Het Limburgs feest op
Koninginnedag
Lido-theater 1 April open
Haarlem eertijds een centrum van
linnen-damast- industrie
Internationale positie ging
helaas verloren
RADIO-REPARATIE
Schietweicle in Kenaupark, Carnavals-
processie door de stad
Wat er allemaal
te zien zal zijn
Het trekkerskamp
te Zandvoort
Fam. Duyn nog niet
uit de misère
HAARMODE 1952
Dierenriem en Griekse goden
rond het witte doek
mm
Hoe spelen de
R.K. clubs?
MOLENDIJK'S KAPSALONS
H. J. Maertens N. V.
DINSDAG 25 MAART 1952
PAGINA 1
Apart jongens en meisjes,
en gezinsterrein
Burgerlijke Stand
R.K. Openbare Leeszaal
en Bibliotheek
de voordeligste
automobiel
Commissie Woonruimte
Gecompliceerde botsing
Aankoop brandalarm
Plafond als sterrenhemel
Betrouwbare
l\lej. dr. IJsselsteyn voor
vereniging Haerlem
Naar Haarlem
hm:im
null
Onteigening duingrond
te Bentveld
Gemeente Zandvoort wenst
geen particuliere exploitatie
Vermakelijkheidsbelasting
Waterstanden
SANTPOORT
GEZINSAVOND K.A.B.
HEEMSTEDE
Vergadering Onderlinge
T uinliedenvereniging
Laatste opgave
'n Rijwiel voor hel voorjaaf?
v. Lent's Autobedrijven
Aaltje Japinga Honderd
jaar
Feestelijke viering in
Boschkamp
17.000 handtekeningen
SCHAKEN
SOFTBALL IN KAT#
VERBAND
Beurs van Amsterdam
Beurs van New or'" i/3
Zoals bekend organiseert het Centrum
Comité Koninginnedag dit jaar op
30 April een Limburgse dag in Haar
lem. De bedoeling is in het Westen des
lands een verbroederingsfeest te geven,
waarbij Limburg iets zal vertonen van
zijn eeuwenoude folklore. Is er een
betere dag te bedenken voor zulk een
doel, dan de verjaardag van H.M. onze
Koningin? Onder de driehonderd negen
en vjjftig gasten van het Comité zal
zich bevinden het St. Lambertus-Boog-
schutters Gilde te Bleyerheide en het
Fluit- en Tambourscorps Wilhelmina uit
Bleyerheide.
Zover wij weten wordt in Nederland
het kruisboog-schieten alleen nog in
Zuid-Limburg beoefend en zijn er ge
lijksoortige gilden alleen in Haanrade,
Kaalheide, Bocholzerheide en Waalss
allen verenigd in de Limburgse Kruis
boogschutters. Het St. Lambertus Gilde
Bleyerheide, dat meekomt naar Haar
lem, is opgericht in 1884 en aan de
koningsketting, die gedragen wordt
door de schutterkoning, bevindt zich
een herinneringsplaat, waarop alle na
men der oprichters vermeld staan. De
leden van het Gilde zijn keurig ge
üniformeerd; ondanks alle ongedwon
gen vrolijkheid in Limburg wordt veel
aandacht besteed aan de houding in
optochten, speciaal ook van de „vaan
drig": daar worden zelfs aparte prijzen
voor beschikbaar gesteld bij gemeen
schappelijke Bondsfeesten.
Traditie is een groot ding in de Gil
den en gelukkig: een Bondsfeestdag be
gint niet zonder ceremonieel en de op
tochten naar de schietweiden geschie
den volgens nauwkeurig gevolgd ri
tuaal.
Geschoten wordt met de kruis
boog, een loodzwaar instrument be
staande uit een soort glijlat voor de
betrekkelijk korte pijl: de „boog" is
een stalen veer met daaronder
houten veren, die gespannen wordt
met een kleine dommekracht op een
rek. Geschoten wordt vanaf de schou
der op een houten vogel, die geplaatst
is op een paal van drie en twintig
meter hoogte. Die schietpalen zijn per
manent in Limburg: in Haarlem wordt
zo'n paal speciaal voor deze ene dag
vervaardigd en opgesteld: de mast
moet draaibaar zijn.
De vogel moet van de paal gescho
ten worden. In Haarlem zal Koning-
schieten en Ere vogel-schieten plaats
vinden. De schutter-koning kiest zich
een koningin. Autoriteiten zullen deel
nemen aan het erevogel-schieten: ge
woonlijk vraagt men dan een gildelid
namens hem te schieten. De ere-koning
moet een zilveren plaket aanbieden aan
d« schutter-koning, een plaket, waarop
de bijzonderheden van de dag worden
vermeld; de koning draagt deze plaket
aan zijn keten, ,t.w. twee grote kettin
gen, ene over de schouder lopen. De
ere-koning biedt het Gilde en het Fluit
en Tambourcorps de erewijn aan.
De stad Haarlem ia niet zeer ge
zegend met weiden: als schietweide zal
dienen het Kenaupark. Het publiek
dient te beseffen, dat het zich alleen
daar ophoudt waar geen gevaar dreigt:
als een pijl de vogel mist kan deze een
paar honderd meter ver neerkomen.
De gevaarszone zal met rode vlaggen
worden aangegeven.
Het schieten zal meteen gestaakt wor
den, als het publiek binnen de vlaggen
mocht komen.
Het St. Lambertus Gilde zal meelo
pen in de Carnavalsprocessie, die half
drie begint. Half vier begint er dan een
„Sitzung" van de elven Raad in het
Kenaupark (waarover nog later). On
der de „Sitzung" gaat het Gilde der
traditie getrouw naar de „schietweide"
met de autoriteiten. Als de Koning en
Ere Koning zijn aangewezen door hun
kunde, wordt de hele stoet weer gefor
meerd en trekt naar het Stadhuis, waar
de erekoning de plakette en de wijn
aanbiedt: het publiek op de Grote
Markt zal door loudspeakers het gehele
verloop van deze plechtigheid kunnen
volgen.
Het bestuur van het St. Lambertus
Gilde omvat behalve voorzitter, secre
taris en penningmeester, een comman
dant, en een vaandrig. De oud-koningen
en kampioen lopen met plakettes en
eretekenen van concoursprijzen. De
pijlrapers zijn jongens, die de toekomst
Het trekkerskamp te Zandvoort, dat
wordt aangelegd in een fraai duinge
bied ten oosten van de boulevard Bar-
naart nadert zijn voltooiing. Na inge
wonnen advies bij de ANWB zal het
terrein in drie gedeelten worden ge
splitst, het meest noordelijke voor de
meisjes, het midden voor de gezinnen,
het zuidelijke voor de jongens. Een
echtpaar zal de leiding van het kamp
worden opgedragen. Een bedrag van
f 4100 zal de Zandvoortse raad be
schikbaar moeten stellen voor het tot
toiletgebouwtje inrichten van de meest
noordelijk gelegen bunker in het meis
jeskamp. Voor de andere groepen was
reeds een en ander geprojecteerd. De
leiding zal over een behoorlijk gebouw
tje moeten kunnen beschikken, dat
echter f 10.000 kost. Daarom zal voorlo
pig volstaan worden met het huren van
een directiekeet of tent.
GEBOREN: E, M. Staal—Leene z; G.
Teeuwenvan der Meij z; W. L. C. M.
Wilmering—Küppers z; M. A. H J. Lan-
genbergHompe z. E. LangeveldDek
ker z; T. M. KrammerVan Rooyen z;
J M. TujjlMantz z: C V. SpruitDege-
ling z; M. RoelMassa z; M. L. Hogen-
doornEveraardt z; L. GlazenerWal-
kate z; A. D. KlippVan der Put d; S.
TrompVan den Tweel d; D. M. Kerk
vlietMolenkamp. 2 d; D. J. Nieuwen-
dorp—Van de Panne d; T. J. van der
PeetZonneveld d; A. M. Lamers
Schoon d; T. G F. M. de Graaff—Kilian
d: M. J. H. Rutte—Scheidier d; W. J. W.
MasaroDe Beer d; A. J. Ouddeken
Molenaar d: J. M. FroelingKoetsier d.
OVERLEDEN: C. Schuttevaer. 74 j..
Maerten van Heemskerkstraat: A. C. van
Someren. 55 j„ Zuider Buiten Spaame;
F Tijdgaat. 69 j.. Brouwersvaart; P. J.
E kens. 75 j.. Pijlslaan; P. F. Heeremans,
7i j„ Wouwermanstr. J. P. Faure. 66 j.,
Zijlweg; E. GerzVan Diggelen. 75 j..
Saenredamstraat.
nog voor zich hebben. In de Carnavals
optocht zal vermoedelijk niet die strikt
heid in acht genomen worden, die bij
een concoursoptocht wordt betracht.
Het Gilde heeft zijn bijeenkomsten
in een lokaal op het Dr. Ackensplein,
vroeger geheten Op de Blie.
Gedurende de twee wereldoorlogen
heeft het zijn werkzaamheden gestaakt.
Het Gilde-lied geven wij hieronder
weer, opdat men zich afvrage, waarom
ook de Limburgers geen woordenboek
van hun taal vervaardigen.
VERAINSLID
van de St. Lambaëtes-Sjutse. Blieërhei
Tekst van A. Pöttgens
Went de Lambaët-Sjutse in 't jelid
werm sjtunt
En der Kommandant ziech in de front
'n wurpt
Blinke kneuf en koade op os oeniform,
Marsjeere durch de sjtroasse. is dat
nit enorm!
Troënt der Kunniksvoeëgel op de
voeëgelsjtang,
Weat der boag jesjpanne, doeërt et nit
mieë lang,
Treffe sjlaag op sjlaag hem, midde
in de bros.
Bis der Kunniksvoeëgel likt aan ozze vós.
Went vuur dan ens noa ee fesie junt
En doa ooch nog allerhand veraine zunt,
Krient vuur wal ee priesje, zunt vuur
ja-nit bang
Treffe vas dat klepje op de voeëgelsjtang.
Zunt dan sjutse die jee priesje hant.
Wisse zie. dat zie et nit hant jekankt.
Losse der mód nit zinke bis et nieëkste joar.
Weat werm jesjóasse mit der pieleboag.
Drie muziekcorpsen komen mee: de
harmonie St. Philomena. Chèvremont-
Kerkrade, de z.g. Prinsenkapel. Het be
stuur van dit corps heeft de hele rege
ling van de dag in handen genomen.
Haarlem kan de voorzitter, de heer
Iding. en de secretaris, de heer Handels,
niet dankbaar genoeg zijn voor het ge
heel belangeloos verrichten en te ver
richten werk. Het muziekcorps van de
Domaniale mijn verzorgt o.m. het ere-
concert, 's avonds op de Markt. Het
tambour- en fluitcorps „Wilhelmina",
waarin ook dames meewerken, is spe
ciaal voor het schieters-gilde. Alle corp-
san zullen zich des ochtends in de stad
laten horen en doen mee in de optocht
(ochtendroutes worden nader bekend
gemaakt)
Te half drie vertrekt dan van de
Raaks de Carnavalsoptocht (route Ged.
Oude Gracht, Gierstraat, Grote Hout
straat, draaien om Houtplein, Grote
Houtstraat, Markt, Barteljorisstraat,
Kruisstraat, Parklaan, Donkere Kenau
park. De mooiste groepen uit de enorme
Carnavalsoptocht komen mee. Hoofdfi
guren zijn Prins Carnaval zelf op een
wagen, waarvan de versiering door het
Comité-Koninginnedag is overgenomen
en de wagen van de Raad van Elf,
eveneens overgenomen. Beide wagens
worden door het juiste aantal paarden
van het juiste ras getrokken. Op de
Grote Markt zal de stoet stoppen (onge
veer 3 uur) en de Prins zal de sleutel
van de stad vragen op het stadhuis. Van
dien af is Z.K.H. souverein over
Haarlem.
In het Kenaupark wordt een Sitzung
gehouden door de Raad van Elf en de
Carnavalsvereniging zorgt voor een pa
rodie op Romeo en Julia met ballet en
sketches, alles ondersteund door narren,
die reeds nu pogen hun glossen in het
„Hollands" te vertalen- Het toneel is 17
btf 7 bij 1.25 meter: coulissen en toneel-
requisitle worden overgebracht naar
Haarlem. Een loudspeaker-installatle zal
zorgen dat het gesproken woord door
duizenden kan worden verstaan.
De Sitzung duurt van half vier tot
vijf. In de pauze gaan autoriteiten met
het St. Joris-gilde mee naar de „schiet
weide", alles der traditie getrouw. Om
vijf uur wordt de stoet weer geformeerd
met de koningschutter, de koningin, de
ere-koning, waarna het eind plaats
vindt in de hal van het stadhuis, als
boven reeds gemeld.
zTot slot verzoekt het Comité Konin
ginnedag ons het volgende te berichten:
Alle deelnemers verlenen hun mede
werking belangeloos en men verheugt
zich in Kerkrade-Chèvremont-Bleijer-
heide zeer op deze dag. Laten wij, Haar
lemmers, ons goede gastheren tonen en
meewerken aan het slagen van deze dag.
Het is niet alleen een dol kijkspel, gebo
den van één kant. Iedere feestneus on
zerzijds zal welkom zijn, ieder gul
applaus zal de stemming doen stijgen.
Eren kunnen wij onze gasten door in
Gierstraat, Grote Houtstraat, Barteljo
risstraat en Kruisstraat de stoet vanuit
de ramen der eerste verdiepingen te be-f
delven onder confetti (desnoods eenvou
dig te vervaardigen van krantenpapier)
en elders te bejubelen met serpentines
Heeft men een Carnavalspak: enfin, hoe
abnormaler men zich gedraagt, hoe
beter. Ai je mqar leut het!
Aanwinsten: Jo van AmmersKüller;
De kolibrie op het gouden nest. Ga
briel Gorris; De poort der stilte.
Willem van Iependaal; Gegist bestek.
Anthony van Kampen; De verloren val
lei. K. Norel; Coasters varen uit.
Aart Romijn; Voorgoed begonnen.
J. VisserRoosendaal; De enkele daad.
Anne de Vries; Reis door de nacht.
DL 1 De duisternis in.
Advertentie
skodr
prijs voor
ondernemers 11.5795.- cabriolet
Import N.V. AUTO-PALACE OEN HAAS
DEALER VOOR HAARLEM EN OMG.: Garage J. G. Verbeek, Bloemen-
daalseweg 5, Bloemendaal, tel. 22276.
Het gezin van de heer P. A. Duyn te
Santpoort, dat gistermorgen op straat
werd gezet omdat de bij de vestigings
vergunning behorende huurovereen
komst ontbrak, heeft, althans de ouders,
de nacht doorgebracht in de passanten
kamer van het hoofdbureau van politie
te Velsen. Het dochtertje is reeds enkele
weken by familie in Amsterdam, terwijl
voor het 1-jarig zoontje een tydeiyk
onderkomen by familieleden in Sant
poort is gevonden.
Intussen heeft het Huisvestingsbureau
een vergunning verstrekt voor het per
ceel Voorplaats 13, eveneens in Sant
poort. Deze woning staat leeg, maar de
eigenaresse, die in Amsterdam woont,
wil geen huurovereenkomst afsluiten
omdat zij met een koper voor dit pand
in onderhandeling is en omdat in het
voorlopige koopcontract dat hiervoor is
opgemaakt zou zijn opgenomen het voor
behoud dat de koper een vestigingsver
gunning krijgt.
Volgens de heer P. A. Duyn heeft zijn
grootvader ook geprobeerd dit huis ten
behoeve van zijn kleinzoon te kopen en
onlangs heeft hij zijn bod op Voorplaats
18 nog verhoogd. Zelf woont die groot
vader alleen in een perceel aan de West
laan. Hij heeft vier jaar inwoning gehad
van een gezin met twee kinderen, dat
toen naar IJmuiden verhuisde, omdat de
woning voor hen te klein was geworden.
De nieuwe eigenaar van de ontruimde
woning Hoofdstraat 55, de heer J. N.
v. d. Pijl. verklaarde ons hedenmorgen
dat in het voorlopig koopcontract op zijn
verzoek de clausule was opgenomen, dat
de koop pas-geldig zou zijn wanneer
aan de bewoners van het perceel een
ander huis zou zijn toegewezen. Naar
zijn mening is hieraan voldaan, omdat
het Huisvestingsbureau aan Duyn diver
se woningen heeft aangeboden als moge
lijke oplossing.
Het nachtverblijf in het politiebureau
is het echtpaar niet meegevallen. De
vrouw wilde er vanmorgen beslist niet
weer heen. Haar man zou zich nu op ad
vies van de politie in verbinding stellen
met de gemeenteiyke dienst voor sociale
zaken in de hoop, dat men daar mee zal
kunnen werken aan een spoedige op
lossing. En het feit, dat de eigenaresse
van het leegstaande perceel, Voorplaats
18. geen huurovereenkomst wil afsluiten,
zal nu ter kennis van B. en W. worden
gebracht, zodat de mogelijkheid niet is
uitgesloten, dat deze zaak op een vor
deringsprocedure uitloopt.
Door het overlijden van de heer W.
A. van As, is in de commissie van ad
vies van de Woonruimtewet 1947 te
Zandvoort een vacature ontstaan van
plaatsvervangend lid. Ter voorziening in
deze vacature worden aan de gemeente
raad aanbevolen: 1. D. Vader, Kerk
straat 38; 2. Zr. J. B. Hoogenbosch, Wil-
helminaweg 19.
BIOSCOPEN:
Rembrandt: Annie get your gun, a. 1., 2
en 4.15 uur; Snip en Snap-revue, 2 uur.
Palace: Paradijsvogel, 18 j., 2, 4.15, 7 en
9.15 uur. Luxor: De rivier, a. 1., 2, 7 en
9.15 uur. City: Bittere rijst, str. volw., 2.15,
430, 7 en 9.15 u. Frans Hals: Frühling auf
dem Eis, a. 1.. 2.30, 7 en 9.15 u. Spaarne:
De karavaan der verdoemden en Gezwo
ren kameraden, 14 j., 2.30, 7 en 9.15.
Minerva: David en Bathsheba, 18 j„ 2.30,
7 en 9.15 uur. Woensdag: De Bruid van
een man, 8.15 u.
Woensdag 26 Maart
Stadsschouwburg: Johan Kaart met „De
appels van Eva", 8 uur.
Advertentie
SANTPOORTERPLEIN 1 - Tel. 19706
Maandagmiddag omstreeks vier uur
heeft op de Haarlemmerweg een aanrij
ding plaats gehad tussen drie personen
auto's. Een der auto's bereed de Haar
lemmerweg in de richting Haarlem.
Achter deze wagen reed een andere
personenauto, bestuurd door 'n 32-jarige
aannemer. Uit tegenovergestelde rich
ting kwam een auto, die uiterst rechts
van de rijbaan reed. In dezelfde richting
reed een personenauto, bestuurd dooi
de 46-jarige H. Hij wilde de voor hem
rijdende auto passeren, doch de aan
nemer wilde eveneens de voor hem rij
dende auto voorbijgaan en gaf dit te
kennen door hevig te claxonneren
waarop de voor hem rijdende auto
uiterst rechts op de langs de rijbaan
aangebrachte strook keibestrating ging
rijden. De aannemer trachtte hierop de
auto links te passeren, maar reed te
dicht langs deze auto. Hij reed deze
eerst aan de linkerachterzijde en daar
na aan de linkervoorzijde aan. De aan
gereden auto botste hierop tegen een
langs de weg staande afrasteringspaal.
De aannemer raakte de macht over zijn
stuur kwijt toen hij de auto schampte
en vervolgens kwam hij ook tegen de
wagen van H. terecht, die op dat mo
ment naast hem reed. H. kreeg enige
gebroken ribben en moest naar het
Wilhelmina-gasthuis worden gebracht.
Alle bij deze gecompliceerde botsing
betrokken wagens liepen vrij zware
schade op.
Een crediet van f 750 moet de raad be
schikbaar stellen voor de aankoop van
de brandalarm-sirene, die Haarlem tij
delijk heeft afgestaan. De sirene staat
op het dak van het raadhuis. Een nieu
we zal minstens f2000 kosten.
Een schutters-vaandrig, behangen met eretekens, toont een oud schuttersvaandel.
De politie heeft gisteren in een loge
ment een 45-jarige koopman aangehou
den, die ervan verdacht wordt uit de
gang van een huis aan de Burgwal een
kinderfiets gestolen te hebben. De man
had het fietsje reeds verkocht aan een
onbekende vrouw. Hij is ingesloten.
De burgemeester van Haarlem zal
Vrijdag 28 Maart geen spreekuur hou
den.
De burgemeester van Bloemendaal
zal-in plaats van Donderdag 27 Maart
zijn spreekuur houden en Vrijdag 28
Maart, des morgens van 10 tot 12 uur.
Wethouder Hyszeler is verhinderd van
avond zijn spreekuur te houden.
De Franse revolutie heeft veel kwaad gesticht in Haarlem. Dat klinkt misschien
wat boud. maar de gevolgen van deze bloedige beweging, die in het land harer
ontstaan de dingen van de dag radicaal wijzigde, hebben ook in Haarlem nage
werkt in het maatschappelijk leven. Tot het eind van de achttiende eeuw im
mers was de stad aan het Spaarne een internationaal centrum van linnen-in
dustrie en daarmede in verband waren ook de blekerijen tot grote bloei gekomen.
Het is misschien interessant de oorzaken na te gaan. Waardoor de Franse re
volutie een plotseling verval kon mogelijk maken, maar het feit ligt er nu een
maal, dat het voor Haarlem met de linnen-industrie was gedaan. Gelukkig ech
ter niet voor Nederland. Intussen kan Haarlem bogen op beroemde mannen in
de „textiel-historie" en de naam van Quirijn Jansz Damast, in 1642 en 1643 bur
gemeester van de stad en vele jaren lid van de vroedschap, neemt daarin geen
onbelangrijke plaats in.
Het Lido-theater aan het Houtplein
nadert zijn voltooiing en zal op Dinsdag
1 April 's avonds om acht uur fecsteiyk
geopend worden. Deze avond zal ver
toond worden de film „Bright victory"
(Het licht, dat verdween), die de open
baring was van de filmfestivals te Can
nes en Berlijn. Voor de' besloten
openingsvoorstelling zün vele autoritei
ten uitgenodigd.
Vanmorgen zijn wij eens een kijkje
gaan nemen en kregen helemaal niet de
indruk, dat er over enkele dagen reeds
een film gedraaid kan worden. Met man
en macht zijn de werklieden bezig alles
op tijd gereed te krijgen. Er wordt hard
gewerkt. Morgen arriveren de fauteuils,
maar zoals het er nu uitziet, is er geen
plaats om deze neer te zetten. Toch
komt het theater vóór de openingsdatum
gereed. Daar kunnen wij zeker van zijn
Wij hebben toentertijd vlak voor de
opening van het Minerva-theater ook
een dergelijke situatie aangetroffen.
Binnen enkele uren onderging het inte
rieur een verandering. Het Lido-theater
is geheel in Amerikaanse stijl opgetrok
ken. Het biedt plaats aan ruim zeshon
derd mensen. Het balcon alleen al heeft
250 zitplaatsen. Zoals men weet, is de
projectiezaal niet gelijkvloers. Men
komt binnen in een voorhal, die in mar
mer en brons is uitgevóerci. Daarachter
is de ontvangstzaal, met aan weerszijden
vitrines. Twee trappen leiden naar de
zaal daarboven. Deze zaal, waar het
filmdoek aan de straatkant is, geeft op
zich al heel wat te zien. Het plafond
beeldt de sterrenhemel van het Noorde
lijk en Zuidelijk Halfrond uit. Het is
daarom koepelvormig en herbergt 250
lichtpunten, die tezamen de diverse ster
renbeelden vormen. Als de bezoeker
zijn ogen naar boven richt, krijgt hij een
keurig lesje in sterrenkunde. Vóór hem
aan de linker kant van het doek is de
Advertentie
NASSAUSTRAAT 5, HAARLEM, Tel. 15220
Dat wij vandaag in die historie terug
duiken, is te danken aan eer. leerzame
causerie, die mej. dr. G- T. IJsselsteyn
gisteravond hield voor een zeer groot
aantal leden van de vereniging „Haer
lem". Haar onderwerp was vrij alge
meen gehouden onder de titel „Damast",
een benaming, waarvan de spreekster
wel veronderstelde, dat iedereen daar
uit de afleiding van Damascus begreep.
Ofschoon haar beroep zich voorname
lijk beweegt op kunsthistorisch terrein,
wilde dr. IJsselsteyn zich toch eerst wel
wagen aan een korte technische uiteen
zetting. Bij damast zo menen wij be
grepen te hebben wordt vrijwel al
leen gedacht aan „textiel", maar men
kent ook gedamasceerd staal. In de
middeleeuwen b.v. hechtte men grote
waarde aan een zwaard van dergelijk
staal. In het staal werd dan een patroon
geciseleerd, en wel zo, dat het één
glad geheel bleef. De voegen werden
volgegoten en gepolijst. Een zelfde
systeem wordt nog toegepast bij da
mast. Men kan dan ook niet spreken
van damast als zijnde het materiaal,
maar juist zijnde het patroon in het
materiaal. Dat patroon is zo één met de
stof, dat het oppervlak gelijk blijft,
m.a.w, de draden in het weefsel worden
met ketting en inslag zó gevlochten, dat
het vlechtsel het patroon vormt. Bij da
mast is het patroon nooit geometrisch.
Is dat wel het geval, dan krijgt men
'o v. diaper (blokjesgoed); damast daar
entegen geeft altijd gebogen lijnen le
'ien Het is dus een vlak patroon zon
der enig verschil van hoogte in het op
pervlak.
Men kan werken met alle mogelijk
materiaal: linnen, zij, wol, katoen, kunst
zijde en eventueel nylon. Deze draden
kunnen ook weer gemengd worden, de
kleuren kunnen verschillen, hetgeen
dikwijls prachtige effecten geeft.
De weeftoestellen waren vroeger
reeds gecompliceerd, maar mechanisa
tie heeft echter ook op dit terrein haar
werk gedaan en nu wordt er gewerkt
met een kaart, waarin gaatjes geponst
zijn, een systeem, dat veel aan een
draaiorgel doet denken. Voor de histo
ricus is de aardigheid er dan af. En
daarmede was dr. IJsselsteyn op ver
trouwd gebied terecht gekomen en zij
gewaagde van de fraaie linnenkast
zowel naar vorm als inhoud waar
mede onze voorouders konden pronken.
Zij beperkte zich in haar causerie voor
namelijk tot linnen damast en consta
teerde. dat het oudste patroon merk
waardigerwijs ook het meest volmaak
te is. Zij noemde de servetten van
koning Hendrik VII, die in 1485 de
Engelse troon besteeg, de lijkwade van
Sint Servatius, en verklaarde, dat de
patronen zonder meer af zijn, dat er
niets meer te verbeteren is. Natuurlijk
is er voordien een ontwikkeling ge
weest, maar daar is niets meer van be-
!:end. Als de bakermat van het linnen
iamast moet Vlaanderen genoemd wor
den. De vlascultuur was daar populair
en de grote bloei kwam tegen het eind
van de vijftiende eeuw, toen Engeland
een protectionistische cultuur-politiek
voerde en Vlaanderen aangewezen was
op eigen productie.
In Haarlem moet toen reeds een be
langrijke linnen-industrie zijn geweest.
Een oude schildering in de Grote Kerk,
waarop ook een linnenwever voorkomt,
Een wever, bezig met het vervaardigen van kostbaar tafellinnen.
wijst daar op. Tengevolge van de
Spaanse bezetting trokken vele Vlaam
se linnenwevers naar Haarlem en
brachten de industrie mede tot grote
bloei.
Om enkele namen uit dé tijd van de
hoog-conjunctuur te noemen: Pasquier
Lammartir Quirijn Jansz Damast en de
Crommelins. Van deze laatsten is Louis
wel de bekendste- Op doortocht tijdens
een reis heeft hij enige tijd in Haarlem
gelogeerd en op verzoek vau Koning-
Stadhouder Willem III is hij naar Ier
land gegaan om daar een linnen-indus
trie te vestigen-
Pasquier Lemartin leefde in dt zeven
tiende eeuw en leverde zeer veel aan
de stad Haarlem. Hij wilde oa. cartel
krijgen op een door hem voorgewende
uitvinding, welke berustte op een pa
troon over het gehele doek. Zijn poging
mislukte echter.
Burgemeester Quirijn Jansz is voor
Haarlem en de historie de belangrijk
ste persoon. Vanwege zijn beroep
eigende hij zich* ook maar de naam
Damast toe en dank zij een lijst nage
laten ..papier", daterend uit 1611,
weten wij veel van hem. Hij had
maar liefst achttien man in dienst en
hij leverde merkwaardig acht
tien patronen op, die alle bewaard
zijn gebleven.
Haarlem had toen een internatio
nale positie. De wevers waren geen
arme jongens, want velen van hen
gokten mee in de beruchte tulpen
manie. en zij waren eigenaars van be
langrijke schilderwerken. Adriaan
van Ostade kwam o-m- uit hun mid
den voort.
Men staat nog verrast over de fraaie
patronen uit die tijd: bloemen, vogels,
schepen, ijspartijen, banketten, klassie
ke onderwerpen, afbeeldingen uit
het Oude Testament enz. Maar tegen
het eind van de achttiende eeuw is het
met Haarlem gedaan. In Nederland is
echter deze industrie blijven voortbe
staan en interessant is het te vernemen,
dat ook in Silezië de linnenweverij
grote bloei heeft gekend. En dat is ver
klaarbaar, als ge weet, dat Frederik de
Grote, de stichter van deze industrie in
Silezië, de wevers van Haarlem uit
naar Duitsland „ronselde".
Noord-Brabant is nu wel het centrum,
maar helaas moet worden vastgesteld
dat de mechanisatie het ambacht ver
loren heeft doen gaan.
Daarna lichtte mej. dr. IJsselsteyn
het gesprokene met lichtbeelden toé.
Dierenriem tegen een rode achtergrond
te zien en aan de ander kant prijken
afbeeldingen uit de Griekse mythologie
Jan Kraakman heeft de decoraties ver
zorgd. De voorpui van het theater heeft
een ballustrade, die 's avonds door
schijnwerpers wordt verlicht, zodat het
reliëf scherp uitkomt.
Menige voorhyganger zal zich intus
sen wel afgevraagd hebben, waarvoor
het grote raam in de voorgevel moet
dienen. Het is het zgn. tekstraam, waar
op de films in grote letters worden aan
gekondigd. Bovendien is het in de
toekomst mogelijk om op dit glas film
gedeelten te projecteren, zodat de voor
bijganger kan zien, welke rolprent er
op het programma staat. Ditzelfde ge
beurt nu ook al in andere theaters, daar
dan op het witte doek zelf onder de
bekende kop: „Volgende week in dit
theater".
De N.V. administratie-kantoor ..Cum
berland" wil het terrein groot 4,9938 m2,
gelegen te Bentveld tussen Duinoord-
laan en de Zandvoortselaan, bouwrijp
maken en bebouwen. B. en W. van
Zandvoort stellen dë raad voor daarop
afwijzend te beschikken. Afgezien van
de bezwaren, welke in het algemeen te-
gen het aanleggen van wegen, riolerin
gen e.d. door particulieren zijn aan de
voeren, geldt het hier gronden, die in
het door de Kroon goedgekeurde we-
deropbouwpllan vallen. Het terrein is
bedoeld als vervangingsgebied voor de
langs de Zandvoortselaan afgebroken
woningen en als uitwijkmogelijkheid
voor diegenen, die niet in het dorp zelf
kunnen of willen herbouwen.
De kosten van het bouwrijp maken
zullen, krachtens de wet op de mate
riële oorlogsschade voor een groot deel
voor rekening van het Rijk komen. De
eigenares, de N.V. landelijke en stede
lijke bouwmaatschappij, wil de grond
niet aan de gemeente verkopen voor f 1.50
per m2, echter met de mededeling, dat
deze N.V. wel haar gehele bezit in deze
sector eventueel tegen deze lage prijs
zou willen verkopen. Dat aanbod is on
aanvaardbaar. Het overige grondbezit
van de N.V., ter oppervlakte van
76812 m2 is namelijk volgens het uit
breidingsplan bestemd voor recreatie
gebied, zodat daaraan geen hogere
waarde toegekend kan worden dan 10
per m2. Daar verdere onderhandelingen
zonder resultaat zullen blijven, wordt
de raad voorgesteld tot onteigening
over te gaan, hetgeen de rechtbank zal
inleiden.
B. en W. van Zandvoort willen afwij
zend beschikken op het verzoek van de
Zandvoortse Handelsvereniging om ont
heffing te verlenen van de vermakelijk
heidsbelasting als verenigingen hun
leden een culturele avond aanbieden.
Naar de mening van hét college kan het
woord cultureel zo verschillend uitge
legd worden, dat een verordening on
hanteerbaar zou worden.
Dinsdag 25 Maart.
Hoog water: 3.22 uur en 15.38 uur
Laag water: 11.19 uur en 23.43 uur
Maanstand: Nieuwe maan 21.12 uur
Woensdag 26 Maart.
Hoog water: 4.01 uur en 16.17 uur.
Laag water: 12.03 uur
Gisteravond werd in café „Zomer-
lust" te Santpoort de laatste van het
drietal door de kring Santpoort van de
KAB georganiseerde, gezinsavonden ge
houden. De inleider van deze avond was
wederom kapelaan J. Plantinga, geeste
lijk adviseur van de kring. Als onder
werp had hij deze avond gekozen „Wat
horen, zien en lezen Uw kinderen?"
Alhoewel deze avond niet zo druk
bezocht was als de beide vorige, kon
de waarnemende voorzitter, de heer J.
Molenkamp, toch nog van een behoorlij
ke opkomst spreken.
Deze serie „gezinsavonden" mogen
ongetwijfeld zeer geslaagd genoemd
worden en het ware te wensen dat dit
voorbeeld in andere parochies navol
ging vindt.
De Onderlinge Tuinliedenvereniging
„Aerdenhout en Omstreken" houdt op
Woensdag 26 Maart in het Volkskoffie
huis wederom de maandelijkse leden
der meer verslag van de huisbroei-
vergadermg. De agenda vermeldt on-
wedstrijd en een lezing van de heer A.
Ruiter over „De Bloemsierkunst in
Engeland",
Op Zondag 30 Maart
In verband met de reeds vergevorde^
de afwerking van het competitie-P'?"
gramma en de daaruit voortvloeien»
beperkte activiteit van de R.K. clti"
zullen wij na deze week geen voetbal'
prijsvraag meer plaatsen. Volgend se'"
zoen wordt de lezer natuurlijk weer in
gelegenheid gesteld de vraag „Hoe sp.'
ien de R.K. clubs?" te beantwoorden,
VVSBLugdunum
DCOTeylingen
LisseTHB
RouwkoopConcordia
BloemendaalDSS
St. PancratiusNAS
DRC—ADO
HBC—LFC
Hoek van HollandTYBB
HalfwegDEM
Inzendingen tot Zaterdagavond negen
uur op open briefkaart aan de Spon'
redactie van de Nieuwe Haarlemsen»
Courant, Smedestraat 5, Haarlem.
Over de prijsvraag wordt niet ëec?r'
responaeerd. Binnengekomen klachten
worden onderzocht en zo nodig geree'
tificeerd.
Meent men, dat de thuisclub wint dan
vult men het cijfer 1 in. bezoekend
club 2, gelijk spel is 3. Voor ieder
goede oplossing wordt één punt toege'
kend.
Advertentie
Raleigh - Fongers of Locornoti®'
50 modellen in voorraad!
Heemstede - Raadhuisstraat 53
Telefoon 38810
In het rusthuis „Boschkamp" aan
Westerhoutpark hangt vandaag een fee„
telijke sfeer, want Aaltje Japinga
Spaarndam, die daar reeds enige "L
een welverdiende rust geniet, viert ba»
honderdste verjaardag. Dat er fee®
was, bleek wel uit de vele bloern®^
Gisteravond reeds werd de viering in'
gezet toen het evangeliesatiezangko»
„De Lofstem" de jarige een vocale hu
de bracht. Dat was nog maar een v0° f
proefje, want vandaag zijn velen naa
het rusthuis gekomen om Aaltje i
pikse persoonlijk te feliciteren.
meester Cremers was natuurlijk Pl'ese\e
en ook de vroegere predikant' van
Ned. Herv. Kerk in Spaarndam,
Snethlage, kwam op felicitatiebezoek-
Vele bloemstukken, waaronder ee»
van bet Haarlems gemeentebestuur, e"
kostelijke fruitmanden vormden de Ple'
zierige entourage van dit hartelijk Se'
vierde feest.
Het bestuur van het actiecomité va
huisvrouwen tegen de gedwongc»
melksanering heeft aan het BedrilfSenp.
voor Zuivel in Den Haag een telegram
gestuurd, waarin medegedeeld wow
dat er nu zeventienduizend ban
tekeningen binnen zijn van Haarlem
huisvrouwen die gekant zijn tegen
gedwongen melksanering.
e fl.
Voor de competitie van de N. H.
speelde H. W. P. 3 tegen Kennemerlana
de uitslag werd:
H.W.p: 3Kennemerland 2 ,n
Comans—Baartse
KloosBakker
Reeuwijk Jr.—v. d. Horst iA
v. d. ValkBonke c^Ji
HuyboomWestendorp F.o
HoldorpSchoemaker i-l
LunenburgWesselius Sr
O verdijkBudcfe o
v. d. Berg—N.N*0
RosenhartN.N
Totaal
Voor de clubcompetitie van „Het
Paard" werden de navolgende wedstni%
gespeeld: Reeuwijk Sr.—de Ree 0—1.
W. Happel 01. Groep 2 Spoor
1—0. Groep 4: v. d. Reep—Casten^' jc
1—0. Goedemans—v. d. Putte 1—0.
Bosland 0—1, Beelen—Baas 0—1.
Softball, een zusje van honkbal jj,
een sport, welke de laatste jaren
zonder furore maakt en die in
traal verband reeds vele beoefe11
sters heeft. pi-
Het gemis van een dergelijke
ging voor katholieke dames en
jes in aanmerking nemend en médJLfl-
dringend verzoek van de Ned. *jfit
Sportbond, heeft T.Y.B.B. besloten pi-
afdeling Softball op te richten (de "fiet
ste afdeling in deze vereniging)-
ligt in de bedoeling reeds deze jC3'
aan de competitie deel te nemeJ^ )4
tholieke dames en meisjes va?V.°
jaar,, die lid van deze afdeling %rti^*
te worden kunnen zich hiertoe aa „leib
den bij mej. T. Truyens, Nagtzaaib?ten,
22, tel- 19319 en de heren G.
Delistraat 72rd.. of F. J. Busc»
Engelszstraat 32rd. edig
Het ligt in de bedoeling zo sP„g te
mogelijk een oprichtingsvergader1
houden.
(Niet-officiële koersen i noC1"1^
Vorig ül25/3
slot
SY* Nederl. 1948 87';'
31/4 pCt. Ned. 1950 87'i 87-i»
3-3(2 Nederland 1947 87's --
3 Ned. 62-64 bel.-fac. 89 h
Inschr. Grtbk 48 3 pCt 3S;1fe
Ned. Handel Mit eert. 139'= 13» :j
A.K.U. 140(4 133-»
Nieuwe Aku 135"» >•-
Van Berkels Patent 90
Calvé-Delft cert. 111 --
Van Gelder 147'?
Kon Hoogovens cert. 170
Unilever cert. ITS'» l7»5'
Unilever nwe. I'1
Ned. Kabel l88.s
Philips If? ,4&
Philips nwe. 14»"' 29»"'
Kon Petroleum 2»",' -
..Amsterdam" Rubber
Holl Amerika Lijn IVi-i Tui
Kon. N. Stoomb. Mij 134
Ned Scheepv. Unie
H.V.A. V g?
Deli Mil cert
22/3 479
4744 sO
Anaconda Copper 5o- ,4
Bethlehem Steel -3',. Ltó
Chrysler Corp 58i, Ui't
General Electric 53 '2 %\'t
General Motors 44^. L14
Hudson Motors 7742
Kennecott Copper Bii4
Montgomery Ward „gij, f714
North American Can 07-
Kadio Corp 4jeo>*
Republic Steel Bg.-i4
Shell Oil 37 si'-
outhern Pacific 32 48'
Southern Railway 431^ 39!!
Tidewater 39H
U.S. Steel