Nieuwe Haarlemsche Courant | 1952 | 22 maart 1952 | pagina 5

Nieuwe wijzigingen op buitengewone
bevoegdheden burgerlijk gezag

Eric de Noorman: Hei land der duisternis

Prijsdaling op goederenmarkten en muntinflatie

De LEEUW aan de Lente-avondhemel

KER

Minister Beel: Regering
moet kunnen regeren

Virgeet de

mens

met

M

Coupures aangebracht in film
„Vrede in de wereld

Amerika kan schokken beter
opvangen dan Europa

Koninklijke verschijning op het
sterrentoneel

Wereld federalisten gebruiken fdm
van Europese federalisten

ZATERDAG 22 MAART 1952

PAGINA 5

Spoedig contact met
Kamer over B.V.D.

H

f'n

Sproeten

N» tüdig SPRUTOL

Bert van Schijndel te
St. Oedenrode bediend

Ook gezondheidstoestand van
zijn vrouw baart zorg

Kamercandidaten V.V.D.

Zes maanden geëist
tegen bankhouders

Politierechter legt echter
geldboete op

Indonesië wijst 16
Chinezen uit

Aanvulling Opiumwet
te wachten

Goede vangst van douane
te Rotterdam

Hoogspanningsleiding
Haarlem-Aalsmeer

Geen bovengrondse
verbinding?

Herbegrafenis oorlog
slachtoffers

FINANClêN EN ECONOMIE

DEZE WEEK:

O irlogseconomie in
vredestijd

Regulus tweemaal zo
heet als de zon

Andere sterren van
de Leeuw

cseutr

K.N.M.I. niet bij regen
verzekering betrokken

HILVERSUM

Liturgische weekkalender

^an onze parlementaire redacteur a.i.)

>t?nWe^ minister Beel is zijn teleur-
elling over de aanvaarding van de
tV^n9 bij de Grondwetswijziging in-
e de buitenlandse betrekkingen nog
0et_ te boven, ofwel hij is wezenlijk

Jstemd over de critiek, welke
°"r is losgekomen op het w.o. „Bui-
Gewone bevoegdheden burgerlijk
dat hij vlak daarop te verdedigen
j W. Hoe het zij, er viel Vrijdagmid-
9 in de Tweede Kamer een onder-
l0"1 van enigszins gepiqueerd zijn te
.speuren in zijn beantwoording van
sprekers over dit onderwerp. Een
h™}tsante noot bracht echter wel 's mi
ners

.-w s verklaring, dat de
"erge waren gerezen

haren hem

r uerge waren gerezen voor wie
u' namelijk nog niet mocht weten: er
H?n bij de bewindsman in dit opzicht
ets meer te berge reizen.

,Es,n betoog was overigens gefundeerd
de stelling, dat de Regering in de
j*egenheid moet worden gesteld om
i '"egeren, ook in moeilijke omstandig-
j den. Terecht stelde hij, dat dit de
is, die door het gehele ontwerp

De Minister van Binnenlandse Za-
zal, zo stelde prof. Beel, indien
jiodig bevoegdheden van bestaande
instanties aan zich moeten trekken
P®t echter, zoals de heer Ritmeester
?®t had voorgesteld, de burgemees-
ondergeschikt worden gemaakt
jjn deze bewindsman, ontkende spr.
"tot grote stelligheid. Men kan in
middels van mening verschillen over
Je vraag of overdracht van grond
wettelijke bevoegdheden aan civiele
?>"ganen mogelijk is en dit vloeit dan
Joort uit het meningsverschil over
jet begrip „grondwettelijke bevoegd
heden."

j^Ude groepering van de verschillen-
rv bijzondere toestanden met het oog
ju situatie in binnen- en buitenland
Ij 'haalde de minister nog eens, dat
lot Militair Gezag zich zal beperken
iiiiw maatregelen, welke voor een
'Ste uitoefening van de militaire taak
T'g zijn.

)i len aanzien van de internerings-
!hf>estie- verklaarde de bewindsman, dat
kjj. wü handelen in de geest van het
;."taat van Rome, dat overigens nog

in werking is getreden. Prof. Beel

iJW de interneringsaangelegenheden
ov ook niet zo plezierig, maar om nu
concentratiekampen te gaan spre-
n> dat was toch al te bar.

de kern van die penibele vraag

Advertentie

Jb»ncn vroeg in t voorjaar

(Vervolg van pag. Ij

zover de door hem voorgestane
Inregelen steunen op wetten en wet-
f. maatregelen (men denke aan
tj^trng-politiek financiën; investe-
'telii epel'kmg econ. zaken; loonvast-
t0].J.ng sociale zaken enz.) kan hij een
''bk voeren met een vooraf te be-
IjJJben of althans te ramen uitslag,
((f,®r zodra hij gaat spreken over meer
V'Wency in het bedrijf, rechtvaardiger
tabling van de vruchten van het ge-
've;dschappelijk werk, intensiever aan-
vjjding van kapitaalsgoederen, door
'tid ngin® van werktijd, Zondagsar
en ploegenstelsel, enzovoort, dan
j een ander element meespreken
!ii- öe Minister slechts zeer ten dele in
Vjhacht heeft; de (vrijwillige) mede-
LJJmg van de vrije maatschappelijks
roten.

Op 8 Oct. hebben de ministers Al-
bregts en Drees (de laatste als
min, van Soc. Zaken ad interim)
Tweede Kamer een nota over de
(i «Uctiviteit in Nederland voorgelegd,
h uiteenzetting bedoelt te geven van
tg doelstellingen van het beleid terzak»

-productieverhoging.

Crjhdat wij zo overtuigd zijn van de
tj™zaak, dat de Nederlandse produc
er ',teit wordt opgevoerd en omdat we
W6vens van overtuigd zijn. dat zulks
tgi lukken kan zonder o.a. een men-
kj® bereidheid hiertoe bij alle betrok-
•W® n. willen we hier wijzen op een
t^r onze mening bestaand tekort in
wj nota. Het heeft ons n.l. eerlijk
ktpjassd, dat een man als minister Al-
'Wi d'e wii sinds lange jaren ken-
«Om als een vurig verdediger van die
jk'ale beginselen o.m. neergelegd in
lAsesimo Anno, slechts zeer opi-
•tif^akkig in de hier bedoelde nota
I Sjpjbkt over Zondagsarbeid en ploegen-
lïf ,el- Dit duidt er op, dat ook minis-
^Albregts zich dreigt schuldig te gaan
'?üLn aan een nog veel voorkomende
Het niet voldoende rekening hou
tig met de menselijke verhoudingen in
'ïj bbderneming. Te meer bevreemdt dit,
we ons herinneren hetgeen deze
Vl:? minister gezegd heeft bij de
mpg van de efficiëncydagen 1951.
sPrak hij: Het gaat in de diepste
de bepaling van de verantwoor-
'h j! e plaats van de arbeidende mens
?l]eJet moderne bedrijfsleven, wat niet
'ijlt van beslissende betekenis zal

V te zijn voor de ontwikkeling
Sep® industriële verhoudingen, maar

omvattend: van de gehele ge-
wt r aP- Den minister, die zo, niet-

V 6bjk, spreekt, dient, wanneer hij
?n..reeerinsBstuk produceert althans

tj6 Jsgeringsstuk produceert,

*e Iraobten dezelfde sociale ge-
Xj, el) richtinggevend te doen zijn
j ®ken n Practiscb beleid. Juist het ont-
Whov,'1van een meer uitvoerige be-
ptf wing van dit aspect in de te vol-
productiviteits-bevorderingsooli-
boet ons vrezen, dat te nemen
hVah 5®'en niet zullen worden ver-
door de betrokkenen: onderne-
Jij arbeiders.

vi(ldpiWe Soed georiënteerd, dan is in-
h^tinf C.O.P. (Commissie tot Op-
X S van de Productiviteit) begon-
aan een campagne om onder het
t!?k publiek de gedachte aan de nood-
r't u an opvoering onzer productivi-
ti;J>,evorberen. Prachtig, dat werd
Ijb, (jl"' Maar we achten het uitgeslo-
J. 2ulk een campagne slaagt in
Mi h'n' dat de arbeiders zich van
V?e regeringsbedoelingen aan-
'ndien zij merken, dat aan hun
jj. aand=eil?seliike belangen onvoldoen-
dpzipv, wordt geschonken. Ook in
th SrK„.t moet het vertrouwen van
^;®t -j'u6™ worden gewonnen. Dit
V\ als °geiiJk zi,in. vooral voor een
*1 5dh kI Albregts, die de arbèiders
bh» JJ®weging van zeer nabij kent
e weg weet.

®h richtinggevend re aoen zijn
s ake n prsctisch beleid. Juist het ont-

tK. h Van acn moor i litrmori ffo ho.

van de heer Ritmeester, die geïnfor
meerd had hoeveel personen er op dit
moment voor internering in aamher-
king zouden komen, is de minister heen
gelaveerd. Hij vertelde namelijk ten
antwoord hoe het in de toekomst zou
gaan; wie dan op Binnenlandse Zaken
zit, zal dit moeten bekijken: een zwa
re taak bij de exorbitant grote be
voegdheden

De heer Weiter interrumpeerde hier
met de opmerking, dat hij tegen de
huidige minister van Binnenlandse Za
ken geen bezwaar had, doch misschien
wel tegen een toekomstige bewindsman.
Waarop prof. Beel nogal raak riposteer
de: dan moet U maar vertrouwen heb
ben in het parlement

Aangaande het verlangen van mr.
Burger om een specifieke toezegging
inzake het overleg m.b.t. de B.V.D.
kwam tenslotte de toezegging, dat er
spoedig contact met de Kamer over de
Binnenlandse Veiligheidsdienst zal
plaats vinden.

De heer Stokvis heeft hierna een
tijdlang Duits staar, te praten om aan
te tonen, dat de redactie der voorge
stelde bepalingen overeenstemt met die
van allerlei kwalijke verordeningen.

Er is inmiddels weer eens een Nota
van Wijzigingen op het w.o. uitgeko
men. Het belangrijkst zijn hierin gro
tere garanties voor interne gevallen:
een voorgeschreven proces-verbaal, re
geling van bezwaarschriften e.d. Na
zich een half uur hierover te hebben
beraden beeft de Kamer besloten nog
eens tot Dinsdag voor de nu andermaal
gewijzigde bepalingen te gaan zitten.
De heer Gortzak kwam namelijk met

het voorstel daartoe en ditmaal kregen
de communisten eens hun zin. Het
quorum was niet aanwezig, zodat men
ook moeilijk anders kon. Maar voor
zitter Kortenhorst deed tevens uitko
men, dat de Kamer niet zó gehaast
meer is. Midden op de Vrijdagmiddag
ging men dus naar huis.

Bert van Schijndel. die sinds enige tijd
verpleegd wordt in het St. Odagesticht te
St. Oedenrode, is voorzien van de H.
H. Sacramenten, Ook de gezondheidstoe
stand van zijn vrouw baart zorg.

Zoals bekend, vierde het echtpaar
Van Schijndel 20 Februari j.L de zeven
tigjarige bruiloft

In het weekblad „Vrijheid en Demo
cratie" zijn de candidatenlijsten van de
V.V.D. voor de komende Tweede Kamer
verkiezing gepubliceerd. In alle kies
kringen is mr. Oud lijstaanvoerder. De
eerste zeven plaatsen worden in alle
kieskringen in wisselende volgorde door
zittende Kamerleden bezet, n.l. door
mr. P. J. Oud, mevrouw A. Fortanier—
de Wit. H. A. Korthals, F. den Hartog,
R. Zegering Hadders, G. Ritmeester en
J. G. H. Cornelissen. Het Kamerlid mr.
O. Vonk komt op geen der candidaten
lijsten voor en zal dus niet in de Kamer
terugkeren.

De nummers 8 t.m. 11 zijn in alle
kieskringen resp.: mr. H. F. van Leeu
wen, H. J. Ankersmit, mevrouw mr.
J. M. Stoffelsvan Haaften en M. A.
Wisselink.

De eis, die het Openbaar Ministerie,
bij monde van mr. Maris, Vrijdag uit
sprak in- de zaak tegen een' drietal Ha
genaars, die als bestuurslid of anders
zins gelegenheid hadden gegeven tot
en/of deel hadden genomen aan hazard
spel, veroorzaakte wel enig rumoer op
de overigens schaars bezette publieke
tribune van de Haagse rechtbank. Zes
maanden onvoorwaardelijke gevange
nisstraf achtte mr. Maris de juiste cor
rectie voor mevrouw M. geb. Van der
V„ en de twee andere beklaagden F. D.
en J. de Bdie als bestuursleden van
de speelclub „Imperial" in strijd met
de wet zouden hebben gehandeld. Bij
de speelclub „Imperial" werd roulette
en baccarat gespeeld.

Mr. P. van 't Hoff Stolk, die als ver
dediger optrad, zei geschrokken te zijn
van de zware eis van de officier, die hij
in geen verhouding vond staan tot de
ernst der gepleegde feiten. Reeds di
rect na de oorlog immers was het aan
de politie bekend dat in Den Haag ver
scheidene speelclubs gelegenheid gaven
tot hazardspel en dit werd oogluikend
toegelaten.

De politierechter vonniste als volgt:
500 gulden boete. sub. 100 dagen hechte
nis, met drie maanden voorwaardelijk
en een proeftijd van drie jaar voor me
vrouw M. van der V., 750 gulden sub.
150 dagen hechtenis met een voorw. ge
vangenisstraf van drie maanden en een
proeftijd van drie jaar voor D., en 50
gulden boete sub. 10 dagen hechtenis
en twee maanden voorwaardelijk met
een proeftijd van drie jaar voor De B.

Vervolgens verscheen voor de politie
rechter de 45-jarige kapper P. S.. die
in de jaren 1948 tot 1951 bij de speel
club .Entre Nous" had gewerkt als
bankhouder en croupier.

De politierechter veroordeelde hem
tot 150 gulden boete sub. 30 dagen met
twee maanden voorw. en een proeftijd
van drie jaar.

Bij verstek werd de Hagenaar B., die
ook als croupier en bankhouder terecht
had moeten staan, tot 250 gulden boete
sub. 50 dagen hechtenis en een voorw.
gevangenisstraf van twee maanden met
een proeftijd van drie jaar veroordeeld.

De Indonesische autoriteiten hebben
zestien Chinezen van een groep van een-
èn-twintig man, die onlangs illegaal van
Hongkong uit in Indonesië was binnenge
komen. uitgewezen. Over het lot van de
vijf andere Chinezen is nog geen besluit
genomen.

De 14-jange Hoöbie va assen i s ae
jongste vliegenier ter wereld. Hij is een
•zoon vam de chef technische dienst van
het zweefvlieg kamp Teriet bv Arnhem.
Deze week heeft hij zijn brevet zweef
vliegen gehaald. De voorgeschreven
minimum-leeftijd is 14 jaar en Robbie
was zo enthousiast, dat hij op zijn ver
jaardag zelfs het brevet A en B zweef
vliegen behaalde

50. „De voerman zei dat de gevangenen voor de beren worden geworpen!"
Langzaam rijst de Noorman overeind. „Dat is mij voldoende. Kom mee, Orm.'

„Nu, mij is het te veel," sputtert de morsige roerganger. „Die wildemannen deu
gen niet, dat heb ik de hele tijd gezegd en daar houd ik me aan! Hé daar!" onder
breekt hij zichzelf schril. „Waar gaan we heen? Niet achter die rotsen, hoop ik!
Daar verdwenen Scorr en zijn duivelskinderen nog geen tien minuten geleden
achter!"

„En waar Scorr gaat, gaan wij!" zegt de Noorman kort, zijn zwaard trekkend.
„Na wat ge me verteld hebt, heb ik alleen nog wieer haast om onze vrienden uit de
handen van de Priesters van de Beer te krijgen!"

Behoedzaam sluipt hij om de rotsen heen, op de hielen gevolgd door een zeer
mistroostige Orm. Mijn oude moeder had gelijk, hoor!" hoort Eric, hem lusteloos
mompelen. „Ik. had nooit naar zee moeten gaan. Ik had metselaar moeten worden,
dat is een fatsoenlijk vak, zonder wildemannen en dat soort ellende, 't Is dat ik

niemand ongerust wil maken, maar als ik alle voorgevoelens vertelde die ik nu tn
me op voel komen

Maar de Noorman slaat geen acht op hem. Voorzichtig volgt hij het spoor van de
karavaan. De gehele dag trekken beide mannen door het troosteloze, grauwe land
schap, dat steeds rotsachtiger wordt. Maar hoe zwaar het terrein ook is, angst over
het van zijn vrienden dwingt Eric geen ogenblik rust te houden. Er komt een
mogenblik waarop hij vreest het spoor verloren te hebben, als zij een stenige hoog
vlakte overtrekken. Maar enkele ogenblikken later, als zij een rotspunt zijn omge
trokken, wenkt hij Orm haastig weg te duiken. Onder hen strekt zich eer, ruw
aangelegde weg uit, waarop hij in de verte Scorr's karavaan tussen de rotsen
ziet verdwijnen.

„We zijn hen dicht op de hielen," mompelt de Noorman grimmig. „En naar deze
weg te oordelen naderen we de eerste menselijke nederzetting die Scorr doelbewust
opzoekt

Bij een contróle-onderzoek aan boord
van de onder Liberiaanse vlag varende
olietanker ..World Liberty" heeft de Rot
terdamse douane een goede vangst ge
daan. Uit verscheidene schuilplaatsen in
het schip haalden de douaniers drie pond
opium en een-pond hasjiesj te voorschijn,
verdovende middelen, die in de smokkel
handel enkele duizenden guldens zouden
hebben opgebracht.

Degene, die in het binnenland in het be
zit van hasjiesj wordt aangetroffen, kan
niet worden vervolgd. Dit is reeds enige
tijd gevoeld' als een leemte in de wet. Naar
wij vernemen zal er binnenkort bij de
Tweede Kamer een wetsontwerp tot wij
ziging van de Opiumwet worden ingediend
om deze leemte weg te nemen. Dit wets
ontwerp is reds in behandeling bij de
Raad van State. Er zijn geen arrestaties
verricht omdat de verdovende middelen
nietop de leden der bemanning werden
aangetroffen.

Het Tweede-Kamerlid Posthumus
(Arb.) hêeft énige tijd geleden de mi
nister van Economische Zaken schrifte
lijk gevraagd of het juist is, dat het
Provinciaal Electriciteitsbedrijf van
Noord-Holland overweegt een boven
grondse hoogspanningsleiding tot stand
te brengen tussen Haarlem en Aalsmeer.
Tevens vroeg hij of de mogelijkheid be
staat, dat een dergelijke bovengrondse
leiding, nu dan wel in de toekomst, het
ongehinderde en veilige luchtverkeer
van en naar Schiphol in bepaalde om
standigheden zal kunnen bemoeilijken,
en of als gevolg daarvan de mogelijk
heid kan ontstaan, dat Schiphol minder
attractief zou kunnen worden geacht
door het internationaal luchtverkeer.

De minister van Economische Zaken
heeft mede namens de minister van Ver
keer en Waterstaat geantwoord dat hij,
evenals zijn ambtgenoot, reeds doende
is te bevorderen, dat de aanleg van deze
hoogspanningsverbinding hetzij geheel,
hetzij gedeeltelijk, niet als bovengrondse
lijn tot stand zal komen.

Op de erebegraafplaats te Overveen
is Vrijdag de urn met de stoffelijke
resten van de Amsterdamse architect D.
Brouwer bijgezet, die in deze zelfde
duinen door de Duitsers werd gefusil
leerd. De heer Brouwer werkte mee
aan de samenstelling van een kleine
verzetsgroep onder leiding van E. de
Nève en aan het blad „Vrij Nederland".
Voorts heeft hij geallieerde piloten ge
herbergd. Toen de groep waartoe bij
behoorde, in September 1941 groten
deels werd gearresteerd, dook hij onder
in Rotterdam en werd daar op 24 Sep
tember '41 gearresteerd. Het Feldge-
richt veroordeelde hem ter dood.

Hij heeft veel gewerkt voor ..De
Bijenkorf' en eveneens een groot aan
tal gebouwen voor het nevenbedrijf de
„Hema", ontworpen.

Elf slachtoffers van de Duitse bezet
ting hebben Vrijdag op de erebegraaf
plaats te Loenen (Veluwe) een defini
tieve rustplaats in vaderlandse bodem
gevofiden. Nadat 's ochtends voor
afgegaan door een gezongen requiem
mis, opgedragen door de hoofd-leger-
aalmoeZenier mgr. H. J. J. M. van
Straelen het stoffelijk overschot van
zes hunner aan de schoot der aarde
was toevertrouwd, werden na de mid
dag de overige vijf slachtoffers ter
aarde besteld. Onder hen bevonden zich
twee militairen, de luit.-kol. der infan
terie P. J. Gaillard, die zich in de
strijd om Rotterdam, in de Mei-dagen
van 1940 onderscheidde en later in
krijgsgevangenschap stierf, en sergeant
D. de Bruyn uit Rotterdam, die mede
heeft gevochten in de geallieerde legers
bij hun opmars in Duitsland en daarbij
om het leven is gekomen.

De wetgevende vergadering van de
Goudkust hééft Vrijdag met 45 tegen 31
stemmen Kwame Nkroemah tot de eer
ste Afrikaanse premier van de kolonie
gékozen.

Naast zovele andere problemen,
waarmede de West-Europese re
geringen te kampen hebben,
doemt thans weer een nieuw vraagstuk
op, dat de toestand nog ingewikkelder
maakt dan hij al was. Aan de ene kant
heeft men met meer of minder succes
kansen de strijd aangeboden tegen het
inflatiespook, aan de andere kant is
men thans weer beducht voor het gevaar
van prijsdalingen, dus van „deflatie".
Deze twee gevaren doorkruisen elkaar.
Men weet nauwelijks meer van welke
kant het grootst gevaar dreigt.

Reeds eerder hebben wij gewezen op
het verschil tussen prijs- en munt infla
tie. Tussen deze twee verschijnselen
behoeft geen rechtstreeks verband te
bestaan. Het eerste betekent het aan
zwellen van het prijspeil van goederen,
het tweede het toenemen van Je omloop
van bankbiljetten in wanverhouding tot
de beschikbare goederen, waarbij zich
dan een teveel aan bestedingsvermogen
bij het publiek vertoont tegenover de
omvang van verbruiksartikelen.

Uit de jongste ontwikkeling, die men
kan gadeslaan op de wereldmarkten,
blijkt dat er op het gebied van de prij
zen een duidelijke kentering is waar te
nemen, die bezig is te leiden tót het
ontstaan van een economische crisis, ook
in Amerika, dat overigens in Eüropa
meer en meer de toon aangeeft.

Het nieuwe gevaar is. zoals boven ge
zegd. dat van de deflatie, van prijsdalin
gen over de gehele linie. Dit verschijn
sel zou in beginsel voor de verbruikers
massa zeer welkom en toe te juichen
zijn, ware het niet, dat indien de omloop
van bankbiljetten niet afneemt deze ver
houdingsgewijze een waterhoofd krijgt.
Dit wijst op zichzelf alweer op het feit.
dat ook prijs- en munt d ef 1 a 11 e geen
automatisch verband vertonen, hoezeer
dit op het eerste gezicht normaal moge
schijnen.

Wanneer de prijzen sterk stijgen, gaat
dit gewoonlijk gepaard met het schaar
ser worden 'van de desbetreffende goe
deren. Na het uitbreken van het con
flict in Korea was het voornamelijk de
Amerikaanse regering, die als koper van
grondstoffen en goederen optrad. De
vraag overtrof sterk het aanbod en
Europa kwam bijna niet in de gelegen
heid tot het doen van aankopen. In dit
opzicht bevond Nederland, dat toevallig
over vrij ruime voorraden beschikte, zich
bij vele bedrijfstakken tenminste in een
betrekkelijk gunstige positie.

Thans teren fabrikanten en gros
siers. die op een zich uitbreidende alge
mene daling hopen, hun voorraden in.
Het publiek wacht evenwel op la
gere prijzen en hier ligt het voornaam
ste gevaar van een zich toespitsende
economische crisis in de industrie van
v e r b r u i k s goederen. De situatie va
rieert natuurlijk in de verschillende
Europese landen, maar zij is. ook al
houdt men rekening- met dit feit, noch
tans vrijwel algemeen.

De vrije democratische landen zijn
thans genoodzaakt in sterkê mate
te herbewapenen. Zullen door
deze universele herbewapening de cri
sisverschijnselen en de werkloosheid
getemperd, laat staan uit de weg ge
ruimd worden? Er zal een grootscneep-

idden Maart omstreeks 22 uur staat aan de Zuid-Oostelijke hemèl een
indrukwekkend sterren-trapezium met aan de rechterkant een vraag-
teken-in-spiegelbeeld. In het voetpunt van dit geheimzinnige spiegelbeeld
vraagteken schittert een heldere, witte ster, R e g u 1 u s genaamd. Deze sprekende
sterrenfiguratie is door de oude tekenaars van het astronomische prentenboek
omgetoverd in een machtige leeuw, met z'n kop naar het Westen gekeerd. Een
majesteitelijke verschijning aan het avondlijk firmanent, die op de waarnemer
steeds weer een diepe indruk maakt.

Regulus heeft een plaats gekregen
onder in de borst van de Leeuw. Sedert
vele eeuwen heet zij dan ook wel „het
hart van de Leeuw". De oude Grieken
noemden haar Basilikos, d.i. ,.de
„Koninklijke" (Grieks basileus ko
ning), daar de astrologen meenden dat
zij die onder haar onmiddellijke invloed
geboren werden, van koninklijken
bloede waren. Bij de Arabieren heette
zij A1 - Ma 1 i k i, dat eveneens „de ko
ninklijke" betekent. In overeenstem
ming hiermede gaf Copernicus haar de
naam Regulus, het verkleinwoord var,
het Latijnse rex koning), dus „Ko
ninkje". De Deense sterrenkundige Ty-
cho Brahe noemde haar zowel Regulus
als Basiiicus. Zo bleef sinds de oudheid
het „koninklijk" karakter van deze
schone ster bewaard. We. zouden haar
dan ook met recht de „koningsster"
kunnen noemen.

Regulus is de enige heldere ster die
nagenoeg op de ecliptica ligt. De eclip
tica is, zoals bekend, de grote cirkel die
de zon in een jaar, tijds tussen de ster
ren beschrijft van West naar Oost. Deze
cirkel is feitelijk een afspiegeling van
de aardbaan op de hemelbol (op de te
kening voorgesteld door een streep-
punt-lijn, het pijltje geeft de richting
aan van de jaarlijkse zonsbêweging).
Daar Regulus op de ecliptica ligt, moet

de zon haar natuurlijk eenmaal per jaar
passeren en wel jr, Oostwaartse rich
ting. Dit geschiedt steevast op 23 Aug.;
de plaats van de zon op deze datum is
in de figuur aangegeven met het daar
voor gebruikelijke astronomische sym
bool; een soort monogram, bestaandé
uit de letters m en p.

Dit punt noemt men punt Maagd. Re
gulus heeft dus wel een bijzondere
piaats aan de sterrenhemel. Het valt
gemakkelijk in te zien dat zij geruime
tijd vóór en nó de 23ste Augustus niet
zichtbaar is; immers, dan gaat zjj ver
loren in de stralen van de zomerzon.
Medio September omstreeks vier uur
verschijnt zij weer aan de ochtend
hemel.

Regulus is aanmerkelijk groter dan
de zon; haar middellijn is ongeveér
3,5 maal de zonsdiameter. Haar opper
vlak is dus 3,5 x 3,5 ruim 12 maal
het zonsoppervlak. Had zij dezelfde
temperatuur als de zon, dan zou zij
dus een lichtkracht hebben van ruim
12 zonnen. In werkelijkheid is haar
lichtsterkte echter meer dan het tien
voudige van dit bedrag, n.l. 130 zon
nen. Dit is uitsluitend een gevolg van
haar hoge hittegraad. Regulus is na
melijk tweemaal zo heet als de zón;
zii heeft een temperatuur van maar
even 12.000 gr. (zon 6.000 gr.).

En daar het lichtgevend vérmogen van
een ster snel toeneemt met de tempera
tuur, straalt Regulus per dm.2. veel meer
licht uit dan de zon En zo wordt het

begrijpelijk, dat zij een lichtkracht haalt
van met minder dan 130 zonnen

Dat Regulus heter is dan de zon is
met één oogopslag wel te zien: Regulus
heeft eèn helwitte kleur, de zon is geel.
Nu weet ieder uit het dagelijks leven
dat het ijzer in het vuur van de smidse
eerst rood wordt, dan geel en bij voort
gaande verhitting wit. De drie opeen
volgende kleuren treffen we ook aan bi.i
de sterren: rood-geel-wit. De conclusie
ligt voor de hand. gele sterren zijn he
ter dan rode, en witte sterren ziin heter
dan gele. En zo heeft dus Regulus een
hogere temperatuur dan de zon, tei-wijl
de zon op haar beurt een hogere tem
peratuur heeft dan b.v. Aldebaran of
Betelgeuze, twee bekende rode sterren.

De afstand van Regulus bedraagt 6?
lichtjaren, d.i. 67 X 9.46 billioen km. of
ruim 3.240.000 maal de afstand van de
aarde tot de zon. Zij is dus veel verder
van ons verwijderd dan bijv. Wega (25
lichtjaren) en Sirius (9 lichtjaren).
Stond zij even dicht bij als Sirius, dan
zou zij meer dan 4 maal zo helder zijn
als deze stralende ster, die toch verre
weg de helderste ster is van de gehele
hemel. Dan pas zou Regulus, naar haar
uitérljjke verschijning, een echte „Ko
ningsster" zij»-

Op Regulus volgt in helderheid bèta
Leonis of Denebola. in het Jinkerbe-
nedenhoekpunt van het trapezium. Zij
is ongeveer een grootteklasse zwakker
dan Regulus, d.w.z. wij ontvangen van
Denebola plm. het 2/5 deel van de hoe
veelheid licht die Regulus ons toezendt.
Onderlinge vergelijking van deze beide
sterren geeft dus een vrij juiste indruk
van het verschil van één helderheids
klasse.

Denebola staat in de „wortel" van de
leeuwenstaart. De Arabieren noemden
haar daarom Oza-nab-al-eisad,
d.i. „staart van de leeuw". Deze naam
is waarschijnlijk verbasterd tot Denebo
la. De eerste twee lettergrepen van dit
woord vinden we terug in de naam van
dé heldere stèr in de top van het Latijn-
tf kruis in de Melkweg, het sterrenbeeld
Zwaan. Deae ster heet namelijk D e n b

De Leeuw in klimmende stand aan de
Zuid-Oostelijke hemel.

d.d. „staart" (van de Zwaan). Het Kruis
staat medio Maart omstreeks 4 uur aan
de noordoostelijke hemel. Deneb prijkt
dan recht onder de prachtige blauwwit
te ster Wega. die onmiddellijk opvalt
door haar grote helderheid. En zo kun
nen we deze maand dus twee ..staart"-
sterren bewonderen, een in de avond en
een in de nacht.

Tussen Regulus en Denebola in de
rechterflank van de Leeuw vindt men
Thèta.

In het linkerbovenhoekpunt van het
trapezium, achter op de rug van de
Leeuw, ligt delta of Z o s m a en in het
rechterbovenhoekpunt gamma of A1 -
g i e b a Gamma is een van de schoon
ste dubbelsterren van de noordelijke
hemel. De beide sterren staan zeer dicht
bij elkaar, zodat ze slechts door een
sterke kijker afzonderlijk kunnen wor
den gezien: twee fonkelende goudgele
diamanten op een fluweelzwarte achter-
grond.

Een weinig rechts van de lijn gamma-
Regulus, in de „welving" van de leeu
wenhorst, staat êta. In de gekromde
boog van het spiegelbeeld-vraagteken
vinden we nog de sterren zèta, mu en
epsilon. Hiervan is epsilon, waar het
vraagteken „begint", de helderste.

En hiermede zijn de voornaamste ster
ren van de Leeuw de revue gepasseerd.
Stuk voor stuk hebben ze een eigen
plaats in de markante leeuwenfiguur,
die zich op heldere avonden scherp en
fors belijnd aftekent tegen de donkere
hemel. Een Koninklijke verschijning op
het sterrentoneel, die steeds weer, als
met een magische kracht, de waarnemer
boeit.

se verschuiving komen van het fabrice
ren van verbruiks- naar militaire goe
deren. Men zal trachten de tewerkstel
ling zoveel mogelijk in stand te houden.

Aan de ene kant mag men Amerika
dankbaar zijn dat het Europa steunt bij
een zo aanbevelenswaardige taak als het
verzekeren van de veiligheid en de ver
dediging van land, have en goed, aan de
andere kant overtreffen de daarmede
paard gaande kosten de middelen van
elk Europees land. De verschuiving van
verbruiks- naar defensieproductie zal
een pan-Europees probleem doen rij
zen. Tegenstrijdige inflatie- en deflatie-
verschijnselen zullen hun intrede doen.
die het optreden van schokken, zowel
op economisch als op muntterrein, moei
lijk zullen kunnen tegenhouden.

In alle Europese landen w.crd een
sociaal-economisch en fiscaal bestel
opgebouwd in een tijdperk. waarin
muntinflatie hoogtij vierde. Het West-
Europese bedrijfsleven kampt met soci
ale en fiscale lasten, die de productie
kosten in hoge mate opvoeren. Aan de
sociale voorzieningen kan en mag niet
worden getornd. Slechts op het gebied
van de fiscale lasten zouden de regerin
gen pogingen moeten aanwenden om tot
verzachting te geraken. Alles wijst inte
gendeel op een ontwikkeling in tegen
overgestelde richting.

De kardinale vraag, die de belangstel
ling van elke Europeaan verdient is
evenwel de toekomstige muntpositie.
Alhoewel zij uiteraard in elk land zal
verschillen, kan zij niet anders dan

worden aangetast door het feit. dat het
bedrijfsleven zich hoofdzakelijk zal
gaan toeleggen op het vervaardigen van
militaire, derhalve niet-productieve
goederen. Deze inspanning wordt aan de
verbruikssfeer onttrokken en zal niet
bijdragen tot het verhogen van de wel
vaart. Enerzijds zullen de regeringen
gedwongen zijn door belastingen, het
aangaap van leningen en/of het doelbe
wust scheppen van nieuw geld deze de-
'ensie-orders grotendeels te financieren,
anderzijds zal hierdoor een ontwaarding
van de nationale munten of in elk ge
val een verminderd bestedingsvermogen
voor de bureerij ontstaan.

De vraag is ook tn hoeverre een ver
dere daling van de prijzen tot het ver
beteren of tenminste tot het behoud
van de tegenwoordige levensstandaard
der bevolkingen kan bijdragen of dat de
te verwachten vermindering van de
productie van verbruiksgoederen en het
schaarser worden hiervan opnieuw zal
leiden tot prijsinflatie in deze sector.
In het laatste geva] zijn er slechts twee
oplossingen, namelijk het al of niet vrij
willig doorvoeren van versobering of
het inschakelen van de drukpers van
bankbiljetten, dus muntinflatie- In alle
bovengenoemde gevallen zal. de beste
bedoelingen ten spijt, de levensstan
daard van West-Europa er zienderwijze
op achteruit moeten gaan.

Het probleem van gemis aan geschool
de arbeidskrachten voor de bewape
ningsindustrie en het overschakelen van
vredes- naar oorlogseconomie zal een
groot aantal bedrijven in moeilijkheden
brengen en het gevaar van werkloos
heid kunnen doen toenemen. Ook in dit
opzicht liggen de zaken in Europa ge
heel anders dan in Amerika. Hei zich
instellen op een oorlogs-economie in
vredestijd schept voor Europa veeleer
de mogelijkheid van het verscherpen
van crisisverschijnselen dan de kans
op het bestrijden ervan-

(Van onze Haagse redactie)

De Wereld Federalisten Beweginq
Nederland heeft gistermiddag in het
Metropole Theater te Den Haag voor een
aantal genodigden de film „Vrede tn de
wereld" (La tour de Babalvertoond. Op
zichzelf genomen is dit geen uittonder-
lijk feit. Wel wordt het merkwaardig,
wanneer men weet, dat deze film onge
veer een jaar geleden onder auspiciën
van de Europese Federalisten Beweging
zijn première in Nederland beleefde.
Prof dr. H. Brugmans heeft voor deze
oorspronkelijk Franse film een eigen
Nederlandse tekst geschreven en treedt
ook zelf als spreker op.

Het filmverhuurkantoor „Nederland"
heeft de film onder zijn berusting
gehouden. Plotseling komen nu de
Wereldfederalisten met deze film van
de Europese Federalisten, die ook als
zodanig wordt aangekondigd. maar
waarin een aantal coupures zijn aan
gebracht; een weinig hoffelijke daad
ten opzichte van prof. Brugmans Te
denken geeft het, dat de conclusie, die
prof. Brugmans aan het einde van de
film geeft, geheel is weggevallen. In
deze conclusie wordt een Europese
Federatie bepleit en wordt o.a Rus
land als het grote vraagpunt gesteld.

Merkwaardig is ook, dat de coupures
zijn aangebracht zonder voorkennis van
de Europese federalisten, laat staan van
prof. Brugmans.

Toen de niet-gecoupeerde film voor
het eerst vertoond werd en door prof.
Brugmans werd ingeleid, waren ieden
van de Raad van State, ministers. Kamer
leden, leden van het corps diplomatique
en vele autoriteiten aanwezig. De Wereld
Federalisten heoben bij de première
van de gecoupeerde film een ander soort
publiek uitgenodigd Het waren gisteren
belanghebbenden en belangstellenden op
het gebied van het onderwijs, van het
maatschappelijk en kerkelijk leven, die
de verkorte film konden gaan zien en
aan wie de vraag voorgelegd werd of
men de film geschikt achtte als illustra
tiemateriaal bij het onderwijs en of men
de indruk van de film zodanig achtte,
dat ook een volwassen publiek beter
doordrongen wordt van de noodzaak
van internationale samenwerking en van

Er schijnt naar aanleiding van de pu
blicaties over de regenverzekering In
Arnhem een misverstand te bestaan.
Blijkbaar leeft een gedeelte van het pu
bliek in de veronderstelling, dat het
KNMI te De Bilt bij deze verzekering
is betrokken. Dit is echter niet het ge
val. In feite is het zo, dat de regenwaar-
neming te Arnhem geschiedt door de ge
meentelijke dienst van de reiniging al
daar. een instantie die weliswaar proef
nemingen voor het KNMI verricht, doch
voorzover het de regenverzekering van
Arnhem betreft geheel los van het KNMI
optreedt. De WV te Arnhem zou het
betreuren. indien het KNMI onnodig
werd belast met inlichtingen en corres
pondentie over de Arnhemse regenver
zekering. waarmee het in feite geen en
kele relatie heeft.

een democratisch staatsbestel. Het komt
ons voor, dat velen op deze vragen be
vestigend zouden kunnen antwoorden,
wanneer ook de conclusie van prof.
Brugmans behouden was gebleven.

Thans is bet tweede gedeelte van de
film. dat speciaal over Rusland handelt,
te eenzijdig, zodat het de indruk maakt
bedoeld te zijn als propaganda. Zou dat
misschien de reden geweest zijn, dat de
Wereld Federalisten deze coupures heb
ben aangebracht in de film van de Euro
pese Federalisten? Voorzien van een
„Dassende" toelichting zou deze film zelfs
voor communistische propaganda ge
bruik* kunnen worden. Het lijkt ons ge
wenst hier de aandacht op te vestigen.

Advertentie

'geheel nieuwe cursus
samengesteld door «en
Eerw. Pater
Dominicaan
Bijzonder geschikt rooi
koorzangers, onderwij
zers(essen) en allen die
dieper willen doordrin
gen in de rijke liturgie
van de Katholieke Kerk
Vraagt ons gelllu
streerd prospectus

tekriftefijJre
cursus

ZONDAG 23 Maart: 4de Zondag v. d.
Vasten; Mis v. d. dag; 2 tot alle heiligen;
3 voor levenden en doden; Credo: V asten-
prefatie; paars.

MAANDAG: H. Aarteengel Gabriël;
eigen Mis; 2 v. d. dag Credo; Vastenpre-
fatie; laatste evangelie V. d. dag; wit
Of: Mis v. d. dag; 2 H. Gabritt. Vasten-
prefatie; paars.

DINSDAG: Mariabooöschap: eigen Mis; 2
v. d. dag; Credo; prefatie v. O. L. Vrouw:
laatste evangelie v. i. dag; wit

WOENSDAG: Mie v. d. dag, 2 tot alle
heiligen: 3 voor levenden en doden: Vasten-
prefatie: paars. Utrecht: H. Ludgerus, bis
schop. belijder; Mis Statuit; 2 v. d. dag;
Vastenprefatie; laatste evangelie v. d. dag;
wit.

DONDERDAG: H. Joannes Damascenus,
belijder, kerkleraar: eigen Mis; 2 v. d. dag;
Credo; Vastenprefatie; laatste evangelie v.
d. dag; wit. Of: Mis v. d. dag; 2 H. Joannes
Dam.; Vastenprefatie: paars.

VRIJDAG: H. Joannes v. Capistrano, be
lijder: eigen Mis; 2 v. d. dag: 3 tot alle
heiligen; Vastenprefatie; laatste evangelie
v. d. dag; wit. Of: Mis v. d. tUg; I H. Jo
annes Cap.; 3 tot alle heiligenVasten
prefatie; paars.

ZATERDAG: Mis v. d. dag: 2 tot alle hei
ligen; 3 voor levenden en doden; Vasten-
pref.: paars.

ZONDAG 30 Maart: Passiezondag Mis v.
d. dag; 2 voor Kerk of Paus; Credo: pre
fatie v. h. R. Kruis; s&ars.