karlij k se stijging van werkloosheid
7 geeft reden tot ongerustheid
Echter nog geen sprake van crisis
Is
In drie weken...
m
W;
m
m
OPNAMEN BIJ NACHT
H
ène Bouvier en James
land
Grondwetskamer komt er niet
D
oran in ons
Kazernekolder
J
D
"A*
b,
VERONTRUSTENDE CIJFERS
\°4
m
b
i/t
>:K
hlP
s m><>rgens en 's avonds!
Verloop van de stemmingen
was nogal grillig
Yamin weer in
ons land terug
ffl
Voorlichting
nodig
°or1952nog aan
olijke stijging
verwacht
e toekomst is
onzeker
ï&i
•JSS8?
pA
'Si
Weduwe laat een
fortuin achter
•yy.
SGïNA4
ZATERDAG 16 FEBRUARI 1952
PAGINA 5
laatiï
00 in
k vo0!eel
6»
P
Iberf L
LebWf
W'
r' °°y
1 w
\e&
el
r, i'
c
Sl^ü? Van
^feaar "j" r-^^M
FotO'tips
Ir ö!nbare
(V^it jL Vraa?
'«s zS?sie-°r-
i1Su
J} °-a'
~"v"ru.eersla8
t» 7
blW,
V. ij", tl.ïis
Kek
ü'i
"u. e8™™>
SsNi öéra Van de
Stemoverdracht bij ver
blijf in buitenland?
Voor onze
amateurfotografen
Het materiaal
Nieuwe instructies voor
onderhandelingen
a
Duizenden guldens gespaard
van ondersteuning
Burgemeester handelde
rechtsgeldig
ORDERS ZIJN ORDERS
Examens
de
iuurde
Van deI
'j*
t w»s
een
idef
k ftti
iS bcs^h ht>s:e werkloosheidscijfer klinkt inderdaad bijzonder onprettig. Bij
t™ Hos 10l|wing blijkt echter dat het met de werkloosheid in ons land fei
h r'vn'et Z° erg is' Er 's n°8 Seenszins sprake van een crisis, zoals ons land
(Het »p de oor|og heeft meegemaakt. Desalniettemin is de jaarlijkse stijging
V "fel i "ddelde aantal werklozen uiterst onaangenaam. Deze stijging is van
I, "'ttiin» de regering thans moet gaan zoeken naar extra mogelijkheden tot
J'ittKjpvan de werkgelegenheid, teneinde een halt toe te roepen aan dit
Rijits. Probleem' Aldus gaf mr. Ph. H. M. Werner. Inspecteur-Generaal van
zijn mening weer omtrent de omvang van het werkloos-
i, '1 j, eem, dat vooral de laatste weken ernstig de aandacht is gaan vragen
v_nuari j.i. telde ons land bijna 166.000 werklozen, tegen 111.000 op dezelfde
Js(n ja'1 bet vorige jaar en ruim 90.000 in 1950. Uit deze cijfers blijkt dat zich
(Van onze speciale verslaggever)
isar
b«t
,s ""ari 1951 en 1952 een ernstige stijging heeft voorgedaan die belangrijk
A 1 die van voorafgaande jaren. Hieruit blijkt tevens dat ons land 011-
Ustrii*>isatic, ontginning en emigratie niet in staat is om de jaarlijkse
8 van de beroepsbevolking op te vangen.
JLa z*cd op deze cijfers echtei
staren. Door de slechte weers-
m het winterseizoen wordt
Vo-'een hausse in de werkloos-
(--ij jiciusse ril ue werwuus-
!,,V I"'2aakt, welke niet maatgevend
du"1"
lein-
ren-"1
se-"
Phivang van het probleem.
e'nde van deze maand en in
ti i&e riVan votgenhe kan een be
lt! tij "aÜng worden verwacht. Dan
"(lbo naderen van het voorjaar
VptivitUw weer om arbeiders vragen,
i ('t fj eit in de woningbouw neemt
y in jai''hede ook in de steenindus-
VhefVeenderijen wordt weer ge-
Ut te, hotelbedrijf krijgt weer klan-
y °ok 1u'ev°tge van een en ander zal
Lchtetl aet transportwezen weer op-
i,sMe riJgen. De telkenjare terug-
ilveilgp 'zoenwerkloosheid wordt dan
Oh om in de herfst de kop
e steken.
Sprn!,omvang van het werkloos-
Uotn - te bepalen, dient men
ccijf„h't te gaan van het gemiddel-
Per jaar. In 1949 telde ons
JO hiiddeld 58.500 werklozen. In
yci g ''en het er 75.175 en in 1951
°'egistn gemiddeld aantal van 86.654
reerd. Het is de jaarlijkse
(j Van deze cijfers die de ieiding-
Kfeaia gUl"en van het Rijksarbeids-
C' ܻ6'1 Vakorganisaties veront-
tii 6ralfr homt dan nog dit bij, dat
V ailP schijn van heeft dat dit jaar
iji ^'sspvPbeiders, die tengevolge van
6f §e\v nS der seizoenen werkloos
It 68 zuir(ien'
weer in het productie-
Ie?' kunnen opgenomen wor-
is - er i!aar minder werk-
A. zal zijn dan in vorige
jj gg- arom kan het voorkomen dat
törijk' '^delde cijfer over 1952 be
er.? Ri« ,°ger zal zijn dan dat van
spelen de internationale
verhoudingen een grote
Bovendien valt moeilijk te voorspellen
of minister In t' Veld in staat zal zijn de
woningbouw op te voeren. De materia
len zijn hierbij niet meer het belang
rijkste probleem. Het gaat hierbij om de
financiering. Dit zijn allemaal kwesties
die van enorme betekenis zijn voor de
werkloosheid. Indien deze problemen tot
een gunstige oplossing worden gebracht,
werklozen in Nederland. Een half jaar
later bijna 166.000. Dat betekent een
stijging van 96.000. In de verschillende
branches, die onderhevig zijn aan sei-
zoenwerkloosheid, zijn deze cijfers als
volgt. In de bouwvakken werden op 30
Sept. 1951 10.400 werklozen geteld. Op
31 Jan. j.l. waren dat er 41.700. Een stij
ging van 31.300 dus. Bij de steenfabrie
ken een toename van 300 tot 3100. In de
veenderijen een stijging van 500 tot 4000.
In de landbouw liep het cijfer van Sep
tember od van 3900 tot 30.700 in Januari.
In deze branches tezamen dus een groei
van 64.400. Verwacht mag worden dat
het merendeel van deze arbeiders het
komende voorjaar weer werk zullen
vinden
Ook het hotelbedrijf heeft met sei
zoenwerkloosheid te kampen. Tussen
September 1951 en Januari 1952 steeg
hier het aantal van 1900 tot 2700. De
geringe bouwactiviteit gedurende de
wintermaanden heeft een terugslag op
andere branches, zoals de hout-industrie,
de metaalvakken en het transport. In
deze vakken werd een stijging gecon
stateerd respectievelijk van 1300 tot 3400,
In nauwelijks drie weken tijds verscheen in deze kolommen een grote reeks
berichten, waarin werd aangekondigd dat vele industrieën om economische
redenen zich genoodzaakt zagen een deel van hun personeel te ontslaan.
Hier volgen de koppen van een summiere greep uit een lange rij:
Ontslagen bij Ford.
Textiel-atelier te Edam gpesloten.
Textielfabriek te Hattem opgeheven. Honderdvijftig personen werkloos.
Ontslagen bij de wollenstoffen-industrie.
Werktijdenbeperking bij „De Schelde".
Groot aantal werklozen in de steenindustrie.
Fa. De Raay ontslaat 117 arbeiders.
HK.l. ontslaat 150 man personeel.
En voorts kon men lezen dat de Raaa van Vakcentralen zich in een adres
aan de ministerraad ernstig zorgen maakt over de snelle stijging der
werkloosheid De Kamerleden Nederhorst en Stapelkamp zullen op 21
Febr. in de Tweede Kamer een interpellatie houden, over de werkloosheid.
Tijdens een vergadering van het N.V.V. spreekt de heer Oosterhuis som
bere woorden over hetzelfde probleem. En wij zouden zo voort kunnen
gaan. Sedert het einde van de oorlog is niet meer met zulke ernstige be
woordingen over de werkloosheid gesproken als dat thans het geval is.
Teneinde een juist inzicht te krijgen omtrent de omvang van dit vraag
stuk. dat de arbeidsvrede in ons land kan bedreigen, hebben wij ons in
verbinding gesteld met mr. P. H. M. Werner, Inspecteur-Generaal van
het Rijksarbeidsbureau, en in nevenstaand artikel geven wij de visie
van deze bij uitstek deskundige weer.
(Pi e
.li"
Wf vSjiptiebeperking, tengevolge
V eeë rt-i°°§de defensie-inspanning,
S ,®eharj 'nS in de productie tenge-
(L, l n die nog niet is opgeheven
ltstaan van nieuwe oorlogs-
V a5u en verstrekken van or-
bestaande industrieën ten
'V6 in n de defensie. Dit alles kan
1 «ui «n ten maar
wordt de werkloosheid ingetoomd. Maar
indien de malaise zich voortzet en. zoals
vele malen in de laatste weken is be
toogd, de slechte tijden zich aankondi
gen, is de bezorgdheid van de Raad van
Vakcentrales, zoals deze is geuit in een
adres aan de ministerraad, niet onge
grond. In dit adres maakt de Raad zich
voornamelijk ongerust over de snel stij
gende tendenz van het werkloosheids
cijfer in de laatste weken.
In September 1951 waren er 70.000
van 6400 tot 10.000 en van 4100 tot 8700.
Bij de losse arbeiders steeg het aantal
werklozen van 10.000 tot 24.100. Van
deze toename komen er 10.000 voor
rekening van de seizoensslapte in de
bouwvakken en de landbouw. Deze cij
fers brenger het totaal van de seizoen
werkloosheid op ongeveer 82.000. Dit is
vanzelfsprekend slechts een schatting
van het Rijksarbeidsbureau. Het is on
mogelijk om nu reeds een definitief
cijfer te geven.
Wanneer men deze 82.000 seizoen
werklozen aftrekt van het totaal van
166.000. blijven er 84.000 over, waaruit
blijkt, dat er thans 14.000 werkelijke
werklozen meer zijn dan in Septem
ber van het vorige jaar. Van deze
14.000 moet men er 2300 zoeken onder
het kantoorpersoneel.
Van de 84.000 arbeidslozen zijn er
10.400 kantoorbediende, 7000 zijn min
der valide en 15.000 behoren tot de groep
van constant werklozen, van beroeps
stempelaars, waarvoor geen vak te vin
den is. 15.000 mannen werken in de
D.U.W.
De rest van de 84.000 niet-seizoen-
werklozen zjjn voornamelijk industrie-
arbeiders voor wie ondanks de voort
schrijdende industrialisatie geen plaats
meer is in het productieproces. Bij
nadere informatie liet het ministerie van
Economische Zaken zich door deze cij-
Sers nauwelijks verontrusten. Men was
daar van mening, dat deze werkloosheid
niet duidt op overproductie en men zal
rustig doorgaan met de uitvoering van
het industrialisatie-schema, ter vergro
ting van de werkgelegenheid.
Dienstig kan tenslotte zijn het huidige
werkloosheidscijfer te vergelijken met
dat van de crisisperiode in de dertiger
jaren. Bij een aanmerkelijk kleinere
bevolking waren er in 1936 460.000 man
nen zonder werk. In 1937 waren er
400.000. Vergeleken
bij deze cijfers ste
ken de 166.000, die
op 31 Januari wa
ren geteld, uiter
mate gunstig af.
Dat wil echter
geenszins zeggen,
dat de regering zal
rusten totdat het
cijfer van de crisis
der dertiger jaren
zal zijn bereikt.
Het werkloosheids
probleem maakt on
derwerp van ern
stige bespreking uit
op de betreffende
departementen. Da
werkloosheidsver
zekering acht men
daar op het juiste
moment gekomen.
Advertentie
ierbij drukken wij een foto af, ge
maakt door rr.ej. K.' J. Deze fo
to werd 's nachts om twee uur
gemaakt zonder een enkele hulplicht
bron. Dus alleen de straatverlichting,
die door de sneeuw sterk gereflecteerd
werd. zorgde hier voor voldoende licht.
De belichtingstijd was bij diafragma
8 twee min. Wij zien hierbij dat vooral
bij witte onderwerpen zoals sneeuw,
witte gebouwen enz. het heel goed mo
gelijk is 's nachts goede resultaten te
boeken. Ook kan men met gebruik van
b.v. 'n flitslamp bij dergelijke opnamen
heel aardige effecten bereiken, waarvan
wij volgende week een afdruk zullen
plaatsen.
Een groot voordeel bij dergelijke op
namen is. dat de belichtingstijd er he
lemaal niet zo precies op aan komt. De
ze opname zou bijv. evengoed met een
belichtingstijd van 3 min. nog goed ge
weest zijn. Wel echter is de keuze van
het standpunt hier van groot belang.
Hier is het standpunt heel goed gekozen
en wij bewonderen hier niet alleen de
artistieke inzichten van mej. K. J„ doch
ook de moed om 's nachts om 2 uur bij
felle kou er nog op uit te trekken om
met haar fototoestel te gaan experimen
teren.
Gebruik voorzetlenzen alleen voor
vlakke voorwerpen en zorg er voor dat
deze zuiver ten opzichte van de lens
Bedenk, dat de scherpte door het ge
bruik van een filter wordt beïnvloed.
In de meeste gevallen is dit echter geen
bezwaar, alleen wanneer u zeer sterke
vergrotingen denkt te maken kan dit
storend zijn.
Denk aan het verlengen van de be
lichtingstijd bij gebi-uik van filters. Ge
bruik ze niet. wanneer u nevel-effecten
WERKLOZE MANNEN PER PROVINCIE
Provincies:
Werklozen:
31-8-
31-1-
31-8-
31-1-
1950
1951
1951
1952
Groningen
2303
9345
4892
13066
Friesland
2086
8830
3972
12400
Drente
3301
9163
4119
11305
Overijssel
1901
3709
3061
8703
Gelderland
5447
11752
7036
17131
2824
4443
3588
7214
Noord-Holland
10537
17788
13185
27589
14065
22291
14514
31901
759
3399
944
4213
Noorl-Brabant
9899
15947
12276
24804
2904
4238
3768
7498
Totaal:
56026
110905
71355
165824
kV öet= reeds
ko-
^Vp0rl«ers
A Gelaat-
1 (VppiT, 11
is „kloosheid.
,Va te
hi"
een
Ne-
Produc-
GEMIDDELDE WERlAoOSHElO PER KMO
MANNELIJKE BEROEPSBEOEFENAREN
IN DE PERIODE JAN 51 !Ao£C S1
V«ta v»or
li h
'Is* Va"
J te ani'n valt
\i^"en of
i»i er'andse
„.ft
|\V '°°P van
X5* zal
OW 20
20 W 30
30 lol 40
40 M 60
60 lof 80
80W-100
100 w hoq»
fcJKSOEMfOOELOe
Ri)kaarb»d>buf«au
Advertentie
V.
U'
D „j»1it
■0/e<A
.e},
(Van onze parlementaire redacteur a.i.)
Het college ad hoe. speciaal te kiezen om een Grondwetsherziening in tweede
lezing te beoordelenkomt er niet. Bij de stemming over het principe een
passus uit het Regeringsvoorstel, zeggende: „De wet kan bepalendat over door
haar aangewezen onderdelen door de Kamer voor Grondwetsherziening afzon
derlijk kan worden beslist" bij deze stemming dan is gisteren, zoals in een
deel onzer oplage al werd gemeld, in de Tweede Kamer het idee verworpen,
4940 stemmen
Dc anti-revolulionnairen waren er tegen, omdat zij beducht zijn met de Grond
wetskamer een getrapt referendum binnen te halen en zo zal het bij de Staat
kundig-Gereformeerden ook wel zijn geweest. De C.H.U. hield het op haar eigen
idee van de „Verenigde Vergadering" voor de tweede lezing en de overgrote
meerderheid van de P.v.d.A. wilde als maximum een keuze tussen ofwel de
aparte Kamer ofwel de oude methode. De communisten gingen niet mee, o-mdat
zij tegen alles zijn. Voor stemden zodoende slechts de K.V.P., de V.V.D.. de heer
Welter en van de P.v.d.A. de lieren v. d. Goes van Naters en Goedhart.
opera-zan-
zijpEngelse
a8ls^ei"en in
,tahgekomen.
8 uit Pa-
;°Pvlpv.s huddags
®en
Nf' 1 ylifia
A n uvier
e Dins-
eek in de
ll de h Stads'
V^iu.^n t h°ofdrol
In „Samson
spelen, en sinds 1939 heeft
zij de Dalila „honderden
en honderden malen" in
de Parijse Opéra vertolkt.
Zij is ook bij de Opéra
Comique geweest en zij is
eveneens in de concert
zaal opgetreden. Op een
typisch Franse, levendige
manier vertelt ze, dat ze
en
„Samson
het"
"V bu -
t' 'jtc,rH;! adsK..u Haar-
Nb' bh®ntale nWburg
t tl t"JXvonnn preEniè-
^w61étukVan oijn
dat'^o1-1
^>kru^, titel
Auteur v. Vingerhoeds
kruid en vertolkster
Dalila
van
sa
V heeft
- Sede-
hialen6ken
Utre-^aa8:
e«ht zal
al eerder, „een jaar of
vier geleden" tijdens het
Holland festival, in ons
land heeft vertoefd en
toen in Amsterdam en
Scheveningen op de plan
ken heeft gestaan. In Pa
rijs heeft ze pas een paar
belangrijke reprises ach
ter de rug. Twee uur na
dat zij gistermiddag op
Schiphol arriveerde was
ze al in de Stadsschouw
burg aan het repeteren.
Tijdens haar verblijf in
ons land zal ze nog twee
maal naar Parijs moeten
vliegen om in de Opéra
op te treden. „Ik heb een
druk leven," vindt ze
zelf, „mais c7est ma jole".
James Doran werd op
Schiphol begroet door
Nel Bakker, die „Call on
the Widow" voor Come-
dia heeft vertaald. De
achtentwintig-jarige En
gelsman, een zoon van de
schrijfster Lesly Storm,
heeft vrij veel succes met
zijn eerste stuk. Het is al
in verschillende theaters
in Engeland gespeeld en
de B.B.C. zal het binnen
kort als hoorspel uitzen
den. Het is een thriller,
waarin de vier personen
door een dijkdoorbraak
op een klein lapje grond
bij elkaar worden ge
bracht. Vanuit de lucht
heeft James Doran de
door dijken omzoomde
polders van Holland ge
zien. „Mijn stuk had zich
eerder hier in Nederland
kunnen afspelen, dan in
het gebied waar ik gebo
ren en getogen ben", zegt
hij, op het vlakke land
schap rond Schiphol wij
zend.
Verworpen is verder nagenoeg alles
wat in de geschiedenis van dit wets
ontwerp aan ideeën gelanceerd is. - De
heer v. d- Goes vond bij zijn alternatief
stelling alleen zijn eigen fractie aan
zijn zijde en precies eender ging het
bij zijn andere amendement om bij de
tweede lezing ener Grondwetsherzie
ning de Eerste Kamer niet meer te
laten meespreken. De gedachte was,
dat door de verkiezingen déze kamer
toch geen vernieuwing ondergaat, maar
men heeft het amendement gezien als
een praejudiciëren op de toekomstige
plaats- en taakomschrijving van de
Senaat.
Dc Christelijk-Historischen zagen hun
opvatting, dat men beter de Verenigde
Vergadering van beide Kamers dan het
college ad hoe over een Grondwetsher
ziening in tweede lezing kan laten be
slissen, slechts ondersteund door de
Partij van de Arbeid en de Staatkundig-
Gereformeerden. En dan stonden ten
slotte de socialisten nog alleen met hun
laatste amendement om voor de tweede
lezing alleen bjj de Tweede Kamer een
tweederde meerderheid voor te schrij
ven. Het idee was gelanceerd, omdat
men het bezwaarlijk acht, dat uiteinde
lijk niet meer dan zeventien senatoren
een hele moeizaam afgewerkte grond
wetsherziening kunnen doen stranden.
Men heeft echteer ook aan de 2/3 eis
voor de Eerste Kamer niet willen tor
nen.
Het verloop der stemmingen was dus
nogal grillig; punt één is er inmiddels,
behoudens de verandering van één
woord, waar men accoord mee ging,
mee van de baan geschoven.
Het restant bij dit eerste voorstel is
zo miezerig, dat de Regering zich straks
nog wel eens nader wil beraden of er
van de hele cyclus wetsontwerpen wel
voldoende substantieels overblijft om
de Grondwetsherziening door te zetten,
Met frisse moed is men inmiddels
overgeschakeld op het volgende pro
grammapunt: de overgang naar een
nieuwe rechtsorde in het Koninkrijk.
Zoals gisteren al werd meegedeeld is
de kwestie Nieuw-Guinea daarbij nogal
spectaculair.
Het begon heel kalm. Mr. Oud
vroeg zich af of een verandering van
de Grondwet in verband met de ge
wijzigde status van Indonesië wel no
dig was; uit de souvereiniteitsover-
dracht vloeien die veranderingen im
mers vanzelf voort- Hij bedreef daar
bij een misschien gezochte, ma>ar toch
niet onaardige „wiskundige staatkun
de". Het grondgebied van ons Konink
rijk omvat ingevolge art. 1 der hui-
i digc Grondwet plus de soevereini
teitsoverdracht: het Koninkrijk-
nieuwe stijl plus Indonesië Indone
sië Nieuw-Guinea; werkt men deze
formule uit, dan valt Indonesië weg
en blijft er over: Koninkrijk-nieuwe
stijl plus Nieuw-Guinea. Ergo: er be
hoeft niets veranderd te worden. Of
degenen, die ons ten dezen zo critisch
op de vingers plegen te zien, erg ont
vankelijk zullen zijn voor dit soort
rekensommetjes is natuurlijk een
tweede
Het zou echter mooi daarbij hebben
kunnen blijven, ware het niet, dat de
heer Oud. blijkens zijn rede in tweede
termijn, de indruk had gekregen, dat
de Regering bezig was zich een vrij
brief te schrijven om alles de positie
van de Kroon etc. prijs te geven,
wat er nog over is van onze verhou
ding t.o.v. Indonesië en Nieuw-Guinea.
De fractieleider van de V.V.D. maakte
een vervaarlijke uitschieter: van Rege
ringszijde was bij de debattei over
Nieuw-Guinea nog verklaard, dat als de
souvereiniteit zou worden overgedragen
er een tweederde meerderheid moest
z'ijn, vandaag zag hij echter, dat men
het ook zonder die meerderheid zou
kunnen gaan doen....
Men mist bij deze Grondwetsdebat
ten node minister Van Maarseveen;
hoe zou hij stimulerend en oppone
rend de staatsrechtelijke gedachten-
wisseling omhoog gestuwd hebben.
Dr. Beel. meestentijds spiekend van
papier, behandelt de zaken stellig
serieus, maar hij brengt geen groot
élan te voorschijn- Bij dit politieke
spelletje van de V-V.D. wist hij ech
ter scherp en snel partij te geven:
had mr- Oud soms niet het rapport
van de Staatscommissie over de
nieuwe rechtsorde mede-ondertekend
- daar was dan toch geen minder
heidsnota van hem bij!
De heer Oud had daar niet van terug:
hij was niet tegenwoordig geweest,
toen deze zaak behandeld werd en
trouwens: ook Homerus sliep wel
eens.
wilt bereiken, daar deze hierdoor ge
heel of gedeeltelijk worden opgeheven.
In het hooggebergte, aan zee en in de
sneeuw is een ultra-violet filter aan te
bevelen.
Denk er aan. dat een verloop-geelfil-
ter op een kleine afstand van de lens
geplaatst moet worden.
Gebruik zoveel mogelijk een statief;
een balhoofd hierbij is zeer gemakke
lijk. Wanneer u geen statief bi.i de
hand heeft, gebruik aan een ander stevig
voorwerp voor opnamen met belichtings
ti.iden langer dan 1/25 sec., b.v. een tafel,
maar dan vanaf de rand, anders fotogra
feert u een deel van het blad mee. Ook
kunt u de camera dan tegen deurpost of
boom drukken.
Zorg bij tegenlicht-opnamen. dat de
lens goed schoon is. De beste zonnekap
is die. welke de vorm van het negatief
heeft. Gebruik hem bij tegenlicht-opna
men, ook bij T-objectieven met filter.
Controleer van tijd tot tijd uw sluiter
snelheden eens; zij kunnen eens gaan
afwijken. Fotofrafeer hiervoor een
draaiende gramofoonschijf met een
wit teken. Houd rekening met de
beweegrichting van uw spleetslui-
ter bij sportopnamen. anders krijgt
u ingedrukte of uitgerekte voor
werpen. Oefen vooral zoveel moge
lijk in het schatten van afstanden
of gebruik een optische afstand
meter.
Orthochromatisch materiaal is
niet gevoelig voor rood. Orthopan-
chromatisch materiaal is gevoelig
voor alle kleuren, doch het meest
voor groen, dus ook gevoelig voor
rood. Hooggevoelig panchromatisch
materiaal is gevoelig voor alle
kleuren, vooral groen en zeer ge
voelig voor rood Hoe sneller de
film is des te zachter werkt het
negatief en omgekeerd. Naar mate
de film sneller wordt is de korrel
groter en omgekeerd. Gebruik het
liefst fijnkorrelig materiaal, vooral
wanneer u wilt vergroten.
(Van een onzer verslaggevers)
Mohammed Yamin, de „koerier" van
de Indonesische delegatie voor overleg
met Nederland over Nieuw-Guinea en
de Unie-kwestie, is gisteren laat in de
middag op Schiphol teruggekeerd van
zijn bezoek aan Djakarta, waar hij van
de Indonesische regering „nieuwe in
structies" heeft ontvangen voor de on
derhandelingen.
Radio Djakarta bericht, op grond van
een inlichting van Antara. dat de V.S.,
ter oplossing van de kwestie-Nieuw-
Guinea. een gemeenschappelijk bestuur
over Westelijk-Nieuw-Guinea zouden
hebben voo "gesteld, waarbij de bestuurs
zaken aan Indonesië en de exploitatie
en economie van Westelijk-Nieuw-Gui-
nea aan Nederland zouden worden toe
vertrouwd. De Koninklijke Marine zou
belast worden met de kustbewaking.
Het gemeenschappelijk bestuur zou van
kracht blijven tot Juli a.s„ of tegen de
tijd van de verkiezingen in Nederland.
Dan zouden de onderhandelingen tussen
Nederland en Indonesië over de defini
tieve status van Westelijk-Nieuw-Guinea
hervat kunnen worden.
Radio Djakarta legt er de nadruk op.
dat geen enkele officiële mededeling
over de kwestie is uitgegeven. Verder
zegt Antara vernomen te hebben, dat de
Indonesische regeringaan Nederland
tegenvoorstellen zou doen over hetzelf
de onderwérp. Dit voornemen was ech
ter nog niet officieel bekend gemaakt.
mM.
/..E Pf
-y - i r
De zestigjarige Hengelose weduwe L..
die naast het pensioen van haar man.
wekelijks op haar dringend verzoek, een
uitkering van ongeveer 5 kreeg, en
die bovendien nog een extra-uitkerinE
voor kleding ontving, blijkt een aardig
kapitaaltje te hebben nagelaten.
Voor duizenden guldens aan bankpa
pier, ongeïnde chèques, gemeentegeld en
fonkelnieuwe goederen, van gehele uit
zetten, tot verzamelingen nieuwe meu
bels en vloerkleden kwamen te voor
schijn, toen zij aan een griep, gepaaid
met longontsteking was overleden. Uit
de kasten kwamen kisten levensmidde
len, die voor een groot deel bedorven
waren. De vrouw moet met een ware
hartstocht alles hebben bijeengegaard en
bewaard. Zij gaf voor zichzelf zo goed
als geen geld uit.
De Dienst van Sociale Zaken heeft be
slag laten leggen.
In Februari 1945, de hongerwintei
dus, heeft de toenmalige burgemeester
van het Betuwse dorp Maurik aan P.
K., die onder die gemeente woonde,
ter zake door hem gepleegde econo
mische vergrijpen een boete opgelegd
van omstreeks f 10.000, welke boete
door K. betaald werd. Later heeft K.
echter de gemeente Maurik aange
sproken tot terugbetaling van dit be
drag met renten en kosten op grond
dat de burgemeester geen bevoegdheid
had tot het opleggen van boeten.
De Hoge Raad heeft nu geoordeeld,
dat de toenmalige burgemeester rechts
geldig handelde. Het beroep werd mits
dien verworpen.
e kapitein had de knoop eindelijk
maar eens doorgehakt: er zou
huistelefoon worden aangelegd.
Hij werd tenslotte een dagje ouder en
het begon hem reeds moeilijk te vallen
om bevelen vanuit de kelder naar de
zolder te schreeuwen. Derhalve kwa
men er nijvere ambachtslieden in
blauwe overalls, waarmee ze hinder
lijk door de gebouwen renden.
Het was in die tijd, toen de beroemd
geworden operatie „Eierstruif" aan de
gang was. Er was toen op de kamer
van de generaal heel wat te doen en
de kolonels en majoors gaven orders
als bliksemschichten aan de kapiteins,
die deze bevelen weer doorgaven aan
de soldaten, zodat men er nimmer
meer iets van hoorde. Men zal dan ook
begrijpen, dat het bijzonder druk was
op het bureau van de generaal. Er
werd hevig gerookt, veel gedronken
en verdienstelijk geconverseerd. Alles
liep, om zo te zeggen, op rolletjes.
Op het ogenblik, dat de generaal
zegevierend een vinger door de staf
kaart prikte en uitriep: „En dit, mijne
heren, is de plaats waar we de vijand
een dreun zullen verkopen," verliet
een kroonluchter het plafond en stort
te op het generaalshoofd. Verstoord
keek dc generaal op. „Dit is bijzonder
hinderlijk. Het leidt de aandacht af en
voorts berooft het de krijgsmacht van
een uitstekend aanvoerder." Na deze
woorden viel hij dood neer.
Verslagen zagen de officieren elkaar
aan. „Er loopt iemand boven." consta
teerde de kolonel. „De vraag is nu: wie
heeft er het lef om boven te lopen?"
„Dat kan ik u wel verteller," zei de
kapitein met een rood hoofd, „het is
er een van de P.T.T." Allen zagen hem
bestraffend aan „Zorg er dan voor, dat
hij verdwijnt," sprak de kolonel ge
streng „Hjj is schadelijk voor het
landsbelang-"
Nu komt het moment, waarop on
dergetekende zijn intrede doet in het
verhaal. Ge zult u wellicht hebben af
gevraagd, lezer: „Waar blijft die f lap
figuur?" Welaan, hier ben ik dan.
Want de kapitein achtte niemand ge-
schikter de opdracht uit te voeren dan
mij; waaruit men kan afleiden, hoe
klein ons onderdeel is.
Nauwelijks was ik buigend de ka
mer ingeschuifeld en was mij de si
tuatie duidelijk gemaakt, of er klonk
een hevig gekraak en een grove werk
schoen verscheen door het plafond.
Daarachter volgde een bloot been.
waaraan vagelijk nog de flarden van
'een werkbroek kronkelden. De kapi
tein wachtte nog een wijle om te zien
of er nog meer kwam, en peilde dan
de toestand. „Dat is een been," merkte
hij op: „scherper gesteld: een onge
wassen been. Het dient ten'spoedigste
te verdwijnen. Ik plaatste een ladder
tegen de muur, snelde naar boven en
zaagde het been af. Het viel omlaag en
trof mij goede majoor op de neus.
„Schop je eigen," zei die nijdig.
Ontdaan kwam plotseling mijn luite
nant de kamer instuiven. „Verraad!"
riep hij luidkeels. De kolonel zag hem
ernstig aan „Dat heb je anders ge
leerd. Gert-Jan," zei hij streng. De
luitenant bloosde, verliet de kamer.'
klopte, kwam vervolgens weer binnen
en salueerde, zeggend: „De luitenant
Bromberg meldt zijn kolonel, dat er cp
de verdieping hierboven een hoofd
door de vloer steekt." De kolonel- ver
bleekte. „Je bedoelt, dat er verraad in
het spel is, luitenant?" „Dat zei ik al
eerder," zei de luitenant beseheiden.
„Maar op ongedisciplineerde wijze,"
hernam de kolonel. De kapitein gaf
mij inmiddels een wenk en ik ijlde
naar boven. Het hoofd zag me komen
en keek me wraakzuchtig aan. „Dat
zal je opbreken." riep het. Ik zaagde
het echter af en bracht het de kolonel.
„Uitstekend," zei deze. „Iedereen gaat
weer verder met zijn werk." De con
ferentie werd vervolgens voortgezet.
Later op de dag kwam er een lich
telijk gehavend man bij me op de ka
mer. „Ik wil mijn hoofd terug," zei hij.
Ik haalde het „Is het dit?" „Natuur
lijk!" riep hij woedend. „Dat is hele
maal niet zo natuurlijk," weerlegde ik.
„Je lijkt er helemaal niet op." Bars
ging hij heen; maar op de drempel
keerde hij zich om. „Een been moet
ik ook nog hebben." kreet hij. Ik be
sloot echter niet toe te geven. „Dat zal
de rechtmatige eigenaar zélf wel ko
men ophalen," meende ik. Hij zag me
verbijsterd aan. „Dat hoofd hoort bij
dat been, idioot!" zei hij verbeten.
„Wat aan de onderkant door de plan
ken zakte, zat vast aan hetgeen er nog
boven uit stakf" Ik zag ineens de mo
gelijkheid hiervan in; ik had echter
fnijn instructies en zond hem heen
zonder been. Van woede gaf hij me bij
het weggaan nog een gevoelige trap
tegen de schenen.
Ik hoop hem nooit in het donker te
gen te komen.
FRANK ROLAND
(Vervolg van pag. 1
Er is thans opnieuw een ontwerp
van wet vrijgegeven ter publieke
discussie n.l. het ontwerp Zieken
fondswet. gepubliceerd in September
1951. Misschien komt het door de mate
rie die deze wet behandelt, misschien
ook door de onprettige strijd, die reeds
zoveel jaren rond de regeling van het
ziekenfondswezen in Nederland bestaat,
niet onwaarschijnlijk ook tengevolge
van de ingewikkelde materie, dat dege
nen die op de eerste plaats gerechtigd
zijn eventuele kritiek te oefenen, blijk
baar nog niet op de gedachte zijn geko
men het publiek meer massaal voor te
lichten en mede daardoor hun opinie te
vormen. De Bond v. R.K. Ziekenfondsen
verzorgt sinds enige jaren een uitste
kend maandschrift, verschijnend onder
de naam „Ziekenfondsvragen". De sa
menstelling der redactie en de lijst van
vaste medewerkers garanderen op zich
reeds een serieuze wetenschappelijk
verantwoorde behandeling van de
vraagstukken rond dit niet alleen orga
nisatorische probleem. Men heeft thans
een dubbel nummer doen verschijnen,
geheel gewijd aan dit ontwerp van wet.
Lezing hiervan confronteert de belang
stellenden met de vele moeilijkheden
die aan dit probleem eigen zijn. Van het
grootste belang is uiteraard het stand
punt. hetwelk thans officieel door de
Bond van Kath. Ziekenfondsen in Ne
derland wordt ingenomen en dat in ge
noemd tijdschrift staat afgedrukt op de
pagina's 223-224-225.
In stelling I wordt gezegd: het ont-
werp-ziekenfondswet draagt een te
sterk centralistisch karakter met een on
miskenbaar staats-socialistische tendenz
(we moeten aannemen dat de zetduivel
hier de redactie wel een heel lelijke
part heeft gespeeld door van het woord
..onmiskenbaar" onmisbaar" te maken!).
Ook de tweede stelling is buitengewoon
belangrijk, n.l. dat in het ontwerp niet
tot uitdrukking komt dat de zieken
fondsen organen zijn op het terrein van
de Volksgezondheid en niet alleen ver
zekeringstechnische administratie orga
nen. Ook op de derde stelling willen we
hier bijzonder even de aandacht vesti
gen. Daarin wordt n.l. geconstateerd dat
de vrije ontplooiing van uit het particu
lier initiatief ontstane ziekenfondsen
noch gewaarborgd, noch zelfs maar er
kend wordt, waardoor het beginsel van
de vrije ziekenfondskeuze volkomen il
lusoir wordt gemaakt. Alhoewel de beide
overige stellingen eveneens van grote
betekenis zijn. liggen ze toch in een an
dere orde. waardoor we de opmerking,
die ons aanleiding tot het schrij
ven van dit artikel gaf, voornamelijk
deze drie eerste stellingen willen doen
gelden.
Wij achten het een groot goed voor de
democratie indien het volk niet alleen
geacht wordt de wet te kennen, maar
indien gezorgd wordt, dat de belangrijk
ste dingen waarom het gaat worden ge
kend en begrepen. Deze drie stellingen
zijn stuk voor stuk zo belangrijk dat
een brede voorlichting van het publiek
noodzakelijk is. Dat men deze zaak in
deskundige kringen eerst bestudeert is
uitstekend, maar daarna moet gezorgd
worden, dat het resultaat van de studie
geestelijk bezit wordt van alle geïnte
resseerden. Zou het de bond van Zie
kenfondsen niet mogelijk zijn in een
populaire brochure zijn standpunt aan
het publiek kenbaar te maken en zullen
de organisaties van de mensen die
hierbij zijn betrokken, arbeiders, kleine
boeren, kleine zelfstandigen (het gaat
om meer dan 70 pet van het Nederland
se volk. n.l. zovelen als er verzekerd
zijn bij de ziekenfondsen) geen uitste
kend werk doen met de verspreiding
van zulk een brochure en het verzorgen
van goede voorlichtingsavonden hier
omtrent?
AMSTERDAM Cand. examen Engels
mej. J. van Lent. Bevorderd tot doctor in
de geneeskunde op proefschrift getiteld:
„Prognose aetiologie en behandeling van
net primaire mammacarcinoom" A. Sluis,
geb. te Enkhuizen (wonende te Rotter
dam).
LEIDÏÏv" Gepromoveerd tot doctor in
de wis- en natuurk. op proefschrift „Het
warmtegeleidingsvermogen van grond' D.
de Vries. Apothekersex. J. Huizinga en T.
Messchaert.
NIJMEGEN. Doctoraal heetten H
SwagteB. Boenooed.
