I Dwars door de Sahara naar Afrika's Goudkust r fete m Të T>\ 1>U y i'A m Positie van middengroep en intellectuelen 21 Mei: nieuwe Amsterdam-Rijmerbinding Opening wordt gevolgd door drie weken feest Min. v. d. Brink kondigt nieuw kolenoffensief aan Ministers op gladde grond I 1291 UiMota Sift? y -4 y y y IP III - Uit onze slaap „geprutteld Geen porte de Picpus in Parijs bouillabaisse' met saffraan 5*5? >^y :y i4 (i4 Woningbouw uit dollarbesparingen SIROOP BONNEMA K. °f*A A "ff, efr, xSi B üciiibporenae IEDERE RIJNSCHIPPER ONTVANGT TE AMSTERDAM EEN GESCHENK Nieuwe kruisers volgend jaar in dienst DINSDAG 29 JANUARI 1952 PAGINA 3 hel dagboek van de Van Houten-filmexpeditie, geschreven door Loüis van Gasteren Jr. en Theo van Haren Noman J X v,V en, «frf Zon<K A haP] w- t i oo' vnf el d yy Laatste ruk door Frankrijk KM b ,'H pu*. *e'en te slüten jfJJ®baak k ulttatiscl» *ënwi m9t 'ioHtUsch( im A. C. de Bruijn voorSt. Adelberts Vereniging Verwachte productie stijging 400.000 ton Portret van Rafaël Kubelik voor Concertgebouw Rijntentoonstelling DOOR ALEXANDRA ORME smmm mmm® Naturalisatie van Joodse vluchtelingen ROOFOVERVAL TE VELP BERECHT Korporaal veroordeeld AB» 'oor pus' 95 ajn v.* ^ranse bodem onder onze wielen voelden en ons veilig wisten met a bet stuur, dommelden wij met een gerust hart in en sieloofden het S, |jVe'- We hadden voorlopig genoeg van de douancpapieren en het opont- mo,oi' van de ,.Hup" liep regelmatig en snorde ons in een verUwik- 'ii f'' Het moet bij Soisson geweest zijn, dat er iets begon te prutteien. ^billenden van ons deed wakker worden, omdat de regelmaat van het *k hiirl werd verbroken. Elf kilomer gepruttel, extra choke, extra gas, .'V ("t' fn van dat. een beetje de pedalen doortrappen, maar daarna zei hij Elegant draaide Piet de „Hup" naar de kant van de weg en iedereen k'ei *r «akker. lang lagen At dUur lang lagen Piet en Theo l)?1' en motorl onderwijl haalden til ?<Urv een monteur in Soisson. bleek er iets met de ben- 'V;r: p. san de hand te zijn. H 1 le' weer reed, kwam het pas (!%aa s en werd er enig verband nA v 'eidf tussen a' die losse klanken g '"JjJbel^p ngen, filters en pompen. Hij 'V jNkt'p at de filters verstopt waren nis 'hot,, dat er geen brandstof naar In jJotpIkwam /an P?- jr .eer» van i n, OP neeitj jf vr&e J st pV&t! 4 eb* •eedsjV caar^ I p J'bes jJ'-'s bleef iedereen wakker. Bij j;" v0o cbechouart moesten we stop- een P°HHeagent- Heerlijk, die te zien lopen en al die de Parijse wereld, zonder pa- Ji) j en - Panne! Toen klonk het fluitje agent, als teken dat we door boh-^en' Niks d'r van hoor! „Accu koofr) e goed", zei Piet nog, maar het ternauwernood en zaten café op de hoek van Barbès ..n „un coup de rouge", dood- J't 0^jn. in die tussentijd die agent ,V P zijn fluit blazen en maar „cir- 31 °ePen irdl vol fct OSÊP" liB en wij maar wijn drin- maar wanhopig doen. Na- v. iM-—een glas hadden gebracht k 9>hjn Feer> overtuigd was van het h^arrt 8 'dee- om mldden op de v de zelf te gaan „dépanneren", Ij", Optr?fnt °ok begrepen had, dat er A ebken van die Hollanders voor- t.1 teiefeci sprake was, zodat hij maar 2'jtiri°0nnummer fa3^ van een dicht- (jjj's n e garage, wilde iedereen met Vi el gereserveerde hotel. In- (f'lflelj'u am de „dépanneur", een jongeman, juist op het v j 'geen sterveling zal het ge- "tof aat Piet er in geslaagd was de 1**5\t lis v "aan de praat te krijgen". n5,ron een vroegertje, de dag 2P wij uit Parijs vertrokken. 'lui8n uur Precies reden wij de p Carnot uit, de Etoile over, rond. de hele Champs Pu® °P z°ek naar de Porte de ^'ant Mimi zou ons, als Pa- «H e, wel even naar Lyon bren- tle?«n'e Sta<d heeft zijn uitgangs- eP Parijs maakt daar zeker /'"zondering op. Er is een VS e,eus: Porte d'Italië, Porte de P?l"saiiï Porte d'Ivry, Porte de jA ies en han die beroemde ."hij Picpus van Mimi. Piet en L?hllen elkaar de hele verdere 0< .in» ff ie' i* ,e( tf' •P !i/'en steunen. Piet met zijn v'ïf pgent in Brussel en de weg k% barleroi en Mimi met de kJbheR Picpus. Het eindeloze ge- v%n 'o de duisternis langs de ffl - van de Seine deed ons na jr>y? ^raag en discussies in de 1»\m esluiten to.ch maar de ver- ,fH .e Porte d'italie te nemen. wel van bijzonder hout c!iveri p zijn om vriendelijk te «v'bti ghmlachen, wanneer er bij nog nagemopperd wordt: («st Cpus was het toch korter ge- y 'Dcht v6ra naar het Zuiden verliep zon i„ai vandaan wij de volgende SSu^. vroegte vertrokken naar Montélimart. Hier hebben h "jbart is de „stad" van de nou- reSen de indruk, dat het een 'bil1* va as van alleen maar nougat. p'1 de tien winkels verkopen dit js omdat het maar een klein N ö|'0(iüW?rdt het grootste Heel van N.,% .ct'e geëxDorteerd. De bewo- noemenswaardige gebeur- Sens kramen we in SCC\J,V„CCIU. °ntélimart kunnen zelf geen sa f r 71 nn TA n rrnhnlo ónnino l" t e»88' zien. De gehele équipe V Pakje naar familieleden. V1! ,r'l'teirt8SSe van de betreffende win- ons: „Ach meneer, reeds Ki''? aten nougat van 's morgens V «Hrt '"1 V n.'rS A >naaJ, avonds laat, want mijn e het zelf. En wij moesten 'H, tlü h'ocven Ik ben nu vijf en kV' heb de smaak zo'n beetje te i!>i„ toch wel enigszins onder ftt V; bi; ,oris vertrek uit het „nougat- 5'? hg "1 onder de indruk, omdat we vT1- geweialge werxen van ae ti"% iveij.°hzère-Mondragon kwamen. P O? ®h de grootste stuwdam van w hat28lfs voor ons, Nederlanders, /tiojel w ®ehied van waterwerken k'ito bt at gewend zijn. was het een 1iS vaar Zlcht. Imposant was ook de ri°P Piet de „Hup" ging pro- i* v aai-. ivuij; 'J' «'as vanwege de Lt.V ®de- V met zand, grind en ste- J}nV6hen' f1 de "C°coa Ambassador" ik\ riai ,nSs het afvoerkanaal van van Donzère tot aan p.. Hij sloeg er zich aardig dat gaf hoop voor de toe- Advertentie 'f. *K, f*k Dit n~ 1„J •"i, «h ».,fï tit Ow ledematen. "'ol v5h V'etóv,^aits de wereldbe N'^Ui m.schappelijke samenstel yh H l Ohdl ale zo"ten, die Uv 'hitfhct; ^hen 8 organen een voor een ^*1 Vj^htier'g^0"^,jeugdig en krachtig hcKl.endr'n8lale zouten' d'e Uw i 1 hf'ih? Hij een regelmatig ge- v.ch °eri etvvewu nooit opeenhoping !Ar,Vast> ^°g \?Lei?deonzuiverheden in i ih1 P8tten jv,8 hririder kunnen deze ï.cWhÏ6tv=ar zn? gewrichten en schar- lf|- Zo^hcief, ,ge,n dan lever, nieren W^^voor i S e Pee? U tegen 'edere he?8'ts dos;. waarop Kru- aansporende wer- nieu- vandaag nog met en dan iedere morgen Na Montélimar had ik het stuur over genomen en dus had ik de eer onze „Hup" over de Canebière in de Vieux Port van Marseille neer te zetten, waar we om acht uur aankwamen. We von den direct een hotel met een vriende lijke „patron", die zes pastis neerzette. Het is een soort zeemanshotelletje, waarvan de kamers een prachtig uit zicht geven op de oude haven, maar die zouden we pas de volgende morgen zien. In dit hotelletje kwam het grote ogen blik, dat Mimi de catastrofe van de Picpus goedmaakte met een tractatie Bij Barbes Rochechonart moesten politieagent. vanwege haar verjaardag op een „bouillabaisse". Het zou ook wel treu rig geweest zijn als we dat niet gegeten hadden en Marseille hadden verlaten zonder dit beroemde gerecht te hebben genoten. En daar zaten we dan in een kleine gelegenheid, waar twee minuten na onze aankomst een Franse légionnai- re binnenstapte, die ons zijn trui wilde verkopen en in het Duits een heel ver haal ophing waar niemand iets van be greep. Hij vertelde uit Saarbrücken te komen en gaf ons allemaal een hand. Theo vroeg: „Wat krijgen we nu" en Piet zei: „Weet ik veel"; Frits: Laten we nu maar afwachten" en ikzelf zweeg. Joeske Oaufré mompelde iets van: „Dat komt wel goed" en Mimi zei: „Laat het nu maar allemaal aan mij over". De vijf mannen keken elkaar eens aan want ze dachten allemaal aan Picpus. De „bouillabaisse" is gekomen, precies zoals Mimi het besteld had. Het was een feestmaaltijd, al waren de meesten van ons het er over eens, dat er teveel saf fraan in zat. Toen ik dit aan de ober mededeelde, was het einde van Mi mi's incasserings vermogen nabij en was haar nationale, eergevoel op zijn zwaarst gekwetst. We kregen van haar een langduri ge uiteenzetting (daar is zij tenslot te Franpaise voorj over de „bouilla baisse" en ze zei, dat het waanzin was om een Mar- seiliaanse ober to gaan vertellen, dat er teveel saffraan in zijn „bouilla baisse" zit. Men gaat toch ook geen Hollandse ober vertellen, dat er teveel erwten in zijn erwtensoep zit ten. We gingen slapen om de vol gende morgen de sprong over de Middellandse Zee te wagen. Statig glijdt de „America" uit het dok in Newport News (Virginia), waar het beurt heeft ondergaan. De „United States", die men op de achtergrond ziet, is grote passagiersschip van de Transatlantic Sealines een jaarlijkse schoonmaak- nog iets groter dan de „America". Het is een schip van dezelfde maatschappij, waarvan men hoopt, dat het 3 Juli in de vaart zal kunnen gaan. Met ru'im drie duizend arbeiders werkt men ïn dag- en nachtploegen aan het voltooien van het 52000 ton metende schip. (Van onze verslaggever) Als laatste spreker in een serie van drie heeft de heer A. C. de Bruijn Maandag op uitnodiging van de St. Adelbertsvereniging Amsterdam aan een lunchvergadering in de Grote Club ge sproken over het onderwerp: „De positie van de Middengroep en de intellectuelen in het huidige maatschappelijke bestel". Ditzelfde onderwerp werd enige maan den geleden in deze kring belicht dooi de heren Bernard Verhoeven en prof. mr. F. Duynstee en het, laat zich begrij pen. dat er voor een behandeling op dit tijdstip en door deze spreker warme belangstelling bestond. De heer de Bruijn behandelde het on derwerp echter op een manier, welke mr. P. Witteman in een dankwoord na mens de vergadering zeer gematigd noemde. Hij repte met geen woord over de actuele spanningen in de Kath. poli tieke wereld en deze spanningen kwa men na een aantal vragen, welke daartoe wel aanleiding gaven ook in we stoppen voor een Tweeduizend arbeiders meer naar het kolenfront, uitbreiding van de mechani satie, woningbouw in de mijnstreek voor geld, dat o.m. op kolenimport uit Ame rika wordt bespaard. Dit zijn enige punten uit het plan om de kolenproduc- tie in ons land op te voeren. De minis ter van Economische Zaken. prof. dr. J. R. M. van den Brink, besprak dit plan Dinsdagmiddag in een vergadering van de mijn-industrieraad te Heerlen. Hij zeide de indruk te hebben, dat de pro ductie hierdoor met 400.000 ton per jaar zal kunnen worden opgevoerd, waardoor dertig millioen gulden aan dollardevie zen zal kunnen worden bespaard. Het blijkt mogelijk, aldus de minister, om onder de gewijzigde omstandigheden op de Nederlandse arbeidsmarkt dui zend ondergrondse en duizend boven grondse arbeiders aan te werven. Bui tenlanders zullen niet nodig zijn. De moeilijkheid is de huisvesting. Indien echter de productie omhoog loopt, dan zal het brandstoffen-egalisatiefonds meer inkomsten hebben, omdat de dol lar-invoer zal dalen en de eigen produc tie stijgt. Uit deze meerdere inkomsten zal, zonder bezwaar voor de schatkist, uit dit fonds woningbouw gefinancierd kunnen worden. Voor de uitvoering van andere maat regelen, die de kolenproductie kunnen stimuleren, verdere mechanisatie en de versnelde afbouw van gunstige lagen (zonder roofbouw te plegen), is even eens extra geld nodig om de meerdere kosten en de grotere risico's, die daar aan verbonden zijn, te kunnen dekken. Het vraagstuk van de stimulering van de kolenproductie op korte termijn kan grotendeels herleid worden tot een wo ningbouw- en financieringsvraagstuk. De minister bracht dank aan de mijn- directie en andere medewerkers voor geduld en geest van samenwerking, waarmede het plan is opgebouwd. De regering heeft zich dezer dagen over de als boven geschetste gang van zaken beraden en het plan goedgekeurd. Ten aanzien van de financiering zeide minister Van den Brink, dat in den ver volge de heffing op elke ton steenkool, die boven de thans als normaal geldende wordt geproduceerd en de besparing op liet subsidie, dat op iedere ton geïmpor teerde steenkool wordt gegeven door het brandstoffen-egalisatiefonds, teza men zullen worden aangewend om kosten en risico's van de aangekondigde maatregelen te bestrijden. De binnen landse kolenprijzen worden hierdoor niet belast, zomin als de schatkist. Daar entegen leidt deze regeling tot een directe besparing op de dollaruitgaven en derhalve tot een verlichting van de betalingsbalans. Een deel der beschikbaar komende gelden zal ten goede komen aan een bij elke mijnonderneming op te. richten stichting ter bevordering van de huis vesting van het personeel. De rest zal ter compensatie van kosten en risico's der interne bedrijfsmaatregelen ter be schikking van de ondernemingen ko men. Het bestuur van de stichting zal door directies en werknemers paritair worden gevormd. De benoeming ge schiedt door de ondernemingsraad. Bij elke stichting wordt een regeringscom missaris benoemd. De heer en mevrouw DupuyLichten- beld uit Haarlem hebben Zondag j.l aan het bestuur van het Concertgebouw een door Max Himpe geschilderd por tret van Rafael Kubelik aangeboden. Het schilderij heeft een plaats gekregen* in de rechter-bovenfoyer van het Con certgebouw. Advertentie (Van onze verslaggever) Terwijl de AmsterdamRijnverbin ding thans op zijn slechtst is omdat de regering nog steeds niet is ingegaan op het aanbod van enige Amsterdamse in- dustriëlen, die haar de kosten voor liet uitbaggeren van het Merwedekanaal w illen voorschieten, maakt men zich toch op om de opening van het nieuwe Am sterdamRijnkanaal op 21 Mei op cc/ grootse wijze te omlijsten. Niet mindei dan vijfhonderd gasten uit binnen- en buitenland, o.w. vele ministers en ge zanten, worden verwacht en verschil lende steden als Amsterdam, Utrecht, Tiel en Wijk bij Duurstede zullen feeste lijk versierd zijn. In Amsterdam uiter aard de Dam, het Rembrandtsplein en de toegangsweg tot het R.A.I.-gebouw, waar in enkele dagen tijds een minia tuur-Rijn met talrijke paviljoens en stands wordt opgebouwd. Iedere Rijn- sehipper wordt in Amsterdam feestelijk ontvangen gedurende de drie op de opening volgende weken en krijgt een geschenk. De openingsplechtigheid wordt ge volgd door een lange reeks van ontvang sten en congressen. Op 23 Mei worden enige honderden buitenlandse gemeente bestuurders en havenautoriteiten te Am sterdam verwelkomd, op 26 en 27 Mei zijn de Kamers van Koophandel in Ne derland en het Rijnland welkom in de hoofdstad en van de vele congressen noemen we slechts die van de binnen scheepvaart, de internationale federatie van expediteursorganisaties, een inter nationaal ..kanalenforum", de houthan delsorganisaties en het „Verband deut- scher Binnenhafen". De Ronde van Ne derland zal tussen Tiel en Amsterdam de renners op de weg brengen, de ha venarbeiders zullen hun krachten- meten in een „heftruck"-wedstrijd en er zijn ook motor- en bromfietsrallies in het vooruitzicht. Zelfs de Amsterdamse sportweek wordt ingeschakeld, die be gint natuurlijk met een duik in het nieuwe kanaal! Het nieuwe kanaal moge bij de ope ning in het middelpunt der belangstel ling staan, maar dan zal de drieweekse Rijntentoonstelling in het R.A.I.-gebouw die verder opeisen. 1.200.000 liter water niet van de Rijn maar van de Am sterdamse waterleiding! zal er door de hoofdhal stromen als een „picturale ruggegraat" de benaming is van Ca- rel Briels en begeleid door een me ter hoge dfjk, waarlangs de paviljoens van allerlei Duitse, Franse en Zwitserse Rijnsteden worden opgesteld. Omdat de hoofdtoegang van deze hal zal zijn geblokkeerd door een Schaff- hausense waterval het lawaai ervan vormt nog een moeilijk probleem met het oog op de avondlijke shows! zal men toegang krijgen tot het neventer rein, dat door 21 meter hoge torens en een 40 meter hoge vuurtoren wordt geaccentueerd en waar een openlucht tentoonstelling wordt ingericht. Men komt dan in de zijhal, die als Neder landse erehal zal fungeren en waar te gen de achtergrond van een spectacu laire Tielse sluis (de nieuwe zowel als de alleroudste) in een historische om lijsting het belang van de Rijnvaart voor Nederland wordt uitgebeeld. En van die zijhal uit kan men eindelijk de loop van de Rijn gaan volgen, eventueel met de hulp van gidsen, die rondleidingen door het gebouw zullen houden. Des avonds zullen 36 zeemeerminnen Vader Rijn door de rivier trekken. (Blijk baar geïnspireerd door de „sleepvrou- wen", die vroeger de Rijnschepen door Utrecht plachten te trekken!) Een bal let op 18 eilanden zal de show beslui ten: 2400 bezoekers zullen dat elke avond kunnen zien. dank zij de tijdens de middagsluiting haastig op'gezetté tri bunes langs de 200 meter lange rivier. De entreeprijzen des avonds zullen ge lijk zijn aan d;e van een circus aldus de heer Carel Briels. De ontwerper van dit alles, heeft Maandag op twee persconferenties met veel weidse gebaren en krachtig gezeg de woorden aan de hand van een ma quette een en ander toegelicht en we kunnen zijn zorgen meevoelen toen we vernamen dat hij rekening moet houden met een verdamping van tienduizend li ter per dag en een dagelijkse afvoer van nog eens 300.000 liter met het oog op de verontreiniging van het water. In de Westergasfabriek te Amsterdam heeft men alvast een proefbassin ge maakt omdat voor het opbouwen van het eigenlijke bassin in het R.A.I.-ge bouw maar weinig tijd beschikbaar zal zijn daar een Intern. Suikertentoonstel ling aan de Rijnexpositie voorafgaat Een Zwitserse skilift zal over de Rijn worden gespannen, waarboven de KLM vliegtuigjes laat vliegen en waarin draadloos bestuurde motorboten zullen varen. De dit alles organiserende Stich ting wil daarmede maar aantonen dat het na veel gedelibereer verkregen ge meentesubsidie van Amsterdam toch maar een nuttige bestemming krijgt tweede instantie niet aan de orde. Nu echter voornamelijk door tijdsgebrek. Overeengekomen werd dan ook, dat de heer de Bruijn de tijdens de vergadering gerezen vragen op een later tijdstip tij dens een avondvergadering zal beant woorden. Het enige dat mogelijk duidde in de richting van de thans aan de orde zijnde problemen, was misschien de verkla ring. waarmee de heer De Bruijn zijn inleiding opende. Hij zeide, dat hij het op prijs stelde juist nu het woord te voeren, omdat er bij toeval thans in katholieke kring spanningen blijken te bestaan, niet zo zeer tussen twee groe pen als wel tussen personen, die in bepaalde bevolkingsgroepen een mm of meer belangrijke rol spelen Door die spanningen aldus de heer De Bruijn, wordt wel eens de schijn gewekt, dat de afstanden tussen die groepen grotér en het begrip voor elkaar kleiner zijn gewor den. Deze schijn ontstaat m.: aldus spfeker. doordat niet zelden misverstan den ontstaan door het wederkerig ge bruik van dezelfde termen, waarmee men echter verschillende dingen be doelt. Als voorbeeld noemde h ijde term nivellering en hij stelde nadrukkelijk, dat de katholieke arbeiders ei beslist niet naar streven gelijk gesteld te wor den met wat de heer De Bruijn.noem de de mediale werkerss. Wanneer des niettemin. aldus de heer De Bruiin. van een zekere nivellering sprake is. mag men haar dan de arbeiders verwijten? Kan het niet zijn. dat hier het indivi dualisme der mediale werkers een rol speelt? Is het niet mogelijk, dat zij niet de machtspositie innemen, nodig om hun gerechtvaardigde aanspraken tot gelding te brengen? In dit verband sprak de heer De Bruijn ook over het vraagstuk der bedrijfsbon- den. Hij stelde, dat naar zijn inzich ten. de bedrijfsbonden de nivellering niet in de hand werken, doch dat in tegendeel de mediale werkers in de bedrijfsbonden een middel zouden kun nen vinden om verdere achterstelling te voorkomen. Vergis ik mij, zo vroeg hij. wanneer ik ook als oorzaak van de minder juiste beloning der middengroepen een gebrek aan voldoende solidariteit en een gebrek aan voldoende durf om op te komen voor hun principes signaleer? Steunt men niet te vee] op de individuele ken nis en kunde? Ten aanzien van de nivellering op geestelijk niveau nam de heer de Bruiin een tweeledig standpunt in. Enerzijds ontkende hij met klem. dat de arbeider niet de adviezen en de leiding van de onbevangen intellectueel zou willen aanvaarden en anderzijds sprak hij er zijn waardering over uit. dat de onge zond grote geestelijke afstand tussen de arbeider van 50 jaar geleden en de in tellectueel op dit ogenblik mede dank zij de arbeid van duizenden intellec tuelen is verkleind. Toch heb ik de indruk, dat deze ont wikkeling van de arbeider door som mige intellectuelen onvoldoende wordt gekend en erkend, en ik geloof dat een dergelijke miskenning op het terrein der practische politiek de ernstigste ge volgen met zich zou kunnen brengen. Na vervolgens met klem te hebben betoogd, dat ook de middengroepen in de P.B.O. haar plaats zullen moeten innemen, waarvoor hij nogmaals wees op het nut dat hierbij z.i. kan worden afgeworpen door de Bedrijfsbonden, be sloot hij met een opwekking aan alle leden der middengroepen, om mede te werken aan een verbroedering binnen het gehele Nederlandse volk en binnen de katholieke kring speciaal. Op hen immers aldus de heer De Bruijn rust een verantwoordelijkheid, grotér nog dan die der arbeiders. En alleen langs deze weg is het mogelijk om de revolutie geen kans te geven en het communisme met positieve middelen te bestrijden. DE RUSSEN VERTALING. FRANS van OLDENBURG ERMKE KOMEN „Maar niet naar Mora", viel de Pruis hem in de rede. „Ga, waarheen je wilt, maar blijf uit de buurt van Mora", en hij zwaaide zijn vuist onder mijn neus. „Ik zal er heen gaan om me te over tuigen en als ik jou daar aantref, dan moet je eens zien, wat ik met je doe. „Als de zaken zo staan, wilt u dan zo goed zijn om mij een bewijs te geven, dat ik naar het Oosten, naar Boedapest kan gaan? Ik zou ook graag aan mijn man schrijven, dat ik nog leef. Mijn man is heel erg ziek." „Je krijgt geen bewijs", zei de Pruis, terwijl hij zijn heldere, kwaadaardige ogen tot spleetjes kneep. „Je spreekt Russisch; dat is het beste bewijs, dat je voor het ogenblik hebben kunt." De officier stond op met een Pontius Pilatus-gezicnt en ging de kamer uit. „Tot ziens", zei ik en verliet het huis Buiten was het volkomen duister. Ik was een en al wanhoop. Wat moest ik doen' Hoe kwam ik thuis? Het was veertig mijl langs de grote weg en ik kende de kortere weggetjes niet. Wat gebeurde er met de anderen? Zou ik hen vannaent nog zien of in de morgen? Waar had den ze de priester mee naar toe geno men? Was het verantwoord om hen in de steek te laten? Ik vond op de tast de weg naar de binnenplaats. In het licht, dat telkens oplaaide van het front, kon ik de gestal ten van de bewakers onderscheiden. „Makarof, Shurka, Kopeykin, ik kom afscheid van jullie nemen. Ik ben vrij. Ik kan onmiddellijk naar huis gaan, als ik wil!" In een oogwenk stonden ze alle maal om me heen. Ze klopten me op de schouder, blij met mijn buitenkansje. „Ben jij dat, Makarof?" vroeg ik, ie mands schouder aanrakend. „Ja, dat ben ik," zei Makarof en ik kon aan zijn stem horen, dat hij glimlachte. „Vaar wel, Makarof. Ik kwam om je te bedan ken, omdat je altijd zo aardig voor me was." Ik gaf hem een hand, klopte hem op de wang. Makarof was erg aange daan en verlegen. Hij drukte mijn hand zo stevig, dat ik dacht, dat de beentjes zouden breken. Toen nam ik afscheid van de oude Kopeykin. Ze schenen er allemaal erg veel spijt van te hebben. dat ik ging, en ik was er zeker van. dal ze tegen elkaar zeiden: „Ze is een on schuldige vrouw en we waren zo streng tegen haar, maar bevel is bevel, en hoe kan iemand van tevoren weten, met wie hij te doen heeft? En nu komt ze hier om ons te bedanken. De hemel weet. waarvoor. Foei, foei!" En ze schaamden zich, omdat ze allemaal eerlijke, fatsoen lijke jongens waren. Toen riepen ze de ordonnans, en toen hij kwam aanrennnen. was het mijn vriend Kuznetsoff, die ons ae eerste avond onze papieren gevraagd had. „Kom, Lida, we gaan een goed kwartier zoe ken. We gaan allemaal met je mee." Kuznetsoff nam me onder de ene arm, Shurka onder de ander, en we gingen op weg door het dorp, gevolgd door een paar soldaten, die uit louter nieuwsgie righeid meeliepen. We kwamen aan het boerenhuisje, dat het beste kwartier was, dat ze tot hun beschikking hadden. De kamer zat vol met meisjes en oude vrouwen. In een hoek brandde een heldere, goed schoongemaakte lamp. Het was een net, zindelijk, warm en gezellig vertrek. De soldaten gaven me de ereplaats aan ta fel onder de ikoon en wenkten de boe rinnen, dat ze me iets te eten zouden geven. De verschrikte Hongaren, die, afgaande op de talrijkheid van mijn gevolg, stellig dachten, dat ik minstens Tolbuchin's maitresse was, haastten zich om me van het nodige te voorzien: gerookte ham, gebraden spek, witte brood en zwartbrood van het Rode Le ger en nog een kruik water. En toen trokken ze zich terug in de donkera hoeken van de 'kamer, vanwaar hun ogen ons verslonden, terwijl ze luister den naar ons onverstaanbaar gesprek. De soldaten wilden precies weten, hoe het met die ondervraging gegaan was. Dus gaf ik hun mijn lezing van de gebeurtenissen. Toen beschuldigde ik de Hongaren, allen zonder uitzondering, van het geven van valse informaties aan :1e Russen en besloot mijn speech met nun te vertellen, dat ik niet naar mijn eigen dorp en naar mijn zieke man te rug mocht. Hier trachtte ik mij ten minste twee tranen te ontwringen, maar het ging niet. Het was ergerlijk. Als ik naar een stomme film ga en zie hoe een boaconstrictor de een of andere stomme aap worgt, barst ik in een vloed van tranen uit, zelfs als ze me vertellen, dat de aap niet echt, maar opgezet is. En nu mijn eigen leven en geluk op het spel stonden, kon ik niet eens twee el lendige, kleine tranen te voorschijn to veren. Niettemin werden de soldaten ten zeerste door mijn verhaal getroffen. Ze bleven me maar bedienen en gaven me mooi gelijke stukjes krantenpapier met tabak. Ze waren zo bezorgd en vriendelijk, dat ik het respect van de Hongaren in de kamer met de minuut kon zien stijgen. De meisjes staarden naar me, vol ontzag, en als ik eens naar hen keek, sloegen ze hun ogen onmid dellijk neer. „Nou gauw naar bed, vrienden," zei ik tegen de soldaten. „Ik ben ook moe". We namen afscheid van elkaar als on der goede vrienden en kameraden. ,.Ik kom vannacht nog even terug," fluister de Kuznetsoff. „en dan vertel ik je. waarom ze je niet naar huis willen la ten gaan." Toen gingen ze met de ver zekering, dat ik me nergens bezorgd over behoefde te maken, dat ze er voor morgenochtend wel iets op verzonnen zouden hebben en dat ik naar Mora terug zou kunnen, en dat ik heus niet te voet zou hoeven te gaan Toen ze weg waren en ik alleen was met de be woners van het boerderijtje, dook er een oude boer, wiens aanwezigheid ik niet opgemerkt had, van onder het don zen dekbed op en keek me belangstel lend aan, om verder onmiddellijk weer weg te duiken bij de minste aanleiding. „Luister", zei ik in mijn beste Hon gaars, „ik ben de schoonzuster van de heer van Mora. Ik ben hierheen ge bracht als tolk. De meester van Mora is ook hier, evenals de priester. die jullie kennen, omdat hij vroeger hier in de parochie was. En er zijn zes boe ren, die er allemaal van verdacht worden Hitlerianen en Duitse spion nen te zijn." Op het horen van dit nieuws grepen de vrouwen allen tege lijk naar hun hoofd. Er was iets thea traals in dat gebaar. (Wordt vervolgd). Nietdat wij beire- ren willen, dat .e paden van de mi nisters van het Ne derlands Kabinet altijd even geëffend zijn, integendeel, maar gisteren wa ren ze echter ook voor excellenties te effen, om niet van glad of glibberig te spreken. Zelfs mi nister Statf, de ge decideerde minister van Oorlog (rechts), moest Zich vast klampen, toen hij op weg was naar de Trèveszaal op het. Binnenhof, waar de ministerraad bijeen kwam. Foto boven v. L r.: de ministers Mulderye, Peters, Albregts, v. d. Brink en Rutten. voortschuifelend over het Binnenhof na een wandeling, die zij door het besneeuwde Den Haag tijdens de middagpauze maakten. Het Tweede Kamerlid Goedhart (Arb.) heeft aan de minister van Jus titie gevraagd, of het hem bekend is. dat een aantal Joodse vluchtelingen, die tussen 1933 en 1939 in Nederland een tweede vaderland hebben gevonden en die zich sindsdien als goede burgers hebben gedragen, nog steeds moeten wachten op het reeds vele jaren gele den door hen aangevraagde Nederlan derschap, terwijl velen van hen zelfs nog steeds beschouwd zouden worden als vijandelijke onderdanen? Kan de mi nister mededelen om hoeveel van der gelijke gevallen het hier gaat en wat hij bereid is te doen om de naturalisatie van de betrokkenen te bespoedigen? De Arnhemse rechtbank heeft uit spraak gedaan inzake de roofoverval op 8 eptember in een slijterij te Velp. De eigenaar van de slijterij weerde zich daarbij zó geducht, dat de daders zonder buit de vlucht namen. De rechtbank veroordeelde de 19-jari- ge bankwerker H. H. en de 18-jarige suikerwerker B. J. F. tot één jaar jeugd- gevangenisstraf met aftrek en de 22- jarige kleermaker W. W. tot tien maan den gevangenisstraf met aftrek. De 22-jarige kok C. van den E„ die buiten op uitkijk had gestaan, werd veroor deeld tot negen maanden gevangenis straf met aftrek. Tegen alle vier had de Officier één jaar en drie maanden ge vangenisstraf geëist. De twee nieuwe zware kruisers „De Ruyter" en de ..Zeven Provinciën" zul len waarschijnlijk het volgend jaar in dienst worden gesteld. ,,De Ruyter", die gebouwd wordt by Wilton-Fijenoord, zal in Augustus haar eerste proeftocht maken. Drie maanden later volgt de „Zeven Provinciën". Deze kruiser is in aanbouw bij de Rotterdamse Droogdok Mij. De beide torens zijn reeds op alle twee de schepen aangebracht. De voor torens zijn geheel gereed. Mede als gevolg van het gereedkomen van deze kruisers zal Hr. Ms. „Tromp", de enige (lichte) kruiser, die de Ko ninklijke Marine thans in dienst heeft, geleidelijk aan uit de vaart worden ge nomen. Aan de wal gemeerd, zal de „Tromp" nog waardevolle diensten kunnen bewijzen, o.m. als opleidings- en instructieschip. Het Hoog Militair Gerechtshof heeft uitspraak gedaan in de zaak tegen kor poraal L. H. S. uit Den Haag, die zich las chauffeur van de Nederlandse mili taire attaché in Zweden aan verschil lende diefstallen heeft schuldig ge maakt. Het Hof bevestigde de door de krijgsraad opgelegde straf: twee jaar ge vangenisstraf met ontslag uit de mili taire dienst De advocaat-fiscaal bij het Hof had twee jaar en zes maanden geëist.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1952 | | pagina 3