
Journalistenkring zich bezig gehouden
met de gevolgen, welke de binnenkort
in te voeren aanzienlijke verhoging' van
de papierprijs zal kunnen hebben op het
gebied van de voorlichting, riet bestuur
heeft zijn ernstige bezorgdheid uitge
sproken dat aan de noodzakelijke
geestelijke en culturele weerstand van
het Nederlandse volk ernstig, afbreuk
zal worden gedaan indien de verhoging
van de papierprijs zou leiden tot in
perking van de toch reeds nauwelijks
toereikende omvang van kranten,
nieuwsbladen, weekbladen, periodieken
enz. en dat deze gevolgen nog te ern
stiger zouden worden wanneer deze in
perking in feite zou leiden tot een in
perking van de democratische ver
scheidenheid in de voorlichting', wan
neer sommige bedrijven door de papier
prijsverhoging voor zo grote moeilijk
heden zouden komen te staan, dat slui
ting van ondernemingen onvermijdelijk
zou blijken te zijn.
Het bestuur van de N.J.K. heeft ten
slotte behalve zijn grote bezorgdheid
over deze te vrezen ontwikkeling als
zijn mening uitgesproken, dat de
Overheid nog meer dan tot nu toe het
geval bleek te zyn open oog zal moeten
hebben voor de bedreiging van de de
mocratische en culturele belangen van
ons volk door deze aangekondigde ver
hoging van de papierprijs en bij haar
ter overweging genomen maatregelen
deze nadelige effecten te voorkomen
niet vooreerst economische normen mag
laten gelden, omdat hier geheel andere
waarden in het spel zijn gebracht en op
het spel komen te staan.
(Van onze Rotterdamse redacteur)
Enkele dagen geleden is naar Beirut
vertrokken de heer C. W. Schuller uit
Rotterdam om een functie te aanvaar
den bij het „United Nations Works and
Relief Agency", d.i. de organisatie, wel
ke belast is met de zorg voor de Ara
bische vluchtelingen uit Palestina.
Reeds eerder zijn drie Nederlanders
voor dit apparaat aangetrokken, twee
ingenieurs en een cx-B.B.-ambtenaar
uit Indonesië, die speciaal de wel-
zijnsverzorging tot taak heeft gekre
gen. De heer Schuller krijgt een be
langrijke post by het werk der „tcch-
nical assistance" ten behoeve van de
?.ir°a een millioen Arabische vluchte
lingen.
De zo pas benoemde is vroeger resi
dent van Timor geweest en van de
Lampongse districten; hij is bijzonder
Op de hoogte met taal en gebruiken van
de Arabieren.
Naar wij vernemen zal ten behoeve
Van de Koninklijke Marine een radio-
Zendstation worden gebouwd te Ouddorp
hp Goeree.
Deze weck vindt te Den Haag op het
bureau van de Rijksbouwmeester de aan
besteding van de bouw plaats.
Assemblée zich met deze omschrijving
van de gezagsorganen zou willen
richten.
Al waren de vragen van de voorzitter
door mej. Klompé beantwoord, toer»
stond Spaak er op, dat de zaak terug
naar de commissie zou gaan. Nadat mej
Klompé zich daarbij, bij gebrek aan
ondersteuning uit de vergadering, had
neergelegd, werd het rapport inderdaad
naar de commissie teruggewezen.
In de wandelgangen werd dit ingrij
pen van Spaak in het debat aan
scherpe critiek onderworpen. Verschil
lende afgevaardigden vroegen zich af
waarom Spaak zijn bezwaren tegen
het voorstel eerst heeft geuit toen tot
stemming moest worden overgegaan.
Spaak heeft, naar het A.N.P. verneemt
zijn verontschuldigingen aan mej. Klom
pé aangeboden, doch daarmee is het
incident niet afgesloten. De Nederlandse
afgevaardigde wenst uiteraard, dat de
zaak nu door de Politieke Commissie ter
hand genomen zal worden en zij is be
reid deze zaak tot een portefeuillekwes
tie te maken, indien niet in de Assemblée
verontschuldigingen worden aangeboden
voor deze openlijke desavouering van
een rapportrice van een commissie.
De Commissie voor Algemene Zaken
van de Raadgevende Vergadering van
de Raad van Europa heeft Zondagmid
dag haar goedkeuring gehecht aan het
ontwerp van een rapport, waarin het
ministerscomité wordt aanbevolen te
bevorderen de spoedige totstandkoming
van een overeenkomst betreffende de
instelling van een politiek gezagsorgaan.
De bevoegdheid van dit orgaan zou be
perkt zijn tot Defensie en Buitenlandse
Zaken.
De Europese Assemblée heeft Zater
dag. zonder tegenstemmen, maar met
23 onthoudingen, een amendement op de
Europese conventie voor de menselijke
rechten aangenomen, waarin van de
regeringen geëist wordt ouders toestem
ming te geven hun kinderen te laten
opvoeden „in overeenstemming met hun
eigen godsdienstige en philosophische
overtuiging". De Assemblée keurde
voorts nog vijf artikelen van het voor
genomen protocol bij de Conventie voor
de Rechten van de Mens goed.
De conventie voorziet in een Euro
pees hof om klachten over schendingen
van de in de conventie omschreven
Rechten van de Mens te horen. Het hof
zal worden opgericht als negen parle
menten de conventie hebben bekrach
tigd.
(Eigen bericht)
In een circulaire aan de provinciale
cn gemeentebesturen wijst de minister
van Binnenlandse Zaken er op, dat de
zorgelijke toestand van 's lands finan
clën de regering hoopt, zich doorlopend
te bezinnen op maatregelen, die er toe
kunnen bijdragen de financiële moei
lijkheden het hoofd te bieden. Als een
der belangrijkste middelen daartoe be
schouwt de regering het opvoeren van
de efficiency der productie.
Het is echter duidelijk, dat slechts een
gemeenschappelijke inspanning en be
trachting van de uiterste efficiency in
alle geledingen van de volkshuishou
ding het beoogde resultaat kunnen be
werken. De minister vraagt hiervoor de
bijzondere aandacht van de lagere be
stuursorganen.
De practijk heeft bewezen, dat door
opvoering der efficiency in de bedrij
ven een ongedachte productiviteitsver
hoging kan worden bereikt. Dit geldt
niet alleen voor fabrieksmatige produc
tie, maar ook bij ziekenhuizen, scholen
e.d. De regering heeft daarom besloten,
bij de bouw van ziekenhuizen, scholen
e.d. eerst een organisatie-onderzoek
door deskundigen te doen instellen.
De minister dringt er bij de provin
ciale- en gemeentebesturen op aan, de
grootst mogelijke diligentie aan te dag
te ieggen voor een deskundige beoor
deling van de organisatie van hét onder
hun bestuur staande overheidsapparaat,
De Nederlandse luchtmacht zal bin
nenkort de beschikking krijgen over
een nieuw verplaatsbaar instructie
apparaat, speciaal bestemd voor de
Thunder jets. Dit apparaat, dat het eer
ste is, dat vast bij een luchtmacht op
het Europese continent in gebruik komt,
wordt door de Verenigde Staten be
schikbaar gesteld in het kader van het
programma voor wederzijdse hulpver
lening. Het model, dat tien ton weegt
en uit Amerika per vliegtuig wordt
overgebracht, zal gestationneerd wor
den op de vliegbisis Volkel. Tien Ne
derlandse instructeurs zullen er mee
werken. Zij zijn voor een groot deel
opgeleid in België, waar een dergelijk
apparaat tijdelijk gestationneerd is ge
weest.
Het belangrijkste onderdeel er van is
een Thunderjet-gasturbine, waarvan
een deel van het buitenste huis is weg
genomen. Voorts zijn in het toestel in
gebouwd modellen van de brandstof
leiding, de eleetrische installatie, bewa
pening, enz., waardoor de leerling een
duidelijk beeld krijgt van het inwen
dige van een Thunderjet. Ook de Bei
gische luchtmacht zal van dit toestel
gebruik kunnen maken.
lm ut m
47. Diep onder de indruk van het vreselijke einde van de laatste rover, staart
Eric in de dieiitc.
Hij begeerde goudV' zegt hij veelbetekenend tot Gnom die naderbij gekomen is,
„nu vindt hij de dood. bij datzelfde goud!"
De knaap vermijdt het de Noorman aan te zien en deze wendt zich af.
„Nu eerst mijn paard!" merkt hij na een lang zwijgen op, „de bandieten voerden
het met zich mee!"
Terwijl zij de plaats zoeken, waar Eric de rdbers heeft afgeluisterd, wendt de
koning zich tot Gnom.
„Ik volgde uw spoor, nadat ge de burcht had verlaten." zegt de Noorman, „en in
de droge rivierbedding vond ik een verslagene. Was dat uw werk Gnofii?"
De knaap schudt heftig het hoofd.
„De man met het litteken heeft het gedaan," zegt hij, „toen de rovers hem over
vielen!"
„Ik geloof u," zegt Eric eenvoudig„een ander spoor kruiste het uwe cn de harde
bodem maakte 't onmogelijk, de sporen van elkaar te onderscheiden."
„Ja," wil Gnom verder gaan, doch de Noorman srielt met een kreet van vreugde
vooruit. Tussen de bomen heeft h\j de koolzwarte ontdekt en het schonè dier begint
vrolijk te hinniken, als het zijn meester terugziet.
Eric klopt het op de hals en spreekt het zachtjes liefkozend toe, nu hij ook deze
trouwe makker weergevonden heeft. Als Gnom naderbij treedt, kijkP de koning
glimlachend op en zegt:
„Vertel nu maar verder! Hoe kwaamt gij in het gezelschap van de Nomade?"
„Toen de rovers mij voor de eerste keer grepenwas de man met het litteken
reeds bij hen," zegt de jongen. „Hij vertelde mij, dat hij twee kerels van de bende
gedood had en dat alleen het zakje goud, dat hij bij zich droeg, hem het leven had
gered omdat hij voorgaf, de rovers naar de vindplaats te kunnen brengen. Maar
hij wist die plaats niet en toen hij mij zag, begreep de Nomade dat ik het wel wist.
Hij had mij immers al op de bucht gezien en over mijn. goud horen praten. Wel
hij bood mij aan, mij te bevrijden en samen met mij te vluchten, als ik hem naar
het goud bracht!"
De koning knikt.
„Ik zag u vluchten," bevestigt hij„doch gij werd toch later opnieuw gegrepen.
Was de Nomade toen niet bij u?"
Hij ontsnapte," vertelt Gnom verder, ponder uw hulp had ik het er toen niet
levend afgebracht."
„En waarom ontdeed ge u niet van die Nomade?" wil Eric nog weten.
De knaap haalt de schouders op.
„Ik had mijn erewoord gegeven," zegt hij kort.
Erie kijkt hem doordringend aan.
„De rovers, de Nomadegij zelf Gnom, er staat maar één woord boven dett
geschiedenis geschreven: Begeerte!"
Dc. jongen buigt het hoofd, doch Tamar zegt in zijn plants:
„Mijn zoon is gelukkig geen moordenaar geworden!"
De Heerser der Heuvelen kijkt de koning nadenkend aan en plotseling overgaand*
op een onderwerp, dat Eric zelf opzettelijk vermeden heeft, zegt hij:
„Heer koning, laat Tamar van de Heuvelen u nu naar het goud geleiden
Mr. dr. W. Schuurmans Stekhoven,
arts-advocaat uit Scheveningen, heeft
te Zeist voor de afdeling Utrecht van
de Vereniging van leiders van openbare
diensten en instellingen voor sociale zorg
een inleiding gehouden over de nieuwe
Ziekenfondswet (ontwerp Joekes-Mun-
tendam). Hij ontwikkelde de volgende
stellingen: Het ontwerp-Ziekenfondswet
is wel verdienstelijk als technisch-Iegis-
latief product als compromis tussen de
vele belangengroepen. maar opent
geen nieuwe verschieten cn lost geen
belangrijke oude problemen op. Het re
sultaat zal afhangen van wat men er
vari zal maken.
pe kern van het ziekenfondsprobleem
is de wijze, waarop de geneeskundige
verzorging aan de betrokken bevol
kingsgroep het best kan worden ver
strekt: dit is geen medisch of hygië
nisch. maar een sociaal en psycholo
gisch vraagstuk, dat veel belangrijker
is dan de medische kant en te veel
door de artsen wordt verwaarloosd en
miskend Evenwicht tussen medische en
economische belangen wordt niet ge
waarborgd door de verzekerden enig
belang te geven bij het beperken
van hun aanspraken (premie- of boete
stelsel). Die stelsels vormen trouwens
een gevaar voor de geneeskundige ver
zorging.
Opvoeding der verzekerden tot
een juist gebruik van het „fonds",
zal voor een belangrijk deel van de
artsen moeten uitgaan, die daartoe
door een sociaal-psychologische scho
ling zullen moeten worden voor
bereid.
Ook van de zijde van het zieken
fonds zal naar yersterking van het ver
antwoordelijkheidsgevoel bij de verze
kerden moeten worden gestreefd. Bij
onderling beheer van het „eigen" fonds,
is dat gemakkelijker dan bij de z.g
„maatschappijfondsen", die niet meer
zijn dan administratieve instellingen.
Verbetering van de service van het
Tijdens de Zaterdag te Brussel gehou
den conferentie der Benclux-landen zijn
in het bijzonder de rapporten bestu
deerd, die de deskundigen hebben uit
gebracht betreffende de mogelijkheid
°m met betrekking tot de Belgische
hitvoerbelasting een voorkeursysteem
Jast te stellen voor de Nederlandse en
Luxemburgse partners in de Benelux.
Na afloop der besprekingen deelde de
Nederlandse minister van Financiën,
Prof. Lieftinck, mede, dat de onderhan
delingen de volgende week door de
cxpcrts zullen worden voortgezet.
Verdere mededelingen konden in dit
Radium nog niet worden gedaan. De
*^elgische minister van Financiën, Jean
j'an Houtte, verklaarde nog, dat de
werkzaamheden beter verlopen zijn dan
men aanvankelijk had verwacht. De mi
nisters zullen niet meer in vergadering
Heenkomen en wanneer de deskundi-
*j®h hun werkzaamheden hebben beëin-
zal volstaan kunnen worden met
n briefwisseling, zo voegde hij hier
aan toe.
.Van Nederlandse zijde namen aan de
sprekingen behalve minister Lieftinck
minister van Economische
gaken prof. v. d. Brink, de heer D. P.
P'erenburg en de heer J. Devers, han-
delsraad bij de Nederlandse ambassade
te Brussel. Van Belgische zijde de mi
nister van Economische Zaken Albert
Coppe en de minister van Financiën
Jean van Houtte, van Luxemburgse
zijde minister Rasquin.
Het is na de beide ministersconferen
ties n.l. te Anneville bij Ulvenhout en
thans deze te Brussel wel duidelijk ge
worden, dat de Belgen er niets voor voe
len de door de Nederlanders gewraakte
uitvoerhefffhg af te schaffen. De Belgen
betogen, dat de getroffen maatregel een
zuiver interne fiscale kwestie betreft, die
op generlei wijze indruist of gericht is
tegen de Benelux.
Van Nederlandse zijde daarentegen
werd gesteld, dat de heffing in de prak
tijk door Nederlandse importeurs zal
worden betaald.
Weliswaar erkennen de Belgen, dat
genoemde heffing voor de Nederlanders
ongunstig is, doch zij wezen er op, dat
zij in een dwangpositie verkeren en de
heffing uit dien hoofde niet kunnen af
schaffen.
Hoe het ook zij, in twee conferenties
hebben de ministers der onderscheiden
landen vele uren langs elkaar heen ge
praat zonder een stap nader tot elkan
der te komen.
fonds en van een economisch gebruik
der verstrekkingen zal gediend kunnen
worden door de benoeming van genees
kundige inspecteurs van het Staatstoe
zicht op de ziekenverzorging
De economische impasse, waarin het
ziekenfondswezen in toenemende mate
bezig is te geraken, is kennelijk veel
minder het gevolg van versnippering
en verspilling dan wel van spanning
tussen de „ereloonpolitiek" der mede
werkers (onevenredige stijging van de
honoraria) en de loonpolitiek van de
overheid (overwegende bezwaren tegen
evenredige premieverhoging) Deze im
passe kan door beperking van de ver
strekkingen en verhoging van de bijbe
talingen alleen maar verergeren en uit
sluitend worden doorbroken door van
overheidswege zolang voldoende pre
mieverhoging niet verantwoord is en
voorzover redelijkerwijs van de mede
werkers niet kan worden gevorderd
dat zij met verlaging van honoraria
genoegen nemen overblijvende te
korten bij te passen. Doet men dat
niet, dan zullen de diensten en instel
lingen van sociale voorzorg weer in toe
nemende mate moeten worden ingescha
keld, aldus dr. Schuurmans Stekhoven.
Bij Werkspoor te Utrecht is de laatste
sluisdeur voor het AmsterdamRijn
kanaal gereed gekomen en moet nu
naar Tiel vervoerd worden. Daartoe is
het 190.000 kg wegende stalen gevaarte
door drijvende bokken op de pontons
in de industriehaven van de Utrechtse
werkplaatsen geplaatst. Daar vandaan
wordt de deur naar Tiel gevaren en
daar in zijn goede stand geplaatst. Nog
vóór het einde van dit jaar zal dit werk
ten einde zijn gebracht, waarmee een
van de sluitstenen van het in Mei a.s.
in gebruik te nemen Amsterdam—Rijn
kanaal zal zijn voltooid.
vergadering van de Ne
derlandse Pluimvee Federatie, Zaterdag
onder presidium van de heer M. J.
Dings te Utrecht gehouden, stond in het
teken van het dertigjarig bestaan. Het
atgelopen jaar noemde de voorzitter
een jaar van meer beroering in de
pluimveehouderij dan het voorgaande
door dc grote stijging van de voeder-
prijzen, de moeilijkheden met de afzet
en de vele critieke momenten in de
uitvoer naar Duitsland. Tot 1 Decem
ber was de productie met 1127 millioen
eieren 22 pet. groter dan in 1950. 973
millioen eieren gingen naar Duitsland,
waarvan 100 millioen aan de bezetting
werden geleverd en dus dollars hebben
opgebracht. Flankrijk. Canada, België
Amerika namen de andere 150 millioen
af. Het Engelse contract' was ook nu
weer niet te aanvaarden.
Na afloop van de vergadering bracht
ir. Van der Plassche de gelukwensen
over van de minister van Landbouw en
zei dat de overheid het grote belang
van de pluimveehouderij zéér goed in
ziet. De pluimveesector, die. naar zijn
schatting dit jaar 250 millioen gulden
zal opbrengen, produceert daarmee ze
ven pet. van het gehele agrarische be
drijfsleven.
Thans staat definitief vast. dat Ko
ningin Juliana Zaterdag 26 Januari a.s.
de officiële opening van de vaste brug
te Doesburg zal verrichten.
Vijfentwintig missionarissen paters,
broeders en zusters van verschillende
congregaties zijn Zaterdagmorgen
per Skymaster van Schiphol naar hun
missiegebieden m Afrika vertrokken.
Via Marseille en Rome, waar zich nog
dertig missionarissen van verschillende
nationaliteit bij het gezelschap zullen
aansluiten, gaat de tocht naar de vlieg
basis Entebbe 'in Midden-Afrika, van
waar de missionarissen zich naar hun
missies in Afrikaaulse binnenlanden
zullen begeven. Het is de eerste ma al,
dat de K. L. M. in opdracht van het
missiereisburearu „ttaptim" het grote
Skymastertype gebruikt voor het ex
clusief vervoer van missiepersoneeL
Mgr. dr. Van Hussen (links), directeur
van de Pauselijke Missiegenootschap
pen te Den Haag, en mgr. dr. Mund,
die 'tzelfde functie in Duitsland be
kleedt, deden de missionarissen uitge
leide.
De K.R.O. heeft van het vertrek een
televisiereportage gemaakt en men ziet
op een der foto's de beide prelaten voor
de televisie-microfoon. Ook de audiën
tie b(j de H. Vader zal door de K.R.O.
voor de televisie worden vastgelegd.
Men zal trachten het filmpje in het
prograrmma van Dinsdag te vertonen.
Een jonge Nederlandse eik is Zater
dag door mevr. Versteegh in het cen
trum vn Tokio geplant als symbool
van de economische en culturele ban
den tussen Nederland en Japan. Het
was een geschenk van de K.L.M. ter ge
legenheid van de opening van de lucht-
dienst op Tokio.
DE RUSSEN KOMEN
VERTAUNGi FRANS VAN OLDENBURG ERMKE
Zijn toon was beleefd.
Ik .kwam thuis en vond daar een woe
dende twist aan de gang. De kleine offi
cier van het bureau van de commandant
nam mejuffrouw Alexandra's tafel en
lamp mee.
„Hoe durf je?" krijste Nina. „Die zijn
van de majoor. Je kunt ze niet meene
men. Geef ze terug! Wat denk je wel?
De majoor zal jou de les wel eens lezen!"
„Dit is zijn kwartier niet," viel de lui
tenant haar in de rede.
„Hij heeft noch een lamp noch een
tafel nodig om hier te slapen. Hij heeft
een kamer met een tafel op het hoofd
kwartier. En in ieder geval moet je nu
je gezicht houden. Hij zal je in je stro
ook wel zonder lamp vinden!"
Later werd ik opnieuw gehaald. De
majoor wees me beleefd een stoel aan
en ging tegenover me zitten. Hij was een
aardig, rustig iemand. We wisten al, dat
niet alle leden van het N.K.V.D. duivels
waren. Misschien zou de majoor wel
vreselijk te keer gegaan zijn, als hij me
ergens van verdacht, maar dat deed hij
niet. Ik verontschuldigde me voor mijn
slecht Russisch en moest hem mijn hele
levensgeschiedenis vertellen. Ik ver
klaarde. dat ik als Poolse, alle contact
met de Duitsers vermeden had en hem
geen inlichtingen kon geven. Hij was een
man van maar één gedachte en gaf me
niets te drinken en wat erger was
niets te eten. Toen kwam Jack, zoals af
gesproken, om te zeggen, dat Jumbo ziek
was en ik nam afscheid.
En wie moest ik buiten tegenkomen?
Wie anders dan Nina Alexandrovna en
de Ongelukkige Reda, vloekend, terwijl
ze onder de last van hun in bundels ge
pakte have een elledig, klein krotje bin-
nenstrompelden.
Maar uit de kamer kwamen een paar
soldaten. „Bezet, kameraadske luite
nant," zeiden ze.
Nina onthaalde hen op een allerbe
koorlijke glimlach. „Ach, het spijt me
zo voor jullie, maar het is voor een ma
joor van de staf. Jullie moeten verhui
zen." En met veel gezwaai van armen,
schrille krijsen en gegil naar Reda en
mij zette ze de zes mannen op straat.
Toen dit achter de rug was, liet ze zich
midden in de lege, vuile kamer neer en
schreef op een stuk papier: „Dit kwar
tier is in beslag genomen voor majoor
Balyga van de staf."
„Ik ga met Reda de rest van onze spul
len halen," zei ze. „Jij blijft hier en let
op de kamer. Komt er iemand, dan laat
je hem dit papier zien. Begrepen? Dui
delijk? En veeg de kamer schoon. Ik
wens, dat ze schoon is. als ik terugkom.
Probeert iemand die kamer te nemen,
v.'oek hem uit, schreeuw, roep en tier,
en zeg, dat er een majoor komt wonen."
Met deze woorden rende ze de heuvel
op en haar korte, brede laarzen zakten
diep in de kleverige Hongaarse klei.
Zo, dus ze is uit ons huis gezet, dacht
ik, terwijl ik roet handen en voeten het
vuile, sinkende stro van de vloer ver
wijderde. De eigenares van dit hol, een
jonge boerenvouw, keek toe met
kwaadaardige blik. en ik was er zeker
van, dat ze wraakplannen smeedde, om
dat ik de Russen „hielp".
De boeren, enkel door hun eigenbelang
geleid, haatten de Russen. De Duitsers
plunderden minder; dat was de enige
manier, waarop de boeren de zaak be
keken. De betere standen beschouwden
het enkel, als de logische, traditionele
gang van zaken. Daar ze hun geschiede
nis kenden, wisten ze. hoe legers zich
gedroegen, maar de boeren wisten dat
blijkbaar nog hiet, en het was op grond
van die houding van ons, dat ze ons het
meest haatten; en wanneer ze maar de
kans kregen, zaten ze ons dwars en
brachten ons aan. En wij waren hulpe
loos. omdat de Russen, die tussen zwart
en wit geen variaties kennen, altijd de
sjofele voddeman met de vuilste nagels
geloven. De boeren hadden ons in hun
macht.
Ik wachtte niet op Nina, maar ging
naar huis. Nina was er uit gezet en met
schande overladen, want de legendari
sche kolonel was per slot van rekening
toch nog een wezen van vlees en bloed
gebleken. Eigenlijk vond ik het toch
jammer, dat het gebeurd was. Ze had
me een hoop last en werk bezorgd, in
derdaad, en het was niet makkelijk ge
weest om bij haar wat eetbaars te stelen,
maar ze had tenminste Alf op de been
gehouden met koekjes en spek.
Terwijl we aan het avondeten zaten,
hoorde ik een ritselend geluid buiten
Ik deed de deur open en zag de ineen-
gehurkte, huiverende gedaante van een
uitgemergelde Engelse setter. De Russen
hadden de hond waarschijnlijk uit een
of ander landhuis meegenomen en toen
in Mora in de steek gelaten of verloren.
Wat konden we doen? Alf zou zijn wond
vergeten en het dier in flarden scheu
ren, zo gauw hij het zag. De setter keek
'me met vochtige ogen aan. Zijn ogen
drukten een hartvervoerende honden
trouw uit, want zelden verliest een set
ter het geloof in de mensheid, waarmee
elke jonge hond ter wereld komt. Zelfs
in het donker kon ik zijn ribben, rugge-
graat en dijbenen zien. Het beest had de
staart tussen de benen; zijn oren hingen
slap neer. Ik ging naar de keuken terug.
„Ik heb nog honger. Geef me een stuk
brood."
De Zwijger gromde, maar gaf het me.
Ik ging er mee naar buiten, maar toen
ontdekten ze de hond. Als mensen hon
ger hebben, worden hun zintuigen eens
zo scherp.
„Ze geeft dat brood aan de een of an
dere hond! Wij moeten hongerlijden, zo
dat zij straathonden kan voeren!"
Eindelijk werd besloten, dat de Polen
de hele volgende dag geen brood zouden
krijgen. We stelden dat trouwens ter
wille van de lieve vrede zelf voor. Toen
dit besloten was, heerste er een alge
meen stilzwijgen. Beide partijen waren
in hun gelijk; en toch schaamden ze zich
lichtelijk over zichzelf. Maar wat moest
ik nu met die setter beginnen? Toen
kreeg ik een idee. Ik zou het beest naar
Nina brengen. Nina hield van honden.
De setter draafde gehoorzaam achter
me aan. Het dier was zo licht als een
schaduw en dribbelde vlak achter mijn
hielen door de modder. Arme hond. Het
was donker in Nina's kamer. Ik opende
de kapotte deur; niets te zien. Vermoe
delijk waren Nina en Reda zich ergens
anders aan 't amuseren. We wisten al,
dat Nina nog twee luitenants tot haar
intieme vriendenkring telde, die haar
om beurten door de dag kwamen bezoe
ken. Vermoedelijk was ze nu bij hen.
(Wordt vervolgd).
Op de in Amsterdam gehouden alge
mene ledenvergadering van de Vereni
ging van dïrecties van Nijverheidsscho
len heeft de heer L. van der Zweep,
inspecteur bij het Lager Onderwijs te
Amsterdam, een lezing gehouden over
het onderwerp: „De Amerikaanse onder
wijsorganisatie en de onderwijsnota van
minister Rutten".
In Amerika, zeide hij, definieert men
een school als een plaats waar de kin
deren lichamelijk en geestelijk gezond
kunnen opgroeien en vreugde beleven.
Reeds op de lagere school is men veel
«oqpeler in zijn eisen. Alle opleiding
voor het M.O., met de daaraan verbon
den narigheid van onmogelijke vorm-
sommen enz., heeft niet kunnen voor
komen, dat van de in September 1946
tot het voorbereidend Hoger- en Middel
baar onderwijs toegelatenen op 1 Sep
tember 1950 reeds meer dan 50 pet. dit
onderwijs had verlaten.
Wanneer men een Amerikaans on
derwijsman een Nederlands leerplan
met lesrooster uitlegt, slaat hij zijn
handen in eikaar. Zo'n programma
kunnen slechts de hoogstbegaafden
met enig succes verwerken, oordeelt
hij dan. Hoe ter wereld kan men dat
van alle jongens eisen? En als men
hem dan de statistiek toont van het
schoolsucces, zoals dat blijkt uit het
euvel van het zittenblijven, het voor
tijdig de school verlaten en de examen
resultaten, dan staat hij versteld over
zoveel verspilling van tijd. geld, ener
gie en besef aan eigenwaarde bij al de
gedupeerde leerlingen.
Op de Amerikaanse Highschool kent
men deze euvelen niet. De Highschool
is de enige vorm van voortgezet onder
wijs in de U.S.A. Na de tweede klas
kiest de leerling zelf in overleg met een
deskundig raadsman (een speciaal aan
gesteld leraar van de school), de vak-
kengroep, die hij bestuderen wil. Wan
neer hij met goed gevolg de lessen ver
werkt. behaalt hij voor het gekozen vak
(een zgn. unit) een bewijsje van bevor
dering. Mislukt het, dan kan hij het
overdoen of een ander vak kiezen, maar
zitten blijven behoeft hij nooit, omdat
de bevordering per vak plaats heeft.
Zo vloeiend en beweeglijk de Ameri
kaanse school is, zo star is de Neder
landse. De nota wil deze starheid door
breken. Zij stelt het experiment in het
vooruitzicht. Zij wil de doorstroming
vergemakkelijken en daartoe het leer
plan van de eerste klassen van het
V.H.M.O. meer gelijkvorming maken. Zij
wil meerrekening houden met de indi
viduele begaafdheden van de leerlingen
en stelt daarvoor, zij het op bescheiden
schaal, het stelsel van keuzevakken in
uitzicht. Zowel voor de jongens- als voor
de meisjesindustriescholen opent de nota
blijde perspectieven.
Wat het overige voortgezet onderwijs
betreft, missen we de U.L.O. Daarvoor
(in de plaats?) vinden we de Algemene
Middelbare School en een school voor
eenvoudige administratieve werkzaam
heden. Vooral op de A.M.S zullen we
keuzevakken ingevoerd zien. Daarvan
kan alleen iets terecht komen, wanneer
dit grote scholen worden.
Ook de doorstroming van de ene
schoolvorm naar de andere zal hier tot
de vrome wensen blijven behoren, zo
lang het aantal leraren bepaald wordt
door het aantal leerlingen en het school-
belang wordt gesteld boven dat van de
leerling. De ouderlijke ijdelheid zal
steeds een moeilyk te nemen hindernis
blijven. Wij moeten minister Rutten
dankbaar zijn voor deze nota en aan de
verwezenlijking van de daarin gestelde
idealen het onze bijdragen", zo besloot
de heer Van der Zweep.
De resultaten van de actie in Neder»
land ten behoeve van de slachtoffer»
van de watersnood in Italië zyn verre
overtroffen, zo deelt het Ned. Roode
Kruis mede. Nog steeds komen gelden
binnen en ook zijn er afdelingen, waar
door plaatselijke omstandigheden eerst
deze week kon worden gecollecteerd.
De opbrengst, zoals die thans bij het
hoofdbestuur van het Nederlandsche
Roode Kruis bekend is, bedraagt ruim
twee en een kwart ton-
In overleg met de liga van Rode
Kruisverenigingen, die de hulpverle
ning van de verschillende Nationale
Rode Kruisverenigingen coördineert,
heeft Nederland, zoals bekend, de op
dracht ontvangen om voor een deel van
de ingezamelde twee en een kwart ton
gecondenseerde melk, corned beef en
chocolade aan te kopen in een verhou
ding van 7-7-2. Doordat de gelegenheid
tot koken voor de duizenden slachtoffers
ontbreekt, moet niet aan bederf onder
hevige vitaminerijke voeding worden
verstrekt, waaronder chocolade gere
kend mag worden.
