t
i
Dwars door de Sahara naar
Afrika's Goudkust
SS"
s
J Zijn'
Si;
/f
Delegatie uit de West in
ons land aangekomen
„WILLEM RUYS" MOEST
WACHTEN
inJWota
Vierde man
Emigranten
benadeeld
bij uitreiking van
de Zwijgerprijs
Dr. Drees
Willem
r
1 Vertrek uit Amsterdam Veel
slaap Tas met 9 kilo formulieren
—Toch moeilijkheden met douane
v.
s
fttVfuM"
Suriname en Ned Antillen hopen op
snelle afloop der besprekingen
Moeder met vijf kinderen kon nog op
laatste ogenblik passage boeken
Loterijwet over
treden
Voor het beste Amerikaanse artikel
over Nederland
0
Bidweek
J
<JAf
WOENSDAG 23 JANUARI 1952
PAGINA 3
Uit het dagboek van de Van Houten-filmexpeditie geschreven door
Louis van Gasteren Jr. en Theo van Hev en Noman
Vergeadministreerd
^Hiputtersgedoe
{^en
S kV1. h°g niet eens dezelfde dag
.•n9nSndje ernaast niet in kan,
tot ®en *as vo' formulieren van
Aft m meerdere kleuren (of
lit vk)rtÜ^V formoher na 1 blauw al
in triPfo voor de kampeer-
tS w dat wij naar een land
M aar 4000 km. kan worden af-
d^ftip 2°nder dit overgeadmini-
A Dtp® lilliputtersgedoe, kortom,
A (ji, het somber gaat inzien, tot
'kt ,ardaïa in Noord-Afrika be-
N r"
p.
slS Llndelijk de grens over
'«■D. °gEN INTENTIE
der \f'ne' der J°den
er Mohe
en
fiammedanen.
Zes jonge mensen
in witte woestijncar
DOBBELMANN.
lekker man
„Zuiderkruis" naar Canada
HEVIGE RUZIE IN
ZEVENHUIZEN
Jongeman door messteek
in ziekenhuis
Hoge Raad verwerpt
cassatie-beroepen
Wapensmokkel naar
Nieuw-Guinea
Holland-Festival zonder
Ferrier, Britten en Pears
M.Ait€MAAL 2H//)N£NB€RG'$ ROOMQKSr.KOLOSSAAL T
MA 2Wt£*tff,
2U£!/£MO 'JSGEMOr.
2WAN£N8£RG'S
ROOKWORSTf
Tsxr
DOOR ALEXANDRA ORME
Zij wachtten tevergeefs..»
Tegen embaifeur ander
half jaar geëist
De zaak-Van der P.
Volledige dossiers ter
inzage voor Kamerleden
Het vliegveld Eelde
Groningen neemt deel voor
f 451.000
jjé
°Pwindendc afscheid in Krasnaposky te Amsterdam, het vertrek van de
fSeleid door een politie-escorte. de laatste handeninspectie door de
Oa C'ei1s'f'n was er nog maar voor één ding tijd: slapen! Natuurlijk,
u 11 voorafgegane dagen van voorbereiding niet stil gezeten; weinig
st' reel zorgen, veel papieren, veel controle van dit en van dat en ten-
""■1(1 ,epl rompslomp voor die giele hoekjes, waarin de wetenschap staat ver-
*'j)hu« men is ingeënt tegen gele koorts, cholera, typhus, pokken en para-
n ^rkrachtigd met de handtekening van prof. van Steenis, die ons advi-
d(,<,mtrent de mee te nemen medicamenten; we begonnen al in Amsterdam
f Nit v dagelijkse kinine-pil, tout court. Na al deze voorbereidingen voor een
Jjljfe] *&00® km. was de slaap een feit aan welks garantie niet meer viel te
I bewezen vijf slapende woestijntrekkers bij Leiden, waar alleen Piet
Ne de bracht had om met een Pervitinepil onze Chevrolet vast een stukje
N in richting te rijden. Het is maar goed, dat niemand een blik kon wer-
'Nv »»Hup"; passief slapende lieden wekken weinig vertrouwen als Cocoa
^crs. Wij zullen dat wel weer herstellen.
Shehh ®r zoncier panne is doorgere-
k9 Vo pas om uur *n B°osan*
°r het eerst gegeten, omdat de
j anWege zijn revisie in het sta-
35^}Va,n ..inrijden" en niet harder
0 km. mag draaien. Na het eten
,^'ij direct door naar de grens,
stempelen, de tas met 9 kilo
°P tafel en.... niet erdoor!
deneer! Ja. u moet formulieren
lX61.Voor de Belgische transit, de
Jklij.,' en die krijgt u op het ogen-
ijjitt 0 ^er. Waarom wij dus een half
t9" or?0 lochtige gang hebben moeten
iets -eerl steenkoude grond (die ro-
°®!l^ Wtelligenter moet worden ver-
J gt'g?0? het schrijnende contrast tus-
ij' 0d Qsbeambte en grenspasseerder
'ijlt e e heffen) leek niemand dui-
J'Poom bet zinloze afstempelen van
te Nispen naderhand
wanneer men geruime tijd
!wiifoïnoet brengen
I
'bi.; van 's Rijkswege
de zonder
gebouwde
's3ee u ivijivavvt
heten jf.dacht door 's Rijks-archi-
'"ij wie schijnbaar dag en
fthterriz°Wel de voordeur als de
'et h„Ur open schijnt te staan en
®"ip „tocht geheel onbekend
k' tu lelijk het verschil te voe-
',hhiSen de belasting verbruikende
hëiw en de belastingbetalende
*i o^asseerder, waarvan de eerste
Jf'n ,arrnte zit en de tweede in de
Stip aat- ach, dan kan de mislei-
dp Voorli_chting over de Benelux
Sr Pfactische uitwerking ervan
>Sén,°- nog we' hij en gaat een
Sf k Pe«laai' weer in eigen land
oed. Men zoekt dan een hotel
v.e'sis ?°°?endaal, wetend, dat er
S', d.»6 formulieren moeten ko-
S'tai er weer veel moet worden
a«ai)1 (wie betaalt dat toch alle
en,... dat er weer vermoeiend zal
i, ,j 1 gedaan door andere beamb-
j, - nug Jliet CCiW
hit! ,d kan verlaten, dat men een
i'tft men 13.000 km. voor de boeg
VSd, de gedachten aan tropen-
ktlJ'eDij^haduwloze zandvlakten in de
lf," h. Zon maar mioruocAVia.
>So5 de harde
h.°hde
maar even overgescha-
realiteit van de
erneming van de heer v. d.
jpr 'daal. Hij is de man, die de
V1*' Ö=*n hün invullen en slechts hij
A i. ar°m gaan wij even bij hem
"hen weer voor de dag met
v ",arislijsten in triplo, en alles
-.,s 'Sende ochtend worden gere-
N e' douane-kantoor open gaat.
JikAd j d. V. verwacht ons tegen 8
S '^tpt,6 ^ns. Alles hangt af van de
SS^ht k:-zegt hi-h en hi.i kan het we
ll' d9'" ^eeff immers ook een kan-
't him i -^olgische grenspost, zodat
's goed zijn pappenheimers
Op ahij(i heerlijk om in Holland
AV staan, mits men dan 5 mi-
AMe l1® weer in bed kan kruipen.
0p*°u. noch de regen, noch de
AN Wekte gezichten van vuilnis-
.'ti, [j„ melkboeren werken stimu-
hS 'ilk dag te beginnen. Het is
kJi) S een persoonlijke instelling,
b'i '"Ori, ""and meer van een zonnig
Ih ^a»uen 'k stel me zo voor, dat
uAh,0"'' 1 "Uat 's morgens vroeg om 5
'(Astpr?et zand rennen, iets wat ik
t 4o« a,n °P de Kloveniersburgwal
S v stS. Gons in de wagen kroop om
daApShtfS ging er toch zucht
V \o^aal over ^et stationsplein in
V^oSserv, n 5 mensen, die de vorige
V9*1 >S tr-ed een ërote tocht waren
jhlop "(1 doet het! Ja, een wagen
y' ij, hiep,0 'ang mee moet rondtrek-
r en een stuk gereedschap
aad ïaa^' doch i$ tevens een
oed a.' die men 's morgens vraagt
dAAarrnp6?1' geslapen. Nadat de
'tl ho» ëelopen was en ,je njeuwe
tip'» v.k'aj.p ei?s door allen vol bewon-
V' oAhtinl bekeken. vertrokken wij
X®ttv'®Uw rfan de grens- Weer Nis-
rt' eD dn paspoorten afstempe-
'e Vrpc5rv"aar de Belgische dou-
SellJk moeilijk deden met
DOEL:
In een achtdaag
se algemene ge
bedsactie van Ka
tholieken zowel
als van niet-Ka-
tholieken, God te
smeken om Een
heid van de Kerk.
NJJEV'n
Op 28 November hebben wij mel
ding gemaakt van een expeditie van
zes Nederlandse jonge mensen, die in
een ivit-geschilderde drie-tons Che
vrolet, de „Hup", zoals zij hem in de
omgang noemen, een tocht van 13.000
km. dwars door de Sahara zijn gaan
maken om in de omgeving van het
kustplaatsje Accra aan de Goudkust
in Zuid-West Afrika een film op te
nemen over cacao. De équipe van de
Cocoa Ambassador", de officiële
naam van de Sahara-car. bestaat uit
Louis van Gasteren Jr.. de leider van
de expeditie. Mimi v. Gasteren-Jaffré,
zijn echtgenote, Theo van Haren
Noman, assistent-productieleiderPiet
Gons, technicus en chauffeurFrits
Lemaire, cameraman, en Joeske
Odufré. zijn assistent. Thans zijn wij
in het bezit gekomen van het dag
boek van Louis van Gasteren, dat
hier en daar is aangevuld met gege
vens van Theo van HarenNoman.
De interessante en dikwijls amusante
anecdotes, die hij daarin vertelt, tril
len wij onze lezers niet gaarne ont
houden. Enkele dagen geleden, op 17
Januari, is de expeditie na een 9.000
km. lange tocht vol avonturen en be
levenissen op de plaats van bestem
ming in Accra aangekomen.
alle mogelijke stapels papieren. De heer
v. d. V. hield zijn hoop gevestigd op
„den verificateur", want als deze man
de dag verkeerd zou zijn begonnen, door
met het verkeerde been uit bed te stap
pen, dan kon het gevolg daarvan wel
eens zijn, dat de hele wagen moest wor
den uitgepakt.
Tenslotte moet hij als verificateur de
boel verifiëren, ook al legt men slechts
150 km. op doorreis door België af. Daar
kwamen ze dan! De formulieren en de
heren zelf. Of wij uren (het leken ten
minste uren) dus: of wij kwartieren
stonden te betogen, dat het slechts le
vensmiddelen, kampeeruitrusting en
filmmaterialen waren, die wjj bij ons
hadden, handelswaar is in hun ogen
handelswaar, doorvoer is doorvoer en
Benelux is een farce. De wagen moest
worden verzegeld tot aan de Franse
grens, hetgeen wil zeggen, dat niemand
eruit of erin mag, dat de ramen dicht
moeten blijven, dat de menselijke be
hoefte aan lucht en eten wordt gene-
geerd en dat wij dus in een gesloten
kooi verder moesten reizen tot aan de
volgende grens, door het land van onze
vriendelijke Zuiderburen. „Wat maken
die paar ons „lood" tenslotte ook uit op
mijn 4 ton." zei Piet Gons. Nog zaten wij
even in het kantoortje van de heer v. d.
V., die toch ook zijn botex'ham moet ver
dienen en zijn nummer duur verkoopt.
Een beleefde man in de géijkte khaki-
kleurige werkjas vulde de formulieren
in. De heer v. d. V. zocht op de kaart
een geschikte grenspost uit om over de
Franse grens te komen en koos na am
pel overleg met ons: Beaumont. Weten
wij veel! Daarna het klassieke wachten,
het zien of er aan die „loodjes" niets
gedaan kon worden, het kopje koffie in
het belendende café-met-de-deurbelle-
tjes (iedereen die daar de Belgische
grens kent, kent ook dit lijden) en uit
eindelijk moest ik dan maar bij „den
verificateur" komen. Daar ging de tas
met paperassen; autopapieren laten zien,
veel praten over de bedoeling van de
reis (wij hadden net de persconferentie
achter de rug), uitleggen waarvoor de
rolpens diende, die op de lijst stond (die
eten we op in Tamanrasset!) en bij dat
alles vooral beleefd blijven, had de heer
v. d. V. gezegd. Aangezien wij daar al
tijd naar streven, ging dat wel gord. Af
rijden! Bomen omhoog. Twee uur ver
loren.
Advertentie
m
(Van een onzer verslaggevers)
Na een record-vlucht over de Atlantische Oceaan zijn gisteravond op Schiphol
gearriveerd de vertegenwoordigers van Suriname en de Nederlandse Antillen,
die als gemachtigden van de regeringen der beide rijksdelen overleg zullen ple
gen met de gemachtigden der Nederlandse regering om te komen tot een „working
paper" voor de Ronde Tafelconferentie met de West. Dr. Da Costa Gomez, pre
mier van de Nederlandse Antillen, mr. de la Trij Ellis, vice-voorzitter van de
Raad van Advies voor de Antillen, en dr. Buiskool, premier van Suriname, hopen
dat de zaak even snel en voorspoedig zal worden behandeld als hun tocht over
de Oceaan is geweest.
In een gesprek met de pers verklaar
den zij, dat de Ronde Tafelconferentie,
die waarschijnlijk in Maart zal worden
gehouden, inderdaad niet langer moet
worden uitgesteld. „Wij zijn van me
ning." zo verklaarde dr. Buiskool, „dat
het nu onderhand tijd wordt dat de ver
houding tussen Nederland, Suriname en
de Nederlandse Antillen definitief wordt
geregeld. Wij vrezen, dat als de confe
rentie tot na Maart zou worden uitge
steld de verkiezingen in Nederland mis
schien verder uitstel noodzakelijk zou
den maken." Mede om redenen die op
internationaal niveau liggen, bijvoor
beeld de gebeurtenissen in de UNO-
Op de „Willem Ruys", die Dinsdag
middag uit Rotterdam naar Indonesië is
vertrokken zo goed als volgeboekt
hebben zich verscheidene Nederlandse,
Deense, Duitse en Oostenrijkse artsen
ingescheept, die een overeenkomst met
de Indonesische regering hebben aange
gaan. Voor de R.K. missie reizen naar
Indonesië pater L. Laarhoven van de
missionarissen van het H. Hart te Til
burg en acht eerwaarde zusters, onder
wie moeder-overste M. P. H. Vincken
van de zusters van het Arme Kind Jezus
te Maastricht en moeder-overste M. H.
A. Schmeitz van de liefdezusters van het
Kostbaar Bloed te Koningsbosch (L.).
Het vertrek, dat aanvankelijk op twee
uur was bepaald, moest drie kwartier
verlaat worden, omdat door enkele plot
seling opengevallen plaatsen des mor
gens om negen uur nog een Amsterdam
se dame, mevr. I. G. Lugt, kon boeken,
met haar vijf kinderen. Zij moest in
allerijl opbreken, charterde vlug een
verhuiswagen voor de nodige bagage en
kwam omstreeks half drie aan de Lloyd-
kade te Rotterdam. Daar vond nog met
bekwame spoed de inlading van de ba
gage plaats. Toen pas kon het schip ver
trekken.
Om tien minuten over vijf vertrok
Dinsdag uit Rotterdam de „Zuiderkruis"
met circa 811 emigranten, onder wie een
aantal verplaatste personen, aan boord,
naar Canada. Voor het merendeel zijn de
emigranten landbouwers.
(Van onze correspondent)
Te Zevenhuizen ontstond een hevige
ruzie tussen verschillende jongelieden
buiten het café Deelstra. De ruzie werd
zo hevig dat al spoedig de messen wer
den getrokken. K. raakte daarbij G. J.
onder het schouderblad, waardoor de
gewonde in allerijl overgebracht moest
worden naar het academisch ziekenhuis
te Groningen. De politie maakte proces
verbaal op.
vergadering te Parijs, acht men dus een
snelle afhandeling van de kwestie nood
zakelijk.
Er bestaat wel „enig verschil van
mening" over het puntenrapport. dat
eind vorig jaar tot stand is gekomen
toen de Nederlandse gemachtigden be
sprekingen in de West voerden. Men
is het niet eens over de wijze waarop
„sommige, niet alle", gemeenschappe
lijke zaken behandeld zullen moeten
worden en verder lopen de standpun
ten uiteen over de vraag, welke zaken
of aangelegenheden nu precies alge
meen zijn. Het eerste punt heeft be
trekking op kwesties van defensie en
buitenlandse zaken, het tweede op
aangelegenheden, die volgens de ver
tegenwoordigers van de West typisch
in de interessesfeer van hun gebied
liggen.
De vertegenwoordigers van Suriname
en de Antillen zijn evenwel optimistisch
gestemd over het resultaat van de be
sprekingen. „Ik ben van mening, dat we
elkaar moeten en zullen vinden en in
dien er dus verschil van mening zou
bestaan, dan zullen er compromissen
moeten worden gesloten," zo drukte dr.
Buiskool zich uit.
Het ligt in de bedoeling, zo deelden
de vertegenwoordigers verder nog mede.
dat de bestaande studiecommissies van
de beide rijksdelen benoemd zullen wor
den tot delegaties voor de Ronde Tafel
conferentie. De Surinaamse delegatie zal
dus uit twaalf en die van de Antillen
uit veertien personen bestaan. Ter be
groeting was op Schiphol o.m. aanwezig
oud-minister mr. J. R. H. van Schaik.
een van de drie gemachtigden der Ne
derlandse regering voor de voorberei
dende besprekingen voor de R.T.C. met
de West.
De Hoge Raad heeft arrest gewezen
in een zaak tegen de Haagse uitgever
W. van der L., die in cassatie was ge
komen tegen een vonnis van de recht
bank te 's-Gravenhage, houdende be
vestiging in hoger beroep van een von
nis van de kantonrechter te 's-Graven
hage, waarbij hij veroordeeld is wegens
overtreding van de Loterijwet tot
f 1000 boete en een voorwaardelijke
hechtenis van twee maanden. Het cas
satieberoep werd verworpen.
Verworpen werd voorts een beroep
tegen een vonnis van de Haagse recht
bank, waarbij Van der L. is veroor
deeld tot f 10Ö0 boete en een voorwaar
delijke hechtenisstraf van een maand
wegens een loterijwet-overtreding. be
gaan door het organiseren van voetbal
prijsvragen in het weekblad „Een-
Nul".
De Indon. minister van Buitenlandse
Zaken. Subardjo. heeft aan de vertegen
woordiger van Indonesië in Manilla op
gedragen de aandacht van de Philippijn-
se regering te vestigen op berichten
omtrent het smokkelen van wapens door
Nederlanders van de Philippijnen naar
Nieuw-Guinea, aldus heeft minister Su
bardjo te Djakarta aan Aneta medege
deeld.
Met betrekking tot het Holland-Festi
val heeft de Haagse wethouder van On
derwijs en Kunstzaken, de heer J. van
Zwijndregt, gisteravond tijdens de be
grotingsbehandeling in de gemeenteraad
medegedeeld, dat het bureau, in beperk
te omvang, naar Den Haag zal worden
verplaatst. Welk deel is nog niet be
kend. Aan de perschef van het bureau
te Amsterdam is ontslag verleend.
Spr. maakte vervolgens melding van
het feit dat de aantijgingen in een deel
der Nederlandse pers tegen de secreta
ris van het Holland Festival, de heer
Diamant, vcor een aantal kunstenaars
genoemd zljh de namen van Benjamin
Britten. Kathleen Ferrier en Peter
Pears aanleiding zijn geweest te
verklaren dat zij niet meer in het Hol
land Festival willen optreden.
Advertentie
«=---«■=: depot...;
DE RUSSEN
VERTALING: FRANS VAN OLDENBURG ERMKE
„En dat dorp daar, zou je dat voor
me kunnen tekenen, als souvenir?"
„Neen, dat niet," zei ik verontwaar
digd, „dat zou geen tekening zijn, maar
een kaart. Ik kan geen kaarten teke
nen."
„Kun je niet eens proberen? Kom
nou, alleen maar voor mij?"
De stem van de sergeant was zo inne
mend vleiend, dat ik er bij mezelf om
lachen moest. Arm Bolsjewiekje, dacht
ik, je moest eehs weten, met wie je he
lemaal te doen hebt! Het kostte heel wat
leugens. Hoewel mijn geweten volko
men zuiver was, moest ik verklaringen
vinden, verontschuldigingen uitdenken,
en praten en nóg eens praten om aan
het oppervlak van die oceaan van
stompzinnigheid en domheid te blijven,
waarvoor je evengoed moet kunnen
zwemmen als in iedere andere zee.
„Goed dan," zei de sergeant, „je kunt
het dorp niet tekenen. Wat soort van op
leiding heb je gehad?"
„Twee jaar op de kunstacademie in
Amerika."
„Wat!" riep hij uit en kon van ver
bazing bijna geen stap meer verzetten.
„Onmogelijk!" en hij rende naar de an
dere Russen om het hun te vertellen.
Spoedig had ik een heel oploopje ver
oorzaakt. Dit was ongelooflijk: ze had
den in hun midden een beschaafde,
ontwikkelde gevangene: een artiste! Ik
dacht aan de Lange Majoor, want ik was
nooit in de Verenigde Staten geweest,
maar door dit te zeggen had ik hun be
wondering gewekt èn hun respect.'•En
nergens wordt het woord „cultuur" zo
vaak gebruikt als in Rusland, waar
schijnlijk omdat daar geen cultuur be
staat.
In het volgend dorp werd halt gehou
den en we lagen in het stof van een
greppel langs de weg terwijl de Russen
vergeefs op zoek gingen naar hun hoofd
kwartier. Toen was het, dat de kar met
het bad ons voor het eerst passeerde.
Het bad, zoals de koetsier ons vertelde,
was een maand geleden besteld voor de
een of andere officier van de contra-
spionnagedienst, en hij was er nog steeds
rest van zijn levensdagen zou slijten op geen idee waar we waren, of wat er met
die kar naast dat bad, steeds maar ver- de gevangenen gebeurd was. Op en neer
«4 m I 1 ^1 M „„„I,. L 1i i „n/lnl z-iol ilp „«-« 1
der rijdend, zoals hem bevolen wasv
steeds verder naar het westen. In de
loop van onze omzwervingen passeerde
hij ons nog vijf keer, en nooit zou hij
nalaten om ons te vragen, of we bij ge
val zijn officier niet gezien hadden
In de nacht kwamen we in een groot
dorp aan. De gevangenen werden zorg
vuldig gefouilleerd in de veranda van
een groot huis; alle verdachte papieren
werden in beslag genomen en de rest
werd weggegooid. In de zakken van alle
boeren werden pamfletten gevonden.
Die in het Russisch werden door de of
ficier die het onderzoek leidde, onmid
dellijk weggeworpen zonder dat hij zich
de moeite gaf om ze te lezen. Het wa
ren vlugschriften van de Duitsers, wel
ke er op gericht waren om do moraal
in het Rode Leger te ondermijnen.
Van de andere kant werden vlug
schriften in het Duits zorgvuldig ver
zameld en in een leren tas gedaan, als
bewijs van de spionnage-activiteit van
de boeren; dit waren Russische pam
fletten, in Moskou gedrukt, welke er op
gericht waren de moraal in het Duitse
leger te ondermijnen. Ik was blij voor
de boeren, dat het zo liep. maar van de
andere kant stond ik versteld over de
stompzinnigheid van de Russen. Wat
hielp het al, of je onschuldig was? Niets!
De gevangenen werden opgesloten en
ik werd opgeroepen om ondervraagd te
worden. De officier evenwel draaide
plaatjes op de gramofoon en had het te
druk met een mollig meisjes-soldaatje
om ook maar enige notitie van mij te
nemen. Plotseling, midden in een tango,
weerklonk er oorverdovend kanonge
bulder; een ordonnans stormde binnen
en iedereen begon te pakken zonder nog
tijd aan woorden te verspillen. Ik zat op
een kar op een donkere weg. De enige
die ik kende, was Georgy. Georgy wees
me een plaats op een kozakkenzadel, dat
lag bovenop de rommel waarmee de kar
geladen was, en we gingen op weg onder
veel gevloek en gescheld. Een ogenblik
later, toen we tussen een paar fruitbo
men door waren gereden, kwamen we
niet in geslaagd om hem te vinden of in in een greppel terecht, waar we met
t« halen. Het zag er naar uit, dat hij de veel moeite weer uitkwamen. Ik had
geschud op mijn zadel, viel ik in slaap.
Ik werd met een schok wakker en pro
beerde onwillekeurig de teugels aan te
trekken, maar er waren er geen. Een
klein bruggetje was onder ons ingezakt
en de kar was zwaar beschadigd. We
kropen er allemaal af, en besloten werd
de nacht in het dorp door te brengen.
Een kleine soldaat bracht me naar een
vervallen boerenhuisje, waaruit een
oude Hongaar in zijn onderbroek naa»-
buiten kwam. De soldaat zei, dat hij
even naar zijn commandant ging voor
verdere orders, want hij wist niet, wat
hij met me moest aanvangen en smeekte
me dringend om toch niet weg te lopen.
Ik ging op de vloer liggen en sliep on
middellijk in.
Ik werd gewekt door het gerucht van
voetstappen, en de schaduw van een
opgeschrikte rat schimde over de vloer.
Mijn kleine soldaat stond in de deur
opening. „Kom, Lida," zei hij, „je mag
bij ons slapen. Ik zal je bij de troep
brengen."
We kwamen aan het huis. waar ons
convooi was. De kleine soldaat die vro
lijk bij zichzelf neuriede, verdween in
het donker. Zijn voetstappen weergalm
den in de lege straat en ik stond daar
alleen op de veranda, eenzaam en als
verloren. Toen deed ik mijn schapenpels
uit, wikkelde die om me heen en ging
voorzichtig op de tuintafel liggen, omdat
verder alles met modder en ijs was be
dekt. Ik was net ingeslapen, toen iemand
me weer wakker schudde. De bewakers
van het convooi hadden mijn schapen
pels herkend en nodigden me uit om de
nacht met hen door te brengen. Ze wil
den, dat ik, tussen hen in. in het stro
kwam liggen, maar ik hield vol. dat ik
alleen in de kou goed slapen kon. Ein
delijk werd besloten, dat ik aan hun
voeten op de deur van het varkenskot
voor die gelegenheid uit haar hengsels
gelicht zou slapen, want de vloer was
met modder bedekt. De hele nacht kie
telden blote soldaten tenen me onder
m'n neus. zoals twee van mijn zintuigen
vaststelden: mijn reuk- en mijn testzin.
(Wordt vervolgd).
Laatst, toen ik in een
cafeetje op de bus 'zat te
wachten, kwam de ober
naar mij toe, om te zeggen
dat ik hem niet kwalijk
moest nemen maar of ik ge
negen was vierde man te
zijn in een spelletje kla
verjas dat de heren ginds
zich hadden voorgesteld te
spelen. Toen ik in de door hem aan
geduide richting keek. zag ik drie
duistere mannen vol wrok achter een
tafeltje op hun sigaren zitten kauwen.
Ik had natuurlijk kunnen zeggen dat
ik de klaverjassport helemaal niet
machtig was. maar er zetelt ergens in
mij een ingekankerde soort waarheids
liefde. die mij op beslissende momen
ten altijd belet te liegen. Ook al zou
ik nóg zo graag willen. Ik zei dus dat
ik tot mijn spijt geen tijd had.
Maar een van de mannen verhief zich
dreigend van zijn stoei, kwam met
lange passen op mij af en zei met een
stem ais een onweer:
„Kom. kom meneertje, nou mot je
sportief blijve". En zijn kameraad bul
derde joyeus: „Geef die vrijer een bor
rel!" door de gelagkamer. De ober
zette met vleierige bedrijvigheid een
glaasje jenever bij me neer; en toen
was ik verloren, dat begrijpt u. „Nou,
één spelletje dan", zei ik gelaten. En
een ogenblik later had ik het rook
gordijn, waarin de drie mannen hun
tafeltje hadden gehuld, opzij gescho
ven en greep ik naar de kaarten, die
één van hen al met verbluffend rou
tine-gebaar had rondgedeeld.
„Pas", zei ik ferm.
„Kén niet", antwoordde mijn maat
geïrriteerd, „hij mot zegge".
„Rustig, rustig", zei de man aan mijn
rechterhand sussend, „kom maar".
Nu, het eerste spelletje verloren wij,
mijn gloednieuwe makker en ik, over
tuigend. Want ik kreeg als maar zevens.
Nochtans zei mijn maat mismoedig:
„Die vrijer zit te pedoere; wat ik ie
zeg". Goed. Ik stond op en zei iets van:
„Het is mijn tijd heren". Maar die dik
kerd legde even zijn hand op mijn
schouder en maande mij (nogmaals)
tot sportiviteit en tot een nieuw spel
letje..
Ze hebben mij tenslotte met z'n
drieën buitengeworpen. Nee. ik heb niet
geweend en ook niet met mijn tanden
geknerst.
Maar ik heb wel de laatste bus ge
mist.
Zaterdag as. viert de beeldhouwer J. W. Havermans zijn zestigste verjaardag
Havermans. die in Rotterdmn geboren is, doch nu in Amsterdam woont, heeft
opdracht gekregen een fusillade-monument te maken voor de Apollolaan te
'Amsterdam. Hij heeft reeds oorlogsmonumenten vervaardigd voor Renesse,
Halfweg. Tuindorp-Oostzaan, en bronzen beelden voor het P.T.T.-gebouw te
Amsterdam en het Jan vm Galenpark. Jan Havermans legt hier 'in zijn atelier
aan de Spaarndammerdijk te Amsterdam de laatste hand aan één van de figu
ren die deel uitmaken van het monument. Links één van de beelden in gips.
De 'beide andere zijn kleivormen, waarvan via een gipsafdruk' bronzen beelden
zullen worden gemaakt.
De 44-jarige emballeur J. C. J. G. uit
's-Gravenhage hoorde gisteren voor de
Haagse rechtbank anderhalf jaar ge
vangenisstraf met aftrek tegen zich
eisen. De Officier van Justitie voegde
aan deze eis toe, dat G. op een schan
delijke manier het vertrouwen had be
schaamd van degenen, die van hem af
hankelijk waren. G. had namelijk
aldus was hem ten laste gelegd, en al
dus bekende hij ook. -- verschillende
malen goederen verduisteid. die em.-
granten hem ter verzending hadden
toevertrouwd.
Aan de overkant van de Oceaan
wachtte de een tevergeefs op zijn fiets,
een andere tevergeefs op haar naai
machine en zo waren er verscheidene
gevallen geweest. In het vaderland „be
leende" G. deze goederen, a'dus ver
klaarde hij voor de rechtbank. Zij wa
ren echter zo goed beleend, dat zij
nooit meer boven water kwamen De
opbrengst van deze goederen zette G.
om in drank.
De minister van Oorlog heeft aan d«
voorzitter der Tweede Kamer een twee
tal dossiers aangeboden, welke verband
houden met het rapport van de com-
missie-Zaaijer, inzake de kwestie Van
der P. De toezending der volledige dos
siers heeft de bedoeling de leden van
de Kamer-de gelegenheid te geven,
zich ter zake zo volledig mogelijk op
de hoogte te stellen.
(Van onze correspondent)
B. en W. van Groningen hebben in
een voordracht aan de Raad voorgesteld
om de deelneming in de N.V. Lucht
vaartterrein voor Noord-Nederland te
verhogen. De Provinciale Staten hebben
in de jongste Statenzitting reeds beslo
ten de investering met f 251.000 te ver
hogen. B. en W. stellen thans voor het
zelfde te doen, waardoor de stad Gro
ningen tot een bedrag van f 451.000 zal
deelnemen.
Het college wijst er op dat Eelde,
doordat het vliegveld uitwijkhaven
wordt en plaats van vestiging voor de
Nationale Luchtvaartschool, na Schip
hol het belangrijkste vliegveld wordt.
De totale kosten zijn zoals gemeld
f 9.400.000. Hiervan neemt het Rijk
f 7.664.000 voor zijn rekening.
Dinsdagavond is te Washington op
een diner, georganiseerd door de Wil
lem de Zwijger-stichting, in aanwezig
heid van dr. Drees voor de tweede maal
de Willem de Zwijgerprijs uitgereikt.
Deze prijs, die ingesteld is ter nage
dachtenis van de veertien Amerikaanse
journalisten, die in 1947 na een bezoek
aan Indonesië bij een vliegtuigongeluk
bij Bombay om het leven zijn gekomen,
wordt toegekend aan de Amerikaanse
journalist, die het beste artikel over
Nederland heeft geschreven in een
Amerikaans dagblad of tijdschrift.
Ditmaal heeft de 33-jarige David
Perlman van de „San Francisco Chro
nicle" de prijs gewonnen voor zijn
verhaal over de drooglegging van de
Zuiderzee en de hiervoor ontvangen
steun van het plan-Marshall. De
hoofdredacteur van „Knickerbocker
Magazine". Albert Balink, reikte bij
afwezigheid van Perlman de prijs uit
aan het hoofd van het kantoor van
„Colliers Magazine" te Washington, in
welk blad het bekroonde artikel was
verschenen.
Bij het diner, waaraan ook de Neder
landse ambassadeur te Washington, dr.
van Roven, leden van de Amerikaanse
regering, rechters van het hooggerechts
hof. leden van het Congress en vele Ne
derlandse en Amerikaanse journalisten
hebben deelgenomen, werden de veer
tien omgekomen Amerikaanse journalis
ten herdacht.
Dr. Drees hield een rede over pers
vrijheid, waarin hij mr op wees, dat de
wereld behoefte heeft aan feiten. Hij
bracht hulde aan de correspondent van
Associated Press in Praag. William Oa-
tis, die in Tsjecho-Slowakije gevangen
wordt gehouden. „Wij in Nederland
hopen, evenals de gehele vrije wereld,
dat Oatis spoedig mag terugkeren naar
zijn gezin, zijn vrienden en zijn beroep,
dat hij zou trouw diende".
Spr. deelde mee. dat vele artikelen
van Amerikaanse journalisten over
Nederland verhelderend werken voor
de Nederlandse lezers. Het zou. naar
de mening van dr. Drees. nuttig zijn,
als ook het Amerikaanse publiek meer
over de Europese openbare mening te
weten komt dan tot uitdrukking
■wordt gebracht door middel van de
Europese pers. Spr. zou persoonlijk
dankbaar zijn. als meer artikelen van
Nederlandse journalisten over kwes
ties van primair belang betreffende
Nederland konden worden opgeno
men in Amerikaanse bladen, aangezien
dit zou kunnen bijdragen tot het we
derzijds begrip tussen beide landen.
Bij het uitreiken van de Willem de
Zwijger-prijs verklaarde Albert Ba-
link „onze vastbeslotenheid om de vrij
heid van pers te handhaven kan wor
den afgemeten naar onze oprechtheid,
wanneer wij zeggen, dat wij vanavond
hier zijn gekomen om deze veertien
correspondenten te herdenken, die in
dienst van de waarheid het le\en ver
loren".