Vacantie-tweespalt:
Activiteit of dromerij
t
^4
één
Twee ambtenaren horen
jaar tegen zich eisen
Tegen leider voetbalprijsvraag
twee maanden geëist
Grootste oorlogsbunker thans
dienstbaar als Rijksarchief
De familie 1 DELUSSON
S?'
De uitersten van
de plannenmaker
Officier: Matige controle de oorsaak
van de knoeierijen
Dinsdag begrafenis
Kard. v. Faulhaber
Vanuit Arnhem leidde Goering de grote
luchtslag tegen Engeland
Lgtuuraziin
^eft deze dop!
P.G.E.M. benadeeld
adenuns
De „volbloed'
Amerikaan
\~~door Jacques Ducharme
13 Juni St. Antonius!
ST. ANTONIUS
ST. ANTONIUS
VRIJDAG 13 JUNI 1952
PAGINA 3
fl>!'
Mad
e«m
erf!
k.
V'
t y'
",e<^e blauvre N
1
BffR'M *?<-
zacht
en geurig
Prof. mr. A. Koelma
overleden
Overtreding Loterijwet?
IMMIGRATIE IN
AUSTRALIë
Beperking indien landbouw
productie afneemt
Stuurman in Rotterdam
se haven verdronken
verkwikkende
Maiiehom-sunWiobaccos
109 I
Meters dikke muren
heef± zo vaak
U geholpen
vraag! nu om
Uw hulp
Draag! een sieenije bij voor
de bouw van 'i Si. Anionius-
huis in Amsierdam-Noord
Giro: 342174
(Heggerankweg 125
Amsierdam-Noord
S
s
s
s
s
s
Ik' verbaas my nooit, ais ik, on
danks mijn ernstige studie op de
wandelkaart, toch ergens anders
uitkom dan ik van plan was, en
altijd vind ik wel een dorpje, dat
precies in de droom past.
WZoniert en ik bepeins mijn vacantie en er zijn twee dingen, die mij hevig
'Ou ei-i zou willen zeilen door windklare dagen op de Friese meren en ik
^oitlr trekken door de zoele warmte van de weinig bezochte delen van het
"Ie /m^ur"se bergland. Dat is zo maar geen tweeslachtige gril, want ik heb het
ccrt'er gedaan en soms hangt het alleen maar van het toevallige weer
e#ian meest begerenswaard lijkt. De schelmerijen, die ik als lid van de
»°1„ "h'ng van een zeewaardige zeilsloep zou mogen begaan, omdat de schade
"bi «t" f'e verzekeringspolis toch gedekt wordt, zijn uitermate bekoorlijk, als
Urej,t!J^e hries al de vlaggen voor het Centraal Station rechtuit tegen de lucht
'fuelff dromerijen op een beboste heuveltop met het trillende uitzicht op witte
aan ;oedhuisjes rond een kerktorentje winnen het, wanneer de zon gestadig
&aar ,e lu«'te loom maakt. Waarom wordt het hart van een mens altijd getrokken
""Wat uitersten als deze, zelfs op het ogenblik dat hij zyn vacantie beraamt
hjj zo nodig van alle zorgen vrij moet zijn?
''id p' natuurl«k is ook zeilen niet al-
!ijt hemel op aarde. Gistermiddag
•(wp J onder een prachtige zon uit
Vie roam weggevaren, wuivend naar
Ie ns uitgeleide hebben gedaan, naar
let r,len van de St. Nicolaas en naar
•.ffi entraal Station, en vanmorgen bul-
'sn „?ns 'n. het haventje van Volendam
Jjg ®torrhpje om de oren, dat ons drie
'ee doet houden. Als we nu nog
'9ten v'ssers waren, want die
t6e te middernacht toch uit onge-
»ai) allemaal tegelijk, zodat zij in het
!t 2 6 llavenSat tegen elkaar opbotsen
tL. hu en dan even vastzitten, maar
<t0c ghjdt dan toch de ploppende licht-
•t a|ss'G in een vaste koers de nacht
vjj ,°t er 'n speels briesje staat; maar
ij|)BZljh maar pleziervaarders, op het
'1 n t-'e ontkomen aan de algemene
.^huliere uitvaart, omdat wij met
'r, v"'hte bootje midden tussen de bot-
'h zaten.
I®n als we daar in een Friese vaart
H-t zeil moeten strijken vanwege een
derende brug en wij dus naar alle
,®elen van de kunst de kop in de
?t0]
willen draaien, wijken wij vijf
'meter uit de vaargeul en voelen
rornPt zo degelijk grond, dat wij drie
^artier met man en macht, met
;e arhoom en anker en pikhaken moe-
Ploeteren om weer vlot te raken.
^0e
!2e "'8 plezier bij de herinnering aan
_ech maar nu ik daaraan terug
I(V betrap ik mij zelf op een zeer
<»- "big plezier bij de herinnering aan
merkwaardige manoeuvres. Het
o"'
manoeuvres.
Wellieht niet eens onder voor wat
ttijj "ie warme, bijna windstille zonne-*
l<eij?ag wat was het weer verschrik-
wisselvallig in die tijd beleef-
tfa i°en wij niets vermoedend en zeer
[m® door die andere vaart dreven; als
albast het water in de luwte
>,s„ d(' bescheiden wallekant, en vol
"hldige, evenwichtig naast elkaar
6 rimpeltjes, waar het beetje
Is d ®r even vat op had- Wij lagen wat
Vj.^zen en hieven zo nu en dan het
iil d op, omdat er altijd wel een tjicn-
liZo'n overdwarse barricade om vis
tl) ahgen, kon opduiken. Toen ver-
Weh er ineens aan het eind van het
W, dat merkwaardige zeventiende-
6 schilderijtje: een hoge stenen
ijjd" met een gaaf boogje, aan twee
i>ov n daarvan een hoge wal met er
>k9n op een molentje en daarachter
V van huisjes en een paar kerk-
'jies. Een juweeltje van een stadje,
'oen wij. de kaart, ja, schande
'sJ onze kennis van de vaderlandse
rj drijkskunde naarstig hadden ge-
ïjdpleegd Sloten bleek te heten, een
C de elf Friese steden, gebouwd om
viyaarwater, dat neek met Lemmer
fy'indt. In het stadje zelf is het wa-
grachtje geworden de scheep-
gaat er nu omheen door een
met stenen ka-
geveltjes, waarin
Oo en een vriendelijke smaak
altijd de welvaart lijken te weer
zien.
i^uorlijk stapt men daar aan wal en
t'dt er wat rond (en vlucht een
ti l "innen, als in de smalle hoofdstraat
li. ,'?de bus moet passeren). Men heeft
't|j !,d nu werkelijk volledig aan zich
tte' mei, kan er over beschikken als
god, want de zeilboot is uw
en uw kasteel, dat nergens
Md,
yuW
en met een rij
v §egraven geul
"h en me
V^^eid
?cht wordt
en altijd
voor
klaar
de
ligt
vacantie
met een
l 11 ainju Mitai »gi. vv"
Vu, "diende kombuis, voldoende com-
V ele kooien en met een kapitein,
Inzoals een goed huisvader volgens
«k^men van de meergenoemde polis
Vu zijn schip beheert. zolang
V j?.e gehoorzaamheid op kan bren-
'itij'l "ie hij daarbij van de bemanning
heeft.
I'Vm1 ligt ook de mogelijkheid tot
V'mren nog in elke knoop, die men
V, Waart, en elke Fries, met wie men
V.de praat raakt, blijkt een goede
\'hp Vo1 belangstelling en hulpvaar-
lrl Misschien ook wel een beetje
hij zelf van het water en het
houdt en zelfs als hij met een
sleep vaart gunt hij u van harte
Pleizier en de ruimte, want als hij
rij w, even denkt dat het nodig is wijkt
^aal voor u uit.
1V ,!"«elijk, er is niets zó plezierig
en in Friesland, waar men in de
's ochtend wakker kan worden in
Vi mme stilte van een meeroever, op
"stekend plekje, dat men de vo-
VjjPyond terug heeft kunnen vinden
|Va zij de wakkere lantaarn, daar op-
Wn8en aan een stevig geplante pik-
S zo plezierig? Als dat waar was,
mijn tergende vacantie-tweespalt
Advertentie
er niet zijn. Het is opwindend de
schoot van het grootzeil hardnekkig in
de huid van je hand te voelen bijten
en stevig de helmstok te omklemmen,
terwijl het buiswater tegen de boeg
opspat en de wind door het want fluit.
Maar soms ook luister ik liever naar
de droom, die een beetje aan mijn oor
staat te fluisteren. De zon is net onder
gegaan, de schemer trekt een blauw
waas over de velden en ik zit in een
bus, die over een smal weggetje snort.
Ik kijk aandachtig uit, want ik weet,
dat aanstonds de berm naast de weg
opeens zal ophouden en dan kijk ik uit
in een diepe verte, waar de proporties
van bomen en hekken, van een enkel
boerderijtje tot petieterigheid ineenge
schrompeld zijn onder een merkwaar
dige betovering, die een heel stuk na
tuur in de kom van een hand naar mij
toegekeerd heeft. Ik zie er de lichte
strepen van weggetjes in, die langzaam
in geringe maar vele bochten tegen een
verre heuvel opkronkelen en daar ver
dwijnen in een lange strook bos, dat
als een donkere, grillige rand tegen de
diepblauwe hemel afsteekt.
Ik ken van vroeger van al die weg
getjes ongeveer het vervolg. Ik weet
wat voor verrassingen zij opleveren:
dat ene, dat op het laatst een lange
poort van groen lijkt, waarachter men
het bovenste stuk van een kerktoren
ziet staan. Vlak bij, denkt men, maar
als men de poort uit is zakt de weg
haastig een diepte in en pas halver
wege de volgende heuvel blijkt de
toren op te rijzen, ruim een uur lopen
nog. En dat andere, dat in een bocht
plotseling het uitzicht opent op een
zeer groen dal, waarin een kasteel
staat alsof er nu nog sprookjes ge
beuren, maar als men daar al te naar
stig over inlijft dromen belandt men in
een soort moeras, waarvan men de
löss-achtige modder met de grootste
moeite kwijt raakt.
Ja, er is een deel van mijn hart, dat
van 'dromen houdt, en daarom verbaas
ik mij nooit, als ik al wandelend heel
ergens anders uitkom dan ik op de
kaart had uitgerekend, want ik vind
toch altijd wel een dorpje, dat ik eerst
uitvoerig van boven af kan bekijken en
daarna van binnen, en het past ook al
tijd precies in de droom,, want de huis
jes staan er maar wat te soezen, er zijn
bijna geen geluiden tenzij van een paar
klokkende kippen. Men kan er onder
een groen priëeltje zitten uitrusten en
de waard zegt een paar zar ga woer
den. Men kan een kerkje binnenlopen
en het is altijd bezienswaardig, omdat
het uit oudere tijd een bijzondere sfec
en dikwijls opmerkelijke kunststukken
bewaart. En maar zelden komt mer>
mensen tegen, en langzamerhand raakt
men op vertrouwelijke voet met do
koeien, want telkens weer leidt een pad
u dwars door een wei en de eerste hui
verachtigheid slijt op de duur.
Het kan natuurlijk gebeuren, dat uw
hotelkamer precies op het kerkhof uit
kijkt, waar men 's nachts vreemde ge
luiden hoort piepen en kraken; het kan
ook gieten en dan is een conversatiezaal
maar een surrogaat massa-huiskamer;
zelfs kan het eten de droom van het
landelijke leven wreed verstoren, maar
och. Er is maar weinig weer, waarbij
wandelen een onmogelijkheid wordt, en
eenmaal op pad heeft men de droom
alweer ontmoet en trekt men onversaagc
met hem verder.
Zo is het allemaal. Maar wat moet ik
nu doen naar Sneek of Grouw oi
naar Epen, Slenaken, Noorbeek, Gul
pen?
i-im
Dat is het Friese stadje Sloten, zoals men het op een zonnige middag kan
vinden. De afmetingen stammen er nog vrijwel ongerept uit vroegere
eeuwen: de twee geveltjes uit de lange rij aan weerskanten van de gracht
in het midden van het stadje hebben bovendien ook de bescheiden helder
heid van de welvaart uit die tijden vastgehoudenhet hele stadje is er
bijzonder vriendelijk bij gebleven.
In een bijzondere rechtzitting van de
Arnhemse rechtbank is een omvangrijke
fraudezaak behandeld, waarvan de Pro
vinciale Gelderse Electriciteits Maat
schappij te Nijmegen het slachtoffer is
geworden. Zij is door knoeierijen van
een tweetal van haar employé's voor
aanzienlijke bedragen benadeeld, door
dat dezen voor aangekochte partijen
kolen hogere prijzen zouden hebben uit
betaald dan de eigenlijke waarde be
droeg. Een en ander was mogelijk, door
dat de 40-jarige technische opzichter G.
van G. ondeugdelijke monsters liet treK-
ken uit de aangevoerde voorraden kolen
per schip. Verdachte Van G. gaf de los-
werkman W. A. J. opdracht zogenaamde
optimistische monsters te trekken, zodat
de partijen kolen hoger aan de maat
schappij gefactureerd konden worden
dan dat zij waard waren. Profijt van
deze knoeierijen trok de Nijmeegse
kolenhandelaar C. P. van D., die in be
paalde gevallen een grote winst zou
hebben gemaakj. In een geval verdiende
hij 1255 op een schip kolen, waarbij het
verschil tussen opgaaf en werkelijke
waarde 700 bedroeg.
Van een totaal partij van 553 ton cokes
werd slechts veertig ton als werkelijke
cokes gefactureerd. De resterende hoe
veelheid factureerde men als veel duur
dere producten. Bij de knoeierijen is
voorts betrokken de P.G.E.M.-klerk 3.
H. H. die de bij hem terecht komende
onjuiste facturen voor accoord zou heb
ben gewaarmerkt.
In het verloop van de zitting
kwam naar voren dat het laborato
rium van het electriciteitsbedrijf,
waar men de knoeierijen van ver
dachten had kunnen ontdekken, een
zeer matige controle zou hebben uit
geoefend. De officier van Justitie,
mr. ir. Folmer, oefende scherpe cri-
tiek op deze gang van zaken. De
knoeierij had nooit dergelijke pro
porties kunnen aannemen wanneer
men op het laboratorium beter had
opgelet, aldus de officier.
Gezien het ernstige falen van de beide
ambtenaren Van G. en H., die overigens
uitstekend bekend staan en in de netten
van Van D. verstrikt geraakt zijn, kwam
de officier tot een gelijkluidende eis
voor beiden, n.l. een jaar gevangenis
straf, waarvan zes maanden voorwaar
delijk met een proeftijd van drie jaar,
onder toezicht stelling van een reclasse-
ringsvereniging en ontzetting uit de be
voegdheid om als ambtenaar werkzaam
te zijn voor de tijd van vier jaar. De
werkman J.. die de verkeerde monsters
getrokken heeft, hoorde zes maanden
voorwaardelijk met drie jaar proeftijd
tegen zich eisen.
De rechtbank ging niet op het verzoek
van verdachtes raadsman in, om Van D.
op vrije voeten te stellen, vooral ook
omdat de officier van Justitie zich hier
tegen fel verzette. Hij ziet n.l. in Van
D. een handig man, die een heel listig
net voor de beide bij de zaak betrokken
ambtenaren gespannen heeft. Zijn zaak
wordt opnieuw onderzocht.
Te Amsterdam is op 62-jarige leeftijd
overleden prof. mr. A. Koelma, oud
burgemeester van Alkmaar en oud-
buitengewoon hoogleraar aan de Ned.
Econ. Hogeschool te Rotterdam. Hij
was ridder in de orde van de Ned.
Leeuw.
Opnieuw heeft de Hagenaar W. van
der L. voor de Haagse kantonrechter
terecht gestaan, verdacht van overtre
ding van de Loterijwet door middel
van een voetbalprijsvraag en het aan
stellen van propagandisten daartoe via
de „Stichting Een-Nul". Tegen hem
werd een hechtenisstraf van twee
maanden gevorderd.
Sprekende over het argument, dat de
meerderheid van ons volk verandering
van de Loterijwet wenst, zei de ambte
naar van het O.M. zulks niet te gelo
ven. Ons volk is niet goklustig op een
kleine groep na. Deze groep wordt door
„idealisterige leugenpraat" verlokt on»
geld te vergooien, hetgeen de ambte
naar „ergerlijk, onsociaal en misdadig"
acht. „Ik moet de eerste voetbalpool,
die correct is, hier in Nederland nog
zien", zo zei hij. Van de dertig prijs
winnaars in de onderhavige pool heeft
het merendeel geen cent gezien. Wel
werd gevraagd zes maanden te wach
ten of men kreeg het aanbod van obli
gaties in de Stichting, die naar mening
van de ambtenaar „het papier, waarop
ze gedrukt staan nog niet waard zijn".
„Ik zie in deze zaak het typische
Australië zal de immigratie beperken
als het afnemen van de landbouwpro
ductie niet tot staan komt, zo heeft een
afgevaardigde van de Australische werk
gevers op de Internationale Arbeidscon-
ferentie te Genève verklaard. „De pro
ductie en export van primaire producten
zijn in ernstige mate gedaald en als
geen einde aan de daling komt, zal het
evenwicht van onze economie worden
verstoord", zei hij.
In de binnenhaven te Rotterdam is
vei dronken de 54-jarige stuurman bij
de kustvaart, K. Kampen uit Baren-
drecht. Hij droeg een zak brandstof over
de gangway van het. in de binnenhaven
liggende m.s. „Gruno", waarbij hij te
water geraakte. Na drie kwartier werd
zijn lichaam opgehaald. Kunstmatige
ademhaling mocht toen niet meerba-
ten.
Advertentie*
schema van een oplichter", aldus de
ambtenaar van het O.M. „De levens
loop van verdachte, die vroeger in het
buitenland met de regelmaat van de
klok de gevangenis indraaide, wijst
hierop ook wel". Het publiek werd
'naar zijn mening bedrogen en door
eigen dwaasheid gedupeerd. Spr. ba
seerde zijn eis van twee maanden hech
tenis mede op generale preventie.
De verdediger, mr. Van Es, vroeg voor
zijn cliënt een tegemoetkomende hou
ding. Nadat tussen ambtenaar en raads
man nog een debat was gehouden over
de waarde van een petitionnement, dat
via de Stichting wordt opgesteld om
tot wetswijziging te komen, stelde de
kantonrechter de uitspraak vast op
26 Juni.
Naar het West-Duitse Episcopaat
mededeelt, zal kardinaal Von Faulhaber
Dinsdag in de crypte van de kathedraal
van München, de beroemde „Frauen-
kirche" worden bijgezet.
Het stoffelijk overschot zal van Za
terdagochtend tot Maandagavond liggen
opgebaard in de „Theatiner Kirche".
De kathedraal is in de afgelopen oor
log zwaar beschadigd. De restauratie
werkzaamheden zijn nog niet geheel
voltooid. De schade aan de „Theatiner
Kirche" is inmiddels hersteld.
De staat Beieren zou vandaag een
officiële rouwperiode afkondigen. In de
hele staat zullen de Duitse en Beierse
vlaggen halfstok hangen.
Radio Vaticana gaf uiting aan gevoe
lens van diepe hoogachting voor de kar
dinaal en verklaarde, dat zijn dood een
groot verlies is voor de Kerk, het
heilige college en het Duitse episcopaat.
Advertentie
De Nederlandse vertaling door Gabriël Sm'it is verschenen bij de
UITGEVERIJ HET SPECTRUM
Niet dat het de familie schortte aan
gastvrijheid; integendeel, zij stonden
algemeen bekend als royaal en vrijge
vig. Ook schrikten zij geen bezoekers
af, want zij hadden de mensen in de
omgaving voor zich gewonnen door hun
gezellige praten over 'de gewone, dage
lijkse dingen: de boer, die nodig ploe
gen moest of de vrouw die ziek te bed
lag. Maar zij waren Frans-Canadezen en
al hun buren waren van Engelse of
Schotse afkomst. Niemand kon er zich
dus over verbazen, dat hun geregelde
omgang met anderen beperkt bleef.
Wanneer iemand op bezoek kwam,
die geen Frans sprak, voelde Cécile zich
niet op haar gemak en haar kinderen
inviteerden dus nooit iemand, die niet
met haar spreken kon. Het was lang ge
leden sinds de kinderen alleen met
met Frans-Canadezen waren omgegaan.
Pierre en Marie hadden in hun winkel
een groot aantal rijke klanten: de
meesten daarvan waren Engelsen.
Schotten of Ieren. Marie moest er dus
altijd goed op letten wanneer zij En
gels of wanneer zij Frans mocht spre
ken.
Maar hoewel de Delussons teruggre
pen na.ar de taal van hun jeugd, voel
den zij "zich in geen enkel opzicht afge
zonderd. Iedere dag lazen zij de krant,
zij waren geabonneerd op verschillende
tijdschriften en verder werden zij door
hun bezoekers van alle giebeurtenissen
op de hoogte gehouden. Vooral Etienne
was een bron van nieuwtjes voor hen
want om de dag ging hij naar de stad.
Bijna altijd kwam hij dan weer thuis
met een of andere geschiedenis.
Zij waren altijd buitengewoon in hun
schik, wanneer zij gasten het huis en
het land konden laten zien. De kamers
in Gvanby waren nu alle uitstekend
gemeubeld en het land zag er zo wel
verzorgd uit, dat men zoals Wilfrid
het uitdrukte „geen stap buiten de
paden durfde te doen". Het huis was
blinkend wit gepleisterd; de blauwe
luiken staken daartegen prachtig af.
Wanneer de tuin in volle bloei stond,
werd het huis omringd door een onuit
puttelijke rijkdom van kleuren. Als zij
dit zagen, vroegen zij zich wel eens af
hoe zij het in de stad zo lang hadden
kunnen uithouden.
Het heerlijkste van het huis was de
rust die er heerste. De ene dag volgde
op de andere en men kon ze de Zon
dagen uitgezonderd nauwelijks van
elkander onderscheiden. De afwisseling
in hun leven werd bepaald door de
wijze, waarop zij de hun toegewezen
taken vervulden. Zij leefden als boeren
en de namen der jaargetijden waren nu
meer dan woorden voor hen. Zij leerden
de windstreken kennen en de wolken
onderscheiden en langzamerhand wer
den zij zelfs weerprofeten. Noord Zuid,
Oost en West werden belangrijke din
gen voor hen. De regen was meestal
een zegen behalv§ in het voorjaar, wan-
neer éen stortregen de jonge aanplant zej ze;
zorg voor het middagmaal. Even later
kwam Etienne naar hen toe en ging hij
naast hen in het gras liggen. Zijn mos
der keek naar hem en zij vroeg: „Is het
niet te vochtig, Etienne?"
Hij glimlachte tegen haar.
„Nee, moeder. De zon is al warm ge
noeg en dan vind ik het heerlijk. In het
gras rust ik beter uit dan ergens anders.
Er schuilt iets in de grond, dat een nieuw
mens van mij maakt'. Wanneer ik op het
land heb gewerkt, weet ik niets pretti-
gers."
Hij glimlachte nog eens tegen haar en
sloot zijn ogen. Hij sluimerde.
Cécile zat met haar rozenkrans in haar
handen en juist toen zij wilde gaan bid
den viel haar oog op een vliegende bij.
„Kijk", zei ze tegen Adelaide, „een
grote bij!"
Samen keken zij naar het vlugge dier,
dat van bloem naar bloem vloog om
honing te puren tot het eindelijk uit het
gezicht verdween.
„Ik ben blij,, dat ik dat gezien heb", zei
ze. „Het is een gelukkig voorteken."
Daarna begon zij haar rozenkrans te
bidden. De minuten verstreken. Het was
stil. Etienne sluimerde en ook zijn moe
der kreeg slaap, haar vriendelijke hoofd
viel even voorover en haar vingers lieten
de kralen van de rozenkrans los. Ade
laide bleef naast haar zitten en keek af
en toe naar haar. Enige ogenblikken la
ter werd zij weer wakker, schudde haar
hoofd en ziende, dat Adelaide glimlachte,
soms vernielen kon Bloemen waren nu
meer dan bloemen en door de bijen van
Wilfrid leerden zij de geheimen van be
vruchting en voortplanting kennen.
De wereld was veel rijker dan zij
ooit hadden kunnen dromen. Vele din
gen, die in de stad belangrijk waren ge
weest, bleken hier buiten zonder bete
kenis te zijn. Daar was, bijvoorbeeld, de
mode en de verzorging der kleren,
waaraan 2ij altijd veel aandacht hadden
besteed, want geen van hen was slordig
van aard.
„Tegenwoordig val ik zo gauw in
slaap. Daaraan kan ik merken, dat ik
ouder wordt."
Adelaide fronste even haar voorhoofd
en Cécile lachte weer. Daarna keek zij
om zich heen en zei:
„Wat een heerlijke dag. Ik donk, dal
dit wanne weer wel een paar dagen aan
houdt. Léopold zou deze week nog ko
men."
Opnieuw ging zij makkelijk in haar
oude stoel zitten en spoedig daarna sliep
Met de verplichtingen der uitgaande r.ij ween Het was heerlijk warm en de
wereld hadden zij hier buiten echter wind scheen haar oogleden neer te druk-
niets meer te maken en er ontwaakte in
hen een eenvoud, die het leven veel blij-
der en gezonder maakte.
Op de dag in Juni, toen Cécile acht-en-
zeventig jaar was, had zij haar oude
leunstoel onder een der esdoorns voor
het huis gezet. In de tuin van Adelaide
stonden de eerste bloemen. Zij zat' naast
haar moeder en beiden rustten uit na de
ken.
Tenslotte stond Etienne op en rekte
zich uit.
„Ik zal maar weer aan het werk
gaan", zei hij tegen Adelaide en toen hij
zag, dat zijn moeder sliep, ging hij
zachtjes weg.
(Slot volgt
(Van onze correspondent)
De stenen kolos, welke bij Schaarsbcr-
gen, nabjj Arnhem en Deelen, een paar
meter uit de grond oprijst is de grootste
bunker, welke de Duitsers in oorlogs
tijd op ons grondgebied hebben doen
bouwen. Het is een oorlogsbouwwerk
geweest van zeer grote importantie. Dal
is pas na de oorlog gebleken toen veel
van de geheimzinnigheid van de „bunker
van Deelen" werd prijsgegeven. Een
enorm gevaarte van gewapend beton met
muren van enkele meters dikte en met
een diepgang van tientallen meters in de
zandgrond viel in handen van de Cana
dese bevrijders, vrijwel immuun voor de
pantsergranaten, welke onze bevrijders
er op hadden afgeschoten en later on
aantastbaar voor een zware V-l. welke
men er op tot ontploffing bracht. In deze
ondergrondse schuilplaats heeft de voor
naamste radar-apparatnur der Duitsers
gezeten en ook van hier uit leidde
Goering zijn mislukte, doch bloed en
tranen brengende „battle of Londen".
Duitse luchtmachttroepen, mannen en
vrouwen, bevolkten deze massale en
immense mierenhoop. Goering vertoefde
er zeer veel. Zijn aanwezigheid tekende
het belang van deze luchtvaartegelstel
ling bij Arnhem.
In oorlogstijd kenden de geallieerden
wel degelijk het belang van de stelling.
Maar hoe zwaar de bommenregen soms
ook was, hoe talrijk de aanvallen uit de
lucht, de bunker van Goering doorstond
vrijwel iedere stoot.
In een zeer grote zaal, ondergronds,
stonden de radarapparaten met acces
soirs opgesteld- De Duitsers namen ze
voor hun vlucht mee of vernielden de
restanten. Onder en boven deze zaal
heeft de Berlijnse architect, die de bouw
leidde, ettelijke grote en kleine ruimten
opgetrokken uit metersdikke muren. De
bouwsom bedroeg 55 millioen gulden.
Na de bevrijding wilde burgemeester
Matser van Arnhem oorspronkelijk een
oorlogsmuseum in het gebouw stichten
Onvergankelijk zou dat zün. Het is
evenwel nimmer tot een uitwerking
van de ideeën van Arnhems burge
meester gekomen. De F.T.T. sleepte er
aanvankelijk kilometers waardevolle
telefoonkabels uit en de Hulpverle
ningsdienst gebruikte de bunker een
poos als conserveerplaats van bommen.
Totdat het Algemene Rijksarchief de
waarde van deze bunker ontdekte als
bewaarplaats van archiefstukken. Die
tak van dienst heeft nu huisvesting
gekregen binnen de dikke muren. In
het deel van het gebouw, dat nu reeds
in gebruik is, zijn liefst 500.000 strek
kende meters ingenomen. De Justitie
bewaart er gerechtsstukken, het Gel
derse provinciale archief vindt er op
slagruimte en nog lang niet is het ge
bouw bezet. In het bovenstuk zijn thans
8 millioen micro-opnamen opgeslagen
van de trouw, en doopboeken van ver
schillende gemeenten over het tijdvak
van voor 1811. Thans is men doende dit
soort opnamen te maken van de Bur
gerlijke stand van de periode 1811—
1842.
Niets herinnert in de bunker meer aan
zijn kwade oude tijd. Alle ruimten wor
den thans pasklaar gemaakt voor de
nieuwe taak. De concierge heeft er een
gerieflijke woning in gekregen en voor
de ambtenaren van het Algemeen Rijks
archief zijn er keurige bureauzalen in
gericht.
Advertentie
