"eringa wuthrich
J. v. d. Broek
Tunnelbouw in Velsen begint
met afbraak
Kasteleines plant Vrijheidsboom
Haarlemse Loops chool voor
minder-validen
Karakteristiek van H F. Boot
MENSEN, die men schuwt...
i? 18000
KOLKJE
Welke verrassingen houdt de
bouwput nog verborgen
Gisteravond officieel geopend
Ere-tentoonstelling in museum
Huis Van Looy"
H.h. missen op
^'of dr. H. Kramers
overleden
Waterslang
Film over tb
Cinema
-patiënten in
Palace
m
Toneel in Haarlem
COMMENTAAR
IN DE MARGE
HET BOTER-OPROER VAN DE
HAARLEMMERS
Or an je-jubel
ZATERDAG 26 APRIL 1952
PAGINA 7
cEntrale verwarming
j°Hnson oliebranders
Muziekavond voor Meisjes
jeugdzorg en Gezinswerk
Haarlem-Noord
ZONDAG
0uemis, 7.30 Lof.
^ekend Ned. atoom-
v geleerde
v»;1. wetei
,Sfa,
Wel inlagen
Lido
City
Frans Hals
Minerva
Luxor
BILJARTEN
O.N.A. geeft haar cabaret
WM
Meer deviezen voor
W est-Duitsland
Diamanten bruidspaar
Echtpaar Elligens
v. d. Ploeg
Haarlemse zangeres treedt
op in Pijper's „Halewijn"
Diamant naar Duitsland
LE^ERTs
Personalia
Rembrandt
RONDOM EN IN DE STAD AAN HET SPAARNE
CORVEEëR IN HET
ZILVER
OOK 7WRM9riTr)nT TS door dr. C. C. Ridder van Rappard, ter-
XT y* 1» wijl de meer technische leiding in han-
JNOODZAKELIJK den was van de heer J. B. Seters uit
Ib Leiden. Deze demonstratie werd inge-
Haa» ?Vo|S>ng van Leiden en Den leid door de heer Ferd. Wernik, aan wie
ciëie iri,? i_nu oolc Haarlem een offi- de practische leiding van de loopschool
001 voor verlamden en ge- jn Haarlem is toevertrouwd. Het werd
de pn, den. In de gymnastiekzaal van een VOor velen leerzame avond, die vol-
'aan nr°Pschool aan de Planeten- doende instructief was om het belang
vond gisteravond de opening Van een dergelijke school ten duide
lijkste aan te tonen.
In een onlangs gepubliceerd artikel
hebben wij daarop overigens reeds ge
wezen.
vo<wt. Waarbij de heer J. D. Reïth,
jer cr van de afdeling Haarlem
toj H Ned. Invaliden Bond (ANIB),
aanwezigen een kort woord van
0m sprak.
hbofd van de Gemeentelijke Na-
Haarlem, de heer E. P. Schuyt.
sPraak de opging met een toe-
oaarin hij er zijn vreugde over
eigev"i 00h Haarlem thans een
dot t, loopschool bezit. Hij wees er op,
tolt aarIem thans 5000 minder validen
kig' ?.an wie er 1200 geestelijk gebrek-
hoo Jrt. Spr. herinnerde er verder aan,
ijaner toch nog steeds te weinig ge-
blind Wordt voor de minder validen. De
®>ee?eu bobben wat dat betreft veel
dajv bereikt. Dat hebben zij vooral te
hitst6u aan bun perfecte organisatie en
Sje e£ende samenwerking. Op die ma-
"ebben zij hun belangen bij de
to j 'ieiten kunnen bepleiten. Hij hoop-
tni-jh °ok, dat de werkkracht van de
gr03®f-validen nog meer zou uit
ga; if1} en als een van de desiderata
Von- I aan een permanente werkplaats
£r deze mensen.
ior A Vborzitter van het, hoofdbestuur
LajANlB, de heer J. C. Livingstone uit
vati i1' verklaarde, dat de oprichting
to,K deze Haarlemse Loopschool alle
Pe«t afdwingt.
legde er de nadruk op, dat in
Uj. 'bekomst ook een zwemschool voor
I) dder-validen noodzakelijk zal zijn.
V„ zwemschool in Leiden heeft bijv.
j.;rassende resultaten gebracht. De-
2 t dagen hebben er 37 diploma-ge-
tj(0rri.men, onder wie 3 uit Haarlem,
slo ^'tslag was bijzonder goed, want
„fohts 1 candidaat moest worden af
wezen.
heer Livingstone sprak tenslotte
bpia 0oP uit, dat de nieuwe school aller
je3gstelling zou genieten onder het
jies: Leven en helpen leven.
°verige deel van de avond droeg
v9tifTleer demonstratief karakter, welke
medische zijde werd toegelicht
Advertentie
HAARLEM
In de muziekzaal van café-restaurant
Brinkmann werd gisteren een muziek
avond gegeven ten bate van sociale
meisjes jeugdzorg en gezinswerk te
Haarlem-Noord. Hieraan werkten mee
de dames W. Burmeister, viool en pia
no, en I. Nelissen, piano. Verder de he
ren J. Nelissen klarinet en G. Vis, fluit.
Er werden enige werken van Handel
uitgevoerd, het Largo in fis van F. M.
Veracini en de Sonata in D van W. A.
Mozart.
Na de pauze werden werken gebracht
van Mozart, Bach en v. Weber.
Het talrijke publiek, dat steun gaf aan
de sociale meisjesjeugdzorg en het ge
zinswerk, heeft tevens genoten van een
mooie avond.
^Ontleend aan Sursum Corda)
AERDENHOUT (BENTVELD)
O Antonius van Padua: 7.30 en 11 u.
Hoogmis, 4 uur Lof.
BLOEMENDAAL
8inbrieëenheid: 7; 10.15 en 11.30 uur,
ti ,e Hoogmis, 7.30 Lof
(n'mipkerk van het Allerheiligst Sacra-
7 jt. Dennenweg 17, Bloemendaal-Nrd.
'5, 11.30, 10.15 de Hoogmis, 6.30 Lof.
HAARLEM
ld®- Antonius: 6.30; 7.30 (Kindermis);
iój 1 en 12 uur; 8.30 de Hoogmis. 7 uur
d Bavo: 6.30; 7.30 en 11 uur; 9 uur
r„Roi
«D
t 5f'eth. Hart van jesus: 6.30; 7.45 en
i/mogmis, 7.30 Lof.
H. Elisabeth en Barbara: 6.30; 7.45
,J uur; 9 u de Hoogmis, 7 u. Lof.
(,f h. Hart van jesus: 6.30; 7.45
I? 12 uur, 10.30 de Hoogmis. 7.30 Lof.
(kj' Joannes de Doper; 6.30; 7.30; 8.45
1iis 2ermis)11 en 12 uur; 9.30 de Hoog-
t. 7 uur Lof.
tl"'; Joseph: 6.45 8 en 11 uur, 9.15 de
«.'Smis, 7 uur Lof.
Lof Liduina: 6, 7, 8.15, 10, 11.30, 4 uur
cUv' L Vr. Rozenkrans en H. Dominl-
Hn: ®-I5, 7.30, 9 en 12 uur; 10.30 de
0°ëmis. 7.30 Lof.
Hi, Vrouw van Zeven Smarten en
uavo: 6.30, 7.30; 10.15 en 11.30; 8.45
JÏOr - -
Uür
ha,0smis, 7 uur Lof.
Jkerk te Spaarndam 7.:
Lof
30 en 10 u. 7
j. HEEMSTEDE
1}0Ravo: 7.15; 8.45; 11.30. 10 uur de
9sn Vrouw Hemelvaart; 7; 10.15 en
u hur. 8.30 de Hoogmis. 7.30 Lof.
0 OVERVEEN
(fc-L. Vrouw Onbevl. Ontvangen: 7, 8
Jioffermis); 10.30 en 11.30, 9 u. de
gIhis, 7.30 Lof.
»i.
ZANDVOORT
hlis.' Agatha: 7; 8.30 en 10 u. de Hoog-
uur Lof.
f^rggf'Ptige week een longoperatie on-
k1 bet a *e hebben, overleed Donderdag
Sr°f cademisch Ziekenhuis te Leiden
Je Qr- H. A. Kramers, hoogleraar in
**ei(j e°retische natuurkunde aan de
b'versiteit.
9eCp arik Anthony Kramers werd 17
"ij st, ber 1884 te Rotterdam geboren
.^deerde aan de Leidse Universiteit
ïChrixf5'noveerde in 1919 op het proef-
i 182* "lutensiteit van spectrallijnen"
h fj.j} Werd hij benoemd tot hoogleraar
fd'ear en in 1931 tot bijzonder hoog-
s .-'->elIt. In 1934 volgde zijn be-
?.ahva g m Leiden, waar hij zijn ambt
l'Wcl met een inaugurale rede ge-
se^.. "Natuurkunde en natuurkundi-
Kramers heeft op vele terreinen
e»i e theoretische natuurkunde zeer
nschappelijke bijdragen gele-
Hl
,a" °P het gebied van de atoom-
h?h de' she(;'aaI wat betreft de theorie
On^erstrooiins van ''cht door ato-
V*1 Ovp zÜn leiding is verleden jaar
p °rwe enkomst tussen Nederland en
het 8en gesloten tot samenwerking
gebied van atoomonderzoek.
e6chnise?ramers was voorzitter van de
nlhtthi-.; sectie van de atoomenergie-
l" bpVr lavan de UNO en maakte na
J1' enige reizen naar Ameri-
rgen fgfafenis is bepaald op Dinsdag-
te aH twaalf bij het Groene Kerk-
°£stgeest.
Advertentie
Uoleter en patxente in de Deense jilm Mensendie men schuwt".
De Denen Alice O'Fredericks en Jon
Iversen hebben een speelfilm gemaakt,
waarin t.b.c.-patiënten de hoofdrollen
spelen. Eigenlijk gaat de film meer
over genezen t.b.c.-patiënten en dus
over gezonde mensen, die echter door
de samenleving nog altijd als gevaar
lijk worden beschouwd. En de strek
king van de film is, dat eindelijk eens
een einde moet komen aan de achter
docht waarmede genezen t.b.c.-patiën-
ten nog altijd worden bejegend. Dit
geldt niet alleen voor Denemarken,
maar met name ook voor Nederland, als
we mogen aannemen, dat de voorz. van
de Ned. Centrale Vereniging voor de
Bestrijding van de Tuberculose, dr.
Heinsius van den Berg, gelijk heeft
wanneer hjj in een tekst, die na de
film op het doek verschijnt, verklaart,
dat de toestanden, die de film schildert,
ook in ons land nog overvloedig be
staan.
Het drama, dat zich op de film af
speelt, kom; hierop neer, dat een jonge
vrouw, door t.b.c. besmet, in een sana
torium wordt opgenomen en aldaar
langzaam geneest. Zij leeft in vriend
schap met de andere patiënten, die
haar duidelijk maken, dat zij na haar
genezing weliswaar veilig zal zijn,
maar de grootste moeite zal hebben om
weer aan het werk te gaan, omdat de
samenleving haar niet vertrouwen zal.
Het begint al met haar man, die haar
niet komt bezoeken, nadat zijn moeder
hem wijst op de gevaren van besmet-
tin," Maar dat is nog maar een begin:
als zij eindelijk naar huis mag, moet zij
ervaren, dat haar man haar niet eens
durft omhelzen, dat haar schoonmoeder
haar mijdt, dat haar vroegere patroon
haar niet meer hebben wil, dat zij na
een eindelijk verkregen betrekking ont
slagen wordt zodra men weet, dat zij
ziek is geweest. Haar argumenten zijn
sterk genoeg, maar zij helpen niets. Zij
is gezond, de anderen weten niet eens
of ze gezond zijn. Zij laat zich periodiek
controleren, de anderen leven maar
door. Het komt tot een breuk tussen
haar en haar man en pas als men vre
zen moet, dat zij een prooi van haar
wanhoop zal worden, gaan de ogen van
de man open en komt zelfs de boze
schoonmama tot een beter inzicht.
Wij bevelen ae film gaarne aan in de
aandacht van het publiek, dat gerust
eens mag geconfronteerd worden met
een toestand, die de volksgezondheid
in de weg staat. Gezien de nadrukke
lijke verklaring van dr. Heinsius van
den Berg is zulk een film bijzonder
nuttig. 18 jaar.
Willy en Joe van de Compagnie O zijn
twee gezworen makkers, die in dienst
van het Amerikaanse leger meehelpen
om Italië van de Duitsers te bevrijden
Dit oorlogscachet van de film wordt ge
heel op de achtergrond gedrongen door
een aaneenschakeling van doldwaze en
komische scènes, die schier ononderbro
ken lachsalvo's veroorzaken. De humor
is geenszins flauw; integendeel, hij is
smakelijk als de ironische humoristische
oorlogsprenten, die-de draak steken met
het leger. Wie eens hartelijk wil lachen
en 14 jaar is, kan dat deze week dus
doen in Lido bij het zien van „Willy en
Joe van de Compagnie O".
De na-oorlogse filmproductie dwingt
ons helaas telkenmale te kijken naar
vele waarachtige en onwaarachtige his
toriën, de oorlog betreffende, die het
aankijken feitelijk niet waard zijn.
Daarmede wordt slechts gesteld, dat
„De geheimzinnige duikboot" is geba
seerd op een hoogst onwaarschijnlijk
verhaal, dat op een hoogst onwaar
schijnlijke wijze wordt uitgebeeld. Des
alniettemin kan men met enig genoegen
in City de spanning beleven, die Dou
glas Sirk in dit product heeft weten
te leggen, en niet ongeïnteresseerd kij
ken naar knap camerawerk, da; meer
geeft dan het verhaal in de beste mo
menten kan pretenderen. (14-jarigen)
In dit theater draait deze week, zoals
het in de aankondiging luidt, de super-
sensationele film ,,M". Het is een film,
waarin de onderwereld en de politie
onafhankelijk van elkaar een jacht in
zetten op een geesteszieke kindermoor
denaar, die het bij voorkeur gemunt
heeft op jonge meisjes. Behalve ge
zochte momenten biedt deze film toch
ook wel spannende opnamen. (18 jaar).
Seven sweethearts, in het Nederlands
„Zeven charmante tulpen", zoigen deze
week in het Minerva-theater voor een
paar uren alleraardigste ontspanning.
Deze zeven charmante tulpen zijn de
zeven dochters van een Hollandse hotel
houder in de Amerikaanse staat Michi
gan, waar het traditionele Hollandse tul-
penfeest het jaarlijkse hoogtepunt
vormt.
Een journalist uit New York komt dit
traditionele feest „verslaan" met het ge
volg, dat hij na de nodige humoristische
complicaties met de jongste „tulp" in
het huwelijksbootje stapt.
overwm-
De regisseur van Climbing high, Bank
Holiday, The way ahead en The third
man heeft zijn jongste film afgeleverd,
te weten Outcast of the islands, naar
een. roman van Joseph Conrad.
Willems is een luie leegloper, die in
zijn jonge jaren is opgenomen door een
kapitein. Hij heeft de Indische archipel
moeten verlaten, omdat de politie hem
zocht en ten tweeden male neemt de ka
pitein hem onder zijn hoede. Hij brengt
hem naar een eenzame handelspost, die
hij alleen bereiken kan, omdat hij al
leen de nukken van de rivier kent,
die ziin zeilschip weet te
nen. Maar het gaat
weer mis met Wil
lems. Hij verraadt
zijn beschermer
en de bevolking,
waar hij gastvrij
heid heeft genoten
en is tenslotte zo
slecht geworden,
dat zelfs de goed
hartige kapitein
hem verloochent.
De man is te af
zichtelijk om een
moord te kunnen
rechtvaardigen. Hij
moet maar blijven
leven om wroeging
te krijgen. Dit
wordt hem in een
stromende regen
kenbaar gemaakt
door de kapitein,
die hem met de
vrouw achterlaat.
Ze zitten beiden
aan de ingang van
een rieten hut te
verregenen, nadat
de schreeuwende
stemmen als een
wraakoordeel heb
ben geklonken door
de hete stilte.
Een fraai stuk
film, dat slot, waar
Reed er in slaagt
zijn toneeldialoog tc
laten varen om tot
een filmdialoog
over te gaan. 18 jaar.
?SJ
Vrijdagavond 2 Mei zal in het Huis
Van Looy een tentoonstelling van wer
ken geopend woorden van de Haarlem
se schilder H. F. Boot, die in Februari
zijn vijf en zeventigste verjaardag
vierde.
Onze kunstredacteur zal het geëxpo
seerde werk op deze ere-tentoonstelling
bespreken.
Ditmaal willen wij ons bepalen tot
een karakteristiek van deze in de
Haarlems§ samenleving merkwaardige
figuur, een karakteristiek, die de thans
overleden kunstkenner en schilder J. H.
de Bois achttien jaar geleden van Boot
in „Haarlems Dagblad" gaf en die nog
altijd ten volle de figuur temidden van
zijn omgeving het beste schetst. Boot is
alleen maar ouder geworden
Toen wij Zondagmorgen op het afge
sproken uur het huis aan het Klein
Heiligland betraden, troffen wij dei
schilderachtigste der schilders aan het
Spaarne met een buitengewoon ernstige
trek spelend om de denkersschedel.
De kunstenaar ontbeet. Niet alleen,
zoals men zou verwachten, maar
in gezelschap van vijf, zes poesjes, die
om hem heen dartelden. Eén ging er
naast Boot's bordje zitten kijken, een
andere snoepte uit zijn melkkan, ter
wijl de schilder kalm en ernstig zijn
ochtendbrood ten einde bracht. Daarop
sneed hij een half brood in kleine
reepjes, overgoot die met melk en de
poneerde met de aristocratische vingers,
Boot heeft mooie handen van dat
papje hier en daar op de vloer een
hoopje. Bij ieder hoopje ging een katje
zitten smullen. Een poes die ondeugend
was, werd in de bolstee achter een
gordijn gestopt. Vandaar uit stak ze
telkens haar kop door het gordijn zon
der er uit te durven komen. 't Was
prachtig. We kregen de indruk dat
Boot zijn gezelschap een eenvoudig, ge
zond leven voorschrijft en voor het ve
getarische deel ijvert. Een stukje vlees
zullen de geestige rakkers zich wel bij
nachtelijke escapades in de buurt van
het Klein Heiligland verschaffen.
Maar na al die besognes ontspant zich
Boot's voorhoofd; er komt iets vrien
delijks op zijn gelaat en ik heradem.
Zolang hij nog met zijn boterham met
kaas in stil gesprek was, had hij iets
van Savonarola, die een banbliksem
smeedt, toen de poesjes verzorgd wa
ren, had hij meer van een preacher bij
Hyde Park Corner, fanatiek maar wel
willend. Boot is een der weinige wer
kelijke artisten, die wij hier in Haar
lem rijk zijn. Artist dan in de breedste
zin van dat woord. Dat hij niet de be
kendheid heeft, die hij door zijn werk
verdient, is waarschijnlijk aan zijn
Haarlems isolement te wijten. Doch al
ommuurt hij zijn begaafdheid met prik
keldraaddie begaafdheid is er
niettemin en er niet minder om, doch
wordt door te weinigen gezien en er
kend.
Boot is geen geboren Haarlemmer.
Zijn wieg stond in Maastricht. Als wij
ons da Limburger meestal als vrolijk
levend, welgedaan onderdaan van onze
Koningin voorstellen, is Boot geen re
clame voor dit genoeglijk gewest. In
tegendeel, als de samenstellers van het
woordenboek der Nederlandse taal over
vijftig jaar weer aan de letter B toe
zijn, zouden zij als variant van brood
mager licht Bootmager kunnen inlas
sen. Waar hij in Haarlem zijn boorden
koopt, zal men moeite hebben zijn
nummer te vinden.
Men vertelt over Boot wondere ver
halen. Over zijn gedresseerde ratten,
zijn theekopjes en ascetisch leven. Men
sen, die hem op straat passeren, zijn
bang, dat hij topzwaar wordt, zo diep
het magere gebaarde gezicht in de
borst dringt. Maar hoe dan ook, men
weet, dat Boot een de laatste jaren
teruggetrokken kunstschilder is, wiens
oeuvre straks in volle rijkdom ge
toond zal worden, gerijpt, bezonken en
overtuigend.
De uitslagen van de op Vrijdagavond
gespeelde wedstrijden om het kampioen
schap 38/2 afd. Haarlem, gehouden in
café Hof van Holland, luiden:
Willemse
250
11
90
22.72
Bloemink
58
11
13
5.27
Dollé
172
18
52
9.55
Baart
250
18
54
13.88
Nobels
144
14
38
10.28
Willemse
250
14
78
17.85
Hedenmiddag- en avond en Zondag na
12 uur worden de wedstrijden voortgezet.
Zondagavond geeft O.N.A. haar laat
ste avond in dit seizoen in gebouw St.
Bavo, Smedestraat. Deze avond wordt
geheel verzorgd door het bekende ge
zelschap „The Dios" te Beverwijk, die
verleden week haar 5-jarig bestaan
vierde.
Advertentie
De trieste helden uit de film „Outcast of the islands"
Carol Reed.
van
Het is nu dus zeker, dat Comedia
zich niet heeft laten verdringen
van de vaderlandse planken,
waar gelijkop goed comedie wordt ge
speeld en braaf geïntrigeerd schijnt te
worden. Het sterke gezelschap dat in
de jaren na 1945 krachtig groeide, is
uiteraard aanzienlijk verzwakt; het is
een klein troepje geworden, maar in het
dezer dagen gepubliceerde tableau de
la troupe vinden wij toch enkele namen,
die de toneelminnaar met hoop
en instemming begroet. Onder de
dames is dat Enny Meunier, actrice met
een talent, dat een eigen pittige taal
spreekt, en onze vroegere stadgenote
Gorgette Hagedoorn, met wie onder
handelingen over gastrollen gevoerd
worden.
Wij hopen van harte, dat de onder
handelingen tot een overeenkomst zul
len leiden; Georgette Hagedoorn, al
lengs internationaal bekend geworden,
hebben wij reeds te lang op het toneel
gemist, zij speelt met een charme en
een warme bekoorlijkheid, die diepte
krijgt uit hart en gevoel.
Wat de acteurs betreft: vader, en zoon
Hermus zijn genoegzaam bekend; Steye
van Brandenberg, over wie wij kortge
leden nog enkele opmerkingen hebben
gemaakt, ontwikkelt zich de laatste tijd
op gelukkige wijze; Wim Sierenberg de
Boer gaf door zijn sterke eenvoud in
Vingerhoedskruid aardige beloften,
John Soer is een bezeten toneelspeler,
die van elke rol een kleinood maakt.
Wellicht krijgt hij nu andere kansen dan
de marqué-achtige rollen, die voor hem
voorbeschikt leken. Een nieuwe naam is
die van Joh. Elsensohn, die in het afge
lopen seizoen, lijkt ons, bij de Neder
landse Comedie niet de kansen gekre
gen heeft welke hij verdient. Elsensohn
heeft meer in zijn Thespiswagentje dan
een bulderbassende kapitein in „Mister
Roberts" en een genoeglijk kletsende
conducteur Gijs; hij is niet alleen oubol
lig, hij heeft fantasie en gevoel, hij kan
uit de diepte spelen.
En indien de aangekondige plannen
om Louis Gimberg een gastrol te laten
spelen, resultaat zullen hebben, zal dit
voor Comedia een aanwinst zijn, welke
het publiek plezier zal doen. Gimberg
is een gedistingeerd acteur met een
eigen stijl en o.a. een spitse droge hu
mor; na lange afwezigheid zullen velen
hem weer graag achter het voetlicht
begroeten.
Liever dan zich te verdiepen in gis
singen omtrent de kansen van Comedia
in het seizoen 1952/1953, vraagt Haarlem
zich af wat er daarna zal gebeuren. De
roemruchte coördinatie in Den Haag
heeft De Nederlandse Comedie aange
wezen als min of meer vaste bespeelster
van Utrecht en Haarlem. Indien het ge
zelschap van Joh. de Meester en Guus
Oster het peil handhaaft waarop het
zich tijdens het afgelopen seizoen heeft
bewogen zal Haarlem er niet slecht bij
varenmaar wat zal er gebeuren
voor het seizoen 1953/1954? Er wordt nu
al gefluisterd dat De Nederlandse Co
medie voor het volgend jaar naar de
zetel in de Amsterdamse Stadsschouw
burg streeft. Welke pion zou Den Haag
dan weer naar Haarlem schuiven? Mis
schien het Nederlands Volkstoneel uit
Amsterdam, dat het ene jaar subsidie
krijgt om zichzelf netjes te begraven en
daarna een sommetje ontvangt om wel
gemoed naar het tweede luistrum te
stevenen?
Het is al meer vertoond dat een klein
troepje zich ontwikkelt tot een harmo
nisch krachtig ingespeeld toneelgezel
schap met een eigen stijl en een repu
tatie van zeer verzorgde voorstellin
gen. Verondersteld dat Comedia zich
naar deze toekomst beweegt
Hk. A.
De A.N.W.B. deelt mede, dat de hoe
veelheid Duits geld welke in West-
Duitsland mag worden ingevoerd, met
ingang van 1 Mei a.s. is verhoogd. Kon
den tot die datum door houders van
een Nederlands paspoort DM 100 wor
den ingevoerd, dit bedrag is thans tot
DM 200 verhoogd. Was het vóór die
datum toegestaan DM 40 mee terug te
nemen naar Nederland, na 1 Mei a.s. is
ook dit bedrag verhoogd en wel tot
DM 100. Tevens is met ingang van de
zelfde datum het bedrag, dat houders
van een grenspas in Duitse of Neder
landse betaalmiddelen bij zich mogen
hebben, van DM 10 op DM 20 gebracht.
Maandag 28 April zal het groot feesi
zijn in de Oude Raaïnstraat. Die dag zul
len namelijk de diamanten bruidsdagen
ingaan van het echtpaar Elligensv. d
Ploeg, dat Zaterdag 17 Mei zijn zestig
jarig huwelijksfeest hoopt te vieren
De bruid heeft thans de leeftijd van
85 jaar bereid, de bruidegom is twee
lentes jonger. Beiden genieten nog van
een tamelijk goede gezondheid. Uit hun
huwelijk werden veertien kinderen ge
boren, van wie er vijf nog in leven zijn.
Zij weten zich verder omringd door
veertien kleinkinderen en een achter
kleinkind.
Als trouwe lezers van onze courant
volgen zij dagelijks nog met interesse
het vele nieuws, dat te beleven valt.
Wij veronderstellen, dat het in de
Raamstraat 9 de komende dagen niet
aan belangstelling zal ontbreken, maar
wie persoonlijk even wil aanlopen, kan
daartoe in de „Nijverheid" terecht
(Jansstraat), waar het bruidspaar op 17
Mei van twee tot vier uur de vele vrien
den en bekenden gaarne wil ontvangen.
De Nederlandse Opera geeft ter her
denking van de vijfde verjaardag van
Willem Pijper's sterfdag hernieuwde
opvoeringen van diens opera „Hale
wijn". Deze uitvoeringen zullen plaats
vinden op 28 April te Utrecht, waar de
componist gedurende vele jaren werk
zaam is geweest, 1 Mei te Amsterdam
en 7 Mei te Rotterdam. Bovendien zal
een uitvoering plaats vinden in het
kader van het Holland-Festival in Juli
te 's Gravenhage.
De titelrol wordt vervuld door de bas
zanger Gerard Holthaus en de zingend
gesproken rol van het Koningskind is
toevertrouwd aan de Haarlemse zange
res Corry van Beckum- Voorwaar eea
hoogst vererende opdracht voor deze
jonge zangeres, die nog slechts enkele
jaren aan de Ned. Opera is verbonden.
Kort geleden vervulde zij reeds met
succes één der hoofdrollen in Gounod's
Faust, nJL die van Margaretha.
De West-Duitse autoriteiten hebben
een bedrag van 1.68 millioen Dm. be
schikbaar gesteld voor Invoer uit Ne
derland van industrie-diamant, 107 000
Dm. voor diamantpoeder en 100.000 Dm.
voor textielhulpmiddelen op stijfselba-
sis.
Advertentie
een uitzonderlijk lijn apéritif
I. 5.50 per fles
LEVERT CO DE WILDEMAN
het beerin van de betonwee bii eesloten behoeven te wc
Bij het op 17 en 24 April te Den Haag
gehouden examen voor Pedicure en
Voetkunde, zijn van de. Haarlemse
Kweekschool de volgende cursisten ge
slaagd; De dames mevr. L. A. P. Stege-
man, mej. J. H. M. Alders, M. A. Alders,
Haarlem. Mej. G. M. Hof IJmuiden en do
heer F. J. Vissers, Haarlem. 1 cand. her.
2 afgewezen.
De film „Tramlijn Begeerte" hebben
wij een dezer dagen reeds besproken.
Achttien jaar.
Het waren niet alleen de Spanjaarden en evenmin alleen de Kennemers en
het ander Kaas- en Broodvolk, die bloedige taferelen in herinnering roe
pen, nu we op het terrasje aan de Grote Markt langs ons de eeuwen voor-
by laten glijden. De Haarlemmers zelf konden meermalen te hoop lopen op het
plein in oproerige stemming. Tonelen van burgertwist, verzet tegen de overheid
speelden zich af. Barricaden van inderhaast büeengeraapte straatstenen werden
gevormd, kreten van woede vulden de lucht. De rustige Haarlemmers konden te
keer gaan, wanneer iets hun niet zinde!
Van de andere kant stroomden ze soms samen, even feesteiyk als nu de jeugd bü
de aubade op Koninginnedag.
We moesten om enkele van deze wisselende taferelen bij te wonen, nog maar
wat op ons terrasje blijven vertoeven. De eeuwen zyn hier om ons heen in de
plechtige gebouwen. Veel moeite kost het niet in dit décor de Haarlemmers van
vorige eeuwen te plaatsen.
Konden we het vorige artikel beslui
ten met de schildering van een land
juweel op de Grote Markt, we verzuim
den daarbij te vertellen, dat toeschou
wers en spelers gelden offerden voor de
stichting van het inmiddels weer ver
dwenen Oude Mannenhuis in de Grote
Houtstraat. Enkele jaren na het land
juweel in 1624, waren weer honderden
op de Grote Markt bijeen Ditmaal in
opstandige stemming. De Staten van
Holland hadden een nieuwe belasting op
de boter gelegd. Het volk, de hoge kos
ten van het levensonderhoud moe, pro
testeerde krachtig. Een dolle menigte
school samen voor het stadhuis, ver
schanste zich, toen de schuterij, in de
wapenen geroepen, optrad. Een van de
grootste belhamels werd gewond. De
menigte week, trok zich terug achter de
St. Bavo, waar een nieuwe samenscho
ling een ernstige bedreiging werd. Met
kracht van wapenen was het volk pas
uiteen te slaan, toen een dode gevallen
was.
Het boter-oproer der Haarlemmers
was gedempt.
In 1672 werd de rust opnieuw ver
stoord. De Oranje-gezinde Haarlemmers
wilden Willem III tot stadhouder zien
verklaard en zetten hun wens kracht bij
door een gewapende demonstratie op de
Grote Markt. De stadsregering, ook op
handen van de Prins, wist het oproer in
een feestvreugde te doen verkeren, door
van de St. Bavo de oranjevlag te laten
wapperen en in een plechtige verklaring
vanaf de pui van het stadhuis te getui
gen van haar Oranje-liefde. Gecommit
teerden werden naar Willem III gezon
den met het verzoek een bezoek aan
Haarlem te komen brengen. Het werd
echter pas rustig in Haarlem, toen de
verheffing van de Prins een feit werd.
Dan kwam de 18e eeuw. Menig toneel
van volkswoede en ergerlijke baldadig
heid op de Grote Markt. We denken aan
het openlijke verzet tegen de pachters
in 1747 en 1748. Daarbij hebben andere
delen van de stad zwaar te lijden gehad.
Maar laat ons ook eens een vrolijker ta
fereel in herinnering roepen. Heeft im
mers op de 5e September 1787 de Grote
Markt niet het onbeschrijfelijke toneel
gezien van zeker wel duizenden, die zich
verdrongen rond de tempel der Vrijheid,
een op twintig kolommen rustend bouw
sel, waarin de burgerij de stadsregering
ontving om uit haar handen meer in
vloed op de volksregering te ontvangen.
Haarlem gaf hierin een democratisch
voorbeeld aan het gehele land. Tot bo
venop de Vleeshal en de St. Bavo was
het volk geklauterd om deze nooit ge
ziene gebeurtenis, die haar weerga niet
had in de Haarlemse geschiedenis, toch
maar van begin tot einde te kunnen vol-
gen
We kunnen niet te lang vertoeven bij
deze taferelen, bladeren verder in het
boek der historie, komen aan het jaar
1795, dat een zeldzaam schouwspel te ge
nieten geeft.
Daar kwam met 'n groep vrouwen de
kasteleinesse van het Wapen van Am
sterdam de Grote Markt opsjouwen met
een boom. Honderden burgers verdron-
gen zich om haar heen, Prinsgezinden,
zowel als Patriotten. Voor niemand was
er enig gevaar, hoewel de omwenteling
van dat jaar in menige stad bloedige ta
ferelen tot gevolg had. De Haarlemmers
toonden zich vreedzaam. Onder uitbun
dige feestvreugde werd de vrijheidsboom
geplant en het feest begon pas goed,
toen op de le Juni van dat jaar de Al
liantie met Frankrijk gevierd werd. In
de vroege morgen daverde het geschut
over de bevlagde Grote Markt, klokken
spel kondigde het begin der festiviteiten
aan, een schitterende optocht werd ge
houden, alles in het teken van de vrij
heid, gelijkheid en brederschap. De mu-
nicipaliteit stond handen te schudden
met de Franse afgevaardigden en ieder
dacht nW dat het heil en de welvaart
van vaderland en stad bezegeld was.
Het bleef weer rustig tot 1799, toen de
Engelsen en Russen' in Noord-Holland
geland, bij Castricum waren verslagen
en feest gevierd moest worden ter ere
van de Franse en Bataafse helden, die
het vaderland hadden gered. Een mili
tair vertoon van macht en pracht, klok
gelui, gebulder van geschut en door veel
wijn besproeide toespraken. Het stadhuis
werd 's avonds geïllumineerd, de Vrij
heidsboom was omhangen met bloem
kransen, een allegorische optocht trok
langs het stadhuis. Toen de Fransen in
November 1813 voor goed uit ons land
verdwenen en het Oranjehuis in glorie
was hersteld, moest ook dit weer aan
leiding zijn tot een grootse viering op de
Grote Markt
Het is of Haarlem door de eeuwen
heen op deze Grote Markt haar geschie
denis schreef. Het hart van de stad is
altijd het grote middelpunt geweest,
waar lief en leed van de stadgenoten
werd gevierd of bejammerd. Het altijd
weer met grote kracht trekkende hart
van Haarlem, de onvolprezen Grote
Markt.
JAN B.
Aan het begin van de betonweg by
Velsen, vlak by rusteloos heen en weer
varende ponten, die toch niet voldoende
frequentie op kunnen brengen om de
stroom van auto's vlug genoeg te kunnen
verwerken, is de laatste tyd weer een
nieuwe bedrijvigheid gekomen. De Am
sterdamse Ballast Maatschappij is na
meer dan 10 jaar afwezigheid terugge
keerd om wat voor de oorlog reeds ter
hand was genomen opnieuw aan te pak
ken: de tunnelbouw in Velsen, waar
ieder, die „nogal eens" met de pont het
Noordzeekanaal over moet, met smart
op heeft gewacht. Grote en kleine takels,
segmenten van pypleidingen en af en
aan lopende mannen getuigen van her
nieuwde activiteit, tonen aan, dat het
nu eindelijk menens gaat worden. „Niet te
optimistisch, meneer", zegt uitvoerder
Rollenberg. „want voor ie klaar is zyn
we vyf of zes jaar verder".
Een kleine twee maanden geleden
werd met de voorbereidingen van dit
gigantische werk begonnen. Er werd ma
teriaal aangesleept, diverse keten wer
den gebouwd en enkele provisorische
wegen voor de aanvoer van materiaal
werden uitgezet. Die voorbereidingen
lopen nu ten einde en misschien kan
Maandag begonnen worden met pompen.
Want de bouwput van voor de oorlog
staat al vele jaren onder water en wie
weet, wat er precies onder dat rimpe
lende water gevonden zal worden? De
een zegt, dat men er alleen water in
heeft laten lopen, maar volgens een an
dere lezing moet er ook zand ingespoten
zijn. En hoe ver was de bouw voor de
oorlog reeds gevorderd?
Zo verbergt deze put nog tal van ge
heimen, die pas aan het licht zullen ko
men, wanneer de put weer droog staat.
Maar dat zal nog wel even duren, wel
licht tot October. Het is namelijk zo,
dat de put in gedeeltes drooggepompt
zal worden. Eerst wil men het water on
geveer 6 meter laten zakken en als het
talud dan niet te drassig blijkt, kan de
damwand geheid worden. Bij de voor
oorlogse tunnelbouw was dit niet nodig,
omdat de put groot genoeg was om een
glooiend talud te houden. Maar sedert
dien zijn de plannen in zoverre gewij
zigd, dat er ook nog een spoorwegtunnel
naast komt en dat kan nog in dezelfde
put gebeuren, mits de wanden steiler
opgetrokken worden.
Voor het slaan van die damwand
zijn reeds twee knapen van Figee-
stellingen aangevoerd. Tot 32 meter
zijn deze verhoogd, want de damwand
wordt ongeveer 27,5 meter hoog. En
daar moeten de heistellingen nog bo
venuit kunnen kijken.
Het leegpompen van de bouwput ge
schiedt met een grotendeels drijvende
pijpleiding, die zijn einde midden in de
bouwput heeft- Hij zakt dus automatisch
met het dalen van de waterspiegel, zo
dat niet telkens nieuwe segmenten aan-.
gesloten behoeven te worden, terwijl een
eventueel verleggen van de leiding zeer
eenvoudig kan geschieden. Tegelijkertijd
zullen in de naaste omgeving van de
bouwput andere pompen de oevers zo
veel mogelijk drooghouden om inbres-
sen van het talud door kwelwater te
voorkomen.
Voor de autobezitter, die ettelijke ma
len bij de ponten zijn kostbare tijd met
wachten verloren ziet gaan, is het wel
licht nog een schrale troost, dat er al
thans een begin gemaakt is. Het zal
vooral in de eerste tijd, langzaam gaan,
maar met een dergelijk ingrijpend kar
wei is zoiets onvermijdelijk. Want ook
de scheepvaart moet ongestoord voort
gang kunnen vinden. Vandaar, dat eerst
de helft van de tunnel gemaakt wordt
en dat daarna de stalen damwand mid
den in het kanaal omgedraaid wordt.
Dan zullen de schepen varen boven het
reeds voltooide deel aan de zuidelijke
oever, terwijl aan de noordkant in een
nieuwe bouwput de aansluiting met de
andere kanaal-oever gebouwd wordt.
In vergeiyking met Rotterdam wordt
dus in Velsen een geheel andere metho
de gevolgd. Daar werd de tunnel in seg
menten gebouwd, die men op de plaats
van bestemming tot zinken bracht. In
Velsen wordt alles drooggezet en ge
schiedt de bouw direct op de plaats zelf.
Veel zal afhangen van de situatie, die
men in de nu droog te malen bouwput
zal aantreffen. Maar voordat het ver
keer onder water door zal kunnen snel
len, zullen nog wei enkele jaren
Gisteren was de heer D. Klaver, cor-
veeër in algemene dienst, 25 jaar aan de
papierfabriek verbonden, 's Morgens
werd de jubilaris op het directiekantoor
ontvangen door de bedrijfsdirecteur
procuratiehouder ir. B. Verdoorn. Na de
heer en mevr. Klaver met het jubileum
te hebben gelukgewenst, wees de heer
Verdoorn er op, dat de heer Klaver
heeft getoond, dat men juist niet altijd
een hoge plaats behoeft in te nemen, om
zich verdienstelyk te maken. Het deed
hem dan ook veel genoegen, deze een
voudige arbeider, het jubileumgeschenk
der N.V., een envelop met inhoud, en
mevr. Klaver een bloeiende plant te
mogen aanbieden. Hieraan werd nog
toegevoegd een foto in zilveren lijst van
de jubilaris bij zyn werk en de schrifte
lijke gelukwens der hoofddirectie. Na de
koffie begaf het gezelschap zich naar
het afdelingskantoor, waar, in tegen
woordigheid van een groot aantal col
lega's, de heer Klaver eerst werd toege
sproken door de chef van de algemene
dienst, de heer Blok, en daarna door de
voorzitter van het jubileumfonds, die
het geschenk der kameraden, een zilve
ren polshorloge en mevr. Klaver bloe
men, aanbood.
