Minister-president Prees antwoordt mr. Burger over:
Luchtbrug tussen Korea
en Japan
mm
Priesterschap en huwelijk
Tussen neus en lippen
Kabouter
Overheid moet over personen, die
een gevaar voor rechtsorde
kunnen opleveren, waken
cfe"MORRlS UmwU
Staking bij de
„Air France"
Gewapende Egyptische burgers
worden als vija ndig beschouwd
M
Tot hoofd en hart
Brand aan boord
van Deens schip
mm w
Voor vervoer van krijgsgevangenen
z°?
v.
DEMOCRATIE MOREEL GERECHTIGD
BEPERKINGEN OP TE LEGGEN
ALS UW ZOON
VRIJDAG 21 DECEMBER 1951
75ste JAARGANG No. 25258
KERSTMAAL
in Korea
11 personen vermist
J LAMSHUIP WAMTLrt j
SMIT VAN RJ JSBERGEN
Alle diensten, behalve op
Verre Oosten, getroffen
Jan J. van den Bergt
Oud-directeur Ol. Stadion
Zaak-Manus Oly terug
verwezen
Staatsloterij
I
M
DAGORDER AAN DE BRITSE TROEPEN
DRINK LOUTER
BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkantoor Beverwijk: Stumphïusstr. 45, tel. 3998
Bijkant Umuiden Bonifaciusstr. 27, tel 5790
Voor klachten over de bezorging na 5.30
uur 's avonds 21544
Directeur: 3. 3. W Boerrigter
Hoofdredacteur Drs H W M. van Run.
Wrvd. hoofdredacteur; W. Sevenn.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter-
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 42 cents per week,
I
f 1.82 per maand, f 5.45 per kwartaal.
HET AMBTENARENVERBOD
Tijdens het vragenuurtje, hedenmiddag in de Tweede Kamer, heeft de heer
Burger (Arb.) aan de minister-president de volgende vragen gesteld:
Is de minister-president niet van mening, dat de maatregelen tot verbod aan
ambtenaren om lid te zijn van de C.P.N. en enkele harer mantelorganisaties de
principiële grondslagen van ons democratisch staatsbestel raken? Indien deze
Vraag bevestigend wordt beantwoord, is de minister-president dan niet van me
ning, dat nadere informaties ten behoeve van het Nederlandse volk gegeven
dienen te worden?
Dr. Drees heeft deze vragen aldus beantwoord:
De door de heer Burger bedoelde maatreg-elcn raken, naar het oordeel der
regering, de nincipiële vraag, welke houding een democratisch regime mag; en
onder bepaalde omstandigheden moet aannemen tegenover degenen, die met vrij
wel alle middelen de democratische rechtsorde ten val willen brengen. De
regering grijpt gaarne dc gelegenheid aan de genomen beslissing in de volks
vertegenwoordiging toe te lichten.
De regering acht de democratie
moreel gerechtigd, ter bescherming
van het algemeen belang en in het
bijzonder van de menselijke vrij
heden, beperkingen op te leggen aan
hen, van wie duidelijk gebleken is,
dat zij, als zij aan het bewind kwa
men, de rechten en vrijheden van
andersdenkenden zouden vernieti
gen. Zij is er zich van bewust, dat
daarbij voorzichtigheid geboden is,
omdat aan zulk ingrijpen ook ern
stige bezwaren verbonden zijn in
een democratie, waarvan ruime
verdraagzaamheid een van de we-
selijke kenmerken moet zijn.
Zij meent echter, dat er onder de te
genwoordige omstandigheden overwe
gende redenen zijn om zoveel mogelijk
te waken tegen het handhaven van per
sonen in overheidsdienst, die, wanneer
spanningen optreden, een gevaar voor
de rechtsorde zouden kunnen opleve
ren. Dat geldt in het bijzonder op
plaatsen, waar van vertrouwelijke gege
vens kan worden kennis genomen, of
waar storing van de werkzaamheden
vitale belangen zou kunnen schaden.
De grondslag voor de genomen maat
regelen ligt in art. 97 B van het Alge
meen Rijksambtenaren Reglement, vol
gens hetwelk aan een ambtenaar eervol
ontslag kan worden verleend, indien
naar het oordeel van het gezag, het
welk tot het verlenen van het ontslag
bevoegd is, uit zijn gedragingen van
een zodanige gezindheid blijkt, dat
geen voldoende waarborg aanwezig is,
dat hij zijn plicht als ambtenaar onder
alle omstandigheden getrouw zal vol
brengen.
Het tweede lid van dit artikel be
paalt, dat een gedraging als bedoeld,
onder meer aanwezig is, wanneer een
ambtenaar lid is van een vereniging,
waarvan de regering heeft verklaard,
dat zij om de doeleinden, die zij na
streeft of de middelen, die zij aan
wendt de behoorlijke vervulling van
de plicht als ambtenaar in gevaar kan
brengen of schaden, of wanneer de
ambtenaar op enigerlei wijze medewer
king of steun verleent aan een zodanige
vereniging of van haar uitgaande actie.
In feite was het dus, ook zonder dat
een lijst van verenigingen als thans is
vastgesteld, was bekend gemaakt, moge
lijk om ambtenaren op grond van on
betrouwbaarheid ten opzichte van ons
democratische staatsbestel te ontslaan-
Deze ontslagen worden niet verleend
dan na ingewonnen advies van een on
afhankelijke commissie.
De vroegere lijst is vervallen. De
oude commissie was door de bezetter
ontbonden. In 1948 is, zoals reeds eer
der aan de Staten-Generaal werd mede
gedeeld, een nieuwe commissie be
noemd, zodat van die tijd af art. 97 B
weer kon worden toegepast- In feite is
Generaal van Fleet heef t het Ame
rikaanse achtste leger in Korea de
beste Kerst- en Nieuwjaarsrantsoenen
toegezegd, die ooit te velde zijn op
gediend. Het menu bestaat uit gar-
nalencocktail, tomatensap, selderij,
olijven, gebraden kalkoen, salade-
saus, aardappelpuree, boontjes, bes
sensap, cadetjes, fruitcake, pasteitjes
en noten. De soldaten zullen zoveel
kunnen krijgen als zij willen.
Ongeveer dóe en een halve mijl ten
Westen van de Columbia-rivier (Ameri
kaanse Westkust) is brand uitgebroken
aan boord van het 8767 ton grote Deen
se schip „Erria" dat me^ personen
aan boord op weg was van Portland
naar San Francisco. Elf personen wor
den vermist.
Leden van de Amerikaanse kustwacht
zijn erin geslaagd een aanzienlijk aantal
personen te redden. Zij moesten het
schip echter verlaten toen de brand zich
plotseling uitbreidde.
De kapitein van de „Erria", die als
verloren kan worden beschouwd, heeft
bericht dat zijn schip dertig' of veertig
minuten na de ontdekking van de brand
in lichterlaaie stond.
Advertentie
BaRTELOORISSTRAAT 20 TEL. 134,39
Verwachting tot Zaterdagavond;
Vanavond en vannacht °P vele
plaatsen vorming van mist of laag
hangende bewolking. Morgen oyer"
dag plaatselijke opklaringen. Geen
regen. Aanvankelijk zwakke yer^n"
derlijke, later tot matig en in het
Noorden van het land tot vrij krach
tig toenemende wind uit Zuidelijke
richtingen. Vannacht temperaturen
om het vriespunt tot lichte vorst,
morgenmiddag dezelfde of iets lage
re temperaturen dan vandaag.
Zon: 8.46—J6.30. Maan: 1.14—12.35.
Advertentie
Als Uw zoon „het goed doet" op de ZEE
VAART- of MACHINISTENSCHOOL, ver
ras hem dan met een prima blauw kam-
garen Uniform (f 168.of een mooie
blauwe gabardine Uniformjas 162.—
Wij hebben beide in alle maten voorradig.
Alles op het gebied van Uniformen, em
blemen, petten, goudgalons, etc. etc. voor
Land-, Zee- e. Luchtmacht, voor Koop
vaardij en voor alle Zeevaart- en Machi-
nistenscholen.
ZIJLSTRAAT 71 - TELEFOON 16963
De Franse luchtvaartmaatschappij
„Air France" heeft Donderdag medege
deeld, dat het vliegend personeel van
Donderdagavond af voor drie weken in
staking zou gaan. De staking betreft alle
passagiersdiensten behalve die op het
Verre Oosten (vooral Indo-China). Het
personeel wenst hogere lonen, betere
arbeidsvoorwaarden en een pensioen
fonds.
Een woordvoerder van de „Air Fran
ce" heeft medegedeeld, dat niet al het
vliegend personeel behoort tot de vak
bond, die tot de staking heeft besloten.
Naar zijn mening zou de staking daarom
wellicht niet volledig zijn.
In zijn woning te Zandvoort is op 72-
jarige leeftijd overleden de heer J. J.
van den Berg, oud-directeur van het
Olympisch Stadion te Amsterdam, be
kend oud-voetballer en ere-voorzit-
ter van de voetbalvereniging Haarlem.
De heer Jan van den Berg, die zich o.m.
ook op het gebied van de paardensport
een reputatie had verworven, kon bo
gen op een grote populariteit, ook bui
ten de sportwereld.
De heer Jan J. van den Berg was zeer
bekend in de voetbalwereld. Hij speelde
eerst in de voetbalclub „Ripperda" en
daarna voor „Haarlem", kwam gewoon
lijk als midvoor of rechtsbinnen uit en
werd vijfmaal gekozen in het officieuze
Nederlands Elftal, dat zo genoemd werd
voor 1906, Voorts was hij een voortref
felijk bandy-speler en 'n goed hardrijder
op de 500 en 1500 meter, is kampioen van
Haarlem geweest in kegelen, een uitne
mend sprinter en behaalde ook prijzen
in de ruitersport. Voorts kwam hij voor
Haarlem als aanvoerder uit in het
cricket-elftal, was ere-voorzitter van
„Haarlem", oprichter en later ere-lid
van „De Zwaluwen", was bestuurslid
van de K.N.V.B. tussen 1904-1909, lid van
de Nederlandse Elftal Commissie, lid
van de spelregel- en protestcommissie,
bestuurslid van de Koninklijke Neder
landse Harddraverij en Renvereniging
en directeur van de Mij. het Neder-
landsch Sportpark van 1920-1947.
Ten teken van rouw zijn alle wedstrij
den van „Haarlem" voor Zondag a.s
afgelast.
Het Arnhemse Gerechtshof heeft de
zaak tegen Manus Oly, het laatst domi
cilie houdend te Heerde. terugverwezen
naar de rechter-commissaris voor een
psychiatrisch onderzoek, zulks conform
het verzoek van de procureur-generaal.
In de 514de Staatsloterij, vijfde klasse,
17de lijst, is gevallen op nr. 10443 f 1,000,
met daaraan verbonden een premie van
f 30.000.
België. Binnenkort zal België vijf
tig gram radium naar de Verenigde Sta
ten zenden om in het Roosevelt-zieken-
huis te New York voor de behandeling
van kanker te worden aangewend. Deze
grote hoeveelheid radium zal worden
vervoerd in een metalen buis, die drie
ton weegt.
het echter nog niet tot toepassing ge
komen.
Over de vraag of weer een lijst van
verboden verenigingen zou worden vast
gesteld, is overleg gepleegd, ook met be
doelde commissie. Voorwaarde voor toe
passing van het artikel is het bestaan
van 'n dergelijke lijst niet. Moeilijkheden
worden door het bestaan van de lijst
ook niet voorkomen of opgelost. Ambte
naren worden niet betrouwbaar door als
lid te bedanken. Zij zullen echter in hun
activiteit belemmerd zijn. In de over
heidsdienst zal althans openlijke propa
ganda voor de verboden organisaties
uitgesloten zijn. Ontslag wegens onbe
trouwbaarheid blijft overigens mogelijk,
ook al is men geen lid van een organi
satie. -
Een duidelijke richtlijn kan heil
zaam zijn voor ambtenaren, die er
daardoor van kunnen worden weer
houden een noodlottige weg op te
gaan. De betekenis van het bestaan
der lijst is zowel van interpretatieve
als van processuele aard. omdat dui
delijk bepaald wordt wat onder po
litieke onbetrouwbaarheid wordt
verstaan, en dc bewijsvoering wordt
vergemakkelijkt.
Aanvankelijk heeft de regering de
bezwaren sterker laten wegen dan de
hiergenoemde motieven vóór het vast
stellen van een lijst. Zij is echter tot de
overtuiging gekomen, dat niet langer
moest worden gewacht. Zij heeft zich
beperkt tot het op de lijst brengen van
verenigingen, waarvan, al camoufleren
zij ten dele hun karakter onder een
zeer algemene naam vast staat; dat zij
streven naar een totalitair staatsbestel,
dat zij toepassing van vrijwel alle daar
toe dienstige middelen geoorloofd ach
ten en dat zij de internationale consig
nes van het Sovjet-blok volgen.
Dat alles is in wezen van algemene
bekendheid door de gedragingen en uit
latingen van communistische zijde, zo
wel hier te lande als elders. Duidelijk
is ook gebleken, dat b.v. de Eenheids
Vak Centrale die na de bevrijding de
schijn wekte of zij de bij velen levende
wens naar organisatorische eenneid van
alle arbeiders wilde bevredigen, in wer
kelijkheid van het begin af een over
wegend communistisch karakter had,
en dat zij thans geheel door communis
ten wordt beheerst. Deze organisatie
wordt gebruikt voor het verkrijgen van
belangrijke gegevens uit de industrie,
ook van andere aard dan voor een nor
male vakbeweging nodig zouden zijn.
Bij instructies in besloten vergaderin
gen werd aan bepaalde groepen van
werkers opdracht gegeven om te zorgen
voor de mogelijkheid te zijner tijd tech-
aische storingen irï ft et ICVcri 'to Toepen,
waardoor de bedrijven enkele dagen
kunnen worden stilgelegd, zonder dat
de oorzaken der storingen'onmiddellijk
zouden kunnen worden gevonden. Bij
een dergelijke instructie werd ook ver
klaard, dat zoveel mogelijk getracht
moest worden op bepaalde punten een
betrouwbaar ambtenarenkader geplaatst
te krijgen (betrouwbaar in andere zin
dan de regering dat woord verstaat), dat
bereid is de touwtjes in handen te nemen
als er wat gebeurt.
De regering is overtuigd, dat zij heeft
gehandeld in de geest van de grote meer
derheid van volksvertegenwoordiging en
volk door aan de maatregelen tot het
waarborgen van dc collectieve veiligheid
der vrije volken deze maatregelen van
interne beveiliging toe te voegen.
iiiiiiimiiiiiiiiiiiHiiHiiiiiiMMiiiiiiMiiiiiiimiiiiiiiMiiiiiiiiiiiilifiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiHiMiiiiiiiiiiiiiiimiiiiimi
vjVX-N
Een prachtig opgetuigde Kerstboom zal glans verlenen aan het Kerstfeest, dat
het personeel van de paleizen in het land op Zaterdag 22 December tezamen
met de Koninklijke Familie in het paleis op de Dam te Amsterdam zal vieren. De
laatste hand wordt gelegd aan de Kerstboom, die afkomstig is van het koninklijk
domein.
Het Amerikaanse achtste leger op Korea is voornemens een luchtbrug te orga
niseren, om alle geallieerde krijgsgevangenen naar Japan over te brengen» als
zij krachtens een wapenstilstands-overeenkomst worden. vrijgelaten-
Het achtste leger is nagenoeg gereed
met de plannen voor de ontvangst, ver
zorging en transport der krijgsgevange
nen. Zij zullen, voor zij naar Japan zul
len gaan, naar centra in Korea worden
gebracht om te worden geïdentificeerd
en om een voorlopig medisch onderzoek
te ondergaan. Ook worden plannen ge-
Tweehonderd gasten en bedienden van het Earle-hotel in Fargo (N. Dakota,
V.S.) werden naar binten gedreven in een temperatuur van 13 graden onder
nul, toen een geweldige brand in het 135 kamers tellende pand woedde. Drie
personen konden zich helaas niet in veiligheid stellen en kwamen om het leven.
Het bevriezende bluswater legde als het ware een witte lijkwade over de resten
van het door het vuur zwaar geteisterde gebouw.
Generaal Sir George Erskine, opper
bevelhebber der Britse troepen in de ka
naalzone, heeft gisteren een dagorder
uitgevaardigd, waarin hij zijn manschap
pen opdraagt gewapende Egyptische
burgers, die in de kanaalzone worden
aangetroffen, als „vijandig" te beschou
wen.
Men maakt nu de gevolgtrekking, al
dus meldt Reuter, dat in het vervolg
dergelijke personen, indien zij door de
Britse troepen worden gearresteerd, niet
meer aan de Egyptische autoriteiten
zullen worden overhandigd, doch door
de Britse autoriteiten zullen worden be
recht. Volgens een stilzwijgende over
eenkomst tussen generaal Erskine en de
Egyptische gouverneur van de Suez-ka-
naalzone, zijn tot nu toe in ae zone
door de Britse troepen gearresteerde
gewapende Egyptenaren aan de Egyp
tische politieautoriteiten uitgeleverd.
Gisteren heeft een bevoorradingstrein
ten Zuiden van Port Said schade opge
lopen, doordat een springlading onder
de rails was aangebracht. Er deden zich
geen ongevallen voor en de trein kou
na een kort oponthoud weer vertrekken.
De pijlers van een brug over het Suez-
kanaal zijn beschadigd, doordat „onbe
kende personen" een mijn tot ontploffing
hebben gebracht. In het gebied van Suez
is eeh zware explosie gehoord.
maakt voor een mogelijke verplaatsing
van de Chinese en Noord-Koreaanse ge
vangenen naar het Noorden.
Het Amerikaanse departement van
het leger heeft bekend gemaakt, dat
verscheidene Amerikaanse soldaten,
wier namen op de door de Noorde
lijken overhandigde lijsten voorkomen,
in de registers van het Amerikaanse
leger als „gesneuveld" staan opgete
kend. Er zal 'n onderzoek ingesteld
worden, aldus meldt A. F. P.
De geallieerde onderhandelaars heb
ben de communisten medegedeeld, dat
zij meer tijd nodig hebben om de lijst
van krijgsgevangenen te bestuderen al
vorens de besprekingen over hun uit
wisseling te hervatten.
De bevelvoering van de TJNO heeft
heden van de communisten inlichtingen
geëist over meer dan 1.000 vermiste ge
allieerde soldaten, wier namen niet voor
komen op de communistische krijgsge-
vangenenlijst.
orgen. Zaterdag 22 December
1951. wordt in het Duitse bis
dom Mainz een gehuwde protes
tantse dominee, die met zijn echtgenote
katholiek ij? geworden, priester gewijd.
Hiertoe heeft Z. H. de Paus speciaal
toestemming verleend en wel zo, dat
deze nieuwe priester gerechtigd is na de
wijding zijn huwelijksleven normaal
voort te zetten.
Het bericht over deze waarlijk op
zienbarende nieuwigheid in het leven
der Kerk heeft in ons land een alles
zins begrijpelijke verbazing gewekt, die
velen nauwelijks verwerken kunnen, en
waaraan anderen gevolgtrekkingen heb
ben vastgeknoopt, die zeker niet ver
antwoord zijn. Het lijkt ons daarom
nuttig iets nader op deze aangelegen
heid in te gaan ir. de hoop op deze Wij
ze een groeiend misverstand recht te
zetten.
Om goed te begrijpen, hoe deze nieu
we maatregel kon genomen worden,
moeten wij op de eerste plaats een korte
verklaring geven van het in de Wester
se Kerk geldende recht met betrekking
tot priesterschap en huwelijk. Wij
zijn allen opgevoed in de overtuiging,
dat priesterschap en huwelijk onver
enigbaar zijn. De hogere wijdingen vor
men een ongeldig makend huwelijksbe
letsel. Evenmin kan een gehuwde op
geoorloofde wijze de hogere wijdingen
ontvangen. In het algemeen kan men
zeggen, dat deze praktijk sinds 1563
(Concilie van Trente) in de Westerse
Kerk overal werd nageleefd.
Toch gaat de opvatting, dat de onge
huwde staat, celibaat genoemd, het best
past bij het ambt en de waardigheid
van een priester, veel verder terug in de
geschiedenis. Waarschijnlijk waren
Christus' Apostelen, met uitzondering
van St. Jan, allen gehuwd. Al vrij spoe
dig echter, toen de Kerk zich meer ver
breidde en beter georganiseerd werd,
groeide het besef, dat de speciale aard
en heiligheid van het priesterschap een
leven-in-onthouding wel bijzonder ge
wenst maakte. Had Christus zelf de on
gehuwde staat ..ter wille van het rijk
der hemelen" niet als een ideaal (géén
Goddeliik gebod) voorgesteld? (Mt..
19:12). Hetzelfde doet St. Paulus, zelf
ongehuwd, in de eerste brief aan de
Corinfhiërs. het zevende hoofdstuk. Wie
naar hogere heiligheid streefde zou in
de vrijwillig gekozen ongehuwde staat
het middel bij uitstek vinden, dat hem.
meer dan welk ander, vrij maakte om
zich geheel aan God te geven. Wat lag
er nu meer voor de hand dan dat de
ongehuwde staat vooral voor een pries
ter gewenst is. daar deze als vertegen
woordiger van God bedienaar der Sa
cramenten, voorganger en leraar van
het volk toch allereerst een heilig en
offervaardig leven dient te" leiden
gezien is het dan ook in het ge
heel niet verwonderlijk, dat het
celibaat altijd in de Kerk be
staan heeft. Vooreerst om de bovenna
tuurlijke verdiensten van dit vrijwilli
ge offer, maar ook, omdat de priester,
wiens taak het is alies voor allen te
zijn, irt de ongehuwde staat veel meer
gelegenheid vindt zich ongehinderd en
onverdeeld aan God en zijn medemensen
te geven dan wanneer hij, als gehuwde,
óók nog de rechten en plichten van zijn
huwelijk heeft te beleven. De ervaring
leert bovendien, dat het celibaat een
voorname reden is van de achting en
het vertrouwen, dat de gelovigen hun
priesters schenken
Toch is dit ailes in het leven der Kerk
slechts langzaam gegroeid. Ofschoon er
altijd priesters zijn geweest, die onge
huwd leefden, kennen wij een uitge
werkte wetgeving hierover pas vanaf de
vierde eeuw. Opmerkelijk is dat daarbij
een duidelijk verschil werd gemaakt
tussen de leden van de Oosterse en
Westerse Kerk. welk onderscheid zich
tot op de dag van heden heeft gehand
haafd. De meeste priesters van de met
Rome verbonden Oosterse Kerken zijn
gehuwd. In de loop der eeuwen hebben
de verschillende Pausen steeds uitge
breider voorschriften gegeven over de
verplichting tot ongehuwd-zijn van de
priesters. Tijdens de vervalperioden der
kerkelijke tucht is vaak getracht ver
zachting in deze wetten te verkrijgen,
echter zonder resultaat. Men trad inte
gendeel steeds sterker tegen de ingeslo
pen misbruiken op totdat, zoals reeds
gezegd, in de 16e eeuw het Concilie
van Trente de voorschriften opstelde,
welke in wezen dezelfde zijn als die wij
nu kennen.
Als gevolgtrekking uit het boven
staande mogen wij nu stellen, dat de
ongehuwde staat voor de priesters in de
Meer folklore dan
Kerstviering
In Mexico meent men
de negen dagen, vooraf
gaande aan Kerstmis,
toch vooral vrolijk te
moeten doorbrengen. Eer
lijkheidshalve dient men
echter oog te blijver, hou
den voor de religieuze
grondslag der hierna te
schetsen feestelijke folk
lore en voor de onschul-
aig-puioreske zijde ervan.
De feesten welke op die
negen aan Kerstmis voor
afgaande dagen worden
genouden helen „posa-
aas" Dit woord betekent
eigenlijk „herberg" en de
bedoeling is oorspronke
lijk geweest de tocht van
Sint Jozef en de H. Ma
ria te herdenken, toen
dezen in geen enkele her
berg onderdak konden
vinden en tenslotte de
nacht moesten door
brengen in de stal,
waarin het Jezuskind ge
boren werd. Thans wordt
de naam „posada" gege
ven aan feestmaaltijden,
welke voor groepsgewijze
binnenkomende bezoekers
worden aangericht. De
gasten kloppen aan en
zingen:
„Om 's hemels wil, ver
leen mij onderdak. Mijn
vrouw ken vanavond niet
verder gaan."
De gastheer (die de gas
ten zelf heeft uilgeno
digd en alle voorbereidin
gen heeft getroffen) ant
woordt:
„Dit is geen herberg
(pos'uda): maak dat ge
wegkomt; gij zijt mis
schien wel dieven. Wij
vertrouwen u niet."
Dan herhalen de gasten
hun verzoek en opent de
gastheer de deur. Daar
mee is het feest begonnen-
De katholieke geeste
lijkheid verzoekt de gelo
vigen ieder jaar zoveel
mogelijk de nadruk te
leggen op het religieuze
karakter van het feest en
niet al te veel te drin
ken!!)
Oorspronkelijk was de
„posada" een feest voor
kinderen. De volwassenen
vamen het echter al spoe
dig over (zoals de vol
wassenen er altijd als de
kippen bij zijn om kinder-
penoegers over te vemen)
en op het ogenblik be
staan er twee soorten: een
voor groten en een voor
de kleinen. Zelfs de arm,-
ste gezinnen deen er aan
mee, al is het maa- voor
één in de plaats van né
gen keer.
De meeste Mexicaansa
gezinnen hebben een
kerststal met gipsen
beeldjes zoals men ze ook
in andere landen aan
treft. Typisch Mexicaans
echter is de z.g. „vinata",
een a rote lemen, pot, ver
sierd met gekleurd pa
pier. die op geen enkele
,,nosada" ontbreekt. Van
sommige ,.ntnata's" heeft
men een non gemaakt, een
vnrken of een olifant. De
prijs van het ding vari
eert van twee tot twintig
gpldev. De acstheer koopt
allerlei cadeautips, snoe
perijen. en vruchten, vult
de ..pinata" daarmee on
en hangt hem. midden in
de kamer aan de zolde-
riv n
Op het hoogtepunt, van
het feest wordt een der
gasten geblinddoekt, hij
krijgt een stok in de
hand en wordt driemaal
rondgedraaid. Dan moet
hij proberen de „pinata"
te raken Mist hij dan
komt een tweede gast aan
de beurt Wanneer ten
slotte iemand de pot aan
scherven slaat, raapt
iedereen wat hij rapen
kan van de kostelijke in
houd.
Op de „posadas" worden
speciale gerechten gege
ten. Een daarvan is kal
koen. Kalkoen eet men
in Mexico met een dikke,
vrij zoete chocoladekleu-
)ige saus. Een tweede lek
kernij is de „rosea de rey-
es". het driekoningen
brood. In dit brood zit
een klein porceleinen
popje. De gast, die dit
popje treft, moet de vol
gende posadageven.
Enkele vrelgestelde Mexi
canen hebben wel eens 'n
kerstboom in huis, maar
de regering werkt deze
gewoonte echter niet in
de hand. omdat zij ont
bossing vreest.
Elk jaar wordt een ver
bod op de verkoop ven
kerstbomen uitgevaardigd
en elk jaar ivordt dit op
het laatste ogenblik weer
opgeheven-
En wat tenslotte de
„posada's" betreft: deze
zullen voorlopig vog wel
blijven bestaan; hei ge
bruik is nu reeds 400 jaar
oud. Het ware te wensen,
dat can de eigenlijke gods
dienstige viering van het
kerstfeest steeds gelijke
vrijheid van regeringswe
ge ware toegestaan.
Westerse Kerk steeds als een ideaal
heeft gegolden. Hier is echter geen
sprake van een uitdrukkelijk goddelijk
gebod, maar van de Kerkelijke wet,
waarin de Paus om ernstige redenen
dispensatie kan verlenen.
Deze ernstige redenen zijn blijkbaar
aanwezig in het geval van de Duitse
dominee, dat ons hier bezig houdt. Want
Z. H. de Paus heeft inderdaad de dis
pensatie verleend.
Wanneer wij bedenken hoe sterk de
traditie van het celibaat der priesters
in de Westerse Kerk geworteld is, dan
staar, wij hier voor een feit, dat onge
twijfeld de heersende verbazing wet
tigt. Naar onze eerlijke overtuiging ech
ter heeft de Paus met zijn besluit een
daad gesteld, die vooral in onze tijd,
waarin de herenigingsgedachte de ge
hele Christenheid zo na aan het hart
ligt, het uitgangspunt kan worden voor
een teloftenrijke toekomst. Wij mogen
daarbij niet vergeten, dat het levende
leergezag in Gods Kerk onder de lei
ding van de H. Geest staat, die de
Kerk met onfeilbare zekerheid bij
staat en voorlicht. De noden van
de moderne tijd eisen nu eenmaal bij
zondere maatregelen. Maar al zegt dit
eerste uitzonderingsgeval totaal niets
over een in de toekomst te volgen ge
regelde gedragslijn, toch is hier een mo
gelijkheid geschapen die van de grootste
waarde voor het leven der Kerk kan
blijken te zijn. In geen geval echter
betekent dit, dat de Kerk de bestaande
voorschriften over het celibaat der
priesters zal opheffen.
In het onderhavige geval ligt de zaak
zó: de dominee in kwestie was gel
dig getrouwd. Hij is katholiek ge
worden en verlangde zijn geestelijke
staat, zijn werk voor de zielen na zijn
overgang voort te zetten als pries
ter. Met alle nodige voorzichtigheid en
wijsheid heeft de bisschop van Mainz
hem daartoe in staat geacht en hem een
bepaalde werkkring toegewezen. Hier
op heeft de H. Vader de nodige dispen
satie verleend, zodat de bekeerling
morgen priester wordt gewijd, terwijl
zijn bestaand huwelijk onaangetast
blijft.
Het is reeds lang in vele landen een
probleem hoe een dominee, die katho
liek wil worden, moet voorzien in zijn
onderhoud en dat van zijn gezin. Dat zo
iemand, die uit innerlijke noodzaak en
liefde tot God de geestelijke stand heeft
gekozen, ook na zijn overgang tot het
katholicisme volgens zijn roeping wenst
verder te leven, is niet meer dan na
tuurlijk. Maar voor het priesterschap
staat hem zijn huwelijk in de weg.
In het geval van de dominee uit
Mainz nu, heeft de Paus goed gevon
den het beletsel van het huwelijk cp te
heffen, en wel niet op de eerste plaats
ter wille van de persoon in kwestie,
maar om het groter goed van het ge
loof en de belangen der Kerk. Hiermede
heeft Z. H. een volkomen nieuwe weg
ingeslagen, zoals hij ook gedaan heeft
met de erkenning van het instituut der
leken-religieuzen, waai door het moge
lijk wordt, dat iemand in een wereld
lijk beroep tevens priester is. Uit al de
ze nieuwigheden blijkt eens te meer het
karakter der Kerk. die. wijs en liefde
vol, het enig-noodzakelijke nooit uit
het oog verliest en bereid is een eeu
wenoude traditie te doorbreken ter-
wille van het heil der zielen. Wie zal
er aan twijfelen, dat een priester-gewor
den dominee niet ontzaglijk veel goeds
kan doen voor de verbreiding van de
ware godsdienst b.v. onder zijn vroege
re geloofsgenoten? Hoeveel kar, hij
niet bijdragen tot vergroting van de ge
nadeschat der Kerk door het opdragen
van het H. Misoffer, dat de bron is van
alle genaden voor alle mensen? Wan
neer de Kerk oordeelt, dat in een der
gelijk geval een louter Kerkelijke wet
moet wijken voor het algemene, boven
natuurlijke welzijn, dan stelt zij daar
mee een daad van grote wijsheid en
zuivere liefde
Het geval, dat wij hier bespreken, is
echter, voorlopig, een uitzonderingsge
val. Niets gééft ons het recht te veron
derstellen, dat dergelijke dispensaties
voortaan geregeld gegeven worden. Elk
geval zal afzonderlijk moeten worden
beoordeeld en telkens zal er een bis
schop dienen te zijn. die bereid is de
volle verantwoordelijkheid daarvoor te
dragen Gevoel en waardering voor de
traditie zal de kerkelijke overheid er
zeker van terughouden dergelijke
gehuwde priesters met de directe
zielzorg te belasten in een katho
lieke streek, terwijl het anderzijds
goed denkbaar is, dat, bij een
eventuele massale overgang van een
bepaald niet-katlioliek gebied, daar,
krachtens de oude gewoonten, geen be
zwaren bestaan tegen gehuwde pries-
ters-in-rie-zielzorg. Dergelijke overwe
gingen kunnen wij echter met een ge
rust hart voorlopig buiten beschouwing
laten in de overtuiging, dat de wijsheid
der Kerk de juiste oplossing zal vin
den.
Welke gevolgen voor de herenigings-
aetie deze nieuwe maatregel van de
Paus zal hebben, is nu nog niet te over
zien. Deze zullen echter des te vrucht
baarder zijn naarmate de zekerheid
groeit, dat alleen wijsheid en liefde te
zamen met een eerlijke toewijding aan
de uitbreiding van hef Rijk Gods op
aarde de H. Vader hebben bewogen tot
deze stap. Zeer zeker mag hier niet ge
dacht worden aan een soort lokaas, uit
geworpen door het „op macht beluste
Rome". Evenmin zal ooit iemand zijn
bekering afhankelijk kunnen stellen van
de eis in dat geval priester te worden
gewijd. Wat de Paus in het besproken
geval na rijp beraad heeft goedgevon
den zal in de toekomst steeds onder de
zelfde voorwaarden van zijn oordeel
afhangen.
Als katholieken mogen wij ons on
recht verheugen over de liefdevolle
wijshgjd van de Moederkerk en het
blijft onder alle omstandigheden onze
plicht de H. Geest te smeken Haar al
tijd meer dan ooit in deze moeilijke
tijden de volle steun van Zijn godde
lijke leiding te schenken. L.
Advertentie
IHoe dichter we bij sommige
mensen komen, hoe kleiner
e worden.j