bij vliegtuigramp
Toestel na start tegen
gebouw gevlogen en
in rivier gestort
De abonnementsprijs
van ons blad
Ontwerp Staatkundig Program K.Y.P.
moet opnieuw op de helling
RAADSELS ROND HET VLIEGTUIG
ONGEVAL BIJ SCHIPHOL
Vaticaan krijgt eigen
koopvaardijvloot
OPNIEUW INVALLEN BIJ
HAAGSE SPEELCLUBS
m
Het misdeelde
Kind"
Brits diplomaat
naar huis
De Zalige Pius X
Onrijp naar formulering en inhoud
vaag en weinig zeggend de
voornaamste bezwaren
Bemanning zal in dit geval bij het
onderzoek opheldering kunnen geven
Schepen zullen varen onder wit-gele vlag
Drie*personen in arrest gehouden
Het weer
Tot hoofd en hart
MAANDAG 17 DECEMBER 1951
75ste JAARGANG No. 2525
Zes en vijftig personen hebben het ieven verloren, toen Zondag
een „C-46" van de Miami-luchtvaartmaatschappij te Elizabeth,
een stad 23 km. ten Zuid-Westen van New York, kort na de start
in brand is gevlogen en na een gebouw geraakt te hebben in
de Elizabethrivier is gestort. Alle inzittenden, een uit vier koppen
bestaande bemanning, 48 volwassen passagiers en vier kinderen,
kwamen om het leven bij deze ramp, die een van de ernstigste
is die zich dit jaar hebben voorgedaan.
Door Praag uitgewezen
Secretaresse zou gewond
zijn bij schietpartij
Binnenkort decreet voor
heiligverklaringsproces
DEENSE REDDERS
BEGRAVEN
Genereus gebaar van de
eigenaars van de Kinhem
Nood in Po-delta
nog groot
ZENDER HILVERSUM II
VIEL UIT
Elf oorlogsmisdadigers
verlaten Landsberg
Amnestie ter gelegenheid
van Kerstmis
J
Slechts 5 cent verhoging
PROF. JURGENS CONTRA K.V.P.-PARTIJBESTUUR
Misbruik strafbaar
gesteld
FALCON REGENKLEDING
Promotor bij politie
bekend
O
BUREAU SMEDESTRAAT S - HAARLB4
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkantoor Beverwijk Stumphhissv. 45. tel. 3998
Bijkant Dmuiden Bonifaciusstr. 27, tel. 5790
Voor klachten over de bezorging na 5J0
uur 's avonds 21544
Directeur: 3. 3. W Boerrigter
Hoofdredacteur: Drs. H. W M. van Rmr.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTlETARIEf 28 cents per milBmeler-
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 42 cents per week,
f 1.82 per maand, f 5.45 per kwartaal
MIHUHIIIIIIIIHimilllllllltlllllllHllllttUIHIimillllllllllllllllllllHIIIUIIIIIIIIIIlUHIIIIIIIIIIIIIIIIIfltltllllMIHIIIIIIHtlllilllllllill
56 DODEN IN AMERIKA
Robert Neil Yardner, de tweede se
cretaris bij de Britse ambassade te
Praag, die, zoals wij Zaterdag reeds in
een gedeelte van onze oplaag hebben
gemeld, van de Tsjechoslowaakse rege
ring aanzegging had gekregen het land
te verlaten, nadat de regering hem had
beschuldigd van spionnage, is gister
avond per vliegtuig te Londen gearri
veerd.
Hij wilde geen commentaar geven op
de beschuldiging van de Tsjechische
regering dat hij op heterdaad betrapt
was bij spionnage-handelingen in een
militair gebied ten Noorden van Praag.
Volgens de Tsjechische lezing hebben
schildwachten geschoten, toen hij pro
beerde te ontvluchten. Bij de schiet
partij is mej. Daphne Gregory Maines,
secretaresse bij de Britse ambassade,
licht gewond.
Het is niet bekend op welke wijze
mej. Daphne Gregory Maines, die even
eens werd uitgewezen en vermoedelijk
te Praag in een ziekenhuis verblijft, het
land zal verlaten.
(Van onze Romeinse correspondent)
ROME, 15 December.
Zeer binnenkort kan men het Decreet
verwachten van de Heilige Congregatie der
Riten, waarbij opdracht gegeven zal wor
den het Heiligverklaringsproces van de Za
lige Pius X officieel te beginnen.
De Osservatore Romano van heden deelt
mee, dat het glazen schrijn met het stof
felijk overschot van Pius X, dat enige
maanden gestaan heeft in de Vaticaanse
grotten onder het altaar van Christus Ko
ning, binnenkort zal worden overgebracht
naar de Sint Pieter, waar het geplaatst zal
worden in de kapel van de Presentatie,
niet ver van het standbeeld en het mo
nument van de Zalige. Terwijl men de
ruimte onder het altaar gereed gemaakt, ;s
het schrijn overgebracht naar de Archief
zaal van het Kapittel van de Sint Pieter,
alwaar men binnenkort officieel zal over
gaan tot het „herkennen" van de stoffe
lijke resten volgens de voorschriften van
het Kerkelijk Recht.
De vijf Deense redders, die zijn ver-
dronken na een tocht naar de Neder
landse hopperzuiger, Kinhem, zijn Za
terdag in rivide Sand begraven.
De kerkdienst is door meer dan twee
duizend personen bijgewoond. De Deen
se koning had een vertegenwoordiger
gezonden. Voorts waren aanwezig leden
van. de Deense regering en vertegen
woordigers van de Deense marine. Ne
derland was vertegenwoordigd door de
consul-generaal te Kopenhagen, Chr. J-
F. Wijers en de vice-consul te Esbjerg,
J. Hassing. Bij de kransen was er een
van de bemanning van de „Kinhem".
Uit Kopenhagen wordt gemeld, dat
de eigenaars van de Kinhem 15.000
Kronen aan de nabestaanden van de
verdronken redders hebben gezonden.
Bij intekening is voorts in Denemarken
voor de weduwen en haar achttien kin
deren tot dusver 150.000 kronen inge
zameld.
De Italiaanse minister van Binnen
landse Zaken, Mario Scelba, heeft mee
gedeeld, dat bij de recente overstromin
gen in de Po-Delta in totaal 380.000 per
sonen huis en hof hebben moeten ver
laten.
De Italiaanse staat heeft aan 250.000
personen hulp verleend. Tot dusver zijn
slechts 30.000 mensen naar hun woon
plaats teruggekeerd. De Italiaanse am
bassades in het buitenland hebben voor
de hulpverlening ten minste een milliard
lire ontvangen en de landelijke hulp
actie heeft 527 millioen lire opgebracht
Zondagmiddag kwart vóór zes viel
de zender Hilversum II plotseling uit,
Het bleek, dat een storing was opge
treden in het zendercomplex in Lopik.
Het plaatsspanning-apparaat, dat de
zender voedt was uitgevallen. Na om
streeks twintig minuten was het euvel
zoverre verholpen, dat het reserve
apparaat kon worden ingeschakeld en
«e uitzendingen werden voortgezet.
Bij het opstijgen begon een der twee
motoren te branden, waardoor het vlieg
tuig niet snel genoeg hoogte kon win
nen. De piloot heeft nog geprobeerd
om te keren, hetgeen hem onmogelijk
werd, toen een van de vleugels afbrak.
Het toestel raakte vervolgens het dak
van een gebouw van de waterleiding
maatschappij.
De „C-46" kantelde van het dak van
het gebouw af en schoot vervolgens op
zijn rug in de smalle, traag stromende
rivier. Alleen de staart bleef boven
het water uitsteken.
Terwijl een zwijgende menigte zich
aan de oever van de Elizabeth verza
melde en naar het wrak keek, waadden
drie priesters tot kniehoogte door het
water, om de katholieke inzittenden van
het verongelukte vliegtuig de laat
ste geestelijke bijstand te verlenen.
Een ooggetuige, wiens moeder en zus
ter met twee zoontjes zich aan boord
van het verongelukte toestel bevonden,
zeide: „Toen de „C-46" startte, ontwik
kelde de rechter motor zeer veel rook.
Het vliegtuig had de gehele lengte van
het vliegveld nodig voordat het er in
slaagde tot vijftien meter hoogte te
stijgen.
Slechts bij twee andere ongelukken,
overkomen aan niet-militaire vliegtui
gen in de Verenigde Staten, zijn meer
slachtoffers gevallen dan bij dit. Het
toestel, dat buiten de gewone dienst
regeling vloog, was op weg van Newark
in de staat New Jersey naar Tampa in
Florida-
Elf oorlogsmisdadigers, aan wie ter
gelegenheid van Kerstmis amnestie is
verleend door de Amerikaanse Hoge
Commissaris in Duitsland, John MeCIoy,
hebben Zaterdag de gevangenis van
Landsberg verlaten.
Onder hen bevindt zich dr. Hans
Heinrich Lammers, minister onder het
Nazi-regiem en hoofd van* Hitler's kan
selarij.
Deze maand zijn in India voor de eerste maal algemene verkiezingen begonnen,
die tot in Februari zullen voortduren. Plaatselijke autoriteiten in Rajantan
tonen veel belangstelling voor de stembussen, die voor hen iets nieuws beteke
nen. Op de bussen zijn speciale tekens aangebracht om de analfabeten (85 pro
cent der bevolking) wegwijs te maken.
De enorme verhoging van de
prijs van het courantenpapier met
meer dan 35%, waardoor deze tot
meer dan het tienvoud van de ge
middelde vóóroorlogse is gestegen,
heeft de Ver. De Nederlandse Dag>-
bladpers 1945 genoodzaakt tot het
nemen van een voor alle dagbla
den bindend besluit de abonne
mentsprijzen der dagbladen met
ingang van 1 Januari 1952 te ver
hogen. Dank zij het feit, dat, naar
gehoopt wordt, een deel van de
sterke kostenstijging op andere
wijze zal kunnen worden opge
vangen, zal de verhoging van de
abonnementsprijzen voor ons blad
tot 5 cent per week beperkt kun
nen blijven. De prijs van dit (ons)
blad zal ingevolge bedoeld besluit
met ingang van 1 Januari 1952
moeten bedragen 47 cent per
week, f 2.per maand, f 6.per
kwartaal.
De prijs van een los nummer
wordt met ingang van 1 Januari
13 cent.
Directie
NIEUWE HAARL. COUR.
(Van onze parlementaire redacteur)
Het is wel zeker, dat de leden van de Partijraad van de K.V-P. naar Utrecht
getogen waren met het stellige voornemen over het ontwerp van het algemeen
staatkundig program, alsmede over het ontwerp kiesreglement menig woordje
te spreken. Het is mogelijk, dat het partijbestuur zich had voorbereid op lang
durige en soms wel eens moeilijke debatten, die zeker de hele Zaterdag in be-
siag zouden nemen. Doch wij geloven niet, dat zelfs degenen, die zich inner
lijk het minst gecontenteerd voelden met het beginselprogram, zich gemakkelijk
voorgesteld zullen hebben, dat het niet aanvaard zou worden. Per saldo ligt
in de K.V-P. het overwicht nogal stevig achter de bestuurstafel, of anders ge
zegd: is een doorgefourneerde oppositie op K.V.P.-vergaderingen een betrekkelijk
zeidén voorkomend verschijnsel. En men kan zich dus voorstellen, hoezeer
iedereen feitelijk verbaasd was, dat binnen een half uur het ontwerpprogram
door de Partijraad was terugverwezen naar de nog te herziene en aan te vullen
commissie van voorbereiding. Misschien was prof. Jurgens de enige, die niet
verbaasd was. ofschoon hij de zaak aan de gang had gemaakt. Maar prof. Jur
gens is dan ook geen politiek man.
Het begon zo goed en zo vertrouwd.
Er waren natuurlijk wel amendementen
genoeg, maar ach, een bestuur, dat zijn
pappenheimers kent, ziet in amende
menten toch in de eerste plaats getui
genissen van het democratische recht
ener vereniging. En toen de koffie
werd juist rondgediend en de populaire
spreker op alle Partijraadsvergaderingen
had zoeven zijn hart gelucht en de vro
lijkheid over de zaal gaande gemaakt
toen kwam prof. Jurgens, die advise
rend lid was van deze vergadering.
Magister Stokman en prof. Romme bestuderen de stukken tijdens de vergade
ring van de Partijraad.
vertegenwoordiger van de universiteit
in Nijmegen. Prof. Jurgens is een nuch
ter en uiterst voorzichtig man, die zeer
vriéndelijk spreekt, zo vriendelijk in
derdaad, dat het in een politieke sfeer
ongewoon klinkt. Hij is zo oprecht
minzaam, dat hij veel scherpere dingen
kan zeggen dan ieder ander. Hij kan
dit, omdat iedereen er direct van over
tuigd is, dat hij er niets mee bedoelt.
Argeloosheid is het voornaamste wat u
tegemoet klinkt uit zijn toon en zijn
woorden.
Prof. Jurgens begon dan met behoed
zaam doch duidelijk vast te stellen, dat
hij kort en rondweg gezegd niet sprak
namens de groep-Duynstee. Hij sprak
in het geheel niet namens iets, doch hij
ging wel de algemene gedachten ver
tolken, die in en rond de universiteit
van Nijmegen over dit onderwerp wer
den gehuldigd. Die algemene gedachten
kwamen hierop neer, dat dit program
ma deed denken aan een vertaling
n dan nog niet eens zulk een goede
van sommige leerboeken op seminaria
in gebruik; dat het onrijp naar formu
lering en inhoud was, vaag en weinig
zeggend, en dat het bijgevolg nog maar
eens op de helling gezet moest worden
Prof. Jurgens wilde in het geheel
niet discussieren op dit moment, doch
uitsluitend om aan te geven, dat zijn
Nijmeegse opvatting 0p voldoende
grond steunde, noemde hij vier aan
vechtbare punten. Daar was al dadelijk
in het eerste artikel een formulering
omtrent normen, gelegen in de natuur
lijke zedenwet en de Goddelijke Open
baring, gelijk deze beide door de Kerk
verklaard worden. De opvatting, dat de
Kerk normen van de natuurlijke zeden
(Van een luchtvaartmedewerker)
Het noodlot heeft gewild dat nog geen
twee maanden na de officiële overdracht
van de nieuwe radarinstallatie op het
vliegveld Schiphol, de „Precision Ap
proach Radar" of P.A.R., waarmede een
grotere mate van veiligheid wordt be
oogd bij „slecht zicht landingen", het
grote viermotorige vliegtuig van de
„Swissair", juist als een gevolg van
„slecht zicht" is verongelukt. Hoewel
deze installatie officieel werd overge
dragen is zij nog niet officieel in ge
bruik genomen. Dit kan misschien bij
het publiek verwondering wekken, en
men zou wellicht zelfs aan mogelijke
tekortkomingen van de luchtverkeers
leiding kunnen denken. Dit is echter
geenszins het geval. Deze radarinstalla
tie, die overigens ook niet als het enige
hulpmiddel moet worden gezien om
vliegtuigen met slecht weer naar binnen
te loodsen het is alleen een aanvulling
op een bestaand systeem is voorlopig
alléén als proef, en dan nog slechts bij
goed weer, in gebruik gesteld om zowel
I het bedienende personeel als de vliegers
zelf, met deze landingsmethode ver
trouwd te maken.
Een Notam (Notice to airmen, bericht
aan luchtvarenden) waarin het officiële
gebruik wordt aangekondigd is tot op
heden nog niet uitgegeven. In feite zul
len deze proef-radarlandingen nog een
maand langer worden voortgezet.
Men dient zich hierbij te realiseren
dat het bedieningspersoneel van de
radarinstallatie die de vliegtuigen „naar
binnen praat", een zeer grote verant
woordelijkheid heeft, daar mogelijke
fouten van zijn kant tot ernstige onge
lukken kunnen leiden. Men zal het de
luchtverkeersleiding dus geenszins kwa
lijk kunnen nemen, dat men het bedie
ningspersoneel na hun vóór-opleiding in
Engeland de gelegenheid heeft gegeven
zich goed in te werken.
De gezagvoerder van het Zwitserse
vliegtuig werd Vrijdagavond door de be
staande blindlandingssystemen, die altijd
werken, op de normale wijze naar be
neden geloodst. Men vraagt zich alleen
af waarom dit vliegtuig met het oog
op de dichte mist niet naar een andere
hdVen is uitgeweken, evenals het KLM-
vliegtuig uit Djakarta met gezagvoerder
Scholtmeier, dat in Brussel is geland.
Verder is het een raadsel hoe de Zwit
serse vlieger die zoals later bleek ruim
100 meter naast de landingsbaan zat
en daardoor, in aanmerking genomen de
dichte mist, de baanlichten onmogelijk
kon zien, (als hij deze wel had gezien
had hij de baan op kunnen zoeken) zó
laag heeft gevlogen dat hij in het aan
grenzende bouwland is terecht gekomen.
Hij moet geweten hebben dat hij slechts
op een geringe afstand boven de grond
vloog, aangezien een hoogtemeter op
enkele meters na nauwkeurig aanwijst.
Als de vlieger op 30 meter boven de
grond nog geen zicht heeft kan hij vei
ligheidshalve beter een ander landings
terrein opzoeken.
Dat de instrumenten in het vliegtuig
niet in orde waren is niet erg waar
schijnlijk en een foutieve opgave van
de barometerstand door de luchtver
keersleiding waarnaar de vlieger de
hoogtemeter correct moet instellen
valt ook moeilijk aan te nemen. Dan rest
altijd nog het feit, dat de vlieger de aan
wijzingen van het radio-blindlandings-
systeem niet heeft opgevolgd, want ook
deze stellen hem nauwkeurig op de
hoogte met de positie en de hoogte waar
op hij op een gegeven moment moet
vliegen. Aangezien de bemanning van
dit vliegtuig het ongeval heeft overleefd
en dus in staat is om inlichtingen te ver
schaffen kan dit raadsel bij het komende
onderzoek worden opgelost.
wet verklaart, achtte prof. Jurgens en
Nijmegen met hem onjuist. Onbruikbaar
achtte hij voorts de verklaring, dat de
individuele rechten van de burger
moeten worden geëerbiedigd, want in
dividuele rechetn blijken in de loop
van weinige jaren bijzonder sterk te
fluctueren. Hij wilde krachtige en hel
dere vaststelling van grondrechten, en
sprak in verband met wat in dit ont
werp stond van een manoeuvreer-pro-
gramma, waarop het naar zijn mening
eerder leek dan op een beginselpro
gramma.
Fout achtte hij het verder vast te stel
len, dat de goede zeden en gewoonten
die in de nationale aard wortelen er
kend en voor zo ver nodig behoed zul
len worden, aangezien er ook goede
zeden en gewoonten zjjn, die niet als
nationale eigenschappen zijn te beschou
wen, maar evengoed erkenning en be
scherming verdienen. En prof. Jurgens'
vierde bezwaar gold het artikel, waarin
staat uitgedrukt, dat de particuliere
eigendom ais recht erkend worde en als
zodanig beschermd. Prof. Jurgens zag
met Nijmegen liever, dat de particuliere
eigendom inderdaad erkend en be
schermd wordt.
Aoe men nu over deze bezwaren wil
oordelen is een tweede, doch men kan
niet zeggen, dat ze aanstonds even
van de tafel geveegd konden worden,
noch dat dit daar het moment voor
was. Doch pater Stokman, die door als
woordvoerder van de voorbereidings
commissie te fungeren het voorkomen
van het geestelijke vaderschap aannam,
is een strijdbaar man, die niet met
succes misdeeld placht te zijn.
Pater Stokman stapte dus opgewekt
op de katheder en begon dit varken
tje even te wassen. Hij merkte op.
..at een partijprogramma nu ook geen
proza en nog veel minder poëzie is,
waarbij het op ieder woord aankomt,
doch Üat het hier maar ging om pre
cieze formuleringen. Maar tegen de
onpreciesheid van formuleren gingen
de bezwaren nu juist. Toen trad pater
Stokman rechtstreeks in het krijt met
prof. Jurgens; hij opende met hem
hef debat, ofschoon prof. Jurgens dit
in het geheel niet gewild had. Het
ging daarbij maar in hoofdzaak over
dat eerste punt, waaromtrent pater
Stokman o.a. opmerkte, dat de Kerk
wel het recht heeft tot interpretatie
van de natuurlijke zedenwet, hetgeen
door niemand ontkend was, zoals
prof. Jurgens dan ook aanstonds vast
stelde. er overigens aan toevoegende,
dat hij nu antwoord had gekregen op
meer dan hij gevraagd had.
Neen, het zat niet gelukkig, want
prof. Jurgens moge vriendelijk zijn en
argeloos, hij weet voet bij stuk te hou
den. Hij vond het, zo geloven wij, heel
jammer, dat het partijbestuur niet ter
stond van de gelegenheid gebruik had
gnaakt om de zaak terug te nemen en
hernieuwd beraad toe te zeggen, doch
men dient van de andere kant te be
denken, dat het partijbestuur op zulk
een ontmoeting met „Nijmegen" ook niet
bedacht was en door zijn ervaringen
met vergaderingen in het verleden niet
gewend is aan het aankweken van
wankelmoedigheid
Het optreden van prof. Jurgens
maakte aanstonds op de vergadering
grote indruk. Oprechte vriendelijkheid
vindt altijd warme weerklank in ka
tholieke vergaderingen. „Nijmegen"
bleek bovendien een zeer indrukwek
kend begrip te zijn. en van de andere
kant waren er uit de vergadering reeds
enkele stemmen opgegaan, die zich
niet overmatig geestdriftig toonden
met dit ontwerp-programma.
Zo ontstond er dus heel snel een
sterke beweging in de partijraad om het
programma terug te geven aan het be
stuur, opdat het opnieuw bezien zal
worden, en zat er voor het bestuur per
saldo niet veel anders op dan dit maar
te accepteren.
Welbeschouwd was dit een aanzien
lijk leerzamer gebeurtenis dan een vlotte
afhandeling en aanvaarding van het
ontwerpprogramma had kunnen opleve
ren. Want men leerde twee dingen.
Vooreerst, dat 'n partijraadsvergadering
van lieverlede niet meer gezind is te
leven naar de veronderstelling, dat het
bestuur en zijn functionarisen het als
het erop aankomt toch wel het beste
zullen weten.
Een opmerking als van pater Stok
man. sterk suggererende, dat indien dr
partijraad nu maar het ontwerp aannam
het algoede bestuur met dit programma,
(Van onze Romeinse correspondent)
ROME, 15 December.
Bij decreet van de Pauselijke Be
stuurscommissie voor Vaticaanstad is de
mogelijkheid geopend voor het tot
stand komen van een Vaticaanse han
delsvloot, die zal varen onder de Pause
lijke, wit-gele vlag.
De kleinste souvereine staat ter we
reld, die slechts 44 hectaren telt, be
schikt reeds lang over een eigen post
kantoor, een eigen radiostation, dat in
veertig talen uitzendt, over het eigen
leger van Zwitserse gardes, enz.
Het decreet in quacstic stelt een Va
ticaans scheepsregister in, waarin alle
schepen zullen worden opgenomen, die
het eigendom van Vaticaanstad zijn of
zullen worden. Bovendien kunnen eige
naars van andere schepen daarvoor de
„Vaticaanse nationaliteit" vragen.
Al deze schepen zullen op de voor- en
achtersteven in witte letters de woor
den „Citta del Vatieano" dragen, voor
afgegaan door de eigennaam van het
schip, die tevoren nog speciaal moet
worden goedgekeurd.
De schepen varen onder de wit-gele
vlag, terwijl de Pauselijke kleuren bo
vendien nog op de scheepsromp ge
schilderd moeten worden
Volgens internationaal recht zullen
de schepen, die eigendom van Vati
caanstad zijn, beschouwd worden als
schepen, die in het Vaticaans regis-
grondgebied van de staat, terwijl de
ter zijn ingeschreven, terwijl ze eigen
dom van particulieren zijn, buiten de
territoriale wateren als Vaticaans
grondgebied zullen gelden. Het ver
luidt dit tussen twee haagjes), dat
de Italiaanse socialistische oud-minis
ter van Koopvaardij zich al bezorgd
maakte over de mogelijkheid tot be
lastingontduiking, die hier voor de
Italiaanse scheepseigenaars geopend
wordt. Maar er is geen reden voor
deze bezorgdheid, want het Vaticaan
zal alleen de schepen inschrijven, die
werkelijk voor hem varen, zoals bij
het transporteren van goederen, die
de Heilige Stoel bij voorkomende ge
legenheden zendt naar door rampen
getroffen gebieden.
De „thuishaven" van de Vaticaanse
schepen zal gevestigd zijn in het gouver
neurspaleis van Vaticaanstad, dat zoals
men wellicht weet. vlak achter de Sint
Pieter staat. Aan boord van elk Vati
caans schip, zo schrijft het decreet voor,
moet een aalmoezenier zijn. die in rang
onmiddellijk zal volgen op de kapitein.
Deze laatste heeft natuurlijk de gebrui
kelijke verplichtingen. Bovendien moet
hij na aankomst in een buitenlandse
haven (en voor Vaticaanse schepen is
er geen enkele haven binnenlands) de
Pauselijke nuntius of internuntius waar
schuwen. Bij plichtsverzuim kan hij ge
straft worden met een geldboete van ten
hoogste anderhalf millioen lire of een
gevangenisstraf van ten hoogste twee
jaar. Mocht iemand, zonder daartoe ge
rechtigd te zijn, de Pauselijke vlag op
zijn schip voeren, dan kan hij veroor
deeld worden tot een geldboete, die de
waarde van het schip niet te boven mag
gaan. (Enthousiaste leden van katholieke
roeiclubs mogen dus bij deze gewaar
schuwd zijn).
i
Zeer interessant tenslotte is de bepa
ling, die het decreet geeft over het recht,
dat van toepassing is bij eventuele ge
schillen, waarbij Vaticaanse schepen be
trokken zullen zijn. Het Vaticaanse Zee
recht bestaat uit de internationaal aan
vaarde zeerechtsovereenkomsten en met
betrekking tot averij gelden de overeen
komsten van York en Antwerpen. Al
deze bepalingen worden geacht, in het
decreet in kwestie te zijn opgenomen.
Artikel 26 schrijft daarbij voor, dat, als
in een burgerlijk proces blijkt, dat het
Internationaal Zeerecht in het geval niet
voorziet, de rechter moet oordelen vol
gens het criterium, dat hij zou gebruikt
hebben, wanneer hij zelf wetgever zou
zijn geweest, waarbij hij rekening moet
houden met het Goddelijke en het na-
tuur-recht, het canonieke recht en de
wetgeving, de gebruiken, de doctrine en
de jurisprudentie van (andere) zeeva
rende staten.
Het decreet stelt in tegenstelling met
wat sommigen zouden verwachten niet
de functie in van Admiraal van de Hei
lige Roomse Kerk. maar verder is er aan
alles gedacht. De gouverneur van Vati
caanstad zal dus voortaan ook de functie
hebben van Kapitein van de Vaticaanse
haven.
De Haagse politie heeft in de nacht
van Zaterdag op Zondag invallen ge
daan in de clublokalen van de Haagse
speelverenigingen „Mondial" en de
„Nieuwe Club", beide gevestigd aan de
Laan van Meerdervoort. In de eerste
club werd geen hazardspel beoefend,
zodat geen maatregelen behoefden te
worden genomen; in de „Nieuwe Club"
trof de politie elf personen aan, die
roulette en baccarat speelden. De speel-
middelen werden in beslag genomen en
de aanwezigen in arrest gesteld en naar
het hoofdbureau gebracht. Na verhoor
zijn acht hunner heengezonden. In ar
rest bleven de 56-jarige P. K., zonder
beroep, uit Leiden, de 37-jarige koop
man A. H. B.. en de 57-jarige F. J. van
L S., zonder beroep, beiden woonachtig
te Den Haag.
Het was de eerste avond, dat in de
„Nieuwe Club", die geconstitueerd is
uit enige andere, het balletje liet rol
len. Ook de „MondiaP'-club had Zater
dagavond voor het eerst sedert de grote
razzia van 4 Augustus, de verenigings-
werkzaamheden hervat, zij het dan niet
meer aan de Kneuterdijk, waar deze
club vroeger gevestigd was.
Vrijdagavond had de politie te Rot
terdam aan alle bekende adressen aldaar,
waar speelclubs gevestigd zijn, de
waarschuwing uitgereikt, dat uiterlijk
Zaterdag 22 December met roulette en
baccarat moest worden gestopt Op
grond van deze waarschuwing en op
advies van de juridische adviseur van
..Mondial", die eerst de uitspraak van
de Hoge Raad in de proefprocessen van
Januari 1951 wil afwachten besloten de
leiders van de Haagse club voorshands
geen roulette of baccarat te spelen. De
heropening van „Mondial", een der
grootste verenigingen van Den' Haag,
schijnt de justitie tot hernieuwe activi
teit geprikkeld te hebben. Weliswaar
doken in de afgelopen maanden hier en
daar clandestiene speelgelegenheden
zonder verenigingsverband op. waarvan
diverse werden opgeroM. doch het pu
bliek waagde zich daar niet zozeer, dat
van hernieuwe speelactiviteit op grote
schaal kon worden gesproken. Nu ech
ter grotere verenigingen herbegonnen,
ging de zaak er anders uitzien.
De politie kwam Zaterdagavond om
streeks half twaalf bij de „Mondialclub"
aan. Toen geconstateerd werd dat geen
hazardspelen werden beoefend, doch
slechts bridge, schaak, dammen en der
gelijke spelen, terwijl de informatie
werd gekregen, dat men met hazard tot
na een arrest van de Hoge Raad zal
wachten, vertrokken de politiemannen
weer. Na middernacht werd de tweede
club aan de Laan van Meerdervoort
overvallen en opgerold. Een en ander
geschiedde tamelijk geruisloos.
Advertentie
zo onvolmaakt en weinig begrijpelijk
als het verder mocht zijn, er wel voor
zou waken, dat de brave kudde haar
tabak, haar sigaartje en haar pijp zou
kunnen blijven roken, smaakte de partij
raad kennelijk niet meer zo best.
In de tweede plaats leerde men, dat
deze gezindheid ten krachtigste gesti
muleerd werd, of feitelijk pas doorgezet
kon worden door het optreden van „Nij
megen". Dit is zeer verheugend. Niet
natuurlijk om het gevolg, dat het nu in
dit geval gehad heeft en dat voor het
partijbestuur van de K.V.P. niet aange
naam kan zijn. Doch het is wel ver
heugend, dat het bolwerk der katho
lieke intelligentia voldoende belangstel
ling toont om zijn invloed rechtstreeks
te laten doorstralen op het maatschap
pelijk terrein, niet bij wijze van een
politieke groepering, doch bjj wjjze van
zelfstandig uitgeoefende kritiek uit een
kring van intellectuelen.
Dit is nuttig en heilzaam voor het
leven van een partij. „Nijmegen", dat
het zich zo vaak moet laten welge
vallen zijn hooglerarencorps te laten
leegplukken om ministers te leveren,
heeft ten opzichte van de partij een
veel wezenlijker taak, waarvan het op
deze Zaterdag een onderdeel zeer juist
vervuld heeft, terwijl de gezindheid van
de partijraad rijp bleek te zijn orrr dit
aanstonds te begrijpen. Gemakkelijker
zal de taak van het partijbestuur daar
door misschien niet worden, doch als de
ontwikkeling nu eenmaal zover gevor
derd blijkt te zijn, dat het partijbestuur
een mondige partijraad tegenover zien
vindt, dan betekent dit, dat patriarchale
verhoudingen meer en meer uit de tijd
raken, maar het betekent ook een nieu
we markering van katholieke emanci
patie. Politieke leiders mogen zulke
erschijnselen verstaan.
(Voor het zakelijk verslag van de ver
gadering zie men pagina 3.)
BaRTELJORISSTRAAT 20 TEL. 13439
Verwachting tot Dinsdagavond:
Nevelig en zwaar bewolkt met hier
en daar enige motregen. Zwakke tot
matige wind, hoofdzakelijk tussen
Zuid en Zuid-West. Iets kouder.
Zon: 8.44—16.29 Maan: 21.34—11.52
Zoals wij enige dagen geleden bericht
ten meldde een drukker in Amsterdam-
Oost zich bij de politie omdat hem op
dracht was verstrekt tienduizend loten
te drukken voor een Kerstloterij van een
organisatie die de naam „Het misdeel
de kind" had. maar waarvan het opge
geven secretariaatsadres niet klopte. Het
vermoeden van de drukker dat zijn cliënt
niet anders dan een oplichter was bleek
al bij het eerste onderzoek van de politie.
De organisatie „Het misdeelde kind"
bestaat niet en de man had geen andere
bedoeling dan de opbrengst in eigen zak
te steken. Deze publicatie heeft zoveel
getuigen bij de politie gebracht dat het
haar niet moeilijk viel de man te iden
tificeren. Tot zijn arrestatie kon men
nog niet overgaan, omdat hij is onderge
doken.
Wie de grote trom roert, bewijst
\^nog niet, dat hij gelijk heeft.j
