Nieuwe Haarlemsche Courant | 1952 | 8 mei 1952 | pagina 3

gouden feest der staatsmijnen
fundament van onze volkswelvaart

'ïancia

I

Maria Mon tessori

Ruim 2500 gezinnen in
Noord-Oostpolder

mmtm

i

Mr. BE SAR in ons land

^°orsp0ecl en nieuwe schoonheid
in Zuid-Limburgse land

Pionierster van het onderwijs

Z/tmerican
Cigarettes

De familie

5»«

Feestelijkheden van

2 tot 5 Juli

Gedenkboek ter gelegenheid van
gouden feest der Staatsmijnen

~~door Jacques Ducharme

Voor de vuist
weg

DONDERDAG 8 MEI 1952

PAGINA 3

Snelle ontwikkeling

VeMnoiifh Toi •ino

D,^tsTE Examens

11 Mei Moederdag

NA TIEN JAAR

De boom en sijn vruchten

Waterman met emi
granten naar Canada

r#rmoitv£

/URMAfL FRESH

Maria Montessori in alle
stilte begraven

Mgr. Alfrink uit Rome
teruggekeerd

Ctirillon voor Amerika

Het metaal is besteld

Weer hetzelfde liedje

11 MEI

is haaf feestdag?

Verras Moedei
mei een fles
echte BOLDOOT
Eau de Cologne.

Indonesië zoekt Nederlandse krachten voor
Verzekeringskamer en Octrooibureau

Bespreking kwestie-
Westerling

Nieuwe fabriek voor
Deventer koek

Voortaan „Koninklijke"

Deviezenovertredingen

Zes maanden voorwaardelijk
en j75JOOO boete geëist

Drogisten protesteren

j Utelri?L,^urg heeft zich opgemaakt om in de komende dagen met grote fees-
Staat - het feit te herdenken, dat in Mei 1902, vijftig jaar geleden, het
**PIoitati m^nbedrW 'n werking werd gesteld, dat de kroon zou zetten op de
J^'andsp6 Van. he bodemschatten in deze uiterste hoek van Nederland. De va-
r°Pa t| miininhustrie is tegelijk de oudste en de meest moderne van West-
^lfdp geschiedenis gaat terug tot in de middeleeuwen, het begin van de
hcuv„,eeJJ^'' toen monniken van de abdij Rolduc reeds steenkool dolven uit
°ntgini 8e hodem van Limburg. In zeven eeuwen tijds heeft deze primitie-
tao 20y ning zich langzaam ontwikkeld tot de Franse revolutie er een einde
v('eSd I,,na!ten- Het bescheiden mijnbedrijf werd geconfiskeerd en practisch stil

'omen' as *n het midden van de vorige eeuw is er weer belangstelling voor ge-
f°0r 4 e u'tsluitend van buitenlands kapitaal. Eén der oude mijnen werd
'Ss ir) staat verpacht aan de Aken-Maastrichtse Spoorwegmaatschappij en is
'etipfj., exP'oitatie bij de N.V. Domaniale Mijn Maatschappij, de andere, de mijn
*htgjö eveneens bij Kerkrade, werd verkocht aan de Pannesheider Mijnver-
s en bleek in 1904 uitgeput.

to. O

De directie van de jubilerende
Staatsmijnen. V. I. n. r.: Dr. ir.
J. S. A. J. M. van Aken, drs. A.
C. J. Rottier, dr. ir. Ch. Th. Groot
hof} (president-directeur), mr. F.
Af. J. Jansen.

Na

Segeven a8e in de negentiger jaren meer
?inbar 's berden verkregen over ont-
J'Urg steenkoollagen in Zuid-Lim-
st'eli u v'eel verder in Noord-

Va1keliJ v r'chting uitstrekten dan aan-
°Verstel Werd vermoed, kwam een
L6ss'es k>eBd aantal aanvragen om con-
5°H0en J de Regering binnen. Tenslotte
?'eenkni ^tij. ter Exploitatie van de
Evroi umÜnen Laura en Vereniging
«teenv hoven, de N.V. Nederlandse
°kerwilmijn Willem Sophie te Spek
en de U en de Mij. tot Exploitatie
aaje-Nr Limburgse Steenkolenmijnen
jra Umijnen te Heerlen aan het
°'dza in' a^e ondernemingen met in
''cadi—®* buitenlands kapitaal. In het

!c4aehtt Limburgse land verrezen
l1pU\v„ renE, steenbergen groeiden als
I fUvejs accenten tussen de glooiende
Kr en diep onder de vruchtbare
«g na°even zich de mijnwerkers een
TH (je j et zwarte goud. In 1900 brach-
'aarnr in ontginning zijnde mijnen een
auctie op van 320.000 ton.

i

de t, s dr. Nolens geweest, die bij
|itig andeling van de Staatsbegro
ting?01" het jaar 1898 in de Tweede
°P de he aandacht heeft gevestigd
4ieu onvoldoende exploitatie van de
hem 'hRdekte rijkdom m Limburgs
*sve Hit heeft de eerste stoot ge-
4e het uiteindelijk besluit van
si?s ^Sering om verder geen conces-
te verlenen, maar het mijn-
8'66nic ter hand te nemen. De

(eti jj ln °nze bodem is immers
vari a"°naal bezit en ontginning er
?uü' verbonden aan het alge

>4;

beli

n°g altijd het Nederlands ka-
'°0nrt. Weinig of geen belangstelling

dft Oh 51 .Tnrti 1001 onnrroor/Iria

ang. Dit klemde des te meer

4e

Op 21 Juni 1901 aanvaardde

vertegenwoordiging de des-
«at ,ndo wet en precies vijftig
aVm ien kon de dienst der
."hjnen met zijn werkzaamheid
.vang maken. Vier jaar later
?6tsUUlt Staatsmijn Wilhelmina de
steenkool boven gebracht. 3172

j Ilea n heeft het bedrijf der Staats-
J>g t'ch snel ontwikkeld. In 1909 be-
a'ha j.® Jaarproductie van de Wilhel-
t'5 Vrji,;;hOO ton. De aanleg van de Em-
K>an,'MP ion

rt^aia.¥e, welke in 1914 in exploitatie
M- ue Staatsmijn Hendrik werd de

0ql c - pjLctitöiiiijii neuuiik weru ue

W een anboring en inmiddels was
aj" de - eigen spoorweg aangelegd, die
'inen voerde naar Nuth en daar
b» iaan11® gaf op het bestaande net. In
5 Sit) 1915 werd met de Maurits een
i '1 Coif "haakt en met de stichting van
*esfabriek. Over 1920 bedroeg de
,%.°huctie 1.772.311 ton, in 1930 ver-
o -fg 'Sd: 6-959.387 ton. Dit waren
A*0or de Staatsmijnen. De voor-
(ilitijj,6 Productie van de gezamenlijke
t °6h oe§ in 1938 ongeveer 13Vi
hSen0 ton, een cijfer, dat thans weer
votief bereikt is. Voor 1951 was het

waarvan ongeveer 60 pet.

M Pleitning homt van de Staatsmijnen.
]j,oitatj. voor de Nederlandse mijnex-
kt h ton een productie van 13 mil-
\A. wordt verkregen uit 12 mijn-
lft)ij elgië haalt zijn 30 millioen uit

üV'Jhzetels!

Sf't!rien ^houding tussen de particuliere
Sa> 4ann bet Staatsbedrijf is niet an-
tfhhfle S°ed te noemen- Er heeft een
4o0r Wisselwerking bestaan, de ja-
tussen beide soorten van on-

Advertentie

r kp 1. ipAM. Bevorderd tot arts
'1«t))i°So')1rtji?5>gendijkvan Dort, N. Cirkel,
hw «ii,. en F- Khohonggiem (Amster-
aDira' H iS' le god. Th. Tjoa, J." Wie-
.W, 'u endelaar, J. Fieggen (Amster-
»cbl«t"r Wernik (Haarlem).
ietip, Cand. civiel-ingenieur: F.

AV' Oegstgeest; werktuigkundig in-
?(üt» °Ort- >Ahoen Ie, Delft; T. van Dijk,
,Sf»,,0ttM, H. Lulf, Vlagtwedde; cand.
."•'■t g; w o'1 ingenieur; H. Breimer, Hil-
Ttttp- aani, ui3ze, 's-Gravenhage; J. Bij-
t'fanf?am- J- v. Dam, Delft; J. Davidse,
StjjTW

-1 Jtjff(i V. d. Does, Nijmegen; A.
>*s 5- vj,, „e'l®; P. v. Ginkel, Nijme-
r-'tRa aio.1 H-eeswijk, Rotterdam; E. Hom-
lui, RaaVi. ten Hoopen, Neede; J. Hui-
v'fjM aten J- van Hoorn, Maastricht;

D'-i SUde- Tpravenhage; J. Kaashoek, Ha-
v^w'tcihr,. Kaper, 's-Gravenhage; H.
h' 4 rv U HVen: L. Krul, 's-Gravenhage; S.
Op,.„'den; ------

Na(,bev^j,acn; j. Mak, 's-Gravenhage; M
v, 4a-?- p,'-i„ arlingen; J. v. d. Plas, Alk-
i th-!, B n Utrecht; F. Remmelts, Am-
wrl« t) Clth, Zuilen; G. Reijns, 's-Gra-
«Nt'vUdoo-J5"-'heijgrond, 's-Gravenhage; S.

a p- Stoorvogel, Voorburg; W.
la1'et i V ^JWldoorn; J. Struyving, Ilpen-
A?tj„0f!, '-/«oseling, Delft; J. Vermeulen
o 'Uravenhage; cand. scheikund.
Bi Rüi. °rt- -,vd. Flier, Ede; A. Gottschal,
p. V- Marwijk Kooij, De Bilt;
j liiv termjevcen; C. Sablerolle,

6. a, examen vliegtuigbouwk. in-

tj.^sth^thal'Kie Jan, Delft; J. IJff, Delft;
S si 6r; a d Groningen; E. Atsma,
Rp?o - öoijP,- Parel, Leiden; J. Boerman,
'ai? ïa. Ut? Utrecht; J. Bolier, Utrecht;
Kl i - Der,ee'ït; H Bruijning, Wagenin-
1 k?ravr,?, Vlissingen; J. Endtz (met
li. 1'siu- °e t- hage; A Foppes, 's-Graven-
j °ng Tat, Delft; S. Kortleven,

ttS?1*». zijmmers.

W.

J. Lisser, Delft; J. Mul
Ai; 1. ?°<>Per A.,w- Nijenhuis, Delft; H
?l?krrtChuH.''Ki!versum; J- de Raaff, Bre-

*dh'f; Aa,n; p Ojaker, Berkhout; J. Selman,
.4e W- eringa. Delft; G. de Vries,
fiu,a r-'aard, Spijkenisse. Ingen. ex
rs. d« isenieur: G Bereshneff Der

- r. q« R--nieur: G. Bergshoeff, Den
'a, a °t'r- 's-Gravenhage; J. Bo-

fetudahrtdirigk -,Maas; J Bude, Heerlen:
feal' V«aai- 1 Kottel-dam: D. Flemming,
M; ii0,rhurB. Hai'i'üvan, Delft; P v. He-
f dShM- iSL^ei- c v d. Hoek, Den
Na UaL t>en H°om. De" Haag: W
?,?e, P,„Haae; G. Kruijer, Elburg;
rdl -ir V D Jnsplaat; B. Okkerse, Rot-
i Beif. en, Den Haag; J. Quant
v htk Bnl,- Vnji me-i- A. Roodzant, Rot-
Lr":f 'Suil'erciam ,8", Nijmegen; J. Wal-

flLi J' Westra- Assen
h.Aano .s,universiteit)Geslaagd
0 i erviNed. letteren mej A M.
i ofiomK1' Semi-arts examen mej.
W mT' Heerlen; J. J. H Kok,
tphpip, Terwmdt, Utrecht: W H
W J- P Minderhoud.
veh'. saherio van Alphen, Zeist; A.
N. p®.- Arts-examen; A. Peters,
"iderman, BUthoven.

dernemingen, enerzijds de sterkere
prikkel tot economische bedrijfsvoering
en aan de andere kant in meerdere
mate een nadruk op het sociale element.
Er bestaat dan ook een uitstekende sa
menwerking, die nuttige rivaliteit niet
in de weg staat. Tal van regelingen
worden collectief getroffen. Vooral daar
om ook zo belangrijk, omdat het de va
derlandse mijnen lang niet altijd voor de
wind is gegaan en men vooral in de cri
ses der twintiger en dertiger jaren een
struggle for life heeft moeten voeren
tegen buitenlandse concurrentie, die
hier te lande een vrij afzetgebied vond
en 'bovendien beschikte over goedkope
re aanvoerwegen te water. Dit alles
heeft alleen maar de modernisering van
de Nederlandse werkmethode bevor
derd, men denke slechts aan de verhou
ding tussen België en ons in de produc
tiecijfers en het getal der mijnbedrij
ven.

Wij zijn een koienarm land. En ner
gens elders wordt van de voorraad,
waar men over beschikt, een zo hoog
percentage jaarlijks verbruikt. Het
streven van de Nederlandse mijnexploi-
tatie is er dan ook op gericht om met
die spaarzame kolenschatten, waar de
natuur ons mee heeft bedeeld, zo lang
mogelijk toe te komen, er zo econo
misch mogelijk mee om te springen en
het grootst mogelijke profijt van te
trekken. Daarvan getuigen de cokes-
fabrieken en de machtige uitgegroeide
chemische industrie, in het bijzonder
het Stikstofbindingsbedrijf, de grote
leverancier van stikstof voor de voe
ding van onze cultuurgewassen. En in
het kader daarvan moet men ook de
concessies zien, welke voor exploitatie
van steenkool uit Duitse bodem, dus

over de grens, zijn verkregen alsmede
de toekomstige exploitatie van een
nieuwe Staatsmijn in Vlodrop, waar
honderd millioen ton ontginbare steen
kool in de bodem wacht.

De eigenlijke kolendelving is een ar
beidsintensief bedrijf. Ondanks alle
vooruitgang van de techniek geschiedt
het winnen van steenkool in wezen nog
altijd in zijn oorspronkelijke vorm, met
aanwending dus van menselijke arbeids
kracht. Het is een moeilijk en gevaar
vol beroep, dat dienovereenkomstig
wordt beloond. Het mijnbedrijf heeft
Zuid-Limburg tot een welvarend gewest
gemaakt, het peil, waarop er het meren
deel van de bevolking leeft, is hoger dan
in welk ander industriegebied ook. En
men ziet het dit land aan, dat in korte
tijd harmonieus is omgeschakeld van
agrarisch op overwegend industrieel ge
bied. De mijnen hebben onmiskenbaar
een nieuwe schoonheid geschapen, een
eigen karakteristiek verleend aan het
landschap. Hoe verschilt dit in levens
atmosfeer met oudere mijnstreken als
bijvoorbeeld de toch zo nabije Bori-
nage. Een woord van hulde komt ook in
dit opzicht aan de jubilerende Staatsmij
nen toe, die met een goede verzorging
van het uiterlijk aspect van de bedrij
ven. en van de woongelegenheid en
vooral door vestiging op ruime onder
linge afstand het landelijk schoon zo
veel mogelijk hebben ontzien. Zuid-
Limburg van vandaag is een gelukkig
land, zijn bodemrijkdom en zijn nijver
heid een fundament onzer volkswel
vaart.

Maria Montessori, die, zoals wij
Woensdag berichtten, plotseling te
Noordwijk is overleden en die
hedenmorgen in alie stilte is begraven,
is bijna twee en tachtig jaar geworden
en ondanks haar hoge leeftijd was zij
nog een zeer vitale vrouw toen de
dood haar verraste. Zij is ook een
van de opmerkelijkste vrouwen van
onze tijd geweest, niet alleen om haar
ideeën over het onderwijs aan kinde
ren, ook om de wijze, waarop zij die,
energiek en spiritueel, over de gehele
wereld propageerde; dat waren trou
wens twee aspecten van dezelfde per
soonlijkheid, die overal waar zij ver
scheen respect afdwong en voor zich
innam.

31 Augustus 1870 is Maria Montessori
in Chiaravalle in Italië geboren. In
1896 was zij de eerste vrouw in Italië,
die promoveerde tot doctor in de me
dicijnen en de chirurgie, aan de Uni
versiteit te Rome. In de psychiatrische
kliniek daarvan vervulde zij enige tijd
een assistentschap, maar al spoedig
werd zij benoemd tot professor in de
anthropologic en hygiëne aan de vrou
welijke hogeschool en van 19041908
doceerde zij paedagogische anthropolo
gic aan de Universiteit van Rome.

In die jaren reeds is de grondslag
gelegd voor haar paedagogisch werk.
In de psychiatrische klinieken trof zij
de achterlijke kinderen aan, die daar
tegelijk met de volwassen Krankzin
nigen verpleegd werden. Hun lot
ging haar aan het hart en zij begon
zich ernstig te verdiepen in het pro
bleem van hun opvoeding. Zij kwam
tot de overtuiging, dat zij niet op de
eerste plaats medische, maar paeda
gogische zorg behoefden; een stel
ling, die zij voor het eerst in het
openbaar verdedigde op het eerste
paedagogische openbare congres te
Turijn, waar zij grote belangstelling
trok.

Kort daarna werd zij benoemd tot
directrice van het pas opgerichte Or-
thophrenisch Instituut, waar leer
krachten werden opgeleid voor het
buitengewoon onderwijs, dat vooral
door haar toedoen tot stand was geko
men. Persoonlijk gaf zij leiding aan
het onderwijs aan de achterlijke kin
deren, die daartoe in het instituut bij
een waren gebracht. Zij richtte zich
daarbij ten dele naar de door Itard v.
Seguin ontworpen physiologische me
thode

üe resultaten van haar onderwijs
waren verrassend: al haar leerlingen
legden het toelatingsexamen voor het
gewoon lager onderwijs met succes af.
Maria Montessori zelf had er nog an
dere dingen van geleerd; zij was nog
meer dan voorheen overtuigd geraakt,
dat het gehele onderwijs op een on
volkomen grondslag was ingericht. In
1907 kreeg zij gelegenheid haar opvat
tingen aan het onderwijs met normale
kinderen te toetsen. Zo ontstonden, de
„Casei di bambini", die spoedig de
aandacht van de hele wereld trokken.
Zij steunden op de opvatting, dat het
kind zich vrij moet kunnen ontwik
kelen, dat men daarbij wel rekening
moet houden met geestelijk vermogen,
en dat de volwassene daarbij slechts
helpend moet optreden.

In 1913 werd te Rome de eerste gro
te opleidingscursus van leerkrachten
in deze methode gehouden. Vertegen
woordigers van 17 Europese en over-
zese landen namen er aan deel. Mon
tessorischolen verschenen toen vrij
spoedig in alle landen van de wereld;

In Nederland meer dan welk ander
land vonden haar denkbeelden na de
eerste wereldoorlog weerklank. Haar
standdaardwerken werden in meer dan
veertien talen vertaald, zelfs in het
Chinees en het Japans. Haar medisch
werk en haar beide professoraten gaf
zij op om zich geheel aan haar paeda-
gogiek te kunnen wijden. Drie Pausen

Pius X, Benedictus XV en Pius XI

vele vorsten, staatslieden, geleerden
zoals Macaroni en Edison, schrijvers
als Selma Lagerlöf en Rabindranath
Tagore, gaven blijk van hun belang
stelling en waardering. Van haar scho
len en opleidingscursussen ging grote
invloed uit op de gehele opvoedkun
de. De Montessori-methode werd
steeds verder ontwikkeld en omvatte
al spoedig het hele lager onderwijs,
terwijl het ook tot de middelbare
school is doorgedrongen.

Dr. Montessori is op vele wijzen
geëerd, o.a. met een eredoctoraat, ere
lidmaatschappen van wetenschappelij
ke academiën enz. In 1937 vestigde zij
zich in ons land, aanvankelijk in La
ren, later in Amsterdam. Zij stichtte
hier een centrum voor haar arbeid,
waar zij haar steeds verder grijpende
gedachten kon toepassen en doorge
ven. Vermelding verdienen haar stu
dies over de opvoeding en behande
ling van de zuigeling en over de
godsdienstige opvoeding.

De Universiteit van Amsterdam bood
mevrouw Montessori in 1950 het ere
doctoraat aan. Bij haar bezoek aan
Parijs werd zij benoemd tot officier de
la légion d'honneur.

Advertentie

Maak Moeder blij met 'n tube Hamea-Gelei

T f

In de Noord-Oostpolder gaat men, zo
als bekend, van Woensdag 2 tot en met
Zaterdag 5 Juli feestvieren, omdat het
dan tien jaar geleden is, dat de polder
droogviel. Met dat tijdperk van tien jaar
acht men de wordingsgeschiedenis van
de Noord-Oostpolder afgesloten, het land
is in cultuur gebracht en de maatschap
pelijke opbouw voltrekt zich meer en
meer.

Op een te Emmeloord gehouden bij
eenkomst hééft ir. A. P. Minderhoud,
hoofd van de sociaal-economische afde
ling van de polderdirectie, het een en
ander verteld over de ontwikkeling van
het nieuwe gebied. Hij merkte op, dat
de uitgifte van boerenbedrijven in de
Noord-Oostpolder al behoorlijk vordert.
Van de 1617 bedrijven zijn er thans 680
verpacht, terwijl voor dit jaar de uit-

Mijnwerkers: tekening van Charles Eyck uit het gedenkboek der Staatsmijnen.

Er valt ontzaglijk veel te vertellen
over het mijnbedrijf. Dat kunt u elders
in dit blad zien en lezen en dat is
dan nog maar een fragment van alles,
wat er op en rond de mijn reilt en zeilt.
En dit laatste zal misschien nog beter
beseffen de lezer van het gedenkboek,
dat ter gelegenheid van het gouden feest
der Staatsmijnen is uitgegeven door de
uitgeverij „De Toorts" te Heemstede, in
samenwerking met de Staatsmijnen in
Limburg In een onderhoudende en
prettige toon vertelt Bernard Bekman, de
perschef der Staatsmijnen, in dit boek
over het Limburgse land, over de mijn
werker en zijn werk, over de geweldige
technische prestaties en het adembene
mende schouwspel van de reusachtige
industrie. Of liever, hij neemt u mee
diep onder de aarde, waar de „kompel"
worstelt met de krachten der natuur,
hij wijst u op de technische snufjes, hij
gaat met u langs de koeltorens en
schachten, door de electrische centrales,
„waar de turbogeneratoren gieren
en huilen, gegeseld als ze worden door
het witbloeiend geweld van de stoom";
van dichtbij laat hij u zien het inferno
der cokes-ovens en hij voert u binnen
in de stille tempel der wetenschap, waar
de natuur haar geheimen moet prijs
geven. En op de lange wandeltochten
van het ene bedrijf naar het andere
toont hij u de schoonheid van het
glooiende Limburgse land en vertelt
hij van de mensen en het leven hier.

Een uitstekende gids is de schrijver
en een boeiend causeur, al is zijn ver
teltrant soms misschien iets ouderwets
en al moet ge u uiteraard vaalt
tevreden stellen met een vluchtig be

zoek aan een onderdeel van het bedrijf,
waar gij graag langer had willen toe
ven of waarvan gij wel iets meer zoudt
willen weten. In een boek van twee
honderd pagina's kan nu eenmaal bij
benadering niet alles verteld worden
wat wetenswaardig is over dit grootse
en fascinerende complex van mijnen,
fabrieken en alles wat daarbij hoort.
Het kan niet meer geven dan een vlot-
geschilderde impressie, boeiend en char
mant als een aquarel.

Charles Eyck heeft dit nog geaccen
tueerd met vele vlotte en fraaie teke
ningen, die volkomen bij de tekst passen.

Alle werkers in het Staatsmijnbedrijf
hebben dit verzorgd uitgegeven boek
als herinnering aan het gouden jtibileum
ontvangen, doch ook de belangstellende
buitenstaander kan in de boekhandel
dit bijzonder lezenswaardig jubileum
boek verkrijgen.

J. O

„De boom en zijn vruchten. Vijf
tig jaar Staatsmijnen in Limburg", door
Bernard Bekman, uitgegeven in samen
werking met de Staatsmijnen in Lim
burg, door „De Toorts" te Heemstede.

De „Waterman" is Maandag met 855
Nederlandse emigranten, onder wie 523
kinderen en 21 zuigelingen, naar Cana
da vertrokken-

Advertentie

In alle stilte is hedenmorgen om half
negen in de parochiekerk Maria ad
Mare te Noordwijk aan Zee de plechtige
uitvaartdienst gehouden voor mevrouw
dr. Maria Montessori. De requiemmis
werd gecelebreerd door pastoor W. Ben
de, die ook de absoute verrichtte.

Het stoffelijk overschot is op net
R. K. kerkhof te Noordwijk ter aarde
besteld. Er waren geen officiële per
soonlijkheden bij de uitvaart, noch bij
de begrafenis aanwezig, waarmede vol
daan werd aan de laatste wens van de
overledene.

De Nederlandse vertaling door Gabriël Smit ts verschenen bij de
UITGEVERIJ HET SPECTRUM

Cécile keek hem met grote ogen aan.

„Heb je geen brief gekregen, Etienne?"

Hij keek haar aan, eerst verwonderd,
dan ontsteld.

„Nee, moeder. Sinds ongeveer twee
jaar geleden heb ik nooit meer iets ge
hoord. Wat is er gebeurd?"

Zijn moeder barstte in tranen uit,
Deze herinnering aan haar verlies was
ti hard.

„Vader is twee jaar geleden gestor
ven."

Etienne zweeg. Hij was verbijsterd

overkomen was.

In zekere zin was de familie door de
dood van Jean Baptiste hechter verenigd
dan ooit. Zij hadden naar de andere

kinderen geschreven, Etienne, Louise en EEN EN TWINTIGSTE
Leopold, maar totnogtoe had alleen
Louise geantwoord. Léopold zou eerst
over enige weken kunnen terugschrij
ven en zij waren er niet zeker van, dat
zij Etienne op zijn laatstgeschreven adres
hadden bereikt.

gehele el.l vervuld v,„ we, hear

HOOFDSTUK

jaren na de dood van Jean

en alle wonden van het verleden zou
den vergeten zijn. Hij was terugge
komen om hier te werken en zich hier
te vestigen zo goed als hij kon. Inplaats

Twee -- T. -

Baptiste kwam Etienne thuis. Zijn daarvan hoorde hij, dat zijn vader dood

moeder herkende hem niet toen hij was en deze tijding ontnam aan zijn

voor de deur stond. Het was bijna thuiskomst alle geluk,
twintig jaar geleden sinds zij hem het Toen hij nog thuis was had hij aluju

laatst had gezien en nu was hij een zfer dicht bij zijn vader gestaan. Hij
Pierre dacht aan Etienne en bijna be- grote krachtige man. Hij was niet lelijk, was de oudste en hij had veel dingen

nijdde hij hem, want hij had de zware maar' zijn neus was enigszins mis- met zijn vader gedeeld, hoewel hij al-

zorgen voor de begrafenis niet behoeven Vormd Hii vertelde zijn moeder niet tijd minder van zijn ouderlijk huis ge-

i _111 J 1 J i - 1. .1 11 JJ J Irin Jn>inn TTf

te dragen en bovenal de geweldige inspan
ning van Jean Baptiste's laatste ogen-

moeder te zullen vinden.

Hij vond haar, zittend in haar leun
stoel bij het raam, zoals hij haar al

hoe dat gekomen was en zij veronder- houder, had dan de andere kinderen. Er

Stelde, dat een of ander ongeluk bij de was iets in hem van de avontuurlijke

blikken. Plotseling voelde Pierre zich spoorwegen dg oorzaak ervan was. De geest, die in de zeventiende eeuw de

doodmoe en diep ongelukkig, en hij ging waarheid was, dat het gebeurde in een eerste Fransen naar Amerika dreef. Hij

naar de voorkamer waar hij wist zijn speelhol, maar Etienne begreep dat hij droeg een bepaalde rusteloosheid in

j- dat aan zijn moeder niet vertellen kon. zich om, die niet door het leven in

Hij had er langzamerhand genoeg Holyoke kon worden gestild. Verge-

llct, ...j van gekregen allerlei los werk te doen zichten als van de top van de Mount

zovele malen gezien had. Zij had haar en zijn verslaafdheid aan het spel had Tom hadden in hem hetzelfde verlangen

rozenkrans in haar handen en de kralen hem telkens weer van al zijn geld be- gewekt als in Pierre en hij was van

gleden snel door haar vingers alsof zij roofd. Hij moest voorschotten vragen huis gegaan om bijna twintig jaar lang

de poort van de hemel bestormen wilde. en verschillende fabrieken wilden hem het land door te trekken.

Pierre keek naar haar en hij wist zeker niet meer aannemen. Toen begon hij te Doch nu hij ouder werd en het on-

hoe hij het wist kon hij niet ver- zwerven, van het Oosten naar de geregelde leven hem steeds meer begon

klaren dat zijn vader naar de hemel Rockies, van het Noorden naar de Golf tegen te staan, moest hij horen dat de

was gegaan. Met een voorspraak als deze van Mexico. Hij kon altijd wel ergens enige, die hem zou kunnen opheffen,

kon zijn vader nergens anders zijn. En werk vinden, maar door zijn spelen en van hem was weggenomen. Hij boog

het zién van zijn moeder nam de onge- zjjri ongeregeld leven raakte hij het al- zijn hoofd. Ti

lukkigheid en de angst, die hem hadden tijd spoedig weer kwijt en dan trok hij „Ik wist het met moeder. Ik wou,

overvallen, van hem weg. Hij ging naar weer verder. De brief, die hem meldde dat ik hier was geweest.

dat zijn vader gestorven was, had hij Cécile keek naar hem op.
hpn nooit ontvangen en nadat hij een ogen
blik met zijn moeder had gepraat,
vroeg hij:

„Waar is vader?"

haar toe, kuste haar wang en zei;
,Ik ga even weg, moeder. Ik

dadelijk terug. Ik wil even naar buiten".

Zijn moeder knikte. Zij hoorde nau
welijks wat hij zei, want zij bad en haar

„Je vader vroeg nog naar je vóór hij
stierf en we moesten hem zeggen, dat
je er niet was."

(Wordt vervolgd).

gifte van ongeveer tachtig bedrijven op
het programma staat. De bevolking
neemt snel toe. Er wonen nu ruim 2500
gezinnen. Ruim 500 daarvan zijn boeren
gezinnen en 950 zijn landarbeidersge
zinnen. Het agrarische element over
heerst dus sterk, maar het zaken- en
bedrijfsleven ontwikkelt zich goed. Dit
jaar zullen weer dertig a veertig nieuwe
winkelzaken worden betrokken. De pol
der heeft een nog jonge bevolking; het
grootste deel heeft een leeftijd tussen
twintig en dertig jaar.

De voorzitter van de feestcommissie,
de heer W. G. de Feijter, heeft daarna
een uiteenzetting gegeven van de plan
nen, welke er voor de vier feestdagen
worden gemaakt. Op de eerste dag,
Woensdag 2 Juli, wordt om half elf de
officiële herdenkingsbijeenkomst gehou
den. Men hoopt, dat de minister-pre
sident of de minister van Verkeer en
Waterstaat hierbij aanwezig zal zijn. Om
twaalf uur wordt de tentoonstelling,
welke gedurende de feestdagen zal wor
den gehouden, officieel geopend. Deze
expositie wil een indruk geven van het
geen er in de Noord-Oostpolder is tot
stand gebracht. Op de fokveedemon-
stratie van Donderdag 3 Juli wil men
de aandacht vestigen op de stand van
zaken op dit gebied van de landbouw;
Vrijdag 4 Juli is er een groot concours
hippique.

Er worden voorts opvoeringen ge
geven van het door Maurits Dekker
geschreven openluchtspel „De achtste
dag" dat onder regie van de heer Ad
Hooykaas door ongeveer twee honderd
vijftig personen, allen uit de Noord-
Oostpolder, zal worden opgevoerd.

Z. H. Exc. Mgr. dr. B. J. Alfrink.
Aartsbisschop-Coadjutor van Utrecht, is
gisteravond in gezelschap van de zeer-
eerw. heer T. J. Roorda, secretaris van
het Aartsbisdom, van zijn bezoek ad li-
mina uit Rome in ons land terugge
keerd. Op Schiphol werd mgr. Alfrink
verwelkomd door mgr. D. Huurdeman,
vicaris-generaal en de zeereerw. heer
P. R. Geurts, secretaris van het Aarts
bisdom.

Na de inzamelingsactie voor het ca
rillon, dat Nederland het Amerikaanse
volk ten geschenke heeft gegeven, is
thans een order tot levering van 35 ton
klokkenbrons geplaatst bij het A.L.C.U.
metaalbedrijf te Utrecht door de klok
kengieterij fa. H. T. van Bergen te Hei-
ligerlee. Een deel van dit klokkenmetaal
zal straks voor het carillon worden
verwerkt door een drietal Nederlandse
klokkengieterijen-

Het in zijn tekst weinig bescheiden
vroegere Duitse volkslied „Deutsch-
land. Deutschland über Alles, über
Alles in der Welt" is door de presi
dent van de West-Duitse Bondsrepu
bliek op aandringen van Bondskanse
lier Adenauer weer in ere hersteld.
De pogingen om een minder chauvi
nistisch en arrogant volkslied ingang
te doen vinden zijn mislukt. Daarom
heft West-Duitsland nu maar weer het
oude liedje aan, al stroken de tekst
en de geest ervan nu niet bepaald
met het streven naar een supra-na-
tionale Europese samenwerking. Naar
aanleiding hiervan merkte de Ameri
kaanse Hoge Commissaris McCloy la
coniek op: „Het belangrijkste is niet
wat een volk zingt, maar hoe het han
delt." Inderdaad, dat is wel gebleken,
toen heel Nazi-Deutschland indertijd
brulde: „Wir fahren gegen Engeland''.
Tenslotte zingt ieder vogeltje zoals
het gebekt is. En dat is maar goed,
want dan weet men ten minste met
wat voor een vogel men te doen heeft.

Advertentie

Bso de Cologne

IMPttUAL£

(Van een onzer verslaggevers)

Mr. Besar, secretaris-generaal van het
Indonesische ministerie van Justitie, is
gisteravond per K.L.M.-vliegtuig in ons
land gearriveerd, om in opdracht van de
regering van Indonesië Nederlandse
krachten te zoeken voor het Bureau
voor Octrooien en Patenten en de Ver
zekeringskamer in Djacarta. Het opspo
ren van Nederlandse deskundigen voor
deze functies noemde mr. Besar de voor
naamste taak, die hem tijdens zijn ver
blijf in ons land wacht. Daarnaast is hij
ook nog naar Europa gekomen om met
het Hoge Commissariaat in Den Haag
de zaak-Westerling te bespreken en ver
der zal hij aan het einde van de maand
naar Wenen vertrekken, waar 2 Juni
een internationale conferentie over in
dustriële eigendom wordt geopend.

Het Bureau voor Octrooien en Paten
ten, dat vroeger geheel in Nederlandse
handen was, is bij de souvereiniteits-
overdracht geliquideerd. In de naaste
toekomst zal men het weer trachten op
te richten en daarvoor zoekt mr. Besar
een aantal Nederlandse juristen en
ingenieurs, die bereid en geschikt zijn
om in Djacarta te gaan werken. Ook
voor de Indonesische Verzekeringska
mer in Djacarta zoekt Indonesië een
aantal Nederlandse juristen. Indien mr.

Besar geen geschikte krachten voor deze
beide instellingen zou vinden, dan zal
hij trachten in het buitenland personeel
aan te werven.

Mr. Besar heeft van zijn regering ook
opdracht gekregen te trachten het Ne
derlandse personeel, dat werkzaam is
op het Indonesische Emigratiekantoor in
Den Haag, vrijwel geheel door Indonesi
sche krachten te vervangen. Enkele
Nederlanders zullen verzocht worden als
adviseurs aan te blijven. De Nederlan
ders, die vervangen zullen worden, zijn
voor een deel reeds gepensionneerd. Zij,
die dit nog niet zijn, zullen uiteraard
pensioen krijgen, zo zeide mr. Besar.

Uit Djacarta heeft mr. Besar oude
rapporten over de kwestie-Westerling
en in het bijzonder over diens optreden
in Indonesië meegebracht. Deze stukken
zal hij in Den Haag overhandigen aan
de vertegenwoordiger van de Republiek,
de heer Susanto Tirtoprodjo. Óver de
besprekingen, die hij over de zaak-
Westerling met de vertegenwoordiger
van Indonesië in ons land zal voeren,
wilde mr. Besar geen nadere mededelin
gen verstrekken. Hij zeide, dat hij even
eens onbevoegd was om in te gaan op
een vraag of er al dan niet een verzoek
tot uitlevering zal worden ingediend.

Onder grote belangstelling is
Woensdagmorgen de geheel nieuwe
fabriek van de N.V. Jb. Bussink's De
venter Koekfabrieken op het indus
trieterrein in gebruik genomen. De
commissaris der Koningin in de pro
vincie Overijssel, ir. J. B. G. M. Rid
der de van der Schueren, deelde in
een toespraak mee, dat de N.V. voort
aan het predicaat Koninklijke mag
voeren.

Mr. Besar met zijn echtgenote

„Zolang Westerling niet zelf in Indone
sië aanwezig is, valt hij buiten de com
petentie van de Indonesische juistitie",
zo verklaarde mr. Besar en daarom
waren dit kwesties, die door de Indone
sische regering en niet door zijn depar
tement behandeld moesten worden.

De procureur-generaal bij het Ge
rechtshof te Amsterdam heeft tegen de
56-jarige P. S., van beroep industrieel
en tegenwoordig in Frankrijk wonende,
een voorwaardelijke gevangenisstraf
van zes maanden, een boete van 75.000
gulden subsidiair zes maanden, en ver
beurdverklaring van in beslag genomen
20.000 gulden geëist, wegens vier de
viezenovertredingen, begaan in de eer
ste twee jaren na de bevrijding.

De verdachte is ontwerper van in
stallaties davids waarmede red
dingboten bij hoge zee en een slagzij
van 75 graden kunnen worden uitgezet.
Na de bevrijding had hij transacties
verricht met Belgische scheepswerven
en aldaar, zonder vergunning van de
Nederlandsche Bank, 4.360.920 francs op
genomen. (Later had hij wel vergun
ningen aangevraagd en verkregen).
Met dit geld betaalde hij Belgische fa
brikanten, die nog vorderingen op hem
hadden. Deze dateerden uit de bezet
tingstijd. toen die fabrikanten voor hem
installaties hadden gemaakt. Rond
250.000 gulden heeft hij illegaal naar
Nederland getransporteerd.

Het Hof zal 21 Mei arrest wijzen.

(Van onze correspondent)
De Federatie van Drogistenbonden,
de Algemene, de Christelijke en de Ka
tholieke n.l., heeft een vergadering ge
houden waarop de heer P. Nettesheim
uit Den Haag de grieven van de Fede
ratie tegen het Ontwerp van Wet, re
gelende de geneesmiddelenvoorziening,
dat enige tijd geleden aan de Tweede
Kamer is aangeboden, commentarieerde
Hef gaat hier om de oude kwestie of
bepaalde geneesmiddelen al of niet door
de drogist mogen worden verkocht.

De grootste grief der drogis
ten is wel dat ook in dit ontwerp de
drogisten niet tot een status komen. De
drogisten hebben zich tot diverse be
perkingen verplicht, maar specialités
horen ook in de drogisterij thuis en
controle dient te geschieden in de fa
briek en bij de grossiers, volgens de heer
Nettesheim.