Veelzijdig bedrijf aan het Spaarne
voorziet mijnwerkers van licht
Haarlemse verkeersborden regelen het
verkeer in Djakarta en Paramaribo
Taxi? 18000
Het Engelse Handschrift
H
DE WEEK IN STAD EN STREEK
H
NIEUWE
filM^
V
m
Cf
5
Bijna elke gemeente in ons land is klant....
k
0"""i
VERKEERSZUIL
prettig leveringsartikel
HAARL. KUNST
GEMEENSCHAP
Johan Fiolet draagt
de Hamlet voor
Expositie in Museum Enschedé
BESCHAVINGSGESCHIEDENIS VANUIT
EEN APARTE GEZICHTSHOEK
Spaarndamse sluis voor
verkeer gestremd
Safibegint doorvaart
Mevr. Duwel overledeI1
Slachtoffer van aart'1)'
ding op Houtplein
Permanent tU'^f
C BOS Ingang Ged. Oude
Af
as Pi».
ZATERDAG 15 MAART 1952
PAGINA 2
De mijn als klant
Burgerlijke Stand
Verkeerszuilen
Vliegveld en schip
Qm soldaat"
temaken
Air. luMdxHjt Thié
UMt* ii nrriMêfi rvmnrUtu
ene oj Ha-2 dl <§y\Jcvtsent
Eiwfrrrrfc."pe+ucAs yn*
cU nJt wn-/vt
So m-<t4Vy a-re ei ck* - thM c\Al>
wiirtU skmdd- k written
wythme tTlddvLf ojf-t-ht jtcn-
HE my nün) KwyuUvntiwiy
muit Ire C n-MWrni \rCLfoHA#
li muit U fnit I Ivfu it)
SU, mi cPvivwykj SyCztku
jntu of scrnjUy. 1 \u\Ac as
UAfos whuk, exlud/ó tkc
svovt of somt codCiyrnyy^u.
cm yyatio Cjwe nu. ck, -true
cwrywtUtUt rum <m fhst
V
REINS MANON
DIEBEN Stationsplein
Zondag van 62 uur:
30.165 bezoekers aan
Voorjaarsbeurs
Ra*"'
BILJARTEN
BLOEMENDAjé
Autobotsing
SANTPOORT
Zondagsdienst
vra3!
Beurs van New York
ïl'k
s2?
«'2
l6'l
Rembrandt
A
Palace
Lux or
Frans
gch'fSftf
6°%
«1ü*cee*$
y,a
fV
y1®
iN
e'
Als een automobilist in Djakarta een verkeerszuil aan gruzelementen rijdt of
een verkeersbord in Paramaribo door onhandig manoeuvreren van een chauf
feur sneuvelt, betekent dat een aanvulling van de lijst met orders voor de Haar
lemse fabriek „Nederland". Dat zijn we te weten gekomen bij ons bezoek aan
eer. gebouw, waarvan de voorgevel helemaal niet doet vermoeden, dat er een be
drijf achter schuil gaat met 150 arbeiders. Dat gebouw staat aan het Donkere
Spaarne. Het is een veelzijdige fabriek, waarvan de producten dag en nacht ge-
etaleerd staan in de openlucht.
Langs de wegen en in bijna iedere gemeente van ons land zijn verkeerssignalen
te vinden, die in Haarlem gemaakt worden. Een plaats zonder verkeerstekens zou
in deze tijd van groeiende verkeersdrukte eer. onveilig oord zijn, evenals een ko-
lemnijn, waar de mijnwerkers zouden moeten arbeiden zonder hun lamp. De fa
briek aan het Donkere Spaarne voorziet alle Nederlandse mijnen van deze lam
pen. Er zijn nog meer producten op gebied van electriclteit, waar deze industrie
zich mee bezig houdt. De rangeerterreinen van de Nederlandse Spoorwegen staan
er T?' 7an en 00k de grote olievelden van de B.P.M. in Indonesië. De platforms
op Schiphol zouden het eveneens niet zonder deze belangrijke staalconstructies
kunnen stellen. Het zijn de lichtmasten. De fabricage hiervan geschiedt echter
met in Haarlem. Voor deze grote afdeling van het bedrijf was er geen geschikte
plaats in onze stad. Om alle bezwaren in de gemeente te voorkomen is de licht
masten-afdeling naar Hoorn verhuisd, waar voldoende gelegenheid en medewer
king was om deze tak van het bedrijf te ontplooien.
De Nederlandse weggebruiker of
hij nu automobilist, fietser of voetgan
ger is maakt dus dagelijks kennis met
hetgeen er ir. Haarlem gefabriceerd
wordt. Wij hebben al de verkeersbor
den en -zuilen genoemd. maar daar
naast mogen we zeker niet de stoplich
ten vergeten. Het nieuwe verkeerssig-
naal op de hoek van de Gedempte Oude
Gracht en de Zijlstraat is er een voor
beeld van. Het mechanisme, dat de
rode, groene en gele lichten regelt en
s avonds zorgt voor een flikkerlicht is
het resultaat van de arbeid van vakmen
sen. Op de eerste plaats is de fabriek
aan het Spaarne een bedrijf, waar elec-
trische apparaten gemaakt worden. De
verkeersbordenfabricage is in vergelij
king met de productie van verlichtings
materiaal niet minder belangrijk, maar
veel kleiner in omvang. Dat kan men
al direct merken, wanneer men een kijk
je in de fabriek neemt. Voordat we
echter een rondgang door de verschil
lende afdelingen gaan maken, moeten
we eerst aandacht schenken aan het
hart van het bedrijf: de tekenkamer.
Hier valt geen geraas van draaiende ma
chines te bespeuren. Het is er rustig. Er
wordt gewerkt met passer, meetlat en
papier. Zonder deze afdeling zouden de
arbeiders en de machines hun werk
niet kunnen doen. Men kan er op de
witte vellen met lijnen en cirkels reeds
de vorm aflezen, die de metalen delen
straks op de grote revolver-draaibanken
zullen krijgen.
Die draaibanken zijn niet ver van de
tekenkamer verwijderd. Slechts een
paar trappen af en we staan midden in
het lawaai van draaiende machines en
de klank van staal op staal. Sinds we
echter gehoord hebben, dat dit Haarlem
se bedrijf, waar we op bezoek zijn, pro
ducten levert aan de kolenmijnen zitten
we met de vraag, waarom een fabriek
in het westen van ons land nou juist de
leverancier moet zijn van apparaten,
bestemd voor een gebied in het zuiden.
Onze gids geeft het antwoord voordat
we de fabriekshal binnen gaan. Tot aan
de tijd na de tweede wereldoorlog le
verden Duitse fabrieken mijn- en mijn
werkerslampen aan de Nederlandse ko
lenmijnen. Er kwam een periode, waar
in dit niet meer kon gebeuren. Toen de
Duitsers later weer hun vleugels uitsloe
gen, vergaten ze niet hun vroegere gro
te Nederlandse klant een bezoek te bren
gen. Ze keken wel heel raar op hun
neus, toen ze hoorden, dat een binnen
landse fabriek voortaan de leveranties
van de lampen verzorgde. Dat kon vol
gens hen een Nederlands bedrijf niet
klaar spelen. Intussen toonde men in
Haarlem dat het wel degelijk kon.
En waarom is men daar aan het
Spaarne er nu zo op gesteld om mijn
lampen te maken? De oorlogsomstandig
heden zijn er niet vreemd aan, dat men
Advertentie
Johan Fiolet, die gisteravond in de
renaissancezaal van het Frans Hals
museum optrad voor de Haarlemse
Xunstgemeenschap, heeft Shakespeare's
bekendste stuk. dat tevens wel het
meest bestudeerde toneelwerk van de
wereldliteratuur is, niet „gedecla
meerd". Hij heeft er ook geen eenmans-
voorstelling van gemaakt, hij heeft het
evenmin simpelweg voorgelezen. Zijn
voordracht van de Hamlet (minus en
kele passages) hield het midden tussen
zeggen en spelen, een keuze, die even
sympathiek als juist is. Hij liet Shakes
peare meer aan het woord, dan dat hij
onze aandacht eiste voor eigen indruk
wekkende voordracht.
Hier en daar zou men wensen dat
Fiolet zijn toehoorders tegemoet komt
door de tegenstellingen in de tekst iets
duidelijker te spreken („iets méér dan
nééf, niet in het minst uw zóón") of dat
hij Shakespeare gevoeliger volgt in
diens knappe tekstbuitelingen („ga in
een klooster, Ophelia"). Het is echter
merkwaardig, hoe Fiolet (die indertijd
zo'n treffend eenvoudige, zuiver getroffen
Gloster in King Lear heeft gespeeld) met
geringe er. beheerste, maar sterk beel
dende stembuigingen de verschillende
figuren tot leven bracht. De beroemde
alleenspraak „te zijn of niet te zijn
maakte sterke indruk.
Wie van de toehoorders Shakespeare's
beroemde werk een melodramatisch
mysterie nog niet mocht kennen,
kent het na Fiolet's voordracht nü wel.
Hetgeen betekent, dat Johan Fiolet zijn
zware taak goed heeft gezien en mooi
heeft volbracht.
Hk. A.
GEBOREN: J. M. Kapiteijn—Van Abs-
woude z; P. van den BogaardtBijster
z; A, M, SchranderWoud z; R M.
bunt—Van Campen z; A. H. Oomkes
Aarts z; A. J. v. WaegeninghMelchers
z; R. HoedemanFerwerda z; C. J.
BoonmanSmits d; M. L. M. Wildschut
Verhoeven d: H. J. KokRekelhof d;
M. T. MaasBoerée d; D. Thijssen
Brasser d; M. J. J. FranssenBeijer d;
H, Langeveld—Van Duijnen d; A. M. E.
van der WeideHoonhout d.
er een begin mee heeft gemaakt, maar
de werkelijke reden is, dat er van de
mijnen iets fascinerends uitgaat net als
van de zee. Zij laten een man, die er
mee te maken heeft gehad, nooit meer
geheel los.
Er zal wel niemand zijn, die nooit een
afbeelding van een mijnwerkerslamp
gezien heeft. Het is het apparaat, waar
mee de mijnwerker het terrein van zijn
arbeid diep onder de grond verlicht. De
ze lampen worden gefabriceerd in twee
verschillende uitvoeringen. Vooreerst is
er de pot- of handlamp, die normaal op
de grond kan worden neergezet of met
zijn grote haak aan de wand van de on
deraardse gang kan worden opgehan
gen. Naast deje handlamp is er de pet-
lamp. een soort kleine en zeer sterke
fietslamp, die de mijnwerker met een
klem op zijn leren of metalen „pet" be
vestigt. Beide lampen krijgen hun
stroom uit een accumulator.
De verlichting van de mijngangen
is een punt, waar het bedrijf zich
steeds mee bezig houdt. De grootste
voorzichtigheid bij de constructie is
geboden, want in de meeste mijnen
ligt het explosiegevaar voortdurend
op de loer. Men heeft op dit gebied
iets nieuws gebracht: TL-armaturen,
die aan het plafond van de mijngang
worden gehangen. Deze zijn ieder af
zonderlijk voorzien van een rubber-
schakelknop, waarmee men de ver
lichting uit en aan doet. De opzichter
kan daardoor aan alle mijnwerkers
tegelijk zijn orders geven. De mijn
werker, die plotseling wegens een of
ander gevaar zijn arbeid moet stop
pen en het om welke reden dan ook
beter vindt dat ook zijn collega's in
de buurt hun houweel neerleggen,
kan de TL-verlichting als waarschu
wingssignaal gebruiken. Hij hoeft
maar op de knop te drukken en het
licht van al die armaturen in de gang
knippert aan en uit.
De productie van de mijn- en mijn
werkerslampen gaat uiteraard in nauwe
samenwerking met de afnemers. Het
product moet practisch en bovenal vei
lig zijn en daarom is het adviel van de
mijnwerker ook van zeer groot belang.
Hij is per slot van rekening de man, die
met zijn lamp werken moet en met zijn
wensen wordt steeds rekening gehouden.
Tussen half voltooide verkeerslichten,
gietstukken en ijzeren platen laveren we,
voorafgegaan door onze gids, naar de
afdeling waar verkeerszuilen worden
gemaakt. Er is eigenlijk geen zuivere
grens aan te geven tussen de verschil
lende afdeiingen. Zij lopen in elkaar
over. Voordat je het weet sta je tegen
over geheel andere producten. Wat blijft,
is echter het geraas van machines. Dat
is zelfs nog te horen in de ruimte, waar
de verfspuit over de gladde en kale
verkeersborden gaat.
De verkeerszuil is een prettig leve
ringsartikel. Men hoeft niet bang te zijn,
dat er ooit een stagnatie komt in de
bestelling hiervan. Er rijden nog steeds
genoeg auto's tegen deze stille verkeers
regelaars op. In de tijd, dat de verkeers
zuil zijn intrede deed in de grote steden
van ons land, leverde men er soms wel
400 a 50C per jaar aan één stad. Dat is
nu minder geworden. De chauffeurs zijn
aan deze verschijningen in de verkeers-
wereld gewend geraakt. Het is altijd
moeilijk precies het aantal te noemen,
dat momenteel aan ons land geleverd is.
Naar schatting heeft de Haarlemse fa
briek ongeveer 2000 verkeerszuilen bin
nen de landsgrenzen geëtaleerd, als er
tenminste, sinds we ons gesprek met
onze gids hadden, geen aanzienlijke hoe
veelheid omvergereden is.
Het klinkt een beetje eigenaardig, als
we zeggen, dat de moderne verkeerszuil
dan pas goed geconstrueerd is, wanneer
hij bij een onzachte aanraking met een
auto geheel en al omvalt. Het is echter
niet zo, dat een lichte duw reeds vol
doende is om het zover te laten komen.
Menige kwajongen zou dan zijn plezier
scheppen in het omver werpen van ver
keerszuilen. Zo „wankel" heeft men de
constructie nou ook weer niet gemaakt.
Als een auto tegen een verouderd
exemplaar aanrijdt zal hij meer schade
oplopen dan wanneer hij met een klap
tegen een nieuw product terecht
komt. Vroeger maakte men de ver
keerszuil uit een stuk. De lichtbak
werd in zijn geheel vast in de grond
gezet. Tegenwoordig wordt dit ver-
keersartikel in twee gedeelten afgele
verd. De eigenlijke zuil komt op een
voetstuk te staan en wordt met een
paar lichte bouten vastgemaakt. Raakt
er nu 'n wagen uit de koers en botst
deze flink tegen het bovenstuk aan
dan breken de bouten en valt het hele
geval als een wasketel op de weg. Zo
is de verkeerszuil van het ogenblik
geen onwrikbare tegenstander meer
voor de autobumper, en dat betekent
minder kans op grote schade, Zowel
aan wagen als aan de zuil zelf.
Tegelijk met de nieuwe verkeerswet
is er een voorschift gekomen over de
afmetingen van de lichtbakken. Het kan
nu niet meer gebeuren, dat er producten
van verschillend formaat worden ge
maakt. Voor de grootte van het raam
bestond altijd al een instructie, maar niet
alle verkeerszuilen hadden dezelfde dik
te. Nu worden zij allemaal gelijk. In
de Haarlemse fabriek zijn mensen werk
zaam, die steeds weer met de practische
toepassing van nieuwe ideeën experi
menteren. Zij kunnen hun experimenten
echter niet botvieren op verkeersborden.
De fabricage hiervan is gebonden aan de
voorschriften van de overheid. Voor de
technische afdeling en de tekenkamer
blijft er echter nog genoeg arbeidsterrein
over.
We zullen voorlopig een bezoek aan
de ruimte, waar onze verkeersborden
geboren worden, uitstellen en eerst een
kijkje gaan nemen bij de arbeiders, die
zich gespecialiseerd hebben in de fabri
cage van bijzondere verlichtingsappara
ten voor vliegvelden en van noodver
lichting op schepen. Een deel van de
startbanen wordt 's nachts en 's avonds
verlicht door natrium-schijnwerpers.
Kleine lampen, die rood, geel of groen
licht uitstralen wijzen de vliegtuigen op
de grond de weg. Deze lampen lijken
veel op die van de mijnwerkers. Ze zijn
alleen veel kleiner.
De noodverlichtingsapparaten voor
schepen zijn ingewikkeld, althans voor
een leek. We hebben maar niet gevraagd
ons uit te leggen hoe alles precies in
elkaar zat. Onze gids liet ons in vogel
vlucht zien wat voor onderdelen er nodig
waren om het geheel te doen werken
en toen begon het ons al te duizelen.
In de toonkamer zagen we een demon
stratie. Evenals op de schepen hing daar
aan de wand de noodverlichting, die
door het indrukken van een knop in
werking werd gesteld. Het lichtpuntje
was niet groter dan dat van een fiets
lamp. Wanneer ergens op het schip het
electrisch net gestoord is, behoeft men
niets te doen om toch licht te krijgen.
De apparaten, die over het gehele vaar
tuig zijn aangebracht, zorgen automa
tisch, dat er plaatselijk altijd direct licht
is, zij het niet overdadig.
Er valt zoveel te bekijken in deze fa
briek, dat we niet overal even lang
kunnen blijven. Tenslotte komen we te
recht bij de afdeling, waar het grootste
deel van de verkeersborden in ons land
gemaakt wordt. U kent de afbeeldingen
wel. Deze figuren worden hydraulisch
in een metalen plaat geperst, die daarna
vierkant of cirkelvormig wordt afgesne
den, zo het voorschrift wil. Het beschil
deren van het bord is een kwestie van
Advertentie
zaqhtle sergeant
een ogenblik. Voor het zover is heeft de
metalen plaat een reeks bewerkingen
ondergaan in een serie %warme en koude
baden. Daar wordt het metaal geschikt
gemaakt om de verf jarenlang vast te
houden. Laag voor laag wordt de lak
erop gebracht. Dit gebeurt niet met de
hand. De verfspuit doet het werk. Ten
slotte komen de felle signaalkleuren er
op.
Het gaat er toe als bij batikken. Al
wat b.v. niet rood moet zijn wordt be
dekt. Het bord komt in een kast, waar
het met rode verf bespoten wordt. Zo
brengt men ook de andere gewenste
kleuren er op aan. Hiermee is echter
nog niet gezegd, dat het product kant en
klaar is. De verfspuit blijft een mecha
nisme en voor een nauwkeurige afwer
king is altijd nog de hand van de vak
man nodig. Op bijgaande foto kunt U
zien, hoe één van deze mensen bezig is
met het bijwerken van een verkeersbord.
Daarnaast zijn weer anderen aan het
werk met het beschilderen van gemeen
teborden. Hiervan zijn er doorgaans
niet veel te maken. Een plaats kan b.v.
maar twee toegangswegen hebben en de
twee borden, die er dan geleverd moe
ten worden, komen geheel voor rekening
van de schilder. Deze zet letter voor let
ter op de plaat. De verfspuit komt er
helemaal niet aan te pas. Die gaat pas
werken, wanneer hij een grote hoeveel
heid borden achtereen kan besproeien
U vindt misschien, dat die grote zorg
wat overdreven is voor een ding, dat
buiten komt te staan. In het bedrijf is
men een andere mening toegedaan. Een
product met enige afwijking hoe klein
ook en alleen maar te zien als je er met
de neus boven op hangt wordt bij de
eindcontrole niet doorgelaten. Tegen
woordig maakt men ook verkeersborden,
die werken als een reflector en bedekt
zvjn met een fluorescerende laag.
In de aanhef van dit artikel hebben
wij reeds even aangestipt, dat de fabriek
een belangrijke afdeling heeft in Hoorn,
waar lichtmasten voor binnen- en bui
tenland gemaakt worden. Als het Haar-
lemse industrieterrein niet zo'n orige-
lukkige toegang had en onze stad niet
zo weinig faciliteiten bood. zou deze
afdeling in de buurt van het moeder
bedrijf gebleven zijn.
et Engelse volk is zeer gehecht
aan de traditie, in die zin dat het
eerbied heeft voor het eigene van
het verleden.
De verklaring hiervoor zal wel ge
zocht moeten worden in de eenzame
ligging van het land. zoals het omspoeld
is door zeeën en nergens een directe
overgang heeft in het land van een
buurvolk. Historisch zou de verklaring
gezocht kunnen worden in een ontwik
kelingsgang, welke zich enigszins afzij
dig van het Europese samenlevings
verband heeft voltrokken. Het alleen
gekende Engeland, het grote moeder
land, verkreeg een aureool en alles wat
daar was of vandaan kwam was heilig,
zo lijkt het ons. En de niet onbelangrijke
rol die het land in de wereldgeschie
denis heeft gespeeld heeft bij zijn be
woners een erfelijke superioriteits-
gedachte doen ontstaan en in het volk
eigenschappen ontwikkeld die, evenals
sommige uitingen van liefde en genegen
heid, niet bepaald nuchter mogen heten
noch met de normale logica gemeten
mogen worden. Waarmee men trouwens
zelf in de tentoonstelling van het ..Festi
val of Britain" het vorige jaar flink de
draak heeft gestoken.
Er gebeuren op dat eiland volkomen
zinloze dingen in naam van de traditie
die men telkenjare nog weer doet, al
leen omdat men destijds vergeten heeft
het gebruik af te schaffen toen de re
den ertoe vervallen was. Een spectacu
lair gebeuren als de pracht van eeuwen
oude uniformen, zoals we die laatstelijk
konden zien in de filmreportages van de
koninklijke begrafenis, is echter even
zeer te danken aan de traditionele trek
van de Engelsen.
Het handschrift, dat in Engeland
wordt gebezigd, is, ofschoon voor ons
vrij vlot leesbaar, toch van een geheel
ander karakter dan dat wat wij plegen
te gebruiken. Ook de Engelse schrijf
wijze is namelijk een erfenis van een
ver verleden, zijnde een vrijwel onver
basterde voortzetting van het sierlijke,
rhythmische, met de ganzeveer geschre
ven schrift uit de renaissance-tijd, het
welk op zijn beurt weer afkomstig is
van de schrijfmethode die door de mon
nik Alcuïnus in opdracht van Karei de
Grote werd „genormaliseerd".
Bepaald bewust is men zich in Enge-
Advertentie
GEPROLONGEERD
Hedenavond, Zondagmiddag en -avond
Een interessante afdeling van een veelzijdig bedrijf. Bijna olie gemeenten in
ons land bestellen verkeersborden bij de Haarlemse fabriek „Nederland". Ook
in Pa>ramai'ibo en Djakarta/ staan de bekende verkeerstekens, die u rechts
op de foto ziet. In de rekken liggen blanke borden klaar, om onder handen
genomen te worden. Het beeld is er reeds in geperst. De verfspuit sproeit
er de kleuren op. waarna de man rechts de contouren bijwerkt. Links is men
bezig met het schilderen van gemeenteborden. Letter voor letter wordt op de
plaat gezet.
Het uur waarop de „Safi" Zondag
morgen door de sluis van Spaarndam
getrokken zal worden, is vervroegd.
Als het weer blijft zoals het nu is, be
gint men met de werkzaamheden om
zes uur 's morgens. Verwacht wordt
dat het schip om twee uur 's middags
de sluis gepasseerd zal zijn, indien ten
minste alles volgens plan verloopt. Het
verkeer is op die morgen ter plaatse
gestremd. Langs de verschillende toe
gangswegen zullen borden komen te
staan met aanwijzingen voor de weg
gebruikers.
Vanmorgen was op de voorjaarsbeurs
een aantal van 30.156 bezoekers geno
teerd.
y jet lijkt alweer zo lang gele-
h~1 den, dat de grijze, bejaarde
missionaris van Graven wit
Lisse afscheid kwam nemen, om
dat hij maar weer naar zijn zwart
jes in Midden-Afrika vertrok. Dat
patertje was overal en ook op
onze redactie een welkome gast,
cmdat hij zo blijmoedig was, on
danks zijn zorgen, zo geestig en
onweerstaanbaar gezellig. Hij heeft
een serie artikeltjes in onze cou
rant gepubliceerd en is met een
bom duiten aan boord gegaan, cm
zijn afgebrande „missie" weer 'n
beetje op poten te zetten. Toen hij
mij de af scheidshand gaf, zei hij:
„Nou, dat zal wel de laatste zijn,
want hoewel ik honderd jaar wil
worden tussen de negers, zal ik
Holland niet meer zien." Al zien
we hem dan niet in levende lijve,
door zijn met humor geladen brie
ven worden we toch steeds aan
hem herinnerd. Denk niet, lezer
dat er nu een bedelpartij voor fa
ther van Graven volgt. Louter onti
u te amuseren put ik een en ander
uit zijn waarlijk journalistische
verslagen.
„Daar hoort u weer eens wat van
die ouwe, kromme, nu spierwitte
zeventigjarige pastoor van Achil-
let, die nog durf heeft en de moed
van die oude leeuw, die onze ne
gers drie maanden geleden hebben
dood gespeerd, zo wat anderhalve
mijl van mijn parochie. Mag ik
even mijn jaarverslagen uitbren
gen?
Financieel: naar, plus akelig mi
serabel.
Spiritueel: babies gedoopt 754, vol
wassenen 541, samen 1295. Uitge
reikte H. Communies pl.m. 35.000,
huwelijken ingezegend 256. Dezer
dagen gaan in mijn klein seminarie
veertig zwartjes zich voorbereiden
op het H. Priesterschap.
Hoe het mij gaat? Dank u. De
dokter zegt, dat mijn hart gezond
is, mijn bloed prachtig, maar ook
dat ik 'n oude Ford ben, uitgesle
ten, piepend en rammeiend om
beurteil. Iedere week trek ik toch
naar mijn buitenstatie. 8 tot 10 mijl
lopen en net als ik dan moe word,
kan ik in de biechtstoel uitrusten,
naar het lichaam, maar niet naar
de stralende geest, want de 320
biechtelingen moeten iveer wit van
binnen worden."
Reeds nu wenst, de pater zijn
weldoeners een zalig Pasen. Met
hard of zacht gekookte *itjes en 'n
krentenbrood waar de Hemel niet
tegen kan concurreren. „Wij zullen
het Wel met vliegen doen en zon
der eitjes, want als je er een pak
ken wilt, tippelt het kukeltje er
in vlug weg. O ja, ik moet pannen
op het dak van mijn kerk hebben,
want anders gaat de boel er straks
weer aan. 521.293 pannen, och,
daar vergis ik me, dat is het giro
nummer van
mijn familie
aan de Ach
terweg te Lis-
se Amen."
Die pater
Graven toch!
Mij vangt ie
niet meer
voor een be
delpartij.'
feel wat dames zijn deze week
gevangen in het Krelagehuis,
waar op dit ogenblik de roem
loze resten van de Voorjaarsbeurs
bijeen geharkt worden. Nu ze ge
sloten is, gaan we eens fijn rodde
len. Er zijn heel wat mannen in dit
paradijsje- voor de vrouw geweest,
maar ook heel wat thuis gebleven,
omdat ze niet meemochten of het
kroost moesten bewaken. ..Niks
voor jou, die modeshow en nog
minder die vertoning van nacht
kleding." En hij er tegen in: „Zo,
dacht je dat. Ik straks wel betalen
en niet zien waarvoor. En weet je,
dat nachtkleding veel decenter kan
zijn dan avondkleding?"
Zij: Kan best zijn, maar boven
dien is 't vasten en al die snoeper-
en proeverijen zijn dus taboe.
Dan hij weer:-Nee, die is goed.
Ben jij dan nog geen een en twin
tig of al negen en vijftig.
Zij (triomfantelijk)Ik eet straks
niet en gebruik mijn volle maaltijd
■op de beurs. Eerst 'n pittig soepje,
dan 'n miniatuur-rijsttafeitje,
toastje met vispastei, nieuw soort
oliebol, hapje dit, hapje dat, pud
dinkje toe. Met muziek en
zang
Hij (kapot): Dat is niet naar de
geest van de wet, wat heb ik voor
'n vrouw getrouwd?
Zij: 'n Vrouw'.
Hij: Geef m'n pantoffels maar.
Ik zal het wel met m'n sigaartje
doen, die beurs is toch sof....
Zij: Sigaartje? Is dat naar de
geest van de wet?
Weldadige stilte. Vijf minuten
lang. Dan doet hij z'n portemon-
naie open en haalt er een rijksdaal
der uit. En die avond is ze thuis
gekomen met een tas vol monsters,
'n opgewonden kleur en de mede
deling, dat ze maar één nummer
scheelde met de heer, die een
ameubelement won.
Hij: Wat zeg je, 'n heer?
Zij: O, haast iedere vrouw was
met haar man. Waarom ben je
eigenlijk niet meegegaan?
Hij: (opgelost tot niets).
Dat waren de katholieke vroe
de vaderen Woensdag bijna
ook, toen de raad van Haar
lem van twee uur tot bijna half
acht bijeen bleef, 's Morgens twee
sneetjes, 's middags vier dunne en
dan eindelijk om zes uur de volle
maaltijd (volkomen naar de geest,
mevrouw!). Is het dan een won
der, dat bij thuiskomst om acht uur
de zich voor de gemeenschap op
offerende huisvader tot bijna rr'ets
bleek opgelost? Nu zou men zeg
gen, onze burgemeester is toch ook
katholiek, waarom heeft hij dit dan
zijn geloofsgenoten aangedaan?
Kwestie van vooruitzien, want de
middagmaaltijd mag óók vol zijn
als de collatie maar mager is. Met
dat al krijgt de Haarlemse raad
recht op de naam van praatcollege,
zoals de Velsense, die deze week
tot na middernacht debatteerde
over een super-man. Dat zal me
wat worden als de begroting aan
de orde komt. Of niet? De woning
bouw is vier-hoog uitgepraat,
openbare werken kunnen wegens
gebrek aan geld 'niet uitgevoerd
worden, de financiën regelt Den
Haag, de werkloosheid is Woensdag
weggewerkt, Moskou is al in de
raad vertoond. Mijn hemel, wat is
er straks nog te praten? Nu zeker
niets meer voor
Spaarnebabbelaar.
Detail van een door Stanley Morison
aan mr. Reynolds geschreven brief,
welke deel uitmaakt van de in bijgaand
artikel besproken collectie. Deze brief
gaat juist over de manier van schrij
ven. Mert leest daarin o.a. de medede
ling: „Zoals u ziet, breng ik niet in
praktijk wat zo menigeen verkondigt:
dat alle woorden behoren te worden
geschreven zonder de pen van het va-
pier te lichten. Naar mijn overtuiging
moet het handschrift „natuurlijk" zijn,
Omdat het vaart moet hebbenEn
dan de praegnante bekentenis: „Ik heb
een hekel aan een .brief, die riekt naar
een soort van calligraphische schoon-
lieiüsgeur".
land van zijn schrijfcultuur. Er is een
voortdurende levendige aandacht voor,
er wordt veel en diepgaand over ge
schreven, Het meest beroemde boek is
van Morrison, die de leraar was van Eric
Gill, een der Engelse beeldende kun
stenaars die zich ook veel met het ont
werpen van drukletters heeft bezig ge
houden. Er is ook een permanente ten-
toonstellingscollectie die het onderwerp
aanvat bij het Romeinse kapitalen-
schrift, het ontstaan van de „kleine"'
letters aantoont uit de verbastering van
die kapitalen, de ontwikkeling volgt van
het handschrift via de oudste miniatu
ren, charters, manuscriptfragmenten tot
aan de brieven en enveloppen uit deze
tijd. Daaronder bevinden zich foto-
copieën van de handschriften van vele
beroemdheden. Het „levende schrift" is
geëncadreerd met een grote hoeveelheid
litteratuur over schrijfwetenschap en
schrijfkunst en ook de moderne, in En
geland algemeen ingevoerde onderwijs
methode van Marion Richardson is in
die collectie opgenomen.
Waar wij hier te doen hebben met
een steeds reisvaardige tentoonstelling,
kon zij door de goede zorgen van de
heer S. Hartz van Joh. Enschedé en Zo
nen naar Haarlem komen, alwaar zij
te zien is in het Museum Enschedé aan
het Klokhuisplein. Een meer geëigende
ruimte had men moeilijk kunnen vinden.
Het onderwerp is niet in de gewone
zin sensationèel te noemen en zal dan
ook geen algemene belangstelling ont
moeten. Ook het museum is daar trou
wens niet'op berekend. Maar er zijn in
onze omgeving zeker enige honderden
die zich beroepshalve of uit culturele
overwegingen voor het handschrift in
teresseren en deze zullen de unieke ge
legenheid, om van dit aspect van ®en
beschavingsgeschiedenis op een zo over
zichtelijke wijze kennis te nemen, zeker
niet verzuimen.
De tentoonstelling blijft slechts korte
tijd ter bezichtiging en voor de nogal
wisselende bezoektijden verwijzen wij
naar een aankondiging in ons blad van
Woensdag j.l. G. T.
BIOSCOPEN j
Rembrandt: Hoe ouder hoe jonger,
2 4.15, 7 en 9.15 uur. Palace: De m"ur
duisternis, 18 j. 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
Drie vrouwen en een vrijgezel, 18
en 9.15 uur: Za. en Zo.: 2, 4.15, 7 eni».i»
Frans Hals: Copper Canyon, 14 3-
9 15 uur; Zo.: 2, 4.15, 7 en 91„5„u"r' ol5
Bittere rijst, str. volw. 2.15. 4.30, 7e-
uur. Spaarne: De koning der raketma
2.30, 7 en 9.15 uur; Zo.: 2, 4.15, 7 en 9- 5 "i.
Minerva: Een vreemde eend in de du
2.30, 7 en 9.15 uur; Zo.: 2, 4.15, 7 en ?-3U u
Ma.: 2.30 en 8.15 uur.
Zaterdag 15 Maart -,nbbel-
StadsschouwburgComedia met „BO
tje", 8 uur.
Zondag 16 Maart „nhbel-
Stadsschouwburg: Comedia met
tje", 8 uur.
Maandag 17 Maart uel&e
Stadsschouwburg: A.T.G. met „De
van vier kolonels", 8 uur.
APOTHEKEN n
avond- en nachtdienst
Haarlemse apotheken worcit waa'®,,.,at
fa. Duym Keur, Keizers,,
mam
Kruisweg 30, tel. 10043: Marnix-apo
Mamixstraat 65. tel. 23525.
ZIEKENVERVOER
De Zondag
de
men door
men aoor ia. uuym öc iveui, „mes,
6, tel. 10378; aptheek Begemann Snei J
KVuicnieo 30 l„) 10043- Ms>rniX-aPOl,"i
Fa. Mathot, Gr. Houtstraat 9. t«
Margriet. Turfmarkt 19 rd., tel.
Heemstede: Fa. Buitenman en Co
huisplein 7, tel. 28523.
Een der slachtoffers van de aanrt. te
welke kort geleden bij het Houtp»?
Haarlem plaats had, is Vrijdag j-l-.'je».
Mariastichting te Haarlem oven
Hierdoor krijgt dit ongeval we' fie
droevige gevolgen. Mevr. Duwel. ,el
een gezin heeft van 18 kinderen R89
zeer moelijk gemist worden.
De uitslagen van de wedstrijde>1 o0j
de Hof van Holland-beker, Vrijdag8
gehouden, luiden: n 6
7.0*
8.5*
11.36
6.8
7.1*
Lunenburg
180
19
31
Dollé
250
19
56
Reich
148
21
33
Dieckmann
250
21
66
Lunenburg
188
22
38
Willemsen
250
22
59
Stolk
241
35
33
v. Rongen
250
35
44
nü
Gistermorgen om half tien zijn v
hoek van de Hartenlustlaan en
Bloemendaalseweg een vrachtauto
een personenwagen vrij hevig eyti'
elkaar gebotst. De luxe auto werd g,
stig beschadigd en moest worden ujt
gesleept. De bestuurder, J. v. d. f1-
Santpoort, werd licht gewond.
Artsen: D. R. Mansholt, VinkeD
23, Santpoort, tel. 8320. 0
eb*3"
Mansholt,
tel. 8320.
Apotheken: (ook nachtdienst)'- '"42,
theek De Wilde. Broekbergenla8 ms
Santpoort, tel. 8284 en Bloemen0^,^-
Apotheek, Bloemendaalseweg
mendaal, K 2500-22181.
85,
Advertentie
Cold Wave. De nieuwste vinding. huié'
vaarlijk voor de meest gevoel ige
Wordt in onze zaak toegepast.
inlichtingen.
GR. HOUTSTRAAT
nul'
TEL. 19
13/3
Anaconda Copper
48' '7
Bethlehem Steel
49'a
Chrysler Corp
72-14
Genera) Electric
57'4
General Motors
52 7i
Hudson Motors
138»
Kennecott Copper
79 v;
Montgomery Ward
61 '4
North American Can
208»
Radio Corp
267b
Republic Steel
418»
Shell Oil
83:a
Southern Pacific
65)4
Southern Railway
52'
Tidewater
47-A
U S. Steel
39 (s
j4
495*
J3-*
19a'
20
41w
25"
6'i
*8>1
S*
Deismond? Dat vraagt een
e*1
.iet-
zo ja. dan moet men hem zien
gen als leider mee te vechtt'jf8
de brute Noordeloingen, die he'1
te boycotten. cC( hie
Er worden op het doek ,,SCILr'
staaltjes van wonderbaarlijk6
kunst" gegeven, terwijl enK6,,?9'
mante ladies voor de nodige r'
zorgen. fijll
De film „Bittere rijst" h®5-oke°vpl'
reeds eerder en uitvoerig besP er jS-
deze rubriek. En wij kunnen 0 ^.rK
komen mee bevredigen, dat j-jirrm^a
nog in de gelegenheid is dn gyj" ur
te zien, waarin de bekend6pf,ns*^
Mangano de hoofdrol speelt- ,v-aa',el-
De Santis heeft in deze fiim- r')s.
het verhaal zich afspeelt injm
- al
van formaat van
K.F.C. keurde haar voor
senen.
Voor Gwen Davenport's schepping
mr. Belvedère, op het witte doek nu
al enige malen door Clifton Webb be
lichaamd. is thans ook in het in ons iand
als „De zilveren fluit" bekende toneelstuk
een plaatsje ingeruimd. Henry Koster
heeft aldus dit spel onder de titel „Mr.
Belvedère rings the Bell" (Hoe ouder,
hoe jonger) verfilmd op de wijze, die
we van hem gewend zijn, dat wil zeg
gen, wel onderhoudend, met veel (gees
tige) dialoog, maar zonder verdere
filmische pretentie. Dat zullen weinigen
in dit geval ook eisen. Men beleeft er
enige prettige uurtjes en wij kunnen
deze aardige film. die zö nu en dan een
tikje aandoenlijk is, wel aanbevelen.
Iedereen kan er heen.
„De muur der duisternis", een film met
hier en daar zeer suggestieve beelden,
vertelt van een oorlogsvlieger, die na
een operatie aan geheugenstoornis lijdt.
Als hij na de oorlog in zijn land terug
keert wordt hem dat noodlottig. Hij
wordt verdacht van moord en komt voor
nader onderzoek in een psychiatrische
inrichting terecht. De politie tracht het
gebeurde te reconstrueren evenals de
man, die door zijn geheugen in de steek
gelaten is. U hebt het al wel begrepen:
de man is onschuldig. De werkelijke
moordenaar wordt gepakt en de ex-
oorlogsvlieger draagt er met behulp van
een vrouwelijke dokter het zijne toe bij
om alles tot een goed einde te brengen.
Het is zogenaamd een daverend ge
val, waarmee regisseur Irving Reis on
der da titel „Drie vrouwen en een vrij
gezel" op de proppen komt. Zo op het
oog ziet deze aankondiging er vrij on
schuldig uit. Maar de clou blijkt te lig
gen in het feit, dat de betreffende ver
tegenwoordigsters van het vrouwelijk
geslacht ook drie echtgenoten hebben,
die in deze film voorbestemd zijn om
op heerlijk verdachte manier bij de
neus genomen te worden. In filmland
neemt men het, zoals bekend, met deze
materie niet zo ontzettend nauw, wat
inderdaad aanleiding kan geven tot de
meest dwaze verwikkelingen. Maar wij
ontkomen hier niet aan de indruk, dat
de drie mannen en hun respectievelijke
gades van elkaar weglopen alsof het
een dienstmeisje betreft, die ontdekt
een lastige mevrouw te hebben gevon
den. En dan mag meneer Reis enkele
malen blijk, geven van vakmanschap en
incidentele staaltjes van fjlmvernuft
laten zien die geslaagde momenten hef
fen de bezwaren nog niet op. Achttien delen in een goed happy
jaar.
Het is weer een onvervalste
westfilm, die deze week in "c et j
Ha-lstheater. onder de titel „CoPj s'p
nyon" wordt
vertoond. Is dc ««'.'v-
Johnny Carter de gezochte
DeSmond? Dat vraagt een gf°
derlingen van Coppertown z,cP. f"
t' te:
ree; eet>
den van Noord-Italië. al aepn ei' pe
van zijn kunnen uitgetrokken akt-
werk van formaat van g6 t vo'
Het is eigenlijk een zotte bijt
zij*' ha1*
iet
met die „Vreemde eend in,t-jÊ
het zou een flauw verbaan-)
de Engelse humor de sit,l!aLaai 5 'ie
gered, want het schijnt ailej2 vl°P
nen te zijn om het leger. tie
luchtmacht en de dip V
maling te nemen, en demhiust
dat gebeurt, wekt de te sZx\A'
Engelsen weten hier hefAjijke
heten. Een prettige .fi^^verte'^fie8'
en dat maakt ze tot mcnif„ oP^T.jin6''
die zoveel zelfspot kunne" Kn' (o
als nodig is om mensen.) Ce,ej\ k°!'
hpten F,en nrpt.t.iee film .„„tel I
1$
A'le
blemen, alleen wat luchtig
der, die bijzonder gezona -
tijden. ook
De film v,Hamlet" staat omj pl
gende week Donderdag op gese -t
Waar daar reeds zoveel o ,staan
is, mogen we nu weJ v K
zeggen: achttien jaar. SP jH
frnU^eïl'
De oude en jonge g® ()1.aai< ^ef
het Spaarne-theater z° n dei
en avontuur zoeken, J^ing
weer terecht bij de
mannen". De spanning is a'n(9rU
niet van de lucht en hei g rlvo" „(K
emoties deze .komnkUJ te \se
m -ie te beleven en tenslotte Ape
delen ihanrlV'6
tijden.
V
u
iKr\.
