Vreugdevuren op 16 heuvels
van het Limburgse land
1992
1992
VAL DA
Koffie
Van 8 tot 11 Mei een feest, dat
het Zuiden lang zal heugen
5TM¥SlrfSJNEN
prama
Jan van Riebeeck-segels
Roofoverval te
V elp berecht
Woningbouwpolitiek wordt
op reële basis gevoerd
Noord-Holland aan de kop bij de
culturele subsidies
Industrieel schenkt Noordwijk
compleet reddingstation
pRogramma voor
elk der centra
0
t elevisie
Naar compromis
voor N.-Guinea?
m
i
-H
WOENSDAG 16 JANUARI 1952
PAGINA 3
Ter gelegenheid van gouden feest der Staatsmijnen
Gewonde vrijwilligers
terug
Pvarende gewond op
de „Radmar"
eePpogingen weer mislukt
^Ongevoelig voor DDT
5tVljfeïd
Neem een doos echte
K.L.M. voortvarend
Eerste Super-Constellation
in 1953 in ons land
Mgr. L. Jansen S.M.M.
Eerste Apostolisch Prefect
van Isangi (Belg, Congo)
Ondersteboven
bekroond
Dr. Van Rhijn operil de
J.v.d. Woudenstichting
Ook minder-validen kunnen
deelnemen aan arbeidsproces
Tweede part. secretaris van
de Prins ter aarde besteld
Wordt IJ gekweld
DOOR ALEXANDRA ORME
iumm
'jJf <-L \4
Mr. DR. J. FABIUS
OVERLEDEN
Lijk gevonden
„Handen omhoog" had geen
invloed op slijter
Gelden van cliënten
verduisterd
Zaak-O. voor Hoge Raad
Gas- en dieselolie niet
langer gedistribueerd
PROVINCIE UTRECHT
KRIJGT EEN VLAG
Aankomst Britse
ambassadeur
Deserteur gearresteerd
Provinciale Staten van Noord-Holland
De kwestie Uitgeest
Woningbouw
Reddingboot zal Curt
Carlsen heten
Culturele subsidies
(Van onze speciale verslaggever)
tlii
te Treebeek volgt de nachtpre
nt^ van de nieuwe Staatsmijnenfilm
f'Yfarte Stroom", vervaardigd door
bert t> m' naar een scenario van Her-
Perquin, onder regie van U. Bolzy.
feestprogramma voor Vrijdag,
tuiert,ag en Zondag, dat reeds ge
ef*016 in vonr')ereiding is, wordt
..onderlijk georganiseerd voor de
Sta verschillende centra van het
^siHijnenbedrijf. Overal zal een
on i van korPsen en orkesten, waar-
I>el de Kond^lijke Militaire Ka-
laai concerten geven. Een internatio-
epn voetbaltoumooi, wielerronden,
top groots vliegfeest te Beek met
fPH ei'king van militaire en bur-
v 'uchtvaart, een monstervlucht
naar schatting 25.000 duiven, die
in Noord-Frankrijk worden gelost,
optochten en bals, bioscoop-, circus-
en cabaretvoorstellingen, vuurwerk
enz. bicden verder een elck wat wils
van vermaak, dat zonder weerga zal
Mei zes^en heuvels, van Sittard tot Geleen, zullen in de avond van Vrijdag 9
tend Vreugdevuren opvlammen boven het Limburgse land. En in de vroege och-
dj,n yan Zaterdag de 10e wordt reveille geblazen, exploderen bovengrondse
"aar i Ctlad'ngen, trekt muziek door de woonbuurten en roepen de klokken
tin «r parochiekerken, waar dankdiensten worden gehouden. Dan waaier, hoog
te J, e schachttorens van de zes centra van bedrijf en van het hoofdgebouw
Maateer??n tie vlaggen ter ere van het gouden jubilé, dat het bedrijf van de
Mq S!?Önen van 8 tot 11 Mei vieren gaat, herdenkende het feit, dat het op 1
«ijl, Vijftig jaar geleden werd opgericht. De bedoeling is, dat het een feest zal
1'aar).0.or heel het personeel, voor kompels en beambten, overal waar zij wonen,
iipjj 'J het officiële gedeelte op Donderdag de 8e met een bescheiden plechtig-
8ekert?Idt af£c(,aan. waarna drie dagen lang een programma zal worden af-
rKt. dat Zuid-Limburg zich lang heugen zal.
d® middag van Donderdag worden
t6ciiv leumgeschenken aangeboden en
sojif1,eert de directie. Het aibeiders-per-
Vo0r®. heeft een bronzen standbeeld,
v «ellende een mijnwerker, doen ver-
de ftS011 door de beeldhouwer Melis,
flrtio en Seven vio'' glas-in-lood-
de p van Charles Eyck, bestemd voor
tejyfdferentiekamer van het hoofdbu-
ïdfw ,e Heerlen, alsmede een groeps-
it p]®t van dc huidige Mijmegenten dr.
tier '■EP'- Croothoff, drs. A. C. J. Rot-
mr. F. M. J. Jansen en dr.. ir. J. S.
Kooip Aken, geschilderd door Harry
het p Oe receptie wordt gehouden in
tti6ef;aadhuis te Heerlen, dat de burge
ter u voor dp viering van het jubilé
tVnv, j beschikking heeft gesteld. Des
MeeJ?8 volgt in het Royal Theater te
het hj1 galaconcert, te geven door
Maastrichts Stedelijk Orkest.
Vrj;®, officiële receptie is bepaald op
hui Qagmiddag, wederom in het Raad-
ij '|J?le morgen wordt een plechtige
ie j"11® van dankbaarheid opgedragen
Eet Pancratiuskerk aldaar en na
fsestdiner 's avonds in het Casino
zijn. Voor de kinderen komen er
eigen feestelijkheden, waaronder een
ballonnenwedstrijd, waarbij op zo'n
20 tot 30.000 deelnemertjcs wordt
gerekend. Op tal van plaatsen ver
rijzen dans- en consumptietenten;
het jubileumbal van het duizend
man tellende personeel van het Cen
traal Bureau wordt in het Raadhuis
gegeven.
Ter gelegenheid van dit gouden her
denkingsfeest komt een speciale, door de
Maastrichtse graveur Hubert Levigne
ontworpen jubileumpostzegel in omloop
ter waarde van 12 cent, tot welke kost
prijs de huidige 10 cents postzegel, naar
verwacht mag worden, tegen die tijd is
verhoogd. Een officieel gedenkboek is in
voorbereiding en ook een meer popu
laire uitgave, „De Boom en zijn vruch
ten" getiteld. Een gedenkpenning wordt
geslagen, naar ontwerp van C. Wolbers.
Aan de viering gaat tenslotte een opstel
wedstrijd voor leerlingen van het VGLO
en een wimpelrallye voor auto's, mo
toren, bromfietsen en fietsen vooraf, als-
mede een reeks
van uitvoeringen in
de Heerlense stads
schouwburg. Tij
dens de feesten
vindt de kolenwin-
ning onverminderd
voortgang. Speciale
maatregelen worden
getroffen voor het
massa-vervoer der
feestgangers, in het
bijzonder de meer
dan 20.000 forensen
van het bedrijf.
In het geheel ge
restaureerde kasteel
Hoensbroek, dat de
Staatsmijnen voor
vijftien jaar hebben
gehuurd voor soci
aal centrum, komt
gedurende de jubi
leumviering een
grote huisvlijtten-
toonstelling. Hier is
ook een expositie
gehouden van de
meer dan 80 inzen
dingen van ama
teurs onder het
personeel op een
prijsvraag voor het
beste affiche. Be
kroond werd het
ontwerp van Lam
bert Cordewener,
geboortig van
Hoensbroek en
Het jubileumaffiche van de Staatsmijnen, ontworpen door TOPrk,a„m hii af
Lambert Cordewener, bekroond na een prijsvraag voor J
amateurs onder het personeel, waarop 88 'inzendingen heling
binnen kwamen.
Luchtver
versing.
v&dagmiddag zijn gewonde Korea-
Ve igers °P het vliegveld Valken-
Öe jL.^ngekomen. Zij werden namens
de (J'hister van oorlog en de chef van
W,Jjnerale Staf toegesproken door ge-
de jM-hiajoor J. R. H. Lagas. Namens
!ij|{e aPecteur-generaal van de Konink-
•ta,, -Landmacht sprak kapitein W. Erd-
MjjjV Namense de waarnemende com-
van het regiment Van Heutsz
kapitein L. Schmelzer de terugge-
'cu 1 het kruis voor Recht en Vrij:
M Urt
Mi eAleepboten „Witte Zee", „Ganges"
V hkenburg" zifn Dinsdagmiddag
I >,onnen me* kun pogingen de
Jktg arlos te slepen. De poging mis-
jen ',id van d® bemanning van
M'rjB .ar" is in aanraking gekomen
'Msti® winch en, naar het schijnt, vrij
ratlin gewond. Deze man is door de
Mn "gboot President Jan Leis" aan
Sebracht.
beeft in Korea ervaren, dat de
^Phus overbrengt, nu onge-
S'M Vs geworden voor DDT. dat men
t rde] te veel meer op dat befaamde
ëlngsmiddel kan rekenen als men
^epidemieën moet bestrijden,
t rs onu ke ervaringen heeft men el-
^aati reeds met andere insecten op-
ki
M btev.„rilytbmische gymnastiek voor
O On Hor irnn wi ntmni ut.
onder leiding van mevrouw
der Waall,
televisiepro-
tb y Vu itucl iClUUlg
Veen—van
.be VARA haar
Cl-u v gitera vond inzette, bezat uit de
h?'CftiB riT-.'let onderwerp wel een zekere
1) 0l)strtPe wijze waarop men deze de-
ii) °ok j-met de camera te üjf ging-
Bi Eet maai weer weinig bekoring.
tjjM (je raaggesprek van Jelle Troelstra
Mri r Jan Sluyters werden in
V?ah t al heel wat aardiger dingen
'ii6'eti(jp r was het begin van een
H Maat* afwisselende beeldenreeks.
st,, 0ve s van de aangekondigde cause-
v8h Mei-a e vervaardiging van schaat-
O kanueen fürnpje over de aankomst
Bj ld, b, ®U1 Carlsen te Falmouth ver-
b^Starn.^ bet actuele element in dit
tiw D3 VPTtoffomTmni-zli n'/lQ On+
aaJrip "a vertegenwoordigde. Dat het
hiBv f\vPo ubteit. hij een gebonden zijn
Ji. "*j "feci ut;Lien.Kt;iijiSL. is, uc-
h^t eto°g- Behalve de gebrui-
HVPp 1 ""O vcii gCUWimtli fij**
boA bepaalde uitzendingsavonden
fejjj! Kbo„01V
meer betrekkelijk is, be-
Wb rato°g- Behalve de gel
°i>ü reBei-ter t was er een selectie uit
Mn ?*leirrlre van het Théatre de Mime
g van Etienne Decroux. On-
vOnv. j 0r„r?1^en vertoonde num-
viv0hwSpl ,de liefhebbers een interessant
MaT heTi pa echter een en ander
1 zoiflPte Pohliek aantrekkelijk te
Vpe h=LPe camera het als het ware
,e ftinai tot de kern van het ver-
cai voeren, M.a.w. ook hier
ïi^ti 'hgnnera meer variatie in haar
PP ëesn», ®oeten bezitten. Over va-
en; om het Hwaian mu-
S6eGs Wep. P dat na de pauze optrad,
afge\vic Jvaneen in een totaal-
,atv .^aiar^ ,met de dose up van
eAehd, "§Ultarist, wordt ook bepaald
Baik'iki" Verigei^s kon dit „kiekie
Ns t ®t Da ?ns niet enthousiast ma-
a)teii., 'stenduo, dat erin optrad,
2ihs tiajdtogal goedkoop, het geheel
4 en hoogstens „wel aar-
hoerti:
en.
Fr. Br,
Advertentie
F> A STILLES
KEELPIJN
Naar „Shell Aviation News" meldt,
zal de K.L.M. de eerste luchtvaartmaat
schappij zijn die de nieuwe Lockheed
Super Constellation verkeersvliegtuigen
zal ontvangen. Deze toestellen zijn, zo
als men weet, vergrote „Constellations"
De Nederlandse luchtvaartmaatschappij
heeft negen van deze machines in be
stelling, die. naar wordt verwacht, in de
loop van 1953 in ons land zullen arri
veren.
Uit Rome ontving de provinciaal dei-
Paters Montfortanen te Meersser. (L:>
bericht dat Zijn Doorluchtige Hoogw.
Mgr. L. A. Jansen S.M.M., door de H.
Stoel is benoemd tot eerste Apostolisch
Prefect van de onlangs opgerichte
Apostolische Prefectuur van Isangi in
de Belgische Congo.
De schilder H. A. P. Grieshaber heeft
in Offenburg in Duitsland trots de
tweede prijs in ontvangst genomen voor
zijn abstracte schilderij „Middagstond",
op de tentoonstelling die daar gehouden
wordt. Daarna ontdekte hij pas dat zijn
schilderij ondersteboven heeft gehangen
sedert het ogenblik dat de tentoonstel
ling verleden Week Woensdag is ge
opend.
De Djakartaanse correspondent van
het in Surabaja verschijnende blad ,,Su-
ara Rakjat" meldt aan zijn blad, dat in
sommige kringen in Djakarta de moge
lijkheid wordt overwogen als voorlopige
oplossing voor de kwestie West-Nieuw-
Guinea een compromis te bereiken.
Men denkt daarbij» bijvoorbeeld aan de
mogelijkheid om het betwiste gebied te
plaatsen onder toezicht van vijf landen,
waaronder Indonesië en Nederland, die
ieder een ander land zullen aanwijzen
terwijl het vijfde land mogelijk een land
zal zijn, dat bijzondere belangen heeft
in de Pacific, bijvoorbeeld de V.S.
Men zou in deze kringen reeds veron
derstellen, dat Nederland Australië zal
aanwijzen, terwijl Indonesië India zal
kiezen, aldus de correspondent van
..Suara Rakjat".
De Staatssecretaris van Sociale Zaken,
mr. dr. A. A, van Rhijn, heeft in Delft
het nieuwe gebouw geopend van de
J. J, C, van der Woudenstichting, die
zich de hulp aan minder validen ten
doel stelt. Na een kort historisch over
zicht zei spr.. dat het aantal minder
validen, wier gebrek zichtbaar is, l/i
bedraagt van het totale aantal dergenen,
die hulp en steun voor opname in het
arbeidsproces behoeven. Het aantal bij
de Gew. Arbeidsbureau's ingeschreven
minder-valide mannen steeg in het der
de kwartaaj van 1951 van 6840 tot 7783.
Geplaatst werden 950 mannen voor vast
werk en 1095 voor andere werkzaamhe
den. Groot zijn de gevaren, indien de
gemeenschap haar taak niet ziet.
Delft heeft zich na 1945 gelukkig grote
offers getroost, getuige deze aan hoge
eisen voldoende internaten en werk
plaatsen. In de afdelingen zijn reeds 125
krachten werkzaam en wordt gelegen
heid geboden tot plaatsing van circa
tweehonderd mannen en vrouwen. Van
deze mannen en vrouwen kunnen er, zo
dit voor hen gewenst is, ongeveer zestig
in de beide internaten worden onder
gebracht.
Als uiteindelijk doel staat ons voor
ogen het ideaal, aldus besloot dr. Van
Rhijn, dat ieder mens tussen 18 en 6-5
jaar, ook de mindervaliden, kan deel
nemen aan het arbejdsproces. Daarbij
drijft ons de gedachte, dat wij ons met
deze mensen als schepselen Gods, uit
christelijke en uit humane overweging,
solidair willen voelen in hun streven
om ook enige levensvervulling te vinden.
Op de Algemene Begraafplaats te Bloe-
mendaal is gistermiddag het stoffelijk
overschot ter aarde besteld van de on
langs plotseling overleden tweede par
ticuliere secretaris van Z. K. H. Prins
Bernhard en jagermeester van H. M.
Koningin Juliana voor Zuid-Holland, de
heer B, G. Dorhout Mees. Bij deze be
grafenisplechtigheid waren o.a. aanwezig
dr. J. E. baron de Vos van Steenwijk,
commissaris van de Koningin in de
provincie Noord-Holland, R. van Zin-
nicq Bergman, adjudanvan H. M. de
Koningin, en C C. Geertsema, adjudant
van Z, K. H. Prins Bernhard.
Verder waren er nog kolonel W. J.
A. Vis, chef van de staf I, G. K. L.
en vice-admiraal N. A. Rost van Ton
ningen, chef militair huis van de Konin
gin. Een groot aantal belangstellenden
verzamelden zich rond het graf, waar
gesproken werd door een broer en een
zoon van de overledene. Ook voerden
nog het woord dr. Posthumus en jhr. A.
van Riemsdijk, alsmede mr. de Graaff,
particulier secretaris van Z. K. H. Prins
Bernhard. Naast de kist liepen vier
jachtopzieners van het Koninklijk jacht-
departement voor Zuid-Holland, als slip-
pendragers.
Advertentie
door rheumatiek, spit, ischias, hoofd- en
zenuwpijnen, neemt dan Uw toevlucht tot
Togal. Het middel dat baat, waar andere
falen. Laat U dus niet langer kwellen,
maar gebruik regelmatig Togal. Togal
zuivert de nieren en is onschadelijk
voor hart en maag. Bij apotheek
en drogist 0.83, 2.08 en 7.94.
DE RUSSEN
VERTALING'. FRANS VAN OLDENBURG ERMKE
Ik had het er vaak met de Russen over vroeg ik me af, en hoe zou Vanyusha
en kon dan zien, hoe bitter dit hen het maken? Hoe helder was de hemel!
stemde. Er waren er, in wier geest het Fifi en ik gingen de luitenant opzoeken,
begon te dagen en in een hoekje van maar hij sliep nog'. Misschien was hij de te lopen als een haan zonder kop. Wat
wier hersenen een eerste oesef ontwaak- vorige nacht dronken geweest? Jezelf
te van dingen, waar ze zich vroeger bewusteloos drinken is iets, waar geen
nooit van bewust waren geweest. Vaag enkele Rus zich voor schaamt. Ze aan-
begonnen ze te begrijpen, dat de opvoe- vaarden het als een noodzakelijkheid,
ding. welke zij ontvingen, nooit een be- ®en epilepticus lijdt aan toevallen; daar
schaafd volk van hen maken zou. Wat kan hij niets aan veranderen. Als
gaf het al, wanneer een jong student- iemand drinkt, valt hij onder de tafel;
/X U I.— n O O BB l^ O VB M 1 1 VB 1 IBlO n VB t T AVtn B-B M iB BB /B VB
ik raad iedereen aan om zelfs de engel
achtigste Rus niet te vertrouwen, wan
neer hij dronken wordt en begint rond
daar rond loopt, is niet je engelachtige
vriend Alexy, maar een vreemd, wild,
stuurloos lichaam.
We gingen naar de school om de hei
lige Mis bij te wonen. Daar we laat wa
ren, stonden we achterin naast een oude
re, Russische adjudant-onderofficier.
soldaat mij trots wist te vertellen, wie ook daar kan hiJ ®ets aan veranderen. Sommige^ Russen gingen op eigen gele
de grootste componisten van de wereld Het is de wodka, die het hem doet. De 1 J
waren, als hij in één adem Beethoven, moderne Europeaan is over het alge-
Bach en Molière noemde? De Europese meen niet meer in staat om zo dronken
boer en werkman gaat niet naar concer- worden als de Rus, want als hij
ten en toch' is er iets in hem, dat hem drinkt tot al zijn zinnen bedwelmd zijn,
superieur maakt aan de Rus. Sommige van hij m slaap, omdat zijn lichaam min
soldaten van het Rode Leger trachtten meer gelijktijdig met zijn hersens op-
te ontdekken wat dat „iets" was houdt te functionneren. Niet zo bij de
Wat in Europa een erezaak geworden Russen. Hun geest en cerebraal systeem
is is bii de Russen het aebruikeliike houden op te werken, lang voor dat hun
oosterse redden van het uiterliik pres- vijandig gezinde lichamen ophouden de Middeleeuwse mens. Hij geloofde niet
tige Geen RiT kan er tegen om uitge- Vet hun capriolen. Een dronken Rus, in God uit gewoonte, zoals vele Hon-
lachen of voor de eek gehoiideTte wor- wiena brein zo beneveld is, dat het niet gaarse boeren, wier geloof eeuwenoud
iacnen 01 voor ae geK öenouaen. xe v, or m k werken en practisch uitae- w^s en dat nog slechts zwak scheen en
den. Soms, als ik er aan dacht, hoe onge- weiden en pidcubcn uiige fial* Vnnr w* wac w PPn nlntse^
lukkig die Russen waren, hoe bitter geV £el Mlt toch ta z.jn lichaam nogVoL ünge uitbarsting, een nieuwe ervaring,
®f!er£' doende motorische kracht om in staat te wonderdadig en verfrissend. Hij. viel op
genheid naar de heilige Mis, maar het
waren er niet veel. Ik keek naar de lege
gezichten van de boeren, die zich plicht
matig schenen te vervelen. En toen keek
ik naar het gezicht van de Rus; verrukt,
als in vervoering'. Wat voor grenzenloze
reserves aan geloof en godsdienstigheid
leven er in dit volk, dacht ik, terwijl
ik naar die adjudant keek. Hij had de
bezielde, „ontstegen" uitdrukking van
ren de gewenste indruk te maken, om
dat men hen gekleineerd had en uitge-
zijn een kameraad neer te schieten,
een vrouw aan te randen, meubels en
de knieën, drukte het voorhoofd tegen
de vuile vloer en bleef zo liggen, zijn
'li b vv.li viuuvv aou v uiiuvii, mvuuvio vu
lachen, vroeg ik me tevens af, wat cul- ru^en stuk te slaan en een paar salvo's hoofd in het vuil en het stof, als een
tuur toch eigenlijk was? Zijn het de jp de iucht af te schieten waarbij hij beeld van innerlijk doorleefde nederig-
verworvenheden in een streven naar vol- mogelijkerwijze een paar van zijn buren heid. Toen richtte hij zijn ernstig ge
maaktheid, verkregen door verzorging raakt. Hij is als een haan, die'nog een zicht op met een smekende blik, vol
en ontwikkeling van het wezen volgens paar meter loopt, als men zijn kop af- vertrouwen verhoord te zullen worden,
zijn aard en bestemming? Het vermogen gehakt heeft. En de volgende dag zal Het was duidelijk, dat hij om iets be-
tot onafhankelijk denken? Dat, geloof ik, z0'n Rus zich niets meer herinneren Pa_alds bad
zou het begrip typeren: de vrije, onaf- van wat hij deed, toen hij dronken was.
hankelijke gedachte. Een dergelijk ver
mogen. bij de mensen te ontwikkelen
vraagt eeuwen van worsteling en strijd
om de voorwaarden te veroveren, waar
onder het onafhankelijk denken moge
lijk is.
HOOFDSTUK XX
18—19 MAART
Zondag. De lucht scheen bijna te fon
kelen. zou koud blauw was de hemel.
Een ijskoude wind blies over de aardap
pelvelden. Eindelijk kon ik het me per
mitteren om uit te gaan. Er waren bijna
geen Russen meer in het dorp. Zou het
bureau van de commandant er nog zijn,
Ze zijn zo argeloos als kinderen en hun
landgenoten zullen hen nooit iets kwa
lijk nemen, zoals men ook een epilepti
cus niet kwalijk neemt, dat hij toevallen
heeft.
Telkens als een Rus iets doet, wat hij
Welke woorden gebruikte hij om God
te verbidden? Wat zei hij tot Hem, wat
beloofde hij? Toen hij opstond, zich
met moeite vrij makend uit de wirwaï
van boerenlaarzen en mantels, staarde
de hij recht naar het altaar, maakte eer
biedig drie keer een kruis, heel ingeto
gen, met gebogen 'hoofd. Andermaal
niet mocht doen, is de eerste vraag van sloeg hij zijn ogen op naar het kleine al-
zijn chef: was hij dronken? Was dat het taar en zijn lippe-n fluisterden iets. Wat
geval, dan is dit een zó verzachtende
omstandigheid, dat hij er bijna altijd
zonder meer van af komt. De Franse
wetgeving vond de crime passionel uit.
Jalouzie is voor de Fransen blijkbaar zo
begrijpelijk, dat zij zelfs moord recht
vaardigt. Bij de Russen gaat hetzelfde
voor dronkenschap op. Een dronken Rus
kan werkelijk verschrikkelijk zijn, en
wil jij van God? vroeg ik me steeds
maar af. Ik kon mijn ogen niet van hem
afhouden. Er scheen iets van hem uit
te stralen, wat mijn blik aantrok. Ben
je goed of slecht? dacht ik. Waar bid je
voor? vroegen mijn ogen hem.
(Wordt vervolgd).
In Zuid-Afrika wordt tijdens de Jan
van Kiebeeck-feesten een serie spe
ciale herdenkingszegels uitgegeven,
die alle betrekking hebben op de lan
ding van de Nederlandse chirurgijn Jan
van Riebeeck by Kaap de Goede Hoop,
driehonderd jaar geleden. De afbeel
dingen van de vijf zegels stellen voor:
BOVEN LINKS: Grootzegel van de
Verenigde Oost-Indische Compagnie
tijdens het verblijf van Jan van Rie
beeck aan de Kaap. Naar het grootze
gel, zoals dit voorkomt op een brief
van Van Riebeeck van 25 Juni 1657, die
berust bij het Rijksarchief in Den
Haag. BOVEN RECHTS: De aankomst
van Van Riebeeck's kleine vloot in de
Tafelbaai. Oo de achtergrond de Tafel
berg. ONDER LINKS: Jan van Rie
beeck, naar een portret van Dirk Craey
in het Rijksmuseum. ONDER MIDDEN:
Dé landing van Van Riebeeck aan de
Kaap. Volgens een schilderij van Char
les Bell, dat berust bij de Zuid-Atri
kaanse bibliotheek vn Kaapstad. ÓN
DER RECHTS: Marir de la Quellerie,
echtgenote van Jan van Riebeeck. Naar
een portret van Dirk Craey, berustend
bij het Rijksmuseum.
Het bericht, dat de koffie
van de bon af was kwam
voor schrijver dezes werke
lijk als een donderslag bij
heldere hemel. Hij wist n.l
helemaal niet dat de koffie
nog op de bon was; hij kwam
dat dus pas te weten op het
moment dat de koffie vrij
werd gegeven. Nu, blij was
ik er tóch wel om. om dat vrij geven;
al was het alleen maar hier om dat de
vrijheid mij boven alles ter harte
gaat. Ik kom kortom liever op de vrije
koffie dan op de aan bonnen gebonden
koffie. Het liefst echter heb ik dat
men mij zuivere koffie schenkt. En
wat dat betreft heb ik jr. het verleden
wel eens vermóéd dat de koffie
nog op de bon was
Op twee en zestigjarige leeftijd is
overleden mr. dr. J. Fabius, advocaat-
generaal bij het Amsterdamse Gerechts
hof. Hij werd 26 April 1889 te Amster
dam geboren, studeerde rechtsweten
schappen aan de Rijksuniversiteit' te
Leiden en promoveerde in 1917 tot doc
tor in de rechtswetenschappen. Van
1917 tot 1919 was mr. dr. Fabius werk
zaam als tijdelijk adj-inspecteur der
directe belastingen; van 1919 tot 1929
ambtenaar Openbaar ministerie; van
1929 tot 1946 subst. Officier van Justi
tie en sedert 1946 advocaat-generaal bij
het Gerechtshof te Amsterdam.
Nabij Apeldoorn in het Dierens-Apel-
doorns kanaal is het stoffelijk overschot
gevonden van de 23-jarige H. Hendriks
uit Eerbeek, die sind's 21 December
spoorloos was verdwenen.
Voor de Arnhemse rechtbank stonden
Dinsdag vier Arnhemse jongemannen
terecht. H.. W.. F. en v. d. E.. die er
van worden verdacht 8 September een
roofoverval te hebben gepleegd op de
slijter S.. te Velp.
Onder het voorwendsel, een fles je
never te willen kopen, drongen drie
dezer verdachten bij S. binnen met hun
gezichten verborgen achter doeken. De
vierde, v d. E.. bleef buiten op de uit
kijk staan. „Handen omhoog", werd te
gen S. geroepen, maar deze sloeg daarop
geen acht en er ontstond een worste
ling. toen een der knapen de geldlade
probeerde te forceren. S verweerde zich
geducht en riep ..moord", waarop de
aanvallers zich uit de voeten maakten,
zonder de roofoverval te hebben kun
nen voltooien.
De officier eiste voor alle vier ver
dachten dezelfde straf. n.l. één jaar en
drie maanden, door te brengen in het
sociale werkkamp te Vught.
Uitspraak 29 Januari.
De advocaat-generaal bij de Hoge-
Raad. heeft conclusie genomen in de
zaak tegen de commissionnair C. F. O.,
ten laste van wie door het gerechtshof
te Amsterdam bewezen, is verklaard,
dat hij tezamen met W. van der B. C.
opzéttelijk verscheidene geldsbedragen,
toebehorende aan verscheidene cliënten
van de fa. Kerkhoven en Co., heeft ver
duisterd.
Het hof veroordeelde O. tot twee
jaar, Van der B. C. tot een half jaar ge
vangenisstraf.
De advocaat-generaal concludeerde
tot verwerping van het cassatieberoep.
Hetzelfde werd geconcludeerd in de
zaak van de andere firmant.
De Hoge Raad zal 12 Februari arrest
wijzen.
In de Staatscourant is een bekend
making van de directeur van het Rijks
bureau voor aardolieproducten opgenc-
men, die het einde betekent van de
rantsoenering van gasolie, auto-gasolie,
dieselolie, huisbrandolie 1 en 22, en
dunne stookolie.
Van hed'en af kunnen dus gasolie,
dieselolie enz. vrij verkocht en gekocht
worden.
In de vergadering van Provinciale
Staten van Utrecht is besloten tot vast
stelling van een provinciale vlag, die in
rood en wit uitgevoerd, noch de Hol
landse leeuw, noch het Utrechtse Stede
lijke wapen, maar uitsluitend het kruis
uit het wapen van het oude bisdom
Utrecht zal voeren.
De nieuwe Britse ambassadeur. Sir
Nevile Montagu Butler zal Zaterdag
morgen te Hoek van Holland aanko
men.
De twintigjarige Rotterdammer A. van
der G., die wegens desertie door de Kon.
Marechaussee werd gezocht, is gister
nacht door de Amersfoortse politie sla
pend in een auptobus aangetroffen. Van
der G kon zich niet legitimeren. Op het
bureau bleek, dat men een goede vangst
had gedaan, want de man, die al eerder
verdacht van diefstal met braak te
Amsterdam was ingesloten, ontvluchttte
vrij spoedig na zijn arrestatie.
Na wat wij gisteren geschreven heb
ben over de begrotingsdebatten in de
Provinciale Staten van Noord-Holland
is er in feite niet zo heel veel opzien
barends te melden. De heer Gortzak
(Comm.) legde om een uitdrukking
van de heer De Roos te gebruiken
het bekende Russische ei, waarvan
kennelijk niemand gediend was. De
heer De Roos (Arb.) zelf had nog en
kele behartenswaardige opmerkingen
ten aanzien van de subsidie-politiek,
waarbij hij er over klaagde, dat de ge
meenten tot op heden vrijwel zijn uit
gesloten bij het overleg tussen Rijk en
Provincie.
Met betrekking tot de zuiver cultu
rele subsidies merkte hij nog op, dat
het wel wat vreemd was, dat deze al
leen ressorteerde onder de financiële
gedeputeerde. Veel liever zag hij die
toevertrouwd aan de zorg van een cul
turele gedeputeerde.
Van de vele andere sprekers noemen
wij dan nog- de heer Bouma (Arb.), die
in tegenstelling tot de heer Groen er
van overtuigd was, dat het systeem van
bouwvolume-verdeling, zoals dat door
Ged. Staten wordt toegepast zo redelijk
mogelijk is. Hij gewaagde zelfs van het
beste systeem onder alle provincies.
De heer Vermeulen (A.R.) betoogde
nog en dat naar aanleiding van een
opmerking' tijdens de debatten dat in
Velsen royaal rekening wordt gehouden
met de migratiemogelijkheden.
Nadat nog enkele Statenleden hun
aandeel hadden geleverd in de alge
mene beschouwingen, kwam het ant
woord van Ged. Staten, óedeputeerde
Van der Donk wijdde in eerste instantie
enige woorden aan de verhouding van
de Provineie tot het Rijk en hij be
toogde met klem, dat Ged. Staten een
provinciale politiek voorstaan.
Zijn betoog' over de subsidiepolitiek
baseerde hij voorts op de stelling; ware
economie bestaat niet in weinig uit
geven, maai' in goed uitgeven. Spr. stel
de vast, dat het niet doenlijk is vaste
subsidies slechts tot wederopzeggens te
geven. Dan zou er ieder jaar een nieuw
voorstel gedaan moeten worden.
Met betrekking tot het overleg met
het Rijk deelde de heer Van der Donk
mede, dat dit inderdaad gaande is en
dat daarbij voor zover het toneel en
de orkesten betreft de grote gemeen
ten betrokken zijn.
Naar aanleiding van de opmerking
van de heer De Roos bleek spreker er
geen bezwaar in te zien, dat de subsi
dies door de fina,nciële gedeputeerden
werden behandeld. „De heer De Roos"
aldus spr. „doet het voorkomen
alsof er van nature een tegenstelling
bestaat tussen financiën en cultuur!"
De Gedeputeerde verzekerde z(jn ge
hoor, dat men niet bevreesd behoefde te
zijn voor willekeur bij de subsidies. Al
wordt het geld niet over de brug ge
gooid, toch moet er een actieve politiek
worden gevoerd om de activiteit in de
particuliere sector te stimuleren en te
gemoet te komen.
Over het provincie-fonds zeide de
heer Van her Donk nog. dat de ver
laging van he uitkering geen kwestie
van willekeur is. Het plan is nog slechts
ir. conceptvorm en bezwaren kunnen al
tijd nog worden ingediend.
Mej. Ribbius Pelletier nam de kwes
tie van de woningbouw voor haar reke
ning. Zij deelde mede. dat het vorig
jaar naar schatting 80 pet. van de
plannen is gerealiseerd.
Bij de verdeling van de nchtcontin-
Onder de indruk van de moed, ge
toond bij de redding van de opvarenden
van de „Flying Enterprise", de hard
nekkige pogingen om het schip te be
houden en de onversaagde plichtsbe
trachting van Carlsen en Dancy, heeft
een Nederlandse industrieel, die onbe
kend wenst te blijven, de Koninklijke
Noord, en Zuid-Hollandse Redding-
maatschappij verblijd met een gift, be
stemd voor dc uitrusting van een com
pleet reddingstation te Noordwijk aan
Zee, t.w. boothuis, motorstrandredding-
boot met daarbij behorende wagen en
waterdichte tractor.
De nieuwe motorredingboot van
Noordwijk aan Zee, die de aldaar thans
in dienst zijnde roeireddingboot zal ver
vangen, krijgt de naam van de kapitein
van de „Flying Enterprise", Kurt Carl
sen.
Dank zij deze prachtige schenking is
de Kon. N.Z.H.R.M. thans in staat ge
steld haar laatste daarvoor in aanmer
king komende reddingstation met mo
dern materieel uit te rusten.
genten laat het college drie factoren
gelden, met name: migratie, berekening
woningtekort en verdeling var, de be
schikbare ruimte. Zij betoogde daarbij,
dat de migratie altijd een grote rol
heeft gespeeld in de provincie. In de
periode bijv. van 1919 tot en met 1938
migreerden er jaarlijks 3400 mensen
binnen de provincie. De woningnood
heeft die natuurlijke trek tot staan ge
bracht, maar de industrie klaagt er nu
over, dat zij door gebrek aan woon
ruimte niet de meest geschikte arbeids
krachten kan aantrekken. De moeilijk
heden trekken trouwens ook het ge
zinsleven uit elkaar. De man. die niet
op en neer kar. reizen, gaat op kamers
wonen in de plaats waar hij werkt en
komt slechts een of twee keer per
maand in zijn gezin. Dat alles over
wegende hebben Ged. Staten gepro
beerd de migratie weer op gang te
brengen. Zij hebben daarmede dus aan
geknoopt aan de historische gang van
zaken. Mocht die migratie-trek ver
anderd blijken te zijn, dan zullen Ged.
Staten daaruit ook hun conclusies trek
ken.
Mej. Ribbius wees er verder op. dat
de schatting naar woningbehoefte niet
meer geschiedt volgens het oude sys
teem van de prognose, maar volgens de
werkelijke toestand. Ged. Staten leggen
daarbij voor alle gemeenten eenzelfde
maatstaf aan om zo een vergelijkend
overzicht te krijgen.
Zij bracht ook de kwestie-Uitgeest
ter sprake, waarover nogal het een en
ander is te doen geweest. Deze ge
meente wil een vestigingsgebied wor
den en dus aanspraak maken op meer
woningen. Dat wil het college echter
eerst eens nader bekijken. De zaak
ligt namelijk niet zo eenvoudig. Uit
geest wil namelijk het plattelandska
rakter bewaren en dat zou dan hierop
neerkomen, dat er slechts zeven en
twintig woningen op één hectare ge
bouwd kunnen worden. Wat dat bete
kent wordt wel duidelijk, als men be
denkt, dat voor Beverwijk dat getal
acht en vijftig is en voor Amserdam
zelfs negentig
Vanmorgen voerde als eerste ge
deputeerde De Vries 't woord. Deze
deelde mede, dat er plannen bestaan
tot het samenstellen van een spe
ciale commissie voor agrarische
doeleinden, welke de subsidie-aan
vragen betreffende iand- en tuin
bouw zal onderzoeken.
Zijn collega Prakken wees erop, dat
het noodzakelijk zal zijn steeds voorzie
ningen te treffen bij de provinciale be
drijven. Daarvoor is geld nodig en le
ningen werden dus afgesloten. In 't ver
leden ging dat eenvoudiger, omdat de
aflossingstermiinen lang konden zijn.
Nu is het moeilijker, cmdat die termij
nen kort worden gehouden. Daar komt
dan nog bij, dat de provincie alleen kan
lenen met een door de regering v astge
stelde rente, Spr. gaf verder toe, dat oe'
energiebedrijven, die N.V.'s zijn, in een
gunstige positie verkeren.
Gedeputeerde Bouwman kwam nog
even terug op de culturele subsidie-po
litiek en toonde aan, in welke richting
het overleg tussen rijk en provincie was
gegaan. De opzet was aanvankelijk met
de minister overleg te plegen over toe
komstige beuraen aan begaafde leerlin
gen. Dat concrete punt groeide echter
uit tot bespreking van de gehele subsi
diepolitiek en de minister wilde gaarne
contact opnemen met alle provincies om
een overzicht te krijgen van de bedra
gen die aan culturele subsidies worden
besteed.
Het bleek, dat deze bedragen als volgt
gesteld moeten worden: Groningen
164.000. Friesland f 155.000, Drenthe
f 29.000, Overijssel f 34.000. Gelderland
f 45.000. Utrecht f 146.000. Zeeland
f44.000, Noord-Brabant f121.000. Lim
burg f 106.000. Zuid-Holland f 197.000.
Noord-Holland f 367.000. De provincie
Noord-Holland staat dus aan de kop.
De heer Bouwman zei verder, dat hij
de minister verzekerd had. dat de pro
vincie zich in geen enkele vorm binden
zou aan het rijk en dat zij een zelfstan
dige subsidiepolitiek zou blijven voeren.
Van de zijde van de minister was de
verzekering gegeven, dat de provincie
niets behoefde te vrezen.
Met betrekking tot het ambtenaren
verbod deelde spr. mede. dat er bin
nenkort van het college van Gedepu
teerde Staten een voorstel is te ver
wachten. waarin een duidelijk stand
punt in deze kwestie zal worden inge
nomen.