A. VIRULY 25 JAAR VLIEGER
en SCHRIJVER
i
.MAASDAM" TE WATER
GELATEN
Culemborg demonstreert de trots
op zijn grote zoon
Twintig koeien een prooi
der vlammen
de «ha<3
naactlw smaak
De familie
Zijn logboek vermeldt
17.000 vlieguren
Beroep ongegrond
verklaard
Twee gevangenen
ontsnapt
Schip dringend nodig voor vervoer
van Amerikaanse touristen
Marktplein vol vlaggen
en wimpels
V
r~door Jacques Ducharme
MATTHAEUS PASSION
Ruim een half millioenkilo stro en vijf
vrachtauto's verloren gegaan
Humanitaire taak van
het vliegtuig
m
ZUID-AMERIKANEN
NEMEN AFSCHEID
Nieuw merk lucifers
Jan van Riebeeck opperkoopman en commandeur van de Kaap
TWEE BOERDERIJEN VERBRAND
Weinig actief raadslid
Gaven van Thuisfront
Arti-medaille voor mevr.
J. BauerStuippff
MAANDAG 7 APRIL 1952
PAGINA 3
Banket in kasteel
„De Haar"
Eoor de kankerbestrijding
Eater M. Burger O.F.M. f
ï>00!
- dat zaurbranden
J Uw maag
et paar Rannies.
Ontslag hoofdcommissaris
G. W. Valken
Uit gevangenis te Zutphen
Na korte jacht echter
weer gegrepen
Uitlening arbeidskrachten
Operazangeres Wilhelmina
van der Hoeck overleden
r
Ouderdomspensioen
in gevaar
Voor onze troepen in
Nieuw-Guinea
(Van onze luchtvaartmedewerker)
In het restaurant Intercontinentaal van het stationsge
bouw op Schiphol is het warm en behaaglijk. Er hangt een
Seur van vers gezette koffie en een welverzorgde maaltijd.
Kuiten in het donker van de avond jaagt de fijne jacht-
sneeuw over het kale platform van het vliegveld en bedekt
een eenzame vier-motorige „Conny" met een dikke witte
vacht. Binnen een half uur zal dit vliegtuig vertrekken naar
ï'restwick. Gander en New York met een aantal reizigers,
d'e nu nog in het behaaglijk warme restaurant verwijlen.
Het zijn slechts enkele van de meer dan 60.000 reizigers die
S'eh in de loop van 25 jaren aan de zorg van gezagvoerder
Adriaan Viruly toevertrouwden, aanvankelijk in de oude
Fokkers en later in de Douglas en Constellation vliegtuigen
die nu vrijwel alle delen van de wereld bereiken.
Vandaag is het immers alweer een
kwart eeuw geleden, dat het vliegbre
vet van de Federation Aéronautique
Internationale aan onze Nederlandse
Vlieger-schrijver werd uitgereikt. En
daarom maakten we dezer dagen, even
Voor het vertrek van de New York-
Constellation, op Schiphol een praatje
ihet de jubilerende gezagvoerder.
De zevende April 1927 bevroedden
hellicht weinigen met een schrijver in
de dop te doen te hebben, evenmin als
de toen 22-jarige vlieger, die zo enthou
siast de stuurknuppel van de Fokker
'*5-4 hanteerde, er zelf enig vermoeden
Van had, dat hij nog eens met grote
luchtbussen over de Oceaan zou vlie
den. Thans heeft gezagvoerder Viruly
echter een 17.000 vlieguren in zijn log
boek aangetekend, om n aar niet te
sPreken over het fantastische aantal
kilometers dat hij in die tijd heeft afge
legd.
17.000 vlieguren is geen kleinigheid,
Zeker niet als men bedenkt dat Adriaan
Viruly, naast zijn bezigheden als vlie
ger en auteur, een uitgebreide werk
kring heeft als algemeen chef-vlieger
bij de K.L.M. Het valt dan ook niet te
verwonderen dat wij op onze vragen:
.Hoeveel boeken hebt u nu al geschre
ven en hoeveel malen bent u met zo'n
Conny over de Oceaan gevlogen?" ten
Untwoord krijgen: ,.Ik zou het werke
lijk niet weten. Maar er wordt wel er
gens een administratie bijgehouden
ivaar dat uit te zoeken is!" Maar ook
zonder dat zal menigeen wel weten dat
ha „Voor vrij! Contact!", Viruly's eerste
boek dat m 1927 verscheen, er een uit
gebreide boekenserie van zijn hand is
Verschenen, een serie die, naar men
hiag hopen, nog lang niet als afgesloten
kan worden beschouwd.
Gezagvoerder Viruly vliegt tegen
woordig nog met zijn Constellation naar
Hew York en op de nieuwe lijn naar
Sydney in Australië en voorts maakt
bij nog vele andere en kqrtere vluchten
'h Europa- Minder bekend zal het zijn,
dat deze K.L.M.-vlieger in 1942 kans
Zag
naar Zweden te komen om van
daaruit in Engeland te belanden. Het
Hheekt vanzelf dat men daar zijn capa-
yVeiten op hun juiste waarde wist te
Jbatten. Korte tijd latër reeds begon
zijn eerste trans-Atlantische vlucht
n dienst van de BO.A.C. Met Ameri-
Adriaan Viruly in
zijn werkkamer op
Schiphol, Op de
achtergrond een groot portret van
zijn collega en vriend Parmentier.
kaanse Liberator-vliegtuigen bracht hij
post en belangrijke vracht over en ook
wel V.I.P.'s, (very important persons,
zeer belangrijke personen) wier over
komst in het belegerde Engeland met
spoed werd verwacht.
In 1944 werd Viruly chef-vliegdienst
bij de gestrande K.L.M. in Bristol, die
er in de oorlogsjaren een miniatuur
vliegdienstje op na hield met één iijn:
BristolGibraltar. 1600 maal werden
deze vluchten uitgevoerd. Eenmaal be
reikte een K.L.M.-vliegtuig de plaats
van bestemming niet- Het vliegtuig
werd in de golf van Biskaje door een
Duitse jager neergeschoten.
De vluchten met graaf Bernadotte
in dienst der Verenigde Naties liggen
Viruly nog vers in het geheugen. Een
bewonderenswaardige figuur, graaf
Bernadotte, een man met veel moed
en intelligentie. Deze episode brengt
het gesprek op de grote voordelen
der luchtvaart, die de afstanden op
aarde doen ineenkrimpen en de be
woners ook figuurlijk gesproken
dichter bij ellcaar kunnen brengen.
Het vliegtuig kan en zal een belang
rijke taak vervullen in de komende
internationalisatie in het kader van
de Verenigde Naties, zo meent Viru
ly, want lang niet alle vliegtuigen
zijn bommenwerpers. Kijk naar de
vluchten naar Lourdes en andere be
devaartplaatsen. Hoeveel zieken en
invaliden hebben hier geen genezing
en troost gevonden, die anders dan
met een vliegtuig deze plaatsen nooit
zouden hebben betreden. Het vlieg
tuig' heeft wel degelijk een zeer hu
manitaire taak te vervullen.
En dan dwaalt gezagvoerder Viruly
af naar het probleem van de werving
van piloten bij de K.L.M. Men weet
het, er zijn in ons land te weinig ver
keersvliegers en de aanwas is niet
voldoende om hierin in de naaste toe
komst een grote verbetering te bren
gen. Van de ongeveer 3.000 leerlingen
die jaarlijks de H.B.S. met een diplo
ma op zak verlaten, kunnen er hoog
stens 30 a 40 bereid en geschikt ge
vonden worden om een opleiding als
verkeersvlieger te volgen. De eisen
Zaterdagavond is afscheid genomen
van een groep vooraanstaande autori
teiten uit het Zuid-Afrikaanse bedrijfs
leven, die tijdens de Utrechtse Jaar-
beur^ een bezoek aan ons land brach
ten. Dit afscheid bestond uit een ban
ket in de verlichte zalen van het kas
teel „De Haar" te Haarzuilen, waaraan
tverd deelgenomen door de Nederland
se ministers prof. mr. P. Lieftinck, de
heer S. L. Mansholt, en prof. dr. A. H.
Albregts, de gezanten van Brazilië en
Venezuela, resp. J. de Sousa-Leao en M.
Pagnino, de Commissaris der Koningin
th de provincie Utrecht, de heer M. A.
Keinalda, en een vijftigtal directeuren
van grote Nederlandse ondernemingen.
Na een inleidend woord van mr. W.
H. Fockema Andreae, de oorzitter van
de Raad van Beheer van de Koninklijke
Nederlandse Jaarbeurs en een korte
toespraak door ir. M. H. Damme, pre
sident-directeur van Werkspoor en on
dervoorzitter van de Jaarbeurs, brach
ten de voorzitters van de delegaties van
de vier Zuid-Amerikaanse landen hun
gastheren dank.
De leden van de Braziliaanse delega
tie hadden hun dank vastgelegd in een
«aai manifest, dat, getekend door alle
{eden van de delegatie, aan het slot van
het banket door de Braziliaanse gezant
'I- de Sousa-Leao met een korte toe
spraak werd overhandigd aan de voor
zitter van de Jaarbeurs, mr. W. H.
"ockema Andreae.
De maaltijd werd opgeluisterd door
locale medewerking van mevr. Gre
Brouwenstein en Frans Vroons. Aan
het slot werd aan de gasten een Spaan
se editie van een Utrechtse krant aan
geboden. Deze krant was in nauwe sa
menwerking met de Jaarbeurs samen
gesteld en bevatte een overzicht van de
belangrijkste gebeurtenissen tijdens het
Pezoek van de Zuid-Amerikanen aan
Nederland.
J, Zondagmorgen zijn de gasten naar
arijs vertrokken
Ten bate van de kankerbestrijding
u°or het Koningin Wilhelminafonds
*ah men van heden af bij alle siga-
e'iwinkeliers in ons land tegen be
ta!
lnë van slechts drie cent een nieuw
Jherk lucifers kopen,
n.l. K.W.F.-
1 -*icis
lucifer),
hfen.
Moge het fonds er wel bij
lh de Braziliaanse missie is overle-
Pater Michael Burger O.F.M. Hij
^®rd geboren in 1906 en ontving de
Priesterwijding in 1939, waarna hij
a leraar in Brazilië werkzaam was.
Advertentie
hel^°ndhf> op hoe korte termijn die
vóój. h'. Binnen een paar minuten! Nog
j t-cil uiiuum-u, i,v,tD
tonc A Kennies zijn gesmolten op Uw
yei-ièrio hoort het zuurbranden tot het
inticrnf"' Kennies kunt U altijd en overal
enten
ook.
onopvallend, zonder water of
Advertentie
IBIS
Het Ambtenarengerecht heeft het be
roep van de heer G. W. Valken, tegen
het hem verleende ongevraagde eervol
ontslag als hoofdcommissaris van politie
te 's-Gravenhage, ongegrond verklaard.
De heer Valken zal zich nader beraden
of hij zich tegen deze uitspraak zal ver
zetten.
zijn hoog, dat is zeker, maar het feit
dat de aanstaande verkeersvliegers in
militaire dienst eerst een tijdje met
straaljagers moeten vliegen, brengt er
vele ouders toe hun jongens er van te
weerhouden het vak van verkeers
vlieger te kiezen. Daar komt nog bij
dat de straaljagervliegers veelal die
eigenschappen worden aangekweekt,
die ze als verkeersvlieger nu juist
niet moeten hebben.
Zo is de K.L.M. voorlopig nog voor
een groot deel aangewezen op buiten
landse vliegers die dat mag wel eens
worden gezegd na een dure opleiding
bij de K-L.M. voltooid te hebben, na
enkele jaren veelal in het buitenland
een nieuw emplooi zoeken, in tegenstel
ling tot onze eigen vliegers, die, enkele
uitzonderingen daargelaten, veel hok
vaster blijken en vee] meer geneigd
zijn hun jaren bij de K.L.M. uit te die
nen.
Een van de meest sprekende voor
beelden hiervan is wel gezagvoerder
Viruly, die, nu de klok inmiddels naar
tienen loopt, zich met de overige leden
van de bemanning naar de wachtende
Constellation begeeft voor de tocht over
de donkere Atlantische Oceaan. De zo
veelste vlucht van Viruly in vijf en
twintig jaar.
Opnieuw zijn twee gevangenen uit het
Huis van Bewaring te Zutphen ontsnapt.
Zaterdagnacht bemerkte men, dat H.,
uit Arnhem, verdacht van het plegen
van diefstal in een juwelierszaak te
Arnhem, en S., een fotograaf uit Am
sterdam, die een serie inbraken in ver
schillende gemeenten heeft gepleegd,
waren ontsnapt. Onmiddellijk werd de
politie in de omliggende plaatsen ge
alarmeerd.
Zondagmorgen werd H. in De Steeg,
gemeente Rheden, aangehouden. S. was
in zijn gezelschap, doch wist te ontko
men. Na een langdurige jacht in de
bossen, waaraan werd deelgenomen door
politie, boswachters en jachtopzieners,
werd S. des middags slapende aangetrof
fen onder een bosje. Beiden zijn weer
naar het Huis van Bewaring te Zutphen
overgebracht.
De Rijksverzekeringsbank deelt het
volgende mede:
Mede gelet op bepaalde uitspraken
van de Centrale Raad van Beroep, is
het bestuur der Rijksverzekeringsbank
van oordeel, dat indien een ondernemer
gebruik maakt van werklieden, die hem
zijn „uitgeleend" door een natuurlijk
persoon of een rechtspersoon die al of
niet uitsluitend van het „uitlenen" van
arbeidskrachten zijn op winst gericht
bedrijf maakt, deze werklieden in dienst
zijn van bedoelde ondernemer en deze
dan ook die werklieden op de loonlijst
behoort te vermelden.
Ingevolge geschied overleg met ande
re uitvoeringsorganen zal derhalve, in
dien zulks niet reeds ook over vroegere
perioden is geschied, met betrekking
tot overeenkomsten van uitlening als
vorenbedoeld voor zover hun werkings
sfeer zich uitstrekt over perioden, ge
legen na 30 April 1952, overeenkomstig
vorenomschreven standpunt worden ge
handeld.
Te Amsterdam is in de ouderdom
van 77 jaar overleden de operazange
res Wilhelmina van der Hoeck. De be
grafenis zal a.s. Dinsdag geschieden op
Zorgvlied.
«liliii
De te waterlating van de .Maasdam"
te Schiedam was op een tijdstip gezet,
dat niet alleen de werknemers van Wil-
ton-Fijenoord er getuige van konden
zijn, maar ook hun vrienden en ver
wanten in de ruimste zin. Zelfs troepen
schoolkinderen, onder leiding van on
derwijzers. trokken naar het uiterste
puntje van de werf om er Zaterdag
8500 ton met een snelheid van meer
dan 30 km. van stapel te zien lopen.
(Van onze Utrechtse correspondent)
Zaterdag was het precies driehonderd jaar geleden dat
Sinjeur van Riebeeck na een reis van bijna vier maanden
het land van Kaap de Goede Hoop betrad om aldaar in
opdracht van Heeren Zeventien een nederzetting te ves
tigen, die dienen moest als verversingsplaats voor de
schepen in de vaart naar Oost-Indië. De moedige onder
neming van deze man, die op het ogenblik in het diepste
Zuiden van het werelddeel Afrika terecht gevierd en
gehuldigd wordt als grondlegger van een natie, is ook
herdacht in Culemborg, het Gelderse stadje waar hij ge
boren werd. Hoe trots Culemborg is op deze zoon is Za
terdag gebleken toen hij daar met velerlei festiviteiten
werd gevierd.
De officiële inzet van het feest vorm
de een herdenking in de oude Barbara-
kerk, die werd bijgewoond door de
minister-president Z. Exc. Dr. W. Drees,
door de ambassadeur van de Unie van
Zuid-Afrika, kol. P. I. Hoogenhout, de
commissarissen der Koningin in de pro
vincies Gelderland, Zuid-Holland en
Utrecht, de voorzitters van de Eerste
en Tweede Kamer der Staten-Generaal
en tal. van andere wereldlijke en gees
telijke autoriteiten. Tijdens deze her
denking heeft Z. Exc. mr. W. F. Schok
king, oud-minister van Oorlog, eèn re
de uitgesproken. Mr. Schokking wees
er op, dat het geen zin heeft de blik
naar het verleden te richten wanneer
het heden en de toekomst hiervan geen
voordeel ondervinden. Maar de opper
koopman en eerste commandeur van de
Kaap heeft voor onze tijd betekenis.
Het is terecht, dat wij omzien naar de
voortvarende arbeid van Jan van Rie
beeck, omdat hij een voorbeeld kan
zijn tussen de polen van verleden en
toekomst, aldus mr. Schokking, die met
verve de grote eigenschappen van Van
Riebeeck heeft geschetst. Tijdens de
stijlvolle bijeenkomst, die met orgelspel
en een voortreffelijk blaaskwartet mu
zikaal werd omlijst, is een bronzen ge
denkplaat onthuld, die de doop van lan
Ook de jongste
tambour-maitre
trok mee door
de straten van
Culemborg met
het harmonie
corps „Pieter
Aafjes" tijdens
de Van Rie-
beeck-jeesten.
van Riebeeck in deze kerk in herinnering
brengt. Na afloop van de plechtigheid
in de Barbarakerk nam de feestviering
een aanvang, waaraan de gehele Cu-
lemborgse gemeenschap heeft deelge
nomen.
Op het Marktplein, vol vlaggen en
wimpels, fleurig onder de vriendelij
ke zon, begon een défilé van vele ste
delijke verenigingen, dat door de ho
ge autoriteiten vanaf het met groen
en hyacinten versierde bordes van
het oude raadhuis werd gadegeslagen.
De twee stedelijke harmoniekorpsen,
aangevuld met het Haagse muziek
corps „Paul Kruger", dat een serena
de kwam brengen aan de ambassa
deur van de Unie van Zuid-Afrika,
De Nederlandse vertaling door Gabriel Smit is verschenen bij de
UITGEVERIJ HET SPECTRUM
In Holyoke moest Marie intussen hel- 1 De twee mannen bleven die avond
pen koken, zo goed en zo kwaad als het lang praten; Jean Baptiste kon niet ge-
ging: Adelaide hielp haar bij het werk noeg krijgen van de avonturen, die zijn
in de huishouding. Het huis scheen erg
groot en verlaten, vooral Jean Baptiste
zag het zo. Naarmate de da^en verlie
pen hoopten de dochters, dat er niets
zou gebeuren, waaraan hun moeder zich
stoten zou. Op een avond, toen zij in de
keuken waren, werd er gebeld. Jean
Baptiste deed open en daar stond zijn
zoon, Etienne.
„Dag, vader", zei Etienne, aarzelend,
want hij wist niet hoe hij zou worden
ontvangen.
„Etienne." zei de vader en omhelsde
hem,
Jean Baptiste had in zijn eenzaamheid
wat afleiding nodig en Etienne had niet
op een beter ogenblik kunnen komen.
Hij vroeg zijn zoon binnen te komen en
toen hij het avondmaal had gegeten, dat
zijn zusters voor hem hadden klaarge
maakt, vertelde Etienne waar hij was
geweest en wat hij had gezien.
Hij had eerst vier jaren in het Oosten
gewerkt en was toen naar Chicago ge
gaan. Daar had hij op verschillende ma
nieren zijn brood verdiend en het was
hem best gegaan. Hij was nu bij de
spoorwegen en hij werkte-als stoker op
een van de treinen tussen New York en
Washington. Hij had toevallig een paar
dagen vacantie en was naar huis geko
men. Het verbaasde hem, dat zijn moe
der er niet was en Jean Baptiste ver
telde hem van Léopold's besluit priesi-
ter te worden en van de reis naar Ca
nada.
zoon hem vertelde. Hij vroeg zich af of
het wel juist was geweest, dat hij ge
tracht had Etienne ervan af te houden
weg te gaan. en hij kon het er met zich
zelf niet over eens worden. Hij was blij
dat Etienne nu terug was, en dat was
genoog. Hij vergat al het verdriet van
die dag, jaren geleden; zij zaten in de
keuken, spraken over hun werk en
Etienne vertelde wat hij had gehoord
of gezien of gedaan in deze of gene
stad. Het gaf Jean Baptiste een won
derlijk gevoel van vrij te zijn in zijn
eigen huis, nu andere leden van zijn
gezin ergens in de verte waren. Zelfs
Cécile, die hem altijd de personificatie
van onwankelbare huiselijkheid had
geleken, was nu weg. Maar Jean Bap
tiste had nooit erg veel zin gehad in
reizen en terwijl hij rondkeek in zijn
huis, luisterde hij weer met nieuwe be
langstelling naar Etienne. evenwel zon
der enig verlangen al die vreemde en
verre steden te zien.
Etienne bleef drie dagen in Holyoke.
Toen moest hij weg, want zijn vacantie
was bijna om. Zij vonden het jammer,
dat hij ging, want hij had vele herin
neringen aan gelukkige dagen met zich
meegebracht; maar er was niets aan
te doen; dit was de werkelijkheid.
Etienne zwaaide met zijn hoed, ter
wijl zijn vader en Marie hem nakeken
uit het voorkamerraam, hetzelfde raam,
waardoor Pierre hem had zien weg
gaan enkele jaren geleden.
DERTIENDE HOOFDSTUK
Cécile voelde zich niet op haar ge
mak in Canada; zij wilde weer thuis
zijn, bij haar man. Zij verhaastte dus
haar terugkeer, maar tante Flavie wil
de Louise nog graag een tijdje bij zich
houden. Zo werd besloten, dat Pierre
met zijn moeder mee terug zou gaan,
terwijl Louise in Montreal mocht blij
ven tot haar moeder haar nodig zou
hebben.
Pierre ging met gemengde gevoelens
naar huis terug. Hij moest weer aan
het werk, dat wist hij. Maar hij hield
van Canada, en Montreal in het bijzon
der, zonder precies te weten waarom.
De stad beantwoordde ongeveer aan
alle dromen, die hij als kleine jongen
had gekoesterd, dromen van ruimte en
verte, van kleur en beweging. Mon
treal was een zeehaven van grote be
tekenis; Pierre ontdekte al gauw de
wonderlijke bekoring van de kade en
hij bracht er veel van zijn tijd door. Hij
ging voor het eerst naar de haven toen
zijn moeder met Léopold naar het Col
lege was. Hij zag schepen uit verre,
vreemds landen met namen, die hij
alleen kende uit zijn vroegere aard
rijkskunde- en geschiedenisboeken. Het
zien van al deze wonderen gaf hem een
onbestemd verlangen. waarvoor hij
geen verklaring wist. Hij verliet Mon
treal met spijt en stapte in de trein
met zijn moeder, die reikhalzend naar
haar terugkomst in Holyoke uitzag.
De reis scheen hem ditmaal veel te
kort. Jean Baptiste, Marie, Wilfrid en
Adelaide wachtten hen op aan het sta
tion. Cécile was gelukkig toen zij Jean
Baptiste's armen weer om zich heen
voelde en haar kinderen weer bij zich
zag.
Nadat zij de eerste woorden met el
kaar hadden gewisseld hoorde zij, dat
Etienne intussen thuis was geweest.
Dat was een bittere teleurstelling, want
zij had haar oudsten zoon erg graag ge
zien maar de blijdschap van de thuis
komst maakte deze pijn weer ongedaan
en tenslotte was er algemene vreugde.
(Wordt vervolgd).
zorgden voor een plezierige stemming,
die door de Culemborgers met ap
plaus werd ontvangen en onderhou
den.
Het gemeentebestuur van Culemborg
met burgemeester Koningsbruggen aan
het hoofd heeft de officiële genodigden
een diner aangeboden, waaraan ook mi
nister Drees en de Zuid-Afrikaanse am
bassadeur en vele andere autoriteiten
hebben aangezeten. Buiten verspreidde
intussen een nieuw carillon van 47 klok
ken zijn fluwelen klanken boven dë vro
lijke, feestende stad Culemborg, die Jan
van Riebeeck. haar grote zoon, tot laat
in de avond in vele toonaarden heeft
bezongen.
„Drommedaris" landt opnieuw
In Zuid-Afrika zelf zijn Zaterdag
talrijke toeschouwers getuige ge
weest van een herhaling van de
landing van Jan van Riebeeck in
de Tafelbaai, zoals die 6 April 1652 is
geschied. Bij stralend weer zeilde een
model van Van Riebeeck's schip, de
„Drommedaris" de baai binnen. Na het
afvuren van een saluutsalvo roeide de
bemanning, gekleed in zeventiende-
eeuwse costuums, naar de wal. In de
laatste van de vier sloepen was „Van
Riebeeck", zelf gezeten, vergezeld van
zijn vrouw Maria de la Queillerie. Hij
plantte de Nederlandse vlag op een heu
vel en de menigte zong het Wilhel
mus.
Daarna is de eerste steen gelegd voor
het monument „,De Poort van Zuid-
Afrika". De Zuidafrikaanse minister van
Justitie Van der Sandt Centlivres, heeft
daarna een rede uitgesproken.
Jhr. mr. F. Beelaerts van Blokland,
vice-president van de Nederlandse Raad
van State, sprak als „tolk van het broe
dervolk" de hoop uit, dat de poort blij
vend uitdrukking zou geven aan de
dankbaarheid voor hetgeen bereikt
werd. „De poort moge doortocht geven
aan alles, wat bijdraagt tot vrede, voor
spoed en geluk van land en volk van
Zuid-Afrika".
Op een teken van dr. Malan werd de
steen door een hijskraan omlaagge-
bracht. Vier jongelui metselden om
beurten met een zilveren troffel de steen
vast. Daarna sprak Malan: ..Ik verklaar
thans, dat de eerste steen van Afrika
goed en juist gelegd is".
Zondagavond zijn de Van Riebeeck-
feesten in Kaapstad officieel gesloten
door de minister van Binnenlandse Za
ken, Doenges. Hij zei, dat de Portugese
regering een standbeeld van Bartholo-
meus Diaz zou schenken voor plaatsing
in de „Poort van Afrika" en dat het
Nederlandse Van Riebeeck-comité een
standbeeld van Maria van Riebeeck—de
la Queillerie zou aanbieden.
De doopplechtigheid was zodanig ge
rationaliseerd, dat het steeds vaker
voorkomende euvel van solide cham
pagneflessen, die niet willen breken,
verholpen was. Mevrouw Gips, de echt
genote van een der commissarissen van
de Holland-Amerika-lijn, knipte nu
eerst een lint door, waardoor de fles
met wiskundige zekerheid tegen de boeg
Kapotschoot.
De „Rijndam" kan nu spoedig een
volwaardige kracht naast zich verwach
ten om de Amerikaanse toeristen naar
Nederland over te brengen. Dat dit no
dig is, blijkt uit de mededeling van de
heer de Monchy, de directeur van de
Holland-Amerikalijn, dat de „Rijndam"
met 850 Amerikanen op weg is naar
Nederland, een volgeboekt schip, vóór
het grote reisseizoen nog begonnen is.
15 Juli hoopt men met de „Maasdam"
de technische proefvaart te kunnen ma
ken en dan zal ongeveer een jaar na de
„Rijndam" dit schip met een bruto ton
nage van 15000 ton de reis naar Ame
rika kunnen aanvaarden.
Al diegenen, die na de stapelloop ble
ven wachten op het leggen van de kiel
voor een nieuw schip, werden teleurge
steld. Wilton-Fijenoord zit vol orders,
maar voor de vier schepen, die besteld
zijn en waaraan men onmiddellijk wil
beginnen, is maar zestig tot vijfenzeven
tig pet. van het scheepsstaal voorradig.
Dit is voor de hele Nederlandse
scheepsbouwindustrie een zeer ernstige
kwestie. Eerst als men zeker is van de
levering van de rest. kan men beginnen
en ook inderdaad afbouwen. Dit heeft
een der directeuren van Wilton-Fijen
oord, ir. J. E. Woltjer, medegedeeld.
Van de zijde der regering en andere in
stanties- wordt alles in het werk gesteld
om over dit dode punt heen te geraken
door aankoop van staal in Frankrijk,
Duitsland, Zweden of zelfs Japan. Men
heeft nu reeds zestig man van Van der
Giesen aan het werk gehad, omdat
daar bij gebrek aan werk en gebrek
aan staal niet voldoende emplooi was.
Orders zijn er genoeg.
De „Maasdam", het 8500 ton metend
zusterschip van de „Rijndam", kort
voor de tewaterlating op de helling.
Ook nu uitvoeringen van de Matthaeus-
Passion in ons land erg in de mode zijn.
geldt de Amsterdamse uitvoering dit
jaar oJ.v. Eduard van Beinum nog
steeds als een der voornaamste. Reeds
jaren lang immers kent Amsterdam zijn
Mafthaeus-Passion uitvoering op Palm
zondag met vooruitvoeringen op Don
derdag en Zaterdag en tevens is het 'n
traditie dat hiertoe de beste krachten
samenwerken.
Vandaar dat de verwachtingen dan
ook steeds hoog gespannen zijn, niet min
der nu men na de perfecte maar roman
tisch georiënteerde uitvoeringen van
vroeger in Amsterdam een vernieuwing
tracht te bereiken.
Een soberder sentiment, waarnaar Van
Beinum reeds eerder streefde, brengt
echter ook gevaren met zich en het
kwam ons voor dat er deze keer, on
danks de wijding die van de uitvoering
uitging, toch minder bezield is gemusi
ceerd.
Het Toonkunstkoor attaqueerde iets
minder fel; de koralen klonken stroever
en de vocale hoogtepunten hebben wel
eens meef glans gehad. Een minder zware
begeleiding, vooral in de contrabassen,
zou het geheel elastischer kunnen ma
ken en het verslappen van het tempo
kunnen voorkomen. Wat meer kopsstem-
klank in het jongenskoor (Zanglust.)
kan het effect van deze prachtige partij
nog verhogen. Dit zijn enkele aanteke
ningen, die wij tijdens 't luisteren maak
ten van de feilen die het artistiek geheel
uiteraard nadelig beïnvloedden. Men wil
nu eenmaal het allerbeste horen!
Onder de solistische medewerkenden
troffen wij dit jaar voor het eerst aan
Helmuth Krebs die met heldere tenor
stem sober de Evangelist zong. Chris
Scheffer die een belangrijke aanwinst
kan worden en David Hollestelle nog
wat onwennig in zijn bas-aria's. Leo
Rommerts was in de kleine partijen al
eens gelukkiger; Laurens Bogtman, An
nie Hermes en Jo Vincent zongen hun
partijen weer met pieuze muzikaliteit.
Hierbij kwamen dan het vocaal koor
(Toonkunst Amsterdam) en het instru
mentaal koor: het Concertgebouworkest
met zijn bekende solisten en tenslotte
Janny van Weering, Henk van Wezel en
Piet van Egmond voor Continuo en orgel.
De Amsterdamse traditie, levend als
zij is. zal een volgende keer op de wen
sen die thans niet vervuld werden, onge
twijfeld een antwoord weten. T. Vr.
In enkele uren tijds zjjn Zondag te
Goudriaan in de Alblasserwaard twee
boerderijen afgebrand. Twintig koeien
kwamen in de vlammen om.
Omstreeks één uur in de middag brak
brand uit in de boerderij van G. Zwij
nenburg. Het vuur greep razend snel om
zich heen zodat men zelfs geen kans
zag het vee uit de stal los te maken.
Twintig koeien verbrandden. De vlam
men sloegen over op het dak van de
boerderij van H. v. Ermen, welke even
eens tot de grond toe afbrandde. Hier
kon het vee worden gered.
De schade aan beide boerenbedrijven
wordt geschat op een bedrag, dat aan
zienlijk hoger dan f 100.000 moet lig
gen.
Een felle brand in een grote stro
opslagschuur te Nieuwolda heeft
grote schade veroorzaakt. Ruim een
half millioen kilo stro alsmede vijf
vrachtauto's gingen verloren in een
Er is in Geleen een raadslid, oud
wethouder, die 'in de huidige zittings
periode nog geen enkele raadsvergade
ring heeft bijgewoond, terwijl hij de
vorige zittingsperiode slechts één maal
een vergadering heeft bijgewoond.
Dit raadslid, de heer E. G., heeft po
gingen in het werk gesteld, om wethou
der te worden. .Blijkbaar als reactie op
het mislukken van deze pogingen is hij
daarna niet meer in de raadzaal ver
schenen.
De heer G. is nu door een besluit van
de raad voor de keuze gesteld vóór 1
Juni af te treden, of de eed als raadslid
af te leggen, zo niet, dan verliest hij het
recht op ouderdomspensioen, waarop hij
als oud-wethouder aanspraak kan ma
ken. Immers, op deze vergadering werd
een verordening aangenomen, waarin
het ouderdomspensioen van de oud-wet-
wethouders wordt geregeld. Hierin komt
een artikel voor dat „geen ouder
domspensioen wordt toegekend aan
hem. die tot raadslid gekozen zijnde op
zettelijk nalaat zijn eed als zodanig af te
leggen, ofschoon daartoe opgeroepen
zijnde".
enorme vuurzee. De brand die waar
schijnlijk is ontstaan door kortslui
ting in een van de vrachtwagens
breidde zich door 't kurkdroge stro
uiteraard zeer snel uit.
De schade is nog niet bekend, doch
wordt op vele tienduizenden geraamd.
De blijvende nood van onze troepen
in Nieuw-Guinea is voor het bestuur
var. Nationaal Katholiek Thuisfront
aanleiding geweest een belangrijke zen
ding goederen, zoals tafels, stoelen,
biljart, spelen, een kerkklokje, enz. ter
beschikking van de hoofdlegeraalmoeze
nier te stellen. Per S.S. Rempang js
een en ander naar onze troepen in
Nieuw-Guinea verzonden.
De voorzitter van de maatschappij
Arti et Amicitiae heeft Zaterdag in het
gebouw van deze maatschappij onder
grote belangstelling de jaarlijkse voor
jaarstentoonstelling geopend. De stij
gende animo van de leden om hun wer
ken op deze tentoonstelling te expose
ren, noodzaakt het bestuur en de be
oordelingscommissie van bijna allen
slechts één werk toe te laten. Van de
in de loop der laatste maanden over
leden leden H. van BorssumBuis
man, Haarlem, Corn. Koning, Amster
dam, Harrie Kuyten, Groet (N.H.) en
mej. Chr. S. A. Mo rei, Blaricum zijn
meer doeken opgehangen als eerbie
dige hulde aan hun nagedachtenis.
De voorzitter besloot zijn openingsrede
met de mededeling, dat hij thans de
Arti-medaille 1952 mocht uitreiken
aan mevr. J. BauerStumpff, Amster
dam, voor haar werk „Schetsboekbla
den'' (nr. 7 dezer expositie).
De tentoonstelling bevat 99 schilde
rijen, 12 tekeningen en grafieken en
9 beeldhouwwerken. Zij blijft tot 4 Mei
opengesteld.
De afd. Valthermond van d« N.V. Kon.
Fabrieken Talens en Zn. te Apeldoorn, die
zich in hoofdzaak bezig houdt met half-
fabricage. zal in de loop van deze maand
worden stilgelegd. Twintig personeelsleden
werd ontslag aangezegd.