it
erhoging broodprijs
Aan besluit echter vijf
voorwaarden verbonden
mpMOTlEF
Pakhuis op Prinseneiland
prooi der vlammen
Vier brandweerlieden
door rook bedwelmd
Faure en Churchill in het nauw
w
Joden weigeren
iedere steun
Vuur vrat in
kapok
A
Mens en techniek
1
Bondsdag besluit met 204 tegen 156 stemmen
Tweede Kamer eensgezind
ontevreden
V oeme urn vmi
Nachtelijke vuurzee in oud-Amsterdam
Minder guur weer;
nog wel neerslag
Het weer
^rdac
JM38#
9 FEBRUARI 1952
tyn'd.
75ste JAARCANC No. 25298
>i
Si iM
Giftere compensatie
bonsverhoging?
motorvesten
BOUWEN'
GEHELE OPPOSITIE STEMDE TEGEN
De West-Duitse Bondsdag heeft met 204 tegen 156 stemmen
bij zes onthoudingen een bijdrage van West-Duitsland aan
de Westelijke defensie goedgekeurd met vijf instructies.
De drie regeringspartijen (christen-democraten, vrije
Duitse partij en Duitse partij) stemden voor, de sociaal
democraten, communisten en de federalistische unie
stemden tegen.
West-Duitse leger
Aanspraken op wettelijke
restitutie-subsidies
YAM IN TERUG MET
INSTRUCTIES?
Voorrang aan wapen-
leveranties
Voor Noord-Atlant. leger
Aan weerszijden
van het Kanaal
Gevaar voor instorting?
Zestien man van de
Radmar gehaald
De „Breezand" weer vlot
Overdracht van vlieg
tuigen op Schiphol
In tegenwoordigheid
van de Prins
Amerik. superfort in
Japan neergestort
BLOEMBOLLENPAKKET
BAKKER-VAN DIJK
UUf„U SWEDESTRAAT 5
él. °n: Redactie 21544, Advertenties 21543
HAARLEM
Abi
8iikamemen,en 20800 Postgiro 143480
5ljk '°0' Beverwijk: Stumphlusstr. 45 tel 3998
'°or i\ '•'nr,uicien: Bonifaciusstr. 27, tel. 5790
klachten over de bezorging na 5.30
0, uur 's avorvds 21544
u- ®Uf: 3- W. Boerrigter.
\u.-.dredacteur: Drs. H W. M. van Run.
hoofdredacteur: W. Severin.
NIEUWE HAABLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter-
hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt rich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 47 cents per week,
f 2.per maand, f 6.per kwartaal.
I
ftest-Duitsland neemt
aan de Westerse defensie
deel
^"'""uiiiiiiiiiMiiimiiiiiiiHiuuiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiHiiiiiniiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimimiiiiiiHimiiim
Sen jtad Marburg in 1948 dringend een nieuwe gashouder nodig had, ver-
It roeSf»S ■''ce autor^e^en, dat er bij een Frankfurter „firma in afbraak en
Jh n,0.,..n°ff enige rompen lagen van onderzeeboten. Het was in die dagen
Vuitsland staal -
te krijgen voor het bouwen van gashouders.
'fitder men do drie rompen van onderzeeboten te bestemmen voor
'nöerriS' ^Iet betrekkelijk geringe moeite konden ze in hoge druk-gashouders
end wPrden. Thans liggen de onderzeeboot-gashouders, welke elk tien
in '"hiefce meter gas kunnen bevatten, op hun plaats in Marburg. Niet
zij geschikt voor het doel, maar bovendien ontsieren zij niet, zoals
de verticale gashouders, het stadsbeeld.
(Van onze parlementaire redacteur a.i.)
Alansholt heeft gistermiddag in de Tweede Kamer niets dan
«v"1' te 0,1 maatregelen die hij genomen heeft om o.a. de broodprijs i
hMVerhogen. Er was nu werkelijk niemand die er een goed woord voor
;>.e> K.V.P. ging hierbij voorop en haar woordvoerder, de heer Engei-
Vn,lemde de maatregelen sociaal beslist onrechtvaardig en onverant-
h,Co«*tn-Onral de economisch zwaksten en de grote gezinnen worden getroffen.
Ito is e.^tie die de minister meent te zien in de verlaging van de margarine-
critiek
met vijf
kJ'ik i^Pensatie wordt immers afhan-
©eslh®iteld van de te gebruiken
1st ,ec>cn margarine en aldus wordt
°r,Veel het gezin er bij in zal
V b minister meende, dat dit
W.Ve),arih genomen vijf cent zal zijri
't Uito' rtlaar de heer Engelbertink
b, ^otP ehend, dat het verlies voor
Sezin f 0.50 tot f 1.25 per week
W, v.'gf ®en op»dit moment.
V hij ?enkt de minister nu te doen?
k, het Te Stote gezinnen het tekort
iii'1' jTandbouw Egalisatie Fonds
'k s ie8' vaart er nu immers wel
(V Seen rni0ioen gulden. Als de mi-
tyP Werkelijke compensatie wil
V Sebf.r dan het loonniveau om-
acht en krijgen wij dan een
'f .'«gej Van de kinderbijslag? De
\tfste i m°gen toch immers niet op
A^Zty P'aats drukken op de econo-
V* 4n 5k;eren en de grote gezinnen.
KA u'V'd-A- is c
S' Oeer Suurhi
Xfe Psverhoging,
.V-C ,ornPensatie
ie v d.A. is deze mening toege-
"eer Suurhof stelde als alter-
wanneer er geen
compensatie komt. Ook hij
dat, (je kostenvermeerdering
k^ht „surnent groter zou zijn dan
k-ty Week.
esüe is dus wel scherp gesteld.
iUetee" fictie. Het grote gezin, dat het meeste brood verbruikt, profiteert
Van; misschien wel de patates-frites-man!
Het lijkt ons echter onwaarschijnlijk,
dat dit debat uiteindelijk zal resulteren
in een loonsverhoging. Een essentieel
punt is in ieder gevai, dat de minister
nog moet antwoorden en wij zouden ons
daarom liever niet willen wagen aan
speculaties hieromtrent. Aan de hele
kwestie rondom de broodprijzen zit bo
vendien nog vast „de cent voor de bak
kers". die de zaak er niet gemakkelijker
op maakt.
De heer v. d. Wetering (C.H.) heeft er
een motie over ingediend op zichzelf
genomen vrjj onelegant, daar de minis
ter nog niet gesproken heeft, maar ja, de
verkiezingen zijn in zicht en op de ge
reserveerde tribune zaten heel wat
bakkers! De bakkerij zal ten spoedigste
broodprijs moeten verkrijgen, die
gebaseerd is op de kostprijs van het
brood plus een redelijke ondernemers
winst, gepaard met een verschiilenreke-
ning, zegt de motie. Uit hetgeen van
andere sprekers te beluisteren was, valt
nog niet op te maken, dat de motie er
wel zal komen.
Dit wil niet zeggen, dat hetgeen de
heer v. d. Wetering heeft voorgesteld
voor de bakkerij niet de beste oplos
sing zou zijn. Het is echter bekend, dat
minister Mansholt afkerig is van het
instellen van een verschillen-rekening.
Hij wenst liever vast te houden aan zijn
compensatietheorie: wat door de bak
ker op het volksbrood verloren wordt,
moet hij maar halen uit de verkoop
van het zgn. blanke brood. Tegen deze
theorie heeft de Kamer zich gistermid
dag ernstig verzet.
De heer Bachg (KVP) vertolkte
het algemeen standpunt van de Ka
mer wel het best. De bakkers zijn
verplicht een bepaalde soort brood te
produceren. In die productie moeten
zij dan ook hun vergoeding vinden.
Hij deed de minister een tweeledig
voorstel: de regering kan zorgen, dat
er één soort brood komt; de maxi
mumprijs op regeringsbrood afschaf
fen; minimum-broodprijzen vaststel
len, en toeslagen geven aan indivi
duele bakkers, of: een collectieve
broodprijsverhoging van 1 cent af
kondigen.
De heer Bachg hoopte dan, dat „na de
dagen en nachten, die heen zouden
g. an met de besprekingen over deze
kwestie, eindelijk dan het morgenrood
zou gloren boven ons dagelijks brood
en dat er dan weer vrede zou zijn
rondom ditzelfde dagelijkse brood". Af
gezien van deze lyrische ontboezeming
de tribunes zaten nog steeds vol
bakkers! lijkt ons dit voorstel zeer
redelijk. De verhoging van de brood
prijs met 1 cent stelt de bakkers voor
lopig althans tevreden en voor de re
gering brengt het niet dusdanige moei
lijkheden met zich mee, dat zij dit
beslist zou moeten afwijzen. Daar komt
nog bij dat ook de P. v. d. A. de
heer Suurhof aangedrongen heeft op
een verbetering van de arbeidsvoor
waarden van de bakkersgezellen. Die
verbetering zou er kunnen komen,
wanneer de prijs van het volksbrood
met 1 cent verhoogd wordt.
Het is dus wel duidelijk, dat de mi
nister zowel voor de consument als
voor de bakker en dan hebben wij
nog niet eens gesproken over de boer!
met éen bevredigend antwoord zal
moeten komen, want over het geheel
genomen was de Kamer eensgezind in
haar ontevredenheid. Of het moet zijn,
dat hij zijn rekensommetje, dat als uit
komst heeft: de kosten voor het gezin
komen op 5 cent per week, staande wil
houden. Dan wordt het een „welles-
nietes"-spelletje, waarvan moeilijk te
zeggen is, hoe het zal aflopen.
Advertentie
Advertentie
'j Wensen wordt
ons
Een vooraanstaande Joodse zegsman
heeft verklaard, dat de Duitse Joden
zullen weigeren in een toekomstig Duits
leger dienst te nemen. Heinz Galinsky,
lid van de raad van directeuren van de
centrale raad van Duitse Joden en voor
zitter van de Berlijnse Joodse gemeen
schap. zeiden dat de Joden iedere steun
aan de Duitse defensievoorbereidingen
weigeren zullen.
Galinsky, die verscheidene jaren in
concentratiekampen heeft doorgebracht,
zei. dat de Joden zich ook zullen verzet
ten tegen financiële steunverlening aan
de West-Duitse defensie. Hiermee ver
wierp Galinsky een plan. dat in som
mige West-Duitse kringen wordt bespro
ken. om de nationale Duitse Joden te
vragen om hun wettelijke aanspraken
op vergoeding voor verliezen geleden
onder de Nazi's te laten varen om aldus
vrijstelling te krijgen van militaire
dienstplicht.
De Joodse zegsman zei, dat de armoe
de waaronder de meeste Duitse Joden
in totaal ongeveer 25.000 gedwon
gen zijn te leven, het practiseh onmoge
lijk maakt afstand te doen van hun wet
telijke restitutig-subsidies.
Advertentie
LOCOW"
Yamin, de ..koerier" van de delegatie-
Supomo zal Dinsdag naar Nederland te
rugkeren. Hij zou instructies voor de In
donesische delegatie bij zich hebben, die
betrekking hebben op de formulering
van met Nederland te sluiten overeen
komsten.
De vijf instructies luiden als volgt"
Zolang Duitsland geen lid van de Nato
zal zijn. moet het rechten krijgen, die
overeenstemmen met de gedachte van
een Europese verdedigingsgemeenschap
als een vrijwillig samengaan van gelijk
gerechtigde partners.
De in het buitenland als oorlogsmis
dadigers gevangen gehouden Duitsers
moeten vrij gelaten worden voor zover
zij geen echte misdaden hebben begaan.
Aan de bevolking van het Saargebied
moeten politieke vrijheden gegarandeerd
worden overeenkomstig het handvest der
V.N.
Beperking der verdedigingskosten, op
dat de belastingdruk niet zal worden
verhoogd, de sociale orde niet ontwricht
en een Duitse verdedigingsbijdrage niet
in gevaar zal worden gebracht.
Het bezettingsstatuut moet worden
opgeheven en de rechtspositie van bui-
enlandse troepen moet dezelfde zijn als
internationaal gebruikelijk is. Duitsland
moet volledige wetgevende souvereini-
teit verkrijgen met inbegrip van het
recht om geallieerde wetten in te trek
ken. Alle controle en eenzijdige beper
kingen moeten worden opgeheven. Duit
se arbeidsorganisaties die in dienst staan
van de geallieerden moeten worden ont
bonden. Alle verdragen in het Duits-ge
allieerde verdragsstelsel moeten herzien
kunnen worden.
De V.S. hebben besloten de hoogste
voorrang te verlenen aan de wapenleve
ranties aan het Noord-Atlantische leger,
aldus deelt men in officiële kringen te
Parijs mede na een bijeenkomst van
twee dagen van het comité voor coördi
natie van de defensie van de Nato. De
twaalf Nato-landen zullen dit jaar tach
tig tot negentig milliard dollar voor
defensie besteden, tegen vijftig tot zestig
milliard in 1951.
Opnieuw is een der oudé pakhuizen op het Prinseneiland te Amsterdam door
een vernietigend vuur aangetast. Op korte afstand van de plaats, waar in de
zomer en in het najaar van 1949 pakhuizen uitbrandden kleurden ook thans weer
vlammen de nachtelijke hemel boven het oude stadsdeel. Deze keer schoten zij
omhoog uit het perceel Prinseneiland nummer 11, de opslagplaats van de firma
C. Servaas Jr., waar zeer brandbare materialen als vlas, kapok, zeegras, houtwol,
alpengras en wolraap lagen verzameld.
Een surveillerende agent van politie
was de eerste, die de brand ontdekte.
Na zijn alarm constateerde de brand
weer, dat het vuur, op de eerste etage
ontvlamd, haar deze nacht voor eyen
zware taak zou zetten. Omstreeks kwArt
voor drie werd 't alarm „Grote brgnd"
gegeven, waarop zich elf voertuigen
rondom het brandende pakhuis groe
peerden. Wat later werd. ook de drij
vende motorspuit „Jan van der Heyden"
present gemeld, welke van de Bickers-
gracht uit diepst zou gaan doen als
water-aanzuigeri Zestien stralen liet de
waarnemende commandant van de Am
sterdamse brandweer, commandeur D.
Doets. uitleggen. Van het open water
rond het Prinseneiland kon hij gelukkig
voldoende betrekken. Zijn eerste zorg
gold de belendende gebouwen, waar een
handelsmaatschappij en een drukkerij
gevestigd zijn. Door snel ingrijpen slaag
de hij er in overslaan van het vuur te
voorkomen.
Inmiddels baanden de vlammen zich
een weg door het dak van het pakhuis.
Een ware vonkenregen verwoei in de
nacht over het Eiland. De mening vatte
post. dat de brand reeds ver vóór zij
ontdekt werd uitgebroken was en zich
tussentijds al een weg naar de bovenste
oensdag over een week zal in Lissabon de conferentie
gehouden worden van ministers van de Atlantisch
Pact-landen. Voor de tweede maal is die zo uiter
mate belangrijke bijeenkomst uitgesteld. De eerste maal
werd dat uitstel verleend op verzoek van de Fransen, die
toen met een kabinetscrisis te kampen hadden. Nu is de
datum opnieuw verschoven op voorstel van de Britse re
gering, aangezien eerst aanstaande Vrijdag de begrafenis
zal plaats vinden van Koning George. Dat uitstel schijnt
intussen de Fransen opnieuw goed te pas te komen, want
de nieuwe premier Faure, die op 20 Januari aan het bewind
kwam. staat nog niet sterk; hetgeen niet verwonderlijk is
als men bedenkt, dat hij het ten val gebrachte kabinet bijna
geheel heeft overgenomen.
Eergisteren is die zwakke positie, waarin de jeugdige
Faure zich bevindt, nog eens duidelijk aan het licht getre
den. Slechts met een zeer geringe stemmenmeerderheid
wist hij in de Nationale Vergadering, de Franse Tweede
Kamer, het vertrouwen te winnen. Faure heeft zich alle
moeite gegeven een bevredigend loonstelsel te scheppen,
een probleem, waarmee ook zijn 'voorganger Pleven hevig
maar tevergeefs geworsteld heeft. De premier heeft de
steun van de Franse vakbonden bij zijn pogingen. Maar in
de Kamer vindt hij maar ternauwernood genoeg volksver
tegenwoordigers achter zich. De mogelijkheid is niet uit
gesloten, dat opnieuw een Franse regering zal struikelen.
Pleven heeft het vijf maanden kunnen uithouden, wat in
het na-oorlogse Frankrijk een hele prestatie genoemd kan
worden, het huidige bewind is immers al het zestiende
sedert de bevrijding.
Ongeveer twee weken heeft het geduurd voor er een
nieuwe regering gevormd kon worden na het heengaan van
Pleven. Een accoord over de lonen heeft Faure tenslotte
in staat gesteld de socialisten, die overigens niet tot de
regering wilden toetreden, in zoverre voor zich in te nemen,
dat het hem mogelijk zou worden een kabinet te vormen,
dat niet onmiddellijk zou vallen. Conservatieven, radicalen,
linksradicalen en leden van de M.R.P. maken nu deel uit
van zijn regering. Het is een regering van de middengroep.
De communisten en de leden van de partij van De Gaulle,
dus uiterst rechts en uiterst links, zijn uiteraard krachtig
in de oppositie, maar eergisteren is in de Nationale Ver
gadering gebleken, dat ook enige afgevaardigden van de
onafhankelijke en van de boerenpartij Faure het vertrou
wen hebben opgezegd. In de komende dagen zal dus moeten
blijken of de regering-Faure levensvatbaar is. In Lissabon
zou Frankrijk zich uiteraard gaarne vertegenwoordigd zien
door ministers die op een behoorlijke steun van het parle
ment kunnen rekenen. Men hoopt op een spoedige verste
viging van de positie van de huidige premier. Het uitstel
van de conferentie van Lissabon is de Fransen bijgevolg
niet onwelkom.
an de andere zijde van het Kanaal heeft de leider van
de Conservatieven, premier Winston Churchill, het
ook niet gemakkelijk, want de oppositie, de socialis
tische partij van Attlee, legt hem het vuur na aan de sche
nen. Toen Churchill op 25 October de verkiezingen won,
bleek dat de Conservatieven in grote lijnen de buitenlandse
politiek van het vorige bewind zouden voortzetten, wat,
ondanks alle critiek, die Churchill als leider van de oppo
sitie in het Lagerhuis op die socialistische politiek had ge
uit, ook algemeen verwacht werd. Vorige week Vrijdag
heeft de Britse premier een motie van wantrouwen, inge-
Winston Churchill, zoals hij zeven jaar geleden in Londen
de overwinningsparade afnam. Links Attlee, rechts de
toènmalige premier van Canada, Mackenzie King.
diend door Labour, doorstaan. Vooral met de linkse vleugel
van deze partij, geleid door de hartstochtelijke Bevan, raak
te Churchill bij deze gelegenheid duchtig slaags. Men kreeg
in deze Lagerhuis-zitting zelfs de indruk, dat die linker
vleugel in de Labour-partij zelf een steeds belangrijker rol
gaat spelen, want de woorden van Bevan werden door vele
socialisten met enthousiasme aanhoord.
Dinsdag heeft de oude Britse staatsman opnieuw een
zware strijd moeten voeren met zijn tegenstanders. In een
tweedaags debat zou hij ter verantwoording worden geroe
pen over zijn reis naar Washington. Men was in Labour-
kringen namelijk bang, dat president Truman Churchill
zou hebben medegedeeld, dat Amerika niet afkerig zou
zijn van uitbreiding van de oorlog in het Verre Oosten en
bijgevolg vreesde men. dat de Britten in een dergelijke oor
log betrokken zouden raken. De zekere eensgezindheid, die
tot nog toe in Engeland had bestaan op het stuk van de
buitenlandse politiek dreigde onder pressie van Bevan en
diens trawanten ten einde te lopen.
Twee dagen heeft het debat niet geduurd, want het plot
seling overlijden van de Britse koning in de nacht van
Dinsdag op Woensdag heeft een schorsing van het Lager
huis tot na de begrafenis ten gevolge gehad. In het debat,
dat Dinsdag gehouden werd, is echter gebleken, dat Attlee
een breuk met de regering over de buitenlandse politiek
toch nog niet heeft aangedurfd. Wel dienden de socialisten
een motie in, die tegen Churchill persoonlijk gericht was;
van een stemming over die motie is echter niets meer ge
komen door de verdaging van het Huis, dat waarschijnlijk
eerst Dinsdag over een week weer bijeen zal komen.
Zijn de moeilijkheden, waarmee de Britse regering te
kampen heeft, niet zo groot als die van het huidige Franse
kabinet, in beide landen hebben de premiers het niet ge
makkelijk.
verdieping had gebaand. Een bijtende
rook verspreidde zich. toen het vuur
lucht kreeg. Om de brandhaarden te
kunnen bestrijden hakte men enige lui
ken en deuren aan voor- en achterzijde
van het pand open.
Zo intens werd op dat ogenblik de
rookontwikkeling, dat de nauwe straat
jes rond de vuurzee geheel aan de waar
neming onttrokken werden. Zelfs de met
rookmaskers gewapende brandweerlie
den konden hun werk ternauwernood
voortzetten. Twee hunner Hepen een
lichte rookvergiftiging op. Zij moesten
zich onder behandeling van broeders
van de Geneeskundige Dienst stellen.
Na in een ambulancewagen verpleegd te
zijn. konden zij naar de brandweerka
zerne vervoerd worden. Enige tijd later
moesten nog twee brandweerlieden zich,
bedwelmd, voortijdig uit de strijd terug
trekken.
Een ogenblik hield men rekening met
de mogelijkheid, dat de gevel van het
uit 1800 daterende pakhuis zou bezwij
ken, zodat uit voorzorg de ladderwagen
op enige afstand van de pui werd ge
plaatst. Met ijzeren ladders beklommen
de mannen de gevel om zoveel moge
lijk openingen in de voorkant van het
gebouw te forceren. Een der grote pak
huisdeuren op de tweede étage bezweek
eerst nadat men er een haak met een
tcuw in had geslagen. Zes man waren
er toen nog nodig om het zware hout
weg te trekken. Nadat deze opening was
ontstaan kwam een verbindingsstuk,
aangesloten op het waterkanon van de
„Jan van der Heyden", in actie. Liters
water stortten zich daarna in de rook
en de vlammen. Eerst om 5.42 uur achtte
commandeur Doets het veilig het sein
..Brand meester" te geven. Onder de
later op de ochtend talrijke toeschou
wers merkten wij de burgemeester van
de hoofdstad, mr. A. J. d'Ailly, op.
Over de oorzaak van de brand kon
men ons vanmorgen nog niets meedelen.
De aanzienlijke schade wordt door ver
zekering gedekt.
Het K.N.M.I. deelt mede: Ons land
bevindt zich sinds gisteren weer in
een Noord-Westelijke luchtstroming, die
koude en onstabiele lucht aanvoert.
Deze luchtstroming is helemaal van de
poolstreken afkomstig en wordt in stand
gehouden door een depressiegebied
boven West-Rusland en een hogedruk-
gebied bij IJsland. De koude lucht heeft
dus een lange tocht over zee afgelegd
en is daardoor in de onderste lagen flink
verwarmd, zodat zij met temperaturen
even boven het vriespunt in ons land
aankomt. Omdat de temperaturen in de
hogere luchtlagen nog zeer laag zijn
gebleven, ontwikkelden zich regen,
bagel en sneeuwbuien. Aangezien uit
het Westen een rug van hogedruk
naderbij komt, kunnen we verwachten,
dat de wind zwakker zal worden, ter
wijl de buiigheid tijdelijk iets kan afne
men. Het weer krijgt dus een wat
minder guur karakter.
De reddingsboot President Jan Leis
heeft in verband met de slechter wor
dende weersomstandigheden Vrijdag
middag zes personeelsleden van Van der
Taks Bergingsmij. en tien bemannings
leden van de Radmar, die nog steeds bij
Hoek van Holland aan de grond zit, van
boord gehaald. Er zijn nu nog zes man
op de Radmar.
„De Breezanddie bij de ingang van
de haven van Sligo (Zuid-Ierland) was
gestrand, is op eigen kracht vlot geko
men en doorgevaren naar Sligo.
(Van een bijzondere medewerker)
Wij leven in een technocratisch
tijdperk. Steeds meer wordt al
het motorisch handelen en func-
tionneren van de mens geregeld door de
onweerhoudbaar voortschrijdende tech
niek. Ja, zelfs in zijn geestelijk func-
tienneren treedt hem de techniek behulp
zaam tegemoet. Vaak was en is er iets
in de mens, dat zich daartegen verzet.
Hoe lang bleef b.v. de slagzin niet leven:
er gaat niets boven het handwerk. In de
loop der historie h 3bbén arbeiders zich
zodanig geweerd tegen de invoering van
machines, dat zij vaak niet aarzelden
een mechanische weefstoel te vernielen,
technische bedrijfsleiders uit de fabriek
te ranselen, stakingen te proclameren
tegrni naar hun mening te ver gaande
mecnanisatie Het was immers hun over
tuiging dat zij opzij gezet werden voor
een dode machine. Er bleef geen werk
meer voor mensenhanden; werkloosheid
en armoede zouden het gevolg zijn van
deze nieuwlichterij. En inderdaad voer
de de toepassing van de techniek plaat
selijk en regionaal vaak tot dit ge
vreesde gevolg, terwijl de voordelen m
geldelijk opzicht bijna uitsluitend ten
goede kwamen aan de kapitaalbezitters.
Ernstiger nog waren de kwade gevolgen
in geestélijk opzicht Niet alleen, dat de
verhoudingen tussen kapitaal en arbeid
aanvankelijk veel slechter werden, het
geen een groot materieel en geestelijk
kwaad is. maar bovendien werd de waar
digheid van de menselijke persoon zo
danig aangetast, dat Paus Pius XI in
Quadragesimo Anno tot de tragische
constatering kwam: „Terwijl de dode
stof veredeld de fabriek verlaat, wordt
de mens er onteerd en verlaagd".
Toch schrijdt de mechanisatie' voort,
onweerhoudbaar. Ook de felste verdedi
gers van het arbèiderswelzijn denken er
niet aan dit proces te keren. Dat zou
trouwens ingaan betekenen tegen de
natuur zelf.
Prachtig is dit gezegd door de Zwit
serse professoren Homstein en Dessauer
in hun meesterlijk boek „De ziel in de
ban van de techniek": Technische pro
cédé's en werktuigen brengen hun
macht zelf met zich mee. Die macht is,
met al de functies, die zij zal kunnen
uitoefenen, voorbeschikt Een brede
stroom van zulke technische machts
vormen vloeit sedert eeuwen het aardse
bestaan binnen maar hij verkrijgt
slechts toegang door de poorten van het
menselijk vernuft. De techniek is een
uit ideeën voortgekomen realiteit van
voorbeschikte vorm en machtswerking.
Het is gemakkelijker deze dingen uit
te drukken in de bewoordingen van de
theoloog: God blijft voortwerken aan
Zijn Schepping, die zich steeds meer
ontplooit en uitbreidt met behulp van
de menselijke geest, gevormd naar het
evenbeeld van God zelf. De mens vindt
wat God hem aanreikt. Hij is hel die
de macht geeft. Daar ligt het geheim.
In dit dualisme van onweerhoudbaar
heid en besliste aanwezigheid van grote
nadelen, streeft en zoekt de mens naar
evenwicht. Men zoekt het in nieuwe
productiemethoden, in meer effectieve
loon berekeningen, in muziek tijdens het
werk, in personeelsontspanning, men
zoekt en vindt het niet.
Is het wonder dat dit probleem ook
tot bezinning en overpeinzing heeft ge
voerd in de kringen van hen, die op de
eerste plaats bedacht (moeten) zijn op
het zieléheil van hun medemensen.
(Vervolg op pagina 5)
In tegenwoordigheid van Prins
Bernhard heeft op Schiphol de over
dracht plaats gehad door de N.V. Kon.
Ned. Vliegtuigenfabriek Fokker van de
laatste door haar in een serie van 25
vliegtuigen vervaardigde Seafury dek-
landingsjagers aan de vlagofficier ma
terieel der Marine, vice-admiraal F.
Stam, en van de eerste van een tweed»
serie hier te lande gebouwde Meteor
straaljagers aan de directeur materieel
luchtmacht, generaal-majoor prof. G.
Otten. Prins Bernhard maakte van deze
gelegenheid gebruik de nieuwe Fokker
fabriek te Schiphol te bezichtigen.
(Fokker heeft de 25 Seafuries volgens
de licentie van de Engelse Hawker-fa-
briek voor onze marine vervaardigd.
Van de Meteors, waarvan er 330 zijn be
steld, was reeds een serie van 90 vlieg
tuigen afgeleverd. Deze jagers werden
echter gebouwd uit onderdelen, waar
van nog enkele door de Engelse Glos-
terfabriek werden geleverd. De thans
overgedragen Meteor is de eerste, die
geheel hier te lande is vervaardigd uit
het ruwe materiaal).
Gisteravond is in een dorp. ongeveer
65 km. ten Westen van Tokio, tijdens
een sneeuwstorm een Amerikaans su
perfort neergestort. Een gedeelte van de
lading aan bommen ontplofte. Bij de
ramp kwamen de dertien leden van de
Amerikaanse bemanning en waarschijn
lijk vijf Japanners, die zich op de be
gane grond bevonden, om het leven.
Vijftien huizen werden totaal verwoest.
Verwachting tot Zondagavond:
Wisselende bewolking met enkele
sneeuw- of hagelbuien, maar ook
flinke opklaringen. Overwegend ma
tige Noord-Westelijke tot Westelijke
wind. Vanavond en vannacht op de
meeste plaatsen lichte vorst, morgen
overdag ongeveer dezelfde tempera
turen als vandaag.
Zondag: Zon 8.0617.43 Maan
17.11—8.06.
Maandag: Zon 8.0417.45 Maan
18.25—8.20.
Advertentie
ra goedkoop
oü grootbloemige gladiolen,
1UU Franse ranonkels, J Totaal
100 „klavertjes vier", f 375
50 Montbretia's,
25 enkele anemonen.
25 dubbele anemonen,
10 rijkbloeiende dahlia's,
15 rijkbloeiende vaste planter
Gr airs ats racJama: 5 p aki as bloamaaad.
Betaling onder rembours, per postwissel of op giro 46991 7
HtLLEGOM
egt afgebreidepHjso
42
TELEF. 5396
gaMeords albaaldin
