Nieuwe Haarlemsche Courant | 1951 | 22 december 1951 | pagina 3

Prof. Bi

ronner zeventig jaar

DE VERSCHRALING DER KERSTINSPIRATIE

uiMota

7 i

De apostolische
Kerk

goed

Televisie

Onvoldaanheid als modem thema

N

Auto rijdt op
amazone in

Portretfotografie ook met de box

■s

1951 goeü jaar

voor K.L.M.

Het menselijke element

ZATERDAG 22 DECEMBER 1951

PAGINA 3

Liturgische weekkalender

Doof dat znnrbranden

op Uw maag

met 'n paar Bennies.

Besluit B. en W. v. Alkmaar

Directeur Sociale Zaken
met verlof gestuurd

„Ontstellend, rapport"

Audiëntie

m r i

de sigaret met het grootste aantal vaste rokers!

LERAAR EN BEELDHOUWER

500.000 passagiers
vervoerd

Prof Ch. Raaymakers SJ.
tachtig jaar

Woonkamers duplex-
woningen groter

H. C. BIJ MINISTER
SUBARDJO

V»

„Rotterdam Ahoy"
één ton winst

in werking
Grenscorrectiewet treedt

Zeer ernstig ongeluk
bij Zutphen

DOOR ALEXANDRA ORME

Beschermt

PRIJS

Voor onze

amateurfotografen

Toen de Apostelen door hun predi
king en wonderen steeds bredere
aanhang verwierven, lieten de
Saaduceeën hen in de gevangenis wer
pen. Maar een Engel des Heren bevrijd
de hen en beval hen voort te gaan „in
de tempel al de woorden van deze le
vensleer tot het volk te spieken Voor
de Hoge Kaaa ter veiantwoording ge
roepen verklaarden zij fier God méér te
moeten gehoorzamen dan de mensen.
Mien wilde hen daarvoor doden. Toen
stond Gamaliel op en wees de rechters
op het voorbeeld van Theudas en Ju
das de Galileër, die beiden voor korte
tijd vee) volgelingen hadden gewon
nen voor hun beweging; Wie spreekt er
nu nog over hen? „Voor dit gev al zeg ik
U dus: bemoeit U niet met deze lieden
en laat hen begaan. Want als dit plan
of dit werk van mensen stamt, zal het
mislukken. Maar komt het van God, dan
kunt gij het niet tegenhouden, of gij
komt in verzet tegen God (Handel. 5:
38—39).

Noch de Joodse Raad, noch latere ver
volging en bestrijding, noch eigen men
selijke tekortkomingen hebben inder
daad dit werk kunr.en tegenhouden.
Bijna twintig eeuwen is het optreden
der Apostelen door hun wettige opvol
gers voortgezet en het is niet moeilijk
de proef op de som te nemen, aat de
tegenwoordige R.K. Kerk in haar we
zenlijke elementen nauwkeurig over
eenkomt met de Kerk der Apostelen.

Vergeleken met elke andere, mense
lijke, instelling, is de bestendige duur-
zamheid van de Kerk van Rome van
dien aard dat zij om met Gamaiiël te
spreken niet verloren kón gaan,
o m d a t zij van God komt! Haar be
stendigheid vindt een afdoende verkla
ring in haar apostoliciteit.

Volgens het Symbolum van Nicea
(381) behoort deze eigenschap tot de
kenmerken var. de ware Kerk van
Christus. Apostoliciteit betekent voor
eerst, dat de ware Kerk altijd en over
al in leer. bestuur en genademiddelen
dezelfde moet zijn als die der Aposte
len. En bovendien, dat het bestuur de
zer Kerk uitsluitend toekomt aan en
in feite in handen is van de wettige op
volgers van de Apostelen, n.l. de Paus
en de Bisschoppen. Hierbij is op te mer
ken, dat de hiërarchische macht indi
vidueel overgaat van Petrus op alle
volgende Pausen, maar dat het college
der Bisschoppen deze macht collec
tief ontleent aan het college der
Apostelen. Daarom zal alleen die bis
schop een apertelzetel op wettige wijze
beheren, die deel uitmaakt van het
college der Bisschoppen, dat als col
lege de wettige opvolger is van het
Apostelcollege''. (P. Balduïnus)

Zou ooit, om welke reden dan ook,
een bisschopszetel hebben leeg gestaan
of wordt er ergens een nieuwe opge
richt. dan is de wettige, apostolische
opvolging steeds afhankelijk van en ge
garandeerd door een benoeming van de
Paus.

Het is daarom wel zonder meer
duidelijk, dat de wettige opvol
ging in de R.K. Kerk voldoende
bewezen wordt door de onweerlegbare
apostolische successie in het pauselijk
primaat. Deze staat geschiedkundig vast.
Alle wettige opvolgers van Petrus, tot de
tegenwoordige Paus toe, zijn nauwkeu
rig bekend. De apostolische opvolging
blijft evenwel beperkt tot de priester
lijke, de leer- en bestuursmacht, die de
Apostelen voor zich en hun opvolgers
rechtstreeks van Christus hebben ont
vangen. Zodat de speciale gaven
der Apostelen, b.v. uitzonderlijke ge
naden en wondermacht, volgens een
theologisch algemeen aanvaarde me
ning, daaronder niet zijn begrepen.
Dat Christus zelf de apostoliciteit als
een bijzondere eigenschap en dus
uiteraard ook als een kenteken van
Zijn Kerk bedoeld heeft, blijkt duide
lijk uit de benoeming van Petrus tot
hoogste gezagsdrager en fundament der
wettige successie. Welke zin zou verder
de door Christus beloofde onverganke
lijkheid Zijner Kerk hebben, zo deze
niet insluit het ongewijzigde overleve
ren der wezenlijke elementen door de
wettige opvolgers der Apostelen?

Met de woorden: „Zoals de Vader Mij
gezonden heeft, zo zend Ik U". werden
aan de Apostelen alle volmachten ge
schonken. nodig om Christus' verlos
singswerk op aarde voort te zetten in
Zijn Kerk. En de' belofte '„met hen te
blijven tot aan het einde der wereld"
toont aan. dat „de hier geschonken
macht niet een persoonlijk voor
recht der twaalf mannen zou zijn
want deze konden niet tot aan het einde
der wereld blijven leven maar dat
Christus in hen slechts de vertegenwoor
diger van de leraars, priesters en be
stuurders van Zijn Rijk zag, die de
Kerk in de loop der eeuwen zouden
leiden1' (Klug).

Wanneer Christus dus het bestuur
van Zijn Kerk voor altijd aan Zijn
Apostelen toevertrouwt. dan sluif dit
noodzakelijk hun wettige opvolgers in,
aan wier apostolisch gezag alle men
sen die de Kerk immers leiden moet
dienen te gehoorzamen.

In de eensgezinde onderwerping aan
dat apostolisch gezag ligt een kenteken
der ware Kerk. Hef spreekt wel van
zelf, dat deze wettige, apostolische op
volging als kenteken der ware Kerk
slechts daar kan aanwezig zijn, waar
ook de door Christus ingestelde hiërar
chische bestuursvorm bewaard is ge*
bleven: bisschoppen en priesters onder
een éénhoofdig opperbestuur. Wij kun
nen dus besluiten dat de Kerk van
Christus altijd apostolisch m o e t ziin,
d.w.z. eenzelfde leer en dezelfde ge
nademiddelen moe' bezitten ais ten
tijde der Apostelen, en dat zij steeds
onder het gezag moeten staan van hen,
aan wie Christus in de Apostelen de
daartoe nodige volmachten heeft gege
ven. Alleen in de Kerk van Rome zijn
deze voorwaarden letterlijk vervuld.
Zodat zij alléén Christus' ware Kerk
kan zijn. U.

ZONDAG 23 December: 4de Zondag v. d.
Advent: Mis v. d. dag; 2 tot de H. Maagd;
3 voor Kerk of Paus; Credo; prefatie v. a.
H. Drievuldigheid; paars.

MAANDAG; vigilie v. Kerstmis; eigen
Mis; gewone prefatie; paars.

DINSDAG: Geboorte van Christus; 3 eigen
Missen; (2de H. Mis: 2 H. AnasthasiaL
Credo; prefatie van Kerstmis; (3de H Mis:
laatste evangelie v. Driekoningen)

WOENSDAG: H. Stephanus, eerste marte
laar; eigen Mis; 2 Kerstmis; Credo: pref-
v Kerstmis; rood.

DONDERDAG: H. Joannes, apostel, evan
gelist; eigen Mis: 2 Kerstmis: Credo; pref
v Kerstmis; wit.

VRIJDAG: H.H. Onnozele Kinderen, mar
telaren; eigen Mis; 2 Kerstmis; Credo; pref.
v Kerstmis; paars.

ZATERDAG: H. Thomas, bisschop, mar
telaar; eigen Mis; 2 Kerstmis; (Den Bosch:
3 H. Joannes); Credo; pref. v. Kerstmis;
rood.

ZONDAG 30 December: Zondag onder net
octaaf v. Kerstmis; Mis v. d. dag; 2 Kerst
mis; (Den Bosch: 3 H. Joannes); Credo;
prefatie v. Kerstmis; wit.

Advertentie

'n Wonder, op hoe korte termijn die
helpen. Binnen een paar minuten! Nog
vóór die Rennies zijn gesmolten op Uw
tong, behoort het zuurbranden tot het
verleden. Rennies kunt U altijd en over
s' innemen, onopvallend, zonder water
wat ook.

In de gisteren gehouden vergadering
van de Alkmaarse Raad heeft burge
meester Wytema de raad medegedeeld,
dat het college van B. en W. de direc
teur van Sociale Zaken, de heer J. P.,
ongevraagd verlof had verleend. Zulks
in afwachting van het resultaat van
het onderzoek door de Justitie, dat is
ingesteld naar aanleiding van de me
dedelingen, die in een rapport van de
verzekeringskamer zijn gedaan over de
heer P., als bestuurder van de onlangs
failliet verklaarde bouwspaarkas „Stad
en Land" te Alkmaar. Het college had
aldus de burgemeester met ont
steltenis kennis genomen van de publi
caties van bedoeld rapport en zal zich
hierover nader beraden.

De Aartsbisschop-Coadjutor van Utrecht,
Z.H. Exc. Mgr. dr. B. J. Alfrink, zal in de
komende week alleen Maandag audiëntie
verlenen.

Elf dagen Kerst- en Nieuwjaarsverlof; dit buitenkansje viel onze militairen
ten deel dank zij de kolenschaarste' en zij waren er best mee in hun schik. In de
kazernes was er Vrijdagmiddag tegen het vertrekuur een opgewekte stemming.
Op de binnenplaats staan de jongens opgesteld voor een 'laatste appèl bij het ver
trek. De bagage ligt reeds klaar.

Advertentie

Qïft typ*

Maandag a.s., de dag voor Kerstmis,
wordt prof. J. Bronner zeventig jaar. Er
is de laatste tijd veel over hem geschre
ven; bij zijn afscheid aan de Rijksaca
demie voor Beeldende Kunsten te Am
sterdam en bij de exposities van zijn
Hildebrandt-monument bestemd voor de
Haarlemmerhout. Men zou dus kunnen
zeggen dat prof. Bronner pas kort „in
de publiciteit" is. Hij heeft dit aan zich
zelf te danken; te danken, want hij
schuwt de publiciteit. Hij heeft kans
gezien dertig jaar in stilte aan zijn
monument te werken en hij heeft dertig
jaar in stilte de jonge plant der Neder
landse beeldhouwkunst opgekweekt door
leiding te geven aan zijn leerlingen.
Zijn werk als beeldhouwer en ziin werk
als leraar zijn volkomen samengevallen
en toen zijn monument gereed was, was
ook zijn taak als professor geëindigd.
Het mag als een coïncidentie klinken,
het is het niet. Met Bronner groeiden
de leerlingen en met de leerlingen groei
de Bronner en met hem zijn monument.
Zijn monument is dan ook niet alleen
de neerslag van zijn eigen geest en vak
bekwaamheid; het is ook het resultaat
van zijn werk als leider der jonge Ne
derlandse beeldhouwkunst.

Het jaar 1951 is voor de K.L.M. een
bevredigend jaar geweest, zo vernemen
wij van de zijde der K.L.M. De produc
tie nam. in vergelijking met 1950, toe
met ongeveer 21 procent Er werden
circa vijfhonderd duizend passagiers
vervoerd, een groter aantal dan ooit te
voren. Het aantal verkochte passagiers/
kilometers bedroeg in November j.l.
reeds één milliard. September gaf een
recordomzet te zien.

In het bijna afgelopen jaar werden
twaalf a dertien millioen kg vracht
vervoerd tegen tien millioen in 1950.
Het textielvervoer heeft bij deze toe
neming een belangrijke rol gespeeld.
Drie en vijftig paarden, ter waarde van
ruim een millioen gulden, werden naar
Amerika gevlogen. In 1951 voerde de
K L.M. 450 chartervluchten uit. In 110
vluchten, in door de regering gechar
terde K.L.M.-machines, werden 6500
emigranten naar Australië, Nieuw-Zee-
land en Canada gebracht, tegen 2070
emigranten in 38 vluchten in 1950. Aan
genomen mag worden, dat ook de finan
ciële resultaten over 1951 een gunstig
beeld zullen vertonen.

Men kan zo langzamerhand een diag
nose gaan stellen van de kwalen, waar
onder het nog piepjonge Nederlandse
televisie-wicht te lijden heeft. Over de
kinderziekten hoeft men zich dan niet
druk te maken. Die gaan naar men ver
wachten mag vanzelf wel over. Maar
het zou ons niets verwonderen als straks
zou blijken, dat één kwaal van de Ne
derlandse televisie, en een zeer ernstige
kwaal, van waarlijk slepende aard is:
n.l. de schoolmeesterachtigheid. In de
afgelopen weken heeft de televisie ons
reeds vele nuttige lessen en wenken ge
geven en het zou ons heus niet verwon
deren als straks elementair en voort
gezet brei-onderwijs, knutselen en wat
dies meer zij vaste en grandioos verve
lende onderdelen van het Nederlandse
televisieprogramma zullen gaan vor
men.

Aan het bovengenoemde euvel leed
zeker ook de uitzending van de NCRV
van gisteravond. Wij kregen een lesje
cosmologie voorgeschoteld, waarbij wij
vroeger op school beslist in slaap ge
vallen zouden zijn. Daaraan voorafge
gaan was een les in het bereiden en
voorsnijden van wildbraad, die overi
gens prettig werd voorgedragen, en
welke voor hen die met Kerstmis de
zorg voor het feestmaal hebben moge
lijk niet oninteressant is geweest. Zui
ver technisch bezien werd het boven
dien niet onaardig gedaan. Het beeld
was voldoende levendig en er viel ten
minste iets te kijken.

Het beste onderdeel van het program
ma vormden ongetwijfeld de Ambonese
dansen. Directe studio,-opnamen werden
hierbij afgewisseld met film-opnamen
van het eiland, en waren de dansen
ieder tot de helft ingekort geweest, dan
zou dit zeker een geslaagd onderdeel
zijn geweest.

Voor het eerst bracht de televisie gis
teren een kort journaal. Wel waren de
opnamen reeds meer dan een week oud,
doch het bleek zonder meer, dat dit
soort uitzendingen een der sterkste zij
den van de televisie kunnen gaan vor
men- Er is tempo en afwisseling en de
aandacht blijft geboeid.

De eerste kerkdienst in Nederland
vanuit de Ned. Herv. Kerk in Blaricum
werd meteen na het begin reeds door
een technische storing onderbroken, zo
dat het niet mogelijk is daarover enig
oordeel te geven. J. O.

Er is veel over het Hildebrandt-

monument geschreven. Men heeft het
puriteins en gestyleerd genoemd, men
heeft het een echte illustratie van de
Camera Obscura genoemd en men heeft
gezegd dat net Hildebrandt belachelijk
maakt. Maar de meeste critici zijn van
mening, dat Bronner Hildebrandt in de
uitbeelding van de figuren uit de Camera
zelfs overtroffen heeft. De historie zal
wel uitmaken wie er gelijk heeft, maar
een ding is zeker: het monument is er en
het is een uniek kunstwerk, de levende
personificatie van Bronner in al zijn
facetten. Dit levenswerk is zo met hem
vergroeid, dat hij er nauwelijks afstand
van kan doen. Het is net zo met hem
vergroeid als de gehele hedendaagse
sculptuur Zijn stijl is zo persoonlijk dat
mei. het werk van sommige van zijn
leerlingen dikwijls Bronneriaans ge
noemd heeft. De meesten hebben zich
daaraan ontworsteld, zij het met moeite.
Dit was een winst voor henzelf, want
tenslotte dient ieder zijn eigen persoon
lijkheid in zijn werk te kristalliseren.
Maar tussen het stramien van al die
persoonlijkheden verweven ligt de
grondslag die Bronner gelegd heeft.

Wij wensen hem van harte geluk met
de gedenkwaardige mijlpaal in zijn leven,
die hij thans bereikt.

M.

Prof. Bronner aan de arbeid.

Vandaag wordt prof. mr. dr. Ch. A. M.
Raaymakers S.J., oud-provinciaal van
de paters Jezuïeten en oud-hoogleraar
in de maatschappijleer en de staathuis
houdkunde aan de R.K. Universiteit te
Nijmegen, 80 jaar. Overeenkomstig zijn
wens zal deze dag ongemerkt voorbij
gaan.

Van de stichting der Katholieke Uni
versiteit af is hij er hoogleraar geweest.
Toen hij in 1941 zeventig jaar werd,
had hij er, overeenkomstig de gewoonte,
afscheid van moeten nemen, maar om
dat de bezettende macht geen nieuwe
benoeming toestond is hij les blijven
geven tot 10 April 1943 de Universiteit
gesloten werd. Na de oorlog heeft prof.
dr. J. van den Brink hem opgevolgd.
Prof. Raaymakers, aan wie de vele oud
studenten de goede herinnering bewa
ren van een beminnelijk, rustig, even
wichtig en strikt rechtvaardig man,
woont nu in de pastorie aan de Stijn
Buysstraat te Nijmegen. Men ontmoet
hem soms op straat, maar niet meer bij
officiële gelegenheden.

Charles Raaymakers, 22 December
1871 in Roosendaal geboren, heeft aan
de gemeentelijke universiteit in Am
sterdam gestudeerd en is daar in 1895
gepromoveerd tot doctor in de rechten
en de staatswetenschap. Een maand
later is hij in de orde der Jezuïeten in
getreden. Philosophie heeft hij te Sto-
neyhurst in Engeland, theologie in
Maastricht gestudeerd. Na zijn priester
wijding in 1902 is hij leraar geweest aan
het Canisiuscollege te Nijmegen en het
Ignatiuscollege te Amsterdam. In 1921
is hij benoemd tot Provinciaal van zijn
orde. Van zijn publicaties is zijn „Be
ginselen der Staathuishoudkunde;',
waarvan in 1945 nog een nieuwe druk is
verschenen, het meest bekend.

(Eigen bericht)

De minister yan Wederopbouw en
Volkshuisvesting heeft zich in een cir
culaire aan de gemeentebesturen be
klaagd over het betrekkelijk geringe
aantal duplexwoningen dat in de laat
ste tijd gebouwd wordt. Toch is deze
bouw een belangrijk middel om de wo
ningnood zo snel mogelijk te overwin
nen. Een bezwaar tegen duplexwonin
gen is dat de slaapkamer van de één
gezinshuizen, welke in de duplexwonin
gen als woonkamer dienst moet doen,
voor dat doel te klein is. De minister
heeft nu goedgevonden dat deze kamer
groter wordt gemaakt, namelijk 12
vierkante meter. De jaarlijkse kosten
hiervan kunnen gesteld worden op f 40.
De helft hiervan zal het Rijk dragen,
de andere helft moet door huurverho
ging worden gevonden.

De Nederlandse Hoge Commissaris in
Indonesië, de heer A. Th. Lamping,
heeft Vrijdagmiddag de Indonesische
minister van Buitenlandse Zaken, Su-
bardjo, bezocht. De woordvoerder van
het Hoge Commissariaat had geen com
mentaar op vragen inzake het doel van
dit bezoek.

~t\^"zrstmis in de poëzie is het jaarlijkse onderwerp van bloemlezingen, let-

tS terkundige gelegenheidsartikelen en causerieën. Kerstmis in het verbeel-
dingsleven is een onuitputtelijke bron, maar toch ook een verschraalde
bron. Men constateert het telkens weer met iets van wrevel en spijt, wanneer
men zo'n nieuw boekje met allerlei Kerstlyriek doodbladert. Men kent het nu
wel. De middeleeuwen blijven onovertrefbaar met hun kleinodiën van kinder
lijk en aanschouwelijk geloof. Dan komt Vcmdel's tromfantelijke orgel: O Kerst
nacht, schoner dan de dagen.... En dan. Het is natuurlijk te sterk gezegd, dat
er dan niets meer komt, omdat de dichter zijn onbevangenheid, zijn argeloos
heid, zijn religieuze vervoering als scheppingskracht verloren heeft;
maar hét lijkt er in grote lijnen toch wel op. De verschraling der Kerstinspiratie
is moeilijk te ontkennen

u doet zich iets merkwaardigs voor.
Deze verschraling, als zodanig
gevoeld, als tekort, als onvol
daanheid, wordt zélf thema van de Kerst-
poëzie. En hiermee is het moderne
Kerstgedicht bestempeld als uitdruk
kingsvorm van 's dichters onvermogen
om met eenvoudig zingend hart het
mysterie naderbij te komen. Kerstlyriek,
bij de middeleeuwers intiem-gelukzalig
van aanslag, bij Vondel hymnisch en
heerlijk, kan bij de moderne dichters
practisch gesproken niet anders klinken
dan als klacht. Het feestelijke gebeuren
noopt hen tot klaagliederen, met hier en
daar nog wel een juichend accent of een
gemoedsbeweging die naar het behaag
lijk-stemmige trekt; maar de onder-

de aandachtige waarnemer niet door
worden tenietgedaan.

In een uitvoerig praatgedicht, in De
Gemeenschap verschenen, en sindsdien
herhaaldelijk in Kerstbloemlezingen
overgenomen, vertolkte Anton van Duin
kerken dit onbehagen op buitengewoon
instructieve wijze. Hij beschrijft de ge
boorte van het Licht en onze on
macht aan het mysterie van die ge

staan wij weer buiten in de realiteit
van alledag. En hij klaagt dan:

Dit is tweeduizend jaar

welhaast geleden
En wij vergeten snel.

Wanneer wij heden
Uw Kerstnacht vieren als

een aardig feest
Begrijpt gij ons. Het is

zo mooi geweest:
Die stal, die herders en
die jubelzangen.

Het mooie bleef in ons

geheugen hangen.
Zo zijn wij allemaal.

Gij kent ons van nabij.
Weer was het Kerstnacht,

Heer, o Heer, heb medelij!

Dit einde in mineur is toonaangevend
voor de moderne Kerstlyriek. Ontbreekt
die mineur, dan is het hedendaagse ge
dicht bijna onvermijdelijk niet méér dan
een devote rijmprent, waarin een onder
deel van het Evangelische verhaal, be
trekking hebbende op de geboorte en
jeugd van- Jezus, in wat nieuwe woor
den, die het altijd wel weer doen, wordt

boor te levendig deel te nemen zonder naverteld. De schalmei-spelende herders,

dat wij de stemmigheid die er mee ge- de drie onvermoeibare koningen op hun

paard gaat voor essentie aanzien. Hij er bij gefantaseerde kamelen, de moord

herinnert zijn lezers aan de maatschap- op de onnozele kinderen. het zijn

pelijke nood. die ondanks de liefelijke altemaal beelden uit een dichterlijk jar-

armoede van Christus' geboorte maar gon in dienst van de vrome stemming

niet minder schrijnend wil worden. Het geworden. Een poëtische overtuigings-
is of het goddelijk en het wereldlijk ge- i kracht er in te leggen is bitter moeilijk
beuren elkaar siechts even. als bij toe-1 geworden.

vallige kerkelijke gelegenheid, raken en I

stroom van eigen onbehagen kan er voorI doordringen. Na het gevoelige moment!

„Intiem en gelukzalig van aanslag" wordt in nevenstaande beschou
wing de kerstlyriek vam de middeleeuwers genoemd. Dat de daaraan
ten grondslag liggende mentaliteit ook in de beeldende kunst tot
uiting kwmn, spreekt vanzelf. Ter 'illustratie daarvan vindt u hierbo
ven een middeleeuwse houtsnede, waarop duidelijk blijkt, hoe onge
compliceerd de Goddelijke geboorte in de menselijke sfeer werd
getrokken.

Gemoedsbespeling

Ook voor de jaarlijkse Kerstvertel
lingen geldt deze bitterheid. Uit
gangspunten voor de verbeeldings
kracht zijn er genoeg. Tenslotte is en
blijft Kerstmis het feest van de vreije
op aarde, van de verzoening tussen de
mensen die weer als kinderen zouden
willen zijn, en dit aardse menselijke
element blijft altijd even aantrekkelijk
voor de leerbewerkers der naastenliefde,
zoals er in ieder van ons een huist op
alle dagen van de week, maar op feest
dagen in het bijzonder, want dan werken
wij niet en hebben de tijd hem goed
te doen: die naaste in ons zelf.

Het is goed dat Kerstmis in de lite
ratuur zijn sentiment behoudt; maar
wij dienen niet te vergeten, dat wij
de essentie met al onze woorden niet
of ternauwernood benaderen. Via het
sentiment, via de gemoedsbespeling, die
met een shock of een paukenslag een
plotseling ontwaken veroorzaakt, leren
wij ons weer te bevinden tussen
velerlei mensen van gelijke gestemd
heid en gelijke geremdheid ten aanzien
van het goede en de goede wil.

Dit is in waarheid en werkelijkheid
egn machtige bevinding. Zij ruggesteunt
de verdienstelijkheid van vele, naar het
literaire gegeven bezien, vrij opgelegde
Kerstvertellingen en liederen.

NICO VERHOEVEN.

Op een desbetreffende vraag heeft
wethouder Van Tilburg Vrijdagavond
in de zitting van de Rotterdamse ge
meenteraad medegedeeld, dat de haven
tentoonstelling „Rotterdam Ahoy" een
netto batig saldo heeft opgeleverd van
ruim f 100.000 gulden. Zowel de garan
tie van de gemeente ten bedrage van
een millioen als het bedrag van
f 100.000, dat als eerste dekking van
eventuele tekorten beschikbaar was ge
steld, behoefden niet te worden aange
sproken

Bij Kon. Besluit is bepaald, dat de
grenscorrectiewet 1 Januari in werking
zal treden.

Op de Rijksweg Brummen voor hotel
„Het wapen van Zutphen" is een ernstig
ongeluk gebeurd. Op de weg stond een
auto van eén brouwerij Freule Fioen,
dochter van baronesse van Sytzama van
der Feltz, wilde te paard deze auto pas
seren, toen de heer W. uit Enschede,
komende uit de richting Arnhem, haar
niet opmerkte en in volle vaart amazone
en paard aanreed. Het paard stierf kort
daarna

DE RUSSEN

VERTALING) FRANS VAN OLDENBURG ERMKE

,Ik weet werkelijk niet, wie^ hier nu pistool- Hoe heb je het er levend kun- met een erg zere keel. Mijn keel deed

de eigenlijke commandant is," zei hij. nen afbrengen?

,Er zijn hier verschillende commandan- Het dorpshoofd en de zoon van de
turen hier in het dorp en allemaal zeg- tolk verdwenen zo vlug als hun benen
gen ze ons de soldaten bij de gegoede hen dragen konden. Mijn woede bekoel-
burgers onder te brengen.

„Wat, weet jij niet. wie de eigenlijke

commandant is?" viel ik hem met de lachend tot de jonge luitenant en
armen over elkaar gekruist in de rede. lachte terug.

„Wat zeg je me daar van?" zei ik en
wendde me tot de luitenant met z'n Pi-
iatus-gezicht. „Hij weet niet, dat jij de

commandant bent. Stel je voor, het u<=i ycci

dorpshoofd, en hij weet dat nog niet standhouding rriet luitenant &Vanyusha
eens!" weten te bereiken. Waarom veel woor-

Dit kwam de eer van de luite- cjen eeknjiken: we hadden ons geamu-

„ov ,,„1, i„ seer(s Vanyusha had een ontzettende

hekel aan de Hongaren. Natuurlijk
kwam het bed terug!

Ons avondmaal was weinig geslaagd.

de onmiddellijk, doofde als de bliksem
na een donderslag. Ik wendde me

hij

Het was een geslaagd staaltje van
overtroeven" geweest; wat in Rusland

me werkelijk zo zeer, dat ik in bed bleef.
Ik kon het gezoem horen van de motor
van een van die kleine vliegtuigjes, wel
ke de Russen achter het front gebruik
ten om hun post te verspreiden. Het
was een zinnebeeld van de wijkende
oorlogsvloed. Die kleine speelgoedvlieg
tuigjes vlogen meestal slechts tweehon
derd voet boven de akkers en heel lang
zaam, zodat je heel duidelijk het gezicht

een van populairste spelletjes is. Zon- 7a„ de'^tJ kon^ieTd^rood fan de
der veel woorden had ik een goede ver- -

nant te na en de zaak scheen zich in
mijn voordeel te keren. Het dorpshoofd
zag dat hij een flater gemaakt had en
kon nu ieder ogenblik verwachten, dat
de luitenant tegen hem zou uitvallen.
Dus veranderde hij van tactiek.

„Ik weet." ging hij verder, „dat dit het
enige bureau is, waar men rekening
mee moet houden, maar wat moet ik
doen? Ik ben een oud man. Er komen
vreemde officieren bij me, planten hun
pistool op mijn buik en brullen me toe:
zoek ons onderdak, een bed. vertel ons.
waar de spionnen zitten? Wat moet ik
doen? Me laten neerschieten?"

Ik wachtte geduldig totdat hij uitge
sproken zou zijn als een goed schaker,
die genietend toekijkt, hoe zijn tegen
stander een verkeerde zet doet. Ik liet
hem uitspreken en zei toen met een iro
nie, welke hij niet in staat was te waar
deren: ..Ze wilden je dus doodschieten,
omdat je hun geen bed wilf geven? Ze
plantten een pistool op je buik, is 't niet
zo? Stel je voor!"

Toen het dorpshoofd, al blij, dat hij
zich er uit gepraat had, niets te zeggen
wist, begon ik opnieuw, dit keer als in
een soort van woordduel ten behoeve
van de luitenant.

„Wat. jij dit-en-dat? Je liegt! De Rus
sen schieten niet op burgers. O, jij var
ken van een vent, dit zat je nog lang

kou was. Waar zij verschenen, wist men
dat het front opgeschoten was, want zij
konden slechts vliegen, waar het veilig
was. Voor mij was het een even ver
heugend geluid als het vleugelruisen van
Noë's duif. „Een goed voorteken", dacht
ik en op dat ogenblik hoorde ik bewe-

ging en opschudding in huis, hoewel er

Bij ons nochtans waien, alle maaltijden, niemand Lid Lida!" riep De deur

L, 4- rwf Wi» o CU L-in van Ho hhovnn

ongeacht of we een kip van de boeren
aten of enkel ongezoute aardappels zon
der meer, een familie-plechtigheid. Nie
mand mocht le laat aan tafel komen,
wilde de Zwijger niet in een stille woede

van mijn kamer ging open en binnen
kwam Jumbo, en achter hem kon ik
Dolly zien, die Rudi om de hals viel.

Jumbo ging op bed zitten en had wei-

vervallen, zichtbaar enkel voor wie hem dra zijn voeten in een kom met warm

i - Ts i n fit, U l 4 I 1 T i 1-v H irt lil if t i rt li mp

kenden. Dit is wat naties op de been
houdt. De tafel was steeds behoorlijk ge
dekt, en ofschoon het vaak drie of zes
graden boven het vriespunt was in de
eetkamer, was dat de plaats waar we
altijd aten. want waar was het anders
een eetkamer voor maar dan moest
het huis natuurlijk vrij van Russen zijn.
De jongens of Marietta dienden de scho

water gestoken. Jumbo, die vijftig was
en altijd al zwak van gestel, had zes
weken nodig om bij te komen van dat
„uitstapje", dat hem een bronchitis en
hoge koorts kostte. Hij bracht de hele
morgen door met zich te wassen, te
scheren en te praten. Men had hen er
van beschuldigd officieren te zijn. Of
tenminste, dat dachten ze: Ze waren

tels en schalen rond en zo schiencn wc nauwelijks onderviaagd gewoiden, want

de illusie van nog steeds in de oude
tijd te leven. Maar de Zwijger was geen
romanticus, die van illusies leefde. Hij
deed het om bepaalde fundamentele ge-

de Russen hadden het veel te druk gehad
met het zich snel verplaatsende front
in te halen, en dat was ook de reden,
waarom men hen vrijgelaten had. De

Advertentie

Zoals wy vorige week reeds mede
deelden kan men met elke came
ra ook dichterbij dan 1 of 3 meter
scherpstellen (dit resp. bij klapcamera
en box), n.l. door middel van een zg.
portretlens. De moeilijkheid is echter,
dat men bij het fotograferen van per
sonen nooit dichterbij mag komen dan
80 cm., want binnen deze afstand ont
staat een zeer hinderlijke perspectivi
sche vertekening, waardoor b.v. de
neus, die dichter bij de camera is dan
de oren, in verhouding veel te groot
wordt weergegeven. Blijven wij op een
afstand van pl.m. 80 cm. van de kop
vandaan, dan krijgen wij nog een vrij
groot gedeelte van de persoon op de
opname. Wij zijn dus wel genoodzaakt
meer dan de kop alleen te fotograferen,
b.v. zoals de aardige opname van vori
ge week. maar vaak is zo'n opname nog
leuker dan een borstbeeldfoto.

Om nu voorwerpen op kortere afstand
af te beelden, kan men een voorzetlens
met convergerende werking voor de
lens plaatsen. Dit zijn enkelvoudige
lenzen op welker vatting twee num
mers gedrukt zijn. b.v. 0.67 X 37 of 1.25
X 37. Het laatste getal geeft steeds de
diameter van de vattingring in mm.
weer. De getallen 0.67 en 1.25 geven de
sterkte der lenzen aan in dioptrieën.
Hieruit volgt, dat de brandpuntsaf
stand van de eerste lens 100:0.67 150
cm. en van de tweede 100:1.25 80 cm.
bedraagt. Wanneer nu de lens op on
eindig ver is ingesteld en wij plaatsen
hier een voorzetlens van 1.25 dioptrieën
voor, dan is scherp gesteld op 80 cm.
Nu kan men door de lens verder naar
voren te brengen tot ongeveer 50 cm.
scherpstellen. Bij deze voorzetlenzen is
steeds door de fabrikant een tabel ge
voegd waarop de vereiste instelling op
de afstandschaal afgelezen kan wor
den.

Wanneer wij een foto van een gelaat
„en face" precies middendoor zouden
snijden en de twee helften op elkaar
zouden leggen, dan zouden zij eikaar

precies moeten bedekken. In werkelijk
heid is dit nooit het geval. Elk gezicht
is dan ook asymmetrisch, terwijl de
ene helft van het gelaat vaak gunstiger
karaktertrekken vertoont dan de ande
re. Maken wij nu een opname „en face"
en snijden wij deze middendoor waar
na wij twee linker- en twee rechter
helften tegen elkaar aan plakken, dan
zien wij dit zeer duidelijk. Wij krijgen
twee geheel verschillend lijkende ge
zichten, zoals u kunt zien in bijgaande
foto ter demonstratie. De middelste is
het resultaat van twee linkerhelften en
de rechtse van twee rechterhelften. Wij
zien hier dat in dit geval de foto met
de twee linkerhelften de mooiste is en
dat wij dit gezicht het beste kunnen
fiptograferen door bij de opname het ge
zicht iets te draaien, zodat de mooiste
kant meer voor en de minder mooie
kant achter komt te liggen. Meestal
zien wij op het eerste gezicht reeds
welke kant wij het beste kunnen ge
bruiken. Wanneer een portret niet aan
de gestelde verwachtingen voldoet,
moeten wij echter niet direct gaan den
ken. dat wij de minst gunstige kant van
het gezicht hebben genomen, want
meestal heeft dit een andere oorzaak.
B.v. kan het voorkomen dat de te foto
graferen persoon een te geforceerde
glimlach of een te strakke uitdrukking
op zijn (haar) gezicht heeft. Deze veel
voorkomende fout kan echter voorko
men worden door het object in de waan
te brengen, dat de foto genomen is; di
rect daarna maken wij de opname,
want nu heeft de persoon zijn strakke,
gespannefi houding prijsgegeven. De
beste opnamen worden dan ook ge
maakt op momenten, dat het object niét
weet, dat hij gefotografeerd wordt.

woonten te bestendigen, waaronder hij mannen van de contra-spionnage hadden
was opgegloeid en welke hij beschaving eenvoudig niet geweten, wat met ben

noemde. Misschien had hij gelijk.

Onmiddellijk na het avondmaal keer
den we naar onze kamer terug. De Hon-

aan te vangen. Ze hadden hen natuurlijk
alle dingen van waarde afgenomen, be
halve hun dollars, omdat de officieren

7KCU va,. VCI.W, UIL zaï Je „uK lang garen zonder Jumbo verveelden ons ver- niet wisten wat dat warem En Dolly's

heugen! Spreek je zo over het Rode Le- schrikkelijk. Jumbo was de schakel, wel- fameuze horloge was eveneens verdwe-

ger? Je zult ons onmiddellijk dat bed ke ons verbond. Waar was hij nu? Wat nen. Jumbo stapte in zijn armzalig bed

teruggeven, versta je? Maak je van hier. gebeurde er met hem? Waar wilden ze en trots en blij, dat hij weer terug was,

Wat een onbeschaamdheid! Kijk me die met hem naar toe?

zaten we om hem heen en vergaten de

vent eens aan: ze dreigden hem met een Ik werd de volgende morgen wakker tijd.

(Wordt vervolgd).