Mensen in
I-,
Nieuwe balletten in Londen
Leer en geloofsbeleving bij
katholiek en protestant
Toen Laurens Coster bezit nam
Markt
van
de Grote
Sympathieke film in Lido
"eringa
Rale verwarming
ttSON oliebranders
STEUNZOLEN
„Tiresias" bij Sadler Wells
de
negentiende eeuw
Een
keten van feesten in
Socialistische vak bond wil niet
aan voorgesteld compromis
INSCHRIJVING VAN LEERLINGEN
SLEUTEL WEG
sas?;
Nieuwe sterren
Bevrijdingsfeest
WUTHRICH
ZATERDAG 3 MEI 1952
PAGINA 7
Haarl. Autorijschool
Plein 33, tel.13000
Frans Hals
Luxor
hu]
Cinema Palace
Spaarne
Minerva
T Rembrandt
V-
4-n£pss 2,
KYNOLOGENCLUB
„KENNEMERLAND"
Filmvoorstelling tJb.v. Davos
City
„DE SLEUTELSPECIAUST"
-programma
Herdenkingsbijeenkomst
in Bloemendaal
Gratis concert op
bevrijdingsdag
Gunning
P. J. NACHTEGELLER
Lezingen door kap. Thijssen en
ds. Van der Linde
RONDOM EN IN DE STAD AAN HET SPAARNE
Het jaar 1856
HAMIO MOORS
Nog dreigende staking in België
Frankrijk heeft meer
hulp van V.S. nodig
Om strijdmacht te vormen
ROOMS KATHOLIEK VOORBEREIDEND HOGER EN
MIDDELBAAR ONDERWIJS HAARLEM
TRINITErrSLYCEUM
Duitse verkiezingen
Besprekingen tussen de
Hoge Commissarissen
Oppositie verliest pleit
in Z.-Af rik. Volksraad
is
kennelijk niet de bedoeling
Advertentie
Prospectus op aanvrage
*"'komh?.e aandacht op te eisen voor de
net \l}ït"V0-0r ma'cer van „Mensen in
k^€es£
en dan ook maar vaag
een 1nn e.\~ liefdesverhouding tussen
ler' doh1 en een vrouwelijke dok-
huis „7 ^es te meer voor het zieken-
knoèid Uar ?e*e<*en. geïntrigeerd, ge-
)>!oejy;'uPetriumfeerd wordt en waar de
^itiahe en de bescheiden held-
'"cüt der doktoren niet van de
t'ekenh Het is inderdaad alleen het
ttc instil)3' Waar het op aan komt, als
•"ensheirt die in dienst staat van de
Her* erf die dokters en verpleeg-
ïqb j er in zijn dienst heeft tot heil
n de patiënten..
gevallen worden uitge-
Vfrnif'f aar is het jongetje met bloed
en h t ng' bezwijkt aan het einde
spit a verhaal. Daar is de man met
keij'jk Pas toegang krijgt als hij wer-
juicht een ongeluk heeft gehad en dus
is Vo ?ver een gebroken enkel. Daar
die rts de jonge, lichtzinnige dokter,
»er\»aee? Patient op misdadige wijze
Weziert-°0st ten bate van zijn eigen
teur Daar is zijn vader, de direc-
het
zijn eigen zoon moet ontslaan;
ft)oet erP^eegstertje, dat nog wennen
Zicht. aan een griezelig mismaakt ge-
Wj] èn boer, die geen maagoperatie
?0"W ienslotte de wetenschappelijke
'eert Marriner, die zichzelf infec-
Ven„ ?h zijn vrouwelijke collega, te-
"'eUw verloofde, overhaalt, hem zijn
tisjCo,e serum toe te dienen met alle
ftieer l van dien. Op dit tweetal ligt iets
tias "e' accent dan op de andere the-
blijfi maar door alle variaties heen
[yj Oh het ziekenhuis hoofdmotief.
en ®b kan de bedoeling waarderen
boei J5cks?n heeft ongetwijfeld een
bei» e l'lm gemaakt, die men met
Jtigj.gstelling volgt. Hij is er echter
van 'n geslaagd een fascinerend beeld
5t het ziekenhuis op te roepen. Voor-
cjj.j begin van de film verdrinkt in
Vav,0g.en' die voor het goed begrijpe
dra de film geen
aSe leveren.
goed begrijpen
noodzakelijke bij-
!a;froce°" wordt in de reclame een
D "orend spel tegen een mysterieuze,
W?a^.rse achtergrond genoemd; een spel,
«iijgp'h glimlachende Oosterlingen be-
Ap,p over het lot van Fransen en
bte'ft anen- Maar wie de film gezien
kan het verzet der Syriërs in
e bezetting wei-
Mohammedanen
;eleverd om er iets
b'S °C.Co ^g211 de Franse bezetting
bloots noemen. De Mohammed;
hipj, en stof genoeg geleverd om er
Jra„ Van te maken dan het losse strijd-
!tcc-erit"Zonder-waardig-slot. waarin de
bn5 niet
'tri
6ken
genoeg spanning bevat. En
men moet er echt aan wen-
Fransen Amerikaans te horen
(18 j.).
tilïp h Van de daders ontkwam"
iw hjet een grote dosis spanning. De
kcpdie na een roofmoord met zijn zak-
V°1 geld ontvlucht, ontmoet een
Sap - dat hem zonder het te willen
Zir.u e®n onderduik-adres helpt. Zij laat
iiii14
'et
door hem thuis brengen en komt
"Jeer van hem af, omdat hij het
"cC., van haar ouders een geschikte
tirC'"plaats vindt. De misdadiger be-
VJ! met zijn revolver ieder, die pro
be hem te verraden aan de politie.
Vechter des huizes raakt niettemin
tag^fd op hem. Als de indringer echter
lief vader wil neerschieten, aarzelt ze
VJm dit te verhinderen en stelt de
tic|schte man buiten gevecht. De inmid-
<Ugearriveerde politie doet de rest.
laar)
Vfw bekende held der oerwouden laat
•.Ta- eens van zich spreken in de film
bij f2an in gevaar". Hij wordt betrokken
stan.ae vijandschap tussen twee neger-.
?eJmen, die elkaar met veel lawaai en
p te lijf gaan. De kwestie draait
^n ,n huwelijk, dat geslopen moet wor
st; 'Ussen een krijgshaftig, opperhoofd
hpt e,-o vredelievende negerkoningin.
niet, want de
en
spoor
kom komt echter zover
«r. dp8m wijst de haar toegestoken hand
'okkende sieraden resoluut af. Dat
'1$ •S0'"- het begin van een oorlog
bomt Zan bovendien nog op het sp
bic u Vfm een ontsnapte misdadiger.
'fcvert"denvol geweren aan de negers
Mcc 's de spanning niet van de lucht.
ÏOsitj a'cn raakt hij in zeer benarde
®!s K ®s' .maar hij zou Tarzan niet zijn,
5'schp- Z'cb nie' wist te redden. De on-
l)>atvipi'?elijke aap zorgt intussen voor
e°ten van ontspanning. (14 jaar).
V''C(.l bot Spaarne-theater draaien deze
Sep wee spannende films; „Verbor-
«h Ouh1^' en "Al'123 °P ijs"- die i°ng
film zig zullcn houden. In de twee-
s9rdil kunt u 's werelds leukste en
gs'e sterretje bewonderen (14 jr.).
«r°Uw Week draait de rolprent: „Een
rio}'an. slechte reputatie", een film.
"s. v' uitstee,<t boven het gemiddd-
Jtra0nt00r de wijze waarop de film is
'hj» /werd kir. men enige bewonde-
."cijjK ebben, maar de losheid van hu-
yPeeA1y°raai wordt in deze film ge-
«bieriu "Te bent nog erger dan een
'e ,;«aan". Een aardige film voor hen,
Vf?®ze
WfpZjoh
willen verdiepen in het duis-
'18 laar011 van een mysterieuze vrouw
raiblijn
begeerte" is geprolongeerd.
Advertentie
HAARLEM
'jcl ^!sPen 3
fy
^iilG"ComPetitie;
9-HF^C°nc°rdia 4-DSS 4; 4 L;
otie
hfrP-Wh „aan Zee 2,
3-V^S^ 4', Hillegorr)
Hoofddorp
HBC 3-VSV 6,
BSM 2-Haarlem 7,
7-VVH 4,
Lö'UebafdV°geis 5
uSr SsmA: EDO a-DSS a. Junioren
SljS b.AJ- a-OG b, TYBB b-Velsen b.
ïf ]-v rf' v*' u-v. q.
\bW?fdd- B°ys a; 3 B: Con-
i 3 r> Concordia c-Vogelen-
94ti
Vader contra zoon in de film „White corridors" van Pat Jackson.
Donderdagavond hield de K.C. „Ken-
nemerland" een bijeenkomst voor haar
leden van bijzondere waarde. Het was
de Haagse kynoloog, de heer Van der
Leeuw, die een serie lantaarnplaatjes
door hem zelf vervaardigd kwam
vertonen van een groot aantal honden
rassen. Een prachtige en unieke demon
stratie van ragscherpe beelden in kleu
ren, die een volkomen geslaagd beeld
geven van bekende, minder bekende en
voor velen totaal onbekende honden
rassen. Was op zichzelf het aanschou
wen van de beelden reeds de moeite
waard, de uiterst deskundige en enthou
siaste toelichting door de voorzitter, de
heer Heerkens Thijssen, verhoogde de
waarde van het gebodene dermate, dat
zelfs de ervaren kynoloog van deze
avond genieten eniets opsteken kon.
Gedurende de zomermaanden zal de
K. C. „Kennemerland" de gezelligheid
verplaatsen naar buiten en dan in ge
zelschap van de honden.
Ook in Kennemerland is men thans
tot oprichting gekomen van een propa-
ganda-comité voor het Nederlandse Sa
natorium te Davos.
Woensdag 7 Mei zal er in het Miner-
va-theater in Heemstede 's avonds een
speciale voorstelling, worden gegeven,
tijdens welke de film zal worden ver
toond over de reis van Prins Bernhard
door Zuid-Amerika.
Voorts vermeldt het programma de
film „De stille strijd", een documentaire
over het sanatorium.
De geschiedenis van een jongeman,
een radiospecialist, die. voor hij het goed
en wel weet, in de strikken van een
geheimzinnig genootschap zit, waar
slechts één wet geldt, de wet van de
partij, die hier de beweging wordt ge
noemd. Het individu is niets, de partij
is alles. Dat is de stelling, die de leden
van de beweging met pathos verkon
digen. De jongen heeft enkele karweitjes
moeten opknappen, maar wil de vrijheid
weer. als hij ziet, dat er in de hele
beweging niet is te vinden van wat
de leiders ervan hem wel eens beloofd
■hebben. Dit besluit wordt hem fataal,
want de dames en heren houden niet
van halve maatregelen. Hij wordt dan
ook ontvoerd en opgesloten. In zijn ge
vangenis hoort hij hoe in een vergade
ring het plan gesmeed wordt, de Engelse
krachtinstallaties in de lucht te laten
vliegen. Als de troep verdwenen is.
weet hij door te dringen tot de geheime
zender en aldus de politie op het nipper
tje te waarschuwen. Het kost hem het
leven, maar hij heeft dan toch zijn bij
drage geleverd.
Dat verhaal lijkt niet veel, als men
het zo vertelt. Maar Boulting vertelt
het op zijn manier en geeft meer aan
dacht aan bijzonderheden, die hier
niet vermeld worden. Met name aan
de reactie van het gezin, dat ontdekt,
hoe de jongeman in de knoei zit; aan
de combinatie-trucs van de politie, dia
haar weetje weet en aan de koele con
clusies, die tot de Engelse bevolking
doordringen. Dat blijkt aan het eind,
als de radio 's morgens om zeven uur,
dat is precies een uurtje, nadat het
verschrikkelijke gevaar bezweren is.
een bericht doorgeeft met een excuus-
je van de electrische dienst over de
kleine storing in de loop van de nacht
Waarna een bericht volgt over een
Australisch cricketteam, dat naar En
geland zal komen en waarvan men
hoopt, dat het uit vrienden zal bestaan,
want. ziet u, tegenwoordig is het in
het Verre Oosten mode om de Engelse
leeuw speldenrikken te geven En daar
hoüdt hij niet van. De overweging is
aan het adres van het communisme
dat dus in Engeland alleen maar tot
speldeprikken in staat schijnt te zijn.
Advertentie
LANGE VEERSTRAAT 10 TEL. 11493
iieelM.'Haai"lem 4, DSK-Spaarn-
V- 3- ,^?'ede-VVD, Nieuw-Vennep-
Ve?®lep,.„ DEM 2-Haarlem 3A; 2 A:
CV 4; 2ane-VVH; 2 B: Ripperda 2-
NAS 2-VVB 3; 3 C: Scho-
3; 3 G: EDO 9-Zandvoort-
»- S 3-w„; H: EDO 10-DIO 4; 4 C:
cr'oo 3; 4 G: Onze Gezellen
Vogelenzang 3-Spaarne-
2 B: DEM c-IEV a; 2 C:
a' TYBB d-DIOS a, Velsen
Vi-^i) ua?8 a, DSS d-v. 1
oofdd. Boys a; 3
Vogelen-
Wijk
b-n^Abm"nc«. h"XAS b'
ptl: 3 A: Concordia a-v. Nis-
V,. 4 J,. Whence a-DSS b; 4 A;
•k'I .p: Am pen Concordia c-HBC
Allia]?nce c-DSS e; 4 E; Geel-
d, TYBB h-DEM f,
De jaarlijkse herdenkingsbijeenkomst
van de vereniging van oud-illegale wer
kers te Bloemendaal is Vrijdagavond
gehouden in het kerkgebouw van de
Hervormde Gemeente te Bloemendaal.
Ps. F. Slomp wiens verzetsnaam Frits de
Zwerver meer bekend is en die de naas
te medewerker was van wijlen pater
Bleys, herinnerde aan de samenwerking
op allerlei gebied tijdens de bezetting.
Hij wilde ook nu met elkander pal
staan en waken om de vrijheid niet te
verliezen. Wij moeten het goed besef
fen en het de kinderen van deze gene
ratie voorhouden, dat duizenden voor
ons zijn gevallen, zei ds. Slomp. Toen in
1945 de bevrijding kwam, begon de
strijd eerst en wel een geestelijke strijd.
Anton van Duinkerken betrad het po
dium, nadat de heer R. Menger een
groot aantal verzetsverzen had voorge
dragen. Van Duinkerken vroeg besef
v r de grote volstrektheidswaarde van
wat ons bindt. Hij legde in zijn korte
toespraak de nadruk op de liefde voor
het land.
Van te voren sprak de heer W. C.
Bier, voorzitter van vereniging van oud-
illegale werkers een openingswoord en
memoreerde nogmaals wantoestanden
op velerlei gebied.
Muzikale medewerking aan de her
denkingsbijeenkomst werd verleend
door het koor van de Begijnhofkapel
onder leiding van de heer Paul Chr. van
Westering, die ook het orgel bespeelde.
De bijeenkomst in de stemmig ver
sierde kerk werd besloten met hét zin
gen van het volkslied
Maandagavond zal het concert, dat het
orkest van de muziekschool „Mij. ter be
vordering van de Toonkunst" op Ko
ninginnedag heeft gegeven, herhaald
worden in het gem. Concertgebouw.
Over de eerste uitvoering schreven wij
reeds uitvoerig. Muziekliefhebbers kun
nen daar dus weer terecht. De toegang
is bovendien gratis.
Aan de firma G. Hulsebosch, te Bloe
mendaal, is door B. en W. van Delft,
als een na de laagste inschrijver, opge
dragen het bouwrijp maken van terrei
nen, het vernieuwen van bestaande rio
leringen enz. in de Bieslandse Boven-
polder voor f 338.000.
Advertentie
Plastic, roestvrij metaal, aluminium,
volgens gipsmodel.
ATELIER VOOR ORTHOPAEDIE
en KUNSTLEDEMATEN.
Gasthuisvest 17a Telefoon 18505
Door H.H. Doktoren als vakkundig
orthop. instrumentmaker erkend.
Ziekenfondsleden korting.
Aan onze zaak is een PEDICURE-afdeling
verbonden, onder gediplomeerde leiding.
Hier in Haarlem zal binnenkort (Vrij
dag 16 Mei, Kroonzaal van restaurant
Brinkmann) het verschil tussen pro
testantse en katholieke geloofsleer en
geloofspraktijk onderwerp uitmaken
van twee lezingen, te houden door de
Ned. Herv. predikant dr. H. v. d. Linde
en de kapelaan dr. Fr. Thijssen. „Con
flict of ontmoeting" zal de titel dezer
voordrachten zijn en zij zullen worden
gebaseerd op een peiling binnen Refor
matie en Katholieke Kerk, waarvan de
resultaten zijn neergelegd in het boek
„Geloofsinhoud en geloofsbeleving", vo
rig jaar bij Het Spectrum verschenen.
Aan de samenwerking van drie Haar
lemse boekhandels (Boekhandel Coe-
bergh, Centrale Boekhandel Mui-Stap
en Vernhout's Boekhandel Veko) is het
te danken dat deze bijeenkomst hier ter
stede kan worden uitgeschreven.
Het is nog niet zo heel lang geleden,
dat de verhouding tussen protestant en
katholiek in de algemene praktijk neer
kwam op een tegenstelling van vijande
lijke allure. Waar deze al ontbrak was
er toch op zijn minst een nauwelijks
doordringbare gescheidenheid, waarbij
de een niets van de ander wist, beider
geloof en levenspraktijk tegenover el
kaar stonden als vreemde gegeven
heden. En nog altijd is het niet zo, dat
wederzijds onbegrip en daarop gegronde
verdachtmakingen en wantrouwen vol
ledig zouden zijn gebannen, maar een
gelukkige kentering valt te bespeuren.
Deze kon, begunstigd door andere om
wentelingen in het geestesleven, na het
begin dezer eeuw tot groei komen en
thans wagen sommigen het reeds te
spreken over „deze oecumenische
eeuw" (Het woord „oecumenisch" is
afgeleid vqn het Griekse woord oikou-
mène de gehele bewoonde wereld;
gebruikt in samenstellingen als „oecu
menische beweging" en „oecumenisch
gesprek" betekent het: op godsdienstige
eenheid en algemeenheid gericht).
In ieder geval leeft er onder de
geestelijkheid en in de kringen der
ontwikkelde leken een ernstig streven
om kennis te nemen van eikaars
standpunt en elkaar in de wederzijdse
geloofsbeleving beter te leren begrij
pen. Men wil weten wat verbindt en
wat scheidt, teneinde de breedte van
de kloof tussen de overtuigingen naar
waarheid, en niet met de maat van
het sentiment alleen, te kunnen me
ten. Verdoezeling der tegenstellingen
heeft daarbij uiteraard geen zin; zij
zou tot valse uitkomsten leiden, dus
tot iets dat meer ongewenst is dan in
het geheel geen uitkomst.
Op diverse plaatsen zijn kringen ge
vormd. waarin het inter-confessionele
gesprek met vrucht wordt beoefend. De
manier waarop dit geschiedt wordt ge
kenmerkt door respect jegens eikaars
overtuiging als persoonlijke geloofs-
overgave en door een eerlijke confron
tatie met de waarheidsvraag, benaderd
vanuit eikaars visie op de Openbaring.
Bij dit hier te lande op gang gebrachte
oecumenisch gesprek hebben de namen
van kapelaan Thijssen en dominee Van
der Linde een bekende klank Het onder
hun beider redactie uitgegeven boek
„Geloofsinhoud en geloofsbeleving", zo
juist genoemd, moest zich op goede
gronden beperken tot leer en leven bin
nen de Nederl. Hervormde Kerk ener
zijds en de Katholieke Kerk anderzijds.
Het acht grove tegenstellingen als auto
riteit tegenover vrijheid, vormendienst
tegenover spiritualistisch individueel
geloofsleven overwonnen als voorheen
gaarne gehanteerde generaliserende ka
rakterduidingen van resp. katholicisme
en reformatie. Blijvende tegenstellingen
liggen uiteraard gegroepeerd rondom de
verhouding Schrift-Kerk-overlevering,
hef begrip zonde en medewerking met
de genade, Mariaverering, enz. Het
leeft echter alle zin, te zoeken naar wat
in dit opzicht precies scheidt en in hoe
verre.
In genoemde uitgave worden enige
belangrijke onderwerpen omtrent de
geloofsinhoud en geloofsbeleving tel
kens van reformatorische en katholieke
Zijde belicht. Overeenkomstig deze vol
komen juiste methodiek zullen op de
bijeenkomst van Vrijdag 16 Mei ook
een katholiek en een protestant spreken
over het onderwerp „Conflict of ont
moeting". Dat zulks in navolging van
hetgeen elders reeds geschiedde ook te
Haarlem zal plaats hebben verdient
waardering en het initiatief daartoe
dient te worden geprezen.
De tweede langdurige reis van het Engelse Sadler's Wells-ballet naar Amerika
heeft groot financieel en artistiek succes opgeleverd- De grote groep van
de Covent Garden Sadler's Wells blijft dan ook een eerste plaats innemen
onder de Europese gezelschappen, d'ie klassieke vertolkingen geven van standaara-
iverken als de Schoone Slaapster" en „Zwanemeer" van Tchaikofsky of de
oudere „Giselle" en „Coppelia".
Londen kan op het ogenblik de nieuwe creaties voor het seizoen in de Covent
Garden opera zientot Mei wordt daar uitsluitend een ballet-repertoire gegeven.
Het gezelschap is geschokt geweest
door de plotselinge dood van componist
dirigent Constant Lambert, die van de
oprichting in 1932 af de meest trouwe
medewerker van directrice Dame Ni-
nette de Valois is geweest.
Verleden jaar, vlak voor zijn dood,
is zijn laatste ballet „Tiresias", op een
mythologisch gegeven, afkomstig van
Creta, door de twee eerste dansers Mar-
got Fonteyn en Michael Soames gecre-
eerd. Onmiddellijk van het repertoire
verdwenen diende het kortelings als in
troductieballet voor Fonteyn, de prima
ballerina assoluta, die door een ge
scheurde heupspier maanden lang niet
had kunnen optreden.
Het ballet moet dus voor het buiten
land nog als een nieuwigheid worden
beschouwd. Bovendien maakt de intro
ductie van antieke standen en Griekse
heraldische motieven in de choreografie
van Freddy Ashtön enkele delen van dit
overigens te lange ballet wel belangrijk.
De twee grote nieuwe werken voor
dit jaar zijn als contrast belangrijk,
hoewel m.i. geen van de twee kans
heeft permanent in het standaard
repertoire te worden opgenomen.
Het eerste ballet, dat berust op een
Schots gegeven, is van de veteraan
danser en choreograaf Massine, die
zich daarmede op voor hem onbekend
terrein heeft gewaagd; hij heeft ge
tracht de traditionele Schotse dansen
Margot Fonteyn. de prima ballerina van
Saddler Wells.
Wanneer over honderd jaar weer eens iemand op een terrasje aan de Grote
Markt zit te peinzen over wat de eeuwen hier zagen voorbijgaan, wel dan
zal hem de Koninginnedag 1952 in de herinnering komen; hij zal zich
mogelijk verbazen over de uitgelaten wijze, waarop de anders zo bezadigde en
deftige Haarlemmers toen het Oranje-feest vierden. Ja, dit is weer eens een
bijzonder feest geweest, zoals de Grote Markt in de loop der eeuwen er telkens
op hoogtepunten in de geschiedenis zag.
Het wordt nu werkelijk behaaglijk op ons terrasje, De milde Meimaand voert
de geuren aan van verre bloemenvelden. De zomerse toiletten rondom hebben
iets feestelijks nu. Vergeef het ons, of stem met ons in: we kunnen nu alleen
nog maar prettige herinneringen ophalen, herinneringen uit de negentiende
eeuw, de enige, die nog niet langs ons voorbijgegaan is.
Men greep vele gelegenheden aan om
feest te vieren. Zo op de 25ste Mei 1835,
toen burgemeester jhr. D. Hoeufft zijn
gouden huwelijksfeest vierde. De stad
liep op de schitterend verlichte Grote
Markt te hoop en maakte er een feest
dag van voor de gehele burgerii
Begonnen met het Oranjefeest enkele
dagen geleden, willen we de draad op
vatten bij dat andere, zeer uitbundige
feest rond Oranje in November 1813
gevierd. Het was het feest van de be
vrijding. Het Franse juk was afgeschud.
Van stadswege werden festiviteiten
aangericht, die de Grote Markt het plein
van ongekende jubel maakten, waar
groen en bloemen talrijk waren, de Hol
landse driekleur en het Oranje uitbun
diger wapperden dan ooit. Muziek en
zang' klonken over het plein, galmden
tegen het stadhuis omhoog. Haarlem
was weer vrij.
Een keten van feesten volgde. In 1823
werd het vierde eeuwfeest van de uit
vinding van de boekdrukkunst luister
rijk in Coster's stad herdacht, in 1825
werd een tentoonstelling van volksvlijt
ook toen had men reeds aandacht
voor de vrije-tijdsbesteding! gehou
den. Het Koninklijk gezin kwam naar
Haarlem, ontving op de Grote Markt de
hidde van duizenden Haarlemmers. Een
grote muziektent was op hel plein ge
bouwd en heel de Julimaand was de
Grote Markt het middelpunt van een
feestviering. We gaan verder, treffen in
September 1833 het bataljon der mobile
garde van de Noord-Hollandse Schutte
rij op de Grote Markt aan. Het bataljon
was uit Noord-Brabant teruggekeerd,
werd plechtig ontvangen, gehuldigd en
befuifd.
Er was sfeer gekomen in Haarlem.
Vraag een Haarlemmer, wat in 1858
op de Grote Markt gebeurde, 'l'ien tegen
één, dat hij het antwoord schuldig blijft.
Toch heeft zich daar op de 16e Juli van
dat jaar een plechtigheid voltrokken,
die volgens de geschiedschrijvers, alles,
wat tevoren werd georganiseerd, over
trof; de jnthulling van het standbeeld
van Laurens Janszoon Coster.
AAlan vertelt daarover (in 1871) het
volgende: Toen was de Grote Markt in
een feestdos getooid, gelijk ze wellicht
nooit te voren had gekend. Behalve
toch, dat het marktplein zelf ze
erlangde, hadden de bewoners der om
gelegen huizen als 't ware gewedijverd
ui het aanbrengen van versieringen. Zo
had ook de logementhouder Hoskam.
vóór- zijn logement, van ouds „de Knol"
genaamd, een groot transparant doen
oprichten, datmet een naamdicht van
Coster prijkte. Het verkoophuis van de
heer J. P. Karthaus was des avonds dooi
de letters L.J.C., waaronder twee met
elkander verenigde lauriertakken, door
gas verlicht; bovendien was het met een
flink geschilderd transparant versierd,
waarop Costèr was voorgesteld, zitten
de aan een tafel, en zich bezighoudende
met het afdrukken van letters op papier;
terwijl iemand, ouder de tafel verbor
gen, het tafelkleed oplichtende, enige
voorwerpen ontvreemdt, hetgeen doelde
op de diefstal, in Coster's drukkerij
begaan.
Vooral echter onderscheidde zich door
een prachtige décoraiie de nieuwe win
kel van de heer A. van der Möhlen,
oudtijds, gelijk ge weet, door Coste-
bewoond. Wimpels, nationale en oranje
vlaggen wapperden boven de kroonlijst;
draperieën hingen, zowel tei weerszijde
van een daaronder geplaatst opschrift,
luidende „Coster's woning", als langs
het gehele gebouw, op gelijke afstanden
beven elkaar. Daarboven zag men
festoenen geslingerd om het borstbeeld
van Coster, dat voor rekening van de
bewoner in de geval was gesteld, boven
de gedenksteen, door de Kamer de
Wijngaardranken aldaar in 1851 ge
plaatst.
Aan de Westzijde der Grote Markt,
recht voor net stadhuis, had de directie
der gasfabriek, met toestemming van
het gemeentebestuur, een kolom opge
richt, gedecoreerd met nationale, oranje
en Engelse vlaggen, en zodanig inge
richt. dat zij bij avond verlicht kon
worden; ter.wtjl langs de kolom een
breed lint was gesfc'nilderü. waarop te
lezen stond: „Hulde aan Laurens Jans
zoon Coster, door de Haarlemse Gasfa
briek"; daarboven stonden de jaartallen
1423 en 1856. In één woord, bijna zonder
uitzondering had ieder van zijn leven
dige belngstelling in het Costcrsfeest
doen blijken."
We kunnen zo doorgaan. De rumoe
rige talerelen van voorgaande eeuwen
behoren tot het verleden. Maar de
feestklanken zijn veie. Mogen we deze
ruiker aanbieden aan de Haarlemmer,
die ons op de eerste Mei 1952, de
gedachten nog vol van de viering van
Koninginnedag, in alle oprechthein
zei: Zoiets heb ik in Haarlem nog
nooit gezien. Haarlem heeft altijd kun
nen feesten op een originele en bijna
Zuidelijke manier.
Een laatste bewijs: 19 November 1863
Vijftig jaar na de bevrijding in 1813'
Parade der schuilei ij en de bezettin?
Huldiging van de oude mr. Johannes
Enschedé, die in 1813 „kolonel der rust
bewaarders" was Jhr. L. J. Quarles van
Ufford hield een rede, huldigde de man
„die met voorbijzien van persoonlijk
gevaar, van de 15e November 1813 af
voor de rust en veiligheid van Haar
lem had gewaakt en de 19e Novembe»
de voorlopige stadsregering bijeengeroe
pen heeft."
Ja, het moet wel zo geweest zijn, dat
de Haarlemmers van de negentiende
eeuw iedere gelegenheid aangrepen om
de Grote Markt in feesttooi te zetten.
Jan B.
in een balletgegeven in te passen, zo
als hij dat dertig jaren geleden met
de Spaanse dans heeft gedaan in de
Falla's „Driekanten Steek".
Dif ballet „Donald of the Burdens"
vertelt een Schotse legende, die enigs
zins aan het Faust-verhaal doet denken,
waarbij Donald zijn eigen leven aan de
Dood verkoopt, tegen beloningen in het
aardse leven. De componist McBridie is
er niet in geslaagd zijn met volkswijzen
doorspekte partituur belangrijk te ma
ken; evenmin geeft de toevoeging van
doedelzak en volkszanger grotere dans
baarheid aan het geheel. Men kreeg ei
genlijk niet meer te zien dan een corps
de ballet, dat goed geoefend was.
en de orgie van zwaarddansen en
„reels" aan het einde, wanneer de zege
vierende Dood allen tot een uitputtende
sarabanda meesleept, miste overtui
gingskracht. Alleen de magistrale ver
tolking van Beryl Grey als de verleide
lijke en toch weer huiveringwekkende
Dood kon van het begin tot het einde
boeien.
Het andere jallet van groot formaat
is van een nog jonge choreografe, die
tot nu toe voornamelijk bekend werd
door haar prachtige werken voor het
Ballet Rambert. Dit is de danseres
Andree Howard, die niet alleen cho
reografe is doch tevens bij voorkeur
zelf de costumes en decors voor haar
balletten ontwerpt. In haar nieuwe
„Mirror for Witches", waarmee zij nu
'éindelijk het sanctum van het offi
ciële Covent Garden-ballet is binnen
gedrongen, slaagt zij in beide functies.
Het verhaal, dat zich in een puriteins
negentiende-eeuws dorpje van Nieuw
Engeland afspeelt, verhaalt van een
meisje, wier moeder als heks werd ver
brand in een rommelige proloog cho
reografisch slecht uitgedrukt en die
langzamerhand de obsessie, dat zij zelf
een heks wordt, voelt groeien, totdat
zij een verbond sluit met een fantasti
sche vreemdeling, die haar bescherming
Een scène uit het ballet „A Mirror
for witches'' van de jonge Engelse
choreografe Andree Howard.
belooft. Wanneer zij haast tegen haar
wil twee jeugdvrienden betovert in
een effectvolle bezweringsdans met twee
stropoppen worden zij bezeten door
een ware St. Vitusdans, waarna de be-
volking haar op de brandstapel wil ver
nietigen. Haar beschermer ontpopt zich
dan eindelijk als de duivel; de slot
apotheose waarin hij door geraffineerde
belichting plotseling het Mefisto-mas
ker aanneemt is origineel.
Ondanks de sterke vertolking van
Anne Heaton een jonge soliste, die
hiermee haar eerste grote kans uitste
kend benut blijft het verder toch wel
pakkende gegeven aan de buitenkant.
Als laatste nieuws moet de nieuwe
politiek van Dame de Valois worden
genoemd, die ook voor grote rollen
plotseling solisten uit het corps ae
ballet naar voren brengt. Dit gebeurt
op het ogenblik voornamelijk met dat
onvolprezen meesterwerk van het ge
zelschap, de volledige bewerking in
vier actes van Tchaikofky's „Sleeping
Beauty".
De rol van Aurora behoort eigenujk
toe aan Fonteyn, doch wellicht om
zich zelf nog wat te sparen na haar
ziekte, danst zij zeer weinig. Beryl
Grey en de van' leven sprankelende
Violeta Elvin waren beiden in haar
eigen stijl minstens even goede en
technisch zeker even sterke Auro
ra's; en ook Nadia Nerina en Rose
mary Lindsay waren opmerkelijk.
Brian Shaw is van de dansers onge
twijfeld de „coming man", hij beschikt
over een natuurlijk „ballon" en een
nobele lijn. Rowena Jackson toont in
Balanchine's verrukkelijk klassieke
„Ballet Imperial" dat het. gezelschap
een behoorlijk potentieel aan roman
tische danseressen bezit.
Met zulk een rijkdom aan mensen
materiaal is het te begrijpen dat de re
putatie van de Sadler's Wells nog steeds
in stijgende lijn gaat.
CORNELIUS CONIJN
Advertentie
Van ouds bekend. Tel. 14609
Officieel Philips-reparateur
Kruisstraat 38 - Haarlem
H ADI O
(Telefonisch van onze Belgische
correspondent)
Brussel, Vrijdagavond.
Het sociale conflict in België heeft
zich. na de kalme 1 Mei-viering van
gisteren, vandaag opnieuw verscherpt,
daar het socialistische vakverbond het
voorgestelde compromis heeft verwor
pen. Het christelijk syndicaat was daar
entegen wel bereid het voorstel te aan
vaarden. Haast onmiddellijk werden
door eerste minister Van Houtte nieuwe
pogingen in het werk gesteld om de be-
sprekingen weer op gang te helpen,
terwijl de bijeenkomst van de Alge
mene Paritaire Raad werd uitgesteld.
In de loop van de avond waren nog
steeds onderhandelingen over een nieu
we formule gaande, terwijl een samen
komst van de Paritaire Raad op Zater
dag voor mogelijk werd gehouden.
Waar de tijd echter begint te dringen
en in sommige bedrijven, zoals de Hoog
ovens, reeds hedenavond technische
maatregelen moeten worden getroffen
met het oog op de staking, zou er ook
sprake van "zijn deze laatste eventueel
Frankrijk heeft extra-hulp van de
V.S. ten bedrage van meer dan 170.000
miliioen francs nodig om dit jaar de
twaalf divisies en 27 escadrilles vliegtui.
gen te vormen, die aan de Natoraad
zjjn toegezegd, aldus heeft Vrjjdag mi
nister van defensie Pleven in een rap
port aan de Nationale Vergadering over
de defensiebegroting meegedeeld.
De minister verklaarde, dat de twaalf
divisies slechts gcvechtsklaar kunnen
worden gemaakt, als de V.S. helpen de
ze troepen te bewapenen. De voor de
strijdkrachten in Europa uitgetrokken
406 miliioen francs van de gehele defen
siebegroting van 1.270.000 miliioen
francs worden in Franse militaire krin
gen slechts toereikend geacht voor de
uitrusting van ongeveer tien divisies.
Pleven zeide, dat hij onderhandelingen
voert met de reizend ambassadeur van
de M.S.A., William Draper, over het
plaatsen van Amerikaanse wapenorders
in Franse fabrieken teneinde te helpen
de twaalf divisies te bewapenen.
R.K. LYCEUM VOOR MEISJES
SANCTA MARIA
Dseef 22 Haarlem
De inschrijving van nieuwe leer
lingen kan geschieden in het
schoolgebouw van 6 t/m 10 Mei
telkens van 14 tot 17 en van
20 tot 21 uur.
R.K LYCEUM VOOR JONGENS
Zijlweg 203 Haarlem
De inschrijving van nieuwe leer
lingen kan geschieden in het
schoolgebouw van 6 t/m 9 Mei
telkens van 14 tot 17 en van
20 tot 21 uur.
Het zal op prijs gesteld worden, wanneer de Ouders zoveel
mogelijk persoonlijk hun kinderen komen aanmelden.
een week uit te stellen. Of de vakbon
den hiertoe te bewegen zullen zijn, moet
men echter afwachten.
De patroons zijn hun eisers met ruim
anderhalf milliard francs tegemoet ge
komen. Het socialistisch vakverbond
had oorspronkelijk de verdeling van
drie milliard francs geëist.
Naar U.P. verneemt zouden de V.S.
hebben voorgesteld, dat vertegenwoor
digers van de Grote Vier in Berlijn be
sprekingen zullen voeren over de moge
lijkheid van het houden van vrije ver
kiezingen in Duitsland. Men zou de
besprekingen op het niveau der Hoge
Commissarissen willen houden, doch
slechts nadat is vastgesteld, dat er een
mogelijkheid is van werkelijke overeen
stemming over vriie verkiezingen.
Het Amerikaanse plan is aan Frank
rijk en Engeland overgelegd. Frankrijk
zou tot dusverre niet bereid gevonden
zijn het Amerikaanse plan te aanvaar
den. Frankrijk gelooft, dat het verstan
diger is om niet de deur voor Russische
onderhandelaars te openen en aldus de
ondertekening van het verdrag over het
Europese leger te vertragen, welke on
dertekening voorlopig is vastgesteld
tegen 20 Mei.
De voorzitter van de Zuidafrikaanse
Volksraad heeft afwijzend beschikt op
een verzoek van de oppositie om de re-
geringsmotie voor de tweede lezing van
het wetsontwerp tot instelling van een
parlementair hooggerechtshof niet toe te
laten.
Premier Daniël Mala'n heeft Vrijdag
de Zuid Afrikaners gewaarschuwd tegen
het Fakkel-commando en gezegd, dat de
regering extra-politie in Kaapstad heeft
samengetrokken als gevolg van een
waarschuwing van de politie, dat het
Fakkelcommando zou trachten de acti
viteit in de Unie te verlammen.
