.11
JJanflavin
Eric de Noorman: Vet land der duisternis
Vergeten aarde
GEEN MASSALE PREVENTIEVE
EVACUATIE DER BEVOLKING
Missie der Witte Paters in Tanganyika
in haar voortbestaan bedreigd
(rr>ep en ascese
Een interessant boek
Nieuw-Guinea
over
Eventuele vijand sou men daar-
mee in de kaart spelen
Aardbeving vernielt scholen,
kerken en woonhuizen
K.R.O. wil 40.0001
Angst uit
herinnering
X"
',ïSS
Helgoland weer
Duits gebied
De massamoord
bij Katyn
avië over anderhalf jaar
^gosl
ec°nomisch op eigen benen
*a" »«w.ha„vs«h;.!
gulden inzamelen
Vandaag invasie door
vroegere bewoners
Sovjet-Unie acht zich
beledigd
Britse oud-strijders
bieden monument aan
SCHUILKELDERS ALLEEN OP DRUKSTE
PUNTEN DER GROTE STEDEN
Emmertje met water of
zand wordt weer in
ere hersteld
hechting van nieuwe politieke partij zal
;\Vh niet worden toegestaan
ZATERDAG 1 MAART 1952
PAGINA 5
v
VERKOUDHEID
GRIEP
KEELONTSTEKING
PRIJS P5 et
Examens
I/I
Aan de bevolking van
Vlissingen
TITO ZEER OPTIMISTISCH
Xi?
Word?" der Katholieke Kerk
door ln onze dagen gekenmerkt
het eÜn levendige belangstelling
':ik Veri ee' der leke" 'n het God-
?"e Pa» onsswerlt' De wereldorga-
195o t 1113113 heeft in de zomer
9an d> Amsterdam een heel con-
7 ondP,l°,n.derwerP gewijd en spe-
l'eke °P welke wijze de
'v&rW lnleHectueleri hun taak van
tdep sers der mensheid het best
'kier P.lvuHen.Uiteraard is men
kht "J'gegaan van je dubbele op-
je. 15 Christus Zijn volgelingen
l .6 ven: de plicht der persoon-
S n.l. en de dwingende
aPosteien der waarheid te
aak
°Pzet
(e'voï Van het congres bracht mee
!fl v0(10IJaamste aandacht gevraagd
imii, 6 wijze. waarop de katho-
?58eliiW Uee' in de Pr3htijk van
*"sch-m ,leven ln zijn persoonlijk,
!'de PPfUjk werk te getuigen heeft
kt j, 'lassende waarheid van God-
'e?r.h,,a,rhij ook maar in het minst
ier
«er
tike waarde en de onmisbaar-
bovennatuurlijke hulpmidde-
Lle -genade en van het gebed voor-
S7n' viei
toch, uit praktische en
vrinden, het hoofdaccent op
roep tbaar maken van de eigen
VehL^ ei'kzaamheden voor
opdracht
hïi
(Roemde dubbele
Ingenomen standpunt is vol-
övereenstemming met de leer
Itig „ne lekentheologie, die. in na
an herhaalde, duidelijke uit-
de nadruk
»p Z.H. de Paus, ae naai ut
'eko Waarheid, dat door de katho
"de Kerk het bovenna-
Nsel' ie v e n s b e g i n se 1 is van
'(,8 i„ e samenleving.
voorste linie
Nog sterker,
Zij staan
van het
„zij zijn
vj:tota3l eigen en on vervan g-
Nijke heeft iedere leek een per-
('Verlossende taak in deze we-
,<Pt, ev°lse waarvan hij mede-
/V°ordelijk is voor het
"t i, Mensen.
>tis "iet zo maar een of andere
e stelling zonder werkelijk-
Wp maar een zeer reële,
^Psuitingen omvattende waar-
!lke ®3seerd op het diepste wezen
gedoopte!
Romana uitsluitend een or-
«rsit ,ls voor katholieken die een
kg opvoeding hebben genoten'
Weten lag het voor de hand,
Jcb op het Amsterdamse con
'ezig 1
leken in de vrije beroepen.
zij innemen in de
of welk beroep zij uit-
Sctifii hezig hield met de taak der
I tf r'e
1 b d®1' enige reserve gelden de
11 e'Proken beginselen evengoed
C'lke ,lholieke leken, onverschil
Cha». 7.1*1 inn pin pn in di
VpBij
Ét va
«Kg n. °ns moet zijn eigen bestem-
\01Jn heiligheid bereiken op de
'Bewezen plaats in het leven.
God ons geplaatst heeft,
in de voile zin van het
Priesterlijke' taak te
tir f kerstening n.l. van dat deel
L^tlrt 01ane leven, dat ons persoon-
,S ^rrein
k'aar
eenJ
en vörmsel tot deze taak
„h gewijd kunnen wij ons
ijN ^Wogelijk onttrekken, zonder
V ®ewezen aandeel in de ver-
iyoreld af te wijzen. Doopsel
?t aJk, ujbeiligen ons niet alleen per-
<Jo0jmaken, ons tegelijkertijd
fj°erkanaien van Gods gena-
■a, .ab j. onbelemmerd functionneren
Oo,.5er..van. ons afzonderlijk zijn
i, ,°trtf .'.ikheid draagt. Op die ma-
Li0i. nlet al,een binnen het Mys-
W al? ya", Christus, krachtens
«e genschap der Heiligen, tedere
h, a vruchtbaar voor het heil van
V Chr'aar tevens oefent de Kerk,
Uit lst"s' genade, een rijk aposto-
1, kgenover de ongedoopte wereld,
ttf bovenstaande volgt nu, dat
Vf'a v n da§ehjkse leven en werk-
L te °'komen in overeenstemming
W»t iEngen met Gods wet. Zijn
e ..'St derhalve in het goede
van Onverschillig op welk
Jetl het leven zijn beroepswerk-
't' bij p m hezig houden, daar
Cn levende prediking
Me p door God gewilde orde!
biera jk ligt daarom zijn eerste
'J)«t k'n:. al zijn krachten te geven
Vijlt reiken van een zo volmaakt
,Verker v a k m a n s c h a p, hi.i zij
"ktijk °t universiteitsprofessor,
j.ytpj. er of advocaat, politieagent
V stiQ, z- enz.
V1! ripe,.naleven van Gods geboden
k in ,j hefde en de rechtvaardig-
p ,u'toefening van ambt of be-
V«b«„ 'er dagelijks heel wat zelf-
"ïfbeheersing
V riB.' "et ordenen v
door
en verster-
ordenen van de natuur
de gevolgen der erfzonde
.(Nosf lvet strijdende, neigingen in
bipnn,en van onze beroepsplichten.
,V3ih: ygenwoordig graag aan met
ybevp beroepsascese. Door deze
.Vpbstp" e. neigingen geheel en al in
h tT1'n^ brengen met de
y;;h,j,.epaald0 orde, moet ieder zi.in
verwerkelijken.
r,(N p. eerste, directe plicht,
i m Of 6 u anders kan worden ver-
>\*- n Scb°on onze beroepstaak ge-
h.yy hi.3 111 u r 1 ij k e krachten moet
yi öp gevoerd, zullen wij echter
yij'.'b. der genade nooit ir.
v,armst alleen, over de
S.'t tp3? het leven een bevredigend
boeken.
JS?1?; kp.ese is een middel
iLTHiï4 eerste-
iHt-Nchn,plicht
W Vnoaarhei'
'«iSb*1» i?!cr zil opbloeit t
ytJ'bs, 'bfige liefde tot God en de
'!hi"n t WAai<ifnt. j_ i
in
L.
tot
^li"^ eerste, zo men wil. en een
vt» hjpw. Pheht.
,'lijL' baarheid echter geraakt zij
'k e beer zij opbloeit uit een
li
«lyj. is j Vaarvan de voedingsbodem
'ev„_Pcbt gebed en waar sacra-
Advertentie
8eschermt
TJ7 einig mensen hebben zich
yy grondige kennis kunnen
zo'n
ver
werven van Nieuw-Guinea als
Jan van Eechoud. Deze 47-jarige land
genoot heeft deelgenomen aan tal van
expedities, waarbij hij het land in alle
richtingen heeft doorkruist. Vóór de
oorlog was hij er commissaris van de
veldpolitie, na de oorlog klom hij op
tot de hoogste post, die van resident.
Niet minder groot dan zijn kennis van,
is zijn liefde voor de bewoners van dit
omstreden gebied, de Papoea's. Als
iemand over een onderwerp dat hij der
mate beheerst en waarover hij met zo
veel enthousiasme kan spreken een
boek schrijft, moet dat wel een belang
rijk boek worden. „Vergeten aarde" is
echter niet alleen een belangrijk boek,
het is ook een bijzonder boeiend ge
schrift. men zou het zelfs enige literai
re waarde niet kunnen ontzeggen, het
geen bij dergelijke publicaties een zeld
zaamheid is. In een zeer goede stijl ver
telt Van Eechoud. met geestdrift, diepe
genegenheid en veel gevoel voor humor,
over dit volk, waaraan hij zijn hart ver
pand heeft.
..Vergeten aarde'" vormt een wel
kome aanvulling op het reeds eer
der door ons aanbevolen prachtige
boek van Pater Verschueren „Nieuw-
Guinea. uw naam is wildernis".
Dat er juist in deze tijd, nu de toe
komst van dit land' bepaald moet
worden, zulke goede boeken over
Nieuw-Guinea verschijnen is een ver
heugend feit.
Jan van Kechoud drukt ons op het
hart dat onze eerste plicht in Nieuw-
Guinea is het behartigen van de belan
gen van de Papoea. ..Wij moeten hem
opvoeden tot zelfstandigheid en wij zul
len hem in het landsbestuur moeten
inschakelen waar dat mogelijk is. Wij
moeten daarmee niet wachten tot de
politieke ontwikkeling ons geen and we
keuze meer laat." De Papoea is de
Nederlander welgezind. Wij moeten dat
vertrouwen niet beschaamd maken, al
dus de schrijver.
Van Eechoud ziet voor Nederland
een grote taak weggelegd in dit zo wei
nig bekende land. Hij zou binnen zeer
kortetijd een grondig onderzoek wil
len zien ingesteld naar de mogelijkhe
den voor verdere ontwikkeling en hij
is van mening dat een dergelijk gron
dig onderzoek zonder al te grote kosten
kan olaats hebben. Ook achthij ver
scheidene gebieden van dit land ge
schikt voor vestiging door Europeanen,
zodat ook naar Nieuw-Guinea wellicht
emigratie van Nederlanders kan plaats
vinden.
Wel is de schrijver van mening dat
wij in Nieuw-Guinea in het verleden
vaak te kort geschoten zijn en dat Ne
derland zich grotere inspanning kan en
moet getroosten om het gebied tot bloei
te brengen.
In Nieuw-Guinea vindt men nog
koppensnellers en kannibalen, er heer
sen de afschuwelijkste ziekten, er
wordt op grote schaal gemoord, het
geloof in tovenarij drijft de mensen
tot de vreselijkste daden. Nieuw-
Guinea is het land van orchideëen en
AMSTERDAM Doet. Engels: mej. A.
Westermann, en voor het Cand.: mej. M.
Tideman en de heren A. Oortman Gerlings
en J. Vuyk.
DELFT Cand. civiel-ing.: W. Mühlstafl;
Cand. natuurk.-ing.: C. Berghout, J. Du-
more, F. v. Hekken, P. Jongenburger, S.
v. d. Meer, K Reinsma, A. de Ruiter, A.
Scheele, A. van Steenbergen. J. v. d. Ster.
F. Theunissen; Cand. geodetisch-ing.W.
Nieuwveld, L. Bormans; Ing.-ex. natuurk.-
Hg.: W. v. d. Bussche, C. Bijn, jhr. J v. d.
Does de Bye, C. Duijncïam, E. v. d. Laan,
L. Maarschalkerwaard, O. Memelink, H.
Marcuse, A. Meerdink, A. Slotemaker; Ing.-
ex. geod.-ing.: J. van Heijkoop, C. Hol, R.
Rienks, F. Schuurman, A. Waalewijn; Dipl.
civiel-landmeter: J. Cremers; Gepromov.
tot doctor in de technische wetenschappen:
J. de Jong. A. Panneborg (met lof).
paradijsvogels, maar ook het land.
waar tallozen nog in het stenen tijd
perk leven.
Van Eechoud voert in dit boek een
gloeiend betoog. Een betoog van een
goed verteller, die zijn verhaal met tal
van aardige anecdotes weet op te luis
teren. zonder ons van de kern van zijn
getuigenis af te leiden.
„Vergeten aarde" is een bijzonder be
langrijk boek en w.ij kunnen het dan
ook niet nadrukkelijk genoeg aanbe
velen.
H. Br.
„Vergeten aarde" door Jan van
Eechoud. Uitg. v.h. C. de Boer Jr. Am
sterdam.
32. „Ge zondt een schip om Eric de Noorman te halen?" Verbaasd staart de
Noorman het jonge opperhoofd aan. Hij begrijpt hoe langer hoe minder van de
eigenaardige toestand, waarin hij is beland. „Waarom?"
„Ge kent de onderdrukking niet waaronder mijn volk leeft, vreemdeling?" zegt
de hoofdman langzaam. „Slechts een krijger als de Noorman kan ons helpen. Zelfs
hier, langs onze afgelegen kust, is de klank van zijn grote naam doorgedrongen
Reizigers hebben ons verhaald over de moed van zijn daden. Toen wij dit hoorden
wisten wij, dat alleen hij ons vermag te leiden in de hopeloze strijd tegen de duivels
die ons onderdrukken!" Hij haalt de schouders op. „Wat geeft het verder te spreken,"
zegt hij effen. „De mannendie wij uitzonden om de Held van het Noorden te
smeken naar ons toe te komen, zijn vermoord. Nimmer zullen wij de Noorman
aanschouwen
Er kruipt een glimlach om Eric's lippen.
„Ge vergist u. mijn vriend," zegt hij droog. „In de eerste plaats is de Noorman
minder voortreffelijk dan ge hem afschildert. Ik zou u een paar vreemde streken
van hem kunnen vertellen. En in de tweede plaats aanschouwt ge hem wel
degelijknu! Men noemt mij de Noorman!"
Er valt een dodelijke stilte over de kring van krijgers, die de kleine groep mannen
omringt!
,JZiedaar!" snuift Haifa triomfantelijk. „Eindelijk neemt gij lieden de houding
aan die u voegt in tegenwoordigheid van dapperen als ik en heer Eric. Het heeft
wel wat lang geduurd, mag ik zeggen, doch voor ditmaal willen wij het u niet
euvel duiden
,Ja maar!" mompelt een der krijgers, en in de stilte krijgt zijn stem een vreemde
helderheid „Iedereen kan tenslotte wel verklaren, dat hij de Noorman is
Iedereen!!!" barst Haifa uit, terwijl zijn gelaat purper zwelt. Gij lompe vlerk!
Ziet heer Eric er soms uit als iedereen! Draagt iedereen soms dit vorstelijk uiterlijk
Deze edele oogopslag? Als heer Eric er uitziet als iedereen, dan zou ik wel eens
willen weten, hoe iedereen er uit zou mogen zienik bedoelSpreek mij niet
tegen Ge drijft mij tot het uiterste
Hij stikt haast van woede en gegriefdheid. Doch dit neemt de argwaan niet weg
die de nuchtere opmerking van de krijger in de zwijgende kring heeft gezaaid.
Langzaam treedt de jonge hoofdman terug. En dreigend op Eric wijzend, zegt hij
scherp: „Er schuilt waarheid in deze woorden... Ge zegt, dat ge de Noorman zijt,
vreemdeling Welaan, bewijs ons ditof ster%
Advertentie
Vrijdagavond lag een miniatuur-
armada in de Noord-Duitse havens ge
reed voor de lang verbeide wettige
„invasie" van Helgoland, die vandaag
zal plaats vinden. De vloot van vissers
boten. trawlers en sleepboten zal
functionarissen, politiemannen, journa-
listcu, arbeiders voor de wederopbouw
en vroegere bewoners brengen naar het
eiland, dat, na zeven jaar onder Brits
beheer te hebben gestaan, aan het
Duitse bestuur zal worden overge
dragen.
De wederopbouw van het door bom
men geteisterde eiland' zal ongeveer 40
millioen gulden vergen, zo schatten
Duitse autoriteiten, en er zullen vijf
jaar verstrijken voor dat het puin ge
ruimd is en huizen gebouwd zijn.
De voorhoede van de 2.500 bewoners,
voor het merendeel vissers, die laat in
de oorlog door de Duitse regering van
het eiland geëvacueerd zijn, zal van
daag aanwezig zijn en symbolisch de
wederopbouw op gang brengen. Aan
alle Duitsers is gevraagd bij te dragen
tot het wederopbouwfonds.
Het schijnt, dat dezelfde nationalis
tische groepen, die geijverd hebben
voor de terugkeer van Helgoland onder
Duits bestuur, plannen maken tot pro
testinvasies op ..Grosser Knechtsand",
de onbewoonde zandbank voor de mon
ding van de Weser. die de Engelsen
als doelwit voor hun bommenwerpers
ter beschikking is gesteld.
Volgens een mededeling van het licht-,
schip „Smiths Knoll" ter hoogte van
Great Yarmouth vaart, een brandende
treiler, die zijn machine niet kan stilzetten,
steeds maar om het lichtschip heen. Het
vaartuig verzocht assistentie van een andere
treiler. De brandende treiler is afkomstig
uit Lowestoft. Een andere treiler is ter as
sistentie uitgevaren.
De Russische ambassadeur te Wash
ington heeft als beledigend voor de
Sovjet-Unie de uitnodiging van een
subcommissie van het Amerikaanse
Huis van afgevaardigden afgewezen, om
de Russische lezing van de massamoord
op duizenden Poolse officieren in het
bos van Katyn in 1939-1940 te geven.
De betrokken subcommissie van het
Huis stelt een onderzoek in naar de
schuldvraag. Zij heeft reeds enkele
Polen gehoord, die zeiden, dat dé Rus
sen de schuldigen waren. In de Rus
sische nota aan het State Department
wordt nu gezegd, dat een Russische
commissie in 1944 een onderzoek heeft
ingesteld en tot de conclusie kwam, dat
de moord het werk was van
„Hitleriaanse misdadigers". De Ameri
kaanse regering maakte destijds geen
bezwaar tegen het rapport van de com
missie, aldus de Russische nota. Een
afschrift van het rapport was bij de
nota gevoegd.
Op initiatief van de voormalige leden
van het Britse „Commando no. 4", dat
3 November 1944 Vlissingen heeft be
vrijd, zal te Vlissingen een monument
worden opgericht. Het commando heeft
daartoe een soms gelds bijeen
gebracht en de Vlissingse burgerij heeft
claar een bedrag aan toegevoegd, daar
zij de leden van dat commando op de
eerste plaats als haar bevrijders be
schouwt. Het wordt uitgevoerd door de
beeldhouwer Titus Leeser te Ommen.
De onthulling zal 31 Mei geschieden.
(Van een onzer verslaggevers»
Een van de meest gebombardeerde steden van Nederland is ongetwijfeld IJstad,
een denkbeeldige maar typisch Nederlandse plaats, die in de vorm van
een maquette is opgebouwd in een van de instructiezalen van ..De Schaffelaar",
de stafschool van Bescherming Bevolking te Barneveld. Al ruim een jaar lang is
IJstad bijna dagelijks het slachtoffer van een hevig bombardement. Alle hoofd
instructeurs voor brandweer, politie en de opruim- en reddingsdienst hebben in
het afgelopen jaar de uitwerking gezien van een aanval met brisant- en brand
bommen van een omvang, zoals een Nederlandse stad die kan verwachten indien
er een derde wereldoorlog mocht uitbreken. Ze hebben echter eveneens een de
monstratie gezien van de maatregelen, die bij een dergelijk bombardement ge
nomen moeten worden om het aantal slachtoffers en de materiële schade zoveel
mogelijk te beperken.
wrichten En bovendien zouden de on
bewoonde huizen een gemakkelijke
prooi zijn van vijandelijke bommenwer
pers. In de tweede weteldoorlog is im
mers gebleken, dat de brandweer net
succes van een aanval met brandbom
men alleen niet ongedaan kan maken.
Slechts de bewoners van een huis zijn
in staat een brandbom onmiddellijk met
eenvoudige middelen onschadelijk te
maken. Het is in de practijk in ons land
en daarbuiten meerdere malen voorge
komen, dat vrouwen en zelfs opgroeien
de kinderen erin slaagden een brand
bom. onmiddellijk nadat hij was ingesla
gen, op te pakken en naar buiten te
werpen Was men er iets te laat bij. dan
heeft men met een emmer water of een
emmer zand ook dikwijls het gevaar de
kop in kunnen drukken. Liet men het
aan de brandweer over, dan gingen dik
wijls kostbare seconden verloren en
waren hele huizenblokken reeds een
vlammenzee voordat een brandspuit in
actie kon komen. In ons vorig artikel
hebben wij in dit verband reeds op net
rampzalige bombardement op het Be-
zuidenhout in Den Haag gewezen.
Op hun beurt zullen deze instructeurs
ieder in zijn eigen stad de te verwach
ten resultaten van een luchtaanval be
palen' en aan de hand daarvan vaststel
len hoe men, rekening houdend met de
plaatselijke omstandigheden, in diverse
situaties zal moeten optreden. Zodra in
een stad de verschillende hulporganisa
ties van Bescherming Bevolking zullen
zijn gevormd, zal men zich door her
haaldelijk oefenen met de vereiste maat
regelen vertrouwd gaan maken. In te
genstelling tot 1940 zal Nederland daar
door binnen afzienbare tijd voorbereid
zijn op de gevaren van een eventuele
oorlog en doordrongen zijn van het be
sef, dat men tegenover deze dreiging
niet volkomen machteloos hoeft te staan.
Maar de tweehonderdduizend vrijwiD
ligers voor Bescherming Bevolking,
waarover men eind volgend jaar hoopt
te beschikken, zullen alleen niet in staat
zijn ons land tegen deze gevaren te be
schermen. Daarvoor is de medewerking
van alle Nederlanders vereist, want de
voornaamste pijier waarop Bescher
ming Bevolking zal moeten steunen is
de zelfbescherming: de bescherming van
eigen gezin en eigen thuis.
Wij hebben, menen wij, reeds voldoen
de laten uitkomen, dat men zich bij de
organisatie van Bescherming Bevolking
evenals bij de planning voor de Brit
se Civil Defence niet bepaald heeft
overgegeven aan illusies wat de moge
lijkheden betreft bij een derde wereld
oorlog. Met koele zakelijkheid heeft men
in ons land de voor- en nadelen over
wogen van een massale preventieve eva
cuatie. De nadelen hebben de balans
doen doorslaan: men acht een derge
lijke maatregel zeer ongewenst. Zo men
al een mogelijkheid zou kunnen vinden
om de bevolking uit die steden die het
meeste gevaar aantrekken elders onder
te brengen, dan zou het nog een zeer on
juiste handelwijze zijn, omdat men de
eventuele vijand daarmee in de kaart
zou spelen.
Door het verlaten van steden en in
dustriecentra zou men het economisch
en maatschappelijk leven volkomen ont-
Een zware aardbeving heeft 31 Ja
nuari j.ï. het missiegebied van de
Witte Paters in Tanganyika geteis
terd. Kerken, scholen en diverse
gebouwen werden geheel vernield
of zwaar gehavend. Dit is alles
wat er overbleef van een der ge
bouwen van de missie te Mulnnda.
Een pater ontsnapte aan de dood
door onder zijn bed een veilig heen
komen te zoeken.
«et U. P. heeft
iSi 'ri,zy»i nou»"8»8 ,onth"Hingen ge-
WCto ferki i ,le nabÜe toe-
1,1*1 1® zich !aarde allereerst dat
„5<hvei fn moet behandeld
tae herbewapening'
a,,e andere aange-
/a?e^sl„a7jë.tze" .be-
m, ucuanucia
herbewapening'
■'ti.b- Wa» 1 'e andere aange-
„Jr?0sIavië zelf be-
on ,D anderha,f Jaar
k eigen benen staan,
O Nh 3l-<1 van ™aken om de ie-
VS >*i "s te et Joegoslavische
tKthh«B« „enKen-
V. 'n een nieuwe poli-
^*11. leslavië zal niet wor-
in een interview meegedeeld, dat Joego
slavië Italië kortgeleden nieuwe voor
stellen heeft gedaan ter oplossing van
de kwestie-Triëst Zijn laatste voorstel
was geweest: een vrij gebied van Triest,
zoals in het Italiaanse vredesverdrag
bepaald, doch onder Joegoslavische en
Italiaanse controle, niet onder contróle
der V. N. Italië en Joegoslavië zouden
beurtelings om de drie jaar een gou
verneur kiezen. Uit de burgers van een
derde mogendheid zouden beide landen
bij wederzijdse overeenstemming een
„directeur voor de openbare veiligheid"
kiezen. Uit mededelingen, die de Ita
liaanse minister-president De Gasperi
te Lissabon aan de pers had gedaan,
bleek echter, dat een dergelijk voorstel
was verworpen en dat Italië wederom
de driemogendhedenverklaring van 1948
als basis wil nemen voor een regeling,
aldus Tito.
„We hebben spoedig hulp nodig". Dit is de noodkreet, welke dezer dagen katho
liek Nederland heeft bereikt. Dit hulpgeroep dringt tot ons door vanuit het Vi
cariaat rond Kigoma in Tanganyika, 'gelegen schuin tegenover de Congolese
stad Aibertstad, aan de overkant van het Tanganyikameer. In dit Vicariaat wordt
de missie der Witte Paters in haar bestaan bedreigd. Een grote aardbeving, die
op 31 Januari kort voor middernacht ruim zestig seconden aanhield, heeft niet
minder dan drie woonhuizen, één kapel, twee scholen, één kantoor en één werk
plaats met de grond gelük gemaakt. Hierbij komt nog de omvangrijke schade
die in bijna alle missieposten in dat gebied is aangericht.
Hedenavond om ongeveer kwart voor
tien begint de K.R.O. met de actie
„40x1090 40.000". Elke Zaterdagavond
gedurende de Vastentijd zullen drie
kwartier lang verzoekplaten worden ge
draaid die men als het ware moet „hu
ren". Het doel? Veertigduizend gulden
voor de zwaar getroffen missie der Wit
te Paters bijeen te brengen.
Dat dit doel zeker niet te hoog ge
steld is, moge blijken uit het feit dat de
schade, voor zover thans berekend,
81.000 shilling (ongeveer 40.500 gulden)
bedraagt. In drie plaatsen moet men de
schade zelfs nog opnemen.
„Het is een kolossale ramp", aldus
een brief die ons uit Tanganyika heeft
bereikt. Wij zullen het begrijpen voor
al als we weten, dat reeds vóór de
aanslag der natuur op het voortbe
staan der missie in het jaarlijks bud
get was vastgesteld dat nergens in het
Vicariaat meer zou worden gebouwd
en dat dertig procent der catechisten
naar huis zou worden gestuurd wegens
geldgebrek. En de brief vervolgt:
„Waar we zó het missiewerk hebben
moeten besnoeien, blijft er natuurlijk
geen cent over. Wat moeten wij in
Gods naam doen?"
De plaatsen Kasumo en Muhinda
schijnen er het ergst aan toe te zijn. In
de eerste post is een school ingestort, de
kapel deerlijk gehavend en voorlopig
onbruikbaar, het woonhuis heeft er veel
geleden en een aantal kleinere gebou
wen is onherstelbaar verwoest In Mu
hinda moeten een woonhuis, een kapel,
een timmerwinke] en een garage van de
fundamenten af herbouwd worden.
Dat er zich geen persoonlijke onge
vallen voordeden, mag een wonder he
ten. In Muhinda kwam een der muren
van het woonhuis der missiepost op het
bed van 'n pater terecht, die zich luttele
seconden voor de ramp onder het bed
in veiligheid had weten te stellen. In
Ujiji kon een pater nog juist op tijd het
neervallend plafond. van zijn kamer
ontwijken.
De trots der paters, de kerk te Kigo
ma, heeft gelukkig in het geheel niet te
lijden gehad. Anders is het gesteld met
de kerk te Mabamba, waarvan twee ge
vels en het dak zó zijn gehavend, dat de
paters „hopen dat .de kerk nog hersteld
kan worden".
Het zal de lezer duidelijk zijn, dat de
K.R.O. haar doel van 40.000 gulden niet
te hoog heeft gesteld. De missie der
Witte Paters in Tanganyika had reeds
voor de natuurramp met geldgebrek te
kampen. Het laat zich indenken hoe de
kas er thans uitziet. Zij die de Paters
willen steunen via de K.R.O.-actie kun
nen hun giften per postwissel zenden
aan: K.R.O., Emmastraat, Hilversum.
Ook gireren (82020) is mogelijk. Klei
ne giften van ten hoogste één gulden
kunnen per briefkaart, door extra post
zegels te plakken, gestuurd worden. Op
postwissel, girobiljet of briefkaart kan
men de titel van de gewenste gramo-
foonplaat vermelden.
ning gehouden, maar desondanks kan
men dit probleem aan, zo heeft men ons
meegedeeld. Bovendien heeft men een
preventieve evacuatie op kleine schaal
voorbereid voor ouden van dagen, die
in inrichtingen worden verzorgd, gees
teszieken en ziekenhuispatiënten. En
deze evacuatie zal verplicht worden ge
steld. Daarnaast zal men nog een vrij
willige evacuatie mogelijk maken voor
kinderen beneden de veertien jaar, in
j eigen huis wonende bejaarde personen,
kinderen uit weeshuizen en thuisliggen-
de zieken. Over deze aangelegenheden
zuilen nog nadere richtlijnen worder
gevormd.
Om de twee maanden neemt mr. F. R
Mijnliefl, hoofd van de afdeling open
bare orde en veiligheid van het ministe
rie van Binnenlandse Zaken, contact op
met vertegenwoordigers van de andere
landen, die deei uitmaken van de West-
Europese Unie. over de stand van zaken
van de burgerlijke verdediging in geheel
West-Europa. Bij dit internationaal
overleg is Nederland tot nu toe goeo
voor de dag kunnen komen: ons land
ligt voor op België, West-Duitsland en
Frankrijk. Het internationale vluchte
lingenprobleem bij een derde wereld
oorlog is tengevolge van dit overleg
reeds voor een deel opgelost. België en
Nederland hebben o.a. een overeenkomst
gesloten voor wederzijdse hulpverle
ning. Een van de moeilijkste kwesties
bij dit overleg, het vluchtelingenpro
bleem van het nu reeds met een groot
aantal vluchtelingen overstroomde West-
Duitsland, heeft men nog steeds niet op
bevredigende wijze kunnen oplossen
Men vreest namelijk, dat velen in West-
Duitsland m geval van oorlog zullen
trachten naai het Westen uit te wijken.
Maar het overleg duurt voort en men
heeft goede hoop ook voor deze moei
lijkheid een oplossing te kunnen vinden,
want: it is still time.
Het veel bespotte emmertje met
water of zand en de vuurzweep zullen
binnenkort dan ook weer in ere her
steld moeten worden. Menigeen zal
misschien om deze vorm van zelfbe
scherming moeten glimlachen, maar zij
die in de afgelopen oorlog met deze
eenvoudige middelen have en goed
hebben kunnen redden zullen het gro
te nut er van zeker niet betwisten.
In de grote gemeenten zal dan ook
een afdeling Bescherming Bevolking van
de politiekorpsen tot taak krijgen de
burgerij vertrouwd te maken met de
eenvoudige beginselen van zelfbescher
ming. De betreffende korpsen zullen
daarvoor met een speciale afdeling wor
den uitgebreid. In totaal zullen hiervoor
zeshonderd nieuwe krachten worden
aangetrokken. Den Haag en omstreken
en Amsterdam krijgen ieder honderd
man. Rotterdam honderdtwintig, Utrecht
vjjf en twintig, Haarlem en Eindhoven
twaalf man en Arnhem. Leiden en Nij
megen tien man. De overige nieuwe
krachten zullen in een aantal kleinere
plaatsen werkzaam zijn.
In ons vorige artikel is reeds meege
deeld dat men het zeer onwaarschijnlijk
acht dat bij een derde wereldoorlog een
atoombom tegen Nederland zal worden
gebruikt. Daarvoor, zo redeneren mili
taire deskundigen, beschikt de eventuele
tegenstander nog over een te kleine
voorraad atoombommen, terwijl er in
Nederland te weinig objecten te vinden
zijn die een dergelijk kostbaar wapen
waard zijn. Om andere redenen acht men
het gebruik van strijdgassen of bacterio
logische wapenen in ons land eveneens
onwaarschijnlijk. Resten nog de brand
bom. de brisantbom, raketbommen en
geleide projectielen. In verband hier
mede heeft men wederom een op feiten
gebaseerde militaire veronderstelling op
gebouwd, die hierop neerkomt dat de
gemiddelde trefkans in de gevaar aan
trekkende gemeenten wat huizen-opper
vlakte betreft ongeveer acht procent zou
bedragen.
Om deze reden zal men, in plaats van
een massale preventieve evacuatie, zo
veel mogelijk trachten te voorkomen
dat de bevolking van de grote steden
zich op bepaalde plaatsen binnen de stad
concentreert. Men heeft niet het plan
enorme schuilkelders te bouwen, omdat
dit de trefkans zou verhogen. Tijdens de
tweede wereldoorlog bijvoorbeeld, heeft
een enorme bunker in Duitsland een
voltreffer gekregen, waardoor alle vier
duizend burgers die zich erin bevonden
gedood werden. Bovendien zou de bouw
van dergelijke schuilkelders de economie
van ons land volkomen ontwrichten. De
bevolking is meer gebaat met kleine,
eenvoudige schuilplaatsen, waarin men
tegen de scherfwerking beveiligd is.
Alleen op de drukste punten in de grote
steden zullen schuilkelders worden ge
bouwd om de menigte op straat op te
kunnen vangen. Op andere, minder
drukke punten zal men zijn toevlucht
kunnen zoeken bij particulieren.
Men heeft wel een oplossing gezocht
voor de evacuatie van eventuele daklo
zen na mogeljjke luchtaanvallen. Hier
bij heeft men met de ergste en zelfs
onwaarschijnlijke omstandigheden reke-
(Vervolg van peg l)
Werklozen waren immers onbetrouw
bare individuen, die probeerden boven
hun f 12 of f 13 steun zo nu en dan nog
een grijpstuiver te halen uit een los
karweitje of een klusje bij deze of gene
kennis. Bovendien waren er werklozen
die in hun goeie tijd de misdaad der
spaarzaamheid hadden begaan! Ze had
den nog een spaarbankboekje met een
honderd of tweehonderd gulden. Eerst
opmaken, verordineerde de Overheid,
en kom dan nog maar eens om steun.
O. die vervloekte steun, terwijl je
toch altijd als een vakman dienstbaar
w-as geweest aan de gemeenschap, ter
wijl je toch mee een bepaald bedrijf
had groot gemaakt. Nu werd je afge
scheept met wat steun. Erger werd het
nog toen de schrik van de werklozen
ook Jansen een keer inhaalde: de werk
verschaffing. Op vele tientallen soms
wel honderden kilometers van huis en
daar opgesloten in een barakkenkamp
'wat was het goed dat ze toen het
woord concentratiekamp nog niet ken
den. anders zouden ze die dingen zeker
zo zijn gaan noemen». Hoe groeide daar
de opstandigheid in hoofd en hart. Hoe
degenereerde daar de mens
Lang bleef Jansen die avond over
de krant gebogen zitten piekeren. Ach,
Jansen is geen toneelspeler. Hij maakte
geen theater, hij slaat niet dramatisch
met de vuist op tafel en zweert niet:
„Bij God, dit mag zich niet herhalen".
Maar Jansen heeft angst, angst uit her
innering, die hem als een schuwe vo
gel telkens weer omringt Vooral nu,
nu hij een gezin heeft met nog niet ver
dienende kinderen. Nu het leven zo af
schuwelijk duur is geworden. En Jan
sen heeft op de vergadering var, zijn
vakafdeling daarover gepraat. Hij is
niet gerust gesteld door een mededeling
van een minister, dat het nogal meevalt
met die werkloosheid. Jansen eist en
Jansen heeft recht te eisen, dat het
mensenmogelijke wordt gedaan om een
herhaling van die afschuwelijke ramp
uit de jaren 1930-1940 te voorkomen.
Jansen las met genoegen het adres van
de Raad van Vakcentralen. Hij weet dat
er nu een wachtgeld- en werkloosheids
wet op komst is. Hij weet dat grote ar-
beidsobjecten zullen worden aangepakt,
maar hij vreest zo bij zo'n wacht
geld- en werkloosheidswet, wanneer
plaatselijk de eigen organisaties niet
worden ingeschakeld, dat hij dan weer,
misschien op een andere, een wat mil
dere wijze, toch slachtoffer zal worden
van ambtenarij. Hij «vreest, dat degenen,
die verantwoordelijk staan, niet vol
doende zullen inzien dat ook plaatselijk
en regionaal naar werkgelegenheid
moet worden uitgekeken.
Jansen vreesten hij heeft recht
om te vrezen, en hij heeft er recht op
dat zijn vakbonden samengebundeld in
een machtige centrale die op haar beurt
weer samenwerkt in een Raad van
Vakcentralen, in een Stichting van de
Arbeid, in een Sociaal Economische
Raad, wier stem gehoord wordt in de
Kamers onzer Volksvertegenwoordi
gers en in de Ministerraad, inderdaad
het mensenmogelijke zullen onderne
men om deze ramp te voorkomen en
om de gevolgen eventueel zo snel en zo
radicaal mogelijk aan te pakken en in
t« perken.
