Hovenier-chauffeur P. Peetoom
gaat met pensioen
H
ONZE PRIJSVRAAG
ZWARTE PIET
Vader plukt de vruchten
Germaanse nedersetting in een
heuvel te Santpoort
De Schilder bij de Kribbe
van het Kerstkind
Taxi? 18000
■HOERA.'
Goeezo/-
a
„FLUKS
Afscheid in Orangerie van
Gemeen. Kweektuin
KERSTTENTOON STELLING BIJ
LEFFELAAR
De moderne kleurreproductie verfijnd
en bedrieglijk
Grootvader en baby verzoenen
zich in Rembrandt
Ongeëvenaarde werkzaamheid
Werken in Delft
8
m
De Yisserijgolf
38 jaar „de bloemetjes buiten gezet
EEN PRIMA SIGAAR
voor 16 ct.
AGENDA
BROEKHOF
TT a
A1 is Hij
De oplossing van ome prijsvraag
over de tocht van Zwarte Piet
luidt als volgt:
Fries-Bataafse potscherven opgegraven
MAARTEN VAN HEEMSKERK
ZATERDAG 22 DECEMBER 1951
PAGINA
Cafetaria
Verkooplokaal Notarishuls
INBOEDELVEILING 15/16 JAN.
Onze CORONET is niet te
evenaren
Sigarenhandel H. ROELAND
Kersttentoonstelling
Restaurant
Chocolade kransjes
Opgem. Banketkrans
ffet /ocjp
Palace
Voor de a-s. feestdagen
3
Frans Hals
City
Luyor
Spaarne
M inerva
„Mare Canto"
Het millioen gepasseerd.
Haarlem laat zich niet onbe
tuigd. Meer dan f 1.000.000 aan
inschrijvingen kwam reeds bin
nen en - wat méér is - boven
dien werden van verschillende
zijden belangrijke sommen nog
toegezegd.
Hier schrijft U in:
Acht en dertig jaar lang is de heer
P. Peetoom als hovenier-chauffeur werk
zaam geweest bij de Dienst Hout en
Plantsoenen. Hij gaat nu met pensioen.
Gisteren werd in de Orangerie van de
gemeentelijke kweektuin afscheid van
hem genomen. Wat hjj voor de Dienst
en zeker ook voor zijn colega's bete
kend heeft, kwam wel heel bijzonder tot
uiting in de woorden, die hem werden
toegesproken door de directeur van Hout
en Plantpoenen, de heer J. Dorresteijn.
En dat de jubilaris populair was in zijn
omgeving bewees de aanwezigheid van
het personeel, dat massaal was opgeko
men om afscheid te nemen. De Orange
rie was bijna te klein om allen te kun
nen bevatten.
De woorden van de heer Dorresteijn
waren één loftuiting voor het werk,
dat de jubilaris in al die jaren had ver
richt. Niemand zal het willen verhelen,
aldus spreker, spijt te hebben, dat u
Weggaat. Het gaat er niet om, dat u de
pensioengerechtigde leeftijd bereikt
hebt, maar hoe u dit gedaan hebt. We
beseffen eigenlijk nu pas, dat u altijd
het goede gewild hebt en zo streng uw
plicht deed. Acht en dertig jaar lang
hebt u „de bloemetjes buiten gezet" en
hoe! De moeilijkheden konden nog zo
groot zijn, een oplossing werd er ge
vonden. Spreker noemde de heer Peet
oom een voorbeeld voor anderen en
prees hem om de samenwerking met
het overige personeel. Elk onderdeel van
de Dienst was hem bekend en het zal
moeilijk zijn, een plaatsvervanger te
vinden. Tenslotte bracht de heer Dorre
steijn dank namens het gemeentebestuur
en zei, dat hij de 23 jaren, dat hij met
zijn le chauffeur samenwerkte, nooit
zou vergeten. Ook mevr. Peetoom werd
in deze dankwoorden betrokken. Als
blijk van waardering werd een herten
gewei als kapstok aangeboden.
Daarna trad de heer M. van Norden,
voorzitter van het jubileumfonds, naar
voren en vertolkte in korte bewoordin
gen de gevoelens van. het personeel. Hij
greep terug naar het jaar 1918 en ging
vervolgens de tijd na, waarin de heer
Advertentie
Peetoom van le stalmeester tot le chauf
feur werd. Spreker deed zijn dankwoor
den vergezeld gaan van een prachtig ca
deau, een tafelkleed. Mevr. Peetoom
werd een bloem overhandigd. Het ap
plaus van de aanwezigen sprak voor
zichzelf.
Een schoonzoon van de scheidende
dankte tenslotte allen, waarna men de
gelegenheid nam om de heer Peetoom
de hand te drukken.
Advertentie
DIT W. N. WOLTERINK
Bilderdijkstraat la HAARLEM
Tel. (K 2500) 11926
Inzendingen van huisraad worden dagelijks
aangenomen. Eigen afhaaldienst.
Maandag 24 Dec. wegens vacantie
GESLOTEN
Advertentie
eenvoudige verpakking, hoogste kwali
teit, nog niet in de handel gebracht.
Alléénverkoop voorHaarlem
v/h J. P. Stam ZIJLSTRAAT 45
(hoek Nassaulaan) Telefoon 11635
BEZORGING EN VERZENDING
Verkrijgbaar in doosjes van 10 stuks en
kistjes van 50 stuks.
In het Huis van Looy heeft wethouder
D. Geluk gisteravond een Kersttentoon
stelling geopend van schilderijen, teke
ningen en beeldhouwwerken van Haar
lemse kunstenaars. De wethouder wees
er daarbij ^op dat het gemeentebestuur
ieder jaar met Kerstmis alle Haarlemse
beeldende kunstenaars georganiseerd
of niet georganiseerd gelegenheid wil
geven met hun werk voor het publiek te
komen. De kunstenaars hebben verzocht
hun werk te mogen verkopen met be
hulp van een afbetalingsregeling. Dit
hebben B. en W. goedgevonden. De be
langstelling bij deze opening was zeer
groot.
GROTE HOUTSTRAAT 23
Telef. 10065
45 cent per 100 gram
Fijn koekkransje
25 cent per 100 gram
van een atoomoorlog? Neen, zij be
vatten nog altijd letterlijk de volle
waarheid en staan in wezen tot geen
tijdsverschijnsel in tegenspraak.-
Want zo vaak het «Licht niet meer
wordt gezien zijn het de mensen zelf,
die zich er blind voor gemaakt heb
ben. De menselijke medewerking tot
horen en zien wordt in geloof en le
ven altijd voorondersteld. Werd door
de eerste boodschappers van Chris
tus' komst de vrede ook niet alleen
maar toegezegd aan „de mensen van
goede wil"? En overigens: de neder-
daling van Gods Zoon had niet op de
eerste plaats tot doel een herorde
ning der wereldse samenleving;
et 'is niet de eerste keer. dat wij
in onze krant een meer dan ge
wone aandacht schenken aan
een tentoonstelling van reproducties.
Wij achten namelijk het bestaan van
goed verzorgde reproducties een bij
drage tot de verbreiding van kunstge
not. die niet onderschat mag worden.
Ja, in vele gevallen en in zeker opzicht
is het bezichtigen van zulk een verza
meling van meer vormende waarde
dan de tentoonstelling van het werk
van een willekeurige schilder
Kunst en techniek, die als elkanders
tegenpool gelden, zijn dat slechts in
zoverre men ze niet in elkanders dienst
weet te stellen. Van de vruchtbare sa
menvoeging van beide zijn reeds vele
voorbeelden te noemen. In het geval
waarom het hier gaat, dient de tech
niek de kunst, omdat zij een afspiege
ling van kunstwerken brengt binnen
het bereik van velen, wier dusdanige
behoeften voordien minder of minder
gevarieerd bevredigd zouden kunnen
worden. Bovendien is de wijze, waarop
deze bevrediging mogelijk is. aange
past aan de sociale mogelijkheden van
ons tijdperk.
De werking van de technische ver
menigvuldiging is een tweedelige,
want door een vergemakkelijkt contact
ol--i-'<->'■ oavo a-
6.30 7.30 9 (Hoogmis) en U uur..
H. Jozef (Jansstraat): 6.45. 8. 9.15
(Hoogmis) en 11 uur
H. Antor:us van Padua (Nwe Groen
markt): 6.30. 7.30. 8.30 (Hoogmis). 10, 11
en 12 uur
H. Johannes de Doper (Amsterdam
straat): 6.30. 7.30 8.45. 9.30 (Hoogmis)
11 en 12 uur
Allerh. Hart van Jezus (Kleverpark-
weg); 6.30. 7.45. 9. 10.30 (Hoogmis) en
12 uur.
R-H. Elisabeth en Barbara (Paul Kru-
gerstraat); 6.30 '.45 9 (Hoogmis) en
11 uur
O. L. Vr. Rozenkrans (Spaarnec 6.15
7.30. 900. 10.30 (Hoogmis) en 12 uur
H. Liduina (Rijksstraatweg): 6 30.7.30
8.30 9.45 (Hoogmis) en 11.30 uur
O. L. Vrouw van Zeven Smarten en
St. Bavo (Rijksstraatweg): 6.30, 7.30.
8.45 (Hoogmis) 10.15 en 11.30 uur.
Allerh. Drieëenheid. (BloemendaaP:
7, 8.30 (Hoogmis1 '0 15 en 11.30 uur
H. Sacrament (Bloemendaal): 7.30 u.
10.15 uur iHoogmis)
O- t. Vrouw Onbevlekt Ontvanger.
(Overveen): 7, 8, 9 (Hoogmis), 10.3O
uur en 11.30 uur.
H. Antonius van Padua 1 Aerdenhout):
7.30 9 (Hoogmis) en 11 uur.
H. Bavo (Heemstede): 7.15 8.45, lo en
11.30 uur.
O. L. Vrouw Hemelvaart (Heemste
de): 7. 8.30 10.15 en U.3U uur
H. Agatha (Zandvoort): 7. 8.30 en 10 u.
H. Adelbertus (Spaarndam)7-30 en
10.u. (Hoogmis)
Advertentie
X. In de etalage van Broekhof de
50 soorten vleeswaren zien.
2. In de winkel vroegtijdig vóór
de Kerstdagen kopen of be
stellen.
3. Profiteren - smullen - van zijn
vakkennis (internationale be
kroningen).
4. Ondervinden, dat de nieuwe
verpakking de vleeswaren 3
dagen vers en fris houdt.
KRUISSTRAAT 4 - Tel. 11187
(tussen Fünckler en Nwe Gracht)
Pe riactm
BgTfóDv "iïtmst wordt de
van' hen, wier leven
door ontroeringen,
g gebracht,
le meest perfecte re-
d om zekere elemen-
e voorbehouden blii-
clIHeel, maar er kan toch
komen uit het oor-
')tie reproducties, die
\ij Leffelaar aan de
Jcen Steim ligt om doorge-
T T.. bekijken, dan heb-
Htl fllf» Dn ontzag voor de
J heid van de weer-
zijn
en techniek
T T.. t benaderd.
Vooral tekeningen, aquarellen en pas
tels kunnen eerst op de hand herkend
wjrden als druk.
De verzameling is veel omvattend.
Van de oude meesters noemen we
Franse en Vlaamse primitieven,
Breughel, Bosch, Da Vinei zowel als
Rembrandt en El Greco, Goya en
Ingres. Het sterkste vertegenwoordigd
zijn de Franse impressionisten, zoals
Degas, Renoir, Manet, Cézanne en
Bonnard. Een aanloop op de modernen
vormen Gauguin en Van Gogh. Naast
de bekende trits: Braque, Matisse en
Picasso ziin er ook werken van Léger,
Masson, Desmoyer, Chagall e.a. in druk
■verschenen.
Zo is in de betrekkelijk kleine ruimte
van de kunsthandel werkelijk de veel
heid van een museum ondergebracht en
er is in kort bestek veel te ontdekken
te genieten en te leren.
Een weelde van boek_ en plaatwer
ken, meestal monografisch, verhoogt
de aanti-ekkelijkh°id van de expositie
waaruit men naar geestelijke verwant
schap en portemonnaie ruim zijn keus
kan doen.
De ongetwijfeld velen, die door de
activering van het kunstleven middels
radio, pers en film ontgroeid zijn aan
de momentele versiering van hun ka
mers, zullen vreugde beleven aan de
perspectieven, die- de moderne repro
ductietechniek hen biedt. L. T.
1. Beverwijk. 2. Beynes. 3. Hoogovens. 4. v. Gelder. 5. lijn 3.
6 Kweekschool v. onderw. 7. Houtplein. 8. Frans Halsmuseum.
9. Jac van Looy. 10. de Waag. 11. Bakenessergracht. 12. Be
gijnhof. 13. Ridderstraat. 14. Nassaustraat. 15. De Spaarne-
stad. 16. Politiebureau. 17 Bisschoppelijk Paleis. 18. Kenau
park. 19. St. Bavo-Cathedraal. 20. Bekslaan. 21. Gesticht St.
Bavo. 22. Gesticht S. Maria. 23. Kropholler. 24. Bollenvelden.
25. Noordwijk.
Na loting onder hen, die een geheel goede oplossing hadden
ingezonden, werden de prijzen toegekend als volgt:
le prijs: de Kerstgans
BEP ZWANENVELD, Wouwermanstraat 80, Haarlem.
2e prijs2 braadkippen
J. M. VAN DIEST, Julianalaan 26, Overveen.
3e prys: 2 duinkonijnen
P. E. BAKKER, Gasthuisvest 31 zwart, Haarlem.
4e prijs: een Kerstkrans
Mevr. C. J. v. SOESTBALM, Bisschop Ottostr. 11, Haarlem.
5e prijs: een doos bonbons
Th. ZOETENDAAL, Havenstraat 51, Noordwijkerhout.
De prijzen zullen Maandag jn de loop van de dag worden
thuisbezorgd.
Na „De Vader van de Bruid'' moest 't
gebeuren. Het zat er in. De dochter van
Spencer Tracy (bij wijze van spreken)
is in de vorige film getrouwd In de
tweede film. „De vader plukt de vruch
ten", is de eerste baby op komst en om
wille van dat kind staat de hele familie
van de vrouw en de man op haar kop
Er wordt machtig overdreven, alsof de
eerste baby ter wereld geboren moet
worden. De enige, die zijn gezond ver
stand bewaart, is de aspirant-grootva
der en daarna de baby zelf, die de eerste
maanden een hekel aan opa schijnt te
hebben, doch op een gegeven ogenblik
inziet, dat hij ongelijk heeft. Dan ver
zoenen zij zich met elkaar en die ver
zoening en de daaruit voortvloeiende
verrukkingen zijn aardig om te zien. (14
jaar).
„Two weeks with love" is een vacan-
tiefilm voor jong en oud van de boven
ste plank. De geschiedenis speelt zich
af in de dagen, dat de mensen, die nu
vijftig zijn. voor het eerst de liefde ont
dekten, met een preutsheid, die toch
wel aanlokkelijk was, al kan men er
Advertentie
leveren wij weer onze welbekende
Hors d'Oeuvres
Russische eieren
Huzaren-salades
Polonaises gevuld met ijs
Polonaises gevuld met slagroom
Uw bestellingen worden keurig ihuisbezorgd
STATIONSPLEIN 6 - TEL. 21750
T_T?t leven van Christus, de hoogtepunten uit de Bijbelse Geschiedenis lever-
y den de stof voor de honderden werken van Maarten van Heemskerk, over
heel de wereld verspreid in Oost en West. Het spreekt vanzelf, dat hij ook
met voorliefde stond bij de kribbe van het Kerstkind. In Keulen wordt van hem
een aanbidding van de herders bewaard, dat in 1783 te Antwerpen voor f 900
werd aangekocht. Hij schilderde de boodschap des Engels, in 1935 door de schrij
ver van dit opstel op een openbare veiling bij Frederik Miiller te Amsterdam
gekocht. Het is op een koperen plaat geschilderd en uit de beste tijd van de
meester afkomstig. Het is thans in het bezit van het Bisschoppelijk Museum te
Haarlem.
De renaissanceschilder Maarten van Heemskerk was een diep-gelovig man,
die zijn inspiratie putte uit de rijkdom van het christendom. Van Christus' Ge
boorte tot zijn dood aan het kruis en zijn graflegging.
In het vorige opstel schreven we over
een schilderij, dat deze graflegging van
Christus uitbeeldt. Het werd door het
gemeentebestuur van Delft in 1880 te
Amsterdam in openbare veiling ver
kocht, maar is na jaren weer in Deift
teruggekomen.
Het werk is in 1566 door de meester
gemaakt en stelt dertien figuren voor.
Volgens een oud handschrift heeft Maar
ten van Heemskerk, zoals heel veel
door de kunstenaars van middeleeuwen
en renaissance werd gedaan verschil
lende bekende Delftenaren op dit schil
derij afgebeeld. Men zag daarop de kop
pen van: Mater Isabella Brederode, over
ste van het bekende St. Agathaklooster
te Delft; N. van Zijl, Arentsdochter; Pa
ter Ermgard van Wijnssen; Thomas
Utenkamp; Margriet van Assendelft;
Zuster Maria van Treslong: Margriet
van der Does; Pater Claes Tou; Zuster
Maria van Duivenvoorde; Agnes van
Cralingen; Elisabeth van der Does en
Pater Walick.
Dit grote en fraaie stuk werd in 1860
opgehouden voor f 300, de 5e Mrt.'61 is 't
voor f 150 verkocht. Door bemiddeling van
Jhr. B. W. F. van Riemsdijk te Amster
dam, werd het in 1903 voor f 1000 ver
kocht aan de gemeente Delft, waar het
thans in het stadhuis een ereplaats heeft
gekregen. Zo herstelde de stad Delft ten
dele, hetgeen te kwader ure niet alleen
ten aanzien van de Kunst was misdaan,
maar ook tegenover een schilder, die
eens binnen haar veste werkte en met.
haar andere grote burger, Cornelis Mu-
sius, de kunst diende. Want ongetwij
feld genoot hij op heel bijzondere wijze
de vriendschap en bescherming van de
ze geleerde en kunstlievende prior van
St. Agatha die later zo wreed is gemar
teld en ter dood gebracht.
Voor het Bisschoppelijk Museum te
Haarlem was het een grote aanwinst,
toen door aankoop het eigendom verkre
gen werd van een originele, zeer mooi»
Cornelius
Mersiers, naar een originele
Maarten van Heemskerk.
„zeldzaam naar het leven" vervaardigde
portrettekening van Cornelis Musfus
door Maarten van Heemskerk gemaakt.
Op die vriendschap en op zijn werk
zaamheden te Delft is van invloed ge
weest de verhouding tot de toenmalige
heer van Assendelft, heer van Assunv
burg. die 17 Januari 1529 was begiftigd
met de collatiën van de vicarieën op het.
St. Marten- en St. Barbara-altaar in de
oude St. Hipolythuskerk te Delft. Maar
ten van Heemskerk werkte ook voor
deze edelman.
Een ander stuk, voorstellende de lief
dadigheid: een jonge vrouw gekleed in
blauwe mantel en rode sjaal, met een
kind op haar rechterschouder en twee
kinderen aan haar voeten, ging 7 April
1936 te Amsterdam van de hand voor
f 800. Het was afkomstig uit de collec
tie van de schilder Antoon van Welie,
die het in Italië had aangekocht.
Vinden we dus in Haarlem, Delft en
op enkele andere plaatsen nog werken
van Maarten van Heemskerk, het meren
deel van zijn fantastische werkzaamheid
hij was zeldzaam productief ge
tuigt in het buitenland van zijn kunnen.
Werken van hem hangen in musea in
Engeland, Berlijn, Breslau, Brussel,
Keulen, Hamburg; in paleizen en
buitenverblijven in Wenen, Praag,
Potsdam, in Rusland (voorheen in kei
zerlijk bezit!), in Rome, Turijn, in Rijs-
sel en Luik, in Kopenhagen en Straat?
burg.
Copieën van,
voor zover bekend
niet meer béstaaa-
de, schilderijen zijn
er vele.
Mogen we dan na
dit vluchtig over
zicht van een
schier ongeëve
naarde werkzaam
heid, terugkeren
tot ons uitgangs
punt: de schilder
en het Kerstgebeu
ren. Het Maurits-
huis te 's-Graven-
hage bezit twee
deuren van een al
taarstuk in 1546
door deze Heems
kerker geschilderd.
Het stelt voor de
aanbidding der
herders en de aan
bidding der drie
Koningen.
Een groot schil
der, een groot man
uit Haarlem, „die
de heele verelt
schier vervuldt
heeft met sijn in-
ventiën", zoais van
Mander schreef,
kon eenvoudig met
de herders bij de
kribbe van het
Kerstkind staan.
H. VAN
BENTHEM
tekening van
zich heerlijk om amuseren. Vader, moe
der, twee dochters bakvissen en
twee kleine knapen gaan 14 dagen in
een badplaats logeren. En wat daar al
lemaal gebeurt, moet U zelf gaan zien.
De vrolijke melodietjes uit vroeger ja
ren doen het nog best en het onge
kunstelde plezier brengt ieder in de
bioscoop in een allergenoeglijkste stem
ming. Muziek, dans, kleur, goede humor
prettig samengevoegdhet zal storm
lopen in Palace!
Johnny Weismüller beleeft op „Het
eiland der Pygmeeën" als Jungle Jim
weer avonturen aan de lopende band.
Het oerwoud schept daarvoor alle ge
legenheid. Een vrouwelijke officier van
het Amerikaanse leger is op onderzoek
getogen naar een speciaal soort hennep,
dat het leger best kan gebruiken voor
diverse doeleinden. Een andere mogend
heid is echter op hetzelfde doel uit en
heeft ook een expeditie naar de plaats
gezonden, waar vermoedelijk het waar
devolle gewas te vinden is. De vrouwe
lijke officier raakt zoek. Een aantal
Amerikaanse militairen trekt de wil
dernis in om haar te vinden en zij wor
den hierbij geholpen door Jungle Jim.
De wedloop tussen de twee expedities
gaat gepaard met vele bedreigingen en
gevaren. Toegang 14 iaa>-.
Wie een film over Indianen wil zien,
waardoor hij of zij niet 's nachts door
akelig dromen gekweld hoeft te worden,
vindt deze week in City iets van zijn
gading. De strijd, zoals de Roodhuiden
die in de negentiende eeuw hebben ge
voerd. is namelijk in „Tomahawk" tot
redelijke proporties teruggebracht. Hier
geen vermiljoen of helgeel beschilderde
wildemannen. die onder hemeltergend
gejank, begeleid door onafgebroken ze
nuwslopend tromgeroffel, al wat blank
is de stuipen op 't lijf jagen. De levens
wijze van het uitstervende ras, wordt
in regisseur Sherman's product op een
dusdanige manier belicht, dat er welis
waar Indianen, maar ook mensen over
blijven. Dit heeft hij trouwens nodig om
van de rolprent een geslaagde verdedi
ging van de zaak der roodhuiden te
maken. die onder aanvoering van hun
misschien reeds wat al te gecultiveerde
Engels sprekende, opperhoofd uitroeiing
vrezen.
Dreigen de Amerikanen er in deze
film slecht af te komen, tegen het einde
laat de maker de commandant van een
in „Indiaans gebied" gelegen fort
een lankmoedige beslissing nemen, wan
neer het geat om de afslachting van de
uitgedunde troep roodhuiden. En met
de ontruiming van het fort is het ge
zicht van de Yankees op afdoende wijze
gered.
Mario Zampi is de maker van de
Engelse film „De leukste thuis", waar
in aan vier erfgenamen van een over
leden zonderling een erfenis wordt be
loofd. als zij aan bepaalde voorwaarden
voldoen, die hen tot betere mensen
kunnen maken. Het viertal doet zijn
best. de een met nobele, de ander met
minderwaardige bedoelingen en aan het
eind krijgen zij hun beloning of hun
straf. Hoe dat geschiedt, kunnen lief
hebbers gaan zien in Luxor. waar zij
een filmverhaal ontmoeten, dat een ge
zellige ontspanning geeft. Allo leeftijden
„Het rijk van Tarzan" is niet, zoals
men verwachten zou, een film waarin
de bekende Tarzan speelt. Weliswaar
komt het verhaal op hetzelfde neer als
die geschiedenissen waarin Johnny
Weismüller en consorten de held uit
hangen. Deze historie speelt zich op
een onbekend eiland af. waar een we
tenschappelijke expeditie naar toe is
getrokken om onderzoekingen te doen.
Het schip, waarmee zij reizen, vergaat
echter en een Indiaanse bediende en
een klein jongetje zijn de enige over
levenden. Het jochie wordt door de be
diende op het eiland opgevoed en ont
wikkelt zich tot een ware held. En
wanneer er twintig jaren zijn verlopen
komt er een tweede expeditie naar het
rustige eiland, waar tussen twee haak
jes ook nog een Indianenstam leeft, die
grote schatten in haar bezit heeft, en
de rust is weg. Veertien jaar.
In het deze week geopende Minerva-
theater te Heemstede kan men dit week
end de film „De koningin en het Boef
je" zien. De hoofdpersonen in deze rol
prent zijn koningin Victoria en een
klein schooiertje dat haar met alle ge
weld wil opzoeken omdat hij haar por
tret zo mooi vindt. Alle leeftijden.
Deze zomer werd door de Archaeolo-
gische Werkgemeenschap Voor Westelijk
Nederland na overleg met de Rijks
dienst voor het Oudheidkundig Bodem-
Onderzoek te Amersfoort in Santpoort in
een heuveltje ten Westen van de Kerk-
weg naar een Germaanse nederzetting
een oudheidkundig onderzoek ingesteld,
waarvan de resultaten thans bekend
zijn.
In dit heuveltje bevonden zich drie
tot vier door stuifzand van elka,ar ge
scheiden woonlagen, waaruit een aantal
Fries-Bataafse potscherven te voorschijn
kwamen.
Dit Germaans aardewerk met zijn ty
pische kleine oortjes (fig. 1) is grijs tot
zwart getint, aan de buitenkant soms
rood gekleurd en is meestal erg zacht.
Dientengevolge werd het in de loop der
eeuwen vrij sterk aangetast, zodat het
maar zelden mogelijk is uit Germaans
schervenmateriaal een gave pot te ma
ken.
Een draaischijf bezaten de toenmalige
bewoners van Kennemerland. misschien
de Caninefaten. niet. De potten bezitten
dan ook vrij grove vormen. Soms werd
de potklei, die vermoedelijk uit het IJ
gehaald werd, met enig kaf verschraald.
Vaak vindt men schelpjes of steengruis
in het bakwerk, dat hierdoor aan hard
heid won. Een enkele keer polijstte men
een pot. hetgeen vooral bij de bewoners
van de Friese terpen toentertijd zeer
gebruikelijk was. Met behulp van een
houtje, een stukje been of iets derge
lijks. soms door het aanbrengen van vin
gerafdrukken, versierde men het aarde
werk (fig. 2).
Een bijzonder kostbaar en begeerd
bezit voor de Germanen was het Ro:
meinse aardewerk, dat men in inheemse
nederzettingen benoorden de Oude Rijn
slechts zelden aantreft. Dit importgoed
met zijn fraaie vormen, zijn grote
bruikbaarheid en duurzaamheid stond
verre boven het inheemse aardewerk.
Voor de archaeoloog komt er bovendien
nog deze gelukkige omstandigheid bij,
dat het Romeinse materiaal, in tegen
stelling tot het weinig specifieke Ger
maanse. zich uitstekend tot een datering
leent. Uit de nederzetting te Santpoort
kwamen enkele stukjes z.g. terra sigil-
lata (hard, rood Romeins aardewerk) te
voorschijn.
In de woonlagen van ons heuveltje
vond men nog enkele spinklosjes (fig.
3). Deze werden op houtjes of stuk ie*
been gestoken en door snel ronddraaien
hiervan werd de draad gesponnen.
Dat de Germanen ook speelden, wordt
bewezen door de aanwezigheid van en
kele speelschijfjes. Bijzonder merkwaar
dig en voor ons land uniek was een lei-
Figuur 3
Advertentie
Na de dalingen in de prijzen van de
laatste dagen kwamen deze Vrijdag in
de afslag te IJmuiden tot stilstand. Gro
te tongen wisten zich te handhaven op
3 per kilo en de kleine tongen II wer
den verkocht voor 0.85 per kilo. Schol
soorten bleken gevraagd, maar het aan
bod behelsde alleen kleine schol. Schol 1
wist 36 per kist te bedingen en schol
II ging weer van de hand voor 33 per
kist. De haring liep echter over de ge
hele lijn terug. Met 13.50 per kist kwam
zij wel aan het maximum, maar er gin
gen ook partijen de hal uit, die niet
meer dan ƒ11 per kist hadden opge
bracht. Daar tegenover wist de makreel
stand te houden op 27 tot 25 per kist
Gezien de grote aanvoer en het voor
uitzicht van de feestdagen mochten de
prijzen over het geheel genomen niet
slecht worden genoemd. De totale aan
voer bedroeg Vrijdag in IJmuiden ronc!
4.600 kisten vis. Hieronder waren 140
kisten fijnvis. 2.900 kisten verse haring,
200 kisten schelvis en 600 kisten wij
ting.
De Eveline. IJM. 116, die in hoofdzaak
makreel aanvoerde, wist het met zijn
vangst niet verder te brengen dan tot
een besomming van 10.800, voor een
•reis van 13 dagen. Ook de Dirkje was 13
dagen op zee en zijn besomming was nog
minder, namelijk 8.400.
De vorige week Zaterdag vertrok uit
IJmuiden de motortrawler Post Boy,
IJM. 35, om opnieuw zijn geluk in Het
Kanaal met de haringvisserij te gaan
beproeven. De vorige reizen waren vol
ledig met succes bekroond, zowel wat de
vangsten als de prijzen betreft en na
tuurlijk wil men hiervan zo lang moge
lijk profiteren. De Post Boy heeft intus
sen bewezen te weten hoe het moet, want
Vrijdagavond meerde hij weer in de
Vissershaven te IJmuiden met in zijn
ruimen niet minder dan 2.000 kisten ver
se haring.
Van de Noordzeevissers was Vrijdag
voor de Zaterdagmarkt alleen bekend de
VEM-boot Allan Water, IJM 34. Zijn
vangst telde in totaal 700 kisten, waar
van reeds eerder een specificatie werd
gegeven. Behalve de Post Boy waren
nog enkele haringloggers present, die be
halve gezouten haring in tonnen ook nog
een deel van de vangst vers aanvoerden.
De haring-trawlvisserij in Het Kanaai
begint, gezien de gunstige resultaten
steeds meer aftrek te krijgen. Verschil
lende rederijen gaan het nu ook probe
ren en zo vertrokken deze week nog naar
Het Kanaal de Claesje RO. 46. de Alk
maar, IJM. 31 en de Tubantia, IJM. 37.
Al deze schepen konden Donderdag goe
de vangsten melden.
Vrijdagmiddag kwamen in IJmuiden
de eerste spannen van de sardien-visse
rij in dit seizoen binnen. Het waren
2 stel Urker botters, die van het rustige
weer gebruik hadden gemaakt om dicht
onder de kust op sardien te vissen. Dit
gebeurt steeds door 2 schepen tegelijk,
die tussen hen in het net voortslepen.
Het ene span voerde 28 kisten aan. het
andere span was minder gelukkig en
meldde zich met 11 kisten. De dagvis
sers kregen ƒ11 en ƒ12 per kist.
Het R. K. Dames- en Meisjeskoor
„Mare Canto" te Zandvoort geeft op
Zondag 23 Dec. 's avonds om 8 uur. een
uitvoering in het patronaatsgebouw.
Het programma vermeldt o.a.: „De ro
zenkrans van Onze Lieve Vrouw van
Kerstmis" van Anton Sweers en
„Kerstmis" van Gabriël Smit. 1
Links fig. 1
Onder fig. 2
stenen speelschijfje, dat in de nederzet
ting te Santpoort gevonden werd. Tot
nu toe werd nX steeds aangenomen, dat
leisteen eerst na de Romeinse tijd in
ons land ingevoerd werd.
Beenderen van koeien en paarden to
nen aan, dat de Germanen, evenals hun
voorouders uit de ijzer- en bronstijd, de
veeteelt beoefenden.
Het heuveltje bij de Kerkweg is niet
de enige plaats, waar in de laatste tijd
resten van Germaanse bewoning zijn
aangetroffen. Enkele maanden geleden
werd een Fries-Bataafse nederzetting
aan de Liede ontdekt, terwijl in 1947 bij
het afgraven van het in de oorlog ver
woeste buiten Rooswijk een rijke Ger
maanse woonplaats te voorschijn kwam.
Door deze en andere vondsten wint
steeds meer de mening veld. dat Ken
nemerland in de Romeinse tijd relatief
dicht bevolkt is geweest.
Aan deze bewoning kwam in de 3de
eeuw een plotseling, wij kunnen haast
wel zeggen catastrophaal, einde. Voor
de Germaanse nederzettingen, die zich
op de laaggelegen delen van Kennemer
land bevonden, moet dit geweten wor
den aan de grote overstromingen, die
aan het einde van de 3de eeuw Kenne
merland teisterden. Doch ook op hoger
gelegen delen, zoals bij de Kerkweg en
Rooswijk. breekt de bewoning abrupt af.
Zeker is, dat de Germanen in onze duin
streek veel last hadden van stuifzanden.
Misschien maakte een bijzonder droge
periode in de 3de eeuw door het optre
den van zandverstuivingen ook op de
delen van Kennemerland, die niet over
stroomd werden, het leven voor de Ger
manen onmogelijk.
Pas in de 10de of 11de eeuw, misschien
iets eerder, treft men op vele plekken in
Kennemerland weer bewoning aan. Ook
op ons heuveltje bij de Kerkweg werd,
zij het sporadisch, het harde, vaak met
steengruis vermengde vroeg-Middel-
eeuwse aardewerk gevonden.
B. J. Wieland Los
Advertentie
Een gepenstonneerd gemeentewerkman
gaf f SOO.- van zyn spaargeld
Een architect nam voor elk tan zitn
kinderen een obligatie van f ÏOO.-.
De R.K Arbeidersbeweging f 1000.-.
De Haarlemse Voetbalbond f 2000-
Het Sportweek Comité 300.-.
Hel Kerslmisgtlde f ÏOOO.-.
De Buurtver. Haarlem Zuid-West
f 200.-.
WoningbouwverenigingenPatrimo
nium f2000-. Eigen Haard f 4OO0.-.
De N.Z.H. Vervoer My f 20.000.-.
nier
Alle Bankinstellingen in
Haarlem en verder(ge
opend van 10-3 u. en mee
uitzondering van Zaterdags ook
"s avonds van 7-9 u.)
De Gemeente Ontvanger, Pand 2
Huis te ZaanenRijksstraatweg
250a, hoek Jan Gijzenkade; Jeugd
bibliotheek, Schouwtjeslaan 63 i
Dienstgebouw SpaarndamGeb.
Speeltuin Oosterkwartier (geopend
10-3 u. en Woensdag, Donderdag
en Vrijdag van 7-9 uur 's avonds);
incasso Dienst (alle werkdagen
van 10-3 u.)
Elke/10.000
is een
wooing
